STADSNIEUWS
KIESPIJ»?
DA. o Mijnhard
Vlissingen op den rand
der noodlijdendheid.
"IT OF PROVINCIE
MIDDELBURG
Urenlange bespreking van de begrooting-1940
De heer Verhagen tijdelijk
wethouder.
WALCHEREN
Begrooting 1940.
ZUID-BEVELAND
Z. VLAANDEREN W.D.
Geen evacuatie.
(Ingez. Mcd.)
„De oude orde in Europa en
Azië moet vernietigd worden."
Demobilisatie in Rusland.
De neutralen en de economische
oorlog.
Zweden wijst op een Engelsche
onjuistheid,
De Engelsche Koning over den
oorlog.
„Onze zaak zal zegevieren."
BIJ DE SLECHTHOORENDEN.
Gisteravond hield de afdeeling Middel
burg van de Vereeniging tot bevordering
van de belangen van Slechthoorenden haar
November-bijeenkomst in De Eendracht.
Daar de voorzitter, mr. M. G. W. van der
Veur verhinderd was en de vice-presidente,
mevrouw Van Deinse, ongesteld is, heeft
dé secretaresse, mej. A. C. Bok, de bijeen
komst geleid en daarop in het bijzonder
welkom geheeten den heer Kloosterman
uit Goes, die zich bereid had verklaard
voor de afdeeling te declameeren. Hij had
daarvoor gekozen het Diakenhuismannetje
uit de Camera Obscura en een Zeeuwsche
schets.
De heer Kloosterman heeft de afdeeling
daarmede zeer aan zich verplicht.
Daar het wat laat was geworden, werd
het sjoelbakken tot een volgende bijeen
komst uitgesteld.
DE WINKELSLUITING IN DE
SINTERKLAAS-PERIODE.
De tijd, dat de winkels met uitzondering
van den Zondag, tot 10 uur inplaats van
tot 8 uur geopend mogen zijn, nadert weer
met rassche schreden. Van morgen 25 No
vember tot en met Dinsdag 5 December
kunnen de winkeliers desgewenscht ver-
koopen tot 10 uur en dit zal ook weer het
geval zijn van Maandag 18 tot en met Za
terdag 23 December, want wel spreekt de
wet van 24 December, doch dat is dit jaar
juist een Zondag.
Geslaagd.
Aan de technische hoogeschool te Delft I
slaagde voor het propaedeutisch examen
voor scheepsbouwkundig ingenieur de heer
H. R. de Jong te Middelburg.
DE ZEGAMAFFAIRE IN DE STATEN.
•Urenlange besprekingen.
Zooals gemeld, is het voorstel van Ged.
Staten van Zeeland betreffende de over
name van de aandeelen der N.V. Zegam,
die in handen zijn van de Indische gasmaat
schappij, over te nemen, behandeld in een
De raad der gemeente Vlissingen kwam
Donderdagmiddag in openbare vergadering
bijeen. Afwezig met kennisgeving de heer
Van Rooien.
Bij de over te leggen stukken was o.a
een machtiging van den minister van soci
ale zaken waarbij een wachtgeldregeling
per 17 Nov. a.s. zou ingaan, op basis 50
sub'sidïe overheid in bijdrage conform ob
jectieve bijdrage werkloösheidssubsidie
fonds v.oor het personeel der S.H.V. alhier,
waarbij echter de v o o r z. opmerkte zoo
juist bericht ontvangen te hebben van den
directeur der S.H.V. dat op deze wachtgeld
regeling geen prijs wordt gesteld. De S.H.V.
baseert deze houding op het feit dat de S
H.V. niet voor levering van kolen aan
de Marine in aanmerking komt. De heer
Van Oorschot sprak zijn afkeu
ring uit over deze houding van de. S.H.V
waardoor het personeel ten laste van ge
meente en rijk zal komen.
De heeren De Roo, Sorelen
Korteweg onderstreepten deze afkeu
ring. Wethouder R o r ij was eveneens
verwonderd over deze houding, temeer daar
het voorstel inzake de wachtgeldregeling
van de S.H.V. is uitgegaan en het de ge
meente groote offers kost. Het personeel
zal nu de dupe worden. Spr. deed echter de
toezegging dat de gemeente zich alsnog met
de S.H.V. zal verstaan.
Eervol ontslag werd verleend aan den
heer J. Vader, als leeraar aan de Avond
school voor Nijverheidsonderwijs.
In verband met den dienstplicht van wet
houder Knoop, werd voorgesteld een tijde
lijken wethouder te benoemen.
De heer De Rujjter betreurde het,
dat de heer Knoop zich als wethouder heeft
beschikbaar gesteld, omdat volgens spr., de
heer Knoop de overtuiging moet gehad heb
ben dat hij deze functie niet zou kunnen
waarnemen. De heer Van Oorschot
was van meening dat het beter is, dat een
tijdelijke wethouder wordt benoemd, zoo
lang geen beslissing is gevallen of de heer
Knoop al dan niet zijn functie als wethou
der kan waarnemen
Wethouder Knoop was pijnlijk getrof
fen door de woorden van den heer De Ruij-
gecombineerde vergadering van de drie af-
deelingen, die daarvoor na het verkiezen I ^.er» hem beticht van leugen. Iets derge-
van haar voorzitters te zamen kwamen. I sPf- van een raadslid niet ver-
Dinsdagmiddag is van 3 tot half zes ge- „en IjÜ ontkende zeer beslist dat hij
discussieerd over dit onderwerp en Woens
dagmorgen is te 10 uur de bijeenkomst her
vat en voortgezet tot één uur. Toen was
men door dezen rijstebrijberg heen en kon
heeft geweten, dat hij geen vrijstelling van
dienst zou krijgen. Spr. is het volkomen
eens met de meening van den Raad dat een
tijdelijke wethouder benoemd moet worden.
na de pauze iedere afdeeling afzonderlijk I waarbÜ HÜ gaarne zijn salaris als zoodanig
de overige punten onder de oogen zien. I za^ a^s';aan- De houding van den heer D e
Zooals bekend, zal in de vergadering van I E u e.F zich nogmaals verdedigt,
29 December de openbare behandeling van I -we^e vele raadsleden groote afkeuring,
de voorstellen .plaats hebben.
BEGRAFENIS W. KESTELOO.
DOMBURG. Het stoffelijk overschot van
den heer W. Kesteloo is alhier Donderdag
middag ter aarde besteld. Op de begraaf
plaats waren aanwezig het college van B.
Tot tijdelijke leeraren aan de Avondschool
Wethouder R o r ij e die verdedigde den
heer Knoop fel.
De v o o r z. was na deze min of meer
onverkwikkelijke discussie van meening dat
alle raadsleden overtuigd zullen zijn van de
waarheidsliefde van den heer Knoop (in
stemming).
Daarna werd overgegaan tot stemming,
waarbij de heer J. L. Verhagen
(lib.) werd gekozen met 16 stemmen, ter
wijl 2 stemmen blanco werden uitgebracht.
tallig Burgerlijk Armbestuur, de gemeente
arts benevens de echtgenoote van den vroe-
geren burgemeester met wien de overledene
zoovele jaren heeft samengewerkt.
De baar was gedekt met een krans van
de gemeente Domburg en een van den heer
en mevrouw EloutDrabbe.
Nadat de kist in de groeve was neergela
ten sprak eerst de burgemeester, mr. F. L.
S. F. baron van Tuyll van Serooskerken na
mens de gemeente. Hij herinnerde er aan
dat de heer - Kesteloo gedurende bijna 40
jaar raadslid is geweest waarvan 25 jaar
wethouder. Bovendien was hij vele malen
waarnemend burgemeester en daarnaast
ook ambtenaar van den Burgerlijken Stand.
In al deze functies kenmerkte hij zich als
een waardig gemeentebestuurder, die over
alle vraagstukken steeds naast een helder
oordeel van een groote kennis van zaken
blijk gaf.
De tijd van nu juist 25 jaar geleden
maakte hij mede, die zich evenals nu ken
merkte als een tijd van zeer veel beslomme
ringen voor een gemeente bestuurder. We
dénken daarbij vooral aan de vele distri
butie-maatregelen in die dagen. Echter
steeds gaf de overledene blijk van een groo
te liefde voor zijn werk. Zeer veel heeft hij
gedaan voor de inwoners dezer gemeente
en ook nadat hij uit de verschillende func
ties was getreden bleek nog altijd dat hij in
groot aanzien stond in de geheele gemeente.
Dat thans God zijn ziel vrede moge ge
voor Nijverheidsonderwijs werden benoemd
de heeren J. Mallan, A. Bertijn, J. van
Wageningen en L. Huibregtse.
Besloten werd tot wijziging van het tarief
der waterleiding voor bedrijven en instellin
gen van algemeen belang. De rekeningen
over 1938 van diverse gemeentelijke bedrij
ven werden voorloopig vastgesteld. Besloten
werd tot het eventueel aangaan van een tij
delijke kasgeldleening in 1940.
Algemeene beschouwingen
De heer VAN OORSCHOT (sdap) opent
de algemeene beschouwingen om 3,10 uur
met te verklaren dat hij een gepast ge
bruik van deze gelegenheid zou maken.
Spr. schilderde allereerst de verschrikkelij
ke verhoudingen op internationaal terrein,
welke ook op de gemeente van grooten
overledene, sprak een woord van dank voor
de betoonde belangstelling.
BAARLAND. De algemeene zendingscol
lecte heeft in deze gemeente opgebracht
een bedrag van ruim f 68.
Vervolgens sprak de heer P. J. Elout, 's-HEER ARENDSKERKE. De collecte
voorzitter van het Burgerlijk' Armbestuur, I ten bate van het Algemeen Steuncomité
it ,fr 0p wees de overledene van 1880I 1939 heeft in deze gemeente f 372,25 opge-
1919 dus 39 jaar voorzitter van het B. A. is bracht,
geweest. Als zoodanig heeft hij er steeds
blijk van gegeven dat hij als geen ander, op I KAPELLE. De collecte voor het Alge-
de hoogte was van de nooden en behoeften I meen Steuncomité 1939 bracht te Kapelle
der inwoners. Steeds stelde hij belang in I op f 122,23.
alles, terwijl zijn adviezen op hoogen prijs I
werden gesteld. Toen hij dan ook als raads- I WEMELDINGE. Onze vroeger dorpsge
lid bedankte en dus ook als voorzitter van I noot E- J- Kole, waterbouwkundig opzieh-
het B. A. in September 1919 werd hij in I ter te Utrecht is in gelijke functie overge-
October d.a.v. wederom als lid gekozen. I Plaatst naar Loenen aan de Vecht.
Dit is tot 31 Dec. 1933, dus 14 jaren geble
ven.
Meer nog dan om zijn capiciteiten is del
overledene steeds gewaardeerd om zijn
hooge eigenschappen van zijn karakter. Als
prettig mensch in den omgang was het
steeds een genoegen om met hem samen te
werken. Als zoodanig zal zijn nagedachte-!
nis steeds worden geeerd.
Tenslotte sprak ds. F. G. H. Nicolaï, Ned.
Herv. predikant. Hij las eerst psalm 23. Ver-1
volgens voerde hij het woord, de familie
leden troostwoorden toesprekende, en God-
dankende voor alles wat de gestorvene voor
hen en voor de geheele gemeente is mogen
zjjn in zijn lang en rjjk gezegend leven.
Hierna ging hij voor in dankgebed.
De heer Jan J. Kesteloo, zoon van de|
WEMELDINGE. Bij de stemming voor
drie notabelen der Ned. Herv. Kerk alhier,
zijn gekozen de heeren: Adr. Haaij, 83 st.
aftr.; J. de Jonge, 79 st. aftr.; H. M. van
Moort, 79 st. aftr.; benevens eenige ver
spreide stemmen. Het aantal opgekomen
kiezers bedroeg 83.
WEMELDINGE. Bij de gem. politie zijn
inlichtingen te bekomen, inzake het vinden
van een paar heeren handschoenen.
IJZENDIJKE. Tot kerkvoogd der Ned.
Herv. kerk alhier werd gekozen de heer P.
Dhondt Jr.
invloed zullen zijn Ons volk zal de grootst
mogelijke eensgezindheid aan den dag
moeten leggen en daarvoor vele geschil
len terzijde moeten stellen. Wij zullen, al
dus spr de meest mogelijke medewerking
verleenen ten bate van het algemeen be
lang. Toch achtte spr. het verschil van po
litieke meeningen in ons land van zeer
groot belang en daarom meende hij, dat
door zijn fractie aan de algemeene be
schouwingen moet worden deelgenomen
Op de hem zoo bekende breedsprakerige
wijze heeft dé heer Van Oorschot eerst
uur gewijd aan de politiek zijner tegen
standers, waarbij met name de liberalen
en anti-revolutionnairen scherp werden
aangevallen. Spr. kwam daarna tot de be
grooting zelf en sprak de hoop uit dat de
zelfstandigheid van de gemeente grooter
zal worden De huisvesting van onze ge
meente is volgens spr. onvoldoende, daar
om bevreemde het Hem dat, volgens B en
W, een nieuw stadhuis nog niet noodzake
lijk is. Ook als werkobject zou een nieuw
stadhuis dienstbaar kunnen worden ge
maakt, waarom spr. de vraag stelde of er
plannen in beraad zijn om tot den bouw
van een nieuw stadhuis te komen. Spre
kende over de salarieering der wethouders,
vroeg spr. zich af of Ged. Staten geen
rekening houden met de onmogelijkheid
van een wethouderschap door een arbei
der, gezien de weigering van Ged. Staten
om het salaris van de wethouders op het
zelfde peil te brengen als van de wethou
ders van Middelburg Na zijn voldoening
te hebben uitgesproken over de plannen
tot den bouw van een nieuwe school voor
nijverheidsonderwijs enz., spreekt spr
schande over het feit dat in het gasthuis
de oudjes nog steeds van elkander zijn ge
scheiden.
Verder vroeg hij, welk aandeel de ge
meente heeft in de nieuwe plannen voor
de Zegam (geen enkele, aldus de voor
zitter).
De heer Van Oorschot noemde dit fout
„omdat hier gehandeld wordt over en
voor onze gemeente, zonder haar voor
kennis'1.
Nadat spr. zoo ruim een uur het woord
had gevoerd, was het de beurt aan den
heer VERHAGEN (lib die eveneens wees
op de internationale toestanden en daarna
pleitte voor een fusie tusschen de libera
len en de vrijz. democraten. Verder wilde
hij o.a opheffing van het tapverbod.
Tenslotte ging hij uitvoerig in op de
beschuldigingen door den heer Van Oor
schot jegens de liberalen uitgesproken.
De heer ANDRIESSEN (r k.) was van
oordeel dat, als deze abnormale tijden blij
ven voortduren, wij de begrooting wel zul
len overschrijden. Spr. zeide gaarne het
beleid van B'. en W. zooveel mogelijk te
steunen in deze moeilijke tijden, waarbij
spr. bad, dat ons land niet in de hel zal
worden meegesleept Spr. drong speciaal
aan op de behartiging van de armlastigen
Vervolgens kwam sprL met de grief dat
zooveel roomsch-katholieken overal wor
den geweerd en uitgesloten. In dit ver
band wees hij op de R.K. Coöperatie, die
is uitgesloten van de kolenlevering Spr.
hoopte, dat de wethouder daar eens de
noodige aandacht aan zal schenken. Ver
volgens wees hij op de tegenwerking die
de katholieken hebben ondervonden bij de
plannen tot het bouwen van arbeiderswo
ningen.
De heer DE GRAAFF (r.k zeide dat
hij onder de huidige omstandigheden er
van afzag een aanval te doen op de fi-
nantieele politiek van het coliege van B
en W., waarop hij, in normale- omstandig
heden nogal wat aanmerking zou hebben
gemaakt. Spr. beschuldigde de s.d.a.,p. er
van dat deze het zelfstandige initiatief
wil opheffen.
De heer SOREL (ar.) zeide in zijn be
schouwingen o.a. dat de tegenwoordige
omstandigheden oorzaak zijn dat wel geen
of nagenoeg geen wenschen naar voren
gebracht behoeven te worden. Spr. zeide
B. en W. den volledigen steun toe van
zijn fractie.
Deze spr. hoopt dat hij ditmaal op de
stem van de s d. mag rekenen tot af
schaffing van de kermis, terwijl spr. hoop
te dat ook het tapverbod zal blijven.
De heer Korteweg (V.D.) wees op
den vasten wil van de Vrijz. Dem. verdraag
zaam te zijn tegenover andersdenkenden. In
dien geest zal ook het standpunt van spr.
fractie bepaald worden bij de behandeling
van de begrooting In het belang van de ge
meente kan het college van B. en W. op
den vollen steun van de fractie rekenen.
Daarna werd de vergadering tegen 6 uur
verdaagd tot 's avonds 8 uur.
Bij de heropening was de heer v. Rooijen
aanwezig, doch mankeerde de heer Knoop.
De v o o r z. opende deze vergadering
met er op te wijzen dat in de gehouden al
gemeene beschouwingen gezegd is dat de
v o o r z. buiten de partijen staat, hetwelk
spr. onderschrijft. Vandaar behoeft spr,
niet in te gaan op de politieke beschouwin
gen, doch kon hij volstaan met in 't kort
antwoord te geven op de zakelijke bespre
kingen.
In verband met de moeilijke tijden lijkt
het spr. niet wenschelijk thans aan den
Raad een crediet te vragen voor een nieuw
gemeentehuis evenmin als voor een nieuwe
archiefbewaarplaats. Wat het wethouders
salaris betreft, is spr. van meening, dat dit
inderdaad te laag is. Deze zaak is echter
uit en terna besproken, doch het resultaat
is nihil geweest. Het heeft nu dan ook geen
zin, daarop terug te komen. Wat de Zegam
betreft zeide spr. dat daarin inderdaad de
gemeente niet is gekend, doch B. en W. heb
ben de toezegging dat, zoodra deze zaak in
de Prov. Staten is behandeld, G. S. zich in
verbinding zullen stellen met de gemeente
Vlissingen. Tot den hr. Andriessen zeide de
voorzitter dat het wellicht aanbeveling ver
dient dat deze zich, wat betreft de woning
bouw, in verbinding stelt met het werk
fonds.
Wethouder Rorjje zeide dat we ook
in 1940 voor deze begrooting een bijarag
van het Rjjk moeten vragen. De positie vai
de gemeente is voor de begrooting 1940 vee
slechter dan in 1938 en zelfs staan we op de
rand van de noodlijdendheid. zoodat et
verhooging van belasting niet is te voorko
men. De havenbedrijven i.e. de „Zeeland'
en de S-H,V, liggen nagenoeg stil. Spr. zei
de dat het echter wel zeker is dat de „Zee
land" te Vlissingen blijft. Nu de „Zeeland"
echter geheel gaat stilliggen, komen er nog
meer menschen ten laste van de gemeente
Wat de volkshuisvesting betreft was d
heer R o r ij e van meening dat er geer
onnoodige angst behoeft te bestaan voor het
leegstaan der woningen van de woning-
bouwvereenigingen. Wat betreft werkobjec
ten voor werkverschaffing meende spr. dat
er nog genoeg objecten zullen zjjn voor
1940, mits de werkloosheid niet te veel zal
toenemen.
Wat betreft de klacht geuit door den
heer Andriessen over de uitsluiting van de
katholieken bij de distributie, weerlegt spr
deze beschuldiging. Ook gaf deze spr. d
hr. Andriessen den raad voor het bouwen
van woningen door de R.K. Woningbouw
vereeniging, zich te wenden tot het werk
fonds. Spr. is overtuigd dat op deze wijze
fondsen te verkrijgen zullen zijn.
Wat betreft de kermis wilde spr. den
heer Sorel in overweging geven geen voor
stel tot afschaffing daarvan in te dienen
omdat dit groote schade voor de gemeente
zou geven. Daarna hebben alle leden die in
eerste instantie het woord voerden, dit ook
in tweede instantie gedaan, waarbij telkens
in herhalingen werd getreden.
De heer DE ROO merkt o a. nog op
dat onder de bevolking de meening
heerscht, dat door de overheid te weinig
aandacht aan de luchtbescherming wordt
besteed..
De heer KORTEWEG onderstreepte dit
en zeide o a. dat voor de beveiliging van
de Vlissingsche bevolking 8000 is be
schikbaar gesteld en daarentegen bv. voor
voor de Abdij-gebouwen te Middelburg
30,000 voor de doode stof dus, hetgeen
spr. een tragische verhouding achtte, waar
uit een tekort aan belangstelling voor de
verzorging van de bevolking naar voren-
treedt. Een centrale leiding op dit gebied
ontbreekt. Ook wat betreft de aanschaf
fing van gasmaskers voor de bevolking
toont de regeering een lauwheid en de
ongeneigdheid om voor de minder kapi
taalkrachtigen iets te doen De evacuatie
behoort volgens de memorie van antwoord
tot de militaire geheimen Spr. acht een
regeling daarvan in vollen vredestijd
noodig, evenals dat de bevolking op de
hoogte gesteld dient te worden dat voor
bereidingen zijn getroffen.
De VOORZITTER zeide dat wij hier
aan de kust zitten en dat Vlissingen niet
tot het evacuatiegebied behoort, althans
voorloopig niet. Zooals de toestand nu is
zal Vlissingen geen geëvacueerde menschen
hoeven te herbergen en zal ook de Vlis
singsche bevolking niet behoeven te eva-
cueeren.
Wat de beveiliging van kunstschatten
betreft, daar heeft de gemeente niets
mee te maken, dat is een besluit van de
regeering
Over de post 275 subsidie aan de Vlis
singsche burgerwacht werd gestemd en
deze wordt aangenomen met 10 tegen 8
stemmen Diverse wenschen betreffende
openbare werken en de volkshuisvesting
worden naar voren gebracht.
Intusschen was door de heeren Van
Oorschot (sdap), Andriessen (rk.), De
Ruijter (c.h.). Verhagen (lib en Korte
weg (v.d.) de volgende motie samengesteld:
„De Raad der gemeente Vlissingen, ter
behandeling der begrooting 1940 bijeen,
kennis genomen hebbende van de afwijzen
de houding van Ged. Staten om de sala
rissen der wethouders te brengen op een
behoorlijk peil en in overeenstemming met
de salarissen die in Middelburg voor de
wethouders gelden, spreekt haar diepe
teleurstelling hierover uit Hij spreekt den
wensch uit, dat Ged. Staten hun meening
inzake deze kwestie nog eens grondig zul
len herzien en draagt B en W. op deze
motie ter kennis van Ged. Staten te bren
gen".
Deze motie werd met algemeene stem
men aangenomen, op die van den heer So
rer na, en die van de wethouders.
Bij het hoofdstuk onderwijs was de heer
De Roo van meening dat het te lang
duurt alvorens de school aan de Bovendijk-
straat door de militairen wordt ontruimd.
De heer C a s t e 1 was van meening dat
de inspecteur voor het onderwijs niet juist
heeft gehandeld door de herfstvacantie te
laten doorgaan. Wat de verbouwing van de
school aan de Groote Markt betreft zeide
wethouder Edelman op een desbetreffende
vraag van den heer De Ruijter, dat waar
schijnlijk de volgende week de aanbesteding
zal plaats vinden. De heer De Roo acht
te het, ook finantieel gewenscht dat het
voorbereidend lager onderwijs wordt ge
centraliseerd. Wethouder Edelman vond
zulks niet uitvoerbaar en ook niet ge
wenscht.
De hr. C a s t e 1 zeide dank aan B. en
W. dat thans als proef aan armlastige kin
deren schoenen inplaats van klompen wor
den verstrekt.
Het hoofdstuk onderwijs bleek nogal wat
stof te leveren en mede door de uitvoerige
antwoorden van wethouder Edelman eisch-
te dit hoofdstuk heel wat tijd, terwijl er
weinig actueels werd behandeld. Ook de
volgende hoofdstukken ontlokken nog vele
besprekingen. Bij het hoofdstuk Handel en
Nijverheid zeide de heer Sorel dat hij het
voorstel van B. en W. om de subsidie aan
V.V.V. van 225 op 1000 te brengen, niet
kon steunen. Deze spr. diende een voorstel
in om deze subsidie te bepalen op 500,
Het voorstel van B. en W. werd echter
aangenomen met 13 tegen 5 stemmen.
Daarna werd gestemd over den post be
treffende de kermis. Deze werd aangeno
men met 12 stemmen en 6 tegen, (die van
de Anti-Rev. en Chr. Hist.)
De begrooting werd daarna met alge
meene stemmen aangenomen, waarna de
v o o r z. dank bracht voor de vlotte behan
deling en 'n speciaal woord aan den secre
taris en de ambtenaren.
Nadat de heer De Roo namens de
raad den voorzitter had dank gebracht voor
de goede leidnig, werd de vergadering om
2 uur 's nachts gesloten.
Twee stuks 10 ct. - TwaaU stul^s 50 ct.
Domei meldt) uit Tokio: Shiratori, de
vroegere Japansche ambassadeur te Rome
en vroegere directeur van het persbureau
van het ministerie van Buitenlandsche Za
ken, heeft aan een maaltijd, welke hem ter
eere was aangericht, aangedrongen op de
spoedige aanvaarding van een nieuwe po
litiek, gebaseerd op nauwere banden met
Italië en Duitschland
Shiratori, die kort na het uitbreken van
den oorlog om gezondheidsredenen zijn
functie Heeft neergelegd zeide: „Japan
moet terstond een nieuwe politiek volgen
en zich herinneren de warme sympathie
door Duitschland en Italië getoond tijdens
het incident met China. De eenige metho
de om de huidige moeilijkheden te over
winnen en den wereldvrede te herstellen,
is de oude orde iri Europa en Azië te
vernietigen De maaltijd werd bijgewoond
door een vooraanstaande groep Japansche
nationalistische politici en zakenlieden.
0
Volgens het Fransche Havas-bureau,
heeft de Russische opperbevelhebber
Maarschalk Worosjilof, medegedeeld, dat
het Roode Leger zich weer op vredesvoet
bevindt. Talrijke reservisten, die opge
roepen waren voor de bezetting van Po
len, zijn naar hun haardsteden terugge
keerd. De demobilisatie van specialisten
gaat langzamer, hetgeen vooral het ge
volg schijnt te zijn van transport-moeilijk
heden.
Moskou herneemt evenwel zijn ge
woon aanzien; er rijden weer taxis en het
aantal vrachtauto's neemt toe.
De grens tusschen de Sovjet-Unie en
het bezette deel van Polen blijft nog ge
sloten. Men zegt aldus Havas dat
nog Poolsche officieren in de bosschen en
moerassen schieten op de Russische troe
pen. Indien men de Russische soldaten
kan gelooven, zijn de door hen geleden
verliezen in Polen grooter dan werd op
gegeven. In ieder geval is de zuivering
nog niet geëindigd. De grens wordt ook
gesloten gehouden omdat het economisch
evenwicht tusschen beide gebieden nog
niet gevonden is.
In een semi-officieele Britsche verklaring
is gewezen op het feit, dat de Amerikaan-
sehe export naar Zweden, Nederland
en Noorwegen in September een stijging
heeft vertoond van 11 millioen dollar, ver
geleken met September 1938, terwijl er een
daling was in den Amerikaanschen export
naar Duitschland ten bedrage van 12 mil
lioen dollar. Hierin werd een bewijs gezien
van de bewering, dat de Amerikaansche
goederen via deze landen naar Duitschland
worden gesmokkeld door neutrale agent
schappen.
Voor zoover Zweden betreft, wordt er in
gezaghebbende kringen op gewezen, dat
deze bewering volstrekt ongegrond is. Ter
wijl het waar is, dat het cijfer voor Sep
tember voor Zweedsche importen uit Ame
rika ongeveer 8 millioen kronen bedroeg,
vertoonden de Zweedsche exporten naar
Duitschland een lichte daling.
In September 1938 bedroeg deze laatste
uitvoer 29,1 millioen kronen en in Septem
ber j.l. 28.98 millioen.
De stijging in de importen uit Amerika
wordt verklaard door de stijging vein de
binnenlandsche vraag, veroorzaakt door
staatsinkoopen ten behoeve van voorraad-
vorming en door het feit, dat de importen
uit andere bronnen moeilijker werden.
Gisteren is het Engelsche parlement
verdaagd. Bij deze gelegenheid is een ver
klaring van den Koning voorgelezen, wel
ke luidt:
„De schaduw van den oorlog is opnieuw
over Europa gevallen. Ondanks de inspan
ningen van mijn regeering om den vrede
te bewaren, is Duitschland, met schen
ding van zijn plechtig aangegane verplich
tingen, op willekeurige wijze Polen binnen
gevallen.
Dit nieuwe voorbeeld van Duitsche
agressie en kwade trouw was een uitda
ging, welke wij niet konden ontwijken
zonder onszelf te onteeren en zonder ge
vaar voor de zaak van de vrijheid en den
vooruitgang van de menschheid.
Wij zoeken geen materieele winst. De
vrijheid en de vrije instellingen zijn ons
geboorterecht, dat wij', gelijk onze voor
vaderen, vastbesloten zijn te behoeden.
Ik dank u voor uw bereidheid de zware
financieele lasten te dragen, welke noo
dig zijn geworden als bijdrage tot de
buitengewone kosten van den oorlog.
Een zoo prompt en zonder tegenzin ge
geven antwoord heeft een diepen indruk
op de wereld gemaakt en de onversaag
de vastberadenheid van mijn volk aange
toond iedere opoffering te doen, welke
noodig is voor de overwinning. De uitslag
is duidelijk. Met eensgezinden wil hebben
mijn volk hier en overzee zichzelf aan
den strijd gewijd. Het spontane besluit van
mijn dominions deel te nemen aan het
conflict en de onschatbare hulp, welke zij
geven en nog zullen geven voor de ge
meenschappelijke zaak, zijn voor mij een
zeer groote aanmoediging geweest. Wij
kunnen er niet aan twijfelen, dat onze
zaak zal zegevieren met de hulp van onze
getrouwe Fransche en Poolsche bondge-
nooten".
