DE HUISVROUWEN NOEMEN DE SNELLE
KOOKMETHODE EEN „UITKOMST"
SPAART UREN WERK OP WASDAG
WAST ZONDER VERDERE HULP
|M| m DE NIEUWE
Inzake plaatsnamen
in het Nederlandsch.
BEKENDMAKINGEN.
WETENSCHAP HELPT DE HUISVROUW
HOE PRACHTIG WIT/ EN DAT
NA 2 MINUTEN KOKEN
WONDER VAN WITHEID
ENORME BESPARING
RADIO-PROGRAMMA
MARKTBERICHTEN
AGENDA
isaas
MILITAIR GEZAG.
Algemeene bekendmaking No. 2.
De Commandant in Zeeland, uit
oefenende het Militair Gezag in de
provincie Zeeland, als omschreven bij
het Koninklijk Besluit van 11 Decem
ber 19*26 (Staatsblad no. 401) en 6
Juli 1927 (Staatsblad no. 243);
Brengt de bevolking in herinnering
de volgende bepalingen der Wet van
den 23sten Mei 1899 (Staatsblad no.
128) (Wet Staat van Oorlog en van
Beleg)
I. Artikel 25 dier wet luidende:
Behalve de volgens de Grondwet
geoorloofde openbare godsdienstoefe
ningen worden, hetzij in de open
lucht, hetzij in gebouwen of besloten
plaatsen, geene openbare vergaderin
gen van bijzondere personen of open
bare bijeenkomsten en geene optoch
ten gehouden, dan met schriftelijke
vergunning van het Militair Gezag.
De aanvrage daartoe moet schrif
telijk worden gedaan.
Deze bepaling geldt mede ten aan
zien van bijeenkomsten om zich in
den wapenhandel te oefenen.
Aan de vergunningen kunnen voor
waarden worden verbonden.
II. Artikel 26 dier wet:
Vergaderingen en bijeenkomsten
waartoe het publiek, hetzij met, hetzij
zonder betaling van geld voorwaar
delijk of onvoorwaardelijk toegang
heeft, worden begrepen onder de
openbare vergaderingen en bijeen
komsten, in het vorige artikel bedoeld.
III. Artikel 27 dier wet:
Elke vergadering, bijeenkomst of
optocht, als bedoeld in Artikel 25, gaat
op de door of namens het Militair
Gezag gedane vordering terstond uit
een.
IV. Artikel 44 dier wet:
Hij, die Artikel 25 overtreedt of bij
vergaderingen, optochten of bijeen
komsten, in dat Artikel bedoeld, de
gestelde voorwaarden niet in acht
neemt, wordt gestraft met hechtenis
van ten hoogste een jaar of geldboete
van ten hoogste zeshonderd gulden.
En maakt bekend:
Artikel 1.
De vergunning tot het houden van
vergaderingen, bijeenkomsten of op
tochten als onder I en II van deze
bekendmaking bedoeld, moet schrif
telijk bij hem worden aangevraagd
door tusschenkomst van den burge
meester der gemeente, welke bij Ko
ninklijk Besluit No. 56 (Staatsblad
186) in staat van Beleg verklaard is,
Waar de vergadering, bijeenkomst,
optocht zal worden gehouden, met op
gave van plaats en tijd, waar en wan
neer de vergadering zal worden ge
houden, alsmede van de te behande
len onderwerpen en de personen die
het woord zullen voeren.
Deze schriftelijke aanvrage moet
worden ingediend, tenminste acht da
gen voor den dag, waarop de verga
dering, bijeenkomst of optocht zal
plaats vinden.
Artikel 2.
Met het opsporen van feiten, straf
baar ingevolge deze verordening zijn
belast:
le. de ambtenaren, bedoeld in Ar
tikel 141 van het Wetboek van straf
vordering n.l. officieren van Justi
tie, de Kantonrechters in zaken, wel
ke niet aan hunne kennisneming zijn
onderworpen, de commissarissen van
politie en de waterschouten, de bur
gemeesters in de gemeenten, waar
geen commissarissen van politie zijn,
de officieren en de onderofficieren
der marechaussee, de rijksveldwach
ters, de gemeenteveldwachters en de
door den Minister van Justitie aan
gewezen militairen der marechaussee
beneden den rang van onderofficier.
2e. De ambtenaren, bedoeld in Ar
tikel 50 van de Wet van 23 Mei 1899
(Staatsblad No. 128).
Artikel 3.
Deze verordening wordt afgekon
digd in de gemeenten van het gezags-
gebied, welke bij Koninklijk Besluit
No. 56 (Staatsblad 186) in Staat van
Beleg zijn verklaard, op de wijze als
daar voor het afkondigen van ge
meentelijke verordeningen gebruike
lijk is.
Stafkwartier, den 8 November 1939.
De Schout bij Nacht,
Commandant in Zeeland,
H. J. VAN DER STAD.
Afgekondigd te Middelburg op de
wijze als gebruikelijk is, den 15 No
vember 1939.
De Burgemeester,
J. VAN WALRé DE BORDES.
Zooals tot heden gebruikelijk, moe
ten alle aanvragen voor danspartijen,
muziek-, tooneel- of kunstuitvoerin
gen, vertooningen, tentoonstellingen,
concerten en voorstellingen, zoomede
van alle andere bijeenkomsten en ver
gaderingen, aan het Bureau van Po
litie, Lange Giststraat 40 te Middel
burg worden bezorgd.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat de aanvragen minstens acht da
gen te voren moeten worden inge
diend.
Middelburg, 16 November 1939,
Namens den Burgemeester,
De Commissaris van Politie,
VERDEELING VAN
WERKZAAMHEDEN.
Burgemeester en Wethouders van
Middelburg brengen ter openbare
kennis:
dat hun College de werkzaamheden
nader heeft verdeeld als volgt:
de Burgemeester: Financiën.
Wethouder J. Onderdijk Gemeente
werken met Reinigings- en Ontsmet-
tingsdienst en Sociale Zaken.
Wethouder M. H. Boasson: Gemeen
tebedrijven (Gas-, Waterleiding- en
Electriciteitsbedrijf) en Onderwijs.
Middelburg, 10 November 1939.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
J. VAN WALRé DE BORDES.
Voorzitter.
M. VAN DER VEUR, Secretaris.
„Wij zullen Rinso verbeteren!", zeiden de scheikundigen in ons fabriekslaboratorium.
„Rinso maakt het goed hagelwit en eist veel minder werk van de huisvrouw dan
andere wasmiddelen, maar wij zullen het óók geschikt maken om de was te koken!'*
Daarom behandelden ze wasgoed op alle mogelijke manieren, om de vlugste eh
veiligste methode te vinden voor het verkrijgen van hagelwit
linnen. De kroon op hun werk was de uitvinding van de
'minuten
KOOKMETHODE
DE WETENSCHAP TRIOMFEERT
Rinso bezit thans een schitterende nieuwe
waskracht. In de wasketel komt die kracht
vrij en kookt het goed hagelwit in precies
2 minutenU kan de was ook langer koken,
als U wil, maar nodig is het niet.
Is het geen prachtige methode, die het goed
wondersnel en veilig hagelwit maakt Bij
toepassing van de schitterende Rinso-kook-
methode kan het goed onmogelijk geel wor
den. Het wordt zelfs door het geregelde
koken in Rinso steeds witter.
Een ,,2-Minuten-Kookmethode",Dat be
tekent minder gasverbruik en dus geldbe
sparing. Het betekent ook een kortere was
dag en meer tijd voor rust en ontspanning.
Nu geen schadelijk geboen meer!
SUCCES DOOR RINSO ALLEEN!
Rinso spant door haar nieuwe waskracht
van alle wasmiddelen de kroon. Hard
boenen met zachte zeep en 'ouderwetse
zeeppoeders is -overbodig. Eén pakje Rinso
beeft kracht genoeg om de gehele gezins-
was prachtig helder te krijgen.
Rinso
m es-0178
Men schrijft ons:
Als de eene Franschman het tegen den
andere over 's-Hertogenbosch en Nijme
gen heeft, dan spreekt hij van Bois-le-
Duc en Nimègue.
Als de eene Duitscher den anderen aan
het verstand wil brengen, dat 's-Hertogen
bosch, niet Arnhem de hoofdstad van
Noordbraband is, dan zegt hij: Herzogen-
busch, nicht Arnheim ist der Hauptstadt
von Nord-Brabant.
Als de Engelschman zijnen landgenoot
wil vertellen, dat het van Den Haag naar
Vlissingen 150 km is, dan zegt hijthe
distance between The Hague and Flushing
is 150 kilometer.
Indien, nu evenwel Franschen, Duit-
schers of Engelschen het onder elkaar
over Wolphaartsdijk, Ruurlo of Scharne-
goutum hebben, dan spreken ze als ze
er kans toe zien het uit te spreken ten-
mjnGtfe! vein Wolphaartsdijk, Ruurlo
en Scharnegoutum En anders schrijven
ze het precies zoo als wij Nederlanders
het zelf doen.
Uit deze onbetwistbare, gemakkelijk
controleerbare, den meesten onzer trou
wens welbekende feiten^ is een^ met
meer voorbeelden te staven, regel af te
leiden: vreemde talen hebben dikwerf voor
belangrijke, groote of bekende aardrijks
kundige namen in Nederland, eigen
namen in die taal; de sprekers en schrij
vers van die vreemde taal gebruiken dien
vreemden naam uitsluitend. Een Brit zal
het niet in z'n hoofd halen, omdat Vlis
singen een Nederlandsche stad is, te zeg
gen: die stad heet dus eigenlijk Vlissin
gen! Hij weet (misschien) dat de Neder
lander die stad zoo noemt, voor hem is
het, terecht: Flushing.
De Duitscher schrijft, terecht,: West
Flandern en Ost Flandern; de Waalsche
Belg heeft het over les Flandres, Occiden
tale et Oriëntale, de Vlaamsche Belg, en
zijn Dietsche stambroeder, de Nederlan
der, zeggen en schrijven, uitsluitend: Oost
en West Vlaanderen
Geldt deze taalregel ook in omgekeerde
richting? Di.wz.: gebruikt de Nederlan
der in de Nederlandsche taal ook Neder
landsche plaatsnamen voor plaatsen in
vreemde landen, die zulk een Nederland-
schen naam rijk zijn?
De regel geldt: zeer zeker.
Maar of hij gebruikt wordt?
Helaas: in slechts weinig gevallen. Veel
te weinig nog!
Ook hier ontbreekt het ons, Neder
landers, maar al te dikwijls nog aan het
noodzakelijke en. natuurlijke zelfbewust
zijn Want precies in dezelfde mate als
de Franschman het recht en den plicht
heeft, Bois-le-Duc voor is-Hertogenbosch
te schrijven, hebben wij Nederlanders den
plicht boven het recht, Parijs voor Paris,
maar ook Diedenhoven voor Thionville,
Rijsel voor Lille, Roobeke voor Roubaix
en Straatsburg Voor St.ra^bourg (of 't
Duitsche Straszburg) te schrijven.
En dubbel geldt dit voor ons nabuurland
België: wie daar voor Den Haan aan zee
Le Coq sur mer schrijft, maakt zich be
lachelijk; 't is Brussel en niet Bruxelles,
Mechelen en niet Malines, Leuven en
niet Louvain, Tienen en niet Tirlemont,
bovenal, voorzoover de Nederlandsche pers
betreft, Oostende en toch geen Ostende!...
Een vermakelijk geval overkwam schrij
ver dezer regelen enkele weken 'geleden,
terugkeerende van een Levantreis met
een Nederlandsch vrachtschip. In de golf
van Biskaje zeide een der stuurlieden, in
den loop van het gesprek: „als we
nu middernacht Heisant dwars hebben,
dan kunnen we om zoo laat bij de Kiskas
sen zijn" en hij vervolgde even later:
„och, ziet ge, wij zeggen maar Kiskassen
en Heisant, maar ze heeten eigenlijk de
Casquets en Ouessant; gaat u maar eens
kijken op de zeekaart." Maardaar
stondUshantü Want, het was een
Britsche Admirality Chart, en geen Fran-
sche. Moraal: wat voor den Franschman
Ouessant. voor den Brit Ushant heet,
heet evenzeer voor den Nederlander: Hei
sant Evengoed als Parijs niet Paris heet,
Berlijn niet Berlin, Rome niet Roma en
de Weichsel niet Wisla of Vistula, voor
en onder ons, Nederlanders.
Er is in Nederland een man, die ver
moedelijk meer dan eenige Nederlander
af weet van de plaatsnaamkunde der bui-
tenlandsche aardrijkskundige zaken. Het
is de heer A J. Sehreuder in Oosterbeek
Ik reken het mij tot een voorrecht, de
zen oud-onderwijsman met! zijndiepe
liefde voor onze moedertaal en zijn breede
kennis van deze zaken, er toe te hebben
kunnen bewegen zijn kennis gemeengoed
te maken. Met den meer dan enkel ze
delijken steun van Groep Nederland van
het Algemeen Nederlandsch Verbond is nu
onlangs, van zijn hand, een klein boekje
verschenen (Bij Den Boer, Middelburg):
Lijst van Nederlandsche Plaatsnamen bui
ten de Landsgrenzen.
Om het groote belang voor onze Neder
landsche taal, dat hierin is gelegen, ver
oorloof ik mij daarop doqr dit artikel in
deze courant aller aandacht te vestigen.
Moge het veel gebruikt worden door al
len, die in woord en geschrifte zich van
onze schoone moedertale 'bedienen, die
taal, waarvan Halbertsma zeide: „zij
is de ziel dgr:= natie, zij is de natie -zelve!"...
O
ZATERDAG 18 NOVEMBER.
HILVERSUM I 1875 EN 414,4 M.
KRO-Uitz
8,00 Ber. ANP. 8,05—9,15 en 10,00
Gram. 11,30 Gods halfuur. 12,00 Ber.
12,15 Rococo-octet. 12,45 Ber. ANP, gram
1,10 KRO-ork 2,00 Voor de rijpere jeugd.
2,30 Gram. 2,45 Kinderuurtje. 4,00 Gram.
4,30 KRO-Boys en solist 5^15 Intern,
sportrevue. 5,30 Gram. 5,45 KRO-Nachte-
gaaltjes. 6,15 Gram. 6,20 Journal, week-
overz 6,45 Gram 7,00 Ber. 7,15 Cause
rie. 7,35 Act aetherflitseni. 8,00 Ber.
ANP, mededeelingen. 8,15 Meditatie met
muz omlijsting 8,35 Gram. 8,45 Gevar.
progr. 10,30 Ber. ANP. 10,4012,00 Gram.
HILVERSUM H 301,5 M.
VARA-Uitz 10.00—10,20 vm. en 7,30—
—8,00 n.m. VPRO.
8,00 Ber. ANP, gram. 10,00 Morgenw.
10,20 Voor arbeiders in de Continu-bedrij-
ven. 12,00 Gram (Om 12,45 Ber. ANP).
1,30 Arb. Zangver. „Kunst en Strijd"
(opn 2,00 Esperanto-uitz. 2,202,55 Cau
serie. 3,00 Reportage. 3,30 VARA-orkest.
4,30 Vragenbus. 4,50 Utrechtsch Stedi.
ork. (opn 5,30 Filmland. 5,50 Orgelspél.
6,15 Friesche uitzehding. 6,45 Kinderlees-
club. 7,00 VAR A-Kalender. 7,05 Felicita
tie?. 7,10 Pol. radio-journaal.. 7,30 Cau
serie. 8,00 Herh SOS-Ber. 8,03 Ber. ANP,
VARA-Varia. 8,15 Gram. 8,30 VARA-ork.
9,10 Toespraak „Paraat". EK, 15 Vroolijke
schets. 9,30 Orgelspel en slagwerk. 9,40
Gram. 10,00 En nuOké! 11,00 Ber
ANP. 11,10 Radiotooneel. 11,30—12,00 De
Ramblers.
ENGELAND. 391 EN 4.49 M. 11,20 Re
portage 11,50 Orgelspel. 12,20 Ber. 12,30
Harry Fryer en zijn orki. 1,20 Causerie.
I,35 Radiotooneel. 2,10 BBC-ork. 2,35 Pop.
conc. 3,20 Ber. 3,35 Reportage. 4,20 Kin
derhalfuur. 4,50 Variété 5,20 Ber., 5,35
Gevar. progr. 6,05 Vragenbeantw. 6,20
Orkestconc. 7,05 Optreden van amateurs
7,20 Variété-progr. 8,20 Ber. 8,35 Nieuws
uit, de Dominions. 8,50 Filmmuz. 9,35
Avondwijding. 9,50 Radiotooneel. 10,30
Dansmuz. 11,2011(35 Ber.
RADIO PARIS 1648 M. Geen opgave
ontvangen.
KEULEN 456 M. 5,50 Gram. 7,40 Amu
sementssextet 9,05, 9,30 en 10,50 Gram.
II,20 Omroepork en solisten. 12,20 Om
roeporkest. 1,35 Gram 2,20 Leo Eysoldt's
Kleinork. 5,20 Vroolijk progr. 7,3512,20
Zié Deutschlandsendef.
BRUSSEL 322 EN 484 M.
322 m: 11,20 Gram. 11,50 en 12,30 Om
roepork 12,50 Gram. 1,25 „La Traviata",
opera (gr. pl.) 1,55 Gram 2,20 Zang met
Toel 3,204,15 Progr. gewijd aan Zwe
den. 5,05 Omroepork., soliste en gram
6,45 Gram. 7,20 Gabaret-progr. 8,35 Folk-
loris progr. 8,55 Gram. 9,30 Pro Arte
kwartet 10,0511,20 Gram.
484 m: 11,20 Gram. 11,50 en 12,30 Ra-
dio-ork. 12,50—1,15 Gram. 1,55 Marceau
Burton's Musette-ensemble. 2,40 Dansmuz
(gr. pl 3,35, 4,35 en 5,00 Radio-ork. 5,35
Conc, 6,05 Gram 7,20 Uitzl voor soldaten.
7,50 Waalsch cabaret-progr. 8,20 Pro Ar
te-kwartet. 9,05 Gram. 9,30 Omroepsym-
phonie-ork. 10,20—11,20 Dansmuz. (gr.
pl
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7,35
Gevar. conc. 9,20 Ber. 9,50 Otto Dobrindt's
ork. 11,20 Ber. Hierna tot 12,20 Nacht-
cone.
—O
Zierikzee ,16 Nov. Aanvoer en vraag
gering ter graanbeurs.
Aardappelen: bonte 3.20, drielingen 2
per 100 kg. Uien, groote bruine en witte,
1.30 per 50 kg.
Kipeieren 6.40—6.60, id. kleine 5
5.90 per 100 st. Boter 0.72—0.80 p. pond.
Bot er prijs commissie 0.90 per pond.
DE BOTERHEFFTNG.
Het bedrag van de heffing en steunuit-
keering op boter is, behoudens tusschen-
tijdsche wijziging, voor de week van 16 tot
23 November vastgesteld op 80 cent per
kg (onveranderd).
APOTHEKEN.
Van Zaterdagavond 9 uur, Zondag en de
nachten der volgende week is te Middel
burg geopend de apotheek Van der Harst,
Korte Delft.
MIDDELBURG.
VR 17 Nov. Alg. Ledenverg. Ned. Prot.
Bond, afd. M'burg; Kerkgeb. Vrijz.
Herv., St. Pieterstraat, 20,15 h.
Dl 21 Nov. Opening 2e zitting Prov. Staten
van Zeeland; 14,00 h.
Dl 21 Nov. 2e Klavieravond 2 vleugels door
de hrn. mr. Vogelvanger en Ferwerda;
m.m.v. Betsy Bonthuis-Dhont; „Witte
Zwaan", 20,15 h.
DO 23 Nov. Lez. (m. lichtb.) Vrijz. Herv.
spr. dr. P. J. Boumaoi te Middelburg,
20,15 h. i
VB 24 Nov. Bijeenk. Ned. Prot. Bond, spr.
ds. H. H. Dorgelo, Naarden.
DO 30 Nov. „Het Rosian Orkest", Schut
tershof.
ZA 2 Dec. St. Nicolaasfeest door Muziek-
Vereen. „Crescendo", St. Joris.
ZA 9 Dec. 't Overschotje, bonte-lach-avond
„Confetti",' Schuttershof 20.00 h.
VR 15 en ZA 16 Dec. Coöperatieve Revue
Tholen en Van Lier.
MA 18 Dec. Lez. Natuurk. Gezelschap, spr.
dr. K. M. Slotboom te A'dam; 20.15 h.
Dl 19 en WO 20 Dec. Verg. Prov. Staten
van Zeeland; 10 uur.
1940.
MA 15 Jan. Lez. Natuurk. Gezelschap, spr.
prof. dr. H. A. Kramers te Leiden;)
20,15 h.
WO 24 Jan. Bijeenk. Ned. Prot. Bond, spr.
de hr. A. Brys, Den Haag.
MA 29 Jan. Generale Repetitie Kon. Zang"
vereen. „Tot Oefening en Uitspan
ning", en de Ver. voor Instrumentale
Muziek.
Dl 30 Jan. Grootconcert met symphonie-
orkest Kon. zangvereen. „Tot Oefe
ning en Uitspanning", en de Ver. voor
Instrumentale Muziek.
MA 19 Feb. Lez. Natuurk. Gezelschap, spr.
dr. G. J. van Oordt; te Utrecht 20.15 h.
VB 8 Mrt. Bijeenk. Ned. Prot. Bond, spr.
ds. G. Westmjjse, Rotterdam.
MA 18 Mrt. Lez. Natuurk. Gezelschap, spr.
prof. dr. F. M. Böhl te Leiden; 20.15 h.
WO 8 Apr. Generale repetitie Vereen, v.
Instrumentale Muziek en Kon. Zang-
vereen. „Tot Oefening en Uitspan
ning".
DO 4 Apr. Concert Vereen, v. Instrumen-
trale Muziek en Kon. Zangver. „Tot
Oefening en Uitspanning".
GOES.
ZA 18 Nov. Uitv, Revue Gezelschap
„Euphonia", „Binnen zonder klop
pen"; „Prins van Oranje", 20,00 h.
Dl 21 Nov. Openb. Verg. m. filmvertooning
Ver. v. Facultatieve Lijkverbranding
afd. Middelburg e.o. spr. de hr. J. J.
Deggeler, lid Hoofdbestuur, „Prins
van Oranje", 20,15 h.
ZA 25 Nov. St. Nicolaas-kinderfeest van de
„Midza"; Schuttershof 13,30 h.
ZO 26 Nov. Vara-avond .Schuttersh. 20,00 h.
Dl 28 Nov. Toondagbal, Schuttersh. 18,00 h.
Dl 28 Nov. Opv. „Kunstvrienden" van „Het
paard van Troje", Pr. v. Or. 20.00 h.
DO 30 Nov. Uitv. Pijperskorps „Excelsior",
Schuttershof 20,00 h.
BIOSCOPEN.
ELECTRO, Middelburg VR 17—DO 23 Nov.
„De gevaarlijke leeftijd" en „Mis
bruik van Vertrouwen", 20,00 h. ZO
15,00 h. matinée.
CITY, Middelburg VR 17—DO 28 Nov.
„Luchtduivels der marine" (Wings of
the Navy) en „3 Verliefde Vrijge
zellen", 20,00 h. ZO 15,00 h. matinée.
GRAND THEATER, Goes VR 17, ZA 18, ZO
19 en Dl 21 Nov. „Sta op en vecht"
en „Men is maar eenmaal jong",
1 20,00 h. ZO 15,00 h. matinée.
Eléctr. Drukkerij G. W. den Boer, M'burg.
