sé:-
SCHAKEN
VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE&MIDDELBURGSCHE COURANT&GOESCHE COURANT
predicatie
ZATERDAG
9 Dec. 1939
KORTE
ZEEUWSCHE KRONIEK
SCHETSEN VAN D'OEVE
UIT EEN OUD KOOKBOEK.
NIEUWE UITGAVEN.
Stille bemoediging.
UIT DE MIDDELBURGSCHE
COURANT VAN VOOR VIJFTIG JAAR
NEBUKADNEZAR.
De meest obscure plekken in den
Bijbel krijgen in deze dagen een
vreemden gloed. Zoo werd een Zwit-
sersch domineetje, Walter Lüthi, een
wonderbaarlijk profeet aan de hand
van het boek Daniël.
Men leze het eerste hoofdstuk van
Daniël. De heidensche kolos Babel
belegert en neemt het zwakke Jeru
zalem. Wij kennen dat! Nebukad-
nezar gaat door de eeuwen, geen
Jeruzalem is voor hem veilig. Wij
zeggen: hoe kan God dit alles laten
geschieden? Hier staat rustig van
de verschrikking: de Heer gaf Juda
in zijn hand.
Nebukadnezar rooft de heilige
voorwerpen uit het huis Gods en
plaatst ze in zijn afgodentempels. Dit
is zoo bitter in dezen tijd, dat Gods
naam, die zuiver klinkt in Gods huis,
wordt gestolen en gebruikt in de
tempels van god Mars en andere
goden.
Nebukadnezar weet wat hij wil. Hij
wil de jeugd. Want zoo heeft hij de
toekomst. Hij wil „jongelingen, aan
dewelke geen gebrek ware". Meisjes
heeft hij niet noodig, behalve om te
juichen en later soldaten te baren; en
van gebrekkige kinderen ontdoet hij
zich, daar deze onnut en dus te duur
zijn. Maar de jongelingen, aan de
welke geen gebrek ware, die ont
vangen een perfecte staatsopvoeding,
waarin alles geordend is. Hun stof
felijk welzijn wordt geordend, tot in
de samenstelling der maaltijden toe.
Ook hun ziel wordt geordend. De
sprake, die zij van huis meekregen,
wordt afgeleerd en vervangen door
het staatsidioom. De namen, waar
mede zij ten doop werden gehouden,
worden afgeschaft en zullen heiden
sche namen zijn. Ja, Nebukadnezar
heeft zoowaar een driejarenplan op
gesteld om de nieuwe opvoeding te
doen slagen, de opvoeding waarvan
het doel is, „dat zij bekwaam zouden
zijn om te staan voor het aangezicht
'des konings".
Daniël I is een huiveringwekkende
beschrijving van het mogelijk ko
mende Europa, waarin Christus'
Kerk weggeordend zal zijn. Echter:
God regeert. Hij die Jeruzalem in
Nebukadnezars hand geeft, gaat door
met zijn Kerk langs smalle, verborgen
wegen, en laat haar hier en daar ge
heimzinnig zout blijven. Er gebeurt
niets om te wanhopen. God regeert.
F.
HET ONDERWIJS IN VROEGERE
DAGEN.
III.
HET LOON VAN DEN ONDERWIJZER.
De arbeider is zijn loon waard. De waar
heid van dit bijbelwoord, zoowel voor •'t ver
leden als voor 't heden, zal zeker door nie
mand ontkend worden. Wij moeten niet
zooveel tientallen van jaren teruggaan om
te constateeren, dat toen over het algemeen
de loonen voor welk vak of beroep ook te
laag waren. Gaan wij nog meer jaren terug,
dan is er vaak met recht sprake van een
hongerloon.
Dit kan in 't bijzonder gezegd worden
van het loon van den schoolmeester in vroe
gere dagen. Wij hebben reeds in de vorige
artikels gemeld, hoe hij vele bijbetrekkin
gen moest bekleeden om nauwelijks met
zijn gezin te kunnen rondkomen.
Niet zelden ging hij in den zomertijd, als
er geen of zeer weinig kinderen ter school
kwamen en hij, met toestemming van den
kerkeraad, de school had gesloten, letter
lijk den boer op om werk. Zoo was de
schoolmeester van 'sHeerAbtsker-
k e in 1784 in den zomer bezig met het del
ven van slooten.
De school mocht echter niet overal ge
sloten worden. Zoo stond in het school
reglement van Serooskerke
(W.) van het jaar 1786, dat bij een zeer ge
ring aantal leerlingen in den zomer de mees
ter wel landwerk mag verrichten, maar dat
dan zijn vrouw de school moest waarnemen.
In 1837 hield de schoolmeester Van
Ovezande3 melkkoeien om van ander
vee niet te spreken.
Meester Visser werd in 1862 te G a p i n-
g e benoemd tot onderwijzer, koster, voor
zanger, kerkelijk ontvanger enbrie
vengaarder.
Te Goedereede was tot het jaar 1850 de
onderwijzer tevens koopman in zout. In de
school stond een kist met zout, waaruit ge
regeld ook onder schooltijd werd verkocht.
In Friesland waren vele schoolmeesters
ook nog schoenlapper. Van geen enkelen
onderwijzer in Zeeland heb ik gelezen, dat
hij een dergelijk ambacht er bij uitoefende.
Wel is het bekend, dat ongeveer vijftig jaar
geleden de gemeenteveldwachter van M e
liskerke ook wagenmaker was.
Het loon van den schoolmeester als kos
ter en voorzanger was natuurlijk niet in
alle plaatsen even groot. Dit hing af van
de grootte en den rijkdom der plaatselijke
kerk. Zoo genoot de onderwijzer te R i t-
t h e m voor al zijn kerkelijke betrekkin
gen 102 's jaars. Zijn collega's te
Serooskerke en te Oostka»-
p e 1 1 e kregen 176.
Maar wat was nu zijn loon als onderwij
zer? Dit was geen vast bedrag, daar het af
hing van het aantal leerlingen, dat de
school bezocht. Maar al het schoolgeld was
voor hem. Dit was per leerling op de dor
pen ongeveer gelijk. Wie alleen leerde le
zen, moest 30 cent per maand betalen.
Leerde hij er ook schrijven bij, dan was het
45 cent. Kwam hierbij nog het cijferen, dan
bedroeg het 75 cent. Het schoolgeld van
kinders, wier ouders werden bedeeld, werd
door de diaconie betaald. Deze kinderen
leerden alleen maar lezen en schrijven.
Nu kan ieder wel op zijn vingers uitre
kenen hoeveel, of beter gezegd, hoe weinig
het totale schoolgeld bedroeg. En dan kwam
hier nog bij, dat de onderwijzer zelf voor
zjjn school moest zorgen. Van zijn voorgan
ger of diens erfgenamen had hij de school
met woning volgens taxatie moeten overne-
Een studentestreek.
Vele ménsen uut de stad, die a in scholen
en op kantoren motte' zitte', vlasse' een
'êel jaer op de zummerfecansie. Om buten
te kunne' wezen, in 't zunnetje en 't waeter
en de butenlucht.
Vroeger liep dat zö gin vaert, maer op
,,'t Eiland" ze is een jaer of wat 'ewist,
dat er in de zummermaenden een student
z'n vercansie deur kwam brienge'.
Ie dee' dat graag, maer in 't begun was
de reden toch wè', da' z'n ouwers dochte':
,,dae' zit je goed uut de wegt en ku' je nie'
vee' kwaed uutrichte'." Het was een
schuinsmarcheerder, 'öor; vol grappen en
streken. Dat waere grappen wee' van glad
een andere soort as die van de durpsjon-
gers. En de ménsen waere dae' b'langelik
oltied nie' over te spreken. Ik za' der is wat
van vertelle'.
In dien tied stieng der bie dat durp nog
een möoi kastéél; dae' weunden den Am-
bachts-'êer op, mee z'n 'uus-'ouwen; h'
onderde jaeren gieng dat over van voader
op zeune. Eén van die vóórouwers zeker
is wat bizonders 'edae', dae' was temissen
in de Gröote Kerke een graftombe voe' op-
'ericht. Een prachteg dienk. Wè' zes meter
'óoge. Van boven zweefden der op iederen
'oek, 't was een recht-'oekeg vierkant
dienk twi iengeltjes. Snêeuwwit waere
die, van wat weet ik nie', 'öor, lae' me mae'
zegge' van albast. Ze moste ok op z'n tied
'«einegd worre, deur den ambachtman die
®Peciale ladders voe'. Ku' je begrie-
PS 'l óogte- Frans, die student,
most dae natuurlik wee' mie' z'n neuze bie
weze, wan' dae kust gin veugeltje z'n staer-
tje oplichte, of die most z'n eigen der mee
bemoeie'. Nie' op een meniere', dat 'n de
ménsen in de wegt liep, nêent, ie 'ielp over-
oal an mee, en ie werkten, mee oal z'n am-
bisie.
En 's Zondags gieng 'n bi*haf mee nae' de
kerke. Dae' zat 'n, stille en bedaerd en ie
sloeg gin 'öoge nae' z'n werk van die weke.
Nae' den domenie keek 'n ok nie, daerom,
allêeneg mae' nae' de ménsen. Dien rooien
boer uut de Achterpolder, dae' most een
ieder wè' nae' kieke, wan' die zat toch wee'
zö ongenadig te snurken, vrêed. Op den
duur verslikten ie der agauw in en snurk
ten ie z'n eigen wakker. Ie smekten is en
mee a ten nog nie 'êelegans toet z'n zeiven
'ekomme was, docht 'n zeker, dat 'n tuus
in z'n zekelstoel zat, temissen ie zeit an-
êens 'ardop: ,,'k dost". Toen dee' 'n z'n
óogen open en: „o", viel der uut z'n mond,
wan' toen zag 'n, waer a ten was. De mén
sen zatte oal op z'n te kieken; ie kust z'n
öogen zö nie' draaie, of ie zag, dat 'n vlak
in z'n gezicht uut-'elache wier. Daerom
sloeg 'n z'n öogen mae' nae' boven, en:
dae' verschrok 'n toch! Z'n mond viel open
en ie bleef mae' staer nae' boven kieke. En
de andere ménsen zagge dat. Oal die öogen
gienge ok nae' boven, en dan wied open
van de schrik. Gin paer menuten gieng daer
over-éne of oal 't kerkvolk zat, as betöo-
verd, nae' boven te kieken, versteve' van
de schrik. Frans ok vanselft, mie' gröote,
ronde öogen, net as een uul. Wat was noe
het geval?
Liek a je weet, ei een wit beeld van die
uutgebluste öogen. Een portret, dat kan
nae' je kieke en ménsen op een schilderie
ok, moer een beeld nie'. En noe anêens
kéke oal die iengeltjes, mee oal d'r verstand
nae' benee-en, vlak in de ménsen d'r ge
zicht. Dat was van gin wonder, dat die
röoie snurker zö verschrok. Noe mö' je jen
öogen nae' boven Slae' om van 't gekiek of
te wezen, en dan motte dae', as een oordêel,
een vlucht iengels boven je zweve, as lé
vend en gereed om zö nae' benee-en te
kommen.
't Zwêet stieng mie' druppels op z'n vur-
'öod en rolden langs z'n kaeken, op z'n
zieden 'olsdoek. Ie steunden as een verreke,
zonder dat 'n der weet van
Ja, ie was ter a dikkels genoegt op 'eweze
da' je nie' mag slaepe' in de kerke en dan
den oltied z'n praatje klaer: „ja, ik weet
dat 't nie' is liek a 't 'öort, maer ik kan der
niks an doe-e, ik kan m'n öogen nie' open-
'ouwe, ze voalle'vanselft toe". Mae' noe was
z'n vaek glad over, 'öor. Verge'-me, nou!
Deur 't ziengen kwam der een bitje ver-
luchtege, 'oewel a de ménsen oal diepe
onder den indruk bleve. Ze dochte toch oal-
legaere an een oordêel of een waerschoe-e
Je mö' rekene: toen waere de ménsen nog
'êel wat achterlikker as noe.
Ze die Zondagaevend wat te praten,
men en het gebouw moest hij voor eigen re
kening verder onderhouden. Zoo was het
ook met de sehoolmeubelen.
In het begin der vorige eeuw, toen het
onderwijs meer onder toezicht van den ge
meenteraad kwam, kreeg hij huur voor de
school. Ook werd van af dien tijd boven het
schoolgeld een klein salaris b.v. van 50
tot 100 betaald.
Wij merkten reeds in het eerste artikel
op, dat het bestuur van het departement
Zeeland toen besloot, dat de onder
wijzers ten plattelande begunstigd moesten
blijven met de betrekking van koster en
voorzanger, omdat hun inkomsten als on
derwijzer zoo gering was.
In de steden was het loon wat beter dan
op de dorpen. Toch waren er soms
eigenaardige toestanden. Van een paar ma
ken wij melding.
Zoo moest b.v. te Goes in 1763 vol
gens het besluit van de vroedschap de stads
schoolmeester jaarlijks 50 van zijn sa
laris afstaan aan het weeshuis.
Te Arne'muiden kreeg op 1 J&*
nuari 1842 H. W. Hoogerheyde
eervol ontslag als hoofdonderwijzer. Zijn
pensioen werd door den gemeenteraad be
paald op 350 's jaars. De gemeentekas be
taalde hiervan 250. De overige 100
moest betaald worden door zijn opvolger.
Deze kreeg, zoolang zjjn voorganger leefde,
daarvoor het vrije gebruik van de school
en de leermiddelen. Die 100 kon dus fei
telijk als huur voor de school beschouwd
worden.
Dat een ondermeester nog veel minder
in de pap te brokken had is te begrijpen.
Zoo.werd in het jaar 1839 een onderwijzer
aan de school te Ca d z a n d benoemd
op een jaarsalaris van 75 boven kost en
inwoning. Dit laatste moest de hoofdonder
wijzer geven, daar zijn arbeid door de hulp
van den ondermeester zeer verlicht werd.
Deze laatste had dan ook den officieelen
naam van hulponderwijzer. De gemeente
gaf alzoo een toeslag van 75. Een onder
meester moest destijds maar nooit huwe
lijksplannen maken.
De bekende P. Louwerse, geboren te
Oost- en West-Souburg, ver
diende in 1860 in zijn betrekking als hulpon
derwijzer te Dirksland boven kost
en inwoning slechts 40 heele guldens
's jaars. Hiervan moest hij nog 7 rijksdaal
ders geven voor waschgeld, zoodat over
bleef de kapitale som van 22,50 of 43 cent
in de week.
Wij hebben echter nog een kleine bron
van inkomsten voor den schoolmeester uit
dien goeden ouden tijd vergeten. De leer
lingen moesten namelijk de leermiddelen,
zooals boeken, schriften, pennen, inkt en
potlooden bij den meester koopen. Deze ne
gotie zette nu wel geen zoden aan den dijk,
maar hij moest op de kleintjes passen.
Het bovenstaande laat duidelijk zien, dat
de onderwijzers vroeger nooit een ruim be
staan hebben gehad, integendeel. Hun ar
moede was zelfs spreekwoordelijk gewor
den.
Valcoogh zegt na het opsommen van de
vele en velerlei werkzaamheden van den
schoolmeester
„Hier zal hem den schoolmeester te
[toonen seer vljjtich
„Ende in dezen te doene niet sijn
verdry tich,
„Want dat is zijn ampt, dat hem is
T opgei eyt.
„Die loon ontvangt, 't is recht, dat hij
[doe arbeyt."
Verder zegt hij:
„Om reden, dat het salarium is wat
[mager
„Seer dikwijls moet hij sijn een klager."
(Wordt vervolgd).
R B. J. d. M.
(Nadruk verboden).
Pastey van wildbraad, hoe men die bakt.
Neemt e*n wildtbraadt en lardeert het
wel met spek en brood het dan op, en kruid
het met peper, zout etc. en legt het dan in
een korst die van half tarwe en half rogge
meel met water door vet in gekookt is, ge
maakt word, en laat het dan in den oven
bakken tot dat 't gaar is, is zeer goed.
'öor, nae kerktied; onder 't stuuteten êest
en laeter op oal de Zondagaevendverzietes.
De Kerkeraed brocht het, in de consesto-
rie ok daarlik mee gröoten ernst ter sprae-
ke. Ze gienge mee den domenie nog is vrom
in de leege kerke. Hu, 't was iesselik; a' de
stappen zö klienke en ieder woord galmt
deur de ruumte.
Mae' dien domenie, dat was een gelêer-
de kaerel man, vrêed. Die was wetenschap-
pelik ontwikkeld op een 'öog-gaende me
niere; dr. mocht 'n voe' z'n naem zette.
En die lei an de kerkeraed uut, dat er
gêenderlei reden voe' ongerustegheid was.
Den één of den aren deugniet mee zwarte
verve een rondje in ieder öoge zwart 'eschil-
derd en in ieder rondje en klein puntje wit
'elaete'.
De kerkeraedslêen gienge naer 'uus, mee
d'r winsbrêeuwen over d'r öogen en d'r
'öod nae' de grond. Ze moste dien aevend
'êel wat ménsen te woord stae' en 'êel 't
durp sprak gröote schande van 't geval.
Mae' de êeste keer a den domenie Frans
tegenkwam, trilden der eventjes wat tus-
schen z'n neuze en z'n luppen, en in z'n
öogen schitterden wat, toen a ten in dat
onschuldege gezicht van Frans keek, net
ofdat 'n zegge' wou: twi joden wete wat a
een bril kost. Wan', die zelft ok student
'ewits, weet je.
V. v. d. O.
De Ned Ver. voor Luchtbescherming
heeft een nieuw boekje voor de propa
ganda en instructie van de zelfbescherming
doen verschijnen, dat op groote schaal zal
worden verspreid. Deze nieuwe uitgave
is getiteld „De zelfbescherming in 12
praatjes met plaatjes en geeft een groot
aantal wenken en raadgevingen van
eenvoudigen aard Talrijke leerzame plaat
jes zijn in den tekst opgenomen.
„Kerstnachten" een bundel kerstver
halen voor jongeren, door mevrouw Lu
cie RanzierFontayne. Geaut. Nederland-
sche bewerking van T. van Buul. Versche
nen bij Van Gorcum en Comp., uitgevers
te Assen.
Handleiding voor de in- en uitvoer
verboden". Wat mag worden ingevoerd
wat niet? Een vraagbaak voor den han
del, bewerkt door R W. Zuur.
Men vindt in deze uitgaaf naast de be-
treffenide wettelijke bepalingen en ,Kon.
Besl., een volledig overzicht van de tot
dusver uitgevaardigde uitvoerverboden als
mede een uitgebreide Alphabetische Lijst
van de ten uitvoer verboden goederen
Uitgave N.V. U. M, A. E. Kluwer, D e-
venter'
„Moreele herbewapening in de
praktijk", door J J. van Zuylen. Versche
nen bij1 de uitgeverij Schuyt N.V1. te
B a a r n.
„De Veenkolonialen", door E. C, M.
FrijlingSchreuder Bandteekening van
Johannes Mulders. Verschenen in de serie
„Nieuw Drentsch Mozaïk (nieuwe reeks)
bij de uitgevers Van Gorcum en Comp. te
Assen.
Voorschrift voor den bloedtransfusie
dienst". Samengesteld in opdracht van de
centrale bloedtransfusie-commissie, door
den officier van gezondheid 2e kl A. O
H. Tellegen. Uitgegeven door het Neder-
landsche Roode Kruis.
„Rechts- en wetskennis voor den
middenstand", door drs P. Siebesma. Uit
gave T. Wever N.V. te Franeker
„De ziekten van hart en bloedva
ten", een populaire verhandeling over de
ziekten van den bloedsomloop', door dr
L. J van der Mandele. Wat deze specia
list in zijn lang-jarige praktijk als hart-
arts aan ervaringen heeft 'opgedaan en
wat voor de patiënten van nut is, is in
dit boek op schrift gesteld. Verschenen
bij Van Holkema en Warendorf N.V. te
Amsterdam.
„Veiligheid en verkeersorde", door
mr. N. R. H. van Essen. De schrijver ver
schaft den weggebruiker en hem die uit
hoofde van zijn maatschappelijke positie
met verkeersrecht in aanraking komt, de
zen leiddraad. Voorts streeft de schrijver
naar verhooging van de verkeersorde* en
de veiligheid Een groot aantal modellen
is er bij gevoegd. Verschenen bij N.V.
Uitg. Mij. „De Tijdstroom" te L o c h e m.
„De vermiste hoofdcommies", doop
Hans Scherfig.. Uit het Deensch door Ma
ry Horrix Verschenen bij Em. Querido's
Uitg. Mij. te Leiden.
- „Het vreemde land", roman door
Josine Reuling. Uitgave N.V. Em. Queri
do's Uitg. Mij., Amsterdam.
Sla, volk van Nederland in 't barnend
[wee der tijden,;
Meer op dit goud kleinood, dan Uwe
[rampen acht!
Het onheil, dat U treft het lot, dat
[gij moet lijden
De noodstorm, die Uw erf balsturig
[komt bestrijden
Spreek! spilt hij meer op U, dan om
[U heen zijn kracht?
Neen, heel Europa, van een beter
[toekomst zwanger,
Voelt van die reuzendragt het bittere
[barenswee;
't Beslissend tijdstip naakt, haar
[noodkreet gilt: „niet langer!"
Bij iederen polsslag kermt zij droever,
[zucht zij banger,
En 't onvermurwbaar lot voert hare
[zuchten mee.
Bovenstaande twee strofen zijn van Jo
hannes Kinker (1764-1845)uit zijn ge
dicht „Stille bemoediging", dat „na de in
lijving van Holland in het Fransche keizer
rijk" uit zijn pen vloeide.
Is het niet, alsof ze tevens voor onzen
tijd, een en een kwart eeuw later, werden
gemaakt? Laat de geest, de gezonde stands
vastige geest, die er uit spreekt, ook voor
ons een „stille bemoediging" zijn.
49e week 1889.
Uit het jaarverslag van den algemeenen
Nederlandschen Wielrijders Bond bleek dat
het aantal leden bedraagt 2696.
De wensch is dat alle wielrijders in Ne
derland leden worden van den Bond.
Te 's Hage is bij het examen voor
apothekersbediende toegelaten mej. C. M.
Winkelman geb. te Vlissingen.
Eerlang kan bij de Tweede Kamer een
wetsvoorstel worden verwacht tot restaura
tie van de ridderzaal te 's Hage en tot ver
bouwing van het ministerie van Binnen-
landsche Zaken.
Te Londen brandde het hoofdkwartier
van het Leger des Heils af.
Geslaagd voor het examen middelbaar
onderwijs staatsinrichting, de heer H. Snij
ders 4e Middelburg.
Heden is te Groningen voor het
apothekersexamen geslaagd de hr. W. H. Bal
van Middelburg.
Beroepen te Biezelinge de heer B. M.
Mantz, pred. te 's Heer Abtskerke.
Benoemd tot gemeente-geneesheer te
Axel de heer S. J. van Nooten, arts te Mid
delburg.
REDACTEUR: J. M. MULLIé.
Middelburg.
o
Uitslagen van de Vrijdag 1 December ge
speelde partijen in de Middelburgsche
schaakclub
Groep I:
P. M. de KleynB. Wagenaar 10
J. F. Heemskerk—H. Strooband afgebr.
K. MaartenseH. J. Kraak 10
J. M. MulliéJ. Scheltens afgebr.
Groep H:
W. FlissebaaljeG. v. d. Ploeg
C. de QuartelJ. Sinke
P. SanderseI. Daniëlse 01
J. TonR. v. d. Harst 0—1
I. BlokpoelL. v. Flierenburg afgebr.
o
Niets is moeilijker, dan het winnen van
een gewonnen partij. Deze zonderlinge uit
drukking, welke in schakerskringen zeer
gangbaar is, bedoelt natuurlijk te zeggen,
dat wanneer men op winst staat, het dik
wijls nog moeilijk is, om werkelijk te win
nen. Vaak gebeurt het dan ook, dat zoo'n
prachtige winststelling niets oplevert, b.v.
slechts remise of zelfs verlies.
Hieronder een voorbeeld. In de partij
tusschen de heeren J. de Baare en A. Da
niëlse. kwam het tot onderstaande stelling.
Zwart: A. DANIëLSE.
Er volgde: 1. Dd6—d7 h7—h6 2. Pf3—e5?
De4—f4! 3. Tel—c8t Kg8—h7! 4. Tc8—a8
Df4clt en zwart hield remise door eeuwig
schaak.
Stelling no. 2 kwam voor in een vrije
partij, welke de heer De Vries uit Vlis
singen eens speelde. Zwart dreigt Ld3 te
veroveren, en Lg6: is verhinderd door de
zet Th3: mat. Wit speelde 1. Df6f2 waar
op zwart antwoordde: 1Dd4xe5,
met een booze bedoeling. Er volgde 2.
Ld3xg6?: Tc3xh3t 3. Khl—gl De5—h2 en
mat.
Zwart: J. D. C. DE VRIES.
abcdefgh
Wit: J. DE BAARE.
Zwart is een vol stuk achter, en kon na
tuurlijk zonder meer den strijd staken. Hij
speculeert echter op de zeer kleine moge
lijkheid, dat wit misschien te overmoedig
mocht worden, en ziet, het loopt ook wer
kelijk zoo:
f
Wit: N. N.
Dat ook reeds in de opennig vele voetan
gels en klemmen liggen, is bekend. Een
voorbeeld hiervan geeft onderstaand partij
fragment tusschen de heeren W. Flisse
baalje en G. v. d. Ploeg. 1. e2e4 e7e6
2. d2d4 d7d5 3. Pbl—c3 Pg8—f6 4.
Lel—g5 Lf8e7 5. e4—e5 Pf6—d7 6. h2—h4
Dit is de zoogenaamde Chatard
Aljechin-variant van de Fransche partij.
De partij krijgt dan een buitengewoon
scherp karakter.
6c7c5 een gewilde tegenzet,
welke wellicht toch niet de sterkste is.
7. Lg5xe7 Dd8xe7? en hier moet de ko
ning terugnemen, want nu volgt: 8. Pc3b5
De7d8 ter verhindering van Pc7
9. Pb5d6i' Ke8—f8 10. c2—c3? een
scherpe variant moet met scherpe wapens
worden gespeeld. Deze zet past niet in het
kader' van wit's overrompelenden aanval.
Na 10. Ddl—f3 f7—f6 11. Df5—h5 g7—g6
12. Dh5h6t Kf8g8 13. h4—h5 ziet het
er voor zwart vrij hopeloos uit. We geven
deze zetten slechts ter illustratie van een
mogelijke voortzetting.
