HOE VERDUISTERT MEN ZIJN WINKEL?
Hitler's Nieuwjaarswensch.
GEMENGD NIEUWS
Nederland en de oorlog.
Luchtb schermingsvraagstukken.
Verlichten is het verspreiden van een
zoodanige hoeveelheid licht, dat wat de om
geving hier van terugkaatst, voldoet aan de
eischen die ons oog onder de omstandighe
den stelt.
Verduistering tegen iuclitgevaar wil zeg
gen het toepassen van een zoodanige ver
lichting, dat een vijandelijk vliegtuig niets
kan waarnemen.
Heeft men dus „vol" licht noodig, dan
moet men zorgen dat niets naar buiten uit
straalt.
■Kan men daarentegen volstaan met een
hoeveelheid licht, die juist voldoende is om
zich te oriënteeren, dan behoeft men er
•slechts op te letten dat de lichtbronnen öf
niet rechtstreeks vanuit de lucht kunnen
worden gezien öf op korten afstand niet
meer zyn waar te nemen.
Een zwart gelakte lamp-met-lichtspleet
zal dus aan het oog van den vlieger moeten
worden onttrokken; doch letters van licht
gevende verf behoeven niet afgeschermd
te worden.
Om te verkoopen heeft men licht noodig.
De klant ziet gaarne wat hij krijgt en
koopt gaarne in een omgeving waarin het
oog kan dwalen langs smaakvol uitgestal
de artikelen.
Een zaak die in een tyd gedurende wel
ken de verduistering is ingesteld (dit kan
maanden-aaneen duren) zich dus niet ge
dwongen wil zien reeds bij het invallen der
duisternis te moeten sluiten, zal er toe moe
ten overgaan om te zorgen dat zij over
voldoende licht beschikt.
Het komt er slechts op aan om te zorgen
dat het licht dat men noodig. heeft, niet
vanuit de lucht kan worden waargenomen.
Een winkel heeft licht noodig voor twee
doeleinden. En wel:
le om klanten te trekken,
2e om te verkoopen.
Wij zullen, zeer in het kort, hier eens na
gaan hoe tijdens verduistering aan deze
.noodzakelijke eischen kan worden voldaan.
lc: LICHT OM KLANTEN TE
TREKKEN.
Een helverlichte etalage is tijdens ver
duistering natuurlijk verboden. Zij is boven
dien niet noodig, daar in het donker, als
geen verlichte omgeving een storenden in
vloed kan uitoefenen, met zeer geringe
schijnsels reeds een sterk de opmerkzaam
heid trekkende uitstalling, kan worden ver
vaardigd.
Uw zaak behoeft slechts zichtbaar te zijn
voor personen op straat!
Het gaat er maar om dat Uw etalage het
publiek herinnert aan het bestaan of het
belang van uw artikelen en het door U te
aanschouwen gebrachte met genoegen be
kijkt.
Het gelukkige geval doet zich nu voor,
dat het inderdaad mogelijk is om bijzonder
aanlokkelijke en fraaie uitstallingen te ma
ken, die door een vliegtuig niet kunnen wor
den gezien!
U kunt dit bereiken op twee manieren.
En wel:
A: door vóór Uw etalage een z.g. „licht-
tuin" te maken.
B door te etaleeren met gebruikmaking
van lichtgevende verven, in combinatie met
speciale electrische lampen.
C door zorgvuldig uitgevoerde zachte
lichteffecten.
Een lichtsluis is betrekkelijk duur, doch
maakt dat de uitstalling volledig kan wor
den verlicht en alles dus terdege kan wor
den bekeken. Het is een kast, die voor het
raam wordt geplaatst en voorzien is van
liefst twee tegenover elkaar gelegen deu
ren. Zoodra iemand een deur opent dooft
het licht tot een zeer zwak schijnsel om,
zoodra de deur weder wordt gestolen, op
nieuw vol te gaan branden.
Daar op deze wijze ook het licht in den
winkel telkens zou dooven, tenzij men de
achterzijde van de etalage lichtdicht
den winkel scheidt, doet men beter om de
deuren dubbel te nemen, zoodat kleine por
talen ontstaan. De deuren zijn dan zóó ge
maakt, dat ze niet tegelijk kunnen worden
geopend.
Zulk een „lichtsluis-etalage" is natuurlijk
slechts toe te passen door grootere zaken,
die over voldoende ruimte op het trottoir
beschikken.
De lichtgevende verven behoeven geen af
scherming. Zij geven inderdaad buitenge
woon fraaie licht-effecten, die in hooge
mate de aandacht trekken van het publiek
en zijn op alle mogelijke wijzen te gebrui
ken en in zeer vele kleuren te verkrijgen.
Zoowel bedrukte stoffen en papieren, waar
op het licht der speciaal voor dat doel in
den handel zijnde gloeilampen de prachtig
ste kleuren toovert, als met de verfkwast
geschilderde reclameplaten en opschriften
vormen inderdaad een lust voor het oog.
2e: LICHT OM TE VERKOOPEN.
Verkoopen doet men in den winkel, nadat
de klant besloten heeft het eens te wa
gen.
In uw winkel moet uitstekend licht zijn.
Het goed verlichten is een vak op zich zelf,
doch nu gaat het er ons slechts om U er op
merkzaam fep te maken dat men met blau-
ke kappen om z'n lampen de klanten of-
schrikt.
Weer neemt men zijn toevlucht tot een
lichtsluis, die bij vele zaken zeer gemakke
lijk is te maken door de aanwezigheid vai:
een portaaltje tusschen de etalages in. Er
zijn in die lichtsluis weer twee deuren, die
zich zelf sluiten en nimmer beide tegelijk
geopend kunnen worden. Noemen wij ze
„buiten- en binnen-deur".
Opent iemand de buitendeur, dan is de
„slu s" in schemerdonker gehuld om, z
dra de deur achter den bezoeker is toege
vallen helder verlicht te zijn. De binnen
deur, die toegang tot den winkel geeft, kar
dan worden geopend.
Gaat iemand den winkel uit, dan kan de
buitendeur niet van de straatzijde af wor
den geopend, zoolang de binnendeur nog
niet achter den vertrekkenden klant
dicht gevallen.
Wij willen nu niet vei'der op dit niet
slechts zeer belangwekkende, doch te
vens voor den winkelstand zéér belangrijke
onderwerp ingaan, doch volstaan met de
aandacht er op te hebben gevestigd.
Om te kunnen verkoopen tijdens den toe
stand van verduistering moet men zich
tuurlijk eenige onkostengetroosten, doch
zelfs de kleinste nering behoeft, gezien de
mogelijkheden die er zijn, niet werkloos te
blijven.
Iedere behoorlijke electrotechnicus kan 'n
bruikbare lichtsluis vervaardigen met be
hulp van den timmerman. En lichtgevende
verven zijn ook in alle verscheidenheid te
krijgen, terwijl de speciale lampen waar
over wij spraken eveneens overal te krijgen
zijn.
Het is alleen zoo jammer dat tot nog toe
de belangstelling voor dit onderwerp zoo
uiterst gering gebleven is.
W. H. VAN ZADELHOFF.
Tragedie in Brabantsch dorp.
Moord en zelfmoord.
In het Noord-Brabantsche dorp Hoeven
heeft zich op den Oudejaarsavond een dra
ma afgespeeld, dat twee personen het le
ven hééft gekost.
Aan het Moleneind te Hoeven staan drie
landarbeiderswoningen naast elkaar. In een
daarvan woonde de 52-jarige A. S., rente
nier, met zijn twee zusters. In een der an
dere huizen woonde de 38-jarige gehuwde
landarbeider C. Jongmans, vader van vijf
kinderen.
Toen Jongmans gisteravond even naar
buiten ging, hoorde men een schot. Even
later binnengekomen, viel J. dood neer. Hij
was in de hartstreek getroffen. Een over
buurman, die het schot gehoord had en
zich op het gehuil van kinderen naar de
woning van J. begeven had, waarschuwde
onmiddellijk een dokter en dén majoor van
de rijksveldwacht. Ook de burgemeester
van Hoeven, de heer P. J. Jansen, werd
verwittigd. Terwijl gemeente- en rijkspo
litie met een politiehond zich bij de wo
ning van J. bevonden, werd men gewaar
schuwd dat er een tweede schot was ge
lost en wel voor de circa 800 meter ver
der aan dezelfde straat gelegen woning van
C. van O., waarbij het bovenlicht van de
deur was stuk geschoten.
Inmiddels was ook de officier van justi
tie uit Breda met het parket gearriveerd.
Het spoor van den dader leidde van de
woning van Jongmans via een zijweg, waar
het vuurwapen waarschijnlijk opnieuw ge
laden werd, naar de woning van V. O. en
vervolgens naai' een weg, welke naar de
spoorbaan Zwaluwe—Roosendaal leidt.
Op ruim acht kilometer afstand van de
plaats, waar het eerste schot, viel, vond men
het verminkte lijk van den rentenier A. S.
Bij hem werd een eenloops jachtgeweer ge
vonden.
Men neemt aan, dat de rentenier S. het
doodelyke schot heeft gelost. S., die zijn
geheele leven te Hoeven gewoond heeft,
leidde een teruggetrokken leven en men
zag hem zelden. Ook ging hij met niemand
om. Wel trok hij er vaak des nachts op uit
om te stroopen, waarmede hij een zekere
vermaardheid had verworven. De aanslag
schijnt gemunt geweest te zijn op het leven
van dengene, die van hem een stuk land
en een huisje had gepacht en die, alhoewel
hij de pachtsom steeds op tijd betaalde, het
land niet naar den zin van S. zou hebben
bebouwd.
S. moet den man, dien hij uit den weg
wilde ruimen, naar buiten hebben zien ko
men, waarop hy zich met zijn geweer ach-
Amerika's Nieuwjaarswensch.
Vrede!
Havas meldt uit Washington: In een
boodschap ter gelegenheid van het nieuwe
jaar brengt de heer Huil, de minister van
buitenlandsche zaken der Ver. Staten, hul
de aan de koelbloedigheid en kalmte van
het Amerikaansche publiek in "de laatste
maanden van 1939. Hij wijst op den bijna
universeelen wensch van het volk, dat de
vrede tot stand komt. „Alle landen zonder
uitzondering aldus Huil moeten den
weg des vredes kiezen. De hoop is heden
ten dage niet dood, want in den loop der
beschaving winnen de krachten van vrij
heid en vooruitgang tenslotte steeds.
In de ernstige crisis, die de menschheid
doormaakt, kan dit niet gebeuren vóór de
periode van ruwe en nuttelooze vernieti
ging van levens en kapitaal voorbij is. Als
het tot vrede mocht komen, zoud envvij ons,
in ons eigen belang, gedrongen gevoelen,
den moreelen en materieelen invloed van
ons land te doen gelden bij het scheppen
van een stabiele en blijvende wereldorde,
gebaseerd op het recht, teneinde te ont
komen aan de dreigingen van een econo
misch conflict, van sociale onzekerheid en
van een nieuwen oorlog."
VERHEUGDE KRIJGSGEVANGENEN!
Reuter meldt uit Stockholm: Het eerste
kamp voor krijgsgevangenen is in het Zui
den van Finland geopend. De krijgsgevan
genen worden voorzien van warme kleeren
en, naar verklaard wordt, zijn zij verrukt
over de menschelijke behandeling, die hen
ten deel valt. Zy worden tewerkgesteld in
het houtbedrijf.
ter zyn woning opstelde om den ander op
te wachten. De verwachte kwam evenwel
niet voorbij, wel Jongmans, dien liij, naar
men aanneemt, niet heeft herkend, zoodat
deze J. nu het slachtoffer van den moord
aanslag is geworden.
Na zyn daad heeft S. zich uit de voeten
gemaakt en verwijderde zich via de lande
rijen, welke zich achter het Moleneind uit
strekken. Tijdens de vlucht moet hy blij
kens het spoor, ook het schot voor de wo
ning van O. hebben gelost, waardoor een
ruit boven de voordeur werd verbrijzeld.
Het schijnt dat hij ook tegen v. O. een veete
had, welke met het stroopen verband hield.
„Europa moet bevrijd van
de voortdurende bedrei
ging".
Ter gelegenheid van de jaarswisseling
heeft Hitier een beroep gericht tot de nat.-
socialistischejxartij, waarin hy o.a. zegt, dat
toen de partij zeven jaar geleden aan de
macht kwam, het ryfc zich nog in dien toe
stand bevond, welken Clemenceau heeft ge
karakteriseerd met de woorden: „Er zijn
twintig millioen Duitschers te veel". Vijftien
jaar had het democratische Duitschland ge
bedeld om herziening van het onrecht, doch
de vertegenwoordigers van de plutocrati
sche wereld-democratieën wezen dit van de
hand. Het nat. socialisme heeft hieraan een
einde gemaakt en zelf zijn recht hernomen.
Duitschland-.-werd gedwongen zelf stuk
voor stuk de slavenketenen te verbreken en
eindelijk het groote Duitsche volk samen
te voegen als bekroning van een strijd van
duizend jaar.
Het Duitsche volk treedt thans organisa
torisch vereenigd, economisch voorbereid en
militair tot het uiterste toegerust, het
nieuwe jaar in. Over een punt zijn allen
het eens: de Joodsch-kapitalistisehe wereld-
vijand, welke tegenover Duitschland staat,
kent slechts een doel en dat is Duitschland
vernietigen, met welke mooie pbrasen men
dit ook poogt te verhullen.
Het Duitsche volk heeft den oorlog niet
gewild. De eerste phase van den oorlog
heeft getoond, dat men den Westwal niet
heeft durven aanvallen.
Hitier besloot zijn oproep met den wensch
dat het jaar 1940 de beslissing moge bren
gen. Wat ook moge komen, het zal een
overwinning voor Duitschland zijn. Het doel
van den oorlog voor Duitschland is:
Duitschland en geheel Europa moeten be
vrijd worden van de voortdurende overwel-
d:ging en bedreiging, welke voortkomen uit
vroegere en huidige Engeland.
„1940 zal gelukkiger zijn."
De Fransche Nieuwjaars
boodschap.
Havas meldt uit Rar'jjs; Bij de jaarswis
seling hebben twaaljj Fransche radiostations
in de 21 talen welke
dio voortdurend 1
gende boodschap
begin van 1940 r
een hartelijken groc
tot alle menschen.
voelens met Frankri.
hun strijd voor de
•olken tegen het
door de Fransche ra
den gebruikt, de vol-
tgezonden..Bij het
de Fransche radio
tot alle volken en
lie in feite of in ge-
k en Engeland zyn in
Tijheid der menschen
nationaal-socialistische
imperialisme. Wij hebben de vaste overtui
ging, dat 1940 gelukkiger zal zyn voor de
geheele menschheid,1 en in het bijzonder
voor de slachtofferslyan Hitier, nl Polen.
Tsjecho-Slowakije, Oostenrijk, voor het
Duitsche volk zelf !en voor hel heldhaf
tige Finland." - I
Buitsclie vliegtuigen boven de
Shetlandeilanden.
In een Britsch communiqué wordt mede
gedeeld, dat gisteren vijandelijke vliegtui
gen boven de Shetlandeilanden zyn versche
nen, die twee bommen neerwierpen. Er
werden geen schepjm der vloot getroffen
en er vielen dooden noch gewonden. Ge
vechtspatrouilles én luchtafweergeschut
traden op en men gelooft, dat een Duitsch
toestel neergehaald lis.
Nader wordt gemeld: Eén van de twee
Duitsche vliegtuigen' maakte een duikvlucht
boven een oorlogsschip, waarbij het bom
men wierp, zonder liet schip te beschadigen,
1-Iet geschut van dén oorlogsbodem richtte
een zwaar vuur op het toestel, dat door
vloog en verdween.. Er werden drie scha
pen gedood. Een toi'pedobootjager zocht het
gebied teix Oosten van de Sixetlandeilanden
af, waar de beschadigde Duitsche bommen
werper het laatst gezien was, doch er werd
geen spoor van het toestel gevonden.
„Be Finsche beulen".
Havas meldt uit Moskou: Na eenige da
gen stilzwijgen ten aanzien van de Finsche
kwestie, hebben de zenders van Moskou bun
propaganda tegen de regeex-ing van' Hel
sinki hervat, waarbij zij terugkeeren tot het
thema van de eerste dagen van liet con
flict. Zy spreken over de leidende figuren
in Helsinki als over „beulen, mooi'denaars
en verdrukkei's zonder God noch gebod".
In een i-adiolezing, dio door den Moskou-
sclxen zender uitgezonden werd is op drei
genden toon verklaard, dat de Finnen niet
moeten vergeten, dat zij hun onafhankelijk
heid te danken hebben aan de politiek van
Lenin en Stalin. In een andei-e uitzending
werd beweerd, dat. de arbeiders der geheele
wereld sympathiseeren met de Finsche
Sovjet-regeering!
RARE FEESTEN.
Havas meldt uit New-York: By de feesten
ter gelegenheid van de jaarwisseling zyn in
de Ver. Staten 159 personen op gewelddadi
ge wyze om het leven gekomen.
De strijd in Finland. De zorg voor de gewonden vereischt
ook bij de Finsche weermacht een intensieve organisatie.
DE VOLKENBOND BEZUINIGT.
Havas meldt uit Genève: Wegens bezui
niging zullen nog 147 ambtenaren van bet
Volkenbondssecretariaat worden ontslagen.
Tot hen behoort Sokolin, de ondersecretaris
generaal, de eenige Russische functionaris.
OVERLEVENDEN VAN „SEVrON
BOLIVAR" NAAR WEST-INDIë.
Ongeveer 50 overlevenden van het s.s.
Simon Bolivar" die met het verongelukte
schip op weg waren naar West-Indië, zijn
per trein naar Lissebon vertrokken. Zij zul
len zich daar morgen inschepen aan boord
van bet s.s. „Stuyvesant" om met dit schip
hun ondei'broken reis naar West-Indië te
vervolgen.
EEN DAG EXTRA BEZOLDIGING
VOOR HET P. T. T.-PERSONEEL.
By gelegenheid van de jaarwisseling, wel
ke dit jaar voor de P.T.T. een bijzondere be-
teekenis heeft, omdat het op 1 Jan. 25 jaren
geleden was, dat aan den P.T.T.-dienst den
vorm van staatsbedrijf wex'd gegeven, heeft
de regeering den direeteui'-generaal der
P.T.T. gemachtigd aan het personeel, dat
zich in al zijn geledingen zoozeer beijvert
om het bedrijf aan zijn doei te beantwoor
den, een dag bezoldiging of loon extra uit
te keeren. De- uitkeering zal zoo spoedig
mogelijk plaats vinden.
GEHEIMZINNIGE BRAND IN AMERIKA.
Door een geheimzinnigen brand zijn te
Revere in den Amerikaanschen staat Mas
sachusetts waardevolle plannen en teeke-
ningen van een aantal torpedojagers, welke
voor de Amex'ikaansche marine worden ge
bouwd, vernietigd.
De autoriteiten veronderstellen, dat de
brand door sabotage is ontstaan. Te Was
hington weigert men iets naders mede te
deelen.
SLACHTOFFER VAN ZIJN BEROEP.
De 4S-jarige rechex-cheur van politie, J.
M. Schraven te Nijmegen is het slacht
offer gewordeix vaix zijn beroep.
I-Iij bracht een minderjarigen arrestant
naar het politiebureau. De jongeix deed een
poging, te ontvluchten. Hierdoor viei de
heer Schraven en kwam tegen een scher
pen muurkant terecht. Hij werd naar het
politiebureau overgebracht, waar hem ge
neeskundige hulp werd verleend, waarna
hij ixaar zijix woning werd vervoerd. In den
loop vaix den avoxxd is het slachtoffer aan
een inwendige verbloeding ovei'leden.
DOODELIJK ONGELUK IN MIJN JULIA.
In de mijn „Jxxlia" te Eygelshoyen is Za-
tex'dag de veertigjai'ige gehuwde houwer
Kowalski uit Eygelshoven door vallende ge
steente getroffen en gedood.
Het slachtoffer was vader van drie kin
deren.
ALGEMEEN STEUNCOMITÉ 1939.
Het dagelijksch bestuur van het Alg.
Steuncomité-1939 deelt ons mede, dat de
N.V. Ver. Kon. papierfabrieken der firma
Van Gelder Zonen te Amsterdam een schen
king gx-oot 100G,aan het steuncomité
heeft gedaan.
JONGEMAN ERNSTIG GEWOND BIJ
STEEKPARTIJ,
In den Oudejaarsnacht heeft in het ge
hucht Boschweg te Schyndel (N.B.) een
vechtpartij plaats gehad, waarbij een 19-
jai'ige jongen ernstig werd gewond.
Nadat verschillende jongelui enkele café's
hadden bezocht, en zich huiswaai'ts bega
ven, ontstond tusschen den 19-jarigen W.
Rijkers uit het gehucht Lieseind te Schijn-
del, en den 19-jarigen W. van d. A. een
wooi'denwisseling. Deze liep zoo hoog, dat
v. d. A. zijn mes trok en Rijkers verschillen
de steken in rug en achtei'hoofd toebracht.
Hevig bloedend brachten enkele vrienden
R. naar huis, waar onmiddellijk dr. Ver-
straeten uit Sclxijndel ontboden wex'd.
Deze achtte den toestand van het. slacht
offer zoo ernstig, dat hij onmiddellijke ovei'-
brenging naar het Groot Ziekengasthuis te
Den Bosch gelastte.
Des nachts nog heeft de gemeentepolitie
uit Schijndel v. d. A., die onmiddellijk na
het gebeurde naar huis was gegaan, van zijn
bed gelicht Na een scherp verhoor legde hij
een volledige bekentenis af. waarna hij is
opgesloten. Hij zal ter beschikking van de
justitie worden gesteld.
De toestand van Rijkers is zorgwekkend.
HONDERDEN JAPANNERS VAN DE
WERELD AFGESLOTEN.
Een 345-tal Japannex'S, employé's van de
Noord-Sachalin petroleum mij. en 74 zee
lieden, zijn van de wereld afgesloten in de
stad Oha op Sachalin. Drie schepen hebben
gepoogd levensmiddelen te brengen, doch
geen is hierin geslaagd. Tengevolge van het
ondex'breken van de onderhandelingen met
de Sovjet-Unie over de petroleunxcoixcessie,
kon men de employé's niet tijdig ixaar huis
terug halen. Toen zij gebrek aan levensmid
delen kregen, werd een schip gezonden om
hen van voorraden te voorzien, doch dit liep
aan den gx'ond en kon niet gelost worden.
De bemanning wist evenwel Oha te berei
ken. Twee andere schepen konden de plaats
evenmin bereiken, tengevolge van stormen
en ys, zoodat de toestand te Oha thans cri-
tiek is.
SPOORWEGONGELUK BIJ
BRUSSEL.
Zondagavoxxd zijn in de onmiddellijke om
geving van Brussel twee personentreinen
tegen elkaar gebotst. Ongeveer dertig per
sonen werden meer of minder ernstig ge
kwetst. Onder de gewonden bevinden zich
talrijke militaire verlofgangers. Deze zijn
in het militaire hospitaal van Brussel opge-
Een Engelsche beschouwing.
Het begint, in Engeland langzamerhand
door te dringen, dat. de belangen der neu
tralen wel zeer geschaad worden in dezen
oox-log.
Het groote Engelsche blad „Times" wijd
de dezer dagen een hoofdartikel aan het
onderwerp „De neutralen en de oorlog",
,rin ook de positie van Nedex'land
door Engelschen bril bezien werd.
„Nedei'land, aldus de „Times", is ais een
van de groote handelsnaties ter wereld
eeix gx'oot. deel afhankelijk van het
'oer vaix goederen van en naar Duitsch-
iand.
Het is derhalve zwaar getroffen door de
contrabandeconti'öle 'der geallieerden, en
in het bijzonder door de controle op den
Duitsclxen export."
Klaarblijkelijk bestaan hiertegen by de
Nedex'landsche handelswereld grootere grie
ven dan tegen het illegaal doen zinken van
Nedex'landsche schepen door de actie van
Duitsche ondex'zeebooten en Duitsche mij
nen, welke zonder waarschuwing midden
op zee zijn gelegd. Geen Nedei'landsch schip
geen Nederlanclsch menschenleven is
tengevolge van de actie der geallieex'den
gevaar gebracht. De Duitschei-s daaren
tegen hebben een groot aantal Nederland-
sclie schepen en schepelingen naar den bo
dem van de zee doen gaan. Afgezien nog
van het verschil in de wijze waarop Ne
derland door beide partijen woi'dt behan
deld, is er de overweging, aldus de „Times",
dat Nedexiand evenals de andex-e kleine
landen, lxoe nauwgezet het ook zijn neu
traliteit handhaaft, zich wel degelijk be
wust moet zijn, dat. een nederlaag van de
geallieerden het land in een positie zou
brengen, waarin het nauwelijks kan ver
wachten zyn onafhankelijkheid te behou
den en zijn vitale belangen te kunnen behar
tigen, die Nederland zelf op haar juiste
waarde moet beschouwen.
Hoe slecht de Duitschers zich ook mogen
gedragen, dit ontheft de geallieerden niet
van de moreele en tactische verplichting
in de grootst mogelijke mate rekening te
houden met de neutrale belangen, en dat zij
zich van deze verplichting volkomen be
wust zijn, blijkt uit hun pogingen om het
onderzoek op contrabande te versnellen,
en uit de wijze waarop zy rekening hebben
gehouden met de neutrale belangen bij de
blokkade van den Duitsclxen export.
Het zou bovendien een verdere verlich
ting zijn, indien de geallieerden het in hun
handelspolitiek daarheen zouden kunnen
leiden, dat zoowel door het verschaffen
van nieuwe handelsmarkten als van voor
raden de neutralen volle compensatie zou
den krijgen voor de onvermijdelijke verlie
zen welke worden geleden door de maat
regelen, gericht tegen den Duitsclxen han
del.
Tot nog toe hebben de geallieerden op
dit gebied nog zeer weinig kunnen doen.
Hun handelsmethoden zyn ingesteld op den
vx'ede en hebben zich nog niet bij den oor
logstoestand aangepast. Hoe noodzakelijk
dat is blijkt uit een brief van de Britsche
Kamer van Koophandel in Turkije. De
klachten, daai'in geuit, komen erop neer
dat de Tui'ken niet in staat zyn van Enge
land en Frankrijk die machinerieën en goe
deren te krygen, welke zij voor hun econo
mische ontwikkeling noodig hebben en die
zjj tot nog toe van Duitschland hebben be
trokken. Een noodzakelijke gevolgtrekking
van de politieke overeenkomst tusschen de
geallieex'den en Tiu-kije is de omwikkeling
van hun wedex'zydsclxen handel. Deze mo
gelijkheid moet worden benut en een krach
tige leiding van de economische politiek in
deze x-ichting zal ér toe bijdragen dat deze
gelegenheid met beide handen zal worden
aangevat."
