«ZEELAND»
STADSNIEUWS
VLAAMSCHE KR0NIJK
STOOM WAS SC HER IJ
MIDDELBURG
BIOSCOPEN
RECHTSZAKEN
TELEFOON 637 MIDDELBURG
Het adres, voor beter werk
(Ingez. Med.)
GOEDE EN GOEDKOOPE VOEDING.
De afdeeling Middelburg van de Ned
Ver. van Huisvrouwen organiseert ieder
jaar in December een middag, waar de
leden hun bakprestaties kunnen toonen.
Aan die leden die het mooiste en smake
lijkste gebak hebben bereid worden dan
prijzen toegekend
Zoo is ook gisterenmiddag weer een als
altijd gezellige bijeenkomst gehouden in
de voorzaal van Sint Joris.
Naast de tafel met feestgebak, was een
tweede geplaatst, waar op flikkerende
comfoorlichtjes gezellige pannetjes ston
den te pruttelen. Aan den wand hingen
groote kleurige kaarten, waarop men kon
lezen hoe de verschillende voedingsmidde
len zijn samengesteld speciaal ook in ver
band met hun gehalte aan vitaminen
De afdeelingsvoorzitster, mevrouw A.
M. LomanVan Nieuwenburg heeft er op
gewezen, dat de zes verschillende gerech
ten op die tafel zoodanig zijn bereid, dat
ze niet alleen goedkoop en voedzaam, maar
ook smakelijk zijn, hetgeen de aanwezi-
zelf door proeven konden constateeren
In de stamppotten waren aardappelen ge
mengd, die met schil en al zijn gekookt
met boerenkool of andijvie Als armoede
en voedselschaarschte aan onze deuren
gaan kloppen, dienen de huisvrouwen en
allen, die iets met de voedselvoorziening
te maken hebben zich nu reeds op dezen
noodtoestand te hebben ingesteld. Men
moet van alles profijt trekken en niets mag
meer verloren gaan. Men mag met 't afkook-
water geen voedingsstoffen meer in het
riool laten verdwijnen en mag niet langer
kooken dan noodig is om geen vitaminen
te verspillen Men moet en kan er voor
waken, dat het kind aan voedingsstoffen
krijgt wat het behoeft en dat kan zelfs
voor een zeer kleine beurs ook als het
voedsel schaarsch wordt, indien de wen
ken van de moderne voedingscommissie in
acht worden genomen In dit verband
noemde spr. de groote waarde van mos
selen, waarvan een schaaltje met gebak-»
ken mosselen en recepten met boekjes
aanwezig waren Dan waren er het vol
korenbrood, stamppotten, vruchtenbrood
van gedroogde en gemalen vruchten en
kaasplakken, die goed gebakken de plaats
van vleesch bij warme maaltijden kunnen in
nemen Nog wees spr. op het nieuwe tijd
schrift „Voeding" ep wel speciaal op een
artikel over het zgn. „Oslo ontbijt voor
kinderen, zooals dat in de Noordelijke lan
den wordt gebruikt
Het bestuur zal aan ieder, die belang
stelt in een en ander gaarne inlichtingen
verstrekken, dit geldt ook voor niet-le
den der afdeeling
Nadat de genoemde gerechtep geproefd
waren, hebben de leden bij stemming uit
gemaakt welke taart, cake of pudding, in
gezonden door leden, eerste, tweede, derde
of vierde prijs hadden verworven
Tenslotte konden alle mede loten om
genoemde producten te bemachtigen Het
een zoo wel als het ander geschiedde on
der vroolijken kout en het werd voor de
aanwezige huisvrouwen een genoegelijke
middag
AANSCHAFFING MATERIAAL
KLEINKAMEROVEN GASFABRIEK.
Bij raadsbesluit van 24 Mei werd een cre-
diet verleend voor den bouw van een nieu
wen klein kameroven met vier kamers in
de Gasfabriek.
Naar het zich laat aanzien zal in begin
1940 met den betreffenden bouw-een aan
vang worden gemaakt. Tijdens dezen bouw
zal een der oude ovens I of IV in gebruik
worden gesteld om met de in gebruik zijn
de oven II de gasproductie op peil te hou
den.
Is de nieuwe oven III ingebouwd, dan
mag worden aangenomen, dat zij met oven
II bij gebruik van goede gaskolen geduren
de ongeveer 4 jaar in het huidige gasdebiet
zal kunnen voorzien, zonder dat ver
nieuwing van den bovenbouw behoeft plaats
te vinden. Mochten echter onverhoopt geen
of onvoldoende buitenlandsche kolen meer
kunnen worden ingevoerd en zou dus ge
werkt moeten worden met Hollandsche ko
len met een belangrijk lagere opbrengst,
dan zal het noodig zijn naast deze ovens ook
een der ovens I of IV in gebruik te nemen,
vooral wanneer door optredende petroleum-
schaarschte het gasdebiet nog zou toene
men.
Waar echter de toestand van de geheel
afgeschreven ovens I en IV zoodanig is, dat
deze geen langeren levensduur meer heb
ben dan hoogstens één jaar, is het ten
zeerste gewenscht en alleszins verantwoord
om thans reeds de noodige maatregelen te
treffen, dat de voor de vervanging van een
der ovens I of IV door een oven met 8 ka
mers van gelijkwaardige constructie als de
nieuwe oven III en dus met dubbele capa
citeit, benoodigde materialen worden be
steld en bij aankomst alhier worden opge
slagen. Langer wachten vergroot de moge
lijkheid van stagnatie in de levering, nog
afgezien van de te betalen prijzen en min
dere kwaliteit der materialen. B. en W. ver
zoeken den Raad mitsdien een crediet van
naar raming 20.000 voor aankoop van de
benoodigde materialen.
DE BUSLICHTINGEN.
In de buslichtingen der stadsbussen is een
wijziging gekomen en wel is de vierde bus
lichting en kwartier vervroegd, zoodat deze
gebeurt tusschen 19,20 en 20,00. Vooral met
het oog op de nachtpostverbinding is deze
lichting van groote beteekenis.
MIDDELBURG.
CITY.
Kom je ook op de races?
Dick Powell heeft de ups en dows van
de Amerikaansche revue films ten volle
medegemaakt. Hij was langen tijd de „first
lover" en tallooze zwijmelende „sweet-
songs" bracht hij uit. Zijn succes bleek het
best uit de vele carricaturen die van hem
verschenen en de soms rake humoristische
nabootsingen van zijn wat zoetelijke ver
schijning op het witte doek.
Zijn beste tijd heeft hij gehad. Dat men
hem thans weder in humoristische films een
eerste rol laat spelen, bewijst echter dat hij
niet als zoo velen Vóór hem, geheel heeft
afgedaan. Dick is hier verkooper in een
first-class sportzaal, waar de gang van za
ken hem niet bevalt. Hij vindt dat er wat
meer reclame gemaakt moet worden; zijn
chefs zijn het met hem eens en het eind van
het liedje is dat een bekend heerrijder dan
maar eens de zaak aan zijn naam moet ver
binden, door haar artikelen te dragen. De
beroemdheid in kwestie zit echter in Austra
lië, doch dat is geen bezwaar. Dan moet
Dick zich maar voor hem uitgeven.
Zooals te voorzien is steekt Dick zich hier
mede in een wespennest. Hij komt in een
milieu terecht, waar het al paardenraces is
wat de klok slaat en Dick is niet zoo goed
of hij moet het meest onhandelbare paard
in de steeple-chase rijden. Hoe hij er zich
doorslaat verklappen wij niet. Het is verba
zend amusant en hij lapt-et-em. Louis Arm
strong met zijn band komt er aan te pas
en op diens opwekkende muziek jaagt Dick
hals over kop naar de overwinning en" naar
de belooning in den vorm van een omhel
zing van de lieftallige Anita Louise. Het is
een bijzonder aardige film, waar de wedren
nen en het annexe milieu nog eens weer op
een andere wijze zijn ingeschakeld.
Koning der onderwereld.
Humphrey Bogart is het proto-type van
den gangster, zooals de Amerikanen ons die
plegen te schilderen, hard, onvermurwbaar,
doch met een zwak voor publiciteit en alles
wat naar geleerdheid riekt. Zoo ook deze
koning der onderwereld, die zich gaarne
met Napoleon vergelijkt en zich een bio-
graphie laat schrijven. Zijn laatste woorden
zijn een verzoek niet bekend te maken dat
hij door een vrouw aan zijn einde kwam.
Het is juist het genie, dat hij zoo zeer be
wonderde, dat hem de baas werd. Hoe een
moedige vrouwelijke dokter hem en zijn
bende onschadelijk maakte ga men zelf zien.
Es ist noch nie da gewesen.
episode in de duikerklok is de moeite
waard. Dat de liefde óók aan het woord
komt is voor Hans Aluers plezierig u^.;
geen hoofdzaak. Want tenslotte sluit hij
het meisje, dat hij wel mag, in de armen
van zijn vriend. Zoo is hij nu eenmaal!
Alaska 's een film, uie met groote zorg
is samengesteld en aanspraak mag maken
op een juisi e karakterteekening van een
man, die weet wat hij wil.
Monte Carlo.
Het karakter van deze rolprent is weer zoo
geheel anders dan dat van de eerste film.
Dat 't hier 'n Fransch product is zal er
zeker niet vreemd aan zijn. Met hoeveel
charme weet men daar een bepaaid on
derwerp aan te pakken en uit te beelden
De lichte roerselen der ziel zijn zelfs in
een feitelijk banale oplichtersgeschiedenis,
zooals hier, met een schier vertederende
liefde weergegeven
Dita Parlo en Albert Prejean spelen de
hoofdrollen en ze doen dat met overtui
ging. Prejean als de man die zijn jeugd
liefde terugvindt in de vrouw die gekon-
peld is aan een mondainen kwartjesvinder.
Zjj walgt van dat leven, temeer nu zij ont
dekt dat er een nieuw geluk voor haar
is weggelegd. Er zijn vele verwikkelingen
die het verhaal heel aantrekkelijk maken.
Een film die er mag zijn
GRAND THEATER.
ELECTRO.
Alaska.
Bij de vele creaties die Hans Albers in
den loop der jaren op het witte doek ten
beste heeft gegeven, is er in deze film
weer een gevoegd. Het is zeker z'n slecht
ste niet Hij blijft nu eenmaal een figuur
die een bepaald genre vertegenwoordigt.
Een ruig type, dat van z'n hart geen
moordkuil maakt. Hij zegt op zijn eigen
manier waar het op staat en voegt daar
meteen de daad aan toe Zoo iets bekomt
hem niet altijd goed; doch de gevolgen
neemt hij dan ook als een kerel voor zijn
rekening.
In dit geval is het manslag ergens in
Alaska waar hij als ingenieur de verant
woording draagt van een mislukten water-*
leid'ngaanleg. Er zijn evenwel elementen
aan het werk, die er beter bij varen in
dien het sanitaire werk alleen op papier
blijft bestaan Het kruikje gaat ook hier
zoolang te water tot het breekt. En dat
het breekt, daar zorgt Monstuart alias
Hans Albers op eminente wijze voor Dat
gaat evenwel niet zoo een, twee drie. Eerst
moet hij zich zuiveren van den blaam een
ordinairen moordenaar te zijn Daarmede
gaat gepaard de ontmaskering van het
laagstaande individu, dat den aanleg van
het groote werk saboteert.
Nu is het milieu van Alaska anno 190b
uitstekend geschikt om de menschelijke
hartstochten in schrille beelden af te
schilderen; hetgeen dan ook geschiedt
Daar staat tegenover dat de humor van
Hans Albers, zelfs in z'n dronken buien,
een compensatie beteekenen voor de ve
le tegenslagen, die hij moet overwinnen
De geschiedenis is spannend van het be
ging tot het zegevierende einde. Vooral de
GOES.
De school van eer.
We constateerden reeds eerder, dat tal
van de hedendaagsche films wel zeer bij
zonder op dezen tijd afgestemd zijn. En
verwonderd vragen we ons daarbij af, of de
filmproducenten zulk een vooruitzienden blik
hadden, of dit soort films bij wijze van
speculatie gemaakt werd. Een speculatie die
dan wel bijzonder gelukt is. Ook ,,De school
van eer" is weer zulk een film. De ge
schiedenis vormt als het ware een overgang
van den tijd der grootste werkloosheid naar
den tijd van oorlogsvoorbereiding. We zien
eerst in korte scènes de ellende der jeugdige
werkloozen, die zich bij honderden ver
dringen voor de gelegenheden waar hen
gratis voedsel verstrekt wordt. Eén hunner
wordt uitgekozen voor een studiebeurs en
blijkt dan de zoon te zijn van een militairen
dokter, die, naar men meent, niet terug
keerde uit den oorlog en voor zijn dapper
heid met de hoogste onderscheiding, de
„Congressional medal" beloond werd. Maar
zijn zoon, Tom Allen (Jackie Cooper), ziet
een oorlog als een zinlooze slachtpartij, die
hem zijn vader ontnam, en daarna zijn
moeder, die van verdriet stierf. En geen
„congressional medal" is in staat hem dat
te vergoeden. Toch aanvaardt hij de studie
beurs voor de militaire academie, om het
voedsel en onderdak dat hem verstrekt zal
worden. En daar leert hij inzien, dat men
gedwongen kan worden te vechten en er
dingen zijn die waard zijn om er voor te
vechten. Een dramatischer wending krijgt de
film als de vader van Tom Allen nog blijkt
te leven. Doch deze durft zich alleen aan
een vertrouwden vriend te verto'onen en wil
voor zijn zoon niet weten, hoezeer hij ook
naar hem verlangt, dat hij nog in leven is.
Omdat hijzelf overtuigd is, zich zeer oneervol
gedragen te hebben en gedeserteerd te zijn.
Pas als zijn vriend hem tenslotte een schrifte
lijk bewijs van het ministerie van oorlog
weet te toonen, waaruit blijkt, dat hij we
gens een „zenuwschok" eervol en beloond
met de hoogste onderscheiding uit den dienst
ontslagen is, hervindt hij zichzelf. Een in
vele opzichten sobere, maar daarbij toch
aangrijpende geschiedenis die uitstekend ge
speeld wordt.
De bruidegom in angst.
Farina, die al heel wat damesharten
brak, vindt eindelijk de ware en zal gaan
trouwen. Doch dan wil het noodlot, dat op
den dag van zijn huwelijk zijn paard den
hoed van een dame vernield. Die dame komt
in zijn huis terecht en wil dit niet verlaten
voor hij haar een precies-gelijke hoed be
zorgd heeft. En zoo doet Farina, terwijl zijn
huwelijk voortgang vindt intusschen het
bovenmenschelijke om zoo n hoed e vinden,
opdat die dame zijn huis verlaten zal hebben
voor hij er met zijn vrouw in terugkeert.
De talrijke dwaze verwikkelingen zijn al te
overdreven om een schijn van waarheid aan
de geschiedenis te geven, maar hoe dwaas
ze ook zijn, ze worden brillant gespeeld en
amuseeren den toeschouwer kostelijk.
POLITIERECHTER TE MIDDELBURG.
Zitting van Vrijdag 15 December 1939.
De volgende personen werden gedagvaard:
A. P. de R., 35 jaar, schipper te Yerseke,
wegens: 1 e. op 4 November 1939 te Yerseke
opzettelijk het uniform van een Neder-
landsch Militair dragen, terwijl hij niet be
hoorde tot het Nederlandsche Leger en niet
bevoegd was deze uniform te dragen;
2 e. het in den nacht van 4 op 5 November
1939 te Yerseke binnen dringen in een
school die door de militaire overheid ge
bruikt werd voor het legeren van militairen,
zulks zonder dat hij daartoe gerechtigd was
en gekleed was in uniform van het Neder
landsche leger zonder daartoe bevoegd te
zijn, en in de school den nacht te hebben
doorgebracht.
Eisch: f 25 subs. 10 d.h. Uitspraak: f 20
b. subs. 10 d. h.
T. H., 63 jaar, huisvrouw van C. W. L.,
te Krabbendijke, wegens mishandeling van
Maria van de Velde op 17 November 1939
te Krabbendijke.
Eisch en uitspraak: f 10 subs. 5 d. h.
P. F. P., 19 jaar, monteur te Kloetinge,
wegens het feit dat hij op. 22 September
1939 te Goes met een door hem bestuurd
tweewielig motorrijtuig heeft gereden over
den openbaren weg, terwijl hij wist, dat hem
de bevoegdheid om motorrijtuigen te be
sturen was ontzegd.
Eisch en uitspraak: f 20 of 10 d. h.
L. Z., 3 7 jaar, werkman en M. L. H.
huisvrouw van L. Z., 32 jaar, beiden te
Goes, wegens het aannemen van flesschen
wijn, kruiken jenever, bussen gehakt en
stukken kaas en uit winstbejag bewaren en
verbergen dezer goederen, welke goederen
door diefstal waren verkregen, gepleegd te
Goes in September, October en Nov. 1939.
Eisch: beiden 1 maand gevangenisstraf.
Uitspraak: ieder 1 maand gev. straf voorw.
met proeftijd van 3 jaar en f 15 of 10
dagen, met afwijzing van een civiele vorde
ring.
E. A. de B., 47 jaar, landbouwer te Sluis,
wegens het zich op 21 October 1939 te
Sluis, in strijd met een beschikking van den
Minister van Economische Zaken, verschaf
fen van 200 liter petroleum.
Eisch ei}, uitspraak f 10 of 5 dagen met
verbeurdverklaring van de in beslag ge
nomen petroleum.
O. J. O., 33 jaar, en J. A. M. de R., 37
jaar, beiden landbouwer te Sluis, wegens het
zich verschaffen van 200 liter petroleum in
strijd met een beschikking van den Min. van
Econopi. Zaken, gepleegd te Sluis op 16
October 1939.
Eisch en uitspraak: ieder f 10 of 5 dagen
met verbeurdverklaring van de petroleum.
C. Th. H. van B., huisvrouw van L. A.
v. d. V., 50 jaar, wonende te Sluis, wegens
het zich op 4 October 1939 te Sluis ver
schaffen van 100 liter petroleum en P. B.
57 jaar, landbouwer te Sluis, wegens het
zich op 26 October 1939 te Sluis verschaffen
van 200 liter petroleum, zulks in strijd met
een beschikking van den Min. van Econo
mische Zaken.
Eisch en uitspraak ieder f 10 of 5 dagen
met verbeurdverklaring van de olie.
A. E. J. P., 24 jaar, handelaar te Oost
burg, wegens hel feit dat hij in October
1939 te Sluis heeft bewerkt althans mede
bewerkt dat C. Th. H. v. Besien, J. A. M. de
Rijcke, O. J. Onderdonck, E. A. de Badts en
P. B. Maenhout in strijd met een beschik
king van den Minister van Economische Za
ken zich respect. 100, 200, 200, 200 en 200
liter petroleum hebben verschaft, door in
October 1939 opzettelijk zijn chauffeur
Joseph de Zeeuw opdracht te geven voor
noemde hoeveelheden petroleum aan voor
noemde personen af te geven.
Eisch en uitspraak f 25 of 10 dagen.
M. V., huisvrouw van C.V.O.R., 49 jaar,
De opperbevelhebber van het Duitsche leger, generaal Von Brau-
chitsch, bespiedt in een observatiepost de Fransche stellingen tijdens
zijn jongste bezoek aan de Westwall.
XLIV.
Sedert het uitbreken van den oorlog is
het-vraagstuk van de bevoorrading van het
land natuurlijk zeer aktueel geworden.
Trouwens hoe langer hoe meer, naarmate
de oorlogstoestand voortduurt, zullen wij
ondervinden aan den lijve, dat de voedsel
voorziening, en in verband daarmede de
productie van onzen eigen landbouw, "inder
daad alle belangstelling verdient.
In zake vleesch- en zuivelproducten kan
onze eigen voortbrengst op dit oogenblik
ruimschoots voorzien in de behoeften van
het land.
Of dit zal blijven duren, zal afhangen van
de mogelijkheid den veestapel op zijn huidig
peil te handhaven, hetgeen erg te betwijfe
len valt.
Immers tegen de tegenwoordige prijzen
van boter en melk eenerzijds en van de
krachtvoeders anderzijds zal de veehouder
verplicht worden op te ruimen. Daarbij
komt dan nog de vraag of wij, tengevolge
van de economische blokkade, binnen af-
zienbaren tijd niet een groot tekort zullen
gaan krijgen aan krachtvoeders.
Wat de bevoorrading van broodgraan be
treft zijn wij voor 70 afhankelijk van het
buitenland. Met een ernstige prijzenpolitiek
en de noodige aanpassing zouden we dit te
kort met 20 kunnen verminderen, wat
niet van belang ontbloot is in deze omstan
digheden.
Alles wijst er op dat deze oorlog niet zal
uitgevochten worden met de wapens van
staal, maar met het trage, doch vreeselijke
wapen van den honger.
De neutralen voorzoover er die op den
duur zullen blijven zullen onvermijdelijk
hiervan den weerslag gevoelen. Wij zouden
haast kunnen zeggen, dat onze militaire
neutraliteit grootendeels zal afhangen van
onze economische onafhankelijkheid.
Het is bijgevolg vart belang zooveel mo
gelijk hierin te voorzien. Met dit doel heeft
de Regeering de verplichte teeltuitbreiding
van tarwe en andere granen opgelegd. Maar
een verplichting zonder meer zal ons niet
veel baten, als niet tegelijkertijd voorzien
wordt in de bestaansmogelijkheid van den
voortbrenger.
Het vraagstuk heeft echter nog een an
der espect. België heft geen grond genoeg
om zijn dichte bevolking te voeden. In alle
omstandigheden, en bijzonder nu, is het dus
een economische en sociale noodzakelijkheid
de beschikbare gronden krachtig te gebrui
ken en zoo mogelijk uit te breiden.
Hierop werd in den laatsten tijd in de
pers en in de Kamers en niet in het minst
door de boeren-organisaties de aandacht
van de openbare besturen gevestigd. Wij
zullen niet beweren dat de Regeering niets
gedaan heeft, maar het blijft toch een feit
dat wij nu de jammerlijke gevolgen moeten
dragen van het gebrek aan een belijnde en
doortastende politiek. Het is te betreuren
dat men moet vaststellen dat er vele pro-
ductie-mogelijkheden voor den landbouw
werden verwaarloosd, wegens onvoldoende
voorzorg.
Vele duizenden H.A. vroeger beste grond,
werden in den loop der laatste tijden prijs
gegeven aan het water en daardoor tot ge-
wonende te Moerbeke, wegens poging tot
uitvoer van 5 knotten breiwol, door deze
goederen op 8 November 1939 te Koewacht
te vervoeren in de richting van de Belgische
grens.
Eisch: f 15 of 10 dagen. Uitspraak: f 10
of 5 dagen.
J. de R., 38 jaar, autoslooper te 's Heer
Abtskerke, wegens het feit dat hij op 13
October 1939 te Kapelle en te Wemeldinge
opzettelijk in strijd met een beschikking van
den Minister van Economische Zaken rubber
autobanden heeft verkocht en geleverd aan
resp. W. de Groene en G. Schouwenaar,
zonder schriftelijke vergunning van den
Directeur van het Rijksbureau voor Rubber.
Verd. werd vrijgesproken.
heele of gedeeltelijke onvruchtbaarheid ge
doemd.
De verwaarloozing van de kleine water-
loopen alleen heeft tot gevolg gehad dat
het waterpeil'door verzanding verhoogde en
dat de afwatering van de aangrenzende lan
derijen onmogelijk werd gemaakt. Dit alles
beteekent het vernietigen of verminderen
van een broodwinning van duizenden fami
lies, een vermindering met tientallen mil-
lioenen van den nationalen rijkdom en van
de inkomsten voor de Staatskas, maar ook
een vermindering van onze economische on
afhankelijkheid. Daar waar nu onkruid en
n ets opbrengend struikgewas 'n prachtige
en door hem zeer gewaardeerde schuilplaats
bieden aan allerlei schadelijk wild, kon
plaats gemaakt worden voor oogsten van
koren.
En dan nog iets: duizenden bij duizenden
H.A. heide- en braakgronden wachten op ont
ginning om herschapen te worden tot land
bouwgronden. De boeren hebben ontegen
zeggelijk een reuzenstrijd geleverd om meer
grond. Dat bewijzen de meer dan 200000
H.A. landbouwgrond, die aan heide en bosch
ontworsteld werden en de ettelijke duizen
den H.A., die drooggelegd werden.
Dat er nog zoo veel te doen is op dit ge
bied is ook niet de schuld van het Ministe
rie van Landbouw, die misschien gedaan
heeft wat het „kón", maar is grootendeels
het geyolg van den geringen steun der open
bare besturen.
Nu zooveel duizenden H.A. goede gronden
aan den landbouw ontnomen worden voor
onmisbare doeleinden, o.a. voor vliegvelden,
overstroomingsgebieden, versterkingswer-
ken enz. zou men er ernstig aan moeten
denken zoo weinig mogelijk te laten verlo
ren gaan en zooveel mogelijk terug te win
nen.
Er schijnen thans plannen ontworpen te
zijn (of te worden) om de handen aan 't
werk te slaan en talrijke verzuurde gronden
zullen worden drooggelegd en heidegronden
zullen worden ontgonnen.
Van sociaal standpunt heeft dat groote
beteekenis, maar ook in nationaal opzicht is
het niet minder belangrijk. De bevoorrading
van het land heeft zooveel waarde als de
militaire weerbaarheid.
Wat Italië met de Pontijnsche moeras
sen en Nederland met de Zuiderzee hebben
gedaan, zou België dat in 't klein niet kun
nen?
Als slot op deze beschouwing een stukje
geschiedenis en eigen ervaring uit den vo-
rigen oorlog.
Toentertijd woonde schrijver dezes in een
der Brusselsche parken. Toen de oorlog een
tijdje aan den gang was en de voedselvoor
ziening der bevolking al moeilijker werd,
'streek er op zekeren dag een troep arbei
ders neer in het park en werd dat, op order
der overheid, omgespit en in akkers ver
deeld en bezaaid en beplant. Waar vroeger
de bloemen geurden, de heestergroepen
bloeiden en de gazons keurig onderhouden
werden en tot speelplaats dienden van groot
en klein (in Brussel mag men op de gras
velden loopen) stonden weldra de erwten-
en boonenplanten zich omhoog te werken
en bolden de „petatten" (aardappels) zich
in de voren. Dat werkte zoo aanstekelijk
dat ook wij onzen vrij grooten tuin (ong.
3000 vierk. meter) gingen (of eerlijker: lie
ten) omwerken en het aangename ruilden
voor het nuttige en eerst noodige. Onze
trouwe zorgen en toewijding ten spijt, waar
aan vele uren gedurende vele jaren waren
besteed, vielen onze mooie planten en bloe
men onder het kapmes der harde noodza
kelijkheid. Het was inderdaad een harde
rifeatregel en een hard gelag.
Maar het feit, dat wij van toen af en
gedurende den verderen duur van den oor
log steeds volop groenten hadden en in het
najaar een drie honderd kilo aardappels en
een 50 kilo erwten en boonen en nog zoo
veel meer in den kelder konden verzamelen,
bracht een lichtstraal van voldoening.
Maak maar eens soep van rozen en eet
maar eens van daliah's.
In zulke tijden is één groene erwt meer
waard dan de mooiste dubbele aster.
Hendrick de Vlamingh.
