De Fênraerj zijro teruggetrokken ©p
d!@ tweede verdedsgirsgslioiSe-
Zullen de Geallieerden militair
Ingrijpen du Finland?
NUMMER 42 183e JAARGANG sö©Cfc,€H7 TWEE BLADEN, r—rEERSTE BLAD MAANDAG 19 FEBRUARI 1940
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel- SQE tl JJ I ÜffiT SS felKlvMlIjllt iWK «ev ■kM' Advertentie» 30 cent per regel,
burgsche Courant. Bureaux: te R f ingezonden mededeelingen 60 cent
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28, per regel. Bij contract lager. Tarief
Tel. Redactie 269, Administratie 139; H (§9 «Rafi H FSS Ivi F&acd fpl M faffSlh fcp. I'.K. ctBBH op aanvraag. Familieberichten en
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post- H|H |§j p mi pt] 1pY HhS HIkIh HBj jHLjy flHfr dankbetuigingen minimum ƒ2.10.
giro 359300- Abonnementsprijs voor |M Egl Uftgr^gajp PJ fel IRiS I „Kleine Advertenties",'maximum 6
Middelburg en Goes 2.30, elders ■9' W0 HBS HnBV W M WEÊ? ■BH W H vflAI 1 I regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
2.50 per kwartaal. Weekabonne- „Brieven, of adres bureau v. d. blad"
menten in Middelburg en Goes 18 ct (JJJ 10 eXtrS* Bewysnummers 5 ct'
Maar hun weerstand blijft
ongebroken.
De Finnepi hebben onder het moordende
vuur der Russen thans definitief huta voor'
ste verdedigingslinie verlaten en zijn terug
getrokken op de tweede linie.
Dit is in goede orde gebeurd en de/e
tweede linie is, zoo mogelijk nog sterker
dan de eerste Het verlaten terrein is door
de Finsche genie bezaaid met landmijnen,
die den Russen reeds vele dooden gekost
hebben. Ook verder is dit vooruitdringen
van het Roode leger slechts mogelijk ge
weest ten koste van enorme offers. Gisteren
is er bijna niet gevochten daar de Russen
alleen met.de grootste voorzichtigheid in
contact traden met de verlaten Finsche
stellingen.
Volgens Reuter schijnt de opmarsch van
het roode leger in de Mannerheimlinie zijn
kracht te verliezen.
Ongetwijfeld Is de toestand op de Kare-
lische landengte nog ernstig, maar de Fin
nen zijn van gevoelens, dat er geen reden
is tot wanhoop. De Mannerheimlinie is zoo
danig gebouwd, dat de troepen in de voor
uitgeschoven stellingen de gelegenheid heb
ben om zich terug te trekken zonder hun
defensies te verzwakken, wanneer zich een
storm van metaal zou voordoen als die,
waaraan de Finnen 't hoofd hebben moe
ten bieden. De laatste terugtocht schijnt
van zuiver tactischen aard te zijn geweest,
en door de ontwerpers te zijn voorzien.
DE RUSSISCHE DRUK VERZWAKT.
In sommige kringen twijfelt men er nog
aan, of de Russen wel feitelijk zijn doorge
drongen in de voornaamste verdedigings
werken van de Mannerheimlinie. De ver
zwakking van den Russischen druk op de
landengte kan gedeeltelijk veroorzaakt zijn
door het vastberaden Finsche bombarde
ment, de raide op de bases der Sovjettroepen
en op de troepen, die naar het front on
derweg zjjn.
Van de Zweedsch-Finsche grens wordt
door Havas gemeld, dat de Russische in
fanterie gisteren haar aanvallen gestaakt
heeft. Artillerievuur, werd nog slechts ge
hoord in de sectoren van Suvanto en de
Taipale. In Finsche militaire kringen is
men van meening dat men hier te doen
heeft met een pauze voor de hervatting
van het offensief, éven hevig als het ge
weest is. De Russen kunnen namelijk de
operaties niet in hetzelfde tempo voortzet
ten, zonder dat zij trachten in de door hen
bezette nieuwe stellingen versterkingen aan
te leggen.
Zij ondervinden bovendien moeilijkheden
bij het betrekken van de eerste linie. De
Finnen hebben de vooruitgeschoven posten
zoo goed vernield, dat het lang zal du
ren, voor de Russen een voldoende be
schutting genieten
Volgens zeer betrouwbare berichten heb
ben de Russen door ontploffingen van
landmijnen aanzienlijke verliezen geleden.
Onder meer zijn 15 tanks op deze manier
vernield.
DE FINSCIIE LUCHTMACHT ACTIEF.
Op de Karelische landengte is de bedrij
vigheid der Finsche luchtmacht de laatste
dagen toegenomen De Finsche vliegers, die
nieuwe buitenlandsche toestellen hebben
gekregen, opereerden met veel succes. Zij
streven er niet alleen daar de actie der Rus
sische bombardementsvliegtuigen te ver
lammen, maar ook de verbindingen der
Russische troepen met de voorraadbases te
verbreken. Volgens bepaalde berichten zijn
de Finnen er zelfs in geslaagd de spoorlij
nen van de landengte naar Leningrad op
verscheidene punten te beschadigen In
dien dit een feit is, bevinden de Russische
troepen zich in een zeer moeilijke situatie,
daar zij met hun 15 dvisies enorme voor
raden noodig hebben.
Maarschalk Mannerheim heeft groote af-
deelingen infanterie voorzien van geschut,
naar de Finsche stellingen gezonden De
linie, die de Finnen thans bij Summa be
zet houden is even sterk als de ontruimde
stellingen. Op deze tweede linie volgt een
groot aantal andere die onafhankelijk van
de voorgaande linien aangelegd zijn
De Finnen hebben in Februari 140 Rus
sische vliegtuigen neergeschoten.
Oefende Duitschland druk uit op
Zweden?
Het Fransche Nieuwsagentschap Havas
meldt: Te Parijs ontvangen inlichtingen be
vestigen dat de weigering der Zweedsche
regeering om in te gaan op de verzoeken
om militairen steun aan Finland, een recht-
streeksch gevolg is van de houding van
Duitschland jegens Zweden en de Scandi
navische landen in het algemeen. Duitsch
land heeft den Scandinavische landen na
melijk duidelijk te verstaan gegeven, dat
Duitschland, indien zij Finland rechtstreek-
schen steun zouden verleenen, zich op het
standpunt zou stellen, dat zij zelf hun neu
traliteit ten aanzien van Duitschland had
den opgegeven. M.a.w. de overeenstemming
tusschen Duitschland en Rusland is van
dien aard, dat de landen, die den door de
Sovjet-Unie aangevallen buurstaat zouden
helpen, geacht zouden worden, niet alleen
partij te hebben gekozen tegen de Sovjet-
Unie, doch ook tegen Duitschland.
Noorwegen in de knel.
Vrijdagavond is in een der Noorsche
fjorden een Duitsch koopvaardijschip, dat
Britsche krijgsgevangenen aan boord had,
door een Britschen torpedojager geënterd.
De krijgsgevangenen werden bevrijd, ter
wijl bij het gevecht, dat ontstond zeven
Duitschers en een Engelschman den dood
vonden.
Uit deze zaait is voor Noorwegen een pe
nibele politieke affaire ontstaan: zoo ont
ving de Noorsche regeering een protest uit
Berlijn, dat in uitermate scherpe bewoordin
gen gesteld werd. De verdere gevolgen la
ten zich voorshands nog niet overzien, al
schijnt het, dat men geen dramatische ver
wikkelingen behoeft te vreezen.
(Een uitvoerig relaas dezer zaak vindt
men op de 3e pag. van het 2e blad en een
beschouwing er over onder de Kroniek v.
d. Dag.)
PER AUTO OVER IIET IJS VAN
NOORD-HOLLAND NAAR FRIESLAND.
Zaterdagnamiddag is de eerste personen
auto over het ijs uit Noord-Holland te Sta
voren aangekomen. Het was de wagen van
den heer H. Bultsma, die vergezeld was van
3 passagiers. Men was om half drie uit An-
dijk vertrokken.
Tienduizend Garibaidianen naar
Finland.
Havas meldt uit Parijs: Tienduizend Ga
ribaidianen (Italiaansche strijders voor de
vrijheid) zullen naar Finland vertrekken,
onder bevel van Marabini, president van de
Garibaidianen, die den slag in de Argonnen
overleefd hebben.
Marabini heeft tegenover een medewer
ker van het dagblad „Intransigeant" ver
klaard:
„De Garibaldiaansche. traditie maakt het
ons tot een plicht, aan de zijde der Finnen
tegen de Sovjet-aanvallers te strijden. Wij
doen thans een beroep op alle in het bui
tenland wonende Italianen. Wij zéggen tot
hen: Als geestelijke c-vF,;enamen_ van Giu
seppe Garibaldi hebt gij niet het recht, een
vrij en trotsch, doch zwak volk te laten
wurgen door een vijftig maal zoo sterken
tegenstander. Wij gehoorzamen, zoo ver
klaarde Marabini nog, aan een oude tradi
tie, zonder op welke wijze ook te handelen
in tegenstelling met de regeering van ons
land."
Opnieuw vorst.
De weerstoestand is thans zeer grillig ge
worden. Talrijke gebieden van lagen druk
doen telkens veranderingen ontstaan. Ech
ter over Scandinavië ontwikkelt zich weer
een gebied van hoogen druk, dat zeer waar
schijnlijk ons land weer onder zijn invloed
zal brengen, met als resultaat: N.O. wind
en opnieuw vorst.
Gift van H. M. de Koningin voor
0. en 0.
Naar wij vernemen, heeft H. M. de Ko
ningin nog een belangrijke bijdrage ver
strekt ter verhooging van de opbrengst van
het concert dat Vrijdag te Den Haag is
gehouden ten bate van de ontwikkeling en
ontspanning van militairen.
Prins Bernhard bezocht de
Fokker-fabriek.
Vanmorgen heeft Z. K. H. Prins Bern
hard, vergezeld van luitenant-kolonel H.
J. Phaff en den heer ir. J. H. Coops, direc
teur van het Luchtvaartmaterieel, een be
zoek gebracht aan de N.V. Nederlandsche
Vliegtuigenfabriek Fokker te Amsterdam.
Het doel van het bezoek was de bezichti
ging van verschillende in ontwerp en in
aanbouw zijnde militaire vliegtuigtypen en
tevens het bouwmodel xan de door de
K.L.M. bestelde nieuwe geheel metalen
verkeersvliegtuigen van liet type F 24,
wélke laatste de bijzondere belangstelling
van Z. K. H. haadden. De Prins liet zich
door de leidende technici uitvoerig inlich
ten omtrent constructie en inrichting van
dit type en verbleef geruimen tijd in de fa
briek.
Nadat de nieuwe 130 meter lange mon
tagehal was bezichtigd, werd de koffie ge
bruikt en nam het gezelschap afscheid.
De Nederlandsche ambulance
voor Finland.
Dr. IV. J. ROOS VAN DEN BERG
BENOEMD TOT LEIDER.
De ambulance-commissie van het Neder
landsche Roode Kruis heeft in haar verga
dering van jl. Zaterdag tot leider der am
bulance naar Finland benoemd dr. W. J.
Roos van den Berg te Deventer, die deze
benoeming "bereids heeft aanvaard.
Een andere houding tegenover
de neutralen.
„Het is onbetwistbaar aldus meldt
men uit Londen dat, hoewel de weer
stand der Finnen voortduurt, de Russische
opmarsch bewezen heeft, dat met opoffe
ring van een voldoende aantal manschap
pen en na een ontzaglijke opeenhooping
van. materiaal het roode leger materieel de
Finsche defensie heeft kunnen aantasten.
„De Scandinaviërs hebben hun stand
punt doen kennen, dat kan worden samen
gevat als beperkte deelneming en voortzet
ting van de tot dusverre gevoerde politiek.
De kwestie van vervoer van gewapende
troepen door Scandinavië wordt uitgesloten.
Nu blijft de vraag, of men door het zen
den van vrijwilligers voldoende aanvulling
kan geven voor de onvermijdelijke ver
zwakking van den menschelijken Finschen
weerstand.
Tegenover deze kristallisatie van den toe
stand hebben Londen en Parijs beslotén
zeer aanzienlijk de zendingen van materi
aal te versnellen.
Wat de vliegtuigen betreft, in plaats van
ze per schip te sturen, wat een langzame
weg is, stuurt men ze thans direct door de
lucht. In dit opzicht is er reden om te ge-
looven, dat de Finnen weldra in staat zullen
zijn op doeltreffende wijze te reageeren op
de Russische luchtaanvallen. Wat het ma
teriaal der artillerie, anti-tankgeschut, etc.
betreft, is de verzending door de Scandina
vische landen heen versneld, terwijl de zen
dingen bijzonder talrijk waren sedert twee
weken en meer in het bijzonder in de af-
geloopen week.
IS DIT DEZELFDE OORLOG?
Het tweede probleem, dat opgelost moet
worden zoo luidde een te Londen uitge
geven communique is de vraag, of, in
geval de bijstand in dezen vorm onvoldoen
de mocht blijken en de Finsche weerstand
mocht dreigen in te storten, de toestand
ernstig genoeg is om een rechtstreeksclie
actie in een of anderen vorm tegen Rus
land te rechtvaardigen.
Met andere woorden: moet men het zoc
zien, dat de strijd in Finland een onafschei
delijk deel uitmaakt van het conflict var
den eersten graad, dat door de Geallieerden
wordt uitgevochten, en moet het Duitsch
Russische samengaan als een geheel wor
den beschouwd?
Deze kwestie is te ernstig om lichtvaar
dig te kunnen worden opgelost. Het eenige
dat categorisch op dit oogenblik gezegd mag
worden, is, dat de Engelsche en Fransche
leiders op die vraag niet ontkennend heb
ben geantwoord, dat de kwestie open blijft
en het voorwerp vormt van bijna voortdu
rende raadplegingen tusschen Parijs en Lon
den met heel het technische onderzoek, dat
een dergelijk onderwerp van zorgen met
zich mede kan brengen van den kant dei-
specialisten en generale staven.
DE HOUDING DER GEALLI
EERDEN JEGENS DE NEU
TRALEN.
Op het oogenblik, waarop de Scandina
vische toestand de Geallieerde kabinetten
reeds in de eerste plaats bezig houdt, heeft
zich tusschen Engeland en Noorwegen een
incident voorgedaan, dat in staat is
groot aantal belangrijke punten op te wer
pen. Onder de meer rechtstreeksclie
kwesties, die opkomen, bevindt zich al
dus het communiqué de vraag of de Ge
allieerden zich van nu af aan tevreden zul
len stellen met de vage verzekering, dat de
Noorsche territoriale wateren geëerbiedigd
worden, terwijl de ervaring, ondanks den
goeden wil der regeering van Oslo, op zijn
minst verscheidene malen de onmogelijk
heid heeft bewezen van de Noorsche con
trole en de Noorsche kuststrijdkrachten, of
wel haar te beletten.
De krachtige houding van Engeland be
wijst, dat de tweede phase bereikt is in de
ontwikkeling der houding jegens de neutra
len, d.w.z. dat de Geallieerden niet veel lan
ger meer zullen kunnen toestaan, dat op
eenigerlei wijze de eerbied, welke steeds
door de Geallieerden is getoond voor de
rechten der neutralen, wordt geëxploiteerd
door Duitschland".
Maarschalk Mannerheim over
buitenlandsche hulp.
De iFnsche opperbevelhebber, maar
schalk Mannerheim, heeft Zaterdag de vol
gende proclamatie uitgevaardigd:
„Ons volk strijdt van nu af aan niet meer
alleen. In aanzienlijke hoeveelheid is ex
buitenlandsche hulp tot ons gekomen en da
gelijks stroomen nieuwe contingenten on
der onze vanen. Het Finsche volk blijft
eendrachtig en vastberaden achter zijn le
ger staan. Laat het vertrouwen hebben in
ons en in God".
De steiger van Katscheveer geheel omgeven door de zich hoog opstapelende
ifsschotsen,
Ie voet over de dichtgevroren
Zandbeek naar Noord-Beveland
Een gevaarlijb onderneming, die niet aan ie raden is.
In de koude eenzaamheid van de Zand-
kreek is dan eindelijk gebeurd, waar velen
reeds lang in siiite op gewacht hebben:
Een paar man zijn te voet van Zuid-Beve
land overgestoken naar Noord-Beveland.
Men weet, dat in de Zandkreek een groot
tjjverschil is Bjj iederen eb en iederen
vloed wringt het water zich met geweld
door den nauwen doorgang. Dit heeft ech
ter niet verhinderd dat tusschen de Beve-
landen het ijs zich allang had vastgezet
Maar toch bleef er werking in en een
oversteek te voet zou tot nogtoe een po
ging tot zelfmoord geweest zijn.
Dag na dag probeerden de veerbooten
door het ijs te breken Men weet uit ons
blad, dat dit een enkelen keer wel eens
gelukt is, maar dat het dé meeste keeren
moest blijven bij een poging. Het risico
was te groot En zoo ligt bv. bij Kortgene
de veerboot werkeloos aan den steiger,
vastgesjord met kettingen, die bijkans
even zwaar moeten zijn als het heele schip
zelf. Maar men kent hier de kracht van het
ijs en men weet, dat men niet te voor
zichtig kan zijn.
Maar alle eb en vloed geholpen nog
door een paar dagen dooi. konden niet ver
hinderen dat al meer en meer ijs blééf in
de Zandkreek en vastklonterde. al stevi
ger en steviger werd en tenslotte tusschen
Wolphaartsdijk en Katsche Veer door eeni
ge waaghalzen „goedgekeurd" werd.
Daar gingen zij dan! Hooge laarzen, een
paar stokken, een touw. vooruit!
Men moet zelf op dat zoutwaterijs heb
ben geloopen. bij haast iederen stap weg
zakkend in de papperige brjj, om te weten
wat een dergelijke tocht eigenlijk betee-
kent. Ziet een schots er eens, wat betrouw
baar uit, waag het er niet op, want wat
er zoo mooi hard uitziet, is allerwaarschijn
lijkst slechts het bovenste laagje! Daaron
der zit rijstebrij, waar de argelooze Pool
reiziger minstens tot aan de knieën in
wegzakt. Tot aan de knieën is trouwens
niet zoo erg, maar wie zal zeggen wat er
onder het volgende harde laagje zit?
Wij zouden niemand willen aanraden den
tocht te wagen. Maar heeft men zijn zin
nen er op gezet, dan voige men ons ad
vies: Wantrouw alles, wat ijs of sneeuw is
en speciaal alles, wat er uitziet alsof het
extra stevig is"! Prik er eens in, flink in, en
dan nog eens. Is het wantrouwen gerecht
vaardigd, dan spaart het een paar .nare
oogenblikken of méér. Valt het mee, dan
is er nog niets verloren En verder: Men
wage het liefst heelemaal niet, maar in
ieder geval nooit alleen!
De baas van het veerhuis tegenover Kat
sche Veer is er in zijn eentje over geweest.
Hoe hij erover denkt kan men opmaken uit
zijn volgende opmerking: „Ik heb het te
gen niemand gezegd, want ik heb geen trek
om, als het bekend wordt, een paar keer
per dag mijn huid te wagen voor een
stelletje waaghalzen!"
Dat is dan de uitspraak van een man,
die den tocht goed volbracht heeft. Zelf
noemt hij eventueele navolgers, „waag
halzen."
HET KAN ANDERS
Maar die waaghalzerij is op het oogen
blik niet noodig Want het kan anders! De
pont van Wolphaartsdijk ligt aan haar
kettingen. Maar onze abonné's op Noord-
Beveland krijgen evengoed hun krant als
de abonné's overal elders in Zeeland'.
Als men bij Wolphaartsdijk op den
steiger staat, dan ziet men naar het Oos
ten een eindelooze ijsmassa Meters' hoog
zpn de schotsen hier en daar omhoogge-
kruid- Het is een mooi. maar tegelijkertijd
beklemmend gezicht. De troostelooze een
zaamheid in dit land van de witte stilte
teekent feller dan tien statistieken de
felheid van den winter-1940.
Maar wendt men den blik naar het Wes
ten, dan is daar ineens als een wonder
een streep open water, diepblauw afste
kend tegen de witte wereld rondom
Aan. den kant ligt een roeiboot, de ver
vanger van het stoomveer. Passagiers, le-
vensmiddelen, de post, de kranten, zjj gaan
nu met de roeiboot Én ook dan is het nog
iang geen pleziertochtje!
Van den djjkki-uin naar beneden zijn
eenige touwen gespannen en daai'iangs
loopt en glijdt en struikelt men. zoo goed
en zoo kwaad als het gaat. omlaag. Twee
man op de riemen De veerschipper achter
in met een stuurriem en daar stooten zij
af. Een feile Oostenwind staat er, die het
bootje regelrecht op het ijs aan den lin
kerkant wil zetten Maar de ruggen krom
men zich. de riemen buigen door, de boot
ligt voortdurend scheef op den wind en
met iederen riemslag schiet zij een stuk
je op. De strook ©pen water reikt niet tot
aan den overkant Maar dat is niet erg.
Op de schorren kan men hoogstens door
het ijs zakken tot z'n knieën, men weet,
dat er vasten grond onder is. Reeds ko
men een paar man aanloop_en over de schor
ren. De boot is bjjna niet afgedreven. Zij
"7oopen een stukje het water in, de boot te
gemoet! Het water staat tot aan hun heu
pen als zij 't ranke vaartuigje mee-opdu-
wen. Dan vlug-vlug de passagiers eruit ge
tild, een zwaar pak kranten overgegooid en
terug gaat het weer Aan den overkant
worstelen de mannen zich over 't landijs.
De wind heeft nu nog meer vat op de leege
boot, doch al zpn kracht helpt hem niet,
de boot komt behouden weer aan den wal.
Zoolang het duurt!
Zoolang die wonderlijke strook open wa
ter blijft in de ijswoestenljAls ook deze
mogelijkheid verdwijnt, ja, dan zullen onze
Noord-Bevelandsche militairen-met-verlof
ook in hun vrijen tijd waaghalzen moeten
worden
Winter-1940
Britsche torpedojager
getorpedeerd.
157 OPVARENDEN VERMIST.
Officieel wordt uit Londen medege
deeld. datde Britsche torpedojager „Da
ring" getorpedeerd en gezonken is. Negen
officieren en 148 minderen woi'den ver
mist. Men vreest, dat zij omgekomen zijn.
Een officier en 4 minderen zijn gered.
De
„Alkmaar" als verloren
beschouwd.
Het Nederlandsche stoomschip „Alkmaai'"
dat op weg van Amsterdam naar Zuid-Anxe-
rika, Zaterdag ten N.O. van Porto Santo
(Kaap Verdische eilanden) op een rif is
geloopen, moet als verloren woi'den be
schouwd.
De kapitein seinde Zondag aan zijn maat
schappij dat drie ruimen water maakten.
Het stoomschip „Stuyvesant" van dezelfde
reederij heeft opdracht gekregen de „Alk
maar" zoo noodig te assisteeren. Deze hulp
zal voor het schip wel niet baten, want
hedenmorgen deelde de directie van de K.
N.S.M. mede, dat de bemanning van de
„Alkmaar" het schip heeft vei'laten. Dit
beteekent dat het stoomschip als verloren
kan worden beschouwd.
HET LEDENTAL VAN HET CNV
PASSEERT DE 129 000.
Het ledental van het Christelijk Natio
naal Vakvei'bond heeft in het laatste kwar
taal van 1939 een mooien sprong gemaakt,
zoodat het per 1 Januari jl. de 120.000 flink
gepasseerd is. Hets taat nl. op 120.344. Dit
is een hooger aantal, dan ooit tevoren be
reikt is.
De winst over het 4e kwartaal bedroeg
1491 leden of 1.15 pet. Over het geheele
jaar 1939 is het ledental gestegen van
115,120 tot 120.344, of met 5124 leden
(4,54 pet Vrijwel alle organisaties deel
den in dezen groei.
