NIDDELBURGSCHE COÏMNT
LIL
^V0mmcïuïe
(&goesche courant)
GETUIGE VAN EEN OORLOGSDRAMA OP ZEE.
Gladde wegen en sneeuw
belemmeren het verkeer
NUMMER 27 183e JAARGANG
TWEE BLADEN
EERSTE BLAD
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG; St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
DONDERDAG 1 FEBRUAR 11940
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bjj contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
BEMANNING VAN GRONINGER KUSTVAARDER WAS
Hoe weerloos Engelsch koopvaardijschip door
Duitschen bommenwerper in den grond werd geboord
Viermaal misten de bommen, de
vijfde maal was het raak.
DE SCHIPBREUKELINGEN
OPGEPIKT EN TE VLISSINGEN
BINNENGEBRACHT.
De bemanning van het Nederlandsche
m s. „Rian", een Groninger kustvaarder,
is Dinsdagavond getuige geweest van een
van de vele drama's op zee, zooals deze
den laatsten tijd bijna dagelijks voorvallen
Dank zij de aanwezigheid van dit neutrale
schip heeft dit drama geen slachtoffers
geëischt.
De „Rian" bevond zich Dinsdagavond
omstreeks 5 uur op circa 13 mijl van de
Oostkust van Engeland, toen plotseling een
groot Duitsch vliegtuig verscheen Op cir
ca 200 a 300 meter van de „Rian" lag
een Engelsch schip ten anker. Het Duitsche
■vliegtuig had dit schip als doelwit geko
zen. Het vloog op geringe hoogte over dit
schip heen en liet daarbij 5 bommen te
gelijk vallen. Het schip bleek echter niet
getroffen Wel ontploften de bommen in
zee, waardoor het schip hoog uit het water
werd opgetild Het vliegtuig keerde echter
terug en opnieuw liet het 5 bommen val
len, terwij] het tevens het schip met ma
chinegeweervuur bestookte I-Iet Engelsche
:3Chip, dat later bleek te zijn het 2000 ton
groote vrachtschip „Highwave", was on
bewapend en dus geheel en al overgeleverd
aan het aanvallende vliegtuig Echter ook
nu waren de bommen slecht gericht en
bleef het schip ongedeerd. Doch wederom
keerde het vliegtuig terug, vlak boven het
schip: voor de vierde maal vielen 5 bom
men naar beneden ennogmaals geen
treffer. De hoop op behoud herleefde
reeds bij de bemanning van de „High
wave" doch deze hoop bleek ijdel, want
tot ontzetting ook van de Nederlandsche
toeschouwers gaf het vliegtuig zijn weer-
looze prooi nog niet prijs. Ditmaal had het
meer succes, want onder de 5 bommen die
het thans liet vallen, was één voltreffer.
EINDELIJK GETROFFEN.
Een geweldige ontploffing was het ge
volg, het schip werd uit elkaar gereten en
begon onmiddelijk te zinken De beman
ning begaf zich in de sloep, hetgeen
:alle haast moest gebeuren, zoodat aan 't
redden van eenige bezittingen niet meer
was te denken Nauwelijks hadden allen
het schip verlaten, of het verdween in de
diepte. Tusschen het treffen en het zinken
van het schip verliepen hoogstens 4 mi
nuten
Aan boord van de „Rian had men het
drama, dat zich in, de schemerdonker af
speelde met ontzetting gevolgd. De ont
ploffingen van de bommen in het water
waren soms zoo hevig dat de „Rian", die
steeds op behoorlijken afstand bleef rond
varen, op een gegeven moment 4 voet uit
het water werd opgetild Zelfs vloog het
vliegtuig nog eenmaal laag over het Ne
derlandsche schip, doch. het liet het ge
lukkig ongemoeid. Vanzelfsprekend deden
de Nederlandsche zeelui hun plicht: zij
snelden te hulp naar de ronddobberende
schipbreukelingen, die gastvrij aan boord
werden opgenomen Het bleek toen dat 2
hunner waren gewond: de 2e stuurman
had een kogel In zijn rechterbeen, ter
hoogte van de knie gekregen en een ma
troos een schampschot aan den schouder.
Hoewel de „Rian" dus dicht onder de
Engelsche kust was en er zelfs een En
gelsch lichtschip in de buurt was. welk
lichtschip door het vliegtuig ongemoeid
was gelaten, besloot kapitein Grünefëld
toch maar liever naar Nederland terug
te keeren
Het was nl. geheel donker geworden en
daarbij mocht de „Rian" de Theems niet
opvaren Nog geheel onder den indruk
van hetgeen men had gezien, aanvaardde
men den terugweg naar Vlissingen. van
waar het schip Zaterdag was Vertrokken.
Onderweg ontmoette men nog de noodige
mijnen doch het gelukte liet schip behou
den binnen te brengen Woensdagavond
ongeveer vijf uur kwam het schip voor
Vlissingen. Een marine dokter voer met
een sleepboot het schip op de Wester
schelde tegemoet om de gewonden te be
handelen. Te circa zes uur kwam het
schip, zich moeizaam een weg banend
•door de zware- ijsschotsen, op de haven
van Vlissingen. Het was aldaar dat we dit
verhaal zoowel van kapitein GriineCeld als
van den kapitein van het Engelsche schip
vernamen. De Engelsche zeelui waren vol
lof over de behandeling aan boord van
de „Rian" en vanzelfsprekend dankbaar dat
allen zoo spoedig waren gered.
De gewonden werden naar het zieken
huis alhier overgebracht, terwijl de be
manning, door de zorgen van den Engel-
schen consul in hotels werd onderge
bracht.
Finland is ter dood
veroordeeld als het
buitenland niet helpt
357 personen omgekomen
bij de Russische luchtbom
bardementen.
De Finsche gezant in Frankrijk heeft ver
klaard, dat Finland dringend behoefte heeft
.aan hulp. Als die hulp niet komt, is het ter
dood veroordeeld. Er zijn wonderen ge
beurd, doch men mag geen onafgebroken
reeks wonderen verlangen.
De leider van de passieve verdediging
van Finland heeft medegedeeld, dat bij de
bombardementen van de Russische lucht
macht in December' en Januari 357 perso
nen werden gedood.
WEER EEN AANVAL AF
GESLAGEN.
De Finsche legerleiding deelt mede:
„In de landengte van Karelië hebben de
.Finnen een aanval der Russen op de ri
vier Taipale afgeslagen. De Russen hebben
zestig dooden op het slagveld achtergelaten.
"Ten Noorden van het Ladogameer heeft de
vijand opnieuw aanvallen gedaan op ver
scheidene punten der Finsche stellingen,
doch deze aanvallen werden overal afgesla
gen. Negen Russische strijdwagens werden
vernietigd. In de andere sectoren de gewo
ne beschietingen door artillerie en activi
teit van verkenners."
De correspondent van het „Norsk Tele
grambureau" meldt: De Russische troepen
zijn vandaag van Hoyenjaervi opgerukt, ge
holpen door een krachtig optreden der
luchtmacht. In Kirkenes hoorde men het
geluid van een hevig bombardement op de
Finsche linies en de ontploffing van bom
men.
De Russen zijn echter in den namiddag
teruggeweken en de stellingen lijken onge
wijzigd.
In Karelië hebben de Finsche troepen vier
stukken anti-tankgeschut op de Russen
buitgemaakt. De Finsche batterijen hebben
een sovjet-colonne, die op marsch was, ge
decimeerd en een batterij artillerie vernie
tigd. Aan het Karelische front zijn vandaag
geen belangrijke gevechten voorgekomen,
veeleer een reeks kleine offensieven.
Opzienbarend ontslag in België.
De chef van den generalen
staf gaat heen.
Generaal van der Bergen, chef van den
Belgischen generalen staf heeft als zooda
nig ontslag gevraagd. Dit verzoek heeft
algemeen levendige verrassing gewekt.
In welingelichte kringen verklaart men,
dat generaal Van den Bergen zijn besluit
zonder eenigen druk van buitenaf heeft ge
nomen, en dat het geen verband houdt met
meeningsverschillen tusschen den generaal
en hoogere autoriteiten. Slechts persoonlij
ke overwegingen hebben tot het besluit van
generaal Van den Bergen geleid.
De nieuwe chef.
Generaal Michiels, die voorgedragen is
als opvolger van generaal Van den Bergen,
is in 1881 te Brussel geboren, Na in 1909 de
krijgsschool als onderluitenant te hebben
verlaten, was hij tijdens den oorlog van 1914
tot 1918 chef van het bureau operaties bij
het hoofdkwartier van luitenant-generaal
baron van Dixmude. Hij werd, na in 1919
tot majoor te zijn benoemd, chef van den
staf van het eerste legerkorps, en in 1934
werd hij aan het hoofd geplaatst van het
regiment grenadiers. De in 1937 tot gene-
neraal-majoor bevorderde officier werd in
September 1939 belast met het bevel over
een divisie.
De ondergang van een Duitsche
duikboot.
Havas meldt uit Londen: Gisteravond
werd officieel verklaard, dat een Duitsche
duikboot, voordat zij tot zinken gebracht
werd, het in convooi varende Britsche s.s.
„Vaclite" (5,062 ton) in den grond had
geboord. De bemanning van de „Vaclite'
werd door een Italiaansch schip aan boord
genomen.
De escortevaartuigen wierpen diepte
bommen uit, doch verloren tenslotte het
contact met de duikboot. Later zag een
Britsch watervliegtuig den onderzeeër, die
blijkbaar niet meer in staat was te duiken.
Het vliegtuig liet bommen vallen, waarop
de duikboot het vuur opende, dat met mi
trailleurs werd beantwoord. Ook het vlieg
tuig verloor daarop de duikboot ten ge
volge van de bewolking uit het oog, doch
het meldde de positie aan de schepen. Toen
deze ter plaatse aankwamen, was de duik
boot gezonken. Eenige overlevenden der
bemanning, die in een rubberboot ronddre
ven, alsmede eenige anderen, die zich bo
ven water hielden, werden opgepikt. De
meesten hunner leken nog geen 20 jaar te
zijn.
Dooi in zicht
Het weer heeft nu wel uiterst onaan
gename luimen gekregen. 'Regen en daarbij
aa-n houdende vorst. Dit verschijn
sel is toe te schrijven aan het feit, dat de
temperatuur van de bovenlucht boven het
nulpunt is gekomen, terwijl de Oostenwind
koude uit midden-Europa in de onderste la
gen blijft aanvoeren.
Of er nu eindelijk dooi zal komen? Nog
steeds blijft dit onzeker. De depressie ten
Z. W. van ons land, welke debet is aan
de verwarming der bovenlucht, kan dooi
brengen, maar daar de weerberichten uit
Frankrijk en Engeland ontbreken, weet
men niet, wat er de omva.:g van is en waar
zich precies de storings Vonten bevinden.
Ons land stond vandaag .og steeds onder
invloed van het hooge Jrukgebied over
Scandinavië, dat echter i.i beteekenis af
neemt. In de Noordelijke provincies woei
vanochtend een Oosterstorm, welke te Gro
ningen de temperatuur tot 15 graden onder
nul deed dalen!
Het hangt er nu heel. maal van af, of
de depressie over Frankrijk baas zal wor
den, of zich zal vereenige.i met een depres-
boven den oceaan bij 'IJsland. Geschiedt
dit dan draait de wind naar het Zuidwesten
en zal de temperatuur belangrijk boven nul
gaan stijgen.
Opkomst buitengewoon
dienstplichtigen der
lichtingen 1938 en 1939.
De regeeringspersdienst meldt:
Waarschijnlijk zullen de hierna vermelde
ploegen buitengewone dienstplichtigen van
de lichtingen 193S en 1939 in werkelijken
dienst moeten komen. De datums van op
komst zijn hieronder vermeld.
Regimenten infanterie (inbegrepen de
gimenten grenadiers en jagers) 1 April
1940; Korps motordienst 1 April 1940; Ba
taljon geneeskundige troepen (le ploeg) 1
April 1940; (2e ploeg) 6 Mei 1940: Regi
menten veldartillerie (beredenen en onbe-
redenen.) 17 Juni 1940; Regimenten motor
artillerie 17 Juni 1940; Regimenten lucht
doelartillerie 17 Juni 19!10.
Verdacht van'spiónnage.
Twee mannen te Nijmegen
aangehouden.
De politie te Nijmegen heeft dezer dagen
twee mannen aangehouden, verdacht van
spiónnage. Een der mannen, die jarenlang
in Duitsehland werkte, maar sedert korten
tijd te Nijmegen logeerde, voerde geregeld
besprekingen in koffiehuizen. De politie
ging zijn gangen na en arresteerde hem,
toen hij op het punt stond van een bespre
king terug te keeren. Er werd een koffer
met teekeningen van kunstwerken op hem
bevonden. Een man, die in zijn gezelschap
was, werd eveneens gearresteerd. Beiden
zijn aan de justitie Le Arnhem overgeleverd.
Amerika bouwt
43 oorlogsschepen in 2 jaar.
De vlootcommissie uit het Huis van Af
gevaardigden dei- Ver. Staten heeft giste
ren het bekorte vlootprogramma aanvaard.
Dit programma omvat den bouw van 21
oorlogsschepen, 22 hulpoorlogsschepen en
de uitbreiding van de marineluchtmacht
met 4,500 toestellen. De kosten ervan wor
den voor de komende twee jaren geraamd
op 655 millioen dollar.
De voorzitter der commissie heeft in dit
verband verklaard, dat dit alles is, wat de
Ver. Staten in twee jaar kunnen bouwen.
In het oorspronkelijk door de regeering
ingediende vlootbouwprogramma, dat be
oogde de sterkte van de vloot met 25 pro
cent te verhoogen, was de bouw voorzien
van 77 oorlogsschepen en een gelijk aantal
hulp-oorlogsschepen tot een totaal bedrag
van 1.3 milliard dollar, te verdeelen over
zes jaren.
Te voet over de Waddenzee!
Vanmiddag om twaalf uur zijn op Schier
monnikoog aangekomen vier mannen uit
Veldkamp, die om half negen uit Hornhui-
zen te voet over het ys waren vertrokken.
Het zijn de gebroeders Toxopeus en de
heeren de Vries en van der Veen.
Een zeer koude maand Januari.
Het record, van 1850 gebroken!
Het K.N.M.I. te De Bilt deelt mede: Ge
middeld over de 5 hoofdstations was in Ja
nuari de ochtendtemperatuur 7,5 graad be
neden normaal. De grootste afwijkingen
kwamen voor op den 22sten en den 15den,
respectievelijk 12 graden en 0.5 graad be
neden normaal. Alle dagen waren derhal
ve te koud. De gemiddelde maximumtem
peratuur was 7,5 graad en het gemiddelde
minimum 8 graden beneden normaal. Op
alle dagen was te De Bilt de minimumtem
peratuur beneden het vriespunt. Het aan
tal dagen met een maximumtemperatuur
beneden het vriespunt bedroeg te De Bilt
22 tegen 4 normaal.
De neerslag, die voornamelijk als sneeuw
viel, was in de verschillende provincies 30
tot 75 beneden normaal.
1: L".
De directie der Nederlandsche Spoorwegen heeft aan Prinses
Beatrix ter gelegenheid van haar tweeden verjaardag een
reproductie op Jho van de ware grootte aangeboden van den
eersten trein, die honderd jaar geleden in Nederland liep, met
bijbehoorende spoorbaan, stations en beveiligingen. Het geheel
werd gemaakt door het personeel in de werkplaatsen Tilburg
en Utrecht der Ned. Spoorwegen,
ïn West-Brabant zijn vele wegen
onberijdbaar.
De door den wind tot hoopen gewaaide
stuifsneeuw, en de regen, welke gister
avond en vannacht viel en spoedig het: weg
dek in een spiegelgladde baan veranderde,
heeft het verkeer in ons land .wel in zeer
sterke mate belemmerd en op vele plaatsen
zelfs volkomen stil gelegd. Vooral in het
Zuiden van ons land zijn de wegen nage
noeg onberijdbaar.
De toestand op de rijkswegen in W e s l-
Brabantis thans van dien aard, dat
de-A.T.Q. vanmorgen bijna alle autobus
diensten heeft moeten stopzetten. Dé dien-'
sten van Breda op Lage Zwalüwe en Go-
rinchèm zijn geheel gestaakt. De toestand
op de wegen is van dien aard, dat autobus
sen, die onderweg waren, Breda niet kon
den bereiken. De chauffeurs hebben telefo
nisch medegedeeld, dat zij de bussen langs
den weg hebben moeten zetten, Alleen de
A.T.O.-dienst op Tilburg wordt, zij het met
groote vertraging, onderhouden. De vracht-
diensten van de A.T.O. zijn geheel stopge
zet. Reeds gisteren h'ebben deze diensten de
plaatsen in liet land van Heusden en Altena
niet kunnen bereiken.
De B.B.A. (Brabantsche buurtspoorwegen
en Autodiensten) tracht nog, alhoewel met
urenlange vertraging, den dienst gaande te
houden. In het bijzonder de lijn van Breda
naar de Belgische grens en naar Roosen
daal is nagenoeg onberijdbaar.
Op den weg BredaMoerdijk zijn van
morgen tal van particuliere auto's vast-
geloopen bij pogingen om de brug bij Ter-
li eyd en te passeer en.
Het 'verkeer Utrecht- Vianen-Waarden
burg-Den Bosch en terug moet tusschen
de Linge en Waardenburg den omweg over
Geldermalsen blijven volgen, welke omweg
ter plaatse is aangegeven, daar de rijks
weg door de gladheid en de sneeuw ge
stremd is. De weg Oisterwijl-Haren (N.B.)
is gestremd. Het verkeer is alleen moge
lijk via de Heusdensche baan en Holeind-
straat.
DE RIJKSSTRAATWEG AM
STERDAM—UTRECHT GE
BLOKKEERD.
Tengevolge van de sneeuwverschuivingen
is gisteren het verkeer op den rijksstraat
weg Amsterdam-Utrecht op sommige ge
deelten geheel ontwricht. Onder de ge
meente Abcoude ondervinden de automobi
listen en andere weggebruikers den over
last van de sneeuw. Het verkeer tusschen
Nieuwersluis, Vinkeveen, Wilnis en Mij
drecht is geheel gestremd. Op de Vinke-
veensche Zuwe staat een auto, die al meer
dan drie dagen is ingesneeuw. Niets is
meer van het voertuig te onderscheiden.
Het is slechts een sneeuwhoop. Met man
Te De Bilt werden 110 uren zonneschijn
waargenomen tegen 53 normaal.
Te De Bilt was de gemiddelde tempe
ratuur uit de waarnemingen te 8,14 en 19
uur 5,1 graad. Hiermede is liet vroe
gere Januarirecord van UtrechtDe Bilt,
nl. 3,3 graad in 1850, belangrijk overtrof
fen. Van de 3 wintermaanden December,
Januari en Februari is er sedert het begin
der waarnemingen in 1849 slechts een
weest die kouder was, nl. Februari 1S55
met 5,3 graad.
De negatieve temperatuursom, die een
maat is voor de ijsvorming, is vandaag (1
Februari) voor De Bilt aangegroeid tot
286 graden, waardoor de winter van
1928/1929 is overtroffen. De winter vat
1890/1891 blijft het echter voorloopig no<
winnen met een temperatuursom van 342
graden, die zich uitstrekt van 26 Novem
ber 1890 tot 23 Januari 1891, toen flinke
dooi intrad.
en macht is het personeel van de rijkswa
terstaat bezig den weg sneeuwvrij te ma
ken.
De weg Amsterdam-Alkmaar is onbe
gaanbaar, zoodat de route via Haarlem
moet worden genomen. De weg Alkmaar-
Den Helder, is zeer glad.
LEEUWARDEN—GRONINGEN
ONBEGAANBAAR.
De felle wind, welke de sneeuw doet op
waaien en op de wegen deponeert, heeft
ook den weg Leeuwarden-Groningen onbe
gaanbaar gemaakt.Er zijn hier verschillen
de „sneeuwduinen" gevormd, welke even
zoovelsi vallen j^ocr het autoverkeer zijn.
Verscheidene auto's zijn op deze wijze in
gesneeuwd en kunnen niet voor- of achter
uit.
Op den- weg Groningen-Winsum-Warf-
fum is het verkeer gestagneerd. Ook Gro-
ningen-Zuidlaren is onbegaanbaar, evenals
den weg Assen-Rolde-Grollo-Schoonoord-
Noordsleen.
VERKEERSMOEILIJKHEDEN
BIJ ZUTFEN.
Al is de opeenhooping van sneeuw in de
omgeving van Zutfen niet zoo erg als in
de andere deelen des lands, toch ondervond
het verkeer in den loop van den middag
nog aanzienlijke moeilijkheden.
Zoo werd de autobusdienst Zutfen-Laag
Keppel van de G.T.W. gisteren in den na
middag gestaakt.
Ook het treinverkeer ondervind vertra
ging. De trein uit Leeuwarden kwarri gis
termiddag met vijf kwartier vertraging
aan.
Autobusdiensten ïn Noord-Holland
gestaakt.
De diensten van den autobusdienst Noord-
Holland te Alkmaar naar Den Helder, St.
Maarten en de Zijpe zijn met ingang van
gisteren wegens gladheid van de wegen ge-
staat.
DE TRAMVERBINDINGEN IN
WATERLAND GESTAAKT.
Vandaag kon de Noord-Zuid-Hollandsche
tram haar diensten in Waterland nog niet
hervatten, aangezien er aan de opstuiving
van sneeuw nog steeds geen einde is ge
komen. Enkele diensten werden, zoo goed
en zoo kwaad als het ging, met autobussen
onderhouden, namelijk naar Broek, Edam
en Volendam. Tusschen Amsterdam en
Nieuwendam konden de trams normaal rij
den. De toestand van de wegen is nog zeer
slecht. Overal liggen sneeuwhoopen, welke
groote moeilijkheden voor het verkeer op
leveren, evenals de plekken, waar de
sneemv is weggewaaid, omdat deze vaak
spiegelglad zijn. Vanochtend vroeg zijn tus
schen Purmerend en Ilpendam twee bus
sen blijven steken, doordat een trailer, wel
ke was geslipt en dwars over den weg was
komen te staan, door den sneeuw werd on-
dergestoven. Eerst nadat de wagen was
uitgegraven, kon het verkeer doorgang vin
den. Men zou vandaag met een motorwa
gen, voorzien van een ijsploeg, een poging
doen, eenige trambanen vrij te maken.
AUTOBUSDIENSTEN IN DRENTE
STILGELEGD.
Even buiten Meppel op de route Meppel-
Groningen is vanochtend tengevolge van
gladheid van den weg een autobus van de
Drentsche autobusonderneming, D.A.B.O.,
in een sloot gereden.
De chauffeur en de twee passagiers ble
ven ongedeerd, terwijl de bus vrijwel onbe
schadigd bleef.
Te Nijeveen raakte een bus van dezelfde
onderneming in den sneeuw vast. Deze kon
eerst na geruimen tijd weer vrij worden
gemaakt.
Alle D.A.B.O.-diensten zijn thans stilge
legd, behalve de dienst Meppel-Nijeveen-
Diever, alsmede de dienst Groningen-Bei-
len.