De concentratie airs Duet winkelbedrijf SPORTNIEUWS UIT DE PROVINCIE Middenstandsproblemen Ontstellende cijfers. Voor enkele dagen is door de Standsor- ganisaties van den middenstand een zee: gedocumenteerde en lezenswaardige bro chure gepubliceerd over het vraagstuk van .het grootbedrijf in den kleinhandel. Schrij ver is den heer J. van Altena Czn., geen onbekende in middenstandskringen. De schrijver begint met er op te wijzen, dat de concentratie in het winkelbedrijf voor een groot deel is gecamoufleerd. De Unilever b.v., één der grootste concentra ties, telt een groot aantal dochteronderne mingen en is met vele andere gelieerd. Ve le brouwerijen zijn geïnteresseerd in het hotel- en restaurantbedrijf én bezitten tal rijke vergunningen ten name van afzonder lijke vennootschappen. Een onderneming in de schoenenbranche heeft verscheidene za ken gekocht met het recht om den ouden firmanaam te blijven voeren. Dit alles wekt den indruk van het bestaan van verschei dene kleinere filiaalbedrijven als van Zwet in Rotterdam en Van Drielst in Amsterdam, welke inderdaad deel uitmaken van een veel grooter concern. Door deze manier om de filialen, welke eigenlijk deel uitmaken van één groot concern, onder verschillende namen, aan het publiek voor te stellen, wordt de indruk gewekt, dat dit alle onaf hankelijke met elkaar concurreerendc on dernemingen zijn. Op deze camouflage is in deze rubriek ook reeds eerder gewezen. Zij is van zoo- danigen omvang, dat het uiterst moeilijk is uit te maken, welke zaken wèl, welke niet tot een der groote concerns behooren. Deze methode is niet nieuw; de Standard Oil volgde deze taktiék van z.g. elkaar becon- curreerende ondernemingen, welke in wer kelijkheid deel uitmaken van hetzelfde con cern, reeds veertig jaar geleden. Uit welke motieven, laat zich slechts gissen. Om deze reden kan dus een bloote verge lijking van het aantal onafhankelijke zaken en het aantal filialen der grootbedrijven niet als maatstaf dienen om de concentratie in het winkelbedrijf te bepalen. De schrijver maakt derhalve gebruik van een andere methode. Kent men de omzet ten van een paar honderd zaken in een branche en kent men ook het aantal daar in werkzame personen, dan kan men door deeling van het aantal krachten op den ge- .zamenlijken omzet berekenen, hoe groot de gemiddelde omzet per jaar en per kracht is. Natuurlijk zijn de verkregen cijfers niet geheel nauwkeurig, doch ook elders, b.v. Duitschland, wordt met deze methode ge werkt. Vergelijkt men dan het aantal per sonen wei'kzaam in het kleinbedrijf met dat, werkzaam in het grootbedrijf, dan krijgt men een zuiverder vergelijking van de verhouding tusschen groot- en kleinbe drijf. Hierbij dient opgemerkt te worden, dat in werkelijkheid aan het grootbedrijf volgens deze methode een te klein aandeel wordt toegekend in de totale omzetten in een branche, daar in het grootbedrijf de omzet per hoofd in het algemeen hooger is dan in het kleinbedrijf. Als basis van deze vergelijking zijn geno men de cijfers van de Volkstelling 1930. Nieuwere gegevens zijn thans nog niet be schikbaar; aangezien echter reeds bij op pervlakkige waarneming geconstateerd kan worden, dat de cencentratie eerder toe- dan afgenomen is, kunnen deze cijfers als basis aanvaard worden. Sommige van de op deze basis berekende cijfers geven een ontstellend beeld; zoo had den in de textielbranche 4,23 van de ondernemingen 11,87 van de winkels 49.33 van de werkzame personen. Past men op deze cijfers de methode toe van de berekening van den gemiddelden omzet per hoofd per persoon in de textiel branche, dan komt men tot de conclusie, dat op 31 December 1930 rond 6Q van de omzetten in deze branche in handen was van ondernemingen met filialen. Een nog ongunstiger cijfer derhalve, dan de ca. 50 welke hierboven op grond van het aan tal werkzame personen voor het filiaalbe drijf was berekend. In bijzonderheden kan deze berekening in een dagbladartikel niet toegelicht wor den. Men leze daarvoor de brochure. De op zet is logisch en de berekeningen en het statistische materiaal zijn zeer duidelijk en niet „geleerd" opgezet. Ook een eenvou dig zakenman kan ze begrijpen en ervan leeren. Op enkele punten zij hier nog de aandacht gevestigd. De schrijver betoogt, en terecht, aan de hand van goed gevonden beelden, dat de concentratie van het grootbedrijf een ongelijken druk uitoefent. De opper vlakte van ons land laat b.v. meer dan vol doende ruimte voor een auto per inwoner; het intreden van zulk een toestand zou he'c verkeer echter ten eenenmale ontwrichten, omdat dit zich op bepaalde plaatsen pleegt te concentreeren. Zoo concentreert het grootbedrijf zich ook in hoofdzaak in de groote steden. De druk is daardoor onge lijk. De schrijver keert zich overigens tegen de meening, „dat het succes van de geslaag de filiaalbedrijven moet worden toegeschre ven aan „beter koopmanschap" en aan „or- ganisatirisch talent", waardoor deze onder nemingen de ook vroeger reeds door hen bevredigde behoeften van hun afnemers op steeds betere en meer efficiente wijze vervullen". Hier wordt het ironisch bedoelde Fran- sche spreekwoord: „Le succes a raison", volgens den schrijver als waarheid opgevat. Uit het gevolg (succes) wordt de oorzaak (persoonlijke capaciteiten) afgeleid. Ook kwakzalvers hebben successen derhal- Be aandacht wordt dan door den schrij ver gevestigd op verdwenen filiaal-bedrij ven als Raadsveld Co., de Amsterdamsche Boterhandel, de Hollandsche Boterboer, Levert Co. Deze methode werkt derhalve niet altijd gunstig. Wij kunnen hieraan nog toevoegen Het Wapen van Asten en de befaamde Bokawinkels. Inderdaad, het grootbedrijf kent zich in zijn geschriften wel velerlei goede eigen schappen toe, welke bij nadere critiek de bekende lucht van eigen roem versprei den. Zoo lazen wij in een dezer geschriften, „dat de Eenheidsprijs winkels een volkomen passende en zelfs onmisbare schakel vormen, die een gedeelte van de gerationaliseerde en gestandaardiseerde industrie verbindt met een evenzoo afgestemde verbruikersmassa in de groote steden". En op een andere bladzijde: „De industrie eenerzijds stond als het ware onder stoom, die niet kon ontsnappen: de stapel-artikelen stapelden zich snel op, aangezien de af voerkanalen van den detailhandel te nauw waren. De detailhandel door deze snelle technische ontwikkeling verrast schoot te kort in zjjn taak. Waren de eenheids- prijzenmagazijnen en andere grootwinkel bedrijven niet ontstaan, dan had de industrie meer nog dan reeds is geschied, zelf den afzet der massa-producten ter hand moe ten nemen. De ontwikkeling van het merk artikel toont eveneens reeds sterk deze ten- denz tot overneming van de taak van den detaillist". Toen wij dit lazen dachten wij aan de Philipsfabrieken, welke ook gestandaardi seerde stapel- of massa-artikelen fabricee- ren en" welke uitsluitend met het kleinbe drijf werken. Arme Philipsfabrieken! Arme suiker fabrikanten, die straks den afzet van hun product zelf ter hand moeten nemen! Al deze beweringen, evenals die van een prijsreguleerend karakter van het grootbe drijf en het pousseeren van nieuwe artike len, zullen wij sluiten ons daarin bij den schrijver aan nog door bewijzen moeten worden gestaafd. Tot zoo lang moeten het beweringen blijven. Den handelsman, die op den hoogte van zijn tijd wil blijven, raden wij ten zeerste aan van deze uitgave der gezamenlijke middenstandsbonden kennis te nemen. Nadruk verboden: Mr. M. Visser. RECHTSZAKEN DOOR ONKUNDE EN ZORGELOOSHEID ZONK DE „ALINE" NABIJ WEMELDINGE De commissie, bedoeld in art. 2 van de binnenvaartrampenwet, heeft onder voor zitterschap van mr. W. A. C. van Dam een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van de ramp, op 25 Januari van het vorige jaar overkomen aan het sleepschip „Aline", thuisbehoorende te Gent, op de Ooster- schelde voor Wemeldinge. De „Aline" zoo lezen wij in het ver slag van de commissie groot 1298 ton met 11 laadruimen, had te Lobith een la ding zand gekregen en werd van daar door de sleepboot „Secunda" naar haar bestem ming gesleept. De „Aline" is een oud schip, maar het bevond zich, naar de schipper mededeelde, in goeden staat. Reeds halverwege de Oosterschelde sloe gen de stortzeeën zoodanig over de „Aline" en was het voorschip daarbij soms zoozeer door water bedolven, dat het aan het oog werd onttrokken. De luiken van de ruimen 7 en 8 sloegen in of sloegen van boord. De schipper zag de luiken gaan drijven. De „Aline" viel naar bakboord scheef, een dek- motor, welke los op het voorschip stond, werd overboord geslagen. De opvarenden gingen in de boot, de schipper bleef nog enkele minuten aan het roer, terwijl de sleepboot poogde de „Aline" zoover te bren gen, dat zij althans aan den Zuidenwal, Oost van Wemeldinge, aan den grond zou kunnen worden gezet. De schipper meende zich echter ook in veiligheid te moeten stel len, en mede in de boot te gaan, waarop enkele minuten later de „Aline" is gezon ken op een 200 m van de haven van We meldinge, vrij dicht bij den wal, een 100 m •van de Fransche trap. De oorzaak van de ramp is toe te schrij ven aan de omstandigheid, dat de sleep den toestand van den vaarweg, zooals deze zou zijn na het verlaten van het vaarwater tus schen de banken, niet juist heeft beoor deeld. Onkunde en zorgeloosheid zijn de oorzaak. Iedere schipper, die een vaarweg be vaart, behoort de eigenaardigheden daarvan te kennen en. is te laken, wanneer hij daar mede geen rekening heeft gehouden, en aansprakelijk voor de gevolgen. Een be paalde fout is het, dat dit schip niet be hoorlijk afgedekt was. De schipper van de „Aline" gaf eveneens blijk een onjuist oordeel te bezitten over de mogelijkheid van een ramp voor zijn schip door het overkomende water. De beteekenis van de stormwaarschu- wingsseinen was hem, schipper van de „Aline" niet bekend. Mr. ROST VAN TONNINGEN TOT EEN VOORWAARDELIJKE GEVANGENIS STRAF VEROORDEELD. Wegens beleediglng van den Mi nister van Defensie. Het Haagsche Gerechtshof heeft heden in hooger beroep bevestigd het vonins van de rechtbank aldaar waarbij mr. M. M. Rost van Tonningen, hoofdopsteller van 't „Nationale Dagblad" is veroordeeld tot 'n voorwaardelijke gevangenisstraf van één maand met drie jaar proeftijd en een geld boete van 200 subs. 100 dagen hechtenis. Deze veroordeeling geschiedde naar aan leiding van een artikel in het „Nationale Dagblad" van 19 Juli 1939, getiteld: „De on ridderlijkheid van minister Van Dijk", in welk artikel zinsneden voorkwamen, welke beleedigend voor den toenmaligen minister van defensie werden geacht. GROEDE Abonnementen en Advertentiën vobr dit blad worden aangenomen door den Agent EZ. VERDIJIJNDE BEER, Groede, Drieweg O 237. Van het strijdtooneel in Finland. Een op de Russen buitgemaakte tank wordt door een met oorlogsbuit beladen lorrie weggevoerd. BILJARTEN OM HET KAMPIOENSCHAP VAN ZEELAND 2c KLASSE. Het biljartkampioenschap van Zeeland 2e klasse cadre 35/2 zal worden verspeeld van Dinsdag 5 tot en met Zondag 10 Maart a.s. Het wordt georganiseerd door de biljart club A.B.C. te Vlissingen, in het lokaal van de heer Verhulst. DAMMEN. Om het kampioenschap van Zeeland. DE PARTIJ STROOBAND— BOOGAARD. Onze damredacteur schrijft ons: De volgende fraaie partij is uit den per ultimo Januari aangevangen strijd om den persoonlijken Kampioenstitel van Zeeland en werd 10 Februari j.l. le Middelburg ge speeld tusschen de heeren J. Strooband met wit en W. Boogaard met zwart, beiden te Middelburg. Wit: STROOBAND. Zwart: W. BOOGAARD. 1. 33_28 18—23 2. 39—33 12—18 3. 34—30 20—24. 4. 30—25 7—12 5. 4439 14—20 6. 25 X14 9 x 20 7. 40—34 24—29 8. 33 x 24 20 x 40 9. 45x34 17—21 10. 31—27 4—9 11. 38—33 10—14 12. 42—38 14—20 13. 34—30 20—24 14. 47-42 5—10 15. 37—31 10—14 16. 31—26 1—7 17. 26x17 11X31 18. 36X27 7—11 19. 41—36 11—17 20. 4641 17—21 21. 41—37 2—7 22. 37—31 21—26 23. 50—45 26x37 24. 42x31 7—11 25. 49—44 11—17 26. 44—40 17—21 27. 31—26 14—20 28. 26x17 12x21 29. 30—25 9—14 30. 40—34 24—30 31. 35x24 20x40 32. 45x34 21—26 33. 48—42 6—11 34. 42—37 15—20 35. 33—29 3—9 36. 39—33 S—12 37. 4339 12—17 38. 36—31 17—21 Stand na 38 zetten. Zwart: W. Boogaard. 1 2 3 4 5 47 48 49 50 Wit: J. Strooband. In dezen stand deed de heer Strooband de foutieve voortzetting 2924, doch kon door 2722, 29 xl8 en 28x6 een gemakke lijke remise bereiken. Na den foutieven tekstzet ging het spel voor wit als volgl verloren: 39. 29—24 20X40 40. 39—34 40x29 41. 33x24 19x30 42. 2Sx8 18—23 43. 25x34 23—2S 44. 32x23 21X43 45. 8-^-2 43—48 46. 2—30 9—13 47. 30X2 48x25 48. 31—27 11—17 49. 23—18 25—34 50. IS—13 34—12 51. 13—9 14x3 52. 2—30 12—1 waarna wit opgaf. Een door beide spelers goed gespeelde partij, waarin de heer Boogaard van een minder sterke voortzetting van wit ten vol le profiteerde om op krachtige wijze de winst af te dwingen. DE 70STE VERJAARDAG VAN DR. P. C. BOUTENS. Een lichte griepaanval noodzaakte dr. P. C. Boutens, die gisteren 70 jaar is gewor den, zijn kamer te houden. De jarige dichter ontving slechts enkele intimi, familieleden en vrienden, eri liet' ons zeggen, dat hij een eindeloozen stapel brie ven en telegrammen had ontvangen. De minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen zond het volgende telegram aan dr. Boutens: ,Bied Neerlands grooten dichter bij het bereiken van den leeftijd der sterken mijn zeer liartelijken gelulcwensch aan en spreek de hoop uit dat het hem gegeven moge zjjn ons volk nog veel nieuwe schoonheid te schenken". DE EERSTE VERPLICHTE STIEREN- KEURINGEN IN ZEELAND. Gisteren is men begonnen met de ver plichte stierenkeuringen, zooals die volgens het verleden jaar vastgestelde Provinciaal reglement van nu af ieder jaar zullen moe ten plaats hebben. Nadat gisteren een deel van Zeeuwsch- Vlaanderen was bewerkt kwam heden Wal cheren aan de beurt en des morgens te 8 uur kwamen reeds 21 oudere en jongere die ren op het Molenwater te Middelburg, waar de keuring aanving. Van de 21 dieren werden er 5 goedge keurd en wel van de volgende eigenaars Jan Marinisse, Noordweg; P. J. Cevaal, Veersche weg; A. Wattel, Schroeweg, L. de Rijke, 't Zand en A. Tjaarda, Middelburg. De tweede keuring had plaats aan de losplaats te Souburg. Ook hier waren 21 die ren aangevoerd en werden er. 5 goedge keurd en wel van J. Kodde, Triton, P. Kol- le, Abeelschen zandweg; H. J. Vos, Oude Abeele, J. J. Koole en P. Besuijen, beide Souburg. Hierna vertrok men naar de hofstede van den heer J. J. Mesu te Nieuw- en St. Joos- land. Wij namen daar ook een kijkje en troffen daar o.a. aan den heer C. Phillipse, lid van Ged. Staten, die groote belangstel ling voor deze nu officieele keuringen be toont en den waarnemenden burgemeester, den heer E. Verlare. Hier waren 16 stieren aangevoerd, w.o. ook uit Ritthem, Grijpskerke en Borsselen. Er perden ook hier weer 5 dieren goed gekeurd en wel van M. P. Hage, Nieuwland; L. J. Boone, Ritthem en drie van C. Poppe, Grijpskerke. Hedenmiddag hadden keuringen plaats te Arnemuiden, Sint Laurens en Serooskerke. ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D. Opbrengst collecte. CADZAND. De alhier gehouden collecte ten bate van Amsterdamsche alleenstaande, hulpbehoevende blinden. Middenlaan 64, heeft f 73,90 opgebracht. ALG. VERGADERING BVL TE GROEDE. Vaandel overgedragen. GROEDE. Maandagavond had hier in ho tel De Drie Koningen 'n algemeene verga dering plaats van de plaatselijke afdeeling der BVL De vergadering werd geopend door den voorzitter, burgemeester Wagtho, die de aanwezigen welkom heette, daarbij zijn spijt uitsprekend, dat niet meer leden en donateurs aanwezig waren alhoewel, deze afwezigheid wel in verband zal staan met de gladheid op de wegen. Vervolgens zeide spreker, dat het allen wel bekend zal zijn, dat op dezen avond de overdracht van het nieuwe vaandel aan de afdeeling zou plaats vinden Hij me moreerde hierbij het ontstaan van het vaandel en op welke wijze er eindelijk toe kon worden overgegaan, dit te laten maken. Hij bracht alle lof aan de ver- vaardigster mej. T. de Hulster—Van dei- Hooft, die er maanden voor noodig ge had heeft. Nadat de voorzitter zijn rede had beëindigd, werd door hem het vaan del overgedragen aan den plaatselijk lei der. den heer P. Casteleijn, daarbij den wensch uitsprekend, dat door de aanwe zigheid van het vaandel de banden der afdeeling nog steviger zal worden aange haald en de bloei der afdeeling zal mogen toenemen. Hierna werd door den secretaris dei- gewestelijke afdeeling, luitenant Eckhard een film afgedraaid van het gewest Zee land 1939. welke bij de aanwezigen goed in den smaak viel Tijdens de pauze werd allen aanwezigen een consumptie aangeboden. Na de pauze werd door den luitenant een lezing gehouden, onderwerp: De 'taak van den BVL in dezen tijd Na afloop hiervan gingen allen voldaan huiswaarts. MOND- EN KLAUWZEER, GROEDE. Maandag IS Februari werd alhier ten gemeentehuize door den land bouwer P van Driel aangifte gedaan, dat onder zijn vee mond- en klauwzeer was geconstateerd. W®er Duitsche IfjeMaauvallen op sehepeü aan de Britsche kust, VOLGENS DE DUITSCHERS O.ML TWEE MIJNENLEGGEES TOT ZINKEN GEBRACHT. Gisteren heeft een aantal Duitsche bom menwerpers weer aanvallen gedaan op schepen, nabij de Britsche kust. Volgens 't Duitsche Nieuwsbureau werden hierbij 2 Engelsche mijnenvegers en een gewapend koopvaardijschip tot zinken gebracht, ter wijl de Duitsche vliegtuigen alle ongedeerd naar hun basis terugkeerden. Ook het Engelsche Reuterbureau bericht over deze aanvallen. Het blijkt, dat de bom menwerpers langs bijna de geheele Britsche kust gesignaleerd zijn. Radioluisteraars aan de kust van Norfolk vingen noodseinen op van een aangevallen schip. De reddingboot van Norfolk voer uit nadat bericht was ontvangen, dat op 50 km uit de kust sche pen werden gebombardeerd. In Zuid-Essex hoorde men machinegeweervuur. In dit di strict werd luchtalarm gemaakt, waarop de bevolking zich naar de schuilplaatsen begaf. Vijf minuten later volgde het sig naal: „Alles veilig". Een tegenvaller voor Duitschland DE ROEMEENSCUE PETRO- LEUMUITVOER BEPERKT. De Roemeensche regeering heeft giste ren den uitvoer van vliegtuigbenzine naar alle landen verboden Dit beteekent een slag voor Duitschland, daar dit land aangewezen is op zijn eigen petroleumproductie (vnl. in Polen) en op den aanvoer over land, uit Rusland en Roemenië. Vliegtuigbenzine is een petroleumpro- duct en dit uitvoerverbod zou voor Duitsch land nog niet zoo'n groote beteekenis hebben als de uitvoer van gewone petro leum gehandhaafd bleef of zou worden wat Duitschland ervan hoopte. Dit blijkt echter ook een misrekening te zijn, want volgens inlichtingen uit Londen, heeft de Roemeensche regeering zich tegenover de Britsche regeering verplicht dit jaar niet meer petroleum aan Duitschland te zullen leveren dan verleden jaar. In totaal zullen de Roemeensche leveringen aan Duitschland niet grooter zijn dan twee mil- lioen ton, waarvan ongeveer 700.000 ton reeds verleden jaar is gekocht. BURGERLIJKE STAND Aardenburg. Over Januari 1940. Geboren: 6 Marie J. dv. C. van Damme en M. Gielleit. 12 Annie S., Jennjj A. doch ters, en Gustaaf D. zoon van N. E. Ver- meire en C. C. Sierens. 22. Lydie A. dv. A. F. Standaert en A. Dhondt. 2S André J. zv. C. J. C. Cocquyt en G. Pille. Overleden: 7 Philemon P. Verheeke 72 jaar, ongehuwd. 13. Willem C. Trapman 63 jaar echtg. van M. D. de Meerseman. 25. Louise M. Lekens, 74 jaar echtg. van Ed. F. van Deursen. (A. A.) KATS Abonnementen en Advertentiën voor dit blad worden aangenomen door den Agent J. S. VERSPRILLE. MARKTBERICHTEN Goes, 20 Feb. Veilingsvereeniging „Zuid- Beveland". Kleine veiling. Appels: Goud- reinetten extra 2025, idem A 1821, id. B 1619, idem C 1113, Annanas Reinette Bramley Seedling 69, Baldwin 413, Court Pendu 47, Jonathan 1539, Grimes Golden Pippin 4,5011, Present v. Enge land 815, Rein. v. Zucalmaglio 13. Rem- bour Mortier 3,5010, Sterappels 36. Zure Bellefleur 414, per 100 kg. Zoete appels: Campagnezoet 2,506,50, Geldersche Hollaert. 46, Pomme d'Oranje 6, Zoete Bellefl. 48, Zoete Ermgaard 3 13, Kroet en val appels 19, per 100 kg. Peren: Gieser Wildeman extra 1516. idem A 1415, idem B 1415, idem C 12 13, Kleiperen 413, Pondsperen 4,5010, St. Remy 9,5010, Kroet en valperen 1 3,50, per 100 kg. Middelburg, 20 Feb. Groentenveiling. Spruiten 534 c„ Witlof 532 c., Schorse- neeren 2426 c.. Koolrapen 1,53 c.. Breek- peen 1,53,5 c., Andijvie 10 c., Uien 14 c., Kroten 24 c., Savoye kool 27 c.. Roode Kool 1,5—9,5 c., Boerekool 2—4 c.. Prei 511 c„ alles per kg. Knolselderij 1,5 10 c., per stuk.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1940 | | pagina 5