Jaarverslag van den Polder Walcheren.
Projectielscherven in
Zandvoort neergekomen.
Vereeniging tot stichting en instandhouding van Chr.
scholen voor zwakzinnige kinderen op Walcheren
Angstig avontuur van Nederlandsche
zeelieden in de Oostzee.
Er is in 1939 betrekkelijk weinig stormschade aangericht maar de
mijnen leverden een nieuwe bron van schade op.
Wü ontvingen het jaarverslag over 1939
van den Polder Walcheren.
IN MEMORIAM JIIR. BOREEL.
In dit verslag wordt allereerst herinnerd1
aan het op 18 December overlijden Vaii de»
ingenieur van den polder jhr. ir. Jacob Lu
cas Boreel. Van 1 September 1921 af, alzoo
gedurende ruim 18 jaren heeft hp aan het
hoofd van den technischen dienst van den
polder gestaan. Met volle toewijding heeft
hy zich aan dien dienst gegeven en veel
is onder zijn leiding tot stand gebracht. Aan
hem dankt de polder de verbetering der
afwatering, gepaard met de stichting van
3 gemalen en de verbetering van de wegen
benevens de totstandkoming van vele klei
nere werken. De aan hem toevertrouwde
werken verkeeren, dank zij zijn voortduren-
den zorg, in goeden staat. Het bestuur mist
noode dezen bekwamen en ijverigen hoofd
ambtenaar, het personeel heeft in hem een
humanen chef verloren en ingelanden' heb
ben in hem een ijverigen voorstander van
hun belangen te betreuren.
DE AANVALLEN VAN DE SCHELDE
OP DEN OEVER DER ZUIDWATE-
RXNG.
In den loop van het verslagjaar ontving
het dag. bestuur een exemplaar van een
aan den minister uitgebracht rapport inzake
de oorzaken van de steeds heviger wor
dende aanvallen van de Schelde op den
oever der Zuidwatering. De uitvoerige en
met vele kaarten en teekeningen toegelich
te, van degelijke studie getuigende geschrift
geeft helaas niet veel grond voor optimisme
ten aanzien van de toekomst. Niet dan met
zeer kostbare, buiten het gebied van Wal
cheren aan te leggen werken zou de aanval
van de Schelde althans tot geringere pro
porties zjjn terug te brengen.
Het dag. bestuur was, tengevolge van het
overlijden van den ingenieur nog niet in de
gelegenheid zjjn standpunt ten deze voor
den polder zeer belangrijke zaak te bepa
len. Intusschen past een woord van dank
voor de vele moeite, die de samenstellers
van het rapport zich getroost hebben.
GEWEIGERDE VERHOOGING VAN
SUATEE-GELDEN.
Sprak het dag. bestuur in het vorige jaar
verslag de verwachting uit, dat de besturen
der achterliggende polders niet andermaal
hunne medewerking tot eene verhooging
der suatiegelden in verband met de stich
ting van het gemaal te Ritthem zouden
weigeren, deze verwachting werd geen wer
kelijkheid. Behalve de Schorerpolder, die
zich tot betaling van een bedrag, dat slechts
weinig lager was dan het gevraagde, be
reid verklaarde, bleken alle polders bezwaar
suatiegel-
d« ui. ..f. bestuur
•-•leb omst van
G d S'f-. oii i' einde van
.i - -■ c nog niet
NOG GEEN OVEREEN
KOMST INZAKE DE AFWATERING
OP DE VESTEN.
Met 1 Januari 1940 eindigde de termijn
van 50 jaar, waarvoor in 1889 met de ge
meente Middelburg een overeenkomst werd
gesloten wegens de afwatering op de ves
ten en terzake van de afwatering van het
in 1829 ingedijkte havenkanaal op Walche
ren. Het gemeentebestuur stelde zich in
Maart met het dag. bestuur in verbinding
over het ontwerpen van een nieuw con
tract. Aan het einde van het verslagjaar
was echter nog geen overeenstemming om
trent de grondslagen daarvan bereikt;
overeen gekomen werd, dat het nieuwe
contract terug zou werken tot 1 Januari
1940.
HET GEMAAL TE VEERE VOL
DOET NIET GEHEEL.
Zooals reeds in het vorig jaarverslag is
gemeld, voldeed de bemalingsinrichting in
Veere niet geheel aan de contractueele ga
rantie, en ook verdere proeven leverden
geen bevredigend resultaat op. De leveran
cier van de machine- en electrische inrich
ting, de N.V. Werkspoor te Amsterdam,
stelde er prijs op, de proeven bij hoogeren
birinënw'aterstand te herhalen, waarmede
het dag. bestuur instemde. De laatste be
talingstermijn, .die eerst vervalt nadat de
machines hebben voldaan aan de contrac
tueele eischen, werd dientengevolge inge
houden.
SCHULDENLAST.
De schuldenlast van den polder, die op
1 Januari 1939 1.338.646,12 bedroeg, ver-
minderde met SI,428,09, dus tot een be
drag van 1.257.218,03.
DE STORMSCHADE IN HET
AFGELOOPEN JAAR.
De maanden Januari en Maart van 1939
waren vrij stormachtig, waarbü de wind
meestal woei uit Westelijke tot Noord
westelijke richting. Dat ging met hevigen
golfslag gepaard en met vrij hooge vloeden,
waardoor belangrijke schade ontstond in
de steenglooiïng op het Noordeinde van
den zeedijk bij dijkpaal 38. Overigens ont
stond in de steenglooiïng aan den zeedijk
en aan de rijshoofden op de stranden, be
trekkelijk weinig schade. Belangrijker was
de schade aan de staketwerken, terwijl aan
de paalhoofden weinig schade werd toege
bracht. De laatste helft van November
kenmerkte' zich door zeer stormachtig
weer, waarbij de wind meestal uit Zuid
westelijke richting woei. De stormvloeden,
welke niet zeer hoog waren, veroorzaakten
geen belangrijke schade in de steenglooiïng
en de overige werken aan den zeedijk. Be
langrijker waren de schaden aan de rijs
hoofden op de stranden. Vooral ontstond
veel schade op het Zuiderstrand. Op dit
strand nam de duinvoet weinig af, op het
Noorderstrand bedroeg de afname van den
duinvoet tusschen de strandpalen 67 en 69
ongeveer 1 tot 4 m. De kosten van herstel
der stormschade bedroegen 15.771,21.
De schade aangericht op 5 November
door het stranden van het motorschip „Al-
garve" op het Zuiderstrand bij Zoutelande,
een bedrage van 380, werd door de ree-
derij, de N.V. Hammersteins' reederij be
drijf te Rotterdam betaald.
SCHADE DOOR ONTPLOF
FENDE MIJNEN.
Gedurende de-laatste stormperiode spoel
den aan de Noordwatering 23 mijnen aan.
In den nacht van 25 op 26 November ver
oorzaakte 'n ontploffing van een mijn voor
606 schade en op 1 December een andere
mijn een schade, die op 5300 wordt ge
raamd. Eerstgenoemde mijn was blijkens
de gevonden metaalstukken een Nederland
sche, de tweede vermoedelijk een Engelsche
mijn. Aangezien deze mijnen klaarblijkelijk
niet aan de bij het op 18 October 1907 te
Den Haag onderteekende verdrag nopens
het stellen van onderzeesche zelfwerkende
contactmijnen gestelde eischen voldeden,
verzocht het dag. bestuur aan H.M. de Ko
ningin de door de Nederlandsche mijn aan
gerichte schade te doen vergoeden en bij
de Engelsche regeering te doen aandringen
op vergoeding van de door de Engelsche
mijn aangerichte schade. Het dag. bestuur
stelde daarbij ook in het licht, dat, waar
een naar verhouding klein gedeelte van
Nederland aan het mijnengevaar is bloot
gesteld, de billijkheid meebrengt dat de
schade door de gemeenschap wordt gedra
gen.
Aan de Oostwatering kwam geen noe
menswaardige stormschade voor. Aan de
Zuidwatering was zij. gering, zij werd door
de vaste arbeiders hersteld. De drie aange
spoelde mijnen zijn onschadelijk gemaakt,
doch het leek niét verantwoord den opzich
ter in het polderhuis te laten blijven wo
nen; hij heeft tijdelijk een woning aan den
Ritthemschen straatweg betrokken.
Door middel van rails en 6 mm draad is
vóór de suatuesluis een mijnversperring
aangebracht. -
Op 21 December strandden met hoog
ter het Italiaansche stoomschip „Comitas"
en de sleepboot „Maas" op den oever van
de Zuidwatering. De sleepboot is den vol
genden dag vlot gesleept. Het schip zat op
een plaats, waar de vooroever door zware
zinkwerken is verdedigd. De aan deze wer
ken toegebrachte schade is zeer aanzien
lijk, doch niet te herstellen zoo lang het
schip blijft zitten. Aan de Westwatering
vorderde het herstel van de stormschade
een bedrag van 287.
VERBETERING NOORDWEG
TUSSCHEN OOSTKAPELLE EN
DOMBURG EN ONDER MID
DELBURG.
Omtrent het overleg met de Provincie
nopens het maken van een ontwerp voor de
verbetering yan het gedeelte van den
Noordweg tusschen Óostkapelle en Dom
burg werd niets meer vernomen. De onder
handeling met de gemeente Middelburg
zake verbetering van den Noordweg, waarbij
dan de polder den rijweg en de gemeente
de verbreeding der trottoirs yoor haar n
kening zou nemen, was aan het einde vë
1939 nog gaande.
Voorstellen van het dagelijks
bestuur.
De algemeene voorjaarsvergadering van
het bestuur van den polder Walcheren zal
plaats hebben op 27 April a.s. Behalve de
goedkeuring van het jaarverslag komen
nog de volgende voorstellen van het dag.
bestuur aan de orde.
WIJZIGING ARBEIDSOVER
EENKOMSTENBESLUIT-
Op verzoek van Ged. Staten stelt het
dag. bestuur voor in het Arbeidsovereen-
komstenbesluit Walcheren op te nemen, dat
gelijktijdig genot van burgerlijke en mili
taire belooning slechts voortduurt tot en
met den dag, waarop de burgerlijke betrek
king zou zijn geëindigd, indien de arbeider
daaraan niet door den militairen dienst zou
zijn onttrokken. En verder dat de aan
spraak op gelijktijdig genot van beide be
looningen slechts bestaat indien de arbei
ders ten minste 12 maanden regelmatig in
dienst was bij den Polder.
VERKOOP ZIJKANT WEG.
Het dag. bestuur stelt voor aan Jac. Lou-
werse Lzn. te Vrouwenpolder te verkoopen
ongeveer 123 c.a. zijkant van den Gaping-
schen weg voor 0.20 per c.a.
BIJDRAGEN WEGSVERHARDING
Het dag. bestuur stelt voor aan de ge
meente Zoutelande voor een deel van den
Jan Geertsensweg een bijdrage van 20
der kosten toe te kennen tot een maximum
van 747.50 en om de bijdrage toegekend
aan de gemeente Arnemuiden voor de ver
harding van den Kraayenholschen weg en
de beide daarop uitkomende wegelingen,
met 51 te verhoogen, waardoor het maxi
mum 1556 zal bedragen.
PENSIOENSGRONDSLAG IN
GENIEUR.
Het dag bestuur stelt voor den pensioens
grondslag van den ingenieur, ir,
Wiersma te bepalen op 5000.
KASGELDLEENING.
Voorgesteld wordt liet dag. bestuur te
machtigen in 1940 tot ten hoogste 200.000
aan kasgeldleening~op te nemen.
BEGROOTING 1940.
Ten slotte zal aan de orde komen de
vaststelling van de begrooting voor 1940.
Voor de gewone inkomsten is geraamd
40.344,20 als deel van het batige saldo der
rekening 1938, ƒ- 368.947.36 aan dijkgeschot
en in totaal 420.176,96.
De gewone uitgaven worden geraamd op
hetzelfde bedrag met 25747 aan onvoor
ziene uitgaven. Voor de kosten der gewone
werken aan de wateringen wordt geraamd
149.600 en voor herstel van stormschade
30.000. Voor de kosten der drie gemalen
wordt 16500 geraamd. De buitengewone
inkomsten en uitgaven worden begroot op
48.334,26. De gewone inkomsten en uit
gaven voor den dienst der straat- en zand
wegen geven een eindcijfer aan vain
18212,89 en de buitengewone 8570.62.
De cijfers voor de gebouwde eigendom
men zijn inkomsten 44874.30 en uitgaven
45474,26, alzoo een nadeelig saldo van
599.26.
Schade in verscheidene
perceelen aangericht.
Zondagochtend zijn; te Zandvoort in ver
scheidene perceelen scherven van projectie
len van onbekenden oorsprong ingeslagen.
In de Brederodestraat sloeg een projec
tiel aan den voorkant van een huis door het
•aam van een bovenverdieping, vernielde in
•en kamer alle meubilair, sloeg verder door
den vloer en kwam in de vestibule terecht,
waar eveneens ernstige schade werd aange
richt. Een geluk was, dat een bewoner vijf
minuten van te voren was opgestaan, daar
de ravage later aantoonde, dat het bed en
de dekens geheel door scherven waren ver
nield. Voorts kwam in de Brederodestraat
een projectiel op .het wegdek terecht en
vernielde gedeeltelijk een hek.
Een schuur aan den Paradijsweg werd
eveneens flink beschadigd. In den muur
werd o.a. 'n gat van 'n halven vierkanten
meter geslagen. Verschillende goederen
werden door de seheiwen vernield.
Tenslotte vernielde een projectiel aan
den achterkant vaneen woning aan de
Oosterparkstraat verschillende ruiten en
werden de muren vrij ernstig beschadigd.
De militaire en plaatselijke autoriteiten
hebben onmiddellijk een onderzoek inge
steld, verschillende scherven zijn
genomen.
Toeristen met geheime
bedoelingen?
Volgens Reuter meldt de correspondent van
de „Times" in de Zuidslavische hoofdstad Bel
grado, dat daar bezorgdheid heerscht naar
aanleiding van de dagelijksche aankomst
van nieuwe Duitsche „toeristen", waarvan
er velen reizen op diplomatieke paspoorten,
zoodat de groote koffers, die zij meebren
gen, niet doorzochtkunnen worden. Vele
dezer koffers worden op het Duitsche con-
sultaat uitgepakt.
Ook uit de Bulgaarsc'ne hoofdstad Sofia
komen berichten binnen, dat de stad
„Duitsche toeristen" is.
Roosevelt over den inval in
Scandinavië.
President Roosevelt heeft een verklaring
afgelegd, waarin hij den Duitschen inval
in Denemarken en Noorwegen veroordeel
de. Hij zeide o.m.: „Eens te meer worden
geweld en miiïtaire agressie aangewend te
gen kleine staten, in dit geval door den in
val in Denemarken en Noorwegen. Deze
beide volken hebben gedurende een tijd
perk van vele generaties het respect en de
achting gewonnen en behouden, niet alleen
van het Amerikaansche volk, maar van alle
volken, en wel dóór hét hooge peil van hun
nationaal en internationaal optreden. De
Amerikaansche regeering heeft bij recente
invallen en dergelijke onwettige toepassing
van geweld ten sterkste afgekeurd. Zij her
haalt thans met onverminderden nadruk
haar standpunt, zooals zij dat bij die gele
genheden heeft uiteengezet. Indien men wil,
dat de beschaving blijft bestaan, moet het
recht der kleine landen op onafhankelijk
heid, op territoriale onschendbaarheid en
op ongehinderde gelegenheid voor eigen re
geering door hun machtiger naburen ge
ëerbiedigd worden".
Jaarvergadering.
Zaterdagmiddag hield de Vereeniging tot
stichting en instandhouding van Christelijk^
Scholen voor zwakzinnige kinderen op Wal
cheren te Middelburg haar jaarvergadering
in het gebouw der C.J.M.V. onder voorzit
terschap van ds. J. W. Dippel.
Deze ging voor in gebed en heette na le
zing van een deel uit de Heilige Schrift,
allen welkom. Spr. wees op het niet groote
aantal aanwezigen, waaruit een vertrouwen
in het bestuursbeleid blijkt. Aangenaam zou
het echter zijn als dit gepaard ging met
meer belangstelling. Ook heette spr. hoofd
en personeel der school welkom. Spr. zeide,
dat men alle belangstelling zeer noodig
heeft van allen, die zich om Jezus Christus'
wille het lot der kinderen aantrekken. De
wetenschap dat God en de zwakke kinde
ren samengaan, geeft moed om in deze tij
den met het werk voort te gaan. Het was
na de financieele gelijkstelling op onder-
wijs-gebied een heel ding deze school te
stichten, die moet drijven op de liefde en
de draagkracht der belangstellenden. Spr.
betreurt dat velen zich meer om zichzelf
bekommeren dan om het Koninkrijk Gods.
Men moet hebben „gevende liefde" wat nog
iets andei'S is dan offeren; op die gevende
liefde zal men kunnen blijven rekenen. Een
wensch van. het bestuur is te geraken tot
eigen gebouw, ingericht naar behoefte
een school als deze. De bestaansonze-
kerheid deelt de school met zooveel andere
instellingen. Dat mag de liefde niet aan
tasten, maar maant voorzichtig te zijn met
groote plannen.
De school ondervindt ook de gevolgen
van de mobiïisatïe: de onderwijzer Huijgens
werd onder de wapenen geroepen, doch ge
lukkig vond men den jongen onderwijzer
Vleugel uit Goes bereid hem te vervangen.
Een onderwijzeres ging heen en werd ook
vervangen, de beide dames van thans zijn
goede krachten en van 't hoofd, den hr. Non-
nekes meent spr. zulks niet meer te hoe
ven zeggen.
Na de inrichting der school stond men
voor een tekort. De schuld moest worden
weggewerkt, wat is gelukt dank zij den
arbeid van den Chr. Vrouwenbond die ba
zars organiseerde te !t Zand, Middelburg
en Vlissingen. Door een en ander is de in
richting geheel betaald.
Thans staat het bestuur voor het vraag
stuk van den nazorg als de leerlingen de
school verlaten. Men wendt pogingen aan
dames en heeren naast het bestuur deze
taak te doen op zich nemen. Spr. hoopt, dat
de school ruime bate zal afwerpen in dien
zin dat velen, die anders ten laste der maat
schappij komen, nu voor zichzelf zullen
kunnen zorgen door zich een positie te vor
men.
Naar aanleiding van gelezen notulen, her
dacht de voorzitter het overlijden van den
eersten voorzitter, den heer R. v. d. Welle,
die kort na de vorige jaarvergadering, voor
goed is heen gegaan. Hij was op die ver
gadering nog met groote belangstelling aan
wezig en gaarne had men hem ook voor de
school behouden. Nu is men dankbaar voor
wat God in hem aan de vereeniging heeft
geschonken.
JAARVERSLAG.
De secretaris de heer M. B. Fanoy bracht
daarna het Jaarverslag uit, waaruit bleek,
dat de bazars te 't Zand en Middelburg in
1929 resp. 350 en 1100 in de kas deden
vloeien. Het aantal leden bleef onveranderd
en het aantal contribuanten steeg tot 500.
De secretaris bracht verder hulde aan zijn
voorganger, den heer B. C. Sliggers, voor
wat hij in de eerste jaren voor de vereeni
ging heeft gedaan en herdaiht ook het over
lijden van den heer v. d. Welle op 28 Juni.
Jammer noemde spr. het dat de gemeente
besturen van Middelburg, Vlissingen, Goes
en Souburg van hoogerhand geen toestem
ming kregen voor het verleenen van een
extra-subsidie van 15 per leerling uit hun
gemeenten. Op 31 Januari 1939 telde de
school 48 leerlingen, nml. 29 debielen en 19
imbecielen en op 16 Januari j.l. 55, van wie
32 debielen en 23 imbeciel.
Dr. Broekhuijsen verliet Middelburg en
zijn opvolger als schoolarts, dr Eereiman
is tengevolge van de mobilisatie nog niet in
dienst. Het werk voor de school wordt
waargenomen door dr. van Maren Bentz
van den Berg.
De secretaris wees ook op de wenschelijk-
heid van nazorg en op de moeilijkheid, waar
men met de door de kinderen gemaakte
goederen moet blijven. Het jaarverslag
werd goedgekeurd.
DE REKENING ENZ.
De penningmeester, de heer J. Terpstra,
bracht hierna de rekening over 1939 uit en
zeide, dat het nu iets beter gaat dan het
vorig jaar, om een overzicht te geven, maar
ook nu zijn er nog uitgaven en ook inkom
sten, die in de volgende jaren niet zullen
voorkomen. Het jaar 1939 gaf een goed
slot van 123. Daarbij komt dan nog de sub
sidie ad 20 per leerling van de provincie
maar alleen voor de kinderen, die er vol
gens Ged. Staten vallen onder „armlastig"
en het is niet bekend hoeveel dit zullen zijn.
Onder de inkomsten was ook nog een gift
van 300 van N. N.
Tevens legde de penningmeester de be-
grooting 1940 over met een eindcijfer van
2275 en een geraamd batig slot van 22.
De rekening werd op advies van de com
missie van financiën, bestaande uit de hee
ren Van Westreenen, Schipper en Huinink,
goedgekeurd en dit geschiedde eveneens
met de begrooting.
In plaats van den heer Van Westreenen
werd in genoemde commissie benoemd de
heer Damen.
De heeren J. L. Dregmans en A. H. S.
Stemeróing werden als bestuursleden her
kozen.
Bij de rondvraag werd o.a. toegezegd,
dat men hoopt in het najaar een ouder
avond te beleggen en dat het hoofd gaarne
bereid is over dit soort onderwijs te spre
ken voor de leerlingen der oudste klasse
van de kweekschool en hen er zoo ge-
wenscht practisch mede in kennis te bren
gen. Het ook in de toekomst gebruik ma
ken van den steun van de afdeelingen van
j den Ned. Chr. Vrouwenbond men dacht
daarbij ook aan Souburg zal het bestuur
zeker gaarne in overweging houden. Hierna
werd de vergadering na dankzegging door
den heer Sliggers. door den voorzitter ge
sloten.
Een nieuwe Duitsche
waarschuwing aan de Noorsche
bevolking.
KWLSTIG MET BELOFTEN VAN
DOODSTRAF.
Reuter meldt uit Londen:
Het onder Duitsche controle staande ra
dio-station van Oslo heeft een nieuwe som
bere waarschuwing van den Duitschen com
mandant in Oslo omgeroepen. Hierin werd
gezegd, dat elke tegenstand zonder pardon
op de meest scherpe wjjze zal worden ge
broken. Elke burger, die in het bezit van
wapenen wordt bevonden, zal ter plaatse
worden neergeschoten. Voorts is de dood
straf aangekondigd voor sabotage in de ver
voermiddelen of in de fabrieken en de dien
sten van openbaar belang, alsmede voor
het beschadigen van voertuigen. Personen,
die valsche geruchten verspreiden, zullen
behandeld worden overeenkomstig den staat
van beleg. De politie van pslo heeft het
publiek gewaarschuwd, de Duitsche aan
plakbiljetten niet te beschadigen of te ver
nielen, en daaraan toegevoegd, dat over
treders streng»'gestraft zulen worden.
EEN TRAGISCH AUTO-ONGELUK TE
DIEMEN.
Zondagmiddag reed op den Muiderstraal-
vveg onder Diemen een kleine personenauto
in de richting Muiden. Op de Vinkebrug
trachtte de bestuurder een voor hem rij
dende auto te passeeren. Vermoedelijk door
de te groote snelheid kon hij het stuur niet
houden, met het gevolg, dat de wagen naar
links uitschoot en voorbij de brug in aan
raking kwam met. een trottoirband. De
auto sloeg twee of driemaal over den kop
en kwam vijftien meter verder op den hek
tusschen de tramrails en het rijwielpad te
recht. Hierbij viel de bestuurder, de 25-ja-
rige radiotechnicus A. J. Broekman uit Am
sterdam, uit het opengeslagen portier tegen
den grond, waar hij bewusteloos en met een
hoofdwonde bleef liggen. In het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis te Amsterdam is de man
een uur na aankomst overleden.
In de auto zaten verder nog drie perso
nen, namelijk de echtgenoote van den om
gekomene, die volkomen ongedeerd bleef
en de ouders van den. heer B. die licht ge
wond yverden.
Een bijzonder tragische omstandigheid is,
dat de overledene pas enkele dagen geleden
in het huwelijk was getreden.
Sleepboot en baggerhoppers
kwamen in Duitsch mijnenveld
terecht.
Zaterdag zijn de tien opvarenden van de
sleepboot „Hoek van Holland" en van de
drie baggerhoppers ..Adam". „Noordzee."
en „Maasmond", die op weg naar Malmoe
(Zweden) in het drijf ijs uit de Oostzee be
kneld raakten en in een Duitsch mijnen
veld terechtkwamen, te Rotterdam terug
gekeerd.
Van een der opvarenden vernamen wij.
dat de vier vaartuigen ruim drie weken
geleden van IJmuiden waren vertrokken.
Het begin van de reis was zeer voor
spoedig en na twee en een halven dag va
ren was men in de nabijheid van de Duit
sche Oostzeehaven Sassnitz. Hier kreeg
men echter te kampen met zwaar drijf-'
ijs en toen de sleepboot' de schroef ver-
speeldde. achtte kapitein Groenendijk het
noodzakelijk om naar Sassnitz te gaan. De
sleepboot werd toen door de hoppers op
sleeptouw genomen en in Sassnitz binnen
gebracht.
Naast deze moeilijkheden kreeg men
ook met ontevredenreid onder het uit 35
koppen .bestaande personeel te doen. Het
gevolg was. dat 25 opvarenden per trein
naar ons land terugkeerden. Deze moeilijk
heden gaven veel tijdverlies en bovendien
moest toen getracht worden om de afge
reisde zeelieden door anderen te vervan
gen. Aangezien er geen Duitsche zeelieden
in Sassnitz beschikbaar waren, moest: men
tenslotte met een bemanning van tien
man de laatste étappe van de reis aan
vaarden. De „Hoek van Holland" was nog
niet hersteld en werd weer op sleeptouw
genomen. Wegens het tekort aan beman
ning werden ook twèe hoppers door de
derde gesleept en met dit transport zou
men oversteken naar Malmoe. Op 3 April
vertrok men -uit Sassnitz. maar na enkele
uren varen moest de baggerhopper. die als
sleepschip fungeerde reeds zwaar door
het steeds dikker wordende drijfijs ploe
gen. Hoewel met moeite ging liet ander-
halven dag goed, maar in den nacht daar
na raakte het transport in het drijfijs be
kneld.
De vier vaartuigen werden met groote
snelheid in Westelijke richting meege
sleurd en de politie begon steeds gevaar
lijker te worden aangezien de schellen
steeds dichter naar het mijnenveld dreven,
dat de Duitsche marine voor de Oostkust
van het Deensche eiland Seeland heeft ge
legd.
De uitgezonden noodseinen opgevangen
door de Duitsche veerboot „Preusen". die
niet een groot aantal passagiers juist op
weg was naar Sassnitz.
Ruim anderhalf uur duurde het voor
de sterke boot zich een weg door het ijs
had gebaand en in dien tijd di-eef het
transport steeds dichter naar het mijnen
veld. In uiterste spanning wachtte de be
manning van het transport op de nader
komende hulp. Toen de veerboot langszij
kwam gaf de kapitein van de „Preussen"
den Hollanders drie minuten tijd om over
te springen. "Van de bezittingen kon niets
worden gered.
De baggerhoppers en de sleepboot be
vonden zich toen slechts enkele honderden,
meters van den rand van het mijnenveld
af. zoodat de redding juist bijtijds kwam.
De „Preussen" bracht de zeelieden naar
Trelleborg. vanwaar de mannen per trein
naar Malmoe vertrokken.
Aangezien het echter niet vaststond, dat
de schepen alle zouden zijn vergaan, be
gaven de zeelieden zich Zondags naar de
omgeving van ijsveld. Zij zagen, dat de
vier vaartuigen alle dwars door het' mij
nenveld waren gedreven zonder schade op
te loopen. De Duitsche vlag wapperde
aan de mast. De schepen waren door een
Duitsch bewakingsvaartuig opgepikt en
werden weggesleept.
Op de treugreis naar Nederland zag men
in Sassnitz de „Hoek van Holland"' en de
baggerhoppers terug. De schepen waren
onder bewaking van den havendienst ge
plaatst en het was nog niet zeker of en
wanneer het transport naar Nederland zou
terugkeeren.
DOODELIJK ONGEVAL IN EEN
KALKGROEVE.
De 21-jarige werkman Bigela, van Pool-
sehe nationalitiet, wonende te Heerlen,
kreeg in een kalkgroeve te Kunrade, in de
Limburgsche gemeente Voerendaal. een
zwaar stuk steen op het bovenlichaam.
De man kreeg zware inwendige verwon
dingen. Hij werd naar het ziekenhuis te
Heerlen overgebracht, waar hij Zaterdag
is overleden.
VROUW ONDER DE TRAM GERAAKT
EN OMGEKOMEN.
Zondagavond wilde op het kruispunt van
de Vijzelsgracht en de Weteringschans te
Amsterdam mej. B. op het balcon van een
reeds rijdenden motorwagen van lijn 4
springen, zij greep mis en viel tusschen
den motor- en den bp wagen. Zij geraakte
onder de wielen van den bijwagen en werd
zoo deerlijk gewond, dat zij vrijwel onmid
dellijk na het ongeluk overleed.
