HIDDELBURGSCHE COURANT
DKW
C&^OgSCH^ COURANT
Hiel Finscfie parlement heeft hef
vredesverdrag geratificeerd.
GeoTa©bSSiseerdens die
zakenrraoeilijkheders hebben
UIT DE PHOVIMCSE
Lumièrës
0orjaars-prijsvraag'4O
IOcateiFa EMmoussI v.h. Wolders 1
C. DE LEEUW
De „Isaac Zweer's"
vaoü stapel gel@@pen
De rijksmiddelen stelden
in Februari teleur
NUMMER 65
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turf kade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
EERSTE BLAD
16 MAART 1940
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 et.
Finland nog steeds in het grootste gevaar
De Finsche minister-president, Risto
Ryti, die een der vier leden was van dc
Finsche delegatie naar Moskou, heeft gis
teren in het parlement moeten vechten om
den vrede op deze voorwaarden aanvaard
te krijgen.
De üuigdurige debatten droegen vaak een
zeer heftig karakter, maar de premier, mei
zijn kabinet om hem heen gescnaard, ver
dedigde de Moskousche voorwaarden, welke
hij uiterst hard noemde, maar de beste keus
tusscheri twee; kwaden. Het andere kwaad
was, dat bij niet-aanvaard.ng heel Finland
een slagveld gewórden zou zijn. Tenslotte
werd het verdrag goedgekeurd met 145 te
gen 3 stemmen. De 52 leden van het parle
ment, die niet aanwezig waren, bevinden
zich nog in militairen dienst. -
President Kallio diende het ratificatie-
voorstel bij het parlement in.
In dit voorstel wordt onder meer gezegd:
"Sedert het uitbreken der vijandelijkheden
heeft de Finsche regeermg steeds uiting
gegeven aan haar wensch tot herstel van
den vrede. Op 6 Maart leidde dit tot het
vertrek van een delegatie, naar Moskou.
De onderhandelingen duurden tot 12 Maart,
op welken dag de regeeringen bevel gaf dc
vredesvoorwaarden te aanvaarden en een
verdrag te teekenen. Volgens artikel 33 van
de Grondwet is voor een definitieve over
eenkomst de voorafgaande ratificatie van
het vredesverdrag door den Landdag noo-
dig. Ik stel u voor tot deze ratificatie over
te gaan".-
De vereischte meerderheid van vijf-zes
den werd ruimschoots behaald.
„VOOR VREDE IS MOED NOODIG"
Minister-president Ryti zeide, dat om vre
de te sluiten vaak meer moed en initiatief
noodig is dan om een oorlog te beginnen.
Wanneer een oorlog begint, kent men over
het algemeen de eigen middelen en die
van den vüand. Daaruit kan men dan de
kansen en gevaren afleiden. Wanneer de
oorlog evenwel aan den gang is, volgen
de vijandelijkheden haar eigen wetten en
doen zich altijd de verrassingen voor, dat
de eene partij vrede wenscht en de andere
niet. Het kan evénwel ook voorkomen, dat
op een zekér oogenblik de beide strijdende
partijen vrede wenschen en wanneer een
dergelijk oogenbl.k komt, moet men de ge
legenheid moedig aangrijpen.
NOG STEEDS IN HET GROOTSTE
GEVAAR.
Ryti zeide verder: Finland verkeert even
als de geheelé W estersche beschaving nog
steeds in het grootste gevaar en niemand
kan zeggen, wat de dag van morgen zal
brengen. Wij gelooven, dat wij, door den
vrede te kiezen, voor het oogenblik op de
beste wijze hebben gehandeld. Ryti ver-
Waarde, dat niet om hulp der Geallieerden
was gevraagd, omdat dat zeer zeker zou
hebben beteekend, dat Finland in den groo-
ten oorlog werd betrokken, waarvan het
tooneel dan van het Westelijk front naar
Scandinavië zou worden verplaatst.
Bovendien was de aankomst van hulp
troepen onzeker wegens de weigering van
Zweden en Noorwegen den troepen door
tocht te verleenen.
Inderdaad werd de hulp te laat aange
boden om van eenig nut te zijn.
Slechts de toekomst zou bewijzen of Fin
land juist had gehandeld.
Ryti besloot: Met het zwaard in de eene
en de ploeg in de andere hand, zonder ver
bittering jegens iemand, zullen wij ons nu
spoeden naar het werk van den wederop
bouw, het herstel van de door den oorlog
geslagen wonden, de handhaving en ont
wikkeling van onze geestelijke en mate-
rieele cultuur en van onze sociale structuur,
welke gebaseerd is op het beginsel van het
recht".
Naar Havas meldt, zal de president van
Finland over twee of drie dagen overgaan
tot de onderteekening der ratificatie-oor
konde.
Commissies worden ingesteld, om
en te helpen.
Vanwege de Kamers van Koophandel zul
len op korten termijn commissies in het
leven geroepen worden in plaatsen, waar
een groot aantal militairen gelegerd zijn
met de bedoeling, om geniobiiiseerclen, die
in zakenmoeilijkheden verkeeren, voorlich
ting te verschaffen. Deze lichamen zullen
dan dus ingeschakeld worden in het werk
van O, en O.
Het initiatief is uitgegaan van den
Centralen Raad van Advies, ingesteld door
den opperbevelhebber, waarvan Z.K H
Prins Bernhard beschermheer is en jhr. ir.
O. C. A. van Lidth de Jeude voorzitter.
Er zijn vele gemobiiiseeiden. die than1'
in zorg zitten over hun bedrijf of zaak. De
Centrale Raad is van meening, dat hel
noodig is aan deze gemobiliseerden voor
lichting en raad te geven in de plaats van
hun legering of in de nabijheid daarvan
De zorgen van deze gemobiliseerden be
treffen, niet alleen het op gang houden van
hun zaken, maar vinden ook haar oorzaak
in de vrees, dat wat zij veelal geleidelijk
en met moeite hebben opgebouwd, met
ondergang bedreigd wordt.
Men is tot ae concluisie genomen dat de
Kamers van Koophandel, welke door haar
districtsirdeeling op alle plaatsen van hel
land het best georiënteerd zijn, de aange
wezen lichamen zijn, om een dergelijken
hulpdienst in het levert te roepen. Zoodoen
de wordt het geheele land systematisch in
geschakeld.
Het zal de taak dezer zelfstandige com-
Het lichtschip „Wandelaar"
weer naar zijn plaats.
Het Belgische lichtschip „Wandelaar",
dat bij het uitbreken van den oorlog
naar Oostende gesleept werd, zal de vol
gende week weer op zijn plaats gebracht
worden, op verzoek van naar Antwerpen
varende schepen.
Japan dreigt
De woordvoerder der Japarsche ambas
sade te Sjanghai heeft gisteren de waar
schuwing doen hooren, dat z-ch moeilijk
heden zouden voordoen voor landen, welke
weigerden de rieuwe door de Japanners
gesteunde „centrale Chineesche regeering"
onder Wang Tsjing Wei te erkennen.
De -woordvoerder verklaarde, dat de bur
gers van dergelijke lariclen, die in de door
de nieuwe regeering gecontroleerde gebie
den wonen^ „zouden lijden van belemme
ringen- in1 handel en andere aangelegen
heden."
missies zijn, om degenen, die in mobilisa
tie-moeilijkheden tot haar komen, in con
tact te brengen met de organen, die helpen
kunnen. De commissies kunnen bemidde
lend optreden, de gemobiliseerde zakenlie
den voorlichten en raden. De legerautori-
teiten in de legeringsplaatsen zullen de
mannen naar deze commissies kunnen ver
wijzen. i
Middenstandsorganisaties en agrarische1
organisaties zal verzocht worden advies te
geven, betreffende de samenstelling dei
commissies, die den naam zullen dragen
van „Commissie voor zakelijken bijstand
aan gemobiliseerden". De bedoeling is
met spoed de oprichting te bevorderen.
Ir. Wïerstna benoemd tot
ingemienr vam den
polder Walcheren.
In de vergadering van den polder Wal
cheren hedenmorgen, werd tot ingenieur
van den polder benoemd: ir. A. G. Wiersma,
ingenieur van den Frov. Waterstaat te
Haarlem, met 19 stemmen. (Ir. Cohen Stu
art uit Terneuzen, kreeg 8 stemmen.)
Het voorstel van het dag. bestuur tot
het aangaan van een geldleening ad 42.000
tegen een rente van 414 werd m.a.s. aan
genomen.
Welke distnbutieboimeiB geldig
zijn.
Op het oogenblik zyn de volgende distri
butiebonnen geldig:
bon 14 geldig tot en met 11 April, recht
gevende op >4 kg peulvruchten;
bon 17, geldig tot en met 21 Maart, recht-
gevende op 1 kg suiker;
'A -suikerbon, recht gevende op 14 kg
suiker;
Vt -peulvruchten, recht gevende op iIs kg
peulvruchten.
AFSCHEID VAN DEN HEER G. DE RU.
O. EN W. SOUBURG. Vrijdag 15 Maart
heeft de heer G. de Ru, hoofd der Juliana-
school, te Oost-Souburg, afscheid genomen
van de ouders der leerlingen. De heer De
Ru gaat met pensioen. Ongeveer 80 ouders
waren gekomen. Dit bewijst wel, hoezeer de
arbeid van het vertrekkende hoofd op prijs
is gesteld gedurende de 15 jaar van zijn
werk te Oost Souburg.
Waardeerende woorden werden gespro
ken over het practische werk, de trouw en
de goede verstandhouding. Volgende week
neemt de heer De Ru officieel afscheid van
het bestuur der school en van de leerlingen.
Een aardig moment was het binnenko
men van zes meisjes uit de hoogste klassen
die aan mevr. De Ru een keurig gehand
werkt kussen overhandigden. Ieder meisje
zei een eigen gemaakt gedichtje op.
Aan het slot van den avond bedankte de
heer De Ru in hartelijke woorden voor het
in hem gestelde vertrouwen.
Van degenen, die aanwezig waren, ver
melden wij in 't bijzonder den heer J. B.
Visser, inspecteur van het lager onderwijs
te Dordrecht, een oud-v: »?nd van het ver
trekkende hoofd.
OMHOOG GEVAREN SCHEPEN.
HANSWEERT, Het Nederlandsche zee
schip „Oranjepolder" op weg van Rotter
dam r.aar Londen voer in het Slaak i
hoog en bleef zitten. Tegen hoog water
is het schip op eigen kracht vlotgekomen,
waarna het de reis heeft voortgezet.
Het motorschip Gerjo op weg naar
L. Delft 76 - Middelburg
Telefoon 247
Zie etalage R
a—mm in i ii
(Ingez. Med.)
Brussel met een lading stukgoed is gister
morgen in het Schaar van, Waarde om
hoog gevaren en blijven zitten, Sleepboo-
ten vertrokken derwaarts, om té trach
ten het schip tegen hoog water vlot te
brengen.
VERZOEK OM STEUN AAN DE
PANNENLEGGEES.
YERSEKE. Het bestuur der VEBO en
„De Zeeuwsche Oester hebben in overleg
met burgemeester Gunning besloten aan
de bevoegde instanties te verzoeken om
tengevolge van de in de vorstperiode op-
geloopen enorme schade, steun uit te kee-
ren van minimum 4 cent per pan, met
dien verstarde dat in 1940 zooveel moge
lijk pannen zullen worden uitgelegd, met
maximum de pannen van 1939.
Het is te hopen dat dit verzoek een gun
stig resultaat zal opleveren, daar andere
een groot aantal pannenleggers als vol
komen gedupeerd zullen kunnen worden
beschouwd.
SLACHTOFFER VAN DEN STORM,
BRESKENS. Schipper V- Martens uit
Hoofdplaat schip „De twee Gebroeders'
was Vrijdagmiddag op de plaat aan het
zand laden, Door een uitschietende wind
vlaag is dit schip in zoo n hachelijke posi
tie gekomen dat het water maakte en de
schipper zich genoodzaakt zag de nood
vlag te hijichen.
De Belg'sche sleepboot „Alfi" uit Ant
werpen welke in de buurt was voer naar
het schip om hulp te bieden. Intusschen
was het noodsein ook door de Br. 5 opge
merkt die zich ook naar de plaats des on-
heils begaf.
MOTORRIJWIELEM
zijn hun tijd jaren vooruit en
met anderen niet te vergelijken»
^-VRAAGT PRIJSCOURANT.
Vlissingsefo© stro 39-41, M'ësurg.
TELEFOON 669,
(Ingez. Med.)
VERMAARDE KEUm*INTIEME BAR
De sleepboot ,.Alfi' heeft het schip de
Breskersche haven binnengebracht.
(Vervolg provincienieuvvs 3e pagina).
Dr. Colijn bij den Engelscben
Koning.
De Koning George van Engeland heeft
gisteren den oud-minister-president van
Nederland, dr. H. Colijn, die een bezoek
aan Londen brengt, in het „Buckingham
Palace" in gehoor ontvangen.
Dr. Coljjn bevindt zich te Londen in ver
band met den arbeid van de Volkenbonds
commissie, waarvan hjj voorzitter is en die
z'.ch zal toeleggen op het voorbereiden van
betere economische verhoudingen tusschen
de staten na den oorlog. Geruchten, dat dr.
Colijn te Londen Sumner Welles zou heb
ben ontmoet zijn geheel uit de lucht ge
grepen.
De eerste door „de Scheïde" gebouwde
SorpedobeoSjager voer onze Marine.
Al brachten de opcenten op de
genieentefondsbelasting nog een
vooruitgang.
Aan het overzicht van den stand der
rijksmiddelen op ultimo Februari jl. wordt
het volgende ontleend.
1-Iet totaal voor de directe belastingen op
eind Februari ten kohiere gebrachte be
drag ad 49.873.854,— geeft ten aanzien
van het vorig jaar een vooruitgang te zien
van ruim 5,9 millioen gulden, welke voor
namelijk is te danken aan de nieuw inge
voerde opcenten op de gemeentefondsbe
lasting, welke tot dusver hebben opge
bracht 6.272.546,—.
Voorts is alleen de inkomstenbelasting
boven het bedrag van het vorig jaar uit
gekomen en wel met 2.392.181,waar-
doof de opbrengst werd 31.525.832,
De overige van deze middelen zijn bij het
vorigls dienstjaar ten achter gebleven,
waarbij vooral het bedrag van de grondbe
lasting de aandacht trekt. Bedroeg op ulti
ma Februari 1939 het zuiver bedrag van
dit middel 4.592.088,thans kan slechts
een opbrengst worden geconstateerd van
1.988.779,hetgeen een achteruitgang
beteekent van 2.603.309,
Verder liep de vermogensbelasting in
vergelijking met. het vorig jaar 62.245,—
terug en de verdedigingsbelasting met
79.675,—.
Bij de beoordeeling van de totaal-op
brengst van deze middelen dient voorts in
aanmerking te worden genomen, dat hier
bij niet meer voorkomt de belasting van
de doode hand, waarvan voor 1939 de jaar
opbrengst op 2 millioen was geraamd.
De overige middelen.
Ook de overige middelen toonen op ulti
mo Februari eenige vooruitgang, al moet
helaas worden geconstateerd, dat deze nog
slechts is bereikt, omdat de maand Janu
ari zulk een gunstig beeld heeft vertoond,
door de maandelijksche raming met bijna
5,27 millioen te overschrijden.
In dit opzicht heeft Februari teleurge
steld, want met een opbrengst van
35.S08.208 bleef deze maand ruim 1,73 mil
lioen beneden de raming en ongeveer 7 mil
lioen beneden de opbrengst van Januari.
Een lichtpuntje is echter, dat in één opzicht
de opbrengst over sprokkelmaand toch nog
is vooruitgegaan en wel met 976.511,in
vergelijking met de uitkomst in Februari
van het vorig jaar.
Over de eerste twee maanden van dit
jaar was de opbrengst van deze middelen
7S.619.S12,waarmede z{j de raming met
3.536.479 heeft overschreden en de op
brengst van de eerste twee maanden van
1939 met 5.385.828 heeft overtroffen.
De omzetbelasting, welke in Januari een
record boekte, door de raming ad ruim 6,9
millioen met rond 5.7S millioen te kloppen,
heeft deze gunstige ontwikkeling in Febru
ari niet voortgezet en bleef zelfs bijna
460.000 gulden beneden de raming.
Dank zij het gunstige beeld van Januari
bleef de opbrengst over de eerste twee
maanden 5.422.144 boven de raming en
3.953.344 boven het resultaat in het vorig
jaar.
In het bijzijn van talrijke militaire en'
burgerlijke autoriteiten is hedenmorgen
van de Marine-werf der N.V. Kon. Maat
schappij De Schelde de torpedojager „Isaac
Zweers" vlot van stapel geloopen.
De doopplechtigheid werd verricht door
mevr. J. L. C. van den ArendKeers, echt-
genoote van den luitenant ter zee le klasse
H. J. F. K. van den Arend, die belast is met
het toezicht op de hier te lande in aanbouw
zijnde torpedobootjagers.
Deze jongste aanwinst van de Ned. In
dische marine is genoemd naar een der
vlagofficieren uit de 17e eeuw, Isaac
Sweers, die in 1622 geboren werd. Hij ver
toefde van 16411646 als notaris in Brazi
lië. Hij werd door de Portugeezen gevan
gen genomen, en ging na zijn vrijlating va
ren, eerst bij de koopvaardij. Later nam hij
dienst als adelborst. Sweers werd in 1652
bevorderd tot kapitein ter zee. Bij den Drie-
daagschen zeeslag werd hij door de Engel-
schen gevangen genomen. In 1655 werd
Sweers bevorderd tot Schout-bij-Nacht; in
1666 tot Vice-Admiraal. Hij nam deel aan
de groote zeeslagen in den Tweeden Engel-
schen oorlog, en vocht in 1672 en 1673 mee
bij Solebay en bij Schooneveld. Op 21 Au
gustus 1673 sneuvelde hij bij Kijkduin. Zijn
stoffelijk overschot werd begraven in de
Oude Kerk te Amsterdam.
De torpedobootjager, die den naam zal
voeren van dezen vlagofficier uit het roem
rijkste tijdperk van onze vaderlandsche ge
schiedenis, behoort tot een serie van vier
jagers, waarvan er twee door De Schelde
worden gebouwd.
De „Isaac Sweers" is 106,3 m lang, 10,3 ni
breed en heeft een holte van 6,17 m. De
voortbeweging geschiedt door twee stel
stoomturbines, eveneens door De Schelde
gebouwd.
GEDUCHTE BEWAPENING.
Evenals de andere drie torpedobootja
gers van deze serie zal de „Isaac Sweers"
worden bewapend met 5 kanonnen van 12
cm, 4 mitrailleurs van 40 mm, en eenige
kleinere mitrailleurs, twee viervoudige tor-
pedolanceer-inrichtingen en bommenwer
pers. De jager biedt ook plaats aan een wa
tervliegtuig, en het achterdek is dusdanig
ingericht, dat op de boot een aantal mij
nen kan worden meegevoerd.
Bij den bouw van dezen torpebootjager,
die weer aanmerkelijk grooter is dan dege
ne, die tot de vorige serie behooren, is op
groote schaal electrisch gelascht, hetgeen
een aanzienlijke gewichtsbesparing op den
romp tengevolge heeft gehad, wat mede de
snelheid ten goede komt. In het inwendige
heeft hout als materiaal afgedaan. Licht
metaal, dat tegenwoordig bij den bouw van
vliegtuigen 200'n gewichtige functie ver
vult, is er voor in de plaats gekomen. Dit
lichtmetaal weegt aanzienlijk minder dan
het lichtstaal, dat eenigen tijd ter vervan
ging van hout werd toegepast; boven hout
heeft het voor, dat. het geen splinterwer
king vertoont en dat het onbrandbaar is.
Behalve de beschieting zijn ook de meu
bels van lichtmetaal vervaardigd.
In totaal kan de „Isaac Sweers" een be
manning voeren van 150 koppen. Vermel
denswaard is tenslotte, dat de „Sweers"
niet alleen door snelheid en door bewape
ning uitmunt, maar dat de inrichting van
zijn vuurleiding iets zeer bijzonders is. Hier
in zjjn nJ. de modernste opvattingen en de
nieuwste vindingen verwerkt.
DE ONTWIKKELING DER NEDER
LANDSCHE TORPEDOBOOT
JAGERS.
Teneinde een indruk te krijgen van de
ontwikkeling, die de bij de Marine in ge
bruik zijnde torpedobootjagers in enkele
decennia doormaakten, laten we hieronder
eenige gegevens volgen van de eerste tor
pedobootjagers. Aangezien deze ook op de
werf van „De Sclielde" werden gebouwd,
was het mogelijk over deze gegevens te be
schikken.
De „Wolf" en de „Fret", die in 1911 ge
reed kwamen, waren maar 70 m lang, en
6 V' m breed. Zij hadden een diepgang van
1,9 m, en een waterverplaatsing van 483
ton. De machines hadden een vermogen
van 8300 PK. De bewapening van deze eer
stelingen bestond uit 2 torpedokanonnen
van 45 cm, 4 kanonnen van 7,5 cm en 4 mi
trailleurs. De bemanning was 80 koppen
sterk.
Voor dien tijd waren echter ook deze tor
pedojagers snelle schepen. Op den proef
tocht haalden z\j zelfs een snelheid van
30,47 mijl per uur!
Toen vanmorgen de „Isaac Sweers" zijn
element onder de toejuichingen van de ge-
noodigden had bereikt, viel het op, dat de
marine-werf van „De Schelde" leeg was ge
worden. Eenige maanden geleden lagen nog
twee onderzeebooten en twee torpedoboot
jagers onder de overkapte ruimte; thans
wacht nog slechts de torpedobootjager
„Philips van Almonde" op zijn tewaterla
ting.
Voor Vlissingen en voor Zeeland is het
te hopen, dat nieuwe marine-opdrachten
weldra de ledige plekken in de hal van glas,
steen en staal zullen vullen.
Na de tewaterlating van de „Isaac
Sweers" begaven de genoodigden zich naar
het hoofdgebouw van „De Schelde", waar
de oudste directeur, ir. H. C. Wesseling,
mevrouw van den Arend dank heeft ge
bracht voor haar bemiddelende taak. Ter
herinnering hieraan bood hij haar namens
„De Schelde" een souvenir aan.
