Kring Westelijk Zuid-Beveland
der Z. L SVL
Ir. Dorst spreekt over zijn reis door Denemarken
De kring W.Z.-Beveland der Z.L.M. hield
Zaterdagmiddag zijn jaarvergadering in
melksalon „De Landbouw" te Goes, onder
voorzitterschap van den hr. L. Kranenburg.
De voorz, verwelkomde de leden, in
het bijzonder den adviseur, ir. Droogendijk.
Spr. uitte daarna nog in het bijzonder de
voldoening van het hoofdbestuur over het
oprichten van eenige nieuwe afdeelingen
en hy bracht dank aan allen die daartoe
medewerkten.
De hr. J. M. Klompe, secretaris, deel
de nog mede, dat te Nisse een landbouw-
cursus in voorbereiding is. De cursus hoef
beslag is weer voortgezet.
Na advies van de commissie tot nazien
der rekening, die de bescheiden in orde be
vond, werd de rekening goedgekeurd, slui
tende met 460,39 en een batig saldo van
44,65. De hr, Klompe deelde daarbij mede,
dat voorloopig de afdeelingen niet meer
behoeven bü te dragen tot instandhouding
van den kring. Dit beteekent dus een kleine
contributieverlaging voor de kringleden.
De voorz. wees er op, dat de kring de
laatste jaren deze bydrage niet noodig had.
Men wil nagaan of deze bijdrage blijvend
gemist kan worden.
De gewone subsidies, totaal 210, wer
den wederom toegekend. Bovendien werd
een subsidie van 25 verleend aan den
rjjkszuivelconsulent, den hr. Zwagerman,
voor het uitgeven van boekjes over den
opfok en de voedering van paarden.
By de bestuursverkiezing werd de aftre
dende voorzitter, de hr. L. Kranenburg, by
acclamatie herkozen.
De voorzitter zegde dank voor dit
vertrouwen en roemde den samenwerking
in bestuur en met de leden.
De hr. C. Zandee feliciteerde de ver
gadering met dit besluit en bracht den
voorzitter hulde voor de wyze waarop hy
het voorzitterschap vervulde. Ook voor de
nieuwe afdeelingen heeft hy zeer veel ge
daan.
De voorzitter zegde dank voor deze
hulde, Spr. wees er echter op, dat de groot
ste dank hiervoor aan ir. Versteeg toekomt,
die daartoe tyd noch moeite ontzag. In den
hr. Versteeg, aldus spr., hebben wy als w.n.
secretaris van de Z.L.M. een buitengewoon
goed opvolger van ir. Dorst gekregen.
Als lid en plaatsvervangend-lid van het
hoofdbestuur werden de heeren L. Kranen
burg en J. M. Klompe herkozen.
DE LAGE AARDAPPELPRIJS.
De voorz. beantwoordde hierna ver
schillende vragen, o.a. 'wat betreft het be
waren en den prijs der aardappels. Spr.
wees op de moeilykheden voor de regeering.
Er werd over „fooien" aan de commissi-
onnairs gesproken, doch er. kon niemand
genoemd worden. Men nioet met feiten ko
men.
De hr. Plompe meent, dat er niets
van de voorgespiegelde regeling, die zoo
goed leek, terecht gekomen is.
De hr. Overbeeke zegt, dat als er
onder de markt verkocht moet worden, de
regeering toeslag moet geven.
Devoorz. heeft steeds gedacht, dat men
zich te vroeg biy maakte. Er waren te veel
vrye aardappels boven de markt, waar
geen afzet voor was? Spr. stemt toe dat er
reden is tot ontevredenheid.
Ir. Dorst, voedselcommissarïs, die in-
tusschen ter vergadering gekomen is, on
derschrijft deze woorden. De eenige weg zal
zyn een hoogere denaturatie-toeslag te ge-
De hr. Overbeeke zegt, dat 3,75
en 4 beloofd is voor de eigenheimers en
nu kan hy er 2 voor krijgen.
De hr. Dorst zegt, dat de hr. Over
beeke die berichten niet goed gelezen heeft.
Voor de eigenheimers zyn die prijzen niet
beloofd, 4 betaalde de regeering voor de
aardappels waarop beslag gelegd was en
die 1 April geleverd moeten worden. Maar
verder neemt de regeering thans niet meer
af. Ze heeft genoeg aardappels.
Op een klacht, dat de commissionnairs
de pryzen drukken, antwoordt de voor z.,
dat daar weinig aan te doen zal zyn. Blyk-
baar zyn de handelaars het beter eens dan
de boeren.
De voorz. deelte nog mede, dat de zg.
wegentrekkers (tractors) vrij zyn van be
lasting. Als men er een omgebouwde auto
voor gebruikt, moet de versnelling er uit,
de veering weg, enz. Spr. raadt aan, by
proces-verbaal, zich in verbinding te stel
len met prof. Visser te Wageningen.
Ir. Dorst zegt, dat de Z.L.M. er ook me
de bezig is. Er zyn meer dwaze bepalingen.
De heer Plompe critiseert een uitla
ting van het eerste kamerlid Fleskens; deze
beaamde, dat f 12,50 voor de bieten vol
doende is. Doch de organisaties streden voor
13,80, en de hr. Fleskens is ook voorzitter
van een katholieke landbouworganisatie.
Hoe rymt dat?
De hr. Dorst beaamt, dat dit niet in
orde is. De heer Fleskens zal zyn jas omge
keerd hebben.
De landbouw in Dene
marken.
De hr. Dorst hield hierna een inleiding
over „reisindrukken over den landbouw in
Denemarken". Spr. wees er op, dat het pas-
seeren der grenzen van Holland naar
Duitschland en vandaar naar Noorwegen,
Zweden en Denemarken geen moeilykheden
gaf, maar het was wel interessant om het
verschil in den landbouw op te merken.
Tot de grens van Groningen een ryke land
bouw, over de Duitsche grens wordt deze
dadelijk lager van peil. Denemarken is een
klein land. De oppervlakte is 1 millioen ha
grooter, dan ons land, doch telt de helft der
Nederlandsche bevolking. In Denemarken
vindt men geen zeeklei. De zandgronden
worden in cultuur gebracht door een heide
maatschappij. Er is veel vruchtbare leem-
klei. Hoewel de grootste steenen door „hoo-
rigen" voor 1800 opgeruimd zyn, treft men
er nog veel kleine in den grond aan die
voor de cultuur echter geen bezwaar zyn.
De grond beslist er over den bouw. Er wor
den voederbieten, granen zeer veel gerst,
enz. enz. verbouwd. Alle gewassen
die men ook in Holland vindt. Toch maakt
het Deensche land een aparten indruk, om
dat het geheele land golvend is, wat een
groote bekoring geeft, vooral ook door de
vele meren en fjorden. Het water is blauw,
het omhoog rijzende land is dicht begroeid
en geheel Denemarken is ryk aan bosch.
Aan de beplanting, ook om de boerderijen,
heeft men veel aandacht geschonken. De
witte huizen met hun roode daken, en de
aardige kerken, geven tusschen het vele
groen een mooi effect.
Denemarken voerde vroeger granen uit,
doch het sloot bij den grooten toevoer van
granen uit Rusland en Amerika zyn grenzen
niet, maar veranderde, evenals Holland, zyn
cultuur, en thans voert het graan in.
Er is maar 18 pet. weiland en toch is de
uitvoer van vee en zuivelproducten zeer
groot. De akkergewassen worden benut
voor eigen gebruik en veevoeder. Er worden
veel voederbieten en haver verbouwd en
verder is er veel kunstweide. De cultuur
der voederbieten is zeer hoog opgevoerd.
Men is er in geslaagd winterboter te leve
ren van zomer-kwaliteit. Dank zy het voe
der en het af kalveren het geheele jaar door.
Denemarken levert zoo uitstekende boter
het geheele jaar door en is daardoor een
groote concurrent van Nederland geworden.
De koeien loopen er meerendeels getuigd,
en grazen zoo geleidelijk geheel de weiden
af.
Het roode, rood-bonte vee, is er het be
langrijkste De Deen .wijdt veel aardacht
aan de productiviteit van het vee. Het ex
terieur staat beneden het Hollandsche vee,
doch men fokte vooral op hooge boterop-
brengst Dit verkreeg men door een scher
pe melk-controle. Men selecteerde de
dieren op voeder en melkopbrengst. Er zijn
1400 zuivelfabrieken, die in den regel vrij
klein en coöperatief'zijn Ze maken hoofd
zakelijk boter en weinig kaas. Iedere coö-
perator heeft er één stem Men vindt
ook veel varkens; de houderij wordt er
zeer intensief beoefend. Dank zij selectie,
voeder, enz Daarom maakt de Deensche
bacon in Ergeland ook een hoogeren pry:
dan de Hollandsche. Er zyn evenveel var
kens als menschen Ze worden verwerkt
door 80 groote fabrieken, meerendeels weer
op coöperatieven grondslag. Evenzoo wor
den er veel kippen gehouden De bedrij
ven zijn gemiddeld klein. Er zyn er 200.000
tegen in Nederland 220 000 De kleine be
drijven, die er hoofdzaak zyn, liggen tus
schen de grootere. Boter, bacon en eieren
staan op. de wereldmarkt nummer éSn en
daar hebben vooral de coöperaties aan
medegewerkt Men kwam daardoor tot een
goed standaardproduct. De regeering con
troleert al deze producten op strenge wijze
Het merk is voor den consument een waar
borg. Wy gaan ook in de richting doch
Denemarken is verder.
In Denemarken heeft men ook de ge
wone landbouwvereenigingen, doch hoofd
zaak is één. groote vereeniging, zonder
verschil van geloof. De kleine bedrijven,
beneden 10 ha, hebben een aparte organi
satie van 80,000 leden In de hoofdzaken
werken echter kleinen en grooten samen
en daar ziften ook de coöperaties bij aan.
Men zegt wel eens, dat zy die op stoffelijk
gebied hun, brood moeten verdienen, ook
materialistisch zyn, doch voor Denemar
ken geldt dit zeer zeker niet. De Denen
staan hoog op het gebied van onderwijs,
kunst, in 't kort in, algemeene ontwikkeling.
Men kreeg er reeds vroeg de leerplicht
wet, en de volkshoogeschool. waarvan de
eerste in 1852 verrees Men hoeft geen
examen te doen om er op te komen en
krijgt ook geen diploma als men er af
gaat. Deze volkshoogescholen brengen
algemeene ontwikkeling bij De cursussen
worden 's winters bezocht door de jon
gens, 's Zomers door de meisjes. Op zes
tienjarigen leeftyd gaan de jongens en
meisjes voorts van de eigen boerdery Weg,
gaan ze naar andere boerderyen Mogelijk
is diepste oorzaak, dat de Deen trekkers-
bloed in zich heeft. Maar het heeft een
gunstigen invloed op de algemeene ontwik
keling Ook op de Volkshoogescholen, die
internaten, zyn, doen ze kostbare ervarin
gen op. Verdei- heeft Denemarken de
vakscholen, doch men heeft er steeds een
flinke boerderij by; waar men praktisch
onderwijs krygt Op die vakscholen, komt
men ouder dan hier, omdat men op het
standpunt staat, dat men praktijk moet
hebben, de stof volkomen moet kunnen
verwerken,. Voor de meisjes zijn er, even
als hier, de landbomvhuishoudschoien
Spr. wees er dan op, dat ook Denemar
ken groote inzinkingen kende en de regee
ring heel wat deed om landbouw en vee
teelt voor den ondergang te behoeden. De
invloed der boeren op de regeering is er
groot omdat Denemarken in hoofdzaak'
agrarisch is. Spr. sprak er lang met een
Fries, die er een bedrijf van 45 ha heeft, i
en deze vertelde van de ondervindingen die j
men er opdeed met de „varkenskaarten" en
die zeide de voorkeur te geven aan de Hol
landsche biggenmerken.
Hierna gaf spr. een uiteenzetting over
het huiselijk leven. De vrouwen weven er
nog veel, ook bakt men zelf veel. Voorts
hebben de verbruikscoöperaties er een
grooten omvang. Kopenhagen maakt den
indruk van een gewone groote stad, doch
typeerend is, dat daar bijna een vierde van
de geheele bevolking woont. De rest is
verdeeld over kleine steden en dorpen.
Hoe is nu als geheel den indruk van De
nemarken? vraagt spr. tenslotte. Dat Is
deze: dat de productie er op hoog peil staat,
maar de levensstandaard er iets lager is als
hier. Verder moppert de boer, evenals hier,
op de regeering, op Engeland, op de vak-
vereenigingen enz. Maai- er is van veel iets
te leeren. Spr. roemde daarna nog de groo
te gastvrijheid en hartelijkheid waarmede
men er ontvangen wordt. Als men bekend
was met het bezoek, werd de vlag er van
de boerdery geheschen en men was dan
Een Duitsch vliegtuig schoot
drie Belgische toestellen
omlaag.
Een ernstige schending
van België's neutrali
teit.
De Belgische militaire luchtvaart is Za
terdag zwaar getroffen. Drie vliegongeluk
ken kostten het leven aan een aantal vlie
gers, terwijl hun toestellen verloren gingen.
Het ergste was echter, dat een Duitsch
vliegtuig, hetwelk de Belgische neutraliteit
had geschonden en door drie Belgische toe
stellen werd achtervolgd, het vuur op deze
machines opende.
Een der Belgische vliegtuigen werd her
haalde malen geraakt. Van een ander toe
stel werd de machinegeweren beschadigd
Dit moest een noodlanding maken. De lei
der der patrouille, onder luitenant Henrard,
zette de achtervolging voort. Zyn toestel
werd neergeschoten. Henard werd gedood
en zyn vliegtuig werd vernield.
In den loop van den middag heeft Spaak,
de minister van büitenlandsche zaken, den
Duitschen ambassadeur ontvangen en je
gens hem een krachtig protest geuit na
mens de Belgische regeering wegens deze
ernstige schending der Belgische neutrali
teit, alsmede den daad van agressie, waar
aan de Duitsche vliegers zich hebben schul
dig gemaakt.
Het Duitsche vliegtuig was een Dornier
17, plaats biedend aan verscheidene inzit
tenden en zwaar bewapend.
De Belgische toestellen waren een-per
soonsjagers, met een mitrailleur, vurend
door den schroef-as.
EEN REEKS VAN ONGEVAL
LEN.
Het Belgische ministerie van nationale
verdediging publiceert verder een commu
niqué omtrent drie ongelukken, welke Za
terdag aan de Belgische militaire lucht
macht zyn overkomen. Een 'officier, die op
verkenningsvlucht was en zich op groote
hoogte bevond, trachtte in zweefvlucht bo
ven Huy te landen. Het toestel sloeg bij de
landing over den kop, maar de bestuurder
bleef ongedeerd. Nabij Antwerpen kwamen
twee militaire toestellen met elkaar in
botsing. De bestuurders sprongen met het
valscherm omlaag. Een officier bleef aah
het vliegtuig vasthaken en kwam om het
leven. Een sergeant werd gewond. Een der
vliegtuigen viel op een boerdery, welke af
brandde. Tenslotte is een vliegtuig, dat acro
batische toeren verrichtte boven Brussel,
in een tuin neergestort. De sergeant-be
stuurder kwam om het leven.
Duitsche verontschuldi
ging.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Een Duitsch verkenningsvliegtuig, dat
zich op den terugweg bevond van Noord-
Frankrijk, werd Zaterdag door zeven vlieg
tuigen van het Engelsche Hurricanetype
aangevallen. Daar de vllegtuigcommandant
geloofde, dat hy zich boven Fransch gebied
bevond, en daar het Hurricane-vliegtuigen
betrof, hield de Duitsche vliegtuigcomman
dant deze voor Engelsche jachtvliegers. By
het zich ontwikkelende gevecht werd een
■Hurricane-toestel neergeschoten, terwijl het
Duitsche vliegtuig ongedeerd zijn thuisha
ven bereikte.
Naar thans is vastgesteld, heeft het
luchtgevecht zich afgespeeld op enkele mi
nuten vliegens van de Fransche grens bo
ven Belgisch gebied. Het neergeschoten
vliegtuig was een Belgisch jachttoestel van
het Engelsche Hurricane-type. Den Belgi
schen ambassadeur, Vicome d'Avignon, die
Zondag een bezoek bracht aan het depar
tement van büitenlandsche zaken te Berlijn
werd de spijt van de ryksregeering te ken
nen gegeven over deze gebeurtenis.
KERKNIEUWS
Ds. L. Schutte >not emeritaat.
Ds. L. Schutte predikant by de Ev. Luth.
Gemeente te Amsterdam heeft eervol eme
ritaat aangevraagd.
Ds. Schutte, die in 1874 werd geboren
werd in 1899 proponent om 27 Aug van dat
jaar te G r o e d e in liet predikambt te
worden bevestigd. Vandaar vertrok hy in
1900 naar Monnikendam, welke standplaats
in 1903 met Utrecht verwisseld werd, waar
na hy zich 10 Nov. 1907 aan de gemeente
in de hoofdstad verbond. Ds. Schutte die in
wijk II zijn arbeidsveld heeft, was in den
vorigen oorlog als veldprediker werkzaam
en is bestuurslid van de schoolvereeniging
Luther" en van het Luth. Diaconessenhuis.
Ook was hy voorzitter van de synodale com
missie en van de synode der Evang. Luth.
kerk. Ook van de commissie voor het Lu-
therhuis maakt hij deel uit. In de Oecume
nische .beweging treedt hy op den voor
grond.
zoo dankbaar voor het bezoek, dat men
soms niet wist hoe zelf voor de ontvangst
te bedanken.
Op hem gestelde vragen deelde spr. nog
mede, dat, hoewel de inrichting der boer
derijen er verder eenvoudig is, men er byna
allen telefoon, electriciteit en badkamers
heeft. Voorts is men er zeer sportief, elke
jongen of meisje doet er aan sport.
De boerderyen zyn in den regel eigen
dom, doch vaak wel zeer hoog belast. De
sociale wetgeving is er zeker zoo zwaar
als hier te lande. De grondprijzen zyn er
lager, ongeveer 1500. De wetgeving
werkt het vormen der kleine bedrijven in
de hand.
De hr. Dorst besloot met het vertoonen
van vele interessante opnamen die hij op
zyn reis door Denemarken maakte.
De voorzitter bracht in zijn slui
tingswoord den hr. Dorst dank voor deze
belangwekkende en leerzame causerie, en
zeide, dat de kring zich voor een causerie
over een volgende reis gaarne reeds aan
beval.
De dader van den moord
aanslag ie Soesferberg
gearresteerd.
De man werd slapend
aan den weg gevon
den.
Zooals men zich herinnert, werd verleden
week te Soesterberg een moordaanslag ge
pleegd op de echtgenoote van den beken
den vlieginstructeur Van der Griendt. Me
vrouw v. d. Griendt had een tuinhuisje af
gestaan aan een zekeren Leeuwenkamp.
Deze lokte haar onder een voorwendsel in
de nabijheid en overviel haar plotseling.
Mevr. v. d. Griendt werd op verschillende
plaatsen bloedend gewond. De dader van
den laffen aanslag bond zijn slechtoffer aan
handen en voeten en begaf zich naar haar
woning, waar hij ontvreemdde wat van zijn
gading was. Na een dag en een nacht hul
peloos gebonden te hebben gelegen, wist
mevr. v. d. Griendt zich los te werken
en het huis van eenige kennissen te berei
ken. Daar zakte zij uitgeput ineen.
De heer v. d. Griendt was niet thuis,
daar zijn mobilisatiebestemming elders is
dan Soesterberg.
Het signalement van Leeuwenkamp werd
onmiddellijk door het heele land geseind
en Zaterdagavond is de man gearresteerd
te 's-Gravenhage.
Omstreeks zes uur zagen twee in burger
gekleede surveilleerende agenten in de
„Boschjes van Poot"" een man op den grond
liggen slapen. Zy maakten hem wakker,
waarop de man als 'n bezetene te keer ging
en vertelde, dat hij een paar glaasjes bier
had gedronken, nu zijn roes uitsliep en naar
Wassenaar wilde. De agenten, wien het sig
nalement van J. Leeuwenkamp, den dader
van den aanslag bekend was, meenden
Leeuwenkamp in den aangehouden man te
herkennen.
Naar zyn naam gevraagd, gaf hij echter
een anderen naam op, waarna de agenten
den man meenamen naar het bureau Duin
straat. Hij weigerde daar op iedere vraag
antwoord te geven, waarop hij gefouilleerd
werd en de politie een portefeuille op hem
vond, waarin een kaart van de arbeids
beurs in Amersfoort werd aangetroffen, ten
name van J. Leeuwenkamp. Ook na deze
vondst weigerde de man iets te verklaren.
Tijdens een later verhoor is de man aan
het praten gegaan, doch op zulk een ver
warde wijze, dat men uit zijn verhalen nau
welijks wijs kon. Tenslotte gaf hij toe Leeu
wenkamp te zijn, doch een directe beken
tenis, dat hy den aanslag heeft gepleegd,
gaf hij niet.
Leeuwenkamp zal op transport naar
Soest worden gesteld, waai* hy wordt ge
confronteerd met mevr. v. d. Griendt.
SCHEEPSRAMP IN CHINA.
260 personen verdronkei
Te Ningpo, de verdragshaven, die 130
km ten Zuiden van Sjanghai is gelegen, is
doordat luchtalarm gemaakt werd, zulk
paniek ontstaan onder de Chineesche pas
sagiers, die zich aan boord van een tender
op de rivier bevonden, dat de tender om
sloeg en 300 personen in het water terecht
kwamen. Men vreest, dat ongeveer 260 hun
ner zijn verdronken.
Zwitsersche ambulance voor
Finland.
OP pOORREIS IN NEDERLAND.
In vele landen van Europa werd gedu
rende de afgeloopen maanden geld bijeen
gebracht teneinde ambulances in te rich
ten, die aan het Finsche front zoowel
voor soldaten als voor de burgerbevolking
de onontbeerlijke geneeskundige hulp
kunnen verleenen. Tientallen doktoren en
een groot aantal verpleegsters uit de Scan
dinavische landen zijn reeds geruimen tijd
in Finland werkzaam en langzamerhand
komen in verscheidene landen ook de am
bulances gereed,- die onder supervisie staan
van het Internationale Roode Kruis.
Zoo is het niet met een Zwitsersche
ambulance, die gistermiddag op doorreis
naar Finland met den Paryschen trein in
Amsterdam aankwam. Deze groep bestaat
uit tien chirurgen, negen verpleegsters en
twee oppassers, onder leiding van dr. Ni
cole, die reeds in Stockholm is, om de noo-
dige maatregelen voor een spoedig vertrek
naar Finland te treffen.
Zy allen zyn niet officieel door het
Roode Kruis uitgezonden doch, zij zijn in
dividueel aangenomen door het Finsche
consulaat in Zürich nadat het benoodigde
geld door de Zwitsersche bevolking voor
uitzending was bijeengebracht.
De waarnemend leider van de ambulan
ce, dr. Max Zehnder, uit Zürich. vertelde,
dat de ambulance van Stockholm af ter
beschikking van de Finsche regeering
staat. De Zwitsers hebben alle instrumen
ten en medicamenten bij zich en voeren
zelfs een Roentgenapparaat mee. De spe-
ciale kleeding, geschikt om het barre Fin
sche klimaat te trotseeren, ligt in Stock
holm gereed Voorloopig zullen de Zwit
sers twee maanden in Finland blijven doch
de middelen voor een langer verblijf zijn
aanwezig.
Wij vroegen dr Zehnder nog of de chi
rurgen ondervinding hebben van het me
disch werk in den oorlog. Slechts een dok
ter evenwel heeft den wereldoorlog mee
gemaakt. De overigen zijn jonge gespierde
menschen. als ware Zwitsers gehard door
het ruige leven in de bergen.
Toen de leden van de ambulance op het
Centraal station bijeen waren, merkten wy
tot onze verbazing, dat een dér zusters de
Nederlandsche taal volkomen meester was
Zuster E. Schwarz bleek haar HBS-tyd in
ons land. te hebben doorgebracht Eerst
zes jaar geleden keerde zy naar haar va
derland terug, waar zij voor verpleegster
studeerde.
En omdat mr. W. G. Lanz, consul van
Zwitserland, even voortreffelijk Hollandsch
spreekt, hoorden wij temidden van
WEK UW lEÏER-GALÖS*
0n u zult 's morgens uit bed springen^
gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw levet- een liter lever-
gal In uw Ingewanden doen vloeien. Wanneer
deze stroom van lever-gal onvoldoende is. ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U voelt u
opgeblazen, u raakt verstopt- Uw lichaam Is
vergiftigd, u voelt u beroerd en ellendig, u
ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lap
middelen. U moet CARTER'S LEV.ER-PIL-
LETJES nemen om deze liter lever-gal vry te
doen vloeien en u zult u een geheel ander mensch
voelen. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om do lever-gal te doen vloeien.
Elscht Carter's Lever-Pilletjes bij apothekers
en drogisten. I. 0.76.
(Ingez, Med.)
De ondergang van de „Ida"
een raadsel.
Groot lek in de machine-
kamer door onbekende
oorzaak.
Met het s.s. „Batavier", dat. Zaterdag te
Rotterdam arriveerde, is de bemanning van
het motorschip „Ida", dat op 26 Februari
j.l. nabij Engeland verging, in het moeder
land teruggekeerd.
Het waren de stuurman J. Tilgenkamp
uit Dordrecht en de matrozen T. Langer-
huizen uit Wedde (Gr.) en J. Rondel uit
Vlissingen. De kapitein, de heer G,
Kuur, is in Engeland gebleven voor het
treffen van eenige maatregelen.
De „Ida" was een Groningsch motorschip,
dat slechts zelden naar Nederland kwam.
Het voer regelmatig tusschen de verschil
lende Engelsche havens. Op de laatste reis
was het byna 200 ton metende schip op
24 Februari uit Plymouth vertrokken naar
de Westkust van Schotland. De reis had.
een gunstig verloop tot 26 Februari des
nachts twee uur. Plotseling ging er toen
een hevige schok door het schip, met het
gevolg, dat het eensklaps zwaar begon te
trillen. Er werd een schuivend geluid ge
hoord en de kapitein, die alleen op de brug
stond, begreep, dat de „Ida" een onder wa
ter liggend voorwerp moest hebben ge
raakt.
Het bleek, dat de „lda" zich juist in een
zeer diep zeegedeelte bevond, want er werd
geen grond gepeild. Het was dan ook een
raadsel, wat liet voorwerp, waarop het
schip was lek gestooten, geweest was. Een
myn had de kapitein niet gezien en er was
geen reden om aan te nemen, dat er een
scheepswrak of een duikboot in de buurt
Intusschen bleek, dat het lek vry groot
was en een kwartier na den schok was de
geheele machinekamer vol geloopen. Het
water stroomde toen ook het ruim binnen
en de kapitein gaf toen opdracht de sloe
pen uit te zetten. Ook werden noodseinen
gegeven, maar er waren geen schepen in
de nabijheid, die deze seinen hebben op
gemerkt. Men was op dat oogenblik onge
veer 36 mijlen van land verwijderd.
Het schip bleek niet meer te redden. Om
drie uur verdween het onder den water
spiegel.
De schipbreukelingen zetten toen de zei
len op om te trachten met den vrij sterken
Zuidwestenwind de kust van Wales te be
reiken. Het duurde tot elf uur voor men
land zag. Toen werden de schipbreukelin
gen spoedig opgemerkt door de kustwacht,
die een motorsloep uitzond, waarmede de
uitgeputte mannen de laatste mijlen wer
den gesleept.
Het voortduren van den staat
van beleg.
DE MINISTER OVER HET ONT
SLAG VAN GENERAAL REYN-
DERS.
In een nota naar aanleiding van het
verslag over het wetsontwerp inzake het
doen voortduren van den bij koninklijke
besluiten van 1 en 6 November 1939 af-
gekondigden staat van beleg, schrijft de
minister van defensie, dat hy met voldoe
ning kennis nam van de mededeeling, dat
men zich algemeen met het wetsvoorstel
kan vereenigen
Ten aanzien van het ontslag van den op
perbevelhebber van land- en zeemacht, ge
neraal Reynders, verwijst de minister naar
hetgeen de regeering inmiddels heeft ge
antwoord op de schriftelijke vraag van het
lid der Kamer den heer Van Poll. Het
spreekt na dat antwoord vanzelf, dat. de
ontslagaanvrage van dert opperbevelhebber
van land- en zeemacht niet verband houdt
met de toepassing van de oorlogswet An
ders had de regeering niet mogen verkla
ren, dat liet verleenen van de verzochte
inlichtingen strijdig zou zijn met het be
lang van den staat, noch dat het hier be
treft vragen van militair beleid. ..waar
over in het opénbaar geen gedachtemvisse-
ling gevoerd en zelfs geen aanduiding ge
geven kan worden zonder het staatsbelang
te schaden". Uit dit antwoord is duidelijk
dat het hier vragen van de hoogste orde
betrof, niet zaken, waarover men gerust
in het openbaar kan debatteeren
Het is de regeering niet bekend, dat van
de bevoegdheden, welke de militaire auto
riteiten krachtens den staat van beleg be
zitten, misbruik wordt gemaakt en wel
met name tot het voeren van politieke
actie in het leger en tot het bestrijden
van hun onwelgevallige politieke groepen.
Zooals reeds in de memorie van ant
woord aan de Eerste Kamer inzake de de-
fensiebegrooting 1940 werd gezegd, kan de
regeering thans nog niet overgaan tot op
heffing van de ten aanzien van de natio
naal socialistische beweging geldende be
palingen.
groep Zwitsers een gesprek tusschen twee
dezer landslieden in zuiver Nederlandsch.
Heden vertrok de eerste groep van de
ambulance met het KLM-vliegtuig naar
Stockholm Dinsdag gaan de overigen
eveneens per KLM naar het Noorden. Zij
allen hopen zoo spoedig mogelijk hun
menschlievend werk te kunnen beginnen,
