EEN INFANTERIST COMMANDANT
VAN DE BELGISCHE VLOOT
HOE HOUDTiZICH DE FRANSCHE
VROUW IN OORLOGSTIJD?
Moed en zelfopoffering vervangen opleiding
en voorbereiding
(Van onzen correspondent)
Wie thans een bezoek brengt aan het
Belgische kustland ontwaart op den dijk, in
plaats van elegante dames en heeren, de
khaki-uniformen van schildwachten. On
middellijk na den wereldoorlog trof het
Belgische leger aan de kust tal van onder
standen aan, die door de Duitschers langs
de zee waren gebouwd om elke poging tot
ontscheping van geallieerde troepen on de
Vlaamsche kust te verhinderen. De Duit
schers hadden er alle belang bij hun ver
sterkingen op behoorlijke manier te bou
wen. De geest van-vertrouwen na den we
reldoorlog was zoo groot dat spoedig krach
tig werd gewerkt om de onderstanden te
doen verdwijnen. Sedert enkele jaren heeft
men ingezien dat zulks een fout was en
•werd de vernieling, die nog niet heelemaal
was voltrokken, stop gezet. Bovendien wer
den andere onderstanden herbouwd
De huidige omstandigheden stellen dege
nen in het gelijk, die steeds hebben be
treurd, dat België, zonder daarom een be
langrijke oorlogsvloot te willen bouwen,
geen marinekorps bezat, dat in staat zou
zijn om op voldoende wijze de neutraliteit
van de Belgische territoriale wateren te
doen eerbiedigen!
TEGEN DE MIJNEN.
De voornaamste taak van den wacht
dienst aan de kust is de strijd tegen de mij
nen, hoewel de mogelijkheid niet is uitge
sloten dat, wanneer er een treffen plaats
heeft in de Noordzee, de Belgische havens,
zooals Zeebrugge en Oostende, als schuil
havens zouden worden beschouwd door
vluchtende schepen.
De strijd tegen de mijnen moet in België
aan de kust, worden gevoerd zooals in Ne
derland. Er bestaat kans dat er nog vele
jaren na het einde van den huidigen oorlog
zeempnen zullen aanspoelen op de kust,
want na den wereldoorlog kwamen er nog
mijnen aangespoeld in 1927. De oorlog had
een en ander geleerd en er werd een af-
deeling „torpiljeurs en zeesoldaten" ge
vormd. Over de geringe uitrusting en de
practische onbeduidendheid van de vloot
trof men toen voortdurend sarcastische en
ironische uitlatingen aan. Het initiatief tot
vorming van een kleine oorlogsvloot was
zoo weinig ernstig opgevat, dat men aan
hoogerhand toegaf aan de idee van „bela
chelijkheid" en de vloot, of de enkele sche
pen, die de vloot moesten vormen, opdoek
te. Sedert dien heeft België geen marine
méér, behoudens de enkele vaartuigen, die
den dienst voor de scheepvaart moeten ver
zekeren op de kust, maar die geen enkel mi
litair karakter hebben. Toen de oorlog, de
nieuwe oorlog, uitbrak werd onderzocht
welke soldaten eigenlijk zeelieden waren.
Zij werden verzameld en vormden spoedig
het „marinekorps", dat met twee kust
wachters en een observatiejacht de taak op
zich heeft genomen om de neutraliteit van
de Belgische territoriale wateren te doen
eerbiedigen en tevens de zeemijnen onscha
delijk te maken. Zij hebben een uniform ge
kregen en gelijken sterk op de Fransche
fusiliers.
De officieren van het marinekorps zijn
reserve-officieren, die als burger een bevel
voerden bij de burgerlijke scheepvaart. De
commandant van het korps heeft den vori-
gen oorlog meegemaakt als infanterist.
De taak van dit marinekorps is gevaar
lijk en de officieren en manschappen kwij
ten zich met ware toewijding en met doods
verachting van deze taak. Allen, of nage
noeg allen, zijn Vlamingen.
DE EERSTE ONTPLOFFING.
Toen de eerste mijn aanspoelde op de
Belgische kust moest zij worden vernield.
Dit gaf aanleiding tot een incident, dat
niemand had verwacht, maar dat aantoont
hoe over 't algemeen alles wat met de
rine verband hoiidt, wel in zekere mate is
verwaarloosd geworden in België.
De aangespoelde mijn moest onschadelijk
worden gemaakt. Men besloot het oorlogs
tuig stuk te schieten en de mijn diende dan
ook, op het strand van een der Vlaamsche
badsteden, tot schijf voor een anti-tankka-
non. Van 300 meter afstand werd er ge
schoten. Twee officieren stonden naast het
kanon toe te kijken. Het eerste schot trof
doel, maar de officieren werden opgetild
door de luchtverplaatsing en lagen op den
grond aan de andere zijde van het kanon"
Bovendien werden door den luchtdruk
overal in de buurt ruiten verbrijzeld en da
ken beschadigd. Op verscheidene plaatsen
zijn aangespoelde mijnen ontploft. Deze
ontploffingen richtten groote schade aan en
verwekten een zekere paniek. Sedertdien is
het kalm geweest op zee en werd minder
gehoord van aangespoelde mijnen. Doch de
laatste Zuidwesterstorm heeft niet minder
dan een 40-tal mijnen naar de Belgische
kust gebracht. Het marinekorps vaart met
zijn booten om geregeld te patrouilleeren
en ook de mijnen op te zoeken wier aan
zigheid door de visschers wordt gesigna
leerd. Men tracht de mijnen te treffen door
een kanonschot of door machinegeweer-
vuur, om ze aldus tot ontploffing te bren
gen. Wanneer de mijn zou zinken in te on
diep water, zonder ontploffing, wordt zij
voortdurend bewaakt, tot zij dieper water
heeft bereikt.
De mijnen, die aanspoelen op het strand
vormen voor de kustbevolking een groot
gevaar en bij den jongsten storm heeft het
niet veel gescheeld of de pier van Blanken-
berge was totaal vernield, door een mijn,
die zich genesteld had tusschen het staket
sel. De officier, die met de vernieting van
de aangespoelde mpnen is belast, wist haar
onschadelijk te maken, met behulp van een
matroos, zooals hij er reeds tientallen heeft
weten los te schroeven, op gevaar voor
eigen leven. De beperktheid van den dienst
aan de kust tegen het mijnengevaar, afge
zien van de bezetting door infanterie, die
grenzen beschermt zooals aan alle zijden
van het land, heeft echter tot gevolg, 'dat,
na een storm, de bevoegde personen niet te
gelijkertijd overal aanwezig zjjn en dat een
aangespoelde mijn soms geruimen tijd moet
blijven liggen, alvorens zij onschadelijk is
gemaakt en weggehaald.
Een Kamerlid voor Oostende, Van Glab-
beke, heeft een verzoek tot interpellatie in-
"-diend in verband met dezen toestand.
België heeft een inspaninng gedaan voor
zijn verdediging, die,'het behoeft hier eigen
lijk niet meer te worden herhaald, buiten
gewoon is en welke zeer zeker in bepaalde
omstandigheden van de grootste beteeke-
nis is te achten.
Doch het is niet overdreven te achten
wanneer verzekerd wordt, dat de neutrali
teit van België de regeering er ook toe
brengen zal voor de toekomst de vorming
van een beperkte vlootmacht onder oogen
te zien, waarvan de opdracht steeds zeer
beperkt zal blijven, maar die in omstandig
heden als de huidige van het grootste be
lang is te achten.
Reeds een ton voor het Finsche
Roode Kruis verzameld.
Wij vernemen, dat de geldinzameling, uit
gaande van de Finsch-Nederlandsche ver-
eeniging in samenwerking met het Neder-
landsche Roode Kruis, ten behoeve van het
Finsche Roode Kruis, thans een totaal be
drag van f 100,000 heeft bereikt. De geld
inzameling wordt met kracht voortgezet.
„Camouflage van Duitsche
goederen".
Reuter verneemt in welingelichte kringen
te Londen, dat steeds meer bewezen voor
handen zijn, dat sommige firma's in neu
trale landen zich leenen tot pogingen om
goederen van Duitsche herkomst als neu
trale goederen te camoufleeren. De noodige
stappen worden genomen om vervoer van
dergelijke goederen te stuiten.
BRITSCH VLIEGTUIG IN BELGIë
NEERGESTORT.
Een Britsch vliegtuig, dat boven Duitsch
gebied door een Duitsche patrouille werd
achtervolgd, is op Belgisch grondgebied, na-
bü de grensplaats Raeren, brandend neer
gestort.
Twee van de drie leden der bemanning
heeft men op tyd uit de wrakstukken van
het toestel in veiligheid kunnen brengen. Zij
hadden slechts lichte brandwonden opge-
loopen.
De derde, die met zün valscherm uit het
toestel was gesprongen, is om het leven ge
komen. Daar hy van te geringe hoogte was
gesprongen, kon zpn parachute zich niet
meer ontplooien.
Het biykt, dat de Britsche machine, die
zwaar gehavend was, getracht heeft een
noodlanding te maken op den weg van
Eynatten naar Raeren. By deze manoeuvre
is hef in aanraking gekomen met een hoog
spanningsleiding en dientengevolge in brand
gevlogen.
Wat de Britsche contrabande
controle in beslag nam.
Reuter meldt uit Londen: Het ministerie,
voor den economischen oorlog deelt mede,
dat in de week, welke is geëindigd op 30
Dec. de Britsche commissie voor de contra
bandecontrole 20,800 ton goederen waarvan
men vermoedde, dat zp voor Duitschland
bestemd waren, in beslag genomen heeft.
Tot deze goederen behoorden 17.500 ton pe
troleum en aanverwante producten, 1450
ton ertsen en metalen en verder rubber,
chemische producten en hout.
In de eerste 17 weken van den oorlog
heeft de commissie 537,600 ton goederen in
beslag genomen.
Nieuwjaarswenschen der
Geallieerde regeeringen.
Ter gelegenheid van het nieuwe jaar
heeft de president der Fransche republiek
van den koning van Engeland een telegram
ontvangen.
„Met het grootste vertrouwen, zegt de
koning o.m. in zijn telegram, verwacht ik
het bereiken van een gemeenschappeiyke
overwinning, die onze respectieve landen
in staat zal stellen, te genieten van de ze
geningen van een vrede, die niet meer ver
stoord zal worden door herhaalde bedrei
gingen met geweld van de zpde van hen,
die hun buren zoo duidelpk bhjk hebben
gegeven van hun afkeer van iederen an
deren vrede dan dien van onderwerping en
verdrukking".
President Lebrun heeft geantwoord met
een telegram, waarin hp aan zpn nieuw
jaarswenschen o.a. het volgende toevoegt:
„Tot den stryd geroepen door hun ge-
lpke opvatting van eer en menschelpke
waardigheid, hun gelpken eerbied voor het
gegeven woord en hun gelpke liefde voor
de vrpheid, zpn Frankrpk en het verbonden
Engeland met zpn dominions van eenzelf
de vastbeslotenheid, een einde te maken
aan de misdadige agressies, die zooveel on
schuldige volken in rouw en slavernij ge
dompeld hebben en ik heb de vaste over
tuiging, dat hun pogingen, onvermoeid
voortgezet tot de gemeenschappelpke over
winning, Europa en vreedzame en vrpe
toekomst zullen verzekeren."
(Ingez. Med.:
PRINS BERNHARD OP INSPECTIE.
Prins Bernhard heeft gisteren namens H.
M. de Koningin, vergezeld van zpn waar
nemend adjudant, luitenant-kolonel H. J.
Phaff, een bezoek gebracht aan een deel
van het Zuidfront van de vesting Holland.
TWEE CLANDESTIENE DISTILLEER
DERIJEN IN BESLAG GENOMEN.
In den loop van Woensdagavond heeft de
recherche van den dienst der invoerrechten
en accijnzen te Amsterdam twee clande
stiene distilleerderijen in beslag genomen
Reeds eenige weken geleden hadden amb
tenaren van genoemden d.enst op straat een
man aangehouden, die op een rpwiel geze
ten, een koffertje vervoerde. De uiterst
voorzichtige wpze, waarop hp met dit kof
fertje reed, had hun bevreemding gewekt.
Bij onderzoek bleek, dat het koffertje een
blikken bus bevatte, welke de reuk van ge
distilleerd verspreidde. De ambtenaren be
grepen wat hun te doen stond en lieten den
man zijn weegs gaan, waarbij zij hem in de
gaten hielden. Gedurende eenige weken
werd hij op zijn tochten door de stad ge
schaduwd, waardoor men een overzicht
kreeg van de adressen, waar hij vermoede-
Ipk sterken drank afleverde. Totdat einde
lijk Woensdag kon worden ontdekt, waar
hem het verboden artikel werd verstrekt.
Dit was in een woning aan den Ringweg in
den IJpolder en in een perceel aan de Jas
per Lynsenstraat in Amsterdam West.
De ambtenaren hebben Woensdagavond
een inval gedaan in het huis aan den Ring
weg,, waar zp in de keuken een zich in volle
werking bevindend distilleertoestel aantrof
fen. De installatie en de vloeistof werden
in beslag genomen en de bewoner werd
voor het afnemen van een verhoor medege
nomen. Later op den avond werd een in
val gedaan in het andere perceel, waar
eveneens een goeden slag werd geslagen. In
een badcel trof men een volledige branderij
aan, welke evenwel niet in werking was De
ze apparatuur werd eveneens in beslag ge
nomen en ook de befVvoner van dit huis
moest de ambtenaren naar hun bureau vol
gen voor het afleggen van een verklaring.
In beide gevallen bleek men te doen te
hebben met lieden, die van steun leefden
en die, door het op wederrechtelpke wijze
vervaardigen van gedistilleerd, traenten
zich een 1 ij verdienste te ve: schaffen.
Beiden waren in dit cpzicht als vaklieden
te beschouwen, die over eerste klas distilla
tie-inrichtingen beschikten. De spiritus,
welke zij produceerden, had een gehalte van
96 pet. en reeds eerder in het bezit van de
douane-recherche gekomen monsters, ble-
:en bij laboratorium-onderzoek niet te on
derscheiden van het fabrieksproduct.
SLAAP UW
VERKOUDHEID WE6
(Ingez. Med.)
NIEUWE UITGAVEN.
„Het Nieuwe Testament", Nieuwe ver
taling op last van het Nederlandsch Bpbel-
genootschap door de daartoe benoemde
commissie, bewerkt. Dit Nieuwe Testament
is op zwaar houtvrp papier gedrukt en uit
gegeven door Het Nederlandsch Bpbel-
genootschap.
„Tiental kinderliedjes", gezongen door
Jacob Hamei's Avro-kinderkoor." Illustra
tie en verzorging door Piet Marée. Dit
fraaie bundeltje uitstekend verzorgd en van
mooie foto's en gekleurde illustraties voor
zien, is uitgegeven door de Algemeene Ver-
eeniging „Radio Omroep" te Amster-
d a m.
„Kinderpsyche en opvoeding volgens psy
choanalytische opvattingen", door Ada
Citroen. Verschillende perioden uit het kin
derleven worden hierin beschreven, „pro
blemen uit de verschillende phasen behan
deld en met voorbeelden toegelicht. Ver
schenen bp de Uitg. Mp. „Kosmos" te Am-
ster d a m.
„Litteraire Parade". Almanak voor boe
kenvrienden voor het jaar 1940. Uitgave
Bigot Van Rossum te Amsterdam.
„Nieuw-Femif.isme en belanglooze huwe
lijksbemiddeling." Een pleidooi voor ge
zonde gezinsvorming, door A. C. Veen-
Brons (Famke). Een vervolg op het eerder
verschenen „De triomf van het huwelijk".
Verschenen bp L. J. Veen's Uitg. Mp. te
Amsterdam.
„Is het te laat voor Bayart?", roman
door Jan Walch. De schrpver beoogt ons
een visie te geven op onzen tpd van een
XVIe eeuwschen ridder, een visie welke
een conflict en een satire bevindt. Versche
nen bp de N.V. Uitg. Mp. „Kosmos" te A m-
sterdam.
„Dit alles en ook nog de hemel", roman
q"nr Rachel Field Geaut. vertaling van R.
Bipstra. Deze roman is gebaseerd op een
vverkelpkheid van 100 jaar geleden: de ge
schiedenis van een bewogen vrouwenleven
De Nederlandsche schaakkampioene mej. F, Heemskerk trad Woensdag te
Amsterdam in het huwelijk met den heer D. Koomen, ex-kampioen van den
Amsterdamschen Schaakbond, De toepasselijke eerewacht ontbrak niet,
Achter het autostuur en in de ziekenhuizen dient zij haar land.
De Parisienne in een nieuwe
gedaante.
(Van onzen
correspondent).
II
PARIJS, December.
De Fransche minister van Arbeid, Po-
maret, doet al het mogelpke om de vrou
wen bij het bedrijfsleven in te schakelen;
in 1914 vonden honderd-duizenden werk
in de fabrieken voor de nationale verde
diging; heden ten dage zullen het er
veel meer zijn; het aantal vrouwen, dat
in opleiding is, ten einde de mannen ten
spoedigste te vervangen in de munitiefa
brieken, in de werkplaatsen der aviatiek
enz wordt geschat op ruim een half mil-
lioen; reeds thans bestaat het personeel
bij de vliegtuigindustrie, voor meer dan
dertig procent uit vrouwen.
Niettemin, zoolang nog niet elke vrouw
aan werk is geholpen, zoolang liggen voor
Frankrijk de groote zorgen van het
oogenblik niet aan het front, doch daar
achter, bp de honderd-duizenden kinderen,
bp de even zoo vele gezinnen waar de mi
sère heerscht, in de volksbuurten der groo
te steden
Daar is allereerst het evacuatie- en
vluchtelingenprobleem, waarbij de men-
schen moeten worden overgebracht naar
andere, veiliger streken. Alles met betrek
king hiertoe, inbegrepen de sociale- en sa
nitaire diensten, is in handen van de
vrouwenorganisaties. En voorts natuurlijk
waren er zeer veel verpleegsters noodig;
bij tienduizenden hebben ze zich gemeld,
de Franchises, op het eerste sein, tenein
de te worden ingedeeld bij den hospitaal-
dienst, bij de ambulancediensten of bij di
verse mobiele formaties
Dan vroeg ook de passieve verdediging
veel krachten; en het is buiten twijfel,
dat de rol, die speciaal de Parisienne hier
speelt, van groot belang is. Velen houden
zich o a. bezig met de instructie van de
burgerbevolking, in verband met eventu-
eele bom- en gas-aanvallen.
Tenslotte zijn er nog tal van vrouwen,
die zich beschikbaar stelden als chauffeu-
se, en als aviatrice.
De „BEAU MONDE".
En met deze categorie „oorlogspari-
siennes", zpn we aangeland in de klingen
van de „Beau Monde voorheen uiterma
te chic, elegant, oververfpnd soms, of
coquet, en, naar men zou kunnen ver
moeden, met weinig diepte Ook deze
Frangaises hebben aan hen, die het Fran
sche karakter nog niet begrepen, dat. een
schijnbare aanbidding van het uiterlijke
nog niet behoeft te wijzen op een ge
brek aan zielekwaliteiten; want van groo
te kwaliteiten, in den vorm van moed,
offervaardigheid, spontaniteit en doortas
tendheid hebben ook zp blijk gegeven
Verdwenen zijn zp van de mode-shows,
van de renbaan, uit de cabarets en de
dancings; inplaats daarvan ziet men soms
een frêle gezichtje achter het stuur van
een kolossale vrachtwagen, of elders, op
nooit vermoede plaatsen, bezig met: „ser-
vir la France", het dienen van haar land.
Velen, van deze zevenhonderd chauffeu-
ses, onderhouden in Parijs de verbindings
diensten tusschen de ministeriën, of trans
porteeren, bij dag en nacht, de zakken
post naar stations en vliegvelden; anderen
maken deel uit van de alom tegenwoordi
ge „Section Sanitaire Automobile Femini
ne"' en doorkruisen het geheele land; ze
zpn chauffeuse en tevens mécanicienne,
geleiden ambulance-afdeeling van het
front, of gecamoufleerde toeristenwagens
néér het front, brengen, ten behoeve der
transfusie-diensten, bloed over, en stellen
zich beschikbaar overal, waar men hun
hulp inroept
VAN EN NAAR HET FRONT,
Wenscht men achter het front soldaten-
tehuizen in te richten, wel,.de S S. A. F.
zorgt voor de vrachtwagens, voor de
chauffeuse en de mécanicienne; wordt er
gens een dorp ontruimd, de S. S A. F.
vertrekt in vliegende vaart, en helpt,
naar vermogen, de bevolking bij het trans
porteeren van hun hebben cn houden
De aviatrices, vijfhonderd in getal be-
hooren tot de IP.SA,, les Infirmières, Pi-
lotes et Secouristes de l'Air, (de vliegen
de hulpdiensten), en belasten zich in
hoofdzaak met de verzorging en het ver
voer der gewonden door de lucht. Ze heb
ben een maandenlange strenge vooroplei
ding gehad, die reeds begon toen de eerste
dreigende oorlogswolken zich begonnen
saam te pakken; en verder volgden ze col
leges voor geneeskunde, voor verpleging,
studeerden luclitnavigatie en meteorolo
gieen thans houden ze zich gereed,
vijfhonderd dappere vrouwen met capaci
teitenmet moed en offervaardigheid...
Diep in haar ziel, zooals in de ziel van
heel de natie, leeft een immense afschuw
van alles wat plomp en grof en bruut is,
leeft, een haat tegen de monsterachtigste
domheid der tpden, tegen den oorlog
Maai" telkenmale als het barbarisme op
nieuw de wereld overstroomt, verstomt
alle critiek. zwijgt alle verlangen naar
stemrecht en naar vrede, er wordt niet
geklaagd, doch bp honderduizenden staan
spontaan de Fransche vrouwen op, ge
reed om zich le offeren, in dienst van
hun land en hun gezinZoo is de
Fransche vrouw in oorlogstijd!
en de ongewone gebeurtenissen, waarin zp
gewikkeld werd, gebeurtenissen die zelfs
bpdroegen tot Louis Philips verlies van den
Franschen troon. Uitgegeven door N.V.
Uitg. Mp. „Kosmos" te Amsterdam.
„Samuel Papys." In woelige dagen; uit
het Engelsch bewerkt door J. C. Mollema,
naar het dagboek van Samuel Pepys, 2e
druk. Dit dagboek omvat het tpdperk 1660
tot en met 1669. Uitgave H. D. Tjeenk Wil
link Zoon te Haarlem.
In opdracht van het Nederlandsch Bpbel-
genootschap heeft de daartoe benoemde
commissie een nieuwe vertaling bewerkt
van het Nieuwe Testament. Wp ontvingen
deze uitgave in klein formaat. Zp is goed
uitgevoerd en neemt weinig ruimte in, zoo
dat menigeen er een dankbaar bezit aan zal
hebben.
De laatste aflevering van „Tpdseinen"
(Stemmen uit Chr.-Historischen kring) be
vat „Enkele gedachten over landsverdedi
ging in ons tpdsgewricht" en is geschreven
door gep. luit.-generaal jhr. W. Roëll, oud
commandant van het Veldleger en van de
Vesting Holland. „Tijdseinen" wordt uitge
geven door de N.V. Drukkerp C. Blommen-
daal te 's-Gravenhage.
„Hollanders visschen in de Poolzee" is
het boeiende verhaal van een reis met een
Nederlandschen treiler naar de vischgron-
den in het hooge Noorden, waar tpdens den
Poolnacht onze onversaagde visschers hun
moeilijke en gevaarlpke bedrpf uitoefenen,
dat slechts weinig bekend is en daardoor
ook te weinig gewaardeerd wordt. De
sclu'pver Smelik, die zelf geboortig is van
de Noordzeekust, vertelt over dit harde vis-
schersleven met groote bewondering voor
wat onze Nederlandsche mannen in de
Noordsche eenzaamheid presteeren.
Uitgave Hollandia Drukkerp te B a a r n.
Bp E. M. Querido te Amsterdam
verscheen „Ik beleefde 50 jaren wereldge
schiedenis", door Berta-Szeps-Zuckerkandl.
De schrpfster heeft op haar levensweg
vele bekende persoonlijkheden ontmoet uit
het politieke, intellectueele en artistieke
leven in Weenen en Parps tusschen 1SS0
en thans. Met hen maken wy in dit boek
kennis en wp vernemen daarbp talrpke
details, die voor dengene, die zich voor dit
stuk geschiedenis interesseert en wie
zou dit niet? zeker belang zullen inboe
zemen.
„Het volk van Vrederpk" vertelt van
het geslacht Dekker, dat reeds eenige
eeuwenlang boert op 3e hofstee „Vrede
rpk". P. Maaskant vertelt van het wel en
wee van den boer op een manier, welke
doet zien, dat hp met dit onderwerp alles
zins vertrouwd is.
Uitgave N.V. Stemerding Co. te Rot
terdam.
„Jan Willem" is een roman over een
kind, over een doodgewoon aardig joch. Dit
boek van A. Médan heeft geen pretenties
en is niet meer dan een gezellig verhaal
over Jan Willem, een verhaal, dat prettig
leesbaar is om zpn frisschen toon.
Uitgave Ploegsma te Zeist.
„Wat.is dat voor een boom?" is door
A. Kosch bewerkt naar het Duitsch van M.
C. H. Ruys en bevat tabellen voor het de-
termineeren van meer dan 300 van de be
langrijkste boomen en heesters.
Uilgave W. J. Thieme Co. te Zut-
p h e n.
