VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHEMIDDELBURGSCHE COURANT&GOESCHE COORANT
predicatle
Precies
een jaar.
SCHAKEN
i li! m
IP
11
i
n
i
#f
if
m
1®
ZATERDAG
23 Maart 1940
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiii
korte
uiiiiiillliiilililllllliiiiiiiiiiiiiiiliiiiiliiiiiiiiiDiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
TWEE ARTSEN.
Er komt dezer dagen een beroemd
Duitsch medicus in ons land en ver
klaart desgevraagd aan een courant,
dat wij weder een leidende idee moe
ten hebben. Welke idee? „Och, de een
noemt het God, de ander Noodlot, de
derde weer anders, in alle geval moet
het zijn 't opgeven van de zelfzucht,
van de winzucht". Dat klinkt prettig
ruim. Aldus ben je verlost van alle
dogmatiek en je kweekt goedwillende
menschen.
Toch is dit zeer verdrietig. Een der
gelijke uitspraak is een symptoom van
de denkmoeheid onzer eeuw. Als wij
ons al overgeven, interesseert het ons
dan niet meer aan wien of wat hoo-
gers wij ons overgeven? Is dan alleen
de houding der overgave van gewicht,
om het even of deze geldt God, Nood
lot, of „iets anders", zij het Civitas,
Eros, of b.v. de idee Baviaan? Aldus
worden de laatste vragen met moder
ne flinkheid resoluut weggeschoven.
Want welke is de zin van ons bestaan,
met of zonder overgave aan een hoo-
geren Baviaan? Ik wil weten aan wat
of aan wien ik mij overgeef en waar
toe. Anders speel ik mijzelf liever
dood met vliegtuigjes. Wie zal ons, in
plaats van eigen ideeën, zin en heil
doen zien?
Tweeduizend jaar geleden schreef
een medicus een boek, dat hij Evan
gelie aangaande Jezus Christus noem
de, nadat hij alles nauwkeurig had
onderzocht. Het wordt heden nog ge
lezen. De schrijver beweert, dat wij
hier vinden kunnen, dat het niet onze
idee is, maar God de Vader die te lo
ven is in eeuwigheid. Amen. Er staat
een Mensch op aarde en zegt: Zie
naar mij en gij ziet God. Maar die
Mensch is gestorven en waarom zou
het waar zijn? Neen, zegt dokter Lu
cas, Hij is opgestaan. Mijn laatste na
tuurwet is doorbroken, dien éénen
keer, omdat die Eéne ook maar heeft
kunnen zeggen: Wie Mij gezien heeft,
heeft den Vader gezien. Zoo sterkt de
opstanding van Jezus Christus een
arts, die reeds overtuigd was, in het
geloof, dat Hij overwinnaar is en dus
God een Vader, dien kleine menschen
mogen liefhebben.
F.
ZEEUWSCHE KRONIEK
STRAFFEN EN VROEGERE DAGEN.
Dit is ons laatste artikel over bovenge
noemd onderwerp. Wij heb.ben reeds er op
gewezen, dat die straffen voor ons tegen
woordig menschelük gevoel wreed waren
Feitelijk waren ze, vooral in de middel
eeuwen, meer wraakoefeningen.
De Roomsche kerk deed weinig of niets
om die toestanden te verbeteren. Integen
deel, zjj hielp vaak mee om de straf voor
den veroordeelde nog zwaarder te maken.
Zoo weigerde zjj het viaticum commune of
het toedienen van de toespijs aan den ster
vende en ook de biecht. De kerk wilde al-
zoo de ziel der ongelukkigen niet redden.
De doodsangst werd' verzwaard met de ze
kerheid van de hellestraf;.
In het vorige artikel zagen wij, dat na
de Hervorming in de kerken voor den ter
dood veroordeelde in het openbaar werd ge
beden en dat hij, van af het uitspreken van
zijn doodvonnis tot het voltrekken er van,
door predikanten werd bijgestaan om te
komen tot boete en berouw.
DE PIJNBANK.
Bij de hedendaagsche rechtspraak moet
het misdrijf eerst 'bewezen zijn voor
rechter een beschuldigde, al bekent deze
niet, een straf kan opleggen. Vroeger was
dit ook wel zoo, doch men wilde den be
schuldigde, als er sterke aanwijzigingen
waren, door pijniging tot bekentenis bren
gen.
Bekend, nog beter berucht, is de pijn
bank der inquisitie tijdens de geloofsvervol
ging.
Soms werd de foltering ook toegepast
om de medeplichtigen te ontdekken. Vrijge
steld waren zwangere vrouwen en kinderen
beneden 14 jaar.
De helpers van den schout of den baljuw
werden rekkers of rakkers genoemd, om
dat zij dienst deden als rekkers van het
lichaam van den beschuldigde. Zij waren,
evenals de baljuw, bij het publiek weinig
in tel.
Veel stemmen verhieven zich tegen het
gebruik van de pijnbank, omdat degefol
terde te midden der pijnen meestal bereid
was alles te bekennen, wat men verlangde,
alleen maar om voor het oogenblik van de
pijniging verlost te zijn.
In ons land werd de pijnbank in 1798 af
geschaft.
DE BEUL.
Bij al de lichamelijke straffen was, na
de(n) veroordeelde, de beul de belangrijk
ste persoon. Hij toch was de uitvoerder van
het vonnis. De oude naam van den beul of
scherprechter was meester van den zwaer-
de. Begrijpelijk was niet ieder voor dit werk
geschikt,, nog veel minder genegen. Door
gaans waren het personen van elders af
komstig, die voor geen klein geruchtje ver
vaard waren en heel wat in hun leven had
den meegemaakt. Sommige beulen waren
over het geheele land berucht, zooals Ger-
rit Pieterse, die in de eerste helft der 17de
eeuw de beul van de stad Haarlem was.
Him levenswandel was niet altijd onberispe
lijk. Door Burgemeester en Schepenen van
Middelburg werd in 1583 om die reden de
beul de stad uitgezet.
Van 1500 af had Middelburg een eigen
beul. Niet iedere stad kón of wilde zich die
SCHETSEN VAN D'OEVE
Klap
Tien menuten over achte, dae' kwam
Krina of-'ezakt. Pietje zeven kêer nae'
de wegt 'ekeke en a vier kêer 'ezeid: „die
kom' nie, 'öor; je zu' 't zie-e, die stiert
de katte". Eimelik 'oopten ze dat, zie je.
Mae' d'r moeder zei: „ze za' meschien om
acht uren van 'uus komme; 't is wer een
menute of zesse gaens, dus„Nou
mae'," zei Pie, „dat komt dan toch nie' te
passé, dat zeg ik mae'. Je 'óort op tied op je
werk te wezen. De meester is toch ok om
negen uren in schole. Die kon dan ok wè'
om tien menuten over negene komme en
om tien menuten over één. En den dome-
nie komt toch ok gin kwartier te laete in de
vrage? Dat zou wèr een möoien toestand
worre op die meniere". „Nou, nou", zei d'r
moeder, „stille mae', ze draait dae' net den
'ofdam in, kiek mae', mie d'r scborte in d'r
erm". Pie gieng gauw nae 't waskot, en ze
docht: „ik za' dat dan toch is zegge; ze
mö' mae' van êesten of-an leere, dè' dat
nie' ópgaet".
Ze dee' net ofdè' ze verschrok, toen a
Krina d'r 'óod in 't waskot stak. Ze stieng
kwansuus een bitje op 't góed te douwen in
de tobbe.
„El ménsen", zei ze, „je laet me ver-
schrikke. Ik docht a je nie mo' kwam. Ik
wou net an de waste begunne, aars is 't
wè' 'olf de voemirreg êer a 't lie'-waed op
den blêek ligt. Is ónze klokke dan vóór?
't Was dae' net a' tien menuten over achte
op de pedule". Krina keek net zö zondór
erg. Ze zei: „ja, dat kan zö-è'. 't Luudden
net acht uren li 'k een are tupmusse op
kapten". Pietje docht: „noe zè' 'k het". En
vïnneg gooiden ze d'r uut: ,,dè' 's dan gin
göed begun, den eesten ochend te ïaete
komme. Afijn, gae' dan noe mae' gauw an
de gank. Daer is een férnuis kokend wae-
ter, 'ier mee dat bekken ku' je een paer
scheppen op de tobbe doe-e en dan 'êest 't
göed uut de polleka vrienge. Dan mot 't in
kokend sop van groene zêepe, en dat kan
dan bekoele twint a me koffie-drienke"
Krina stieng lankzaem te knikken en ze
bekeek Pie ofda' ze ze voe' d' êeste kèer
van d'r leven zag. „Net 'oor", zei ze, „nêe
mae', noe weet ik het; je soms nog mêer
op je lever? Zeit het dan noe oal mae'- je
bin noe toch an de gank. Bè' je soms van
gedachte, dé' 'k van plan bin om m'n eigen
deur joe te laete drillen? Je mag a blie-e
Weze, dè' 'k ie Vil Ie rnmmal m,t ,,.;i
x, dé' 'k je vule rommel uut wil komme
ttsse. Dat is wat aars". Pie was zo rood
s vier 'eworre. Ze wé' bedocht, wat azie
zou zeggen, mae' z' der glad nie op 'ere-
kend da' Krina wat vrom zegge zou.
Ja, 't spreekwoord zei nie' voe' niks: wie
zegt wat hij wil, moet hooren wat hy niet
wil.
„Ik zè' êest is fersoenlik „goeie-morrege"
gae zegge", zei Krina, „waer is je moeder?
Lig ze op bédde?"
Mie dat oal was 't net 'olf negene êer
Krina dan 't deksel is van 't fernuis lang
den.
„Sie-zö", zei ze opgeruumd en wel, „noe
zu' me de laekens is gauw deur d' öore van
de tobbe trokke", „Ja mae'," kwam Pie,
een bitje ongerust, „de vule plekken, dae'
mö' je zêepe an strieke en op wasse". Drif-
teg draaiden Krina d'r eigen om. „Ou je
toch zeker in, joe snubbe da' je dae' bint.
Dienk je da' 'k m'n werk noe nog nie kan
Dat 'oef ik van joe nog nie 'ezeid te wor-
ren„ 'oor. Van eendienk van vuuftien
jaer". Dus dat liep wee' mis. Pie gieng in
'uus, d'r beklag doe-e tegen d'r moeder. Die
zei: m'n kind, iaet ze d'r gangen mae'
gae' en zei mae' niks. Laet het nie' weze
'liek a me 't zellef doe, 't is toch in ieder ge
val waetervos en me zitte mee óns viengers
tussen de deure; ik kim nie". „Ze kan nooit
mee koffiedrienkenstied 't göed in 't sop
dat bestae' nie'," zei Pie „ze ei een ollef
ure verspeeld, mie te laete kommen en
wauwelen; maer ik za' ze dan toch êe'-der
nie' roepe, a' mot de koffie nog een ure
stae' sjierpe, toet dat 'n zö bitter is as gal-
le. Dan mö' ze maer op 't durp vertelle, dè'
ik gin koffie zette kan; die smerege kule".
Pie effen of een kvvaeie kop, 'dor, mae'
die smolt glad wig, toen d'r moeder zei:
„toe, m'n kind: 'ouw hóe vrede. Laet noe
maer is wat over je kant gae', toe. Dat is
voe mien ok zö verrdietig: om 'ier te liggen
en gin lid te kunne' verroeren. En dat an
te motte zien, dè' jie vee' te vee' doe' mot,
voe' je jonge krachten. Ik zou zó graag wil
len 'elpe't Waeter kwam in Pie d'r
öogen.- „Ik wou dè' je mae' gauw beter
was", zei ze, „dan waere me wee' lekker
tegaere". „Ja", zuchtten d'r moeder, „een
méns waerdeer' z'n gezond-'eid in de re
gel nie, voordat 'n kwiet is". Dae' stieng
Krina in de deure van 't vertrek. „Is de
koffie klaer, Pie? De jongers bin dae' ok.
Die kun der êest wè' mee nae' 't land. Ze
bin toch in een ommezien vrom. Geeft 'n
maer is gauw, dan zè' ik twint je moeder
is een óogenbliksje gezelschap 'ouwe." Noe
móst Pie ze wè' roepe om koffie te drien-
ken en ze weerden d'r eigen om het gauw
te kunn' doen. Gauw de stuten in een stuut-
mael, gauw de koffie in de kruke en toen:
„kom je koffiedrienke, Krina?"
De jongers d'r eigen ok 'eweerd, om
weelde veroorloven. Zoo noodig werd een
beul van een andere stad geleend.
Zijn werk werd vrij g°ed betaald. De beul
van Middelburg, de eenigste van geheel
Zeeland, had een klein vast salaris, in het
jaar 1529 b.v. van 10 pond VI. of 60.
Voor elke torture' of pijniging, welke hij
moést toebrengen, werd hij afzonderlijk be
taald. De bezoldiging hiervan in dien tijd is
ons niet bekend, wel van een eeuw later.
Zoo kreeg hij b.v. voor het onthoofden,
ophangen of worgen 1 pond VI 6), voor
het brandmerken 15 sch. 4,50), de strop
om den hals doen zonder dooden 10 sch.
3) en voor het geeselen 5 sch. 1,50).
Hem was echter verboden eiers te gaven.
De beul had vroeger namelijk het recht om
uit elke korf met eiers, welke een boerin
op de markt bracht, een ei te nemen. In het
jaar 1657 genoot hij enkel een vast salaris
van 52 pond VI. 312,Voor dien tijd
een vrij goed inkomen.
DE GALG.
De galg bestond uit 2 loodrechte palen,
die aan de bovenste uiteinden door een
horizontalen dwarsbalk was verbonden.
Hier aan konden twee personen worden ge
hangen. Een zoogen. halve galg voor één
persoon was een loodrechte paal met een
dwarsbalk.
De veroordeelde moest met den beul en
diens knecht een driedubbelen ladder be
klimmen, waarna de reeds om zijn hals ge
slagen strop aan het dwarshout werd vast
gemaakt. Daarna werd hy van den ladder
gestooten, waarop na eenige oogenblikken
door verstikking de dood volgde.
De straf tot de strop gold ten allen tijde
als bijzonder onteerend. In den Franschen
tyd werd niemand er toe veroordeeld. Men
gebruikte toen het zwaard of gemakkelijker
nog de guillotine. Zooals wy reeds hebben
geschreven, was de gewone doodstraf voor
mannen de strop aan de galg en voor vrou
wen heb worgen aan een paal. Beide te
rechtstellingen hadden plaats op het scha
vot voor de puie van het stadhuis. De doode
lichamen werden naar het galgenveld ge
bracht. De mannen werden met een ketting
opgehangen aan een vaste galg op steenen
fundeering. De laatste personen, die op het
galgenveld van Middelburg hebben gehan
gen waren Jan C a t o e n en Fran
cis Mertens in 1802 twee beruchte
moordenaars.
Later werden de terechtgestelden op de
begraafplaats achter het tegenwoordige
ziekenhuis begraven.
Te Vlissingen, te Westkapelle en te Dom
burg stond de galg op de duinen, zoodat zij
reeds van verre te zien was.
De galg werd vroeger ook wel Noorder
boom genoemd. Een juiste verklaring hier
van kunnen wy niet geven. Wel weten wy,
dat op het galgenveld de lijken begraven
werden met het gelaat naar het Noorden,
in tegenstelling met dé döoden op dé kerk
hoven, waar het gelaat naar het Oosten is
gewend.
De lijken van vrouwen, die op het scha
vot waren geworgd, werden ook naar het
galgenveld gebracht. Zij werden op een
rad boven op een paal gelegd om na ver
loop van tyd ook begraven te worden. Nu
is zeker duidelijk de beteekenis van het
volksgezegde, dat iemand opgroeit voor
„galg en rad".
HET GALGEMAAL.
De gewoonte bestond, dat aan den ver
oordeelde de keus werd gegeven, welke
spijs hij vóór zijn terechtstelling wilde ge
bruiken. Wij kunnen ons voorstellen, dat
de lust tot zijn lievelingsspjjs niet zeer groot
zal geweest zijn. Te Zierikzee zaten ver
scheidene personen, die wegens hun ambt
met het proces in betrekking stonden, me
de aan den maaltijd, zooals de baljuw, de
burgemeester, de president der thesaurie-
ren, een predikant, een ziekentrooster, de
stadsfabriek (opzichter) en de processeurs
(advocaten) van den baljuw en van den
veroordeelde. Doorgaans zat de baljuw aan
den rechterkant eri de predikant aan den
linkerkant van den veroordeelde.
Nog onwelvoeglijker was deze maaltijd
voor het publiek toe te laten, dat, door
nieuwsgierigheid'gedreven, gaarne het nut
tigen van den treurmaaltijd aanzag en zich
soms niet van spotternij onthield, (galgen
humor).
gauw vrom te wezen. Die wauwe dae' bie
zitte, luustere, wan' dat ze nog nooit be
leefd, dat er een werkster an den taefel
zat.
En ze te luusteren, 'oor, wan' Krina
d'r toote gieng as een Laezeruskleppe. Oal
't leste nieuws van 't durp en d' ouwste ver
telsels van vroeger. Over ulder grottemoe-
der van voaders kant, die ze zö göed
'ekend, Pietje Prume wier ze 'enoemd,
omdè' ze oltied een paer draedjes tebak in
d'r mond Voe' dat méns ze niks as
lof. Die wat 'ewerlit. Een 'êele zummsr
Stieng ze van 't vier uren in d'r klompen
van 't acht uren op 't land; voe' negen sfcu-
vers in de drie schof. En in de winter over-
oal uut wassen en schuren. Eêle daegen
liep ze, dat d'r gat klapten. En de guus
nog zö kleine waere, eigeluk vee' te kleine
om allêene tuus te wachten, dan stak ze de
messen en vurkens in 't kammenet en de
lusefers en ze spiekerden een paer planken
over de welle
Meer 'oorden de jongers der nie' mi' van.
Die zöwat 'ollefverwege d'r reeke eventjes
op mekare 'ekeke. Toen waere ze glieke
van d'r stoel 'eslierd. Mie gröote moeite
ze d'r eigen in~'ehouwe toet buten. Dae' vie-
le ze neer en lagge te rollen van 't lachen.
Een 'êele voemirreg bleve ze tuus, 'één en
weer löope kaetere. Dan liepe ze te steige
ren as een jong paerd, en iel ken kêer ze
verbie 't waskot 'evloge kwamme, dan
schodden die tv/i jonge paer-'en mie d'r
achterstel en dan riepe ze, zö 'ard ze
kuste: „klèp!"
Krina nergenst gin erg in, mae' Pie dat
göed in de gaten en die daer is daneg d'r
slinger in.
V. v. d. O.
In 1739 werd het galgenmaal te Zierik
zee afgeschaft.
By de wet van 17 Sept. 1870 werd in ons
land de doodstraf afgeschaft. De laatste
was te Maastricht op 31 Oct. 1860. Sinds
1861 werd geregeld door den Koning gra
tie verleend.
In Zeeland werd het laatst opgehangen
Jean Baptists de Loeil
heelmeester te Koewacht, op 11 Fe
bruari 1S50 wegens voortdurende mishande
ling en ten slotte verhongeren van zyn
vrouw op een zolder, waar zy aan een ket
ting lag gebonden. Wel werd op 3 Juli 1861
A driaan Polderman, wonende
te Sint Laurens tegenover den mo
len, wegens moord op zyn vrouw Maatje
Kodde ter dood veroordeeld, doch hij
kreeg gratie en de doodstraf werd veran
derd in levenslange gevangenschap. Na eer
zitting van acht jaar is hy aan de pokken
overleden.
In Engeland is de doodstraf blijven be
staan. De vorige maand zijn nog 2 leden
de I.R.A. opgehangen. De terechtstelling
geschiedde niet in het openbaar.
In Duitschland is de doodstraf in 1933
weer ingevoerd.
Toen de doodstraf in ons land was afge
schaft, moest het schavot te Middelburg
geen dienst meer doen. De roode planken
er van werden daarna voor een groot deel
gebruikt voor een muziektent op het Molen
water. Welke bijnaam de Middelburgers
hebben is over bekend, maar minder bekend
is, dat zy vroeger „Schavotbranders" wer
den genoemd. Niet onmogelijk is het, dat
aan deze naam, evenals aan de eerste, een
legende is verbonden.
R. B. J. a. M.
(Nadi-uk verboden).
k isagisar^^3
Ik ontdek Amerika.
Precies een jaar ben ik nu de gast van
Oom Sam.
Ik kan u zeggen: „ik heb veel gezien,'
maar het eenige dat ik weet is, dat ik niets
weet.
Want wat is het moeilijk
Ja, ik heb uw democratie gezien. Maar
begrepen heb ik haai' nog niet. De men
schen zijn gelijk eh ze hebben allemaal ge
lijke kousen en iedereen die wat doet, op
welk gebied ook, krijgt eerbied en waar
deering voor zyn werk,, wat dat ook zy. En
uw kinderen, oom Sam, uw jonge vrouwen
en mannen steken de handen uit de mou
wen. De zoon van den rechter schaamt zich
niet voor zyn- overall en zijn werk in het
benzine-tankstation en de dochter van den
bankier staat welgemoed in de sodafoun-
tain en schenkt mij een. limonade in en
maakt m'n sandwich klaar. Hulde voor
die democratie!
Maarin alle kranten staat iederen
dag een pagina society-nieuws met alle
gekke verhaaltjes van mevrouw Jones' haar
nieuwen zomerhoed, en van de verloving
van juffrouw O' Connell met meneer Mc.
Pherson en dat juffrouw O' Connell de erf
gename is van het zuurtjes-fortuin van den
ouden heer O'Connell 2.000.000) en dat
meneer Mc. Pherson een paar ton op de
bank heeft staan. En wie er allemaal op de
thee waren, gistermiddag, bij de Whitney's
en dat de Raft's naar hun zomerhuis in
Miami zijn vertrokken.
En is die verafgoding van het goud
democratie, oom Sam?
Ja, ik heb uw comfort en hygiëne gezien.
Maar begrepen heb ilc alles nog niet. De
menschen hebben allemaal gemakkelijke
dingetjes en hygiënische dingetjes. Een ijs
kast, en een bad, en een douche, en een
electrische bordenwaschmachine en alles is
in doorzichtig papier gewikkeld en ze heb
ben broodroosteraars en electrische strijk
bouten en gestroomlijnde ditten en hygiëni
sche datten.
Maar ik heb de Slums van New York en
Washington en St. Louis gezien, ellendige
achterbuurten, met menschonteerende wo
ningen, die dien naam niet verdienen. En ik
heb door de woestijnen van Californië er
Texas gereden, waar de menschen zóó deer
lijk arm zyn, als ge het u. op welke plaats
in Nederland ook niet kunt voorstellen zóó
erg.
En ik bewonder uw menschenliefde, oom
Sam uw grootheid van ziel jegens ver
drukte volken en verdrukte menschen en
misschien wel het grootste en ontsierendste
dat ik ooit heb gezien, dat was het Lincoln-
monument in Washington. Dat geweldige
standbeeld in die prachtige plechtige hall,
van dien geweldig grooten man met den
ringbaard en de vriendelijke oogen. En
ontroerd heb ik zijn groote rede gelezen,
zooals die gegrift is in marmer een wel
daad voor het hart een openbaring aan
den geest. Maar ik weet ook, dat uw negers
in hun négerwyken moeten wonen. En dat
er steden zyn waar negers na donker niet
meer in de wijken der blanken mogen ko
men. En dat uw negers niet naast uw blan
ken in dezelfde trein-coupé mogen zitten.
En dat een neger-professor, of een. neger
doctor, of een neger-kunstenaar, die een
uw steden bezoekt, daar in geen enkel'
hotel onderdak kan krijgen.
En ik heb uw natuurschoon gezien, oom
Sam. Uw Rocky-Mountains, een berggebied
zes maal zoo groot als de Alpen; uw plains
de geweldige, eindelooze vlakten uw
vriendelijke witte stadjes de grootsche
complexen van New York, de vriendelijk
heid van Californië.
Maar op de schoonste bergflanken ston
den reclameborden voor sigaretten; langs
de liefelijkste, bebloesemde, geurige wegen
van Californië stonden reclamekreten
geel en rood en groen voor auto's en
limonade en hotels en scheerzeep.
Ik heb uw letterkunde bewonderd en uw
tijdschriften en uw kranten en ik heb
de krijschende Hearst-bladen gelezen;
REDACTEUR: J. M. MULHé,
Middelburg.
Vrijdag 15 Maart, werd te Middelburg
een wedstrijd gespeeld tegen A.S.V. uit
Vlissingen, waarvan de uitslag, 5%3%
reeds eerder vermeld werd. Dientengevolge
werden in groep II geen partyen voor den
winterwedstrijd gespeeld. In groep I kwa
men de volgende uitslagen voor:
H. Stroobanddr. A. Snethlage 10
P. M. de Kleyn—J. Scheltens
de heer De Kleyn is uitgespeeld, aantal pnt.
7.
I. v. NoppenJ. de Baare afgebr.
B. Wagenaardr. A. Snethlage 01
de heer Wagenaar is uitgespeeld, aantal
punten 2.
Voor den wedstrijd tegen den Rotterdam-
schen schaakbond, op Zaterdag 27 April a.s.
te Roosendaal, zal het bestuur van den Z.S.
B. ongetwijfeld alles in het werk stellen,
om een zoo sterk mogelijke Zeeuwsche
ploeg samen te stellen. Men zal o.a. trach
ten dr. Bruch, Terneuzen, J. J. v. d. Eride,
J. C. v. Vliet en Joh. Barendregt, allen te
Zierikzee, in het team op te nemen. Slechts
wanneer men op zijn allersterkst uitkomt,
zal men eenige kans hebben een beter re
sultaat te behalen, dan vorige maal.
De heer W. W. Meynen, lid van de
schaakclub Middelburg, thans in militairen
dienst, zond ons onderstaande party, ge
speeld vorig jaar te Roosendaal tegen Rot
terdam. De heer Meynen was de eenige die
voor Zeeland een winstpunt wist te scoren.
Wit: W. W. MEYNEN, Middelburg.
Zwart: ROGGEVEEN, Rotterdam.
Grüfeld-Indisch.
1. d2d4 PgS—f6 2. c2—c4 g7—g6
3. Pgl—f3 Lf8g7 4. Pblc3 d7—d5
5. Lelg5 Pf6—e4 S. Lg5—h4 In een
partij LaskerBotwinnik, Nottingham '36
geschiedde: 6. cd5: Pg5: 7. Pg5: e6 8. Pf3
ed5: 9. e3 0—0 10. Le2 c6 11. 0—0 De7 met
gelijk spel.
6Pe4 x c3
8. e2e3 PbS—c6
10. Db3—b5t Lc8d7
12. Pf3d2 b7b6
14. Pd2e4 Pa5—c6
16. Lh4xe7! (zie diagram)
Stand na 16. Lh4xe7!
7. b2xc3 c7c5
9. Ddlb3 Pc6a5
11. Db5xc5 d5xc4
13. Dc5b4 b6—b5
15. Db4—a3 DdS—a5
O
16Da5xa3 17. Le7xa5 a7a5
IS. La3c5 Dii'ect Pd6t kon hier.
18Ld7e6 19. Pe4d6t zwart
geeft op, daar pionnen b5 en c4 verloren
gaan.
Tot besluit nog een aardig miniatuurtje
van H. Rinck, wit speelt, en houdt remise.
Wie zendt oplossing in?
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
w.
a b
C: d
e
e
h
iummagazines uuurgeoiiiuuiu, en uc fucm-
ge onbescheidenheid van sommige uwer
journalisten verafschuwd.
Ik heb dekkracht en de eigenwaarde, de
sterkte en de diepe menschelijkheid van
uw arbeidersorganisaties bewonderd en
ik heb gezien hoe uw vakverejenigingswezen -
verscheurd is door tweedracht en hoe „ka
pitalistisch" uw vakvereenigingen hun lid-
maatschapslyst.en slechts openen voor wie
datbetalen kunnen.
Ik heb in de Vereenigde Staten gevonden:
een groote cultuur een prachtige kunst
diepe menschen!iefde grootsche, eer
lijke idealen zeldzame frischheid van
geest en een enorme stuwkracht naar.het
jonge en het nieuwe.
Maar ik heb er 'óók gevonden: een plat
materialisme en een onmacht tot het
scheppen van nieuwe waarden en haat
van mensch tot mensch en materialisme
ten top gevoerd en een steil en grimmig
conservatisme zonder zin oï geest.
Ik hen nu een jaar in de Vereenigde Sta
ten. En het eenige dat ik zeker geleerd
heb is: dat ik in vele problemen rond
dool.
Een land van de meest, tegengestelde een
heden.
Van de felste contrasten.
De verpletterendste tegenstrijdigheden.
Het land van oom Sam de raadsel
achtigste en beste gastheer dien ge u maar
denken kunt. MR. E. ELIA8.
