frncxrittcïule IP
(imOBSCHB COURANT
Finiand bereidt zich voor op
een langen „zenuwenoorfog
Rampspoedige
petroleumbrand in Venezuela
Een Noorsch tankschip
getorpedeerd.
De Russische eischen worden
steeds zwaarder.
DREIGENDE TOON VAN
RADIO-MOSKOU,
LIEVER GEEN REGELING
DAN EEN SLECHTE RE
GELING.
SncitMea? aan de
Finsch-Russische grens.
Een nieuw onderzoek in de
zaak-0ss?
Goudafgifte door de
Nederlandsche Bank.
45 millioen in de afgeloopen
week.
Het autorijden op Zondag weer
toegestaan.
Maar de medewerking der
automobilisten is noodig.
PISTOOLGEVECHTEN IN
NIEMANDSLAND.
Het aantal dooden wordt op 500
tot 1000 geschat.
Zij sprongen in het brandende meer.
Artillerie der lichting 1924 met
onbepaald verlof.
DE ONDERGANG VAN DEN
BRITSCHEN TORPEDOJAGER.
Wordf vandaag hef Duitsche
antwoord aan Den Haag en
Brussel medegedeeld?
De regeering bevordert het
kunstmatig drogen van gras.
Sloep met 17 opvarenden
wordt vermist.
Engelsche treiler werd door
duikboot tot zinken gebracht.
SINTERKLAASSPECULAAS VOOR
GEMOBILISEERDEN.
NUMMER 370 182e JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
'Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
TWEE BLADEN
EERSTE BLAD
NIDDELBURGSCHE COUR&NT
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1939
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag.. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
De Finsche delegatie is vanochtend uit
Moskou te Helsinki aangekomen
De minister van financiën Tanner heeft
in een onderhoud, dat hij aan de grens
heeft toegestaan, gezegd, dat de onder
handelingen op vriendschappelijke wijze
zijn gevoerd.
Hij voegde hieraan toe, dat er geen be
dreigingen en geen ultimata waren en
dat de besprekingen niet waren afgebro
ken.
De meeningen van beide delegaties zijn
onder oogen gezien en het was volgens
Tanner thans noodig een aanvaardbare ba
sis te vinden voor de voortzetting der on
derhandelingen.
De delegatie werd gedurende het gehee-
le bezoek met hoffelijkheid behandeld en
Stalin had op het Kremlin Finland „ge
luk" gewenscht.
Tanner zeide, dat de gedelegeerden voor
hun vertrek uit Moskou Molötov, den
volkscommissaris van Buitenlandsche Za
ken, er van in kennis hebben gesteld, dat
zij gingen vertrekken. Zij ontvingen van
Molotov een antwoord, waarin deze uitdruk
king gaf aan aan zijn oprechte hoop, dat
spoedig een overeenkomst zal worden be
reikt.
De Zweedsche pers constateert, dat de
eischen van de Sovjets aan Finland steeds
zwaarder worden. De Russen eischen niet
alleen de marinebasis Hangoe, maar ook
de nieuwe punten op de landengte, als
mede het eiland Bijderkoe, zonder nog te
spreken van het schiereiland in het Noor
den.
„Demokraten"het orgaan der ,regee-
ringspartij, zegt, dat de Russische pers in
haar anti-Finsche artikelen getrouw de
uitdrukkingen overneemt van de Duitsche
pers tegen Benesj en Schuschnigg. De
Moskousche radio laat op dreigenden toon
haar grieven tegen Helsinki hooren.
De correspondent van het Zweedsche
„Aftonbladet" te Helsinki meldt, dat bo
ven het aan het district Leningrad gren
zende deel van Finsch-Karelië voortdu
rend Russische vliegtuigen gezien worden.
Verder wordt gemeld, dat de Roode vloot
plannen heeft» voor oefeningen in de
Finsche Golf.
Volgens den correspondent gelooft men
te Moskou, dat een spanning van zes
maanden, die gepaard gaat met den fi-
nancieelen last der verdedigingsmaatrege
len, de Finnen meer toegankelijk voor de
Russische eischen zal maken.
Het standpunt van Finland is: Geen re
geling is beter dan een slechte regeling
Finland is thans voorbereid op een
langdurigen „zenuwoorlog". Een vijfde
deel van de Finsche bevolking, die drie
millioen zielen telt, is onder de wapenen.
Naar men te Helsinki gelooft, hoopt
Stalin, dat de druk op de financiën het
economische leven van Finland, dat reeds
te lijden heeft tengevolge van de in
krimping van den buitenlandschen handel,
zal ontwrichten. Finland laat zich hier
door overigens niet afschrikken De Fin
sche bladen bereiden het volk er op voor,
dat het zich beperkingen en offdrs zal
moeten opleggen, die, te oordeelen naar
de gebeurtenissen van de vorige week,
met opgewektheid gedragen zullen wor
den. Men verklaart, dat Finsch gebied
nooit onder controle van een vreemden
staat geplaatst zal worden.
Sedert het begin van de crisis is aan
vrijwillige bijdragen voor de defensie en
de steunorganisaties een bedrag van 73
millioen mark ontvangen. De giften zijn
gestort door alle lagen der bevolking.
In officieele kringen te Helsinki verklaart
men volgens 't Handelsblad, dat gisteren
zoowel te land als in de lucht incidenten
zijn voorgevallen, doch men weigerde een
officieele verklaring daarover af te leggen.
Deze incidenten zijn, zoo werd verklaard,
gelijk aan die, welke in de laatste weken
meermalen zijn voorgevallen, toen de Rus
sen trachtten druk uit te oefenen op den
loop der Finsch-Russische onderhandelin
gen.
Volgens een nog niet bevestigd gerucht
hebben de Finnen een Russisch vliegtuig
aan de Oostelijke grens in „Niemandsland"
neergeschoten. Van geen van beide zijden
is men de gevallen machine genaderd, uit
vrees een incident te verhaasten.
De Russische infanterie zou verder het
moreel der Finsche troepen op de proef
hebben gesteld door met gevelde bajonet
tegen de prikkeldraadversperringen te char
geeren en in de lucht te schieten. De Fin
sche soldaten waren echter geenszins ge
ïmponeerd, daar zij er op getraind zijn
incidenten met Rusland te vermijden. Bo
vendien bevinden zich in de grenszone
slechts soldaten, die tenminste vijf jaar ge
diend hebben.
Volgens het Voorloopig Verslag de:
Tweede Kamer over de begrooting van
Justitie voor 1940, informeerden verschei
dene leden naar de voornemens van den
minister met betrekking tot de afwikke
ling van de Zaak-Oss.
Eenige leden waren nog steeds van oor
deel, dat rechtsherstel dient plaats te
vinden op de wijze, zooals de nat. socialis
tische beweging dat altijd heeft geeischt.
Verscheiden andere leden, die zich uit
drukkelijk van dit standpunt losmaakten,
gaven niettemin als hun oordeel te ken
nen, dat het ook na het Kamervotum,
dat tot op zekere hoogte aan de Mare
chaussee voldoening schonk niet moge
lijk zal zijn deze zaak eenvoudig te laten
rusten.
Deze leden meenden, dat hervatting van
het onderzoek in verschillende zaken noo
dig is.
Van andere zijde werd tegen deze be
schouwingen aangevoerd, dat mag wor
den betwijfeld, of het nationale belang er
mee gediend zou worden, wanneer de
Zaak-Oss, die tot heftige debatten aanlei
ding pleegt te geven, opnieuw in het cen
trum der belangstelling werd geplaatst
Bovendien waren deze leden van meening,
dat de leden van het korps der Kon. Ma
rechaussee, die bij deze zaak betrokken wa
ren, reeds voldoening hebben ontvangen
in de door de Kamer aanvaarde conclusie
van de meerderheid der commissie, waarin
wordt uitgesproken, dat de feiten en om
standigheden, welke den minister van jus
titie hebben geleid tot het nemen van
den bekenden maatregel van 1 April 1938,
dien maatregel niet rechtvaardigden
De alarmeerende geruchten welke in de
achter ons liggende dagen over ons land
de ronde deden, hebben er toe geleid dat
de gulden flauw gestemd was. De goud
voorraad van de Nederlandsche Bank is in
de afgeloopen week, in verband met het
wegvloeien van kapitalen naar het buiten
land met 45 millioen verminderd. Echter
bedraagt hij nu nog ruim 1058 millioen.
De rekeningcourant saldo's zijn verder met
f 48% millioen afgenomen en beloopen nu
223% millioen tegen 710 millioen een
jaar geleden.
Gisteren hebben wij gemeld, dat het ver
bod van autorijden op Zondag met ingang
van 19 November a.s. zal worden opgehe
ven. Tevens berichtten wij, dat de voorbe
reiding van een benzinedistributie thans
zoover is gevorderd, dat deze regeling
indien dit onverhoopt noodig mocht zijn
op korten termijn kan worden ingevoerd.
Met nadruk voegt de regeering hieraan
toe, dat het van groote beteekenis is, dat
de automobilisten hun medewerking blijven
verleenen door zuinigheid te betrachten
bij het benzineverbruik.
Dit kan geschieden door het achterwege
laten van niet noodzakelijke ritten, door
het combineeren van vervoer in één auto
en bovenal door niet te rijden met een te
groote rijsnelheid, wat zoowel op het ben
zineverbruik als op de bandenslijtage van
grooten invloed is.
Deze medewerking is in de eerste plaats
het belang van de automobilisten zelf, aan
gezien opnieuw maatregelen zouden moe
ten worden genomen, wanneer de voor-
raadpositie, bijvoorbeeld door te groot ver
bruik, ongunstiger zou worden.
Zou alsdan tot distributie worden beslo
ten, dan onderschatte men niet de bezwaren
van dezen maatregel, welke in de practijk
onvermijdelijk stroef werkt. Vandaar dat
het aanbeveling verdient, dat door vrijwil
lige medewerking der belanghebbenden het
in werking treden eener distributie zoo lang
mogelijk wordt uitgesteld.
Zoowel het Fransche als het Duitsche
legerbericht deelen mede, dat er weinig
activiteit is aan het Westelijk front.
Men bepaalt zich voorloopig tot verken
ningen en letten op den vijand. De ligging
der voornaamste stellingen der tegenstan
ders, vaak slechts op 1 of 2 kilometer van
elkaar, eischt een voortdurende bewaking
van het Niemandsland.
Dag en nacht worden van beide kanten
talrijke groepen uitgezonden, die voorzich
tig het terrein verkennen. Soms stuiten
twee groepen op elkaar. Meestal staan zij
zoo plotseling tegenover elkaar, dat geen
gebruik kan worden gemaakt van de auto
matische wapens, zoodat zij hun toevlucht
moeten nemen tot handgranaten of pisto
len. Deze incidenten komen dagelijks voor
aan het geheele front.
Buitenlandsche militaire attaché's slaan te Moskou de groote parade gade, welke
dezer dagen gehouden werd ter gelegenheid van de Russische nationale feesten.
een
In een officieel communiqué heeft de re
geering van Venezuela medegedeeld, dat er
een geweldige brand heeft gewoed in het
petroleumcentrum Lagunillas aan het Meer
van Maracaibo, nabij de Caraïbische Zee.
De schattingen over het aantal slachtof
fers loopen nog uiteen. Men meent met ze
kerheid te weten, dat er minstens 500 doo-
den te betreuren zijn, doch men acht het
waarschijnlijk, dat dit cijfer nog sterk zal
stijgen, zoodat een aantal van 1000 dooden
mogelijk is. De stad Lagunillas is geheel
verwoest.
Meer dan 3000 mannen, vrouwen en kin
deren zaten in een val, toen de brand uit
brak in deze stad, welke gebouwd is op
olierijken bodem. De brand was gisteroch
tend vroeg uitgebroken, doch nog in de
avonduren was er weinig van bekend ge
worden. Uit Maracaibo, dat ongeveer 60
km ten Noordwesten van de bedreigde
streek is gelegen, werd direct hulp gezon
den.
De brand greep snel om zich heen, daar
het Meer van Maracaibo, met een laag pe
troleum bedekt was. Driehonderd houten
huizen waren spoedig in de asch gelegd. De
president van den staat Zulua heeft de
blusschingswerkzaamheden persoonlijk ge
leid. Een brug welke de stad met het vas
teland verbond, werd reeds in het begin
van den brand verwoest, waardoor de be
woners als in een val zaten opgesloten.
In hun primitieve houten huizen, die bo
ven het meer op palen zijn gebouwd, kon
den de menschen het niet uithouden en
velen wisten niets anders te doen dan in
het op vele plaatsen brandende meer te
springen.
Twee honderd personen, die probeerden
aan boord van een lichter te ontkomen, von
den den dood, toen het schip omsloeg.
De president van Venezuela heeft drie
dagen nationale rouw uitgeschreven. Te
Lagunillas kon zonder beperkingen wor
den gebouwd. Er werd geen huur geheven
en ook behoefde er geen belasting te wor
den betaald, wat tengevolge had, dat de
bewoners, eenvoudige arbeiders, maar raak
bouwden en veelal heel goedkoop en slecht
materiaal gebruikten.
De regeering had eenigen tijd geleden
een modelstad laten bouwen voor de kolo
nisten, doch dezen weigerden er zich heen
te begeven.
De dienstplichtigen van de lichting 1924,
behoorende tot de bereden-, motor- en
kustartillerie, zijn heden met onbepaald
klein verlof naar huis gegaan.
Pocock, de kapitein van den treiler, wel
ke leden der bemanning van den Britschen
torpedojager aan boord heeft genomen, toen
dit schip gisteren op 'n mijn liep, vertelde:
Sommige mannen waren deerlijk gewond.
Eén had een gebroken been en zware ver
wondingen aan het hoofd. Een opgewekte
knaap zwom zingende rond en een ander
zeide: „Bekommer je niet om mij, ik maak
het goed. Kijk maar naar de anderen". On
gelukkigerwijze zagen wij er twee of drie
zinken, voordat wij hen konden bereiken.
De Britsche admiraliteit meldt, dat een
der zes vermiste manschappen thans in
veiligheid is. Het aantal vermisten bedraagt
nu nog vijf. Vijftien gewonden zijn opgeno
men in een ziekenhuis.
Van verschillende zijden wordt medege
deeld, dat hèt antwoord van Duitschland
op het vredes-initiatief van Koningin Wil-
helmina en Koning Leopold vandaag te
's-Gravenhage zal worden overhandigd.
Men is algemeen van opvatting, dat de
Duitsche regeering haar sympathie uit
spreekt voor het streven der beide monar
chen, doch dat zij van gevoelen is, dat
de antwoorden van Frankrijk en Enge
land een eventueel overleg reeds bij voor
baat onmogelijk hebben gemaakt
Zooals men weet, heeft de president van
Frankrijk als voorwaarde voor onder
handelingen geëischt, dat Polen, Oosten
rijk en Tsjecho-Slovakije in hun vroege-
ren vorm hersteld moesten worden. Dit
nu zoo verklaart men te Berlijn is
volslagen onmogelijk.
Men wijst er in Berlijn op, dat Oosten
rijk reeds in 1918 zich bij Duitschland
heeft willen aansluiten, uit eigen wil, wat
destijds echter door de Geallieerden ver
hinderd is.
Wat Tsjecho-Slovakije betreft, legt men
er den nadruk op, dat de Slowaken in
geen geval meer deel willen uitmaken van
een kunstmatig gevo'rmden Staat, in
feite geleid door de Tsjechen. En wat Po
len aangaat, beweert men te Berlijn, dat
Duitschland daar groote offers aan levens
en bloed heeft gebracht en dat het niet
bereid is deze zonder meer ongedaan te
maken en een bedreiging aan de Duitsche
Oostgrens te laten bestaan.
Al deze beweringen zijn intusschen niet
officieel, want bij het ter perse gaan van
dit blad was het officieele antwoord der
Duitsche regeering nog niet in ons bezit.
Wij vernemen van officieele zijde uit Den
Haag het volgende:
In de jaren 1938 en 1939 zijn met steun
van de regeering proeven genomen met het
kunstmatig drogen van gras. De resultaten
van deze proeven rechtvaardigen de ziens
wijze, dat deze methode van conserveeren
kan bijdragen tot vermeerdering van de
eigen voederproductie, terwijl het bedrijf
minder afhankelijk wordt van den aankoop
van krachtvoer.
De bijzondere omstandigheden zijn voor
den minister van Econ. Zaken aanleiding
geweest maatregelen te nemen, waardoor
voor 't komende seizoen de mogelijkheid tot
levering van een aantal drogers verzekerd
is. Bovendien kunnen onder bepaalde
voorwaarden aan gegadigden zekere facili
teiten worden verleend.
Deze voorwaarden hebben betrekking op
den opzet en de financieele regelingen.
Gegadigden waaronder te verstaan
zoowel combinaties van direct belangheb
benden als anderen kunnen zich wenden
tot de directie van den Landbouw, departe
ment van Econ. Zaken, Bezuidenhout 30 te
s Gravenhage.
Reuter meldt uit Londen:
Gisteren zijn door een treiler 23 man van
een Noorsch tankschip in een haven van
Noord-Engeland aan land gebracht. De
mannen waren in een open boot op zee aan
getroffen. Zij verklaarden meer dan dertig
uren te hebben rondgezwalkt.
De treiler heeft nog vijf uren naar een
tweede boot gezocht, waarin naar gezegd
werd, zeventien leden der bemanning zou
den zijn.
Het schip was de „Arne Kjade", metende
11.019 ton en thuisbehoorend te Bergen. De
overlevenden vertelden, dat het schip zon
der waarschuwing werd getorpedeerd. De
torpedo trof het vaartuig midscheeps, waar
door het bijna in twee deelen brak.
De radio werd beschadigd, zoodat het
niet mogelijk was noodseinen uit te zen
den. In een boot zaten 23, in de andere 17
man. Zij waren onvoldoende gekleed en
hadden niet genoeg voedsel.
Volgens het relaas van een der inzitten
den geraakten de beide reddingsbooten el
kaar des nachts kwijt. Toen de treiler in
zicht kwam, waren de mannen volkomen
uitgeput. Veertig uren hadden zij rondge
zwalkt. De overlevenden uitten hun be
zorgdheid over het lot van de vermiste boot,
aan boord waarvan zich de kapitein bevond,
die reeds doodelijk vermoeid was alvorens
de tankboot getorpedeerd werd, daar hij
anderhalven dag op de brug had gestaan.
Zooals wij gisteren gemeld hebben, is de
Engelsche treiler „Cresswell" vergaan.
Later werd vernomen, dat de treiler be
schoten en zonder waarschuwing tot zin
ken is gebracht door een Duitsche duik
boot. Tien van de uit dertien koppen be
staande bemanning wisten op een vlot te
komen, maar drie vielen er af door uitput
ting, en drie andere leden der bemanning
verdronken eveneens. Twee uur later wer
den de overlevenden opgepikt door de
duikboot. Zij bleven hier zeven uur aan
boord en werden toen overgegeven aan den
treiler „Phyllisia", welke hen in Fleetwood
(Lancashire) aan land heeft gezet. Toen de
schipper van den treiler de duikboot ver
liet, zeide de duikbootkapitein: „Vertel aan
mijnheer Churchill, dat Duitsche duikboot
mannen geen hartelooze moordenaars zijn,
zooals men je wil doen gelooven".
Een lid der bemanning zeide: Wij wisten
pas, dat de duikboot bij ons was, toen de
kogels om ons heen vlogen. Wij hadden
geen tijd een sloep uit te zetten. De onder
zeeër vuurde minstens twintig schoten op
den treiler af.
Ter gelegenheid van het komende Sint-
Nicolaasfeest zal de afd. Amsterdam der
Ned. Banketbakkersvereeniging eenige dui
zenden speculaaspoppen ter beschikking
stellen van in Amsterdam gelegerde mili
tairen. Meer dan de helft van deze hoe
veelheid speculaasvrijsters zal in overleg
met den garnizoenscommandant van Am
sterdam worden uitgereikt tijdens een mili
tairen ontspanningsavond, terwijl het res
tant door bemiddeling van een vijftal mili
taire tehuizen van verschillende godsdien
stige richting zijn bestemming zal bereiken.
Het gebak zal worden vervaardigd aan de
vakschool voor banketbakkers.
