tjiwcïnle tg) P
(&GOESCHE COURANT
H. M DE KONINGIN KOMT
MORGEN NAAR ZEELAND.
Overal aan het front modder
en bedrijvigheid.
Inspectie van militaire werken.
Vlissingen nog steeds in
afwachting van de
„Oranje Nassau"
Britsche torpedobootjager
op een mijn geloopen
Nederlandsch vliegtuig
brandend neergestort
Berlijn over de Duitsche
mijnen voor de Engelsche kust
De arrestaties na den
aanslag van München
Veertig vermisten en 21
gewonden.
TWEE DUITSCHE DUIKBOOTEN
VERNIELD,
FRANSCHE TREILER TOT ZIN
KEN GEBRACHT,
GRIEKSCH STOOMSCHIP
VERGAAN,
Vijftig Nederlandsche schepen
aangehouden in 2 weken.
Vele passagiers van de „Simon
Bolivar" terug per K. L. M.
Bij Hillegersberg.
Communistische actie in
Joegoslavië.
Scholen in Finland weer geopend
„Er bestaan geen zuivere
handelswegen meer in
Engeland".
Een bewering, dat de ont
ploffing het werk was der
Gestapo.
„HIMLER HAD EEN „HAAT-
OFFENSIEF" NOODIG".
Ook Frankrijk zal buitenlandsche
uitvoer van Duitschland
bestrijden.
„Het is een uithoudingsoorlog".
ENGELSCHE VERKENNINGS
VLUCHTEN BOVEN DUITSCH
LAND.
Hevige luchtgevechten.
Talrijke Duitsche vliegtuigen
boven Engeland.
BRITSCHE VLIEGBOOT IN BRAND
GESCHOTEN.
NUMMER 277 182e JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
DRIE BLADEN
EERSTE BLAD
MIDDELBURGSCHE COURANT
DONDERDAG 23 NOVEMBER 1939
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. By contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, by vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
Naar wü vernemen zal H. M. Koningin
Wilhelmina met gevolg, morgen een onof
ficieel bezoek aan Zeeland brengen. H.M. zal
verschillende militaire versterkingen op
Walcheren en Zuid-Beveland in oogen-
schouw nemen.
In een koninklijk rijtuig, dat aan den ge
wonen trein is gehaakt, wordt de reis van
Den Haag uit gemaakt. Om 10.09 arriveert
H. M. te Vlissingen, waar verschillende mi
litaire autoriteiten Haar zullen verwelko
men; alleen militaire: burgerlijke autoritei
ten .komen er niet aan te pas.
Na een tocht per auto langs verschillende
verdedigingswerken, zal een défilé plaats
vinden en daarna gaat H. M. van Vlissingen
naar Zuid-Beveland. Te Goes, in de le klas
se wachtkamer van het station, wordt de
lunch gebruikt.
's Middags omstreeks drie uur eindigt het
bezoek aan Zeeland en keert H. M. naar
de residentie terug.
Nog steeds is men te Vlissingen in af
wachting van het s.s. „Oranje-Nassau" der
Stoomvaart-Mij. „Zeeland", dat zooals men
weet, met een groot aantal geredden van de
„Simon Bolivar" gisteren reeds in ons land
zou arriveeren.
Dit is echter niet gebeurd. Honderden
hebben gisteren tevergeefs op het schip ge
wacht. (Men zie het derde blad).
Het eenige nieuws, dat ten kantore van
de „Zeeland" over de „Oranje-Nassau" bin
nenkwam, was, dat het schip uit Londen
vertrokken was en gisteren bij het aanbre
ken van den dag zee wilde kiezen, doch
hierin door de Engelsche autoriteiten ver
hinderd werd. Een officieel motief voor de
ze belemmering heeft men tot nog toe niet
ontvangen, ondanks de verzoeken van de
„Zeeland" om inlichtingen. De „Oranje-
Nassau" is blijven liggen te Southend, aan
den mond van de Theems.
De verwachting was te Vlissingen, dat
het schip zoo spoedig mogelijk zou uitva
ren.
Des morgens om ongeveer half zeven
wordt het licht, zoodat dan het verbeide
vaartuig in zee zou kunnen steken. De mi
nimum tijd, die noodig is om aan den mond
van de Schelde aan te komen, is ongeveer
vier uur. Het spreekt echter vanzelf, dat
onder de huidige omstandigheden de snel
heid sterk verminderd zal worden. Men ver
moedt, dat de „oversteek" thans plm. acht
uur in beslag zal nemen, omdat men zeer
voorzichtig moet varen, met het oog op de
mijnen. Om half drie zou de „Oranje-Nas
sau" derhalve voor den Scheldemond kun
nen zijn, als zij des morgens zoo vroeg mo
gelijk vertrekt.
Vandaag is dit echter zeer zeker niet het
geval. Immers, zoo gauw het schip het
lichtschip „Sunk" gepasseerd is en buiten
de Engelsche territoriale wateren is geko
men, kan het gebruik maken van de radio
installatie. Het is begrijpelijk, dat dan de
kapitein onmiddellijk de reederij zal mede-
deelen, dat het schip is vertrokken, terwijl
men dan tevens ongeveer zou kunnen bere
kenen hoe laat de aankomst in Vlissingen
verwacht kan worden. Om een uur had de
„Zeeland" echter nog steeds geen bericht
van de „Oranje-Nassau" ontvangen, zoodat
men de" aankomst vandaag wel als uitge
sloten kan beschouwen. Om half vijf wordt
het donker en dan moet de oversteek ge
beurd zijn. De Schelde zou men in het don
ker kunnen opvaren, wat hoogstens drie
kwartier- zou kosten.
In ieder geval zou de „Oranje-Nas
sau" dan om kwart voor negen vanmorgen
van de Engelsche kust vertrokken moeten
zjjn. En zooals wij reeds schreven dan
had de maatschappij zeker bericht ontvan
gen.
DE DIESELTREIN.
Naar men weet, zullen de geredden van
de „Simon Bolivar" die met de „Oranje-
Nassau" meekomen, met een extra Diesel-
trein uit Vlissingen vertrekken. Tot op het
oogenblik is deze trein nog niet in Vlissin
gen gearriveerd. De spoorwegautoriteiten
te Vlissingen veronderstellen, dat de trein
plm. 2% uur zou noodig hebben om bv. uit
Utrecht te komen. Zooveel van tevoren kan
in normale omstandigheden en ook zelfs in
de huidige omstandigheden de aankomst
van de „Oranje-Nassau" zeker bekend zijn.
Als derhalve het schip eenmaal is gearri
veerd, dan is verder oponthoud niet te ver
wachten.
Maar zoover is het nog niet. Wanneer het
schip dan komt?
Het antwoord der directie van de „Zee
land" op deze vraag is: „Wij tasten volko
men in het duister".
De Brnsche admiraliteit deelt mede, dat
de Britsche torpedobootjager „Gipsy" bui
ten de Engelsche Oostkust op 'n mijn is ge
loopen en later op het strand gezet. Gemeld
is, dat 21 officieren en manschappen ge
wond zijn en dat omstreeks veertig opva
renden vermist worden.
Even meer dan honderd overlevenden
van den torpedobootjager zijn in een stad
aan de Oostkust aan land gezet.
Naar vernomen wordt, heeft een Fran-
sche torpedoboot in drie dagen twee Duit-
sche onderzeeërs vernield. Een der duik-
booten werden ontdekt door een marine
vliegtuig.
Een Duitsche duikboot heeft Dinsdagmid
dag in den Atlantischen Oceaan den Fran-
schen vischtreiler „Balyes 2" tot zinken
gebracht. Het schip werd door vijf scho
ten getroffen, nadat de kapitein en de vijf
tien leden der bemanning in de booten wa
ren gegaan. De duikboot begeleidde de
Fransche zeelieden tot een Spaansche vis-
schersboot, die de schipbreukelingen opnam
en aan land zette.
23 personen o.w. een vrouw, zijn van
boord gehaald van een Grieksch stoomschip
dat gisteravond aan de Zuidoostkust van
Engeland is gezonken. Zij werden door een
reddingboot aan land gebracht. Het schip
was de 4576 ton metende Elena". Men
gelooft, dat de ondergang van het schip
door een mijn is veroorzaakt. De beman
ning begaf zich in de booten. Zij werden
later in een reddingboot opgenomen.
Het schip was van Zuid-Amerika met een
lading graan op weg naar Antwerpen.
Reuter meldt uit Londen: Gedurende de
week, eindigende op 18 November, heeft de
Britsche contrabandecommissie in 131 nieu
we en 74 van de voorgaande week aange
houden gevallen een onderzoek naar de la
ding van schepen ingesteld. Tot de gecon
troleerde schepen behoorden 50 Nederland
sche, 30 Engelsche, 26 Noorsche, 23 Ita-
liaansche, 16 Zweedsche, 13 Grieksche, 12
Deensche, 9 Belgische, 8 Amerikaansche en
5 Zuidslav'sche vaartuigen, een lading
werd geheel in beslag genomen; 114 ladin
gen werden geheel vrijgelaten. In twintig
gevallen is een deel van de lading vastge
houden.
Op hun verzoek heeft de directie van de
Bataafsche Petroleum Mij. het mogelijk ge
maakt, dat 49 employees van de B.P.M., die
als passagiers van de „Simon Bolivar" thans
in Engeland vertoeven, per vliegtuig naar
Nederland terugkeeren. Het geheele gezel
schap zal per K.L.M. worden vervoerd.
Waarschijnlijk morgenochtend vertrekt er
van Schiphol een extra vliegtuig naar Sho-
reham, de „Ibis" waarna het in den loop
van den middag met 18 passagiers naar
Nederland terug keert. De overige 31 pas
sagiers komen in groepjes met de gewone
lijnvliegtuigen terug.
Gistermiddag om ongeveer kwart voor
drie is in een weiland nabij Hillegersberg
een militair vliegtuig brandend omlaag ge
stort.
Reeds gedurende eenigen tijd had men 't
vliegtuig, dat kennelijk wegens het mistige
weer een noodlandingsterrein zocht, hooren
rondvliegen. Plotseling stortte het bran
dend omlaag. De klap, waarmede het toe
stel tegen den grond sloeg, was zoo hevig,
dat de wrakstukken tot op een afstand van
600 meter rondvlogen.
De verongelukte machine, bleek een Ne
derlandsch legervliegtuig te zijn, een één
persoons kleine jager van het type „D 21".
Arbeiders, die in de nabijheid in werk
verschaffing werkzaam waren, zagen het
toestel met groote snelheid op zeer geringe
hoogte het weiland overvliegen. Kort daar
op hoorden zij een slag.
Op de plaats gekomen, waar het vlieg
tuig was neergestort, vonden zij slechts de
wrakstukken van het toestel. Deelen van
den motor werden op grooten afstand te
ruggevonden, terwijl de verbrijzelde vleu
gelplaten bij een sloot werden aangetroffen
De wielen lagen ver van den romp af in
't weiland. De romp en de staart hebben
zich met groote kracht in den weeken veen-
bodem gedrongen, waardoor de cabine twee
a drie meter onder den grond zat. Militai
ren en arbeiders van de werkverschaffing
begonnen onmiddellijk met het uitgraven
van deze deelen, doch het werk werd zeer
bemoeilijkt door het grondwater, dat men
steeds moest wegpompen.
Spoedig na het gebeurde waren enkele
hooge militairen van het vliegveld Waalha
ven ter plaatse en onder hun leiding werd
het graafwerk voortgezet.
Gisterm'ddag om vijf uur had men de
cabine nog steeds niet kunnen blootleggen,
zoodat men over het lot van den piloot nog
in het onzekere verkeerde. Aangezien de
mogelijkheid bestond, dat de piloot even
voor het ongeluk met zijn parachute het
toestel had verlaten of tijdens het ongeluk
uit de cabine was gesprongen, werd de om
geving door militairen afgezocht. Dit was
echter tevergeefs.
Uit Ljoebjana (Joegoslavië) meldt Ha-
vas: De Sloveensche politie is een com
munistische actie op het spoor gekomen,
welke zich verborg onder den naam van
„boeren- en arbeiderspartij van Slovenië"
Verscheidene personen zijn gearresteerd
Zij hadden een pamflet uitgegeven, waar
in de demobilisatie geeischt werd van het
Joegoslavische leger, handhaving der neu
traliteit. toenadering tot Rusland en ver
deeling van Joegoslavië in vijf autonome
eenheden.
Het D.N.B. meldt uit Helsinki: De school
besturen hebben last gegeven de scholen te
heropenen. Met verlof van den minister van
binnenlandsche zaken kunnen geëvacueerde
schoolkinderen en hun familieleden naar
hun woonplaatsen terugkeeren, in zooverre
deze niet van hoogerhand ontruimd moeten
blijven.
Het Duitsche Nieuwsbureau heeft van
bevoegde zijde een uiteenzetting ontvangen,
waarin betoogd wordt, dat de Engelschen,
behalve het instellen van convooien, ook de
scheepvaartroutes onder militaire bescher
ming hebben genomen.
„Daaruit vloeit voort - aldus deze uit
eenzetting dat thans bij de scheepvaart
op Engeland in het geheel geen zuivere han
delswegen meer bestaan.
Zijn tegenstander moet derhalve zijn
maatregelen natuurlijk nemen van het
standpunt der onmiddellijke bestrijding van
oorlogsschepen. Daaruit vloeien voor de
volkenrechtelijke beoordeeling van den mij-
nenoorlog duidelijke consequenties voort. In
de Mijnenconventie van Den Haag van 1907
is overeengekomen, dat bij het leggen van
mijnversperringen een bekendmaking wordt
gegeven, zoodra militaire overwegingen dat
mogelijk maken. In dien zin heeft Duitseh-
land ook gewaarschuwd voor gelegde mij
nenvelden. Of de militaire overwegingen dit
veroorloven blijft uiteraard uitsluitend
voorbehouden aan Duitsche beslissingen.
De Engelschen kunnen zich er ook niet
op beroepen, dat volgens de Haagsche over
eenkomst het leggen van mijnen voor de
kusten en havens van den tegenstander ver
boden is. Dat is natuurlijk slechts dan ver
boden, wanneer het alleen ten doel heeft
om de koopvaardij stop te zetten. Het is de
schuld van de Engelschen zelf, dat op de
handelswegen in het gebied voor de
Het Duitsche Nieuwsbureau bericht uit
Berlijn:
Er zijn thans van welingelichte zijde
bijzonderheden bekend gemaakt over de
twee gearresteerde leden vein den Brit-
schen Geheimen dienst.
Het zijn: Richard Henry Stevens, gebo
ren 18 93 in Athene Hij bezocht in Hei
delberg van 1909 tot 1911 een Duitsch-En-
gelsche school, legde in Engeland het po-
litie-examen af, begaf zich in 1913 naar
Indie, kwam in 1930 naar Europa en
dook daar eerst in Estland op Daarna be
gaf hij zich weer naar Indie en werkte
voor den Engelschne berichtendienst Na
zijn terugkeer werd hij leider van den
„Intelligence Service" voor Europa
De tweede gearresteerde is Sitismund
Payne Best, geboren 1885 in Engeland
Best leidde tijdens den wereldoorlog de be-
richtenafdeeling bij den Engelschen gene-
ralen staf.
Volgens den Berlfjnschen correspondent
van de Zweedsche „Aftonbladet" toonden te
Berlijn gepubliceerde berichten duidelijk
aan, dat er geen verband bestaat tusschen
de gemelde gevangenneming van agenten
van den Britschen Geheimen dienst en de
arestatie van Eiser. Te Berlijn doet, al
dus de correspondent, het gerucht de ron
de, dat Eiser reeds terechtgesteld zou zijn
De leider van het vroegere Duitsche
„Zwarte Front", Otto Strasser, die door de
Duitsche Geheime Staatspolitie wordt be
schuldigd den aanslag te München te heb
ben georganiseerd, heeft een medewerker
van het Fransche agentschap Havas ver
klaard, dat de aanslag te München is ge
organiseerd door den leider der Gestapo,
Himmler zelf Strasser zou dit gehoord
hebben van een lid der Nazi-partij, dat
hem zeer genegen is. Himmler zou aan
Hess heben gezegd,dat hij een aanslag noo
dig had om een „haat-offensief" te ont
ketenen tegen Engeland en om een
voorwendsel te hebben tot optreden tegen
tegenstanders in het binnenlan. Hess zou
hebben toegestemd, op voorwaarde dat er
geen slachtoffers zouden vallen H'mmler
hield evenwel aan en tenslotte kwam men
overeen, dat enkele onbeteekenende perso
nen als slachtoffer zouden vallen, omdat
anders niemand zou gelooven aan een
werkelijken aanslag
Op 8 November des middas te vijf uur
kregen de ziekenhuizen te München bevel
zich bereid te houden De bom werd ver
moedelijk geplaatst na het vertrek van
Hitier uit de zaal van de Bürgerbraukeller.
Onmiddellijk na de ontploffing werd or
der gegeven te spreken over een aanslag,
georganiseerd door de Britsche „Intelli
gence ServiceReeds voor de naam van
den zoogenaamden „dader" bekend was,
heeft de Duitsche regeering aan de Zwit-
sersche de uitlevering van Strasser ge
vraagd, onder beschuldiging van betrok
ken te zijn bij den aanslag
Tenslotte venklaarde Strasser, datj hij
den naam Georg Eiser niet kent. De man
is nooit lid van het „Zwarte Front" ge
weest.
De regeering der Fransche republiek
heeft hetzelfde besluit genomen als de
Britsche regeering voor wat aangaat het
uitoefenen van represailles tegen den
Duitschen buitenlandschen handel als
antwoord op de wijze, waarop de Duit-
schers sinds eenige weken en vooral sinds
de laatste dagen den oorlog ter zee voe
ren.
De Britsche minister van oorlog, Hore
Belisha, heeft gisteren in het Lagerhuis een
verklaring over den oorlog te land afgelegd.
Toen ik bij de vorige gelegenheid in het
Huis sprak, aldus Hore Belisha, waren er
158,300 man Britsche troepen in Frankrijk.
Sindsdien zijn zij wekelijks met eenige dui
zenden versterkt. Zoo zal het doorgaan, tot
de oorlog gewonnen is. Intusschen mag men
niet beweren, dat Engeland binnen afzien-
baren tijd een leger op continentalen voet
kan leveren.
Bijna een millioen man worden thans in
Engeland geoefend.
De Maginot-linie is een soort schuld, die
de vrije naties hebben aan de zaak van het
land, dat zelfs in financieele moeilijkheden
niet aarzelde een onbekrompen deel der
financieele middelen aan de opwerping dier
barriere te besteden.
Hoewel het den Engelschen toegewezen
gebied niet met het grootere systeem der
Maginot-linie vergeleken kan worden, was
het op gelukkige wijze van tevoren van ver
sterkingen voorzien. Het was de taak onzer
soldaten, deze versterkingen aan te vullen
en te verbeteren.
De Britsche troepen zijn aan den arbeid
over een oppervlakte van 100 vierkante
mijlen. Overal heerscht bedrijvigheid en
overal is modder. Ik kan eenig denkbeeld
van den arbeid geven door te vermelden,
dat het Britsche hulpleger in het begin 500
ton benzine per dag gebruikte. Het is een
kwestie van voertuigen en nog eens voer
tuigen.
Zoo gaat de oorlog voort. Het is een uit
houdingsoorlog, waarvoor het Britsche volk
vermaard is. Er is geen verdeeldheid in on
ze rijen. Onze strategie was van tevoren be
paald, evenals de afloop van dezen oorlog,
aldus besloot Hore Belisha.
Het Engelsche ministerie van luchtvaart
deelt mede: De Britsche luchtmacht heeft
Maandag en Dinsdag geslaagde verken
ningsvluchten boven Stuttgart, Frankfort,
Hamburg en Bremen verricht".
kust rekening moet worden gehouden met
de voortdurende aanwezigheid van Engel
sche oorlogsschepen, tegen welke een ge
bruik van mijnen toegestaan is, waarbij de
bekendmaking van een mijnenveld eveneens
volgens de Haagsche overeenkomst niet
eerder kan worden overwogen dan wanneer
het militaire doel is bereikt. Natuurlijk heb
ben de Engelschen het recht hun territori
ale wateren te beschermen tegen het bin
nendringen van den vijand. Wanneer het
Engelsche publiek bekommerd vraagt waar
om de Britsche admiraliteit geen gebruik
maakt van dit recht, ligt het antwoord voor
de hand. De Britsche admiraliteit is nu
eenmaal niet in staat de Britsche wateren
en toegangswegen te beveiligen. In plaats
daarvan tracht zij nu evenwicht te scheppen
op het gebied van de propaganda."
De speciale correspondent van Reuter bij
de Britsche luchtmacht in Frankrijk meldt,
dat gisteren aan het Westelijk front zeven
Duitsche vliegtuigen zijn neergeschoten, zes
door geallieerde gevechtstoestellen en e e n
door het Fransche afweergeschut.
De Fransche gevechtstoestellen hebben in
twee dagen vijf „Messerschmidts" vernield,
doch men meldt, dat gisteren boven Straats
burg twee Fransche vliegtuigen verloren
zijn gegaan. De bestuurders van beide toe
stellen sprongen uit hun machines, maar
de parachute van een hunner weigerde,
zoodat de man om het leven kwam. Drie
Duitsche piloten sprongen uit hun vliegtui
gen, voor die neerstortten. Zij kwamen
op Franschen bodem neer en zijn gevangen
genomen.
Boven de Theems en het Zuid-Oosten
van Engeland is gisteren 'n aantal opwin
dende gevechten gevoerd tusschen Duitsche
toestellen en Britsche gevechtsvliegtuigen.
Boven de Zuidoostkust heeft men een
aantal vijandelijke machines gezien; boven
de Oostkust is er eveneens een waargeno
men.
Des morgens en laat in den middag kwam
het afweergeschut in Zuid-Essex in actie.
Het eerst werd een vijandelijk toestel bo
ven den Theems-mond gezien. Door het
luchtdoelgeschut werd het tot groote hoog
te gedreven. Het vloog landinwaarts, waar
na het door Britsche gevechtsvliegtuigen
werd aangevallen. Tengevolge daarvan
moest de Duitsche machine zoo laag vlie
gen, dat zij de daken der huizen scheen te
raken.
Boven de Theems is een ander Duitsch
toestel door gevechtsvliegtuigen aange
vallen.
In een aantal Engelsche steden is lucht
alarm gemaakt. Een Duitsch toestel werd
neergeschoten en viel in zee.
Zes Duitsche bommenwerpers hebben gis
teren over de Shetland-eilanden gevlogen.
Zij wierpen bommen uit, doch deze misten
hun doel. In een stad werd luchtalarm ge
maakt, maar kort daarop werd alles weer
veilig gemeld.
Van officieele Engelsche zijde wordt ge
meld, dat een watervliegtuig is gebombar
deerd en in brand geraakt. Er waren geen
dooden of gewonden. De aanval werd door
het afweervuur afgeslagen.
Het D.N.B. bericht: Gistermiddag hebben
Duitsche vliegtuigen een aanval onderno
men op de Engelsche zeestrijdkrachten in
de nabijheid van de Shetland-eilanden.
Daarbij werd een in deze wateren liggende
Engelsche vliegboot met machinegeweer
vuur bij een aanval in duikvlucht in brand
geschoten. In strijd met de Engelsche be
richten zijn de Shetland-eilanden zelf niet
aangevallen.
In Parijs en Noordwest-Frankrijk is gis
teren herhaaldelijk het signaal voor lucht
alarm gegeven.