t
C GOESCHE COURANT
20.000 Russen gedood
in slag bij Suosalmi
Zweedsch schip bij
Terschelling op een mijn
geloopen en gezonken.
De Eerste Kamer brengt hulde aan het
beleid van minister Van Kleffens
Twee divisies van het roode
leger in de pan gehakt.
HONDERDEN TANKS BIJ
ééN AANVAL.
DERTIG GRADEN ONDER
NUL
BOMAANVAL DOOR ITA-
LIAANSCHE EN SPAAN-
SCHE VLIEGERS?
FINLAND HEEFT OORLOGS-
MATERIAAL NOODIG.
Hitler feliciteert Stalin met zijn
60en verjaardag.
Groeiend tekort aan kolen in
Duitschland.
Slechts één kamer per woning
mag verwarmd worden.
Amerikaansche havens gesloten
voor oorlogsschepen der
strijdende partijen?
Gezamenlijke verklaring der
Amerikaansche staten.
INTERNEERING.
VERZOEKEN TOT VRIJLATING VAN
Ds. NIEMöLLER.
Zes opvarenden omge
komen.
OPVARENDEN VAN GEZONKEN
BRITSCHEN TREILER GERED.
NOG EEN ZWEEDSCH SCHIP OP
MIJN GELOOPEN EN GEZONKEN.
BUITGEMAAKT DUITSCH SCHIP IN
BRITSCHE HAVEN BINNEN
GEBRACHT.
Estlandsch schip tot zinken
gebracht.
Duitsch vliegtuig gooide bom
men en schoot op de beman
ning.
EEN KWART PROCENT VAN
BRITSCHE GECONVOOIEERDE
SCHEPEN VERLOREN GEGAAN.
Een bekwaam en bezadigd
bewindsman.
HET AANBOD VAN GOEDE
DIENSTEN.
De taak der neutralen.
DE HANDHAVING VAN
ONZE NEUTRALITEIT,
De goede betrekkingen
met België.
HET INCIDENT NABIJ
VENLO,
BUITENLANDSCHE INVLOE
DEN OP ENKELE POSTKAN
TOREN?
VUMMKR 801 182e JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turf kade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
DRIE BLADEN
EERSTE BLAD
HIDDELBUR6SCHE COURANT
DONDERDAG 21 DECEMBER 1939
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
Te Helsinki is bericht ontvangen, dat de
Finsehe troepen bij Suosalmi, in de „wes
pentaille" van Finland, twee Russische divi
sies practisch hebben vernietigd. Naar ge
zegd wordt zouden 20.000 Russen zijn ge
dood.
Aan den anderen kant hebben de Finnen
in het Noorden over grooten afstand moe
ten terugtrekken.
De felle koude, gepaard gaande met ver
blindende sneeuwstormen hebben iedere ge-
vechtsaetiviteit aan het front in het Finsehe
Poolgebied, in den corridor van Petsamo,
onmogelijk gemaakt, zoodat de troepen ble
ven in hun, grootendeels primitieve, stel
lingen.
Naar de Finsehe commandanten melden,
hebben de Russen in den sector van Hes-
teloff aan de Noorsche grens zware verlie
zen geleden.
Van ooggetuigen aan de andere zijde
van de Noordsche grens hebben de Finnen
vernomen, dat de Russen van Petsamo uit
in een onafgebroken stroom versterkingen
zenden.
Op de Karelische landengte hebben de
Russen gisteren den geheelen dag verwoede
aanvallen ondernomen.
Na een krachtige langdurige artillerie
voorbereiding is de Sovjet-infanterie, ge
steund door honderden tanks van verschil
lende types tot den aanval overgegaan.
De voornaamste aanval voltrok zich even
als den dag tevoren tusschen Kaukjaervi en
Muelaajaervi. Sterke troepen hebben ook
op andere punten aangevallen. Alle aanval
len zijn afgeslagen. Des avonds hielden de
Finnen nog stand. De Russische verliezen
aan tanks zijn aanzienlijk. Twintig Sovjet
tanks, die tot de Fins.che stellingen opruk
ten, werden buitgemaakt. Vele andere wer
den voor de Finsehe linies vernield. De
Russische verliezen aan manschappen zijn
eveneens aanzienlijk.
Wat den strijd aan de Finsch-Noorsche
grens betreft, publiceeren de Noorsche bla
den tegenstrijdige berichten. De Russische
en Finsehe communiqués spreken over een
terugtocht der Finnen tot een honderdtal
kilometers ten Zuiden van Petsamo. Som-
ige Noorsche dagbladcorrespondenten mel
den, dat de Russen de geheele Noorsch
Fnsche grens over 'n lengte van 300 km
zouden hebben bezet en door woestijnach
tige gebieden 'zouden zijn getrokken. De
temperatuur is 30 graden onder nul.
Gezegd wordt, dat Italiaansche en Spaan-
sche vrijwilligers, die dienst hebben geno
men bij de Finsehe luchtmacht, een bom
aanval hebben gedaan op de Russische
spoorweg van Moermansk.
Volgens een ander Reuterbericht zouden
zes Russische vliegtuigen of achter de Fin
sehe linies bij Salla in Noord-Finland zijn
neergestreken of in de buurt noodlandin
gen hebben gemaakt.
Finsehe kringen in Londen verklaren,
dat Finland wel oorlogsmateriaal uit En
geland krijgt, maar helaas niet zooveel als
het noodig heeft. De Finnen hebben geen
crediet noodig en kunnen contant betaler-
Hun behoeften zijn echter dringend. De En-
gelsche Blenheim-bombardementstoestellen
die Finland gekocht heeft voor den Russi-
schen aanval, zijn gebleken zeer te voldoen
tegenover de beste Russische toestellen,
maar numeriek is de Finsehe luchtmacht
zeer veel minder.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn: Hitier heeft
aan Stalin ter gelegenheid van diens zestig
sten verjaardag, het volgende gelukwensch-
telegram gezonden:
„Op uw zest gsten verjaardag gelieve U
mijn meest oprechte gelukwenschen te aan
vaarden. Ik verbind hiermede mijn beste
wenschen voor Uw persoonlijk welzijn als
mede voor een gelukkige toekomst der vol
keren van de bevriende Sovjet-Unie.
Adolf Hitler".
Het groeiende tekort aan kolen, dat zich
met den dag sterker in Duitschland doet
gevoelen, vooral in de grootere steden, heeft
er reeds toe geleid, dat men tot een anderen
vorm van distributie hiervan is overgegaan.
Elk huishouden moet thans opgeven, hoe
veel kolen het schat noodig te hebben voor
'n maand en het ontvangt dan genoeg voor
raad om één kamer gedurende 'n maand te
verwarmen. Zelfs woningen, waar verschil
lende personen bijeenwonen, worden zoo be
deeld, zoodat bijv. de huurders van kamers
gedwongen zijn, den dag met elkander en
met hun hospita in één vertrek door te
brengen, indien ze tenminste in een ver
warmde kamer willen zitten.
De distributie van kolen in Berlijn func-
tionneert overigens nogal onregelmatig en
hangt voornamelijk af van de hoeveelhe
den, die er in verschillende deelen van de
stad voorradig zijn. Herhaaldelijk komt het
voor, dat de menschen gedwongen zijn, om
naar 'n ander stadsdeel te trekken, om ko
len te koopen, meldt de Msb.
Volgens het nieuwe distributie-systeem
heeft elk huishouden recht op 150 kilo ko
len per maand. In de praktijk is het echter
veelal anders. Vele kolenhandelaars hebben
slechts geringe voorraden en zij kunnen dan
ook slechts kleine hoeveelheden tegelijk,
bijv. 10 briketten dagelijks aan hun klanten
leveren.
In vele gevallen moet de huisvrouw haar
eigen kolen gaan halen. Zelfs de Zondag
morgen wordt besteed om naar den kolen
handelaar te gaan, om de dagelijksche hoe
veelheid in te slaan, die dan in de bood-
schappentasch meegenomen kan worden.
De kolenhandelaar is n.l. in het geheel niet
verplicht, de kolen bij de klanten aan huis
te brengen.
Teneinde deze situatie eenigszins te ver
zachten, vooral met het oog op het zeer
Gemeld wordt, dat de 21 Amerikaan
sche republieken gemeenschappelijk een
verklaring opstellen, ivelke door den pre
sident van Panama, waarschijnlijk Vrijdag
aan de oorlogvoerenden zal worden over
handigd.
„Associated Press" zegt, dat de verkla
ring de duidelijke aanwijzing zal bevatten,
dat de Amerikaansche republieken ge
dwongen zijn meer dan een diplomatieke
actie te ondernemen, ter verzekering van
de eerbiediging der neutraliteitszone. De
republieken zullen direct na de Kerstdagen
overleg plegen, teneinde een gemeenschap
pelijke politiek ten aanzien van oorlogs
schepen in haar havens vast te stellen.
Er v/orden reeds twee voorstellen over
wogen
le. Oorlogsschepen, welke een toevlucht
zoeken in Pan-Amerikaansche havens moe
ten automatisch worden geïnterneerd.
2eOorlogsschepen, in een slag bescha
digd en in dergelijke havens een toevlucht
zoekend, moet iedere bijstand worden ge
weigerd en aangezegd te vertrekken ot
zich aan interneering te onderwerpen.
De minister van buitenlandsche zaken
der Ver. Staten, Huil, heeft gezegd, dat hij
van gevoelen is, dat de stappen, welke de
Amerikaansche republieken thans onderne
men, de kwestie der neutraliteitszone ac
tueel maakt.
Naar te Berlijn verluidt is een door 800
evangelische predikanten onderteekend
verzoek tot vrijlating van ds. Niemöller
aan deze Duitsche regeering overhandigd,
meldt de Tel. Een soortgelijk verzoek
moet ingediend zijn door een groot aantal
officieren, die dit verzoekschrift door een
hoogen officier aan Hitier hebben laten
overhandigen.
koude weer, zijn de partijleiders opgeroepen
om des Zondagsmorgens kolentreinen te
helpen lossen, opdat men over meer voorra
den kan beschikken.
Hedennacht te ongeveer half drie is te
Hoek van Holland binnengekomen het Let-
landsche stoomschip „Auseklis", dat de ge
redde bemanning aan boord heeft genomen
van het Zweedsche s.s. .Adolf Bratt" dat
gistermiddag, op weg zijnde van Rotter
dam naar Gothenberg, nabij Terschelling
op een mijn is geloopen en daarna is ge
zonken.
Vijf van de opvarenden zijn hierbij ver
dronken. De overige 17 leden van de be
manning kondén door de „Auseklis" wor
den opgepikt. Van de geredden is er een
gedurende de reis overleden, terwijl er vier
gewond zijn. Deze werden na aankomst te
Rotterdam naar een ziekenhuis overge
bracht; van twee is de toestand ernstig.
De „Adolf Bratt"' is in 1918 te Gothenberg
gebouwd en meet bruto 1818 ton.
Op het eiland Terschelling heeft men
deze scheepsramp waargenomen. Om
streeks drie uur werd een ontploffing ge
hoord terwijl men tegelijkertijd van de dui
nen af, ongeveer zes mijl uit de kust, een
waterzuil heeft gezien in de onmid
dellijke nabijheid van een schip, waarvan
de omtrekken slechts vaag te zien waren.
Na ongeveer tien minuten was van het
schip niets meer te bespeuren, zoodat aan
genomen werd, dat het is gezonken. Een
tweede schip bevond zich in de buurt.
De motorstrandredd ngboot „Nicolaas
Marftts" van de Noord- en Zuid-Holland-
sche Redding Mij., voer ter assistentie uit,
doch op de aangegeven plek heeft men
niets van een gezonken schip, noch van op
varenden kunnen ontdekken.
Alleen zag men het andere schip, dat
niet meer goed te onderscheiden was, in
de verte verdwijnen. Zooals uit het voor
gaande blijkt had dit de geredden van het
gezonken vaartuig aan boord.
Tot de doode behooten de kapitein, twee
matrozen en een Duitsche loods. Later
overleed nog een matroos, die zwaar ge
wond was, aan boord van het Letlandsche
schip.
Te Egersund (Zweden) is een Deensch
schip aangekomen met acht overlevenden
van een Britschen treiler, die in de Noord
zee gezonken is na door Duitsche vliegtui
gen te zijn gebombardeerd en met machine
geweren beschoten. De overlevenden ver
klaarden, dat een der opvarenden was ge
dood.
Het Zweedsche stoomschip „Mars" (1449
ton) is gisteren ter hoogte van de Noord
oostkust van Engeland gezonken, nadat het
op een mijn was geloopen. Zes overleven
den zijn aan land gebracht. Men gelooft dat
zes man worden vermist.
Alleen de gezagvoerder is ongedeerd ge
bleven. Een opvarende moest in een zie
kenhuis worden opgenomen, terwij; de vier
andere moesten worden verzorgd. De
„Mars" was binnen een paar minuten ge
zonken.
Het Duitsche schip „Cap Norte" (13,615
ton) dat indertijd door de Engelschen is
buitgemaakt, is gisteren in een Britsche ha
ven binnengebracht. Aan boord van de „Cap
Norte" bevindt zich een kostbare lading.
Het schip werd op 13 October aangehouden.
Het Noorsche schip „Rogaland" is te Ko-
pervik in Noorwegen aangekomen met de
bemanning van het Estlandsche schip
„Uko" aan boord.
De „Uko" was een schip van 757 ton, de
bemanning telde dertien personen waar
onder twee vrouwen. De kapitein van de
„Ukc" deelde mede, dat een Duitsch vlieg
tuig vijf bommen op het schip heeft ge
worpen, door een van deze bommen is het
schip gezonken. Toen de bemanning in de
booten ging, keerde het vliegtuig terug en
opende mitrailleurvuur op hen, hierdoor
werd een man getroffen. De bemanning is
vijftien uur in de booten geweest.
Reuter meldt uit New York: Het Britsche
consulaat te New York heeft medegedeeld,
dat slechts een kwart procent van de sche
pen, die door Britsche oorlogsschepen over
den Oceaan zijn geconvooieerd, verloren is
gegaan tengevolge van de actie van den
vijand, gerekend van het begin van den
oorlog tot 12 December.
H.M. de Koningin bij aankomst aan
het gebouw van P.T.T. te Den Haag
voor het uitspreken van haar Ad-
ventsrede tot het Nederlandsche
volk en de bewoners der koloniën in
Oost- en West-Indië.
DK. COLIJN EN DE UNILEVER,
Onlangs deed in de pers het bericht de
ronde, dat oud-minister dr. H Colijn com
missaris van de Uniléver zou zijn gewor
den Van welingelichtë zijde vernemen wij
echter, dat dit bericht niet juist is ge
weest
Zeer onlangs heeft dr. Colijn in een be
sloten bijeenkomst -t e Groningen op een
desbetreffende vraag verklaard, dat hij is
aangezocht als adviseur niet door de Uni
lever maar door een groep aandeelhouders,
wier kapitalen onder invloed der inter
nationale gebeurtenissen in het buitenland
dreigen geblokkeerd'të worden Een cijfer
van rond 500 millioen gulden werd in dit
verband genoemd.
Het gaat hier dus niet om een commissa
riaat noch een adviseurschap in het be
lang van 'n internationaal concern, maar
om een zaak waarbij groote economische
belangen voor Nederland op het spel staan.
In het Voorloopig Verslag der Eerste Ka
mer over de begrooting van het departe
ment van buitenlandsche zaken voor 1940,
betuigen vele leden hun instemming met 't
optreden van den minister, 'mr. E. N. van
Kleffens.
Op grond van de rijke ervaring, in zijn
vorige functie ten departemente verworven,
achtten deze leden hem in het huidige, op
internationaal politiek gebied zoo uiterst
moeilijke, tijdsgewricht inzonderheid ge
schikt om leiding te geven aan Nederlands
beproefde politiek van zelfstandigheid en
neutraliteit.
Huns inziens heeft 's ministers beleid ge
durende zijn nog korte ambtsperiode ten
volle aan de daaromtrent gekoesterde ver
wachtingen beantwoord en het vertrouwen
gewettigd, dat hij, bekwaam en bezadigd
bewindsman, zijn land nog vele diensten zal
kunnen bewijzen. Zij het hem voorts gege
ven, dus spraken deze ledent in een
naar mag worden gehoopt nabije toe
komst mede te werken aan de totstandko
ming van een duurzamen en rechtvaardigen
vrede tusschen de volkeren.
Ten slotte werd den Minister hulde ge
bracht voor de voortreffelijke rede, op 9
November 1.1. door hem in de Tweede Ka
mer uitgesproken.
Verscheidene leden betuigden hun war
me instemming met het aanbod van goede
diensten, in Augustus van dit jaar door H.
M. de Koningin en door den Koning der
Belgen gedaan en in November 1.1. her
haald. Uiteraard betreurden zij, dat het eer
ste noch het tweede positief resultaat had
opgeleverd.
Met name hadden deze leden gewaar
deerd, dat in den oproep d.d. 7 November
1.1. was gewaagd van een onderzoek naar de
mogelijkheid niet van vrede zonder meer,
doch van een bill ij ken, op
redelijke en vaste grond
slagen gebouwden, vrede.
Enkele leden betoogden, dat er, nu de
positie van de neutrale mogendheden aan
merkelijk sterker is dan in 1918 het geval
was, voor deze een bijzondere taak is weg
gelegd bij het herstel van den vrede. Deze
leden waren van oordeel, dat de belligeren-
te partijen niet ongenegen zouden zijn, me
dewerking van die zijde te aanvaarden. Zoo
zouden, naar hun ter oore was gekomen,
onlangs eenige hooggeplaatste Britsche
staatslieden te kennen hebben gegeven, dat
bij de vaststelling van de vredesvoorwaar
den de neutralen mede hun stem zouden
moeten doen gelden.
De leden nu, hier aan het woord, zagen
de taak der neutralen te bedoelder zake
o.a. hierin gelegen, dat zij in gemeen over
leg richtlijnen zouden bepalen, welke bij 't
sluiten van een bestand in acht zouden
moeten worden genomen, als bij voorbeeld,
dat van de overwonnenen geen afstand van
grondgebied zou mogen worden geëischt en
dat hun geen onredelijke schadevergoeding
zou mogen worden opgelegd. Deze leden ga
ven in overweging, dat de Nederlandsche
regeering besprekingen in dien zin met an
dere'neutrale staten zou openen.
Vele andere^ leden verwachtten van zoo
danige stappen weinig effect. Huns inziens
berust het hierboven weergegeven betoog
op een overschatting van het gezag der neu
trale mogendheden bij de belligerenten. De
ze leden waren van oordeel, dat de zoo
even geschetste weg om tot herstel van den
vrede te geraken voorzeker niet de voor
keur verdient boven dien, welke tot dusver
re van de zijde der neutralen, o.a. bij het
herhaald aanbod van goede diensten, was
ingeslagen.
Verscheidene leden verklaarden, de hui
dige buitenlandsche politiek van de regee
ring voor ons land onder de tegenwoordige
omstandigheden voor de eenig juiste te
houden. Deze politiek brengt, dus betoog
den zij, uiteraard mede de handhaving, te
genover de belligerenten, van de rechten
van Nederland als neutrale mogendheid.
Met leedwezen hadden andere leden ge
constateerd, dat de regeering nog steeds
niet tot een regeling met Frankrijk en Gr.-
Brittannië was gekomen, waardoor een ein
de wordt gemaakt aan het langdurig opont
houd van onze schepen en het willekeurige
lossen van zoogenaamd verdachte lading
in havens van die landen. Deze leden meen
den te weten, dat andere neutrale landen
w 1 zoodanige overeenkomst hadden aan
gegaan. Gaarne zouden zjj vernemen, of de
Minister de spoedige afsluiting van een ac-
coord verwacht.
Ettelijke leden gaven in overweging, over
te gaan tot de stichting van een organisatie
naar het voorbeeld van het, in 1919 opge
richte, bureau voor zeeoorlogsschade en
daaraan de opdracht te verleenen, een on
derzoek in te stellen naar een der regeering
rapport uit te brengen omtrent alle schade,
die gedurende den zee-oorlogaan Neder
landsche belangen wordt berokkend.
Eenige leden protesteerden tegen het op
treden van het soc.-dem. Tweede Kamerlid
Kupers, als voorzitter van het N.V.V., op
een vergadering van het Internationaal
Vakverbond te Parijs en voorts tegen een
te Nijmegen gehouden bijeenkomst, waar
een vooraanstaand lid van de National-
Socialistische Deutsche Arbeiterpartei heeft
gesproken.
Verscheidene leden juichten ten zeerste
toe, dat de betrekkingen met België in de
laatste jaren zoozeer zijn versterkt. Met in
stemming hadden de hier aan het woord
zijnde leden bemerkt, dat de beide regee
ringen elkander herhaaldelijk raadplegen,
inzonderheid over economische aangelegen
heden. Deze leden spraken de hoop uit, dat
daaruit mettertijd een levendiger handels
verkeer zou voortvloeien.
Eenige leden verklaarden, met ontstelte
nis kennis te hebben genomen van het in
cident nabij Venlo, den 9den November 1.1.,
waarbij Duitsche politieambtenaren twee
leden van den Britschen „geheimen dienst"
alsook twee, zich in hun gezelschap bevin
dende, Nederlanders, o.w. 'n officier, werk
zaam aan den generalen staf, over de grens
hadden gevoerd, bij welk gebeuren deze of
ficier was gedood. De hier aan het woord
zijnde leden vroegen zich af, of uit 't be
doel incident niet was gebleken, dat 't pre
ventieve toezicht op buitenlandsche „inlich
tingendiensten" ten onzent onvoldoende is.
Enkele leden vestigden de aandacht op
een bericht, voorkomende in 't „Utrechtsch
Nieuwsblad" van 27 November 1.1., volgens
hetwelk een brief door de afzendster uit
Amsterdam geadresseerd naar Berlijn, bij
haar was teruggekomen, na, blijkens twee
stempels en de bekende censuurstrook, door
de handen van de Fransche militaire post-
contröle te zijn gegaan, terwijl een enve
loppe van een brief, door een Rotterdam-
sche firma verzonden naar Roesselaere in
België, „zur devisenueberwachung Zollamt-
lich geoeffnet" werd, dus Duitschland pas
seerde.
Uit een en ander volgt, naar de meening
van de hier aan het woord zijnde leden, dat
op enkele postkantoren hier te lande een
activiteit wordt ontwikkeld, die wijst op in
vloeden van het buitenland.
