tytroxrxttcïnle ^eeutvgcfye
(&GOESCHE COURANT)
In 12 dagen tijds 114 Russische
tanks vernield.
DUITSCH VESTZAK"-SLAGSCHIP AANGEVALLEN
DOOR DRIE BRITSCHE KRUISERS
Russisch passagiersschip
vergaan.
122 man omgekomen bij
ondergang van Britschen
torpedojager
Een Kerstgave
aan werkloozen.
Een urenlang gevecht nabij de kust
van Zuid-Amerika.
De „Graf Von Spee" heeft reeds
30 dooden en 60 gewonden.
TWEE KRUISERS LIGGEN
OP WACHT,...
GRANATEN VAN 300 KILO....
Ongeveer 300 opvaren
den omgekomen.
De „Duchess" kwam in
aanvaring met ander oor
logsschip.
m
Ook 't Duitsche passagiersschip
„New-York" ontsnapt?
ESTLANDSCHE SCHEPEN OP WEG
NAAR
NEDERLAND AANGEHOUDEN,
De Sovjets beproeven een
^doorbraak te forceeren.
HEROVERING VAN
PUINHOOPEN
NOG EEN TREFFEN OP ZEE.
Engelsche duikboot zou Duit-
schen kruiser getorpedeerd
hebben.
DE RUSSISCHE VERLIEZEN
ZEER GROOT,
Rusland wordt zeer
waarschijnlijk uit den
Volkenbond gestooten.
Britsch stoomschip
getorpedeerd.
NUMMER 295 182e JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsehe Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
TWEE BLADEN
EERSTE BLAD
DONDERDAG li DECEMBER 1939
HIDDELBURGSCHE COURANT
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bjj vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
Gisteren heeft nabij de kust van .Zuid-
Amerika een felle zeeslag gewoed tusschen
het nieuwste Duitsche vestzak-slagschip
„Admiraal Graf von Spee" en drie moder"
ne Engelsche kruisers..
Öe „Von Speet'' is hierbij zoo ernstig ge-
Ijroffetn, dat het schip de haven van, Mon
tevideo in Uruguay is binnengevlucht, waar
SO doollen en 60 gewonden aan land werden
gebracht.
De Britsche kruiser „Exeteif werd bui
ten gevecht gesteld.
De Engelsche admiraliteit spreekt ech
ter tegen, dat dit schip gezonken zou zijn.
Het is zwaar beschadigd en kan niet meer
aan het gevecht deelnemen.
Het Duitsche schip is gisteravond laat in
Montevideo binnengeloopen. De strijd had
toen, met tusschenpoozen, geduurd van
des morgens 6 uur af. Te Montevideo was
een groote menigte aanwezig bij het ont
schepen der dooden en gewonden.
Te Londen wordt verklaard, dat over
eenkomstig de Haagsdhe overeenkomst van
1907 de „von Spee 24 uur in een neutra
le haven mag blijven, terwijl alleen die
herstelingen mogen worden uitgevoerd
welke absoluut noodzakelijk zijn om het
schip weer zeewaardig te maken. De strijd
middelen van het schip mogen niet aange
vuld worden.
De Britsche kruisers „Ajax" en „Achil
les" liggen voor de haven van Montevideo
te wachten. Later werd gemeld, dat zij de
buitenhaven waren binnengevaren.
Men weet niet in hoeverre zij bescha
digd zijn.
De gewonden van het Duitsche oorlogs
schip zijn in het militaire hospitaal van
Montevideo opgenomen.
De correspondent van de „New York
Times" te Buenos Aires schrijft aan zijn
blad, dat de Britsche kruisers met het vest
zakslagschip in contact zijn gekomen op on
geveer 200 mijl ten Oosten van Punta De-
leste (de monding van de Rio de la Plata)
Woensdagochtend omstreeks 6 uur. Het
vuur werd onmiddellijk geopend. De Brit
sche kruiser Exeter" werd zoodanig ge
troffen, dat het schip nog slechts met be
perkte snelheid kon varen, zoodat het den
strijd moest opgeven. De „Exeter meel
8390 ton en heeft een bewapening van 8-
duims kanonnen en 6 torpedolanceerbuizen.
Hoewel de elfduims kanonnen van de
„von Spee" zwaarder zijn, werd het Duit
sche schip door de kanonnen van de „Ex-
eter" beschadigd, waarna het naar de kust
voer. Te half zeven in den avond werd het
schip op 20 mijl afstand van Punta Deles-
te gezien, varende in Zuidelijke richting.
Eenige minuten later verschenen de beide
Britsche kruisers aan de horizon; zij open
den het vuur en binnen tien minuten waren
twintig schoten gewisseld. Een uur later
werd de strijd op 25 mijl ten Zuiden van
Punta Deleste hervat en de drie schepen
vuurden heftig. De „von Spee" bevond
zich toen minder dan negen mijl uit de
kust en het mondingsvuur van de kanon
nen kon van de kust worden gezien. Toen
te half negen de duisternis viel lag 'n dik
rookgordijn ove.r een lengte van verschei
dene mijlen op de zee.
„De „Admiral Graf von Spee" is de
nieuwste van de drie Duitsche vestzak
slagschepen.
Het schip is in 1936 te Wilhelmshafen in
gebruik genomen. De normale bemanning
telt 926 koppen. De snelheid bedraagt 26
knoopen en de waterverplaatsing is 10,000
ton. Het schip is bewapend met zes kanon
nen van elf duim. acht van 5,9 duim en
14 stukken luchtdoelgeschut. Verder heeft
het twee vliegtuigen aan boord, die met
behulp van een katapult kunnen opstijgen.
De kanonnen van 11 duim verschieten
granaten van ongeveer 300 kilo. De diesel
machines van het schip hebben goed vol
daan, doch van niet-officieele zijde wordt
vernomen, aldus meldt Reuter, dat zij niet
geheel hebben voldaan aan de verwach
ting.
De Britsche kruiser „Exeter" is gereed
gekomen in 1931.
De „Achillesis een kruiser van 7030
ton en bewapend met acht kanonnen van
zes duim, vier van vier duim, vier drie
ponders en tien lichtere kanonnen, alsmede
acht torpedolanceerbuizen en een vlieg
tuig. De snelheid bedraagt 32,5 knoop.
NADERE BIJZONDERHEDEN.
De „New York Times" bericht, dat de
Britsche kruisers gisteren tot zes maal toe
in contact zijn geweest met het Duitsche
vestzakslagschip. Het Duitsche schip werd
vooral getroffen door de zware kanonnen
van de „Exeter". Een intens vuurgevecht
werd geleverd van 6 tot 10 uur in den och
tend. Het Duitsche schip trachtte de „Exe-.
ter" buiten gevecht te stellen.
Het gevecht heeft blijkbaar den geheclen
dag geduurd, twee keer, nadat men de sche
pen van de kust van Uruguay had waarge
nomen, werd het vuur hervat. Nadat de
strijdende schepen Punta del Este gepas
seerd waren, keerden de Britsche schepen
naar het Westen, in de richting van de
kust, teneinde in het voordeel van de onder
gaande zon te komen. Het Duitsche schip
kwam als silhouet tegen het licht te liggen.
Hierdoor werd het gedwongen zijn koers te
wijzigen in de voor hem nadeelige Zuid
oostelijke richting. De Britsche schepen
openden wederom het vuur en de strijd
duurde tot na het vallen der duisternis.
Toen het donker was, heeft het Duitsche
schip zijn koers wederom gewijzigd en is
het de haven van Montevideo binnengeval
len.
De correspondent van de „Evening
Standard" te Montevideo is met een bootje
de haven ingevaren en is op enkele meters
van het vestzakslagschip genaderd. Hij
deelt mede, dat de brug van het schip is
weggeslagen. Het schip heeft vier groote
gaten in de buitenwand, waarvan twee
even boven de waterlijn.
Het Britsche ministerie van marine deelt
mede, dat volgens berichten in de pers de
Duitsche legatie te Montevideo zou hebben
medegedeeld, dat de gesneuvelden aan
boord van de „Admiral Graf von Spee"
voornamelijk zijn omgekomen tengevolge
van het gebruik van mosterdgas-granaten
door de Engelschen. Het ministerie ver
klaart, dat dit absoluut onjuist is, er zijn
geen mosterdgas-granaten voor de Britsche
vloot gemaakt.
Het Japansche departemetn van bui-
tenlandsche zaken heeft bericht ontvangen,
dat het Sovjet-Russische stoomschip ,.Indi-
girka" (2.336 ton) op 800 meter van Wak-
kanai op Hokkaido is vergaan. Er waren
ongeveer 1100 passagiers aan boord en de
bemanning bestond uit 36 koppen. Tot dus
ver heeft men 87 lijken gevonden, terwijl
390 opvarenden door de Japanneezen zijn
gered en naar Wakkanai gebracht zijn,
waar zij verzorgd worden.
De Japansche regeering heeft de Noord-
Japansche Scheepvaartmaatschappij opge
dragen haar veerboot Karafuto Maru naai
de plek des onheils te zenden en heeft
voorts allen Japanschen schepen, welke
in de nabijheid varen opgedragen hulp te
Verleenen. Een hevige storm maakte het
rf-ddingswerk voor de Japanneezen even-
Wel zeer moeilijk. Toch is de „Karafuto
Maru" er in geslaagd 402 opvarenden aan
boord te nemen.
„Indigirka" (2336 ton) keerde met
Merendeels visschers aan boord uit Kam-
s)atka terug. Op het Noordoostelijke punt
^an Hokkaido liep het schip jl. Dinsdag
j?"n den grond en kreeg een groot lek.
radiotoestel werd weldra door het
zonabuiten werking gesteld. De kapitein
boot twinti& leden der bemanning in twee
Slecht naar de kust om hulP te halen-
hts zeven slaagden erin de kust te
Het Britsche ministerie van marine deelt
mede:
„Het ministerie betreurt te moeten me-
dedeelen, dat Z.M. torpedo-bootjager
„Duchess" in aanvaring is gekomen met een
ander Britsch oorlogsschip dat niet werd
beschadigd De torpedojager is gezonken.
Men vreest, dat van de opvarenden slechts
1 officier en 22 minderen zijn gered".
De „Duchess" is een torpedojager van de
„Defender"-klasse en is gebouwd volgens
programma van 1930. Het schip had een
waterverplaatsing van 1375 ton; de normale
bemanning bedroeg 145 man. 122 opvaren
den zouden dus zijn omgekomen.
bereiken en een visschershut te vinden
waar zij hun ervaringen konden mededee
len. Daarna kon het reddingswerk georga
niseerd worden.
§r:::W
'i
i.
"Sa
De training der zwarte troepen in Frankrijk. Manschappen
worden ingewijd in de bediening der moderne mitrailleurs.
In den gevechtstoren. Een schutter van de Duitsche
luchtmacht inspecteert de mitrailleur van zijn
toestel, alvorens op te stijgen.
De minister van sociale zaken heeft den
gemeentebesturen medegedeeld, dat hij
heeft besloten, goed te keuren, dat ook dit
jaar aan ondersteunde werkloozen boven
hun gewone stëünuitkeering een kerstgave
wordt toegekend. Deze kerstgave mag we
derom bedragen 25 pet van het bedrag, het
welk de betrokkenen over de week van 10
tot en met 16 December a.s. aan uitkee-
noemde week ontvangen.
Niet mag worden toegekend 25 pet. van
het theoretische steunbedrag, berekend vol
gens artikel 6 of 18 der steunregeling, doch
25 pet. van de werkelijke uitkeering (waar
in begrepen eventueele brandstoffenbij-
slag), die de ondersteunden over vorenge
noemden week ontvangen.
Deze kerstgave van 25 pet. kan eveneens
worden toegekend over den extra-bijslag,
die aan inwonende kinderen wordt uitge
keerd.
Aan de werkloozen, die in de betreffende
week bij de werkverschaffing zijn geplaatst,
kan over die week geen kerstgave worden
toegekend. Ten aanzien van deze personen
zal de minister den gemeentebesturen nog
nader doen berichten.
Aan degenen, die uitkeering uit hun
werkloozenkas genieten, kan de kerstgave
worden uitgekeerd, indien en voor zooverre
zij aan kasuitkeering plus eventueele kas-
bijslag minder ontvangen dan aan steun
plus kerstgave zou worden toegekend, in
dien zij geen kasuitkeering ontvingen. Met
het volgende voorbeeld verduidelijkt de mi
nister de wijze, waarop deze bijslag voor
laatstbedoelde personen over de onderhavi
ge week moet worden berekend.
I. Steunbedrag volgens de steunregeling
12,kerstgave 25 pet. 3,totaal
15,uitkeering uit de werkloozenkas
11,bijslag op de kasuitkeering (met in
begrip van kerstgave) 4,
II. Steunbedrag volgens de steunregeling
10,kerstgave 25 pet. 2,50, totaal
12,50; uitkeering uit de werkloozenkas
11,kerstgave 1,50.
In de kosten der verstrekking van de
kerstgave aan werkloozen, die in de steun
regeling zijn opgenomen, zal uit het werk-
loosheidssubsidiefonds dezelfde bijdrage
worden toegekend als in de overige kosten
van werkloozenzorg.
De New Yorksche vertegenwoordigers
van den „Norddeutscher Lloyd" hebben
verklaard, dat behalve de „Bremen" ook
het 22.000 ton groote Duitsche passagiers
schip „New York" veilig uit Moermansk in
Hamburg is aangekomen. (Tel.)
Naar Stefani uit Reval (Estland) meldt,
hebben Duitsche oorlogsschepen Dinsdag in
de Oostzee twee Estlandsche schepen aan
gehouden de „Itildus" en de „Romeo", wel
ke met een lading hout op weg waren naar
Nederland. Zjj zijn naar Swinemünde opge
bracht.
Van het front in Finland komen tegen
strijdige berichten. De Russen beweren
dat zij op punt staan het Noordelijke ën
het Zuidelijke deel van het Finsche leger
van elkaar te scheiden, waardoor het
Noordelijke deel geïsoleerd zou worden
en verstoken zou zijn van den noodzakelij
ken aanvoer van munitie enz.
De Finnen daarentegen melden, dat zij
den vijand tegenhouden en er hier en
daar zelfs in geslaagd zijn hem terug te
dringen.
De Russen aarzelen niet een groot aantal
manschappen en veel munitie op te offe
ren bij de aanvallen op de Finsche stel
lingen.
Over het algemeen wordt eerst een
stoottroep naar voren geworpen, die bijna
steeds gedecimeerd wordt door het vuur
der Finsche automatische wapenen. Ver
volgens wordt de kerngroep in gesloten
gelederen naar voren gebracht. Een ty
pisch voorbeeld van munitieverspilling is
gegeven in het bombardement op de Fin
sche batterij van Koivisto op 8 December.
Tijdens een mistigen dag vuurden de Rus
sische kruiser „Marat", nog een tweede
kruiser en verscheidene torpedobootjagers
42 salvo's af uit al hun stukken.
De eenige resultaten, die verkregen wer
den waren een doode en een gewonde on
der de Finnen. De mijnen vertragen den
Russischen opmarsch aanzienlijk. Toen de
Russische troepen de brug van ed Vuoski
betraden, lieten de Finnen deze in de
lucht vliegen, waardoor talrijke Russische
soldaten den dood vonden.
Een niet bevestigd bericht verklaart, dat
de Finnen Salla, een sleutelpositie aan het
Noordelijk front, heroverd hebben. De Rus
sen trachtten hier naar de zee door te
breken.
Wanneer dit bericht juist is. beteekent
het een groot succes voor het Fin
sche tegenoffensief, dat den geheelen dag
in dezen sector gewoed heeft aangezien
de Russen het voornemen hadden van Sal
la de basis van hun hoofdkwartier te ma
ken. Toen de Finnen er uit wegtrokken,
was er van de plaats niets anders over
dan rookende puihoopen
Toen het gros der Finsche troepen ge
dwongen was zich uit Salla terug te trek
ken, bleven mobiele patrouilles op ski's
achter om de achterhoede-gevechten te
voeren. Vele van deze manschappen zijn
nooit uit de nabijheid van Salla vertrok
ken. zij verborgen zich, en, gecamoufleerd
in hun witte jassen, berokkenden zij de
Russen veel verliezen.
De Britsche admiraliteit deelt mede dat
dezelfde duikboot, welke het groote Duit
sche Oceaanschip „Bremen" heeft waar
genomen op de Noordzee, een Duitsche
duikboot heeft tot zinken gebracht en een
Duitschen kruiser heeft getorpedeerd.
Sinds vijf dagen trachten de Russische
troepen tevergeefs d.e Finsche linie te
doorbreken in het gebied, van Taipale ten
Noorden van de Karelische landengte. Men
raamt, dat de Russen in deze streek onge
veer 30,000 man hebben en minstens tien
batterijen artillerie, doch hun pogingen
waren tot dusver vruchteloos. Men merkt
op, dat de Sovjets hun troepen in sommi
ge secties vier of vijf kilometer hebben
teruggetrokken.
Gisteren werd vernomen, dat Russische
detachementen, die er in geslaagd waren
op twee punten over de rivier de Vuoksi
te komen, daarvan den volgenden nacht
door de Finnen verdreven zijn. Overigens
gelooven de correspondenten der Zweed-
sche bladen te Helsinki, dat de Russen
waarschijnlijk vandaag nog' een groot of
fensief* aan het Finsche front zullen ont
ketenen. Een der voornaamste oogmer
ken zal daarbij zijn de spoorlijn met Zwe
den af te snijden en de oevers te bezetten
van de Botnische golf
Tevens maken alle correspondenten ge
wag van de militaire kwaliteiten der Fin
nen en verklaren zij dat de Russische
verliezen die der Finnen vijf maal over
treffen In twaalf dagen tijds werden 114
Russische tanks vernield.
Voorts melden de correspondenten, dat
in het roode leger scheurbuik heerscht, en
dat deze ziekte een groot aantal sterfge
vallen heeft veroorzaakt.
Vanochtend heeft de Volkenbondsverga
dering te Genève het rapport en de resolu
tie inzake de Finsche kwestie aangenomen.
Dit beteekent, dat den Volkenbondsraad
feitelijk wordt aanbevolen, de Sovjet-Unie
uit den Volkenbond te stooten. Verwacht
wordt, dat de Raad hiertoe inderdaad zal
overgaan. Veertig leden stemden vóór, ne
gen ter zitting aanwezige leuen verklaar
den zich van stemming te onthouden.
Het Engelsche stoomschip „Deptford",
groot 4034 bruto register ton is gistermor
gen om tien uur aan de Westkust van Noor
wegen gezonken. Drie overlevenden van de
bemanning zijn gered. Het schip is door een
Duitsche duikboot getorpedeerd.
De „Deptford" zonk binnen een minuut.
Slechts vijf opvarenden zijn gered. Zij wer
den opgepikt door het vrachtschip „Frida",
dat in de nabijheid van de „Deptford" voer
en de duikboot zag, die het schip tot zin
ken bracht. Onder de dooden het aantal
is nog niet. bekend bevinden zich twee
Noorsehe loodsen.
