SPIERPIJN
Goud inde Wildernis
KRONIEK VAN BEI OIO
THERMOGENE
Nederland en Slowakije.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT GOESCHE COURANT) VAN MAANDAG 11 MAART 1940. N®. 60.
Het kompas des eigembelangs.
Als dit artikeltje in druk verschijnt, zal
Kien misschien den vermoedelijken afloop
der Finsch-Russische vredesonderhandelin
gen kennen. Toen wij het schreven, was er
nog niet veel lijn in te zien.
Van het politieke spel, dat ten deze ver
scheidene dagen in het geheim werd ge
speeld, kan het ware karakter evenmin
no gepeild worden. De beschikbare ge
gevens laten slechts eenige gissingen toe.
De voornaamste daarvan zijn, dat de Duit-
sehe regeering er naar alle waarschijnlijk
heid de hoofdrol in gespeeld heeft; en de
Zweedsche haar hand- en spandiensten ver
leende.
Het kost weinig moeite, dit op grond van
de politiek-militaire situatie en haar ont-
wiki-ehngsmogelijkheden te verklaren. De
strijd in Finland heeft één zeer belangrijk
gegeven opgeleverd: dat de kracht van het
Roode leger heel wat geringer is dan vóór
den oorlog algemeen werd aangenomen.
Deze ontdekking nu opent voor de Gealli
eerden een merkwaardig perspectief: de
Sovjet-Unie zou wellicht verslagen kunnen
worden, daar in het Hooge Noorden, als
men er maar genoeg troepen en materiaal
heen stuurde; en tegelijkertijd een aanval
in het Zuiden, van Turkije uit, ondernam.
Sinds eenigen tijd werd voor deze gedachte
propaganda gemaakt in Frankrijk en En
geland. De Finnen kregen opeens te ver
nemen, dat ze meer, veel meer hulp zou
den kunnen krijgen. En Zweden werd ge
polst over de vraag, of het bereid zou zijn,
doortocht te verleenen aan de geallieer
de hulptroepen. Zouden Frankrijk en En
geland er inderdaad in slagen, op deze wijze
een groot offensief tegen Rusland op touw
te zetten, dan zou Duitschland zich niet
alleen opnieuw van de Russische leveran
ties verstoken zien, doch zeer waarschijn
lijk bovendien genoodzaakt worden, om op
zijn beurt met troepen en materiaal de
Russen te hulp te komen. Zoo zouden de Ge
allieerden dan den uitputtingsoorlog wer
kelijk aan den gang hebben gekregen
op vreemden bodem, ver van het eigen
grondgebied.
Het is zeer begrijpelijk, dat de Duitsche
regeering tegen deze mogelijkheid onmid
dellijk diplomatiek in het geweer kwam.
Men zal te Berlijn reeds lang beseffen, dat
de Russische bondgenoot militair niet veel
waard is, en bovendien zijn economische
waarde zou verliezen, zoodra hij in een
grooten oorlog werd gewikkeld. Wij ver
moeden, dat de eerste stap van Berlijn is
geweest, Stockholm te waarschuwen: dat
ook Zweden in den krijg gestort zou wor
den, indien het doortocht aan geallieerde
troepen mocht verleenen. De Zweedsche re
geering heeft de laatste weken herhaalde
lijk behoefte gevoeld te verklaren, dat zulk
een doortocht onder geen enkele voorwaar
de zou worden toegestaanDit gebeurde
vermoedelijk dus op verlangen, althans op
instigatie, van Berlijn.
De Duitsche regeering zal verder haar
invloed te Moskou hebben laten gelden,
door de Russische regeering onder het oog
te brengen, dat een voortzetting van den
strijd in Finland de gevaren van militaire
verwikkelingen met de Geallieerden steeds
grooter maakt. Wellicht had de Sovjet-
fégeering dat zelf ook reeds bedacht en
stond zü derhalve niet langer volstrekt af
wijzend tegenover onderhandelingen met de
Finnen. Hoewel de militaire resultaten in
de afgeloopen maand betrekkelijk bevredi
gend zijn geweest voor de Russen, ziet het
er toch niet naar uit, dat Finland spoedig
den strijd zal opgeven, terwijl daarentegen
de kans op een aanval van Frankrijk en
Engeland (in den Kaukasus, met behulp
van Turkije) zienderoogen gegroeid is.
Men heeft de laatste dagen nogal critiek
hooren uitoefenen op Zweden: dat dit land
zich leende voor het Duitsche politieke spel.
Wö kunnen deze critiek niet billijken.-Had
de Zweedsche regeering zich dan moeten
leenen voor de machinaties van Frankrijk
en Engeland, wetende, dat daarvan het ge
volg zou zijn geweest: een inval van Duit
sche troepen in Zuid-Zweden, zoodat èn
Ons broodivordt een
cent duurder.
De minister van Economische Zaken deelt
het volgende mede:
Van het begin van den oorlog af heeft
de regeering er naar gestreefd, door haar
prijzenpolitiek een stijging van de prijzen
voor de eerste levensbehoeften zooveel mo-
gelijk te voorkomen. Zelfs is iedere prijs
stijging van tarwebloem en tarwemeel, be
stemd voor broodbereiding, tot nog toe
vermeden, ondanks het feit, dat de tarwe-
prijzen op de wereldmarkt sinds het uit
breken van den oorlog sterk gestegen zijn.
Daarenboven zijn de kosten van den aan
voer (vrachten en verzekeringspremies) op-
geloopen tot een veelvoud van die, welke
in normale tijden golden. Zoo steeg de tar-
weprijs op de wereldmarkt van 3.20 mid
den Augustus 1939 tot f 5,35 op eind Fe
bruari 1940. De vrachten stegen in dat
zelfde tijdvak van 7 tot 27.50 per ton,
terwijl de molestpremie, welke voordien een
te verwaarloozen kostenfactor vertegen
woordigde, thans circa 3 van de waarde
bedraagt. Dit beteekent, dat de kostprijs
van uitheemsche tarwe, waarop wij hier
te lande voor circa 65 bij de bereiding
.jjan broodbloem zijn aangewezen, is ge
stegen van 3,90 tot 8,35 per 100 kg.
Indien de regeering geen maatregelen had
genomen, zou het gevolg hiervan zijn ge
weest, dat de broodbloem hier te lande met
een bedrag van 3,75 per 100 kg in prijs
zou zijn gestegen, hetgeen uitkomt op een
kostprijsstijging van het brood van ruim
2 cent per brood van 800 gram.
Tot nu toe is een broodprijs-verhooging
als gevolg van vorengenoemde factoren in
haar geheel voorkomen, doordat de regee
ring is voortgegaan de grondstoffen en de
ingevoerde bloem tegen den vroegeren prijs
ter beschikking te stellen. Welke groote
bedragen hiermede gemoeid zijn geweest
wordt wel duidelijk geïllustreerd door het
feit, dat bij de genoemde prijzen- en kos-
tenverhoudingen de regeering een nadeel
van in totaal 2.000.000 per maand heeft.
Het spreekt vanzelf, dat hiermede niet
onbeperkt kan worden doorgegaan. Hoe
zeer de minister zulks ook betreurt, de hui
dige omstandigheden dwingen hem wel om
een deel van deze groote lasten op den
consument af te wentelen. De minister
heeft daarom thans besloten, den verkoop
prijs van de buitenlandsche tarwe met
2,25 per 100 kg te verhoogen, waardoor
de bloemprijs hier te lande met een bedrag
van 1,70 per 100 kg zal stijgen, .hetgeen
metterdaad kan leiden tot een p r ij s s t y-
ging van 1 cent per brood
van S00 gram. Uit het voorgaande
blijkt wel, dat dit slechts een gedeeltelijke
vergoeding is voor de hooge kosten, welke
de Staat in dit opzicht heeft te dragen.
Finland èn Zweden zelf het groote slagveld
van Europa zouden zijn geworden? Men
vergete niet, dat de Geallieerden pas bereid
bleken Finland voldoende „hulp te ver
leenen", toen ze ontdekten, dat het Roode
leger daar in het Hooge Noorden door hen
verslagen zou kunnen worden. Niet dus
deernis met de arme Finnen, maar louter
hun eigenbelang was hier de werkzame
drijfveer. Zoolang alleen het lot der Fin
nen op het spel stond, had men in Frankrijk
en Engeland slechts hoogdravende betuigin
gen van deelneming beschikbaar. Wij nemen
hun dat geenszins kwalijk. De Geallieerden
zijn in een krijg gewikkeld, welke hun
niet toestaat op een anders kompas dan
dat van het volstrekte eigenbelang te va
ren. Aan den anderen kant echter mag
dan Zweden niet worden verweten, dat zij
hetzelfde doen en er dus weinig voor voe
len, hun land en dat der Finnen het groote
slagveld van Europa te laten worden.
Men bedenke hierbij tenslotte, wat er
van het reeds zoo geteisterde Finland zou
overblijven, indien daar nu nog de groote
strijd moest worden uitgestreden. Er zou
vermoedelijk geen steen op den anderen
blijven.
Bevrijdt 5J van
door de warmte-verwekkende
Bescherm U tegen j
KOUVATTEN
De ■warmte, die door de
Thermogène wordt op
gewekt. kalmeert rheuma- 1
tisclie gewrichts-, spier- en
zenuwpijnen. In de lende-
de heupen, de gewrich-
en in den nek - overal
de kwe'lende pijn optreedt, kunt
U deze bestrijden door de pijnlijke plek
eenvoudig te bedekken met een vel
Thermogène. Niet alleen's nachts, doch
ook overdag onder uw werk blijft de
Thermogène de pijn krachtig bestrijden.
Het is een eenvoudige, doeltreffende
methode om in den kortst mogelijken
tijd de pijnen te verdrijven. Het is tevens
een uitstekend middel om uw gezond
heid te beschermen tegen de wissel
vallige weersinvloeden. Thermogène is L
verkrijgbaar bij Apothekers en Dro
gisten in doozen van 40 en 60 cent.
Een vriendelijk artikel in
het blad der Slowaak-
sche regeering.
Het Slowaaksch persbureau meldt uit
Bratislava:
In het blad van de Slowaaksche regee
ring, de „Slovak" van 8 Maart, is een
hoofdartikel opgenomen, waarin wordt ge
zegd, dat de Nederlandsche handel een
groote en verheugende belangstelling toont
voor een uitbreiding van den handel met
Slowakije. De Nederlandsche handel heeft
gezien, dat in Slowakije vele mogelijkheden
bestaan, welke volledig kunnen worden uit
gebuit, want de belangstelling, welke Ne
derland aan den dag legt voor Slowakije
is niet eenzijdig. Ook Slowakije ziet gaarne
nauwere betrekkingen met Nederland, niet
alleen om economische redenen, doch ook
voelt Slowakije zich als neutrale staat aan
getrokken tot de andere kleine landen in
Europa, in het bijzonder tot Nederland, dat
in vroeger eeuwen een groote vrijheids
strijd heeft gestreden, welke juist door
Slowakije zoo goed kan worden begrepen.
Slowakije weet, dat Nederland zich na het
veroveren van zijn vrijheid zich heeft ont
wikkeld tot een modernen staat, welke
hooge beginselen huldigt en welke op we
tenschappelijk en cultureel gebied veel heeft
gepresteerd.
Slowakije" weet, dat Nederland, zoowel
als België en de Scandinavische landen dooi
den oorlog schade lijden, niet door eigen
schuld, doch door zijn aardrijkskundige lig
ging. Slowakije heeft - gfoote bewondering
voor de verstandige neutraliteitspolitiek,
welke Nederland in het conflict der we
reldmachten heeft gevolgd, doch nog groo
ter is de bewondering voor den daadwer
kelijk getoonden wil tot vrede van het Ne
derlandsche volk en de door zijn, in Slo
wakije hoogelijk vereerde Koningin Wilhel-
mina, tezamen met Koning Leopold van
België ondernomen stappen tot het redden
van den vrede. Helaas hebben deze stappen
'tot nu toe geen succes gehad, doch nog
steeds verliest men den moed niet, dat de
Nederlandsche buitenlandsche politiek on
der leiding van den minister-president De
Geer en den minister van buitenlandsche
zaken Van Klef fens één van de beste kop
pen van de internationale diplomatie, er
in zal slagen alleen of in samenwerking
met anderen een rechtvaardig en snel einde
van het huidige conflict tot stand te bren
gen.
Ondertusschen lost Nederland zyn eigen
vraagstukken, welke thans moeilijk en veel
vuldig zjjn, op de best mogelijke wijze op.
Dat men op het oogenblik in Nederland
nog aan niets gebrek heeft, dankt men aan
den minister van economische zaken, Van
Steenberghe, welke evenwel nog jong is,
Na het ongeluk met de O. 11. De werkzaamheden in en bij het gat, dat door
de sleepboot „Amsterdam" in de boegbuiskamer van de duikboot geramd
werd. Men heeft het gat verder uitgebrand en hei daarna tijdelijk gedicht.
Vervolgens is. het schip naar de Marinewerf gesleept.
doch zeer energiek en die voor de Neder
landsche industrie veel heeft gepresteerd.
Wat de commercieele betrekkingen tus-
schen Nederland en Slowakije betreft, deze
zijn vooral levendig op het gebied van den
uitvoer van hout en cellulose, doordat Fin
land, Rusland en Polen zjjn uitgeschakeld
als leveranciers. De belangstelling van Ne
derland richt zich hierdoor steeds meer op
Slowakije en met de maand neemt de om
zet toe. Ook voor andere voortbrengselen
is een levendige belangstelling waar te ne
men en zonder twijfel zullen ook hier con
crete resultaten worden bereikt.
DUITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
ZWITSERSCH GEBIED.
Volgens Havas hebben Zaterdagavond
Duitsche vliegtuigen, welke van een vlucht
boven Fransch gebied terugkeerden, over
de Zwitsersche grens bij Bazel gevlogen.
Des morgens zijn in de straten van Bazel
pamfletten gevonden welke klaarblijkelijk
oor Frankrijk bestemd waren.
Minister Steenberghe
hedenavond voor de radio.
OVER DEN TOESTAND IN DE
VEEHOUDERIJ.
De minister van Economische Zaken,
mr. M. P. L. Steenberghe, heeft het
voornemen hedenavond een korte toe
spraak door de radio te houden tot de land
bouwers, en wel in het bijzonder met het
oog op den toestand in de veehouderij.
De rede zal worden uitgezonden door bei
de Nederlandsche zenders om kwart voor
acht.
VALSCHE MUNTER IN RUSLAND TOT
DEN KOGEL VEROORDEELD.
Naar Havas meldt, heeft de rechtbank
te Leningrad een zekeren Toporov wegens
het vervaardigen en in omloop brengen
van valsch geld tot den kogel veroordeeld.
Zijn bezittingen zullen worden verbeurd
erklaard.
fc-
Naar het Engelscli van
O. V AND ER BILT Je.
24).
Nishima bracht een deel van het eten
met een paar stukken gedroogd rendier-
vleesch naar de Indianen, die terstond met.
hun gezang om regen ophielden, hongerig
naar de borden eten grepen en om thee
vroegen. Maar dat moest Nishima hun wei
geren, omdat ze alle thee, die er was, noo-
dig had voor de heete zakjes en om aan
Jim te drinken te geven. Want thee, waar
in een zoo groot mogelijke hoeveelheid sui
ker was opgelost, scheen het eenige voed
sel te zyn, dat Jim naar binnen kon krij
gen. En telkens als hy genoeg bekwam om
iets door te slikken, voerde de oude hem
met een lepel zooveel ze maar kon. Het
was voor hen allen een afmattende nacht;
een nacht van gruweiyk afwachten. De
dood zweefde boven de stille hutde
dood, dien de Indianen daarbuiten verwy-
derd trachten te houden door hun goden
met een bede om regen te misleiden! Of
hield die oude medicynvrouw met haar thee
en onverstaanbare tooverspreuken hem
weg? Of het meisje, dat stilletjes onder het
bereiden van dat middernachteiyk maal en
het vatenwasschen haar kinderlpke gebe
den ten hemel zond?
Otto verloor Mimi geen oogenblik uit 't
oog, toen ze daar zoo door de hut bedry-
vig heen en weer dribbelde. Meer dan ooit
begeerde hy haar als zyn vrouw. Hier ver
toonde zich een nieuwe, onbekende Mimi;
dit was werkelykheid; niet langer was ze
een snoezige, maar dure speelpop. Dien
nacht was ze een volwassen vrouw gewor
den. En voor het eerst zag Otto dat Mimi
alles in zich vereenigde, wat haar tot een
echte huisvrouw maken kon. Met zoo'n
vrouw aan zyn zyde, zou hij veel meer
kunnen verrichten, zyn vaderland beter
dienen. En dan zou hij met haar terugkee-
ren naar zyn vaderland, om daar zijn loon
te verwerven!
De nacht duurde Otto ondragelük lang.
Hy had slechts één verlangen en dat was,
Mimi zoo gauw mogelijk uit de hut en uit
de nabijheid van den man, met wiens
smarten ze zulk een gevaarlyk medeiyden
scheen te hebben, weg te krijgen. En dan
daarbü te moeten bedenken, dat hyzelf voor
een groot deel oorzaak was, dat het zoo
was geloopen, doordat hy niet ervoor ge
zorgd had, het gaatje in de benzinetank
groot genoeg te maken! Stommerik! Na-
tuurlyk was er wel een weg, om binnen
kort een dokter te hebben. Hy kon immers
met zyn geheimen, ongeregistreerden en
nïet-geöctrooieerden radiozender van uit
zyn vliegtuig een noodroep uitzenden?
Maar daar kon hij niet aan denkenhet
risico was te groot, dat hy zyn eigen po
sitie bloot gaf. Neen, hy kon niet anders
doen dan geduld hebben, en medelydend
glimlachen tegen Mimi en dien jongen po
litiebeambte, die er niet het minste idee
van had, dat een van zijn grootste vyan-
den zich by hem in de hut bevond!
„Kom, ga nu naar bed, hartje", zei hy
teeder tegen Mimi, toen ze geen enkel
huishoudelyk karweitje meer wist te be
denken.
„Ik kan niet! Ik zou toch geen oog dicht
doen."
„Hy heeft gelyk", beaamde de agent. „Je
moet wat gaan rusten. Als je dat niet doet,
hoe wil je ons en Jim morgen dan blyven
helpen?"
Mimi keek den jongen politieman dank
baar aan. „Nu goed, dan ga ik. Maar roep
je me vast en zekerals er iets is, dat
Men is dikwijls gelukkiger door het
geluk, dat men hoopt, dan door het
geluk, dat men heeft.
Illilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllll!
ik doen kan?"
„Dat beloof ik je."
Toen ten slotte de morgen aanbrak, had
Otto er nog meer spyt van, dat hy er niet
beslister op gestaan had, reeds in den nacht
weg te vliegen. Want het licht van den
aanbrekenden dageraad was groenachtig en
vaal. De lucht hing laag. De atmosfeer
scheen verpest te zyn; golven van akelig
zwoelen damp, afgewisseld door kille vla
gen, dreven over het meer. De wind zoef
de onheilspellend door de takken en de
struiken schenen in bange afwachting te
ritselen. Er hing een mist over het eiland,
die niet alleen het gevolg was van den
boschbrand en alles met een dichten sluier
omhulde.
Toen Otto, na een poosje in een van mus
kieten doorzwermde tent slecht geslapen
te hébben, weer in de hut kwam, zag hy de
oude Nishima bezig, sterk riekende takjes
te verbranden en voor den haard geheim
zinnige teekens te maken.
„Wat is ze nu weer aan het uitvoeren?"
vroeg Otto den agent, wiens verschroeide
handen door Mimi niet al te vakkundig
verbonden werden.
„Dat zyn takjes uit de Paascliversiering
van het altaar in de missiekerk. Ze ver
brandt ze om het eiland tegen den bliksem
te behoeden. Dat is gewoonte by de Chris
ten-Indianen. Het is een wonderlyke ver
menging van heidendom en Christelyk ge
loof."
„Mooi voor myn boek!" zei Otto lachend.
„Hoe gaat het vanmorgen met den zieke?"
De agent ving den blik op, dien Otto
over het gebogen hoofd van Mimi heen-
richtte en trok de wenkbrauwen samen.
„Best!" zei hy, terwille van Mimi.
„Mooi zoo. Daar ben ik bly om", zei Otto,
het venster uitkykend. „Dus die ouwe heks
denkt, dat we onweer krygen? Dat zou
best kunnen. Ik had haar brave lui van
nacht niet moeten toestaan, zoo veel om
regen te bidden. De lucht ziet er naar,
alsof we het beste doen, met maar meteen
op reis te gaan. Heb je al koffie gehad,
Mimi?"
Ze richtte haar donkere oogen ernstig
op zyn gelaat.
„Maar ik ga niet met je mee, Otto. Niets
ter wereld kan me bewegen, hiervandaan
te gaan."
„Maai- liefstebegon hij tegen te
stribbelen.
„Praat er verder niet over. toe! Ga nu
alsjeblieft gauw den dokter in Menora
halen." Al pratend overhandigde ze hem
een kop koffie.
En later, toen ze hem zag wegvliegen,
scheen het haar toe, als waren haar drin
gende wenschen in staat, de snelheid van
zijn vliegtuig te verhoogen. Haast je!
Haast je toch!"
Op hetzelfde oogenblik, dat het kleine
amphibievliegtuig in de nevelbanken bo
ven het meer verdween, rolde de eerste
donderslag uit de verte over het eiland...
HOOFDSTUK VIII.
Mimi's belofte.
Het onweer was ontzagwekkend en het
redde de brandende bosschen. Maar het
was ook vreeselijk zwaar. Mimi zag, hoe
het grauwe, vlakke meer veranderde in een
zwarte, woelende, woeste, watermassa. Het
heele eiland scheen onder den stortvloed
te daveren en te rillen in den stormwind.
De lucht was verstikkend heet, omdat de
wind uit het Noorden kwam en wolken
dampenden stoom meevoerde van de
smeulende boschgronden.
Het was zoo donker in de hut, dat. ze
licht moesten aansteken. De voorraad
kaarsen was byna op. In het oranje lichT
van de olielamp zag het vertrokken ge
zicht van Jim er onwerkelyk en schrikwek
kend uit. Zijn oogen, die hy een enkele maal
opsloeg, waren te schitterend en te helder.
Hij scheen te zwak om te praten. Toen Nis
hima geen thee meer had voor een drank,
maakte ze een pap klaar van inlandscne
kruiden, schors en mos en legde die op zijn
knie. Met een gedempten kreet en een
krampachtige rilling van ontzettende pijn
verloor hy het bewustzijn.
„Ze vermoordt hem nog!" jammerde Mi
mi tegen den politieagent. „Toe, laat ze
toch van hem afblijvenDe dokter zal er nu
we! gauw zijn. Otto is een uitstekende vlie
ger. Hy komt wel door dezen storm heen".
Nishima verstond slechts weinig En-
gelsch; maar ze voelde de beschuldiging in
Mimi's woorden. Ze keerde zich om en keek
haar leelyk en verwyfend aan.
„Pas op en beleedig haar niet", waar
schuwde de politiebeambte. „Ze geeft Jim
zijn beste kans. Ze weet heusch haar zaak
jes heel goed. Er is infectie in het been ge
komen en nu trekt ze het vergif er op die
manier uit. We hebben hier geen anti-
tetanus-serumen het is niet te zeggen,
wanneer in zoo'n storm het vliegtuig terug
zal komen. We moeten het dus aan haar
overlaten, en heusch ze is heel bekwaam".
Hy veinsde een groote oprechtheid; want
in zyn hart twijfelde hij ook. Zyn gelaat:
was betrokken door de vermoeienis dei-
nachtwake en ook van medelijden met Jim.
Hy voelde zich uitgeput en zyn handen de
den hem ontzettend veel pijn.
Nishima was de eenige in de hut, die on
verstoord, onvermoeid en geduldig bleef.
Haar oude botten, onder een fladderende
hoop kleurige kleeren verborgen, gehoor
zaamden onvoorwaardelyk aan haar wil.
Haar knoestige, gebruinde handen gaven
naar werk geen oogenblik op. Ze vulde haar
zakjes telkens weer met. heete theebladen
en duwde die tegen Jim's handpalmen aan.
Daarop vroeg ze om meer licht, maar de
politiebeambte moest haar aan het verstand
orengen, dat de olie bijna op was, evenals
de kaarsen.
(Wordt vervolgd.)
