Noord-Bevelands
Nieuws- en Advertentieblad
Zaterdag 14 Juli 1945
No. 2229 48e Jaargang
Druk en UitgaveA. G. M. Markusse te Wissekerke.
Abonnementsprijs 1 gulden per jaar.
Advertentieprijs 10 cent per regel.
Hoofdredacteur: A. G. M. Markusse.
Zondag 8 Juli j.l. maakte Radio
„Herrijzend Nederland" bekend dat
onder massale belangstelling van
de bevolking in zijn woonplaats
Sprang ]an de Rooij, de held van
de Langstraat, ter aarde was be
steld.
Om de naam van den held en
zijn heldendaad aan de vergetelheid
te ontrukken geven wij hieronder
zijn geschiedenis, welke is ontleend
aan „De Vrije Stem" van 16 juni j.l.
Hoe een illegaal
Brabant redde.
Gij kent hem niet en ik ken hem
niet. Maar hij heeft ons beider le
ven en dat van waarschijnlijk dui
zenden anderen gered, al heeft hij
het zijne daarbij verloren. En zijn
naam zal onder ons voortleven en
van mond tot mond worden over
geleverd.
Ik zal U het verhaal doen, zoals
ik het vernam uit de mond van zijn
opdrachtgever, zo kort mogelijk.
In de week voor Kerstmis 1944,
toen von Rundstedt zijn groot of
fensief in België had ingezet, had
zoals men zich zal herinneren de
Canadese bevelhebber te Waalwijk
goed gevonden, dat er in de Kerst
nacht geen zogenaamde „curfew"
of avondklok zou zijn, opdat de
Kerstnacht naar oude trant met een
Nachtmis gevierd kon worden. In
tussen vertrok daags voor Kerstmis
deze Canadese divisie naar België
om de Duitsers mee op te vangen
en in de plaats kwam een Poolse
afdeling. Om vijf uur kwam plotse
ling bericht van den Poolsen com
mandant dat tot zijn grote spijt de
Kerstnachtviering niet kon doorgaan
en na zes uur zich niemand meer
op straat mocht bevinden, terwijl
tegelijkertijd de leden van de N.B.S.
gealarmeerd werden. Die nacht, wel
ke een „Stille Nacht" had moeten
zijn, volgde er een aanhoudend
trommelvuur der geallieerde artil
lerie. Weinigen onzer beseften toen,
welk gevaar voor Brabant en spe
ciaal voor de Langstraat de achter
grond vormde van deze plotselinge,
onbegrijpelijke maatregelen. Dat het
gevaar echter kón worden afgewend
was te danken aan Jan van Rooij.
Wat was er namelijk gebeurd Von
Rundstedt had de aanval in België
vergezeld willen doen gaan van een
doorstoot vanuit het Land van
Heusden en Altena naar de Bel
gische grens, waarbij hij zich twee
bruggenhoofden had gedacht aan
de Maas, namelijk een bij Keizers-
veer en een tegenover Drongelen
om van daaruit via Waalwijk ineens
te kunnen doorstoten naar Tilburg
en eventueel nog verder.
Daartoe waren in één nacht tijd
meer dan zestien duizend Duitsers
in het Land van Heusden en Altena
gebracht, voorzien van alle moge
lijke licht en zwaar materiaal, als
mede complete bruggen hetwelk
alles in een lange colonne van Wou-
drichem tot Drongelen en van Slee
wijk tot Keizersveer klaar stond.
Tegelijkertijd stonden er parachu
tisten klaar, die ten Zuiden van de
Maas vitale punten zouden moeten
bezetten en spionnen onschadelijk
maken. Er was echter een man in
het Land van Heusden en Altena,
die dit mooie Duitse plan had af
gekeken en die zorgde dat het niet
doorging. Deze man was Jan de
Rooij.
Geboren 20 Aug. 1923 te Sprang,
was Jan de Rooij tot Juli 1942 werk
zaam op de schoenfabriek van Wen-
nekens te Kaatsheuvel. Na zeven
maanden gedwongen in Duitsland
te hebben gewerkt, wist hij te ont
snappen en dook onder bij zijn
broer, een landbouwer in Sprang.
In Sprang kwam hij in de ille
galiteit en kwam te werken bij de
groep „André" (kapitein A. L. van
Wijlen), die op uitgebreide schaal
diensten verrichtte voor de geal
lieerden. In December 1944 was de
Rooij in opdracht van André naar
het Land van Altena vertrokken om
daar een geheime zender te bedie
nen. Het was via deze zender dat
de Rooij zijn kapitein de gegevens
verstrekte omtrent de plannen, sterk
te en geschutsopstellingen der Duit
sers. De geallieerden werden hiervan
onmiddellijk op de hoogte gebracht,
met het gevolg dat de Poolse com
mandant bevel gaf de avondklok
ook in de Kerstnacht gewoon te
handhaven; dat de leden van de
N.B.S. op een bepaald punt bij el
kaar gebracht werden om naar el
ders te worden getransporteerd,
daar zij bij een oversteken der Duit
sers natuurlijk onmiddellijk zouden
worden gefusileerddat de uit de
Langstraat vertrokken zware Cana
dese artillerie, die Eindhoven reeds
gepasseerd was, onverwijld terug
keerde en tegen de avond de ka
nonnen nog'opstelde: dat diezelfde
avond en nacht de geallieerde ka
nonnen, aan de hand van de ge
gevens van Jan de Rooij, de Duitse
opstellingen in puin beukten. Alleen
het bruggenmateriaal werd niet vol
doende geraakt, maar dit werd de
week daarop op Oudejaarsmiddag
door Typhoons onderhanden ge
nomen.
Aldus voorkwam Jan de Rooij
door zijn oplettendheid en durf een
ramp die voor de Langstraat vrese
lijke gevolgen had kunnen hebben.
Natuurlijk begrepen de Duitsers wel
dat hier spionnage in het spel moest
zijn. Zij gingen dan ook op zoek
en ontdekten na enige tijd de zen
der van de Rooij. Deze was op dat
moment zelf juist niet thuis, daar
hij met post voor de zogenaamde
„line-cross", (die ook door deze on
dergrondse groep werd onderhou
den), naar Werkendam was. Daar
om namen de Duitsers vijf perso
nen gevangen op de plaats waar de
zender gevonden was, om deze ter
represaille te fusilleren.
Toen de Rooij dit hoorde, nam
hij zonder zich te bedenken afscheid
van zijn vrienden en meldde zich
bij de Duitsers, terwijl hij wist dat
het hem zijn leven zou kosten en
hij hergaf de vijf onschuldige gij
zelaars op deze edelmoedige wijze
hun vrijheid en leven. Jan de Rooij
had kunnen redeneren dat hij dui
zenden Langstraters het leven ge
red had; hij had kunnen stellen
dat hij onmisbaar was; maar neen,
dat deed hij nietdeze held gaf zijn
leven. De Rooij zelf was natuurlijk
een welkome buit voor de Duitsers,
daar hij over belangrijke inlichtin
gen beschikte betreffende de vijan
delijke spionnage. Wederom echter
vergisten de bezetters zich in de
taaie aard van den waren Neder
lander: zij sleepten de Rooij mee
naar Amsterdam, waar zij hem heb
ben doodgeranseld. Maar geen woord
van verraad is over zijn lippen ge
komen 1
De Langstraat mag dezen stillen
held, dezen eenvoudigen jongen, die
zonder ophef zijn plicht deed, en
meer dan dat, in dienst van God
en Vaderland, nimmer vergeten. Wij
zullen ons zijn offer waardig tonen
en onze dank zal op een of andere
wijze vaste en blijvende vorm moe
ten krijgen, om aan de komende
geslachten te getuigen dat jan de
Rooij hier en edelmoedig, zoals dat
van een ware held te verwachten
is, zijn eigen leven heeft veil gehad
om het onze te sparen.
God hebbe zijn ziel.
Nu wij lan de Rooij eren, moeten
we toch ook denken aan dien an
deren, die aan deze zijde van de
Maas het door jan de Rooij uitge
zondene opving.
In het Oude Raadhuis te Capelle
zat Dick Vlemming welke het door
Jan de Rooij in code meegedeelde
opving. En diezelfde morgen dat
Dick Vlemming opving: „Weest
paraat" met daarna opgave dat
16.000 Duitsers in het Land van
Altena waren binnengekomen en
Jan de Rooij de positie der Duitse
stellingen opgaf, toen kwam er een
V 1 aanknetteren en viel met een
donderende klap op het Oude Raad
huis van Capelle.
Dick Vlemming was zwaar ge
wond, doch boven alle pijn en el
lende dacht hij aan zijn plicht; en
toen hij uitgegraven was, had hij
een schrift in zijn vuisten geklemd,
en hij riep: breng dit onmiddellijk
naar den Kapitein!
Als Dick Vlemming, welke nog
steeds verpleegd wordt in het zie
kenhuis in Tilburg, deze tegenwoor
digheid van geest niet had gehad,
dan was het voor de Langstraat
te laat geweest.
Joep Naninck, namens
de Oud-Illegale Werkers van
de Langstraat.
Met grote blijdschap geven wij
kennis van de geboorte van ons
dochtertje en zusje
JULIA DIET ELLY.
M. G. HOVEIJN.
M. H. HOVEI|N -
VAN DER WEELE.
MAXjE.
Wissekerke, 7 juli 1945.
„Middenhoeve".
In plaats van kaarten.
Verloofd
Jetty Carsjens
en
Piet van der Weele Mzn.
Raadhuisplein 16, Haarlem.
Molenweg B 50, Kolijnsplaat.
„Eigenhaard", Kolijnsplaat
Zondag 15 juli 1945.
Algemene Kennisgeving.
Ondertrouwd:
J. P. SCHIPPERS'
en
JAC. FRANKE
Kolijnsplaat, Voorstraat A 86,
Hoofddorp, Parklaan 83
11 Juli 1945.
Gilles de Wilde
en
Rogiernetta M. Groenewege
hebben de eer U kennis te geven
van hun voorgenomen huwelijk,
waarvan de voltrekking zal plaats
hebben D.V. op Donderdag 26Juli a.s.
Burgh, Hogeweg 56b,
Scherpenisse, Kerkstraat 85,
4 Juli 1945.
Kerkelijke huwelijks-bevestiging in
de Ned. Herv. Kerk te Scherpenisse
door den WelEerw. Heer Ds.J. Ba
telaan, Ned. Herv. Pred. te Tholen,
des namiddags 4.30 uur w.t.
Toekomstig adres:
West-Kerkstr. B 75 Kolijnsplaat.
A. P. A. BOUWENSE
en
M. M. REINHOUDT
geven hiermede kennis van hun
voorgenomen huwelijk, waarvan de
voltrekking D.V. zal plaats hebben
op Vrijdag 20 Juli a.s. te Wisse
kerke, des n.m. 4 uur (w.t.)
Kerkelijke inzegening in de Ned.
Herv. Kerk te Kamperland, door
den WelEerw. Heer Ds. Six Dijk
stra om 4.45 uur.
Kortgene, Kaaistraat 18.
Kamperland, B 90.
Bij ons vertrek naar Schouwen
zeggen wij alle vrienden en beken
den van Kolijnsplaat hartelijk dank
voor de hulp en medeleven ons be
toond en wensen hen allen het bes
te toe. In het bijzonder de familie
G. J. Huige voor hunne huisvesting,
hulp en vriendschap tijdens onze
evacuatie daar ondervonden.
Fam. J. C. HOOGSTRATE.
Dreischor, Zorgersweg P 89.
