FINSCHE VROUWEN'. DE ONGEËVENAARDEN
SPIERPIJN
THERMOGENE
STADSNIEUWS
DERDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT GOESCHE COURANT) VAN DINSDAG 19 DECEMBER 1939. No. 299.
Door het noodlot werden zij geboren als dochters van soldaten
en werden moeders van soldaten.
Een voorbeeld voor haar
zusters in andere landen.
De overval van de Geheime
Duitsche Staatspolitie nabij
Venlo.
Duitsche deelneming in
Roemeensche petroleum
industrie.
De eerste Canadeezen
aangekomen.
De Duitsche pers over Engelsche
voornemens in Scandinavië.
De duikboot, die de „Bremen"
aanhield.
Kerstgaven aan kleine
grondgebruikers.
Reizigers per reddingboot naar
Schiermonnikoog.
Amerikaansche vliegtuigen
in Engeland aangekomen.
LEGER EN VLOOT
Bevrijdt U van
door de warmfe verwekkende
GOES
INGEZONDEN STUKKEN
OOSTBURG
Onze medewerkster in Finland, een
Noorsche dame, die in Helsinki deel uit
maakt van een organisatie tot steunver-
leening aan de burgerbevolking, schrijft
ons het volgende over haar bewondering
voor de Finsche vrouwen, de Martha s
„Lottals\' Roode Kruis-zust^rs bn alle!
overige Finsche vrouwen in den huidigen
oorlogstijd:
Werpen wij een blik eenige maanden
terug, dan moeten wij toegeven, dat de
Finsche vrouwen toen niet uitblonken boven
andere „moderne'' vrouwen, dit modern
vrouwentype, dat oppervlakkig gezien zich
met niets anders bezig houdt dan rp^t
haar goed verzorgd uiterlijk en haar
nette kleeding Vóór dezen oorlogstijd zou
geen macht op aarde de chique Finsche
vrouw hebben kunnen bewegen om ge
breide wollen kleeren te dragen in plaats
van luxueuze Parijsche.
Maar nu, nadat de „Stille week'' na
de eerste dagen van Rusland 's vliegaan-
vallen op Helsingfors en de vele andere
vreedzame, open Finsche steden, is ver
streken, hebben wij een beteren kijk ge
kregen op dit werkelijk imponeerende
werk, dat de Finsche vrouwen gepresteerd
hebben, zoowel binnen de organisaties, die
reeds opgebouwd waren, als ook door de
nieuwe ervaringen, die zij nu door de
praktijk verworven hebben, door nieuwe
organisaties op te bouwen en deze in
dienst te stellen van het welzijn van va
derland en volk.
Oneindig veel is er gebeurd in den loop
van slechts twee maanden Er zullen tel
kens nieuwe arbeidsvelden bijkomen, waar
door nog meer werk op de schouders van
de Finsche vrouwen geladen zal worden
Zij zullen haar lasten zeker met dezelfde
stille rust en kracht van handelen dra
gen als tot nu toe, want zij zijn, behal
ve moderne vrouwen in den besten zin
van het woord, óók afstammelingen van
een soldatenvolk, dat eeuwenlang gevoch
ten heeft voor zijn nationale vrijheid, zelf
standigheid en onafhankelijkheid, en waai
de vrouwen altijd aan de zijde van haai
mannen gestaan hebben als hun beste
kameraden.
Zooals gezegd is er net een week ver
streken, sinds de Russische vliegers be
gonnen hun beroemde „heldenmoed te
ontplooien door het machinegeweervuur te
openen op Finlands vrouwen en kinderen
Helsinki is van uiterlijk veranderd even
als zijn vrouwen; deze zijn meestal ge
kleed in de uniform van de „Lotta's" of
„Martha s" en Roode Kruis-zusters of dra
gen alleen een band met insignes. Vele
dragen ook bedrijfskleeding (gummi-helm,
cape en laarzen van gummi), ook wel
hebben zij een band om den arm, waarop
vermeld wordt, voor welk werk zij aan
gewezen zijn.
Wij zijn nu gewend de kellnerinnen van
eerste klas-restaurants te zien in windjas-
sen met lamsvel gevoerd, en overal ont
moet men de vrouwen in skibroek en
stevige vetleeren laarzen of kniebroek
met lange rubberlaarzen. De meesten van
de vrouwelijke leden van de gasbescher-
ming hebben de gummicape en al haar an
dere zakbenoodigdheden gestopt jn een
rugzak, die zij op een wollen pullover dra
gen.
De vrouwen van Finland hebben altijd
een aangeboren vaardigheid gehad om
een situatie als deze te beheerschen. Zij
zijn volbloed dochters van het volk, dat
de beroemde Finsche dichter Zacharias
Topelius „Het beste soldatenvolk van de
wereld" noemde. Door het noodlot werden
zij geboren als dochters van soldaten en
zqn ook moeders van soldaten geworden
Maar wanneer zij als grondslag van
haar wezen deze diepe ernst en de kracht
van practisch handelen hebben, die net op
het goede oogenblik ingrijpt en helpt zon
der onnoodige woorden, dan hebben zij
daarnaast toch ook weten te bewaren' de
droomende weemoed, die verbonden is aan
„het land van de 1000 meren en de tee-
re bekoorlijkheid van de zilvergrijze ber
ken stammen.
Oorzaak hier is, dat er nooit iets van
„militairismein dit soldatenvolk is ge
weest Zij stammen niet af van mannen
met een dringend machtbegeeren en cle
zonen, die zij ter wereld hebben gebracht,
zijn nooit „zonen van Mars geweest van
het type, dat er op bedacht is zien de
aarde onderdanig te maken met behulp
van de meest effectieve moordmachines
Het is een volk van vaderlandsverdedigers
van kampers voor de vrijheid, van wacht
posten, van zonen, die reeds vóór" zij hun
moeders rokken loslieten, haar hebben
hooren vertellen, van de groote en lichten
de opdracht, die hun wacht, wanneer hun
tijd komt: De uiterste voorpost te zijn van
de westersche beschaving tegen het Oos
ten!
Het is deze erfenis, die dé Finsche moe
ders haar zonen geven ter overname Maar
deze erfenis zou misschien te zwaar te dra
gen zijn geweest, ais de Finsche ouders
ook niet Finlands dochters een opdracht
gegeven hadden om zoowel de lasten als
de waarde van de nationale erfenis te
deelen, om levens-kameraden voor Fin
lands mannen te zijn.
Het was een groot woord, dat de pre
sident van de republiek, Kyosti Kallio
uitsprak, toen hij na den aanval van Rus
land op den onafhankelijkheidsdag in zijn
radiorede de vrouwen van het land dank
te en haar noemde: „De ongeëvenaarden'
Maar dit was niet te veel gezegd. Wat had
den de Finsche vrouwen gewrocht in deze
twee slechts twee maanden van 8
October af, toen de eens zoo verzoenings
gezinde Russische minister Molotof zijn
fluweelen handschoenen aantrok en aan
het Finsche volk zoowel zijn als Stalin's
verzekering gaf, dat het alleen het toe
komstig geluk van Finland was, dat hun
zorg gaf.
Welk een oneindige keten van arbeid
die weer nieuwen arbeid baarde., die wéér
nieuwe actie eischte! Welk een zorg, ge
duld en offerbereidheid en welk een on
uitputtelijke schat van practische men-
schenliefde en saamhoorigheidsgevoel met
land en volk werd in deze twee maan
den niet geëischt van Finlands vrouwen!
Maar deze vrouwen hebben naast al
haar overig typisch Noordelijke eigen
schappen ook een erfenis van haar groot
moeders. Deze moesten ook leer en de
groote huishouding zoowel op he!t land
als in de stad te bestieren, terwijl deze
op haar beurt de zelfvoorzienings-principes
hadden toegepast van haar grootmoeders
Al deze eigenschappen zijn in de Finsche
vrouwen van thans geopenbaard Zonder
dat zij zichzelf er rekenschap van gaven,
lag het reeds gereed in haar onderbe
wustzijn; daaruit putten zq in het oogen
blik, dat het geëischt werd Zij hebben
het gevoegd bij de ervaringen, die de eigen
tijd haar gegeven had
De groote Finsche landsorganisaties,
zooals het „Martha-verbond(van de
huisvrouwen), het verbond van onge
trouwde vrouwen, het „Lotta-svaerd ver
bond" en ook de vele kinderhulp-organisa
ties in alle steden van het land, hebben
een onvergetelijken arbeid verricht in den
loop van deze twee maanden Maar ook
hebben zjj samen met de vereenigingen
als het Roode Kruis nieuwe organisaties
gevormd voor gemeenschappelijke vrou
welijke hulp voor de mannen aan het
front, om hen alles te verschaffen om
hun zware taak te verlichten, en in de
eerste plaats den getrouwden man en fa
milievader daar ginds te bevrijden van de
knagende onrust en zorg voor het dage-
lijksch bestaan van vrouw en kinderen
die hem anders te zeer neergedrukt zou
hebben.
Ik heb zoo hier en daar enkele voor
beelden gegeven van de vele plichten van
de Finsche vrouwen van heden Wanneer
de vrouwen in andere Noordelijke landen
ja, in alle neutrale landen haar blik
ken naar de Finsche vrouwen richten, zal
het hun een aanmoediging zjjn om de
zelfde hoed als haar Finsche zusters te
toonen en dezelfde kracht te ontplooien,
mocht het ongeluk ook eens over haar
volk en land komen.
Want, wanneer het gevaar daar is, is
de „moderne" vrouw volstrekt niet min
der dan haar grootmoeders geweest zijn
De minister antwoordt op
vragen van het Kamerlid
Marchant et d'Ansembourg.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
de Marchant et d'Ansembourg in verband
met het optreden van gewapende Duitschers
op Nederlandsch grondgebied bij Venlo op
9 November 1939, heeft de minister van al-
gemeene zaken geantwoord, dat het waar
is, dat op 9 Nov. jl. eenige gewapende Duit
schers de Nederlandsche grens bij Venlo
hebben overschreden en op Nederlandsch
grondgebied onder bedreiging met wapen
geweld de inzittenden van een auto, waar
onder een Nederlandsch officier, hebben
overmeesterd. De identiteit der genoemde
Duitschers kon dezerzijds niet worden vast
gesteld.
De genoemde Duitschers hebben een aan
tal der inzittende personen evenals de auto
met geweld over de grens naar Duitschland
gebracht.
De regeering heeft van de Duitsche re
geering volledige genoegdoening verlangd
Een Duitsche financieele groep heeft, vol
gens de „National Zeitung", met medewer
king van de Roemeensche Bank aandeelen
ter waarde van 162 millioen lei van het
aandeelenkapitaal van de I.R.D.P. In-
dustria Romana de Petrol" verkregen. Deze
maatschappij is een der voornaamste Roe
meensche petroleummaatschappijen en be
schikt over een aandeelenkapitaal van 600
millioen lei, waarvan 150 millioen of 25 pet.
in bezit is van een Fransche maatschappij.
De I.R.D.P. bezit uitgebreide concessiege
bieden, welke tot dusver slechts in beperkte
mate werden geëxploiteerd. Als gevolg van
de Duitsche deelneming zal de boorbedrij-
vigheid op groote schaal ter hand worden
genomen. De hiervoor benoodigde installa
ties zullen door Duitschland geleverd wor
den.
voor deze schending van ons grondgebied,
met inbegrip van de invrijheidstelling van
den ontvoerden Nederlandschen chauffeur
en het lijk van den Nederlandschen officier
die bjj den overval volgens de verklaring
van ooggetuigen den dood heeft gevonden.
Gisteren zijn in Engeland de eerste con
tingent en Canadeezen aangekomen, die
binnenkort zullen vertrekken naar he'
front Bij duizenden begaven de Canadee-
sche soldaten zich van de groote oceaan-
schepen aan land, terwijl een eskader der
Britsche marine de wacht hield en vlieg
tuigen in de lucht waakten tegen een aan
val bij verrassingen op een van de groot
ste concentraties van troepen sedert het
begin van den oorlog
Aan boord van het vlaggeschip hebben
zich begeven de minister voor de domi
nions, Eden, en generaal Grant, die King
den hoogen commissaris van Canada
heefit vertegenwoordigd
Toen de schepen voorbij voeren, speelde
het muziekcorps van het vlaggeschip „O
Canada". Eden zeide later, dat het ge
juich der mannen de muziek overstemde
De mannen waren uitstekend geluimd.
Eden zeide in zijn welkomstwoord na
mens den Koning: „Eens te meer hel.it gij
gehoor gegeven op het beroep dat op u.
is gedaan Het volk van Groot-Brittannië
zal nimmer dit groote bewijs van vriend
schap en samenwerking vergeten. Het
kan zijn, dat de strijd_ langdurig zal zijn,
doch in de eenheid van het volk van het
Britsche gemeenebest ligt de zekerheid
van de uiteindelijke overwinning
Generaal McMaughton, de opperbevel
hebber, gaf Eden de verzekering, dat alle
lagen der bevolking van Canada er trotsch
op waren, zich bij Groot-Brittannië te
kunnen aansluiten „bij de bestrijding van
deze bedreiging der beschaving en „vast
besloten waren haar te verpletteren
De Berlijnsche correspondent van het
„Hamburger Fremdenblat" spreekt het
vermoeden uit, dat de hulp, die men door
het besluit in Genève aan de Finnen toe
gezegd heeft, voor Engeland slechts het
uitgangspunt is voor een diplomatiek en
zoo mogelijk militair offensief via de Scan
dinavische staten tegen het Groot-Duitsché
rijk, dat in alle Londensche verklaringen,
zoo schrijft hij, nog steeds als de eigen
lijke en uitsluitende vijand van het Brit
sche rijk wordt aangeduid
Intusschen, zoo gaat de correspondent
voort, zijn ook andere dingen geschied,
die het noodig doen lijken, voortdurende
opmerkzaamheid te schenken aan het
Britsche optreden in de Noordsche ruim
te. Voor de eerste maal wordt thans in de
Londensche pers een gemeenschappelijke
operatie van leger en vloot, die Engeland
den toegang tot de Oostzee zou verschaf
fen, genoemd als de sleutel to.t de over
winning in dit conflict Natuurlijk heeft
men, zoolang de militaire verwezenlijking
van dergelijke plannen op zich doet
wachten, aan Duitschen kant alleen te
doen met de politieke moraal, die daarin
verborgen ligt. Tijdens den wereldoorlog
was Churchill gerechtigd to.t .zijn onder
neming bij de Dardanellen omdat Turkije
als tegenstander van Engeland in het
kamp van de Centrale mogendheden stond
Doch de aangrenzende staten van de
„Dardanellen in. het Noorden" zijn tot op
dit oogenblik geenszins in den oorlog be
trokken Is men, zoo vraagt de corres
pondent, werkelijk reeds zoo ver in Lon
den, dat men meent zich niets te hoeven
aan te trekken van de politieke houding
van Denemarken, Noorwegen en Zweden?
Dit eene staat vast: égards, van welken
aard ook, meent men' in Londen niet in
acht te moeten nemen en om die reden
schijnt men het Finsch-Russische conflict
als een ernstige mogelijkheid om de
Noordsche staten in de oorlogsgebeurtenis
sen te betrekken, openlijk te verwelkomen.
(D. N. B.)
Twee Duitsche kruisers
getroffen?
De Britsche admiraliteit heeft gister
avond bekend gemaakt, dat de comman
dant van den Engelschen onderzeeër, die
de „Bremen" in zicht had gekregen, dit
schip bevel had gegeven te stoppen Hij
maakte zich gereed een waarschuwings
schot af te vuren, toen vijandelijke vlieg
tuigen de duikboot dwongen onder wa
ter te gaan. Ondanks het feit, dat Duit
sche vliegtuigen in de nabijheid waren,
kwam de duikboot boven water en gaf de
„Bremen" opnieuw een teeken, om on
middellijk te stoppen De „Bremen" nam
hiervan geen notitie. De commandant van
de duikboot maakte zich gereed een schot
af te vuren voor de boeg van de „Bremen"
toen hij opnieuw gedwongen werd te dui
ken.
Vier en twintig uur later zag de duik
boot een vestzakslagschip, twee slagkrui
sers en drie in de nabijheid varende krui
sers De commandant besloot te probee-
ren meer dan een schip buiten ge
vecht te stellen. De eerste torpedo trof
den kruiser „Leipzig" en men gelooft, dat
nog twee torpedo's een anderen zwaren
kruiser getroffen hebben Drie torpedo's
schoten tusschen de vijandelijke schepen
door. Nadat op de duikboot jacht was ge
maakt, keerde deze na het vallen van het
donker naar de plaats terug en consta
teerde, dat een oppervlakte van bijna vier
vierkante mijlen onder een dikke laag
olie lag. De admiraliteit, voegt hieraan
toe: „Het lijkt zeker, dat minstens een
zware kruiser, behalve de „Leipzig" ern
stig beschadigd en het is zeer wel moge
lijk, dat ten minste een van de
schepen er niet in geslaagd is de haven te
bereiken".
Een slachtoffer van het oorlogsgeweld ter zee. Een Engelsch schip
is door een Duitschen onderzeeër getorpedeerd. De explosie verricht
haar vernielend werk en het vaartuig verdwijnt in de golven.
De minister van sociale zaken en van
economische zaken hebben goedgekeurd,
dat ook dit jaar aan de onder groep B
vallende kleine boeren en -tuinbouwers,
op overeenkomstige wijze, als dit voor de
in de gewone steunregeling opgenomen
werklooze arbeiders is vastgesteld, een
Kerstgave boven hun gewone steunuitkee-
ring wordt toegekend.
Deze Kerstgave mag dus eveneens 25
bedragen van het bedrag, hetwelk de be
trokken grondgebruikers over de week
van 10 tot en met 16 December a.s. aan
gewone uitkeering zouden ontvangen, ter
wijl slechts mag worden toegekend 25
van de werkelijke gewone uitkeering (waar
in begrepen eventueele brandstoffentoeslag
en voorwat betreft de tuinbouwers in de
daarvoor in aanmerking komende gevallen
de toeslag ingevolge art. 17 van het re
glement voor hulpverleening aan kleine
tuinbouwers), die de ondersteunden over
vorengenoemde week zouden ontvangen,
indien er geen sprake was van de Kerst
gave.
De Kerstgave wordt geheel in geld uit
gekeerd, gelijktijdig met de steunuitkee-
ring over genoemde week en zal voor de
beide categoriën (kleine boeren en -tuin
bouwers) voor de helft gedragen worden
door het departement van economische
zaken, terwijl de andere helft ten laste
van de gemeente blijft, die daarin onder
normaal voorbehoud de gewone bijdrage
uit het werkloosheidssubsidiefonds kan
declareeren.
DE MUITERIJ IN HET ROODE
LEGER,
De correspondent van de „Baseier Na
tional Zeitung" te Stockholm verneemt,
dat maarschalk Worosjilof een commissie
naar het front in Finland heeft gezon
den, welke een onderzoek in moet stellen
naar de muiterij onder de troepen van
het roode leger. De leider van de GPOE,
Deria, maakt deel uit van deze commis
sie.
DE ZEEUWSCHE WATEREN EN DE
STAAT VAN BELEG.
In de staatscourant van gisteren, Maan
dag, is een bekendmaking van den comman
dant in Zeeland opgenomen, waarbij deze
militaire autoriteit een aantal bepalingen
voor de algemeene veiligheid heeft vastge
steld ten aanzien van den toegang tot, het
verkeer binnen en het verlaten van het in
staat van beleg verklaarde gedeelte der
Zeeuwsche wateren.
Wegens het vele drijfijs op de Wadden is
de veerboot Oostmahorn-Schiermonnikoog
gisteren twee uur vóór afvaarttijd vertrok
ken.
Reizigers, die van deze boot gebruik wil
den maken, onder wie de jachtclub en een
aantal militaire verlofgangers, kwamen te
Oostmahorn aan, toen de veerboot reeds
vertrokken was. Het twintigtal is toen per
reddingboot „Insulinde" van de N.Z.H.R.M.
naar het eiland gebracht.
Reuter meldt uit Lissabon:
Negentien Amerikaansche vliegtuig-des
kundigen zijn uit Lissabon naar Londen ver
trokken, waar zij vliegtuigen, welke uit de
Vereenigde Staten in Engeland zijn aange
komen, zullen monteeren.
Bjj Kon. besluit zijn benoemd en aan
gesteld bij het reservepersoneel der land
macht
I. bij het wapen der infanterie:
a. tot reserve-kapitein:
2. met ingang van 16 December 1939
ter nadere indeeling" door of vanwege
den Minister van Defensie, de reserve-eer-
ste-luitenantg J. Mulder en L. I. Overwater,
beiden van het 14de regiment infanterie.
Bescherm U tegen
KOUVATTEN
T~\e -warmte, die door d«
-1-7 Thermogène wordt op
gewekt, kalmeert rheuma-
tisehe gewrichts-, spier- en
zenuwpijnen. In de lende
nen, de heupen, de gewrich
ten en in den nek - overal
waar de kwellende pijn optreedt, kunt
U deze bestrijden door de pijnlijke plek
eenvoudig te bedekken met een vel
Thermogène. Niet alleen 's nachts, doch
ook overdag onder uw werk blijft de
Thermogène de pijn krachtig bestrijden.
Het is een eenvoudige, doeltreffende
methode om in den kortst mogelijken
tijd de pijnen te verdrijven. Het is tevens
een uitstekend middel om uw gezond
heid te beschermen tegen de wissel
vallige weersinvloeden. Thermogène is
verkrijgbaar bij Apothekers en Dro
gisten in doozen van 40 en 60 cent.
utr'
(Ingez. Med.)
KERSTFEESTVIERING DOOR HET
LEGER DES HEILS.
Donderdagavond zullen in het Gebouw
van het Leger des Heils de door de leden
vervaardigde goederen voor de kinderen
van de Zondagsschool tentoongesteld wor
den. De padvindsters zullen dan tevens het
spel „Prins Mario" opvoeren. Toegang wordt
verleend op z.g. „pondsbriefjes" voor spe
culaas, appels, krentenbollen, enz. Van de
ze „pondsbriefjes", d.w.z. van wat er opge
haald kan worden, zal een Kerstmaaltijd
aangericht worden op Vrijdag a.s. voor de
armste Goesche kinderen.
Intusschen hebben de padvinders van het
Leger des Heils in verschillende winkels
tonnen geplaatst in de hoop, dat de win
kelende dames daar vele pakjes in zullen
deponeeren. Hiervan zal een bedeeling aan
de armen en ouden van dagen gehouden
worden.
Verder zal op Maandag 25 en Dinsdag
26 December in het gebouw een bijzondere
kerstfeestviering plaats hebben. Door on
geveer 50 deelnemers zal eersten Kerstdag
des morgens zes uur „op Efratha's velden"
opgevoerd worden. Om drie uur zullen de
jeugdafdeelingen een demonstratie geven
en om 8 uur vindt een „Kerstheiligingsbij-
eenkomst plaats. Tweeden Kerstdag is het
om 10 uur heiligingsdienst, om 3 uur mu
ziek- en zffogfeest en om 8 uur zal het
kerstleekenspel iri vijf bedrijven „Komt la
ten wij aanbiddén" opgevoerd worden.
KERSTFEESTVIERING VOOR DE
MANNEN VAN 14 R. I.
Velen van dit Zeeuwsche regiment zul
len de Kerstdagen thuis kunnen doorbren
gen, maar de meesten moeten toch in hun
kwartieren blijven, om ook in die dagen
voor ons Vaderland paraat te zijn.
Wij doen nu een beroep op alle Zeeuwen
om aan deze mannen vriendelijk te denken
en ons voor hen een bijdrage te zenden,
waardoor het dengenen die daarvoor zor
gen willen, mogelijk zqn zal om voor hen
een Kerstavond voor te bereiden als vergoe
ding voor wat zij ver van de hunnen juist in
die dagen zoo heel erg missen. Ondergetee-
kenden bevelen deze zaak heel hartelijk bij
U allen aan en hebben in een advertentie in
dit blad hun gironummers medegedeeld,
waarop zij gaarne een bijdrage van U ont
vangen.
Ds. M. van Empel, Middelburg.
Ds. J. S. Hartjes, Vlissingen.
Ds. H. Volten. legerpredikant
14 R. I.
Abonnementen en Advertentlën voor dit
blad worden aangenomen door den Agent
Fa. A. J. BRONSWIJK.
I