HIDCELBU RGSCHE GOURfiMT
&smm
(&€oes€he courant;
Het beschieten van Nederlandsche
vissebersvaarfaigen»
Finland werkt aan
den opbouiv.
De leer der
vervangingswaarde.
NUMMER 78 18Se JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
TWEE BLADEN
EERSTE BLAD
Vvouiuci'.iii" Q
2 AJPRIL 1940
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximiïm 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
Zijn de mitraïlleurschoten voor den boeg]
ais stopsein bedoeld
De meening in IJmuider
reederskringen.
I-Ioewel het aanvankelijk leek alsof alle
treilers gisteren binnen zouden blijven, is
in den namiddag de treiler „Reiger", IJm.
114 van de reederij Maresaten uitgevaren,
en vvaarschijhlijk zullen heden de overige
schepen wel weer volgen. Uit de rapporten,
welke de laatst binnengekomen treilers
„I. S. Groen'' IJm. 130 en „Vikingbank"
IJm 183 hebben uitgebracht, heeft men in
IJmuidsche reederskringen den indruk
gekregen, dat het de Duitsehe vliegtuigen
in de eerste plaats er om te doen is, de
visschersschepen te laten stoppen om dan
nauwkeuriger te kunnen nagaan, of men
inderdaad met Nederlanders en niet met
gewapende treilers te doen heeft.
Deze veronderstelling baseert men op
het rapport van den schipper van de „I.
S. Groen", die mededeelde dat een
Duitsch vliegtuig een salvo mitrailleur-
schoten voor den boeg in het water af
schoot. De schipper had onmiddellijk ge
stopt. Het vliegtuig, dat aanvankelijk voor
het schip langs had gevlogen, cirkelde
toen eenige malen erom heen, waarna een
der inzittenden met de hand naar de op
varenden wuifde, en het toestel zich ver
wijderde.
Dicht in de buurt voer de „Vikingbank''
Ook hier meende men het neerkomen van
mitrailleurkogels in het water voor den
boeg te hebben waagenomen. De schipper
was toen volle kracht gaan varen, waar
na, volgens zijn rapport, het vliegtuig
eenige bommen dicht bij het schip in het
water heeft laten vallen.
Het is internationaal voorschrift, dat
een koopvaardijschip moet stoppen voor
een oorlogsschip, wanneer het als waar-
schuwing een kanonschot voor den boeg
krijgt. Aangezien een vliegtuig slechts over
mitrailleurs beschikt, acht, men het in
IJmuidensche reederskringen niet uitge
sloten, dat de Duitsehe vliegtuigen even
eens een bevel tot stoppen bedoelen wan
neer zijvoor den boeg der visschersvaar-
tulgen een mi trail leur salvo afschieten.
Het is hun opgevallen, dat ook de opva
rend van de „Protinus"' vertellen, dat zij
meenden een doordringend fluitend ge
luid te hooren van een machinegcweersal-
vo voordat de vliegtuigen terug kwamen
om het schip te bombardeeren.
Indien deze veronderstelling juist is,
zou het gewenscht zijn dat men van Duit
sehe zijde duidelijk mededeelde, dat men
voortaan deze wijze van waarschuwing
toepast om beter de nationaliteit der vis-
schersvaartuigen te kunnen vaststellen.
De reddingsmiddelen aan
boord van visschers
schepen.
„Nauwlettender dan ooit ziet juist in
dezen tijd van oorlog de scheepvaartin
spectie met gestrengheid er op toe, dat
de uitvarende schepen, dus ook de
Nederlandsche visschersvaartuigen^ zijn
uitgerust met deugdelijke reddingsmidde
len. Daarna is het de plicht van den ka
pitein, door zorgvuldig onderhoud erv
te waken, dat de reddingsmiddelen
goeden staat blijven en aan de gestelde
eischen voldoen, wanneer men er in geval
van nood gebruik van moet maken".
Aldus valt men in de kringen der
scheepvaartinspectie het antwoord samen,
dat wij kregen toen wij naar aanleiding
van het relaas van de geredden van den
IJmuider treiler „Protinus", die momen
teel in een ziekenhuis ergens in Schot
land "zijn opgenomen,- een onderhoud had
den met den adjunct-inspecteur voor de
scheepvaart te IJmuiden, den heer J. H.
Th. Eerman. Naar men weet hebben de
geredden verklaard, dat de reddingboot on
voldoende was uitgerust: geen zeilen,
brak drinkwater en muffe beschuit. Deze
verhalen zoo verklaarde de heer Eerman
wekken vooral bij buitestaanders een ver
keerden indruk en werpen een onverdien
de blaam op de reederijen, terwijl zij,
indien zij juist zouden zijn, bovendien ern
stige critiek zouden inhouden op het be
leid van de scheepvaartinspectie, die vol
komen in haar taak te kort zou schieten,
indien zij gedoogde dat schepen naai' zee
zouden vertrekken met reddingmateriaal
aan boord, dat in zoo verregaa'nden staat
van verwaarioozing verkeert als naar den
gewekten indruk met het materiaal van
de „Protinus"'" het geval zou moeten zijn.
De „Protinus" is op 20 October 1939
gaan varen en was geheel opgeknapt en
door scheepvaartkundige experts onder
zocht alvorens de treiler mocht uitvaren.
Dat daarbij de reddingsmiddelen niet zijn
overgeslagen blijkt uit het rapport van den
deskundige Bergsma, die boot, riemen,
dollen, lijnen, vlaggen, brood- en water
voorraad enz. 'deugdelijk had bevonden. Op
4 December jl. heeft de „Protinus1' gedokt
en opnieuw werden de reïïdingsmiddelen
gecontroleerd. Er kan dan ook geen spra
ke van zijn, dat de reddingboot, die toch
nog in goeden staat verkeerde, nu plot
seling wrak en dollen en riemen rot kon
den zijn.
Trouwens, het feit alleen, dat de boot,
met aanvankelijk 10, later 8 man aan
boord, het bijna zes dagen met ruw weer
heeft uitgehouden, weerspreekt de bewe
ring, dat zij niet in goeden staat zou zijn
geweest. Bij hooge zeeën heeft men zes
dagen lang de boot voortdurend met den
kop op de golven moeten houden, en daar
in zou men waarlijk niet geslaagd zijn, in
dien de riemen en de boorden waarin de
dollen zaten, rot zouden zijn geweest.
Op zee heeft echter de kapitein van elk
schip de verplichting zorg te dragen voor
den goeden staat dei- reddingsmiddelen.
Het schepenbesluit bepaalt dat hy' er
voor moet zorgen dat tijdens de reis de
bewegende deelen, waarmee de reddingboot
vast zit „roestvrij en gangbaar" blijven en
dat „drinkwater en voedingsmiddelen in
de booten ten allen tijde «voor gebruik ge
schikt" moeten zijn.
Het spreekt van zelf, dat men, wanneer
men dikwijls zeeën over heeft gehad, moet
controleeren of de voorraad scheepsbe
schuit in de booten niet muf is geworden,
en of er geen zeewater is doorgedrongen
in het drinkwatervat, welks inhoud dan
vernieuwd behoort te worden.
EEN ERNSTIGE NALATIGHEID.
Dat dikwijls juist de opvarenden, in
wier belang deze maatregelen worden
getroffen, niet voldoende acht slaan op
den stand der reddingsmiddelen, was den
heer Eerman juist gister op treffende wij
ze gebleken. De treiler ,,I. S. Groen" IJm
130 was gistermorgen binnengekomen,
rapporteerend, dat op het schip geschoten
was door de Duitsehe vliegtuigen toen het
op 28 Maart jl. des namiddags te 6,15
uur ten Noord Westen van Doggersbank,
zich gereed maakte om te gaan visschon.
Onmiddellijk was de schipper naar IJmui
den terug gekeerd. Bij aankomst was ge
bleken, dat op Zondag 14 Maart ten ge-
'olge van een zware overkomende zee de
boot was wrak geslagen en gedeeltelij 1
overboord gegaan. Des ondanks, terwijl
men zonder boot was, was men in dezen
tijd van ruw weer en dreigende oorlogs
gevaren, nog 14 dagen blijven visschen
had men in het verlies van de eenige
reddingboot geen aanleiding gezien om
r IJmuiden "terug te keef enwaartoe
men pas besloot toen men ten gevolge
van het verschijnen van Duitsehe vlieg
tuigen den schrik te pakken kreeg.
„Ik vind dit een zoo ernstige nalatigheid
en een zoodanig in' gevaar brengen van
menschenlevens, dat ik mij verplicht heb
gevoeld hierover een klacht bij den in
specteur-generaal voor den scheepvaart in
te dienen", aldus verklaarde de heer Eer
man.
Veiïigheidseischen voor
visschersvaartuigen.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
zal binnenkort door den minister van Wa
terstaat, evenals dit voor de koopvaardij is
geschied, voor de visscherij een commissie
worden ingesteld, die, voortbouwende op
den verrichten arbeid van de bovenbedoel
de commissie voor de koopvaardij (de Com
missie-Van 't Haaff) omtrent speciale vei-
ligheidseischen voor visschersvaartuigen in
deze tijden, advies zal kunnen uitbrengen.
Naar Havas meldt uit Helsinki, zal de
Finsche regeering overgaan tot een be
studeering van het wetsontwerp inzake
een landbouwhervorming, dat door den
gewezen minister-president Kivimak was
ingediend met het doel een herverdeeling
te verzekeren van den grond. Deze rege
ling zou mogelijk maken, dat de geëva-
cueerden uit de afgestane gebieden zich
opnieuw zouden vestigen.
Het beginsel der hervorming is, dat alle
grondbezitters verplicht zullen zijn een
deel van hun grond af te staan voor dc
vestiging van geëvacueerden.
De nieuwe boerderijen zouden niet groo-
ter zijn dan 15 ha. De terreinen zullen te
gen vooroorlogsehe prijzen worden be
paald. Ook de staat zal zijn deel afstaan.
HULP BLIJFT DRINGEND
NOODIG.
De Volkenbond heeft gisteren een
nieuwe nota van de Finsche regeering ont
vangen, waarin deze betoogt, dat de be
hoefte aan hulp voor Finland sedert de
beëindiging van den oorlog nog dringer-
der is geworden. Van de 55,000 geëvacu
eerden bestaat volgens de nota 55 procent
uit kinderen en 30 procent uit vrouwen
Bjj luchtbombardementen zijn 4,500 wo
ningen verwoest en 55,000 menschen zijn
dakloos. Het aantal in den oorlog gedoo-
de Finnen wordt opgegeven als 15,000
en dat der gewonden als 40,000.
Arabische en Joodsche kweekers hebben
het Finsche Roode Kruis 1,300 kisten si
naasappelen aangeboden, zooals Havas be
richt uit Jeruzalem.
Inzameling van gonden ringen.
Havas meldt nog uit. Helsinki:
Vandaag is men in Finland begonnen
met de inzameling van gouden ringen ten
bate van de landsverdediging. Ieder, die
een gouden ring schenkt, ontvangt in do
plaats hiervan een ijzeren ring.
De Hooge Raad acht
haar redelijk.
De Hooge Raad heeft gisteren een belang
rijk arrest gewezen met betrekking tot de
toepassing der leer van de vervangings
waarde in verband met de Prijsopdrijvings-
wet. Daarbij heeft ons hoogste rechtscollege
uitgesproken, dat een' aanpassing van de
verkoopsprijzen aan de stijgende inkoops
prijzen niet onredelijk mag worden ge-
genoemd.
Aan B. P. M. L., te Dordrecht werd des
tijds voor de rechtbank aldaar ten laste
gelegd, dat hij opzettelijk niet had nage
komen art. 5 der prjjscpdrijvings- en ham-
sterwet 1939, houdende een verbod tot prijs
opdrijving. L. had den prijs van sokkenwol
'an 0,39 per knot verhoogd tot 0,45.
Nadat deze zaak in hooger beroep de
verschillende instanties van ons rechtscol
lege had doorloopen, heeft de Hooge Raad
gisteren overwogen, dat niet is in te zien,
waarom een weöerverkooper die, om zijn
goederenvoorraad van normale grootte op
peil te houden, regelmatig in plaats van
de daaruit verkochte goederen, andere ge
lijksoortige goederen inslaat en die zyn
verkoopprijzen aan de inmiddels opgeloo-
pen, hem door zijn leveranciers in reke
ning gebrachte fabrieksprijzen aanpast,
onredelijk zovi handelen, tenzij de aldus
door hem tot richtsnoer genomen fabrieks
prijzen, met het oog o; de omstandigheden
als onredelijk zouden zijn te beschouwen,
hetgeen echter in casu niet als bewezen
is aangenomen.
Een bedrijf, dat het aanhouden van
voorraden in zich sluit, zou c-en niet te
aanvaarden risico met zich brengen, indien
het, hoewel het onvermijdelijk by eventu-
eele daling van het prijspeil de waarde van
zyn voorraad zal zien dalen, van een stij
ging van dit peil geen voordeel zou mogen
trekken en het trekken van zoodanig voor
deel zeker volkomen verantwoord is indien,
zooals hier, de hoogere pbrengst weer noo-
dig is om de voor aanvulling van den voor
raad benoodïgde goeder.-n in te koopen.
In het onderhavige geval achtte de Hoo
ge Raad een zuivere vrijspraak aanwezig.
Vreemde vJiegi ngen boven
Geïderïand.
De regeeringspersdienst meldt:
Gistermiddag zijn boven gedeèlten van
Gelderland vreemde vliegtuigen gesigna
leerd, welke zich op zoo groote hoog
te bewogen, dat de nationaliteit niet her
kend kon worden. Verschillende jachtpa-
trouilles zijn opgestegen, waarna de vlieg
tuigen ons rechtsgebied verlieten.
De rriiaeuwe vischmijn t@
Breskens geopend.
Maandagmiddag is te Breskens door den
burgemeester, mr. J. P. Drost, de nieuw
gebouwde vischmijn staande op de haven
Oostz'jde geopend.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
béide wethouders, raadsleden en verschil
lende genoodigden.
De burgemeester spcak een kort ope
ningswoord waarin hij o.a. te kennen gaf
dat het 5 jaar geleden is dat de eerste
vischafslag in Breskens is ingesteld. Voorts
zei hij dat niettegenstaande de sombere tij
den de gemeente den bouw heeft doorge
zet, rekening houdende met de uitspraak
der regeering dat de Zeeuwsche visscherij
niet te gronde mag gaan. Hij hoopt op suc
ces van visschers en kooplieden, waarna hij
met een „Leve Breskens" de eerste koop
inzelte.
Het gebouw voldoet aan de eischen des
tijds en is voorzien van een kantoorlokaal,
verschillende bergplaatsen ten gerieve van
de garnalenkoopers, goed verlicht en ver
der van verschillende gemakken voorzien.
Het is een groote verbetering voor Bres
kens en de visscherij.
Op onze foto is het moment vereeuwigd,
waarop de eerste koop, na afslag door den
burgemeester tot stand kwam.
De nieuwe burgemeester van
Nieuw- en Si Joosland.
Mr. F. S. K. J. graaf
van Randwijck.
Bij k.b. van 1 April is met ingang van
1 Mei 1940 benoemd tot burgemeester der
gemeente Nieuw en St. Joosland, mr. Ft
S. K. J. graaf van Randwijck.
De nieuwe burgemeester van Nieuw en
St. Joosland werd 14 December 1904 te
Bloemendaal geboren. Hij was laatstelijk
volotontair ter gemeentesecretarie van
Soest en is thans gemobiliseerd als reserve-
eerste-luitenant der veldartillerie.
Hij is christelyk-historiseh, behoort tot
de Ned. Herv. Kerk, is gehuwd en heeft
twee kinderen.
Uitbreêdeiiig eSeetrisehe teaefie
der NesL Spoerwegert.
De zemel-dienstregeling wordt
belangrijk gewijzigd.
Uitbreiding diesel-tractie.
De electrificatie by de Nederlandsche
Spoorwegen heeft in den laatsten tijd een
totalen omkeer teweeg gebracht in de be
drijfsvoering der Nederlandsche Spoorwe
gen. Ondanks enkele teleurstellende rem
mende factoren, zooals o.a. de prijspolitiek
der electrische centrales in het Westen van
het land, is deze totale omwenteling ten
opzichte van de mechanische tractie ten
oordeele uitgevallen van den totalen kost
prijs. Hard wordt dus gewerkt in de rich
ting van electrificatie van de Ned. Spoor
wegen temeer daar liet publiek de electri
ficatie bijzonder gunstig blijft ontvangen.
Maandag werden de vertegenwoordigers
van dc Nederlandsche Dagbladpers in de ge
legenheid gesteld kennis te maken met de
verbetering, welke inmiddels tot stand is
gekomen tusschen Arnhem en Nijmegen.
Door de ingebruikneming van dit nieuwe
baanvak wordt het reeds geelectrificeerde
net der Nederlandsche spoorwegen met
ruim 18 kilometer vermeerderd, waardoor
de totale lengte daarvan tot 527 kilometer
wordt uitgebreid.
Het ligt in de bedoeling voor de electri
sche treinen op het nieuwe baanvak ge
bruik te maken van het gestroomlijnde ma
terieel. Voor deze electrificatie welke nage
noeg 1.000.000,heeft gekost moest een
onderstation worden gebouwd, dat aan het
eindpunt te Nijmegen is geplaatst, terwijl
bovendien twee scliakelstations ter hoogte
van de Laarstraat en te Ressen-Bemmel ge
bouwd zijn. Deze onder- en schakelstations
werken geheel automatisch, d.w.z. hierin is
geen bedieningspersoneel aanwezig.
DE TARIEVEN.
Ongetwijfeld is een van de belangrijke
factoren, welke er toe hebben bijgedragen,
dat deze uitbreiding tot stand is gekomen,
gelegen in het feit, dat de prijs, welke de
Nederlandsche Spoorwegen in dit deel van
ons land voor den benoodigden stroom heeft
te betalen aanmerkelijk betere perspectie
ven biedt, dan tot heden toe nog het geval
is in het Westen van het land.
Naar wy in verband hiermede nader ver
nemen, maakt dit onderdeel inzake de elec
trificatie bij de Nederlandsche Spoorwegen
nog steeds een belangrijk onderdeel van be
spreking uit. Toch koestert men in bepaal
de kringen de vaste overtuiging, dat zoodra
de loopende contracten een wijziging toe
laten, de situatie in het Westen van het
land, vooreerst in de provincie Noord-Hol
land, en later in de provinciè Zuid-Holland
aanmerkelijk zal verbeteren, waardoor men
op eenzelfde prijsniveau hoopt te komen
als in de andere deelen van ons land. Dit
kan tenslotte ook van grooten invloed zijn
op de tarievenpolitiek ten aanzien van het
reizigersvervoer.
UITBREIDING
TRACTIE.
DIESEL-
c Bescherm Uw keel tegen infectie j
met de beproefde geneeskracht van
(Ingez. Med.)
In verband hiermede kunnen wij de aan
dacht nog vestigen op het gereedkomen van
de nieuwe dieselelectrische treinstellen.
Maandagmiddag hebben verschillende
van deze nieuwe treinstellen proefgereden
op het baanvak ArnhemUtrecht. Vooral
voor de groote trajecten zyn deze treinstel
len van groot belang en zullen ze in een
dringende behoefte voorzien. Onvoorziene
omstandigheden buiten beschouwing latend,
zal dit nieuwe materieel op 19 Mei a.s. in
den dienst worden opgenomen. In verband
hiermede worden door de firma Jongerius
in Utrecht op verschillende plaatsen onder-
grondsche tanks aangebi-acht z.g. pompsta
tions voor het dieselelectrische materieel.
Dergelijke tankinstallaties bevinden zich
reeds in Utrecht, Maastricht, Den Haag,
terwijl eveneens een tankinstallatie zal
wox'den gebouwd in Leeuwarden, welke ook
op 19 Mei a.s. zal moeten worden opgele
verd.
Hieruit blijkt wel dat de nieuwe dienstre
geling voox- de lijnen welke buiten het mid-
dennet gelegen zijn zeer belangrijke en in
grijpende maatregelen en wijzigingen zal
bevatten.
Maatregelen zijn getroffen om de rem
mende factoren, waarmede de Nedei-land-
sche Spoorwegen in verband met de militai
re maatregelen sinds de mobilisatie te kam
pen hebben, zoo veel mogelijk weg te wer
ken, om het reizigersvervoer zoo goed mo
gelijk te laten geschieden. Men is er van
De steun aan de „Zeeland" en
het wegverkeer.
BEZWAREN DER NED. VER-
KEERSFEDERATIE.
De „Algemeene Nederlandsche Ver-
keersfederatiejuicht het toe, dat de re
geering weer gel del ijken: steun zal ver-
leenen aan de Stoomvaartmaatschappij
„Zeeland' doch is het er niet mee eens,
dat de hiervoor benoodigde middelen,
ruim 6 ton gouds, ontnomen zuilen wor
den aan bet Verkeei'Sfonds. Dit beschouwt
de A.N.V. als even principieel onjuist als
het feit dat de verhooging van het sub
sidie aan de KLM eveneens uit het Ver-
keersfonds moest worden bekostigd hoewel
de ANV deze verhooging op zichzelf zeer
juist acht.
„De middelen van het Verkeersfonds
aldus ANV opgebracht door hel motor-
wegverkeer en door het fietsende deel on
zer natie, zijn in de eei'ste plaats aange
wezen voor het bekostigen der wegen en
paden met bybehoorende bruggen en ver
dere requisieten ten gebruike van deze
beide verkeersvormen .Ter erkenning van
deze bestemming is dan ook destijds be
sloten lot het voeren eener gescheiden
boekhouding in zake de respectieve bron
nen, opdat niet de vage doch gemakkelijk
te hanteeren fx-ase, als zoude alle verkeer
als een geheel te beschouwen zijn, zou
worden misbruikt. Sindsdien is bovenal
aangetoond en officieel erkend, dat het
motorwegverkeer reeds ongeveer drie
maal zwaarder belast is dan de voor dat
verkeer benoodigde voorzieningen feitelijk
wettigen.
En het wegverkeer wacht: met smart op
nog vele zeer noodige voorzieningen. Het
ontbreekt waai'lijk niet aan een nuttig
zelfs bepaald dringend gebruik voor de
gelden van het. Verkeersfonds.
Aan deze middelen een andere bestem
ming te geven, staat gelijk met hetgeen in
de Vereenigde Staten wordt omschreven
als „diversion of road funds een der
meest laakbare misbruiken waaraan een
staatsadministratie zich kan schuldig ma
ken.
Gelukkig is te onzent de figuur zeer
eenvoudig: de middelen in het Verkeers
fonds behoor en te worden besteed ten be
hoeve van het verkeer zelf, zooveel moge
lijk in proportie met den inbreng van iede-
re verkeerssoort'. Voor doeleinden echter
welke builen dat kader vallen, voor zoover
deze waarlijk een algemeen n&tionaal be
lang dienen zooals in het geval van de
KLM en van de S. M. „Zeeland" gereede-
lijk kan worden gesteld en erkend be-
hooren de daarvoor benoodigde kosten zeer
stellig te worden gedragen door de gemeen
schap in haar geheel, voor dergelijke doel
einden trachte men niet de middelen te
putten uit het Verkeersfonds."
overtuigd, dat bij de invoering van de nieu
we dienstregeling 1940 de Nederlandsche
Spoorwegen een eerste plaats gaan innemen
ten aanzien van het spoorwegverkeer in ge
heel Europa. Op 19 Mei a.s. zal de huidige
situatje volkomen worden gewijzigd.
