MIDDELBURGSCHE COURANT RIJLAARZEN Dagblad. Uitgave C.V. De Middel- burgsche Courant. Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28, Tel. Redactie 269, Administratie 139; te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post giro 359300. Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Weekabonne menten in Middelburg en Goes 18 ct. tiKJUUi uiJUJtR JKJEBSTK Ki.fln promnchde |p j| c&goesoie ZATERDAG 20 JANUARI 1940 Advertentiën 30 cent per regel, ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum 2.10. „Kleine Advertenties", maximum 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau v. d. blad" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct. DE PLECHTIGE TEWATERLATING VAN DE 0 22 TE VLISSINGEN „De Schelde" verrijkt onze marine met een modernen onderzeeër Een hoog gezelschap op de werf. Op de werf van de Kon. Mij. „De Schel de" te Vlissingen waren hedenmorgen tal rijke hooge autoriteiten bijeengekomen om de plechtige tewaterlating bij te wonen van de nieuwste onderzeeboot voor onze Ma rine, welke „De Schelde" heeft gebouwd. Een tewaterlating is altijd een plechtige en eenigszins feestelijke gebeurtenisen het groote aantal hooge militaire en burger lijke autoriteiten zette ook dezen morgen veel luister bij aan de oogenblikken, dat het mooie nieuwe schip den doop ontving en kennis maakte met zijn element. Wij zagen o.m. Schout bij Nacht L. A. C. M. Doorman, Hoofd, der Afd. Materieel Zee macht, Dept. van Defensie; Kolonel D. W. Kwak, Inspecteur Marine Stoomvaartdienst, Dept. van Defensie; J. C. van Pappelen- dam, Hoofdofficier M. S. D. 2e kl. tit.; ir. G. 't Hooft, Directeur Bureau Scheeps bouw, Dept. van Defensie; ir. G. de Rooij, Hoofdingenieur der Marine; ir. K. de Mun ter, ir. der Marine; ir. W. F. Pot, eerst- aanw. Electrot. Ingenieur der Marine; Schout bij Nacht H. J. van der Stad, Com mandant Zeeland, met diens adjudant jhr. mr. C. J. P. von Mühlen; Overste H. M. Hekking, Commandant Mijnendienst; Over ste P. Kronenberg, Commandant „Johan Maurits van Nassau"; Overste Langeveld, Commandant Wachtschip „Noord-Bra bant"; A. Losecaat van Nouhuys, Comman dant der Kon. Maréchausséeluitenant ter zee A. M. Valkenburg, aangewezen Com mandant van de „O 22"; luitenant ter zee J. F. van Duim, aangewezen Commandant van de „O 21"; de luitenants ter zee G. M. B. van Erkel; J. H. Geijs en F. J. de Hoop; G. D. Kwast; de officieren van den Marine- Stoomvaartdienst F. J. de Hoop, A. Ohr, F. A. Tours en E. C. Leertouwer. De burgerlijke autoriteiten, die van hun be langstelling blijk gaven, waren de heeren C. A. van Woelderen, Burgemeester van Vlis singen; A. C. van der Sande Lacoste, Di recteur Ned. Loodswezen; W. C. Th. Haar man, Garnizoenscommandant, Majoor der Artillerie; ir. M. F. Gunning, Directeur Ned. Ver. Scheepsbouw-Bureaux; K. G. Bron, Bedrijfsleider Stoomv. Mij. „Zeeland"; mr. Jan Smit, gedeleg. commissaris van „De Schelde"; A. Gips, jhr. ir. C. C. A. van Lidth de Jeude, oud-minister van Water staat, commissarissen van „De Schelde". Ook waren natuurlijk de directie en de staf 'van de scheepsbouwmaatschappij aan wezig. Vele autoriteiten waren vergezeld door hun dames. De echtgenoote van den hoofdofficier van M.S.D., mevr. J. E. A. PappelendamDe Witte, had op zich genomen de plechtigheid van den doop te verrichten. EEN VLOTTE TEWATER LATING, Terzijde van den boeg van de „O- 22' was een stellage aangebracht voor de ge- noodigden. Aan den boeg hing de traditioneele flesch champagne en een scherp zilveren bijltje lag klaar voor den slag, die de laatste be letselen weg moest nemen. De plechtigheid verliep geheel volgens het programma, behalve dat door stagnatie in den treinenloop eenige gasten verlaat waren, op wie men moest wachten. Om half twaalf kwam het in spanning afgewachte oogenblik. Mevr. Van PappelendamDe Witte hief het bijltje op. Het gepraat verstomde. Al ler halzen rekten zich. Een flinke tik op 't vingerdikke touw en voor de helft rafelde dit uit. Nog een slag en het touw was door. onmiddellijk begon het grijs-groene ge vaarte te glijden. Mt een vlugge greep pakte mevr. Van Pappelendam de flesch champagne en daar spatte deze reeds in stukken. Sneller en sneller gleed de boot de helling af, het watèr in, dat hoog tegen de zijden opbruiste. Hoera's klonken, militairen salueerden, hoeden werden_gezwaaidDe „O 22" was gedoopt 'en vlot lewatergelaten EEN DUIKDIEPTE VAN 100 MJ De „O 22" behoort tot de serie van 7 on derzeeërs, die sedert het vorige jaar yoor de Kon. Ned. Marine hier te lande in aan bouw is. Als prototype van deze nieuwe serie geldt de „O 16", die in 1936 in opdracht van de Marine door „De Schelde" werd gebouwd, en die in die dagen min of meer als een experiment werd beschouwd. Bij den bouw van de „O 16" heeft „De Schelde" n.l. voor het eerst op een onderzeeboot electrisch lasschen op groote schaal toegepast. De er varingen met electrisch lasschen, in 1933 door deze werf opgedaan bij den bouw van het flottielje-vaartuig „Johan Mauri tg van Nassau", leidden tot het verlangen, ook op een onderzeeboot een aanzienlijke hoeveel heid klinkwerk door laschwerk te vervan gen. Het experiment, dat in technische krin gen aanvankelijk vrij sceptisch werd opge nomen, beantwoordde dermate aan de ver wachtingen, dat besloten werd, er bij den bouw van volgende onderzeebooten verdere uitbreiding aan te geven. Het lasschen heeft gelegenheid gegeven tot verbeteringen in de constructie, waar door bijv. de duikdiepte, die bij de „O 12" nog 60 m bedroeg, bij de „O 16" kon worden opgevoerd tot 80 m, en bij de „O 22" zelfs tot 100 m. Dat de Kon. Mij. „De Schelde" door haar initiatief bij de „O 16" voor den Neder- landschen Onderzeedienst baanbrekend werk verrichtte, kan worden beschouwd als de voortzetting van een oude traditie. De eerste onderzeeboot toch, waarover de Kon. Ned. Marine destijds de beschik king kreeg, kwam geheel uit het initiatief van deze werf voort. De bouw geschiedde geheel voor eigen rekening, nadat de Minister van Marine had toegezegd, te bevorderen, dat de Staat de boot zou overnemen, indien zij geheel aan de eischen voldeed. Het behoeft geen betoog, dat de eerste onderzeeboot, die door „De Schelde" op 8 Juli 1905, zeer in het geheim, te water werd gelaten, in menig opzicht verschilde van het type, waarvan vandaag het tweede exemplaar, in tegen woordigheid van velen, aan zijn element werd toevertrouwd. DE ONTWIKKELING VAN HET ONDERZEEBOOTWAPEN. De „O 1", die een geslaagden sigaar-vorm had, was 20,4 m lang, 3% m breed, had aan de oppervlakte een snelheid van 8% mjjl, een kruissnelheid van 7 mijl, en onder wa ter een snelheid van 6% mijl. De duikdiepte bedroeg30m, het vermogen van de machine boven water was 160 pk, onder water 70 pk. Zjj bood plaats aan maximum 15 personen, en was bewapend met.... één torpedobuis van 45 cm. De „O 22", die 77% m lang en 6,20 m breed is, heeft boven water een snelheid van plm. 19% mijl, onder water een van plm. 9 mijl. Haar kruissnelheid bedraagt 15 mijl, het machine-vermogen boven wa ter 5000 pk, onder water 860 pk. Zij biedt logies aan 45 personen, heeft, zooals reeds opgemerkt, een duikdiepte van 100 m, en haar bewapening bestaat uit een kanon van 88 mm,- 8 torpedobuizen, en een dub- bel-mitrailleur van 40 mm. Tegenover een waterverplaatsing van 123 ton van de „O 1" staat een waterverplaat sing van 1205 ton van de „O 22". Tusschen de „O 1" en de „O 22" liggen natuurlijk verschillende ontwikkelingssta dia. Ook hierin heeft „De Schelde" haar aandeel gehad. Van haar werf zijn in to taal thans 19 onderzeebooten voor ons land en voor de koloniën van stapel geloopen. Boven: Het jongste onder zeeboot-type, waarvan he denmorgen te Vlissingen het tweede exemplaar te water werd gelaten. Rechts: De eerste Neder landsche onderzeeboot, in 1905 gebouwd door de N.V. Kon. Mij. „De Schelde". „DE SCHELDE" EN DE MARINE. De veelvuldige samenwerking tusschen de Marine en de Zeeuwsche werf komt niet slechts in onderzeebooten tot uitdrukking, maar ook in andere verdedigingsmiddelen. Het was ook „De Schelde", die de eerste Nederlandsche torpedojagers bouwde, zoo mede den eersten modernen lichten kruiser (de „Java"). De vele marine-opdrachten hebben in ze ker opzicht hun stempel gedrukt op den ontwikkelingsgang van deze Nederlandsche werf. Enkele jaren geleden bijv. zijn op het zgn. Eiland te Vlissingen, in verband met den bouw van Marine-schepen, drie over dekte hellingen gebouwd, waar de schepen, beschut tegen nadeelige weersinvloeden, zoover gereed kunnen worden gemaakt, dat vrijwel onmiddellijk na de tewaterlating met de technische proefvaarten kan wor den begonnen. Terzijde van deze moderne marinewerf beschikt „De Schelde" op het Eiland nog over een groot terrein, ruimte biedend voor schepen van het grootste type. De winter. Afnemende vorst te ver wachten. De weerstoestand lijkt thans weer iets gunstiger voor degenen, die meer dan ge noeg van den strengen winter hebben Een gebied van lage druk over Roemenië tast nl. het gebied van hoogen druk over de Baltische landen aan. Hierdoor wordt de stroom van koude lucht uit het Oosten naar ons land verbroken Hoewel het er nog niet naar uitziet, dat morgen reeds dooi zal optreden, is het wel waarschijn lijk. dat de vorst tot licht zal afnemen, terwijl er tevens kans op sneeuw bestaat. Het heeft vannacht op het vliegvdld Schiphol het hardst gevroren, nl 17 gra den. iEi Zeeland kwam de temperatuur hier en daar 12 graden onder nul Duitschland acht de iorpedee. ring van de „Arendskerk" gerechtvaardigd Vier omstandigheden leid den tot deze oorlogsdaad. Naar anleiding van de polemiek in de "Nederlandsche en een deel der buiten- landsche pers over het tot zinken bren gen van het Nederlandsche stoomschip „Arendskerk" door een Duitsche duikboot, werd van officieele Duitsche zjjde ver klaard, dat men ten zeerste verwonderd is over de aanvallen in de Nederlandsche pers tegen de methoden der Duitsche oorlogvoering ter zee. In Duitsche vloot- kringen is men ten volle overtuigd, dat het torpedeeren van het Nederlandsche schip ten eenenmale in overeenstemming was met de regelen der internationaal aanvaarde zee-oorlogsmethode Volgens Duitsche opvatting wordt deze Duitsche oorlogsdaad door niet minder dan vier omstandigheden gerechtvaardigd meldt de Tel. Te weten: le had de „Arendskerk" contrabande aan boord. 2e ondernam de „Arendskerk" een po ging tot ontvluchten, toen het schip werd aangehouden. 3e heeft de „Arendskerk" radiosignalen uitgezonden, waardoor de veiligheid den Duitschen onderzeeër in gevaar werd gebracht. 4e had het schip als reisdoel een Zuid- Afrikaansche haven, dat wil zeggen een haven van een der oorlogvoerende mo gendheden Derhalve is de volle gerechtvaardigheid van het optreden van de onderzeeboot volgens Duitsche meening onbetwistbaar Dientengevolge kan dan ook de torpe deering noch aanleiding worden tot pro testen, nóch tot eenigerlei combinaties omtrent een vermeende uitbreiding van de Duitsche oorlogvoering ter zee." Opgemerkt zij dat noch bjj de reederij, noch op het dep. van buitenlandsche za ken iets gebleken is van de beweerde po ging tot ontvluchting van en het geven van radiosignalen door de „Arendskerk" na de aanhouding door de Duitsche duik boot. DE „GRAF SPEE" EN EEN ONTSLAG. Reuter meldt uit Montevideo: Dr. Wal ter Meerhoff, een geboren Duitschef, die fe Montevideo als oogarts is gevestigd, en verklaard had, dat vier Duitsche leden der bemanning van de „Graf Spee" na den slag voor de Rie de la Plata lijdende waren aan verschijnselen van gifgassen, is ontslagen uit zijn functie bij het ziekenhuis. De regeering van Uruguay heeft van dit besluit mededeeling gedaan in een decreet, dat o'nderteekend is door den president en den 'minister van volksgezondheid. pen officieele commissie van onderzoek, bestaande uit negen geneesheeren had on langs verklaard, dat er geen sporen' van g;as waren geweest. 1 i" "L - t jM n 1 ;Vr V, - iéj: i De motortractor van de fa. Schipper Wzn., die Vrijdagmiddag de banen in de Goesche vesten schoon hielp maken. De jeugd leeft danig met deze nieuwigheid mede! Weer in veilige haven. De „Holland" en de „IJssel" te Amster dam aangekomen. Vanmorgen om kwart voor drie kwam het konvooi, bestaande uit de sleepbooten Daniel Goedkoop en Wilhelmina Goed koop en de beide schepen van de reederij Koppe, de IJssel en de Holland, welke eenige dagen op het IJsselmeer ingevro ren zijn geweest, in zicht van de Oranje sluizen te Schellingwoude Reeds vroeg in den avond had men van Marken uit de schepen waargenomen en om half tien zag de vuurtorenwachter van Durgerdam den schijnwerper van de Daniel. Mét spanning werd uitgezien naar de vordering van de schepen, want het was bekend, dat juist het laatste gedeelte van den terugtocht uiterst zwaar zou zijn, daar de vorst en de wind hadden samen gewerkt om een koek van gemiddeld zes tig centimeter dikte over het water te leggen. "Met" de haven in zicht-riep de heer Koppe Jr alle opvarenden aan boord van de „Holland", waar de hofmeester een wijngroc had gemaakt en enkele blikjes had geopend. Dit geimproviseerde souper gold als Laatste maaltijd aan boord en werd door den hr. Koppe benut om allen te danken voor de voortreffelijke wijze waarop men zich van zijn taak had ge kweten. ook al had de tocht een tragisch verloop gehad Gedurende zes etmalen, was de beman ning der schepen vrijwel voortdurend in touw geweest. Om kwart voor drie naderden de sche pen de Oranjesluizen Om half vier lagen de „Daniël" en de „Holland in de kolk. De stemming aan boord was opperbest. Iedereen was blij weer thuis te zijn na de spannende avon turen, welke beleefd waren. De sleepbooten hadden een zeer zware reis gehad naar de schepen toe Om kwart over zes waren de „Daniël en de HeeB°em Militairen Twee wachtmeesters „ergens in Neder land" schrijven ons „Wij betuigen U, ongevraagd, onze volle tevredenheid over de door U geleverde Of we nu in de modder, de sneeuw of het water loopen, onze voeten blijven altijd warm en droog Voor Jassers, laarzen, beenkappen C. DE LEEUW Vlissingsche straat 39=41 Middelburg. (Ingez. Med.) GIFT VAN PRINSES JULIANA VOOR TURKIJE. H. K. rf. Prinses Jüliana heeft aan het Nederlandsche Roode Kruis een gift doen toekomen ten behoeve van de slachtoffers van de rampen in Turkije. „Wilhelmina" Woensdagochtend uit Am sterdam vertrokken. De terugtocht veriiep zeer vlot, daar het mogelijk bleek van de geul, welke de sleepbooten op hun heenreis hadden ge broken. gebruik Le maken Het bleek thans, dat de schepen van het kruien van het ijs op Woensdag en Don derdag vrijwel geen schade hadden onder vonden. Het was mogelijk geweest de lek ken te dichten, zoodat de schepen thans slechts zeer weinig_ water maken Hoe groot de totale schade is, kan nu nog niet worden vastgesteld, ai zeide de heer Kop pe wel. dat zü in de tienduizenden gul dens zal beloopen. En de „Friesland is, zooals men weet gezonken. Voortdurende bombardementen door honderden Russische vliegtuigen. Groeiende ontevredenheid in Rusland. De Russische luchtmacht is gisteren voor al actief geweest in Zuid-Finland, waar meer dan 300 bommen werden geworpen. In het Zuidwesten deden Russische vlie gers aanvallen op Abo en de omliggende eilanden, alsmede Hangoe, Eckenaes en Karis, waar slechts geringe schade werci aangericht. Het Noorden des lands is even eens gebombardeerd, doch volgens de eirste berichten zijn er weinig slachtoffers. De thans heerschende koude veroorzaakt in de Noordelijke provincies van Rusland steeds grootere ongerustheid en naar het Finsch blad „Ussi Suomi" meldt, neemt de ontevredenheid in de districten Moermansk en Petrokoj toe. De levensmiddelenvoor ziening is moeilijk en ook aan brandstoffen begint gebrek te komen. De bevolking be gint openlijk in verzet te komen tegen de oorlogspolitiek van het Kremlin, dat zij ver antwoordelijk steit voor de ellende, waaron der het volk gebukt gaat. Een groot aantal ontevredenen is gearresteerd. Volgens de gegevens, waarover men le Helsinki beschikt, zijn sedert het begin der vijandelijkheden 205 Russische vliegtuigen neergehaald. Dit cijfer is een minimum, want een vrij groot aantal neergehaalde toe stellen kon nog niet ontdekt worden. Voorts hebben de Russen sedert het begin van den strijd 434 tanks verloren, 189 kanonnen, 2S2 machinegeweren en 522 automobielen. Ver der zijn 1,560 paarden levend gevangen en 63 veldkeukens vernield. Russische divisie omsingeld? Reuter meldt van betrouwbare zijde te hebben vernomen dat Finsche patrouilles een Russische divisie aan het front van Sal- la, ten Noorden van de „Wespentaille" van Finland, van de achterwaarts gelegen ba ses hebben afgesneden. De Russen verzame len hun strijdkrachten en werpen, naar ge meld wordt, geimproviseerde versterkingen op in een halfcirkelvormige opstelling. Be ter gevoed en uitgerust dan de troepen, die aan andere fronten werden verslagen, zui len de roode troepen waarschijnlijk een hardnekkiger weerstand bieden en men denkt, dat een nieuwe veldslag met onze- keren uitslag maar van vitaal belang op handen kan zijn. Militaire kringen ramen, dat de Russen twee divisies hebben in den sector van Sal- Wederom twee neutrale schepen getorpedeerd. Volgens de bij de reederij ontvangen tele gram is het Zweedsche s.s. Pajala" (6873 ton), door een duikboot zonder waarschu wing getorpedeerd en binnen 25 minuten, gezonken. Het schip, dat een lading graan aan boord had was op weg van Buenos Aires naai Zweden. De geheele uit 35 koppen bestaan de bemanning is in een Schotsche haven aan wal gegaan. Voorts is het Deensche motorschip „Ca nadian Reefer" (1831 ton) ter hoogte van Kaap Finisterre (Spanje) getorpedeerd. De bemanning van 26 koppen werd gered door een Spaansche visschersboot. Het Deensche schip was op weg van Palestina naar En geland.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1940 | | pagina 1