WINTERZITTING PROVINCIALE
STATEN VAN ZEELAND
De Tweede Kamer tegen de bestaande Woningwet
Ondeugdelijke gasmaskers
in den handel gebracht.
DERDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT GOESCHE COURANT) VAN WOENSDAG 20 DECEMBER 1930. No. 300.
De critiek op de Zegam-zaak.
Reglementswijziging Pol
der Walcheren.
WATERSCHAP SCHOUWEN,
Samenvoeging van polders.
DE WILLEM-ANNAPOLDER,
HET ONTSLAGEN PERSO
NEEL DER Z. V. T. M,
MOTIE-DE PAUW c.s.
Restauratie Abdijtoren.
100.000 DOLLAR VOOR FINLAND.
Verlenging van eenige artikelen
verworpen.
GEEN AANKOOP VAN RUNDEREN
IN DE KERSTWEEK,
Een voorraad van 15 a
16000 stuks in beslag
genomen.
„De Europeesche beschaving
heeft zonder Rome en Athene
geen beteekenis."
Italiaansche groeten aan het
Grieksche volk.
Granaat in Luxemburgsch
grensplaatsje neergekomen.
Zooals wij gisteren reeds uitvoerig meld
den,- is in de ochtendvergadering der Prov.
Staten gister veel critiek uitgeoefend op 't
voorstel van Ged. Staten inzake de Zsgam-
kwesties, dat als een der voornaamste be
palingen bevat het overnemen van het aan-
deelenbezit der N.V. Ned.-Ind. Gas Mij. in
de Zegam,-tegen een koers van 90
Des middags gingen de Staten in de af-
deelingen. Om circa drie uur heropende de
Voorzitter, jhr. mr. J. W. Quarles van Uf-
ford, de vergadering.
Alleereerst was het woord aan den heer
DEKKER.
Deze betreurde het, dat de Zegam-kwes-
tie in de Prov. Staten wordt behandeld
door het lid der Ged. Staten, dat tevens
pres.-commissaris der Zegam is.
Dit is niet persoonlijk bedoeld. De heer
Dekker uit felle critiek op de tot nu toe
gevolgde gedragslijn inzake de Zegam. Spr.
wil gaarne toegeven, dat hijzelf zich ook
verscheidene keeren met een kluitje in het
riet heeft laten sturen.
In feite is er niemand, die gelooft, dat
het kapitaal kan worden gerealiseerd op
50 Spr. wil het ruim nemen op 75
Dat beteekent dan nog een verlies van
200 000.
(„Heerlijke nonsens", zegt een stem uit
de vergadering).
De reorganisatie moet geschieden, zegt
spr.( maar dan onder andere leiding. Eerst
moet er dan een rapport worden opge
maakt door een onpartydig accountant.
In gewone zaken noemt men een balans,
zooals nu wordt voorgelegd, een zeepbel.
De heer DE LANGE wil in een anderen
geest spreken dan de heer Dekker. Spr.
brengt nuide aan den heer Van Bommel
van Vloten. Toch zijn er zaken, waarop
critiek gerechtvaardigd is. Waarom immers
laat men in 1939 de principes varen, die
men in 1934 5 jaar vroeger zei aan
te hangen?
De Zegam werd toen de gulden midden
weg genoemd. En de Ned. Ind. Gas Mij.
was noodig voor de deskundige leiding.
Thans verlaat men dien weg en schijnt men
de deskundige leiding te kunnen missen.
Spr. vraagt of het waar is, dat deze zaak
door andere motieven wordt beheerscnt
dan in de stukken worden genoemd. Als
dit zoo is, dan vraagt de heer De Lange
om aan Prov. Staten de werkelijke rede
nen uiteen te zetten, zoo dit niet in het
openbaar mogelijk is, dan in geheime ver
gadering.
Spr. kan op het oogenblik nog niet zijn
stem aan het voorstel geven.
Spr. zegt dan zijn meening over het feit,
dat „een redactie" zeer spoedig is kunnen
komen eerder dan de Statenleden zelf
het wisten, zegt spr. met belangrijk
nieuws over de Zegam. Spr. neemt ieder
woord in deze kwestie terug, dat iemand
zou hebben kunnen kwetsen, maar be
treurt den gang van zaken.
De heeren ADRIAANSE en VAN 'T
HOFF komen op tegen bepaalde bewoor
dingen, gebruikt door den heer Dekker.
De heer Van 't Hoff zegt daarbij: De
heer Dekker schijnt nog niet te begrijpen,
dat wie insinueert, zichzelf blameert.
De heer DEKKER: „We zullen wel zien".
De heer VAN BOMMEL VAN VLOTEN
vraagt verlof om de vele sprekers over de
Zegam-kwestie morgen, Woensdag, te mo
gen beantwoorden, zoodat hij zich goed kan
voorbereiden.
De VOORZ. heeft hiertegen geen be
zwaar en ook de vergadering gaat er mee
accoord.
Uitvoerig hebben wij reeds vermeld op
welke gronden aan Prov. Staten wordt
voorgesteld om het bijzonder reglement van
den Polder Walcheren te herzien.
Ook het gebouwd zou volgens de voor
gestelde wijziging een deel moeten dragen
der kosten van herstel van stormschade
aan de zeewering, evenals in het onder
houd der strand- en oeververdediging.
Verder wordt voorgesteld om den Molen
polder onder Arnemuiden op te heffen en,
samen met de voorheen buitendijks gele
gen gronden, te vereenigen met den Pol
der Walcheren.
De heer KODDE zou dit voorstel op het
oogenblik niet willen aanvaarden. Spr.
vraagt een nadere uitwerking door het Pol
derbestuur van de aanslag-verhouding tus-
schen gebouwd en ongebouwd.
De heer OUWEHAND zou gaarne zien,
dat men royaal voor den dag komt met:
„Het gebouwd moet een bepaald percen
tage bijdragen". Zooals het thans gegaan
is en gaat, heeft men geen houvast. Eerst
heeft het gebouwd niets betaald. Toen
moest het bijdragen aan de wegen, later
weer aan iets anders, nu aan de dijken Spr.
is er tegen, dat men stormschade aan dij
ken een buitengewone uitgave noemt. Bij
een polder, die rondom in zee gelegen is,
moet men stormschade caleuleeren in de
gewone uitgaven.
Spr. is er tegen, dat men in een polder
bestuur twee groepen heeft, die om hun
belangen eenigszins vijandig tegenover el
kaar staan. Spr. zou willen, dat het voor
stel werd terug genomen, terwijl dan later
een regeling voor de verhouding zou kun
nen worden voorgesteld.
De heer HAMELINK meent ook, dat
het eerst noodige is een bepaalde verhou
ding tusschen de percentages, die betaald
moeten worden door het gebouwd en door
het ongebouwd.
Spr.'s fractie heeft destijds het standpunt
ingenomen, dat het gebouwd zeker moet
mee-betalen. Dit mag echter niet worden
uitgelegd als een bereidheid om het ge
bouwd te beschouwen als iets, dat maar
steeds meer belast kan worden. Spr. ge
looft zeker, dat er een goede oplossing kan
worden gevonden. Maar spr. heeft 'n flauw
vermoeden, dat Ged. Staten denken: Laat
de zaak maar loopen. Als dit echter juist
is, dan komen we niet tot een oplossing.
In de vorige Statenvergadering is een
ingekomen stuk van het bestuur van den
Polder Walcheren als ongezegeld terzijde
gelegd.
De VOORZITTER deelt mede, dat dit 'n
onjuiste beslissing is geweest en stelt daar
om voor dezen brief alsnog te behandelen
bij dit agendapunt.
De heer BOSSELAAR acht het alleszins
rechtvaardig, als het gebouwd mee-betaalt.
De heer STA VERMAN is het hiermee
eens.
IN MEMORIAM JHR. ROREEL.
De heer DIELEMAN acht het hier de
plaats om ontsteltenis uit te spreken over
het verscheiden van ir. jhr. Boreel den zoo
uiterst bekwamen ingenieur van den
Polder Walcheren. Het overlijden is een
groot verlies voor een van de grootste wa
terschappen van Walcheren.
Hij was een zeer waardig en bekwaam
man, waaraan de Polder Walcheren veel te
danken heeft.
De heer Dieleman geeft een uitvoerige
gedegen historische schets van de geschie
denis van de betalingen van het gebouwd.
Heel in het begin betaalde het gebouwd
niets, wat begrijpelijk is, daar er toen prac-
tisch geen gebouwen waren. Dit is langza
merhand echter veranderd. Spr. legt er
den nadruk op, dat het belang van het ge
bouwd zeker niet minder is dan het belang,
dat het ongebouwd heeft bij de zeewerin
gen enz. Het is billijk, logisch en redelijk,
dat het gebouwd naar zijn belang bijdraagt.
Heeft de inwoner van Middelburg en Vlis-
singen geen belang bij het tegengaan van
een overstrooming? Heeft de koopman
geen belang bij goede wegen?
De heer KODDE maakt uit de woorden
der vorige sprekers op, dat er inderdaad
tegenstellingen bestaan in het Polderbe
stuur en dit is wel zeer te betreuren. Spr.
verschilt met den heer Dieleman in zoo
verre van meening, dat spr. het tot de taak
der Staten rekent om hierover te beslissen
en het niet, zooals de heer Dieleman, be
schouwt als eigenlijk uitsluitend te behoo-
ren tot de cmpetentie van het Polderbe
stuur.
Spr. zou willen, dat thans deze zaak
werd aangehouden en dat dan later Ged.
Staten terug komen met een voorstel,
waarin een vaste verhouding is opgenomen.
De heeren Ouwehand en Dieleman zet
ten hun standpunt nogmaals uiteen.
Het voorstel van Ged. Staten werd aan
genomen, terwijl bij het eerste gedeelte de
heeren KODDE en HAMELINK geacht wil
len worden te hebben tegengestemd.
De voorgestelde reglementswijziging voor
het Waterschap Schouwen behelst de mo
gelijkheid voor het bestuur om uit zijn
midden een commissie te benoemen ter
opneming van boeKen en kas van den gru-
fier-ontvanger. Eveneens zou het bestuur
dit onderzoek kunnen opdragen aan een
accountant of een ander deskundige.
De heer MES stelt voor om het voorstel
te lezen als: „aan een deskundige".
De heer DIELEMAN neemt du over na
mens Ged. Staten, waarop het gewijzigde
voorstel z.h.s. wordt aangenomen.
Ged. blaten stenen voor over ie gaan tot
samenvoeging van den Haventje-van-Bie-
zelingepoider en een gedeelte van den cala-
miteuzen Willem-Annapolder met het Wa
terschap De-breede-watering-bewesten-Y er-
seke.
De heer DE MILLIANO is van meening,
dat slechts in het uiterste geval moet wor
den overgegaan tot samenvoeging van pol
ders.
De polder Haventje-van-Biezelinge-pol-
der betaalt aan dijkgeschot een zeer klein
bedrag, terwijl de Willem-Annapolder een
groot bedrag betaalt.
Er zijn ook groote verschillen in het dijk
geschot van den Willem-Annapolder in op
eenvolgende jaren. Verleden jaar was dit
27 per ha, terwijl het nu 40 is.
Daarom raadt spr. aan om dergelijke za
ken in den breede te bezien en wel degelijk
met alle belangen rekening te houden.
Spr. wil zijn stem wel geven aan het
voorstel, maar dit is slechts incidenteel.
Spr. behoudt zich bij eventueele volgende
samenvoegingen zijn stem voor.
De heer V1ENINGS vraagt hoe het staat
met de werkzaamheden der commissie, die
de samenvoeging van de polders in Zeeland
bestudeert.
De heer DE LANGE zegt, dat inderdaad
gebleken is, dat diepgaande studie in der
gelijke gevallen noodzakelijk is. Het oor
spronkelijke voorstel zou n.l. voor den klei
nen Haventje-van-Biezelinge-polder nadee-
iig geweest zijn.
Voor de wijziging is spr. en zijn de Inge
landen Ged. Staten dankbaar. Spr. zou het
op prijs stellen als Ged. Staten de afwik
keling der financieele zaken op zich zou
den nemen.
Hierbij sluit de heer HAMELINK zich
aan, daar dit zeer belangrijk is.
De heer DIELEMAN verklaart, dat Ged.
Staten hiertoe bereid zijn. Hij is erkente
lijk voor den dank, gebracht aan Gedepu
teerden.
Het voorstel wordt z.h.s. aangenomen.
In verband met het hiervoor behandel
de moet het bijz. reglement van den cala-
miteuzen Willem-Annapolder gewijzigd
worden.
Hiermede gaat de vergadering accoord.
DE RENTELOOZE VOORSCHOT
TEN AAN DE Z. V. T. M.
Het voorstel om afwijzend te beschikken
op het verzoek der Z. V. T. M. tot afschrij
ving op de haar verleende rentelooze voor
schotten, wordt aangenomen.
Het in 1934 en 1936 ontslagen persneel
der Z. V. T. M. heeft verzocht om een tege
moetkoming uit de Provinciale kas, in ver
band met hun ontslag.
Ged. Staten stellen voor dit af te wijzen.
De heer OUWEHAND bepleit om iets
voor de betrokkenen te doen.
De heer v. d. FELTZ wijst er op, dat de
Provincie hierbij niet betrokken ig. Buiten
De strijd in het hooge Noorden. Met welke ontzaglijke moeilijkheden het militair transport van het
Finsche leger tijdens zijn dappere verdediging tegen de Russische troepen gepaard gaat, bewijst
bovenstaande foto.
de Provincie om is hier eigenlijk iets onbe
hoorlijks gebeurd. Er is algemeene ont
stemming over den gang van zaken, maai
de Provincie staat er buiten. Spr. zal zijn
stem geven aan het voorstel.
De neer DEKKER is het er mee eens,
dat er geen formeeie verplichting beslaat
voor de Provincie, maar er is toen een
ooorl moreeie verpiicncing. Spr. vreest, dat
de betrokkenen geen uitkeering zullen krij
gen. Spr. hoopt, dat er een oplossing zal ko
men, die meer zal overeenstemmen met de
christelijke en sociale opvattingen, die men
van Ged. Staten zou mogen verwachten.
De heer DE PAUW acht het noodig om
de Z. V. T. M. aan haar verplichtingen te
herinneren. Het voorstel wordt z.h.s. aan
genomen, met aanteekening dat de heeren
De Pauw, Dekker, Staverman en Ouwe
hand tegen zijn.
Het laatste voorstel inzake de Z. V. T. M.
betreft oai tot verwerping der motie-De
Pauw c.s. om een commissie te benoemen
inzake de kapitaalsreorganisatie der Z. V.
T. M.
De hr. DE PAUW zegt, gezien den loop der
besprekingen, geen behoefte meer te voelen
om op de instelling van een commissie te
blijven aandringen. Spr. wil afwachten wel
ken loop de zaken nu zullen nemen.
De vergadering gaat accoord met het
voorstel van Ged. Staten om de motie dan
voor kennisgeving aan te nemen.
OVERNEMING VAN WEGEN.
De Staten vereenigden zich z.h.s. met de
voorstellen om in beneer en onderhoud over
te nemen het weggedeelte Souburg (tram
halte)Vlissingen (Keersluis) van de ge
meente Vlissingen en van den Kanaalweg,
den Blauwendijk en den Vlissingsche singel
van de gemeente Middelburg.
DE OUDLANDSCHE DIJK TE
TERNEUZEN.
De Staten gaan accoord met het voorstel
om den Oudlandsehe dijk te Terneuzen aan
het openbaar verkeer te onttrekken.
Ged. Staten stellen voor de maximum bij
drage in de kosten ter restauratie van den
Abdijtoren te Middelburg te verhoogen van
5200 tot 7550, waarmee de vergadering
instemt.
RENTEVERHOOGING.
Op 26 Juli van dit jaar hebben de Staten
een leening aangegaan van 1.525.000 te
gen een rente van 4 Inmiddels is
j 500.000 opgenomen voor den bouw van 'n
nieuwe motorboot. Ten behoeve der overne
ming van de aandeelen der N.V. Zegam zal
300.000 noodig zijn. In de huidige omstan
digheden is het echter wellicht niet moge
lijk tegen 4 te leenen. Daarom stellen
Ged. Staten voor te bepalen, dat de inte
rest 4,5 mag bedragen en dan al het
noodige geld op te nemen in een leening
van 1.825.000 a ,.4% Aldus wordt be
sloten.
PROVINCIAAL WEGENFONDS.
De vergadering gaat accoord met de jaar
stukken van het Prov. Wegenfonds over
1938.
BEGROOTINGSWIJZINGEN.
De voorgestelde wijzigingen der begroo
tingen 1938 en 1939 worden eveneens goed
gekeurd.
Hierna wordt de vergadering verdaagd tot
Woensdagmorgen.
Hoover, de voorzitter van het Amerikaan'
sche comité voor hulp aan Finland, heeft
een bedrag van 100.000 dollar gezonden aan
Risto Ryti, den Finschen minister-president.
Dit bedrag is bijeengebracht bij openbare
inschrijving. Het is ontvangen in de eerste
week na de oprichting van het comité.
Met 52 tegen 19 stemmen heeft de Twee
de Kamer gistermiddag een wetsontwerp,
strekkende tot verlenging van den geldig
heidsduur van eenige artiKelen van de Wo
ningwet, welke unerlyk 1 Januari 1940
zouoen vervallen, verworpen.
Met name haduen de meeste sprekers be
zwaar tegen handhaving van artikel 5za,
dat huns inziens het bouwen van goede en
gueUKoope voiKswomngeii belemmert, m de
zen zin spraken de heeren Smeenk (a.r),
Steinmetz (r.k.), Bo m m e r (s.d.)
en De Visser (comm.), terwijl mevr.
M a c k a y-K a t z (c.h.) het ontv/erp ver
dedigde, daar de minister naar zij meende
de in dat artikel verleende bevoegdheden
juist in dezen tijd noodig heeft. In zyn ant
woord wees de minister van bmnenland-
scne zaken, de heer Van B o e ij e n, er op,
dat deze regeling de meeste reentszeker-
neid en bespoediging geert. In gemengde
stemming werd nee omwerp tenéione ver
worpen.
De rest van den middag werd in beslag
genomen door de behandeling van de be
grooting van het Zuiderzeefonds voor 1940.
De heeren Algera (a.r.), Ebels (v.d.),
ivievit (s.d.;, Siumpel (r.K.), Van
der Zaal (a.r.), Bakker (c.h.),
W ij n k o o p (comm.), Zandt (Staatk.
geref.) en Van de Waerden (s.d.),
voerden hierbij het woord. Verschillende
sprekers drongen aan op den bouw van een
schutsluis te Kuinre. De heer Kievit
achtte voortzetting van den Zuiderzeesteun
onvermijdelijk, terwijl hij een juistere toe
passing van de Zuiderzeesteunwet bepleit
te, evenals de heer S t u m p e 1. Andere
sprekers drongen aan op liquidatie van
deze wet. Ook werden verschillende wen-
scnen gehoord ten aanzien van de inpolde
ringen van het lJsselmeer en over de toe-
Komstige provinciale en gemeentelijke in-
deeling van de nieuwe polders.
in zyn antwuord zeuie minister A 1-
b a r d a o.m., dat het wetsontwerp betref
fende de gemeentelijke indeehng van den
Noordoost-polder de Kamer spoedig zal be
reiken. De minister deelde mede, dat de
in een sluisput op Urk uitgebroKen brand
een vertraging van enkele maanden in de
werkzaamneuen aan dien polder kan mee
brengen. Wat de Zuiderzeesteunwet betreft,
over de uitvoering hiervan zyn den minis
ter evenals den Kamerleden vele klaenten
bekend. Hij wees er op, dat de wet met ge
waagt van schadeloosstelling, doch van een
tegemoetkoming.
In de dertien jaren van de werking van
de wet zijn 16 millioen gulden uitgekeerd.
Voorts betoogde oe minister, dat de ge
middelde besommingen der Zuiderzeevis-
scnerij in 1939 zyn vooruitgegaan.
De minister deelde voorts mede, dat hjj
besloten heeft den belanghebbenden van de
artikelen 6 en 13 der Zuiderzeesteunwet
een extra-uitkeering te doen toekomen van
25 pet., in verband met de buitengewone
omstandigheden.
De begrooting werd evenals die van de
rijksafdeehng van het openbaar lichaam
„De Wieringermeer" zonder hoofdelyke
stemming aangenomen.
De vergadering werd geschorst tot des
avonds kwart over acht.
Wij vernemen van officieele zijde, dat
in de week van 24 tot 30 December a.s. de
aankoop van runderen van regeeringswege
op de verschillende veemarkten achterwege
zal blijven. Ook op de markt te Utrecht
op Zaterdag 23 December a.s. zal de Vee
houderij centrale geen runderen afnemen.
In de afgeloopen weken kwam de Am-
sterdamsche recherche in kennis van het
feit, dat gasmaskers in den handel werden
gebracht voor het lage bedrag van 1,50,
een prijs ver beneden die van zelfs het
goedkoopste volksgasmasker.
Uit een onderzoek naar de kwaliteiten
van dit masker bleek, dat het artikel in
geen enkel opzicht voldeed aan zelfs maai
de geringste eischen, welke men aan een
gasmasker mag stellen De vullingsbus, die
van primitieve makelij was, was gevuld
met een waardeloos mengsel, niet in staat
om welke chemische stof ook te neutrali
seeren. De recherche kwam tot de conclu
sie, dat men hier met een vorm van op
lichterij te doen had en ging op onderzoek
naar de herkomst der ondeugdelijke gas
maskers. Het spoor leidde naar Haarlem
waar gistermiddag bij den 59-jarigen auto
handelaar K. B. een zeer groote partij
gasmaskers in beslag kon worden genomen
By onderzoek bleek, dat de autohand.elaai
eenigen tijd geleden een zeer groote hoe
veelheid gelaatstukken van afgekeurde
gasmaskers2 afkomstig uit de militaire
magazijnen der artillerie inrichting, had
opgekocht. De waaide van deze gelaats
stukken bestond uitsluitend uit het rub
ber materiaal, waaruit deze vervaardigd
zijn en bij verkoop door de artillerie in
richting nam men aan, dat de opkooper
uitsluitend de beschikking over een groo
te party rubber, die voor andere doelein
den bruikbaar is, wilde krijgen In plaats
daarvan ging de nieuwe eigenaar knoeien
met vullingsbussen en andere onderdeelen,
die hjj aan de gelaatsstukken bevestigde
om den indruk te wekken een volledig
gasmasker in den handel te brengen. De
twee Amsterdamsche rechercheurs stelden
de Haarlemsche politie van hun ontdek
king in kennis en gezamenlijk namen zij
gistermiddag den voorraad, die naar schat
ting uit ca 15 tot 16,000 stuks bestond, in
beslag.
De Haarlemsche politie heeft het onder
Stefani meldt uit Athene: De Italiaansche
minister van nationale opvoeding, Bottai,
neeft bij de opening van een tentoonstelling
„hel Italiaansche boek" in tegenwoordig
heid van den Koning, den minister-president
en vele autoriteiten, in een toespraak de
groeten overgebracht van Mussolini en het
italiaansche volk aan het Grieksche volk.
De minister herinnerde er aan, hoe de oude
Grieksche en Romeinsche beschaving elkaar
nebben aangevuld, en betoogde dat de Euro
peesche beschaving zonder Athene en Rome
geen beteekenis zou hebben., In zyn ant
woord wees de Grieksche minister-president
Metaxas op de nauwe verwantschap en de
wederkeerige invloeden der beschavingen
van Italië en ^Griekenland van de oudheid
tot heden. Hij betoogde, dat Griekenland
met vertrouwen deze geestelijke gemeen
schap der beide volkeren bezag, te meer,
daar de betrekkingen van vriendschap tus
schen Italië en Griekenland de waarborgen
vormen voor de ontwikkeling van die ge
meenschap.
Dinsdagochtend te half zeven is, volgens
Belga, een granaat, zonder te ontploffen
neergekomen op het dak van het douane
kantoor op de brug van Remich (Luxem
burg). De granaat raakte nog de daken
van twee andere huizen en de deur van een
derde en kwam vervolgens terecht op de
Markt.
Een onderzoek naar de herkomst van den
granaat wordt ingesteld. Gisterochtend tus
schen half acht en negen uur heeft men een
levendig artillerievuur in de omgeving van
Perl-Apach, aan de FranschDuitsche
grens bjj Luxemburg, gehoord.
zoek in deze zaak nog niet geëindigd. Ar
restatie» zijn tet dusverre niet verricht.
