1P fërxrmttcttdelp
UGOESCHE COURANT
Duitschland is boos op Noorwegen.
DE NAJAARSWERKZAAMHEDEN
IN LAND- EN TUINBOUW.
De zee-oorlog eischte
weer vele $iaeht©f!ers.
De Geallieerden bestellen
voor honderden millioenen
in Amerika.
Protest over de vrijlating der
„City of Flint" echter afgewezen.
HET DUITSCHE PROTEST.
„Spanje en Italië strijden tegen
het Marxisme".
Belemmert Duitschland den
Zweedschen uitvoer?
Tooneelvoorstellingen aan
het Fransche front
Frankrijk krijgt de nieuw
ste vliegtuigen.
GEEN AMERIKAANSCHE SCHE
PEN MEER IN NOORD- EN
OOSTZEE,
Veel hinder van de ongunstige weersomstan
digheden, terwijl ook gebrek aan werkkrachten
als gevolg van de mobilisatie, vertraging
bracht.
Nieuwe verliezen voor neutrale
landen.
Luchtaanval op Fransch
industriegebied.
„Hetzelfde doel als in den
vorigen oorlog."
Frankrijk in 1940 en Amerika in 1917.
Finland is weer optimistisch.
De onderhandelingen vorderen
NUMMER 262 182e JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
TWEE BLADEN j EERSTE BLAD
EERSTE BLAD
HIDDELBURGSCHE COURANT
MAANDAG 6 NOVEMBER 1939
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
Duitschland is verbaasd over het feit, dat
Noorwegen de „City of Flint" heeft vrijge
laten en de Duitsche prijsbemanning heeft
geïnterneerd.
De Berlijnsche correspondent van de
Zweedsche „Stockholm Tidningen" schrijft:
„De Duitschers begrijpen niet hoe het
kleine Noorwegen- dit heeft durven doen.
Officieele Duitsche kringen zijn diep ver
ontwaardigd over dit „ongelooflijke optre
den" en achten het onbegrijpelijk, dat een
kleine staat het waagt zich te mengen in de
Duitsche vlootactie. Duitsche kringen laten
doorschemeren, dat Noorwegen tot zijn be
sluit is aangemoedigd door de Ver. Staten.
Zij zeggen, dat het zijn neutraliteit ten
gunste van Engeland tegen Duitschland
verwrongen heeft". Volgens dezen corres
pondent gelooft men te Berlijn, dat Duitsch
land de Noorsche scheepvaart in het nauw
zal drijven.
„Stockholm Dagbladet" schreef: „De ge
beurtenis met de „City of Flint" heeft te
Berlijn een gevoel van boosheid en teleur
stelling en een bittere houding tegenover
Noorwegen doen ontstaan. Men hoopt, dat
het protest te Oslo zal leiden tot vrijlating
der Duitsche prijsbemanning en betaling
van de schade."
(Zooals men verder leest, is deze hoop
niet in vervulling gegaan).
De Berlijnsche correspondent van het
Deensche blad „National Tidende" zegt:
„De nationaal-socialisten zijn teleurgesteld
en woedend. Hun stemming jegens Noorwe
gen is alles behalve vriendelijk. Waarschijn
lijk zal Berlijn schadevergoeding vragen
met het motief, „dat Noorwegen verkeerd
handelde door het schip vrij te laten".
Vrijdagmorgen, denzelfden morgen,- dat
de „City of Flint", weer onder Amerikaan-
sche vlag, uit Haugesund vertrok, diende de
Duitsche zaakgelastigde een protest in bij
den Noorschen minister van buitenlandsche
zaken, die terstond antwoordde, dat het pro
test niet steekhoudend was, aangezien de
Noorsche autoriteiten gehandeld hadden in
overeenstemming met het internationale
recht. In haar protest eischte de Duitsche
regeering, dat de „City of Flint" zou wor
den vastgehouden, terwijl de zaak door de
beide regeeringen werd besproken.
De Noorsche regeering, aldus de mede-
deeling veraer, zag geen redenen om hier
op in te gaan. Haar standpunt is naar voren
gebracht in de nota, die aan den Duitschen
zaakgelastigde is overhandigd.
De Duitsche officier, die het bevel voerde
over de prijsbemanning aan boord van de
„City of Flint", heeft tegenover de Noor
sche autoriteiten verklaard, dat hij het an
ker in Haugesund had uitgeworpen, on
danks de weigering om toestemming te ge
ven, op bevel van de Duitsche regeering, al
dus meldt het Engelsche Reuter-bureau.
Het Noorsche departement van buiten
landsche zaken heeft een verklaring uitge
geven, waarin herinnerd wordt aan de
Haagsche Conventie van 1907, welke door
Duitschland en Noorwegen is geratificeerd
en die een neutrale mogendheid den plicht
oplegt tot vrijlating van ieder genomen
schip, dat in een van haar havens binnen
loopt, tenzij „door slecht weer of gebrek
aan voedsel of brandstof." Het schip is den
volgenden morgen uit Haugesund vertrok
ken."
Volgens de laatste berichten is het aange
komen in de Noorsche haven Bergen, waar
het zijn lading ontscheept en verkocht heeft.
Waarschijnlijk zal het schip verscheiden
dagen in Bergen blijven, in plaats van naar
Schotland te vertrekken, zooals oorspronke-
kelijk het voornemen was. De Amerikaan-
sche gezant is gisteravond naar Bergen ver
trokken om een onderhoud te hebben met
-de bemanning.
Tijdens een plechtigheid ter herdenking
van de Italianen, die gevallen zijn tijdens
den burgeroorlog in Spanje, heeft de Ita-
liaansche ambassadeur Soria in Madrid een
rede gehouden.
Hierna heeft hij o.a. gezegd: „Wat ook
moge gebeuren, in den oorlog, Spanje en
Italië zullen vereenigd blijven om te strij
den tegen het marxisme, evenals geduren
de den Spaanschen burgeroorlog.
Onze Middellandsche Zee „Mare Nos
trum", zal nooit een internationale zee
worden, doch een Latijnsche zee blijven".
Deze woorden hebben veel commentaar
gewekt en men merkt op, dat de rede voor
het uitspreken op de Italiaansche ambas
sade is bestudeerd.
De Duitsche regeering heeft den Zweed
schen autoriteiten medegedeeld,, dat de
mijnvelden zullen worden uitgebreid tot
op 3 in plaats van 4 kilometer van de
Zweedsche kust. Zweden maakt, zooals
men weet, aanspraak op een territorali-
teitsgrens op 4 km uit de kust. Dit was
tot dusver door Duitschland geeerbiedigd.
Volgens de Zweedsche bladen heeft de
Duitsche regeering verder besloten op
nieuw energieke maatregelen te nemen,
om iederen Zweedschen uitvoer naar En
geland, direct of door neutrale landen,
onmogelijk te maken. Ook tracht zij, naar
deze bladen volgens Havas melden, den
uitvoer naar neutrale landen als N e-
derland en België te verhinderen
o
PARACHUTESPRONG VAN 10,000 METER
HOOGTE.
Volgens de „Iswestia" heeft de Russische
parachutist Solodownik een sprong van
10,000 meter hoogte volbracht. Hij maakte
daarbij gebruik van een ingebouwd zuur
stofapparaat. De daling duurde 22 min. De
springer dreef 15 kilometer af.
Havas meldt uit Parijs: In de komende
week zal het Fransche „Theater bij het
leger" definitief worden geregeld. Tot nu
toe werd voor de ontspanning van de mi
litairen achter het front gebruik gemaakt
van de plaatselijke krachten, doch in het
vervolg zullen speciale tooneelgezelschap-
pen, dank zij de medewerking van den ge-
neralen staf, wekelijksche voorstellingen
geven langs het geheele front.
Hieraan zal worden medegewerkt door be
kende kunstenaars als Maurice Chevalier,
Josephine Baker, Nita Raya, Joe Bridge,
Lucienne Boyer, Marie Dubas, Fernandel,
het ballet van de Opera, Jacques Thibaud,
Alfred, Cortot en anderen. Zoowel tooneel
voorstellingen, concerten als variété-voor
stellingen zullen worden gegeven.
President Roosevelt heeft de neutraliteits-
wet Zaterdag onderteekend, evenals de
proclamatie, waarbij deze wet werd afge
kondigd. Zij is dus onmiddellijk van kracht
geworden.
De „New York Herald Tribune" meldt,
dat Britsche en Fransche agenten over
eenkomsten hebben aangegaan met Ame-
rikaansche vliegtuigbouwers. Het blad
voegt hier aan toe, dat sommige kringen
ramen, dat de contracten 2500 tot 3000 ma
chines betreffen.
Volgens een specialen correspondent van
de „Observer" zal Frankrijk, dat Curtiss-
gevechtsmachines koopt, wellicht de be
schikking krijgen over eenige der laatste
modellen, die een snelheid van 650 kilome
ter per uur kunnen bereiken. De corres
pondent citteert berichten uit New York,
waarin gezegd wordt, dat Frankrijk een
bedrag van ongeveer drie millioen pond
sterling heeft voorgeschoten voor den
bouw van Amerikaansche vliegtuigfabrie
ken. In het Engelsche kabinet wordt over
verdere Engelsche bestellingen gesproken,
waarbij een totaal bedrag van 250 millioen
pond sterling genoemd wordt. Dit is ech
ter slechts een ruwe schatting.
In een toelichting op de verklaring van
president Roosevelt, waarbij de Ameri
kaansche scheepvaart wordt geweerd van
het oorlogsgebied, zegt de president, dat
het de bedoeling is alle Amerikaansche
schepen uit te sluiten van havens der
oorlogvoerende landen, hetzij Britsche,
Fransche of Duitsche in Europa en Afri
ka, tot aan de Canarische eilanden. Het ver
bod geldt ook voor de havens van Ierland,
Noorwegen ten Zuiden van Bergen, Zwe
den, Denemarken, Nederland en
België, alle Oostzeehavens en de golf van
De Zeeuwsche landbouwers zijn nog lang
niet klaar met de najaarswerkzaamheden
in hun bedrijven. En dat zal wel niet al
leen in Zeeland zoo zijn, aangezien ook in
de andere landbouwgebieden van ons land
dezelfde factoren, welke tot vertraging
hebben geleid, aanwezig waren.
Allereerst is er het ongunstige weer. De
aanhoudende regens met tusschenbeide
slechts enkele dagen droog weer, zijn oor
zaak, dat het werk moet blijven liggen of
slecht opschiet. En er is nog veel te doen.
Groote velden suikerbieten moeten nog
behandeld worden en men moet de moei
lijkheden van nabij hebben meegemaakt
om zich een voorstelling te kunnen vormen
van den inspannenden en moeilijken arbeid
voor mensch en dier bij het rooien en weg
voeren der suikerbieten onder de ongun
stige weersomstandigheden van den laat-
sten tijd. Niet alleen de regen bemoeilijkt
en vertraagt het werk, doch ook de grond
is doorweekt en ter plaatse waar de boe
renwagens geregeld rijden tot een ware
slijkbaan geworden, waarin de wielen diep
wegzakken.
Verder is ook de mobilisatie, tengevolge
waarvan plotseling veel werkkrachten aan
de landbouwbedrijven werden onttrokken,
een rem geworden voor bedoelde werk
zaamheden en er was maar een kleine mo
gelijkheid om het verlorene op tijd aan te
vullen. Was het weer goed gebleven, dan
was dat zeker niet zoo erg geweest, doch
nu het werk steeds meer om een vlugge af
doening vroeg, werd dit gebrek aan werk
krachten voor vele bedrijven erger dan hin
derlijk. Enkele landbouwers waren wat
vroeg en/of verloren geen werkkrachten,
doch het meerendeel stond en staat er niet
zoo gunstig voor.
Want het zijn zeker niet alleen de suiker
bieten, waarvan hierboven sprake is, die
ten deele nog op het land staan. Er staan
ook nog voederbieten vast; zelfs moeten
nog pereeelen aardappelen worden gerooid
en komt het voor, dat nog uien op het land
liggen. Vooral voor deze laatste producten
(aardappelen en uien) wordt het hoog tijd,
omreden langer wachten meer of minder
belangrijke schade voor den boer met zich
brengt. Ten aanzien van de suiker- en voe
derbieten bestaan die gevaren niet en blijft
het bij de moeilijkheden van rooien en ver
voer. Zelfs ziet men hier en daar nog brui
ne boonen en klaverhooi op het land. Dat
deze producten nog voldoende droog wor
den is moeilijk aan te nemen en het is te
voorzien, dat hier gewacht zal moeten wor
den op eenige vorst, terwijl van goed hooi
geen sprake meer kan zijn.
Hoewel al heel wat wintertarwe is uit-
Biscaje, uitgezonderd de wateren vlak aan
de Noordoostkust van Spanje
De president voegde hieraan toe. dat
hij de bevoegdheid bezat eventueel aan
Amerikaansche schepen toe te staan zoo
noodig zich in het oorlogsgebied te bege
ven, bv voor de evacuatie van Amerikaan
sche burgers
gezaaid en zelfs boven staat, moeten toch
nog heele velden worden bezaaid. Maar ook
hier werken de genoemde ongunstige om
standigheden tegen, hetgeen vooral merk
baar is als de boer zelf onder de wapenen
is, aangezien hij dergelijke verantwoorde
lijke werkzaamheden liefst voor eigen re
kening neemt. De enkele dagen periodiek
verlof zijn in dezen van geringe beteekenis
en het zakenverlof zal de zoo zeer ge-
wenschte uitkomst moeten brengen. Dat
het land voor het uitzaaien van graan thans
minder geschikt en soms zelfs ongeschikt
is, zal zelfs een niet deskundige kunnen be
grijpen. Sommige gronden laten het hemel
water vlug door, doch het is ook wel eens
anders, vooral als de regenval blijft aanhou
den en de grond tot op groote diepte van
water verzadigd is.
Opmerkelijk is ook, dat in vele gevallen
het dorschen van graan met de machine is
stilgelegd wegens gebrek aan werkvolk. Er
is veel vraag voor het gewone landwerk en
dan verkiest men dit veelal boven het zeer
stoffige en dus ongezonde werk op de
dorschmachine. Maar dit wachten is niet
zoo van belang, aangezien het dorschen ook
later kan geschieden zonder dat hiervan
voor de betrokken landbouwers schade
wordt ondervonden.
Ook in de fruitteelt gaat het thans niet
geheel naar wensch. De veilingen zijn over
voerd en de prijzen onvoldoende. In de
boomgaarden ziet men dan ook nog groote
hoopen appelen liggen. Komt er vorst, dan
zal het ook hier haast je-rep je zijn, omdat
alsdan het fruit niet buiten en onbeschermd
kan blijven liggen. Ook klaagt men aan
sommige veilingen over gebrek aan pakkis
ten met als gevolg, dat men het fruit niet
kan verpakken en vervoeren. Waar of die
kisten dan wel gebleven zijn? Voor een
groot deel bij de koopers, die het fruit in
de kisten koopen en verzenden enop
bergen in hun pakhuizen. Men voelt, dat
hier een fout moet zitten. En dat laatste
is ook zoo. Voor het gebruik der kisten, die
eigendom van de veiling zijn, wordt een be
drag betaald en er is geen of geen voldoen
de beding gemaakt ten aanzien van de te
rugbezorging. Het materiaal komt dan ook
zeer onregelmatig terug en niet allen kun
nen naar behoefte worden geholpen. Soms
is nog uitkomst te verkrijgen door het fruit
in eigen kisten naar de veiling te vervoe
ren en daar over te geven voor verpakking.
Er is namelijk heele dagen een ploeg ver
pakkersisters) aan de veiling werkzaam,
waaraan men het sorteeren en verpakken
tegen een billijke vergoeding kan opdragen,
Het is begrijpelijk, dat men om deze ploeg
aan het werk te houden, zorg draagt, dat
hiervoor altijd voldoende pakkisten worden
gereserveerd.
Uit een en ander blijkt wel, dat er nog
werkzaamheden en zorgen genoeg zijn in
den land- en tuinbouw en het is dan ook
te hopen, dat zeer spoedig de omstandig
heden een gunstige wending nemen. Dan
kan in korten tijd nog veel terecht komen
van wat er nu zoo zorgelijk uitziet.
H.M. de Koningin bracht Vrijdag een bezoek aan de foto-tentoonstelling „Klein-
beeld 1939" in Arti et Amicitiae te Amsterdam. H.M. bezichtigd de door
Prins Bernhard op de expositie ingezonden foto's van H. K. H. Prinses Beatrix.
Het meeste nieuws in dezen oorlog
komt tot nu toe niet van het beroemde
en beruchte Westelijk front, maar van
de zee. Thans zijn o m weer drie neutrale
schepen ondergegaan
Het 5295 ton metende Grieksche stoom
schip „Nicolaos Memberidoa", dat een
lading graan vervoerde, is na twee ont
ploffingen gezonken. Twaalf opvarenden
zijn door een Nederlandsch
schip aan boord genomen en in Zuid-En-
geland aan wal gezet De rest der beman
ning is in een andere haven aangekomen.
De .kapitein vertelde, dat het schip, na
in Engeland gelost te hebben, met graan
op weg was naar Antwerpen Zaterdagmid
dag had de eerste ontploffing in een der
ruimen plaats. De opvarenden gingen on
middellijk in twee sloepen en vijf minuten
later werd een tweede ontploffing in het
middenschip gehoord Het schip leek in
tweeën te brekeA. De sloep, waarin de
kapitein een plaats had gevonden, dreef
in regen en duisternis rond, doch tenslotte
bereikte men een lichtschip, dat de schip
breukelingen aan boord nam en hen ver
zorgde. Door middel van vuurpijlen werd
de aandacht van het vasteland getrokken.
Een reddingboot voer uit en bracht de
mannen aan land
NOORSCH STOOMSCHIP VER
GAAN.
In een haven aan de Oostkust van En
geland zijn de overlevenden aan land ge
bracht van de opvarenden van het Noor
sche ss „Sig" (1342 ton) aan boord waar
van een ontploffing is gebeurd Men ge
looft, dat de overige opvarenden verdron
ken zijn.
De meesten der geredden waren nauwe
lijks gekleed. Zij waren na de ontploffing
in het water gesprongen en er in ge
slaagd, zich aan wrakhout vast te houden,
waarna zij drie uur later door een Britsch
schip waren opgepikt.
OP EEN MIJN GELQOPEN.
Het Deensche ss ,Canada|is op de
Noordzee, ten Noorden van Grimsby op
een mijn geloopen. Vijf sleepbooten heb
ben gedurende den nacht getracht het
schip te behouden, doch zij hebben haar
pogingen moeten opgeven De uit 67
koppen bestaande bemanning "was aan
boord genomen door een reddingboot, die,
toen zij naar haar station terugkeerde,
achttien uur dienst had gedaan. Een aan
tal opvarenden van het Deensche schip
had zij toen aan boord gebracht van een
Engelschen treiler
DUITSCH SCHIP GETORPE
DEERD.
Het blad „L'Avenir Colonal'" te Leo-
poldville in den Belgischen Congo bericht,
dat het Duitsche vrachtschip „Togo", me
tende -5042 ton, door" een Fransehen on
derzeeër is getorpedeerd nabij Lobito.
De „Togo" is onlangs uit Boma in den
Belgischen Congo vertrokken zonder op
gave van bestemming.
FRANSCH SCHIP GETORPE
DEERD.
Het vrachtschip „Baoulef van de ree-
derij „Chargeurs Reunis" is in den At-
lantischen Oceaan door een Duitsche duik
boot getorpedeerd. Er zijn twee dooden.
Elf opvarenden worden vermist. Drie en
dertig geredden, o w. de gezagvoerder,
werden door een Fransch adviesjacht op
gepikt en zijn in een Fransche haven
aangekomen.
DUITSCHE DUIKBOOT GEZON
KEN?
Het Fransche Nieuwsagentschap Havas
meldt uit Zurich: Op vier October is een
nieuwe Duitsche onderzeeër, die zijn
eersten tocht maakte, gezonken,, op de
reede van Bremen Toen de duikboot weer
aan de oppervlakte was gebracht, was de
bemanning, die proeven had genomen,
reeds om het leven gekomen. Hun stoffe
lijk overschot, aldus dit bericht verder, is
in het grootste geheim onderzocht en de
asch is acht dagen later in urnen naar de
families gezonden.
Naar uit België wordt gemeld, is gister
ochtend omstreeks elf uur eeen luchtaanval
gedan op 't gebied der Fransch-industrie
Rijsel-Roubaix-Tourcoing. Te Doornik in
België heeft men het geluid van de ontplof
fingen en het vuren van de Fransche lucht
doel-artillerie gehoord. Verscheidene vlieg
tuigen werden in de lucht gezien.
De „New York Herald Tribune" publi
ceert een verklaring, die de Fransche op
perbevelhebber, generaal Gamelin, heeft
afgelegd tegenover de bij het algemeene
hoofdkwartier der Geallieerden geaccredi
teerde Amerikaansche journalisten voor
hun vertrek naar het front.
Frankrijk, aldus Gamelin, heeft tegen het
Nazi-Duitschland van thans de wapens op
genomen om dezelfde redenen, als die wel
ke in 1917 den Ver. Staten aanleiding ga
ven, den oorlog te verklaren aan het rijk
der Hohenzollerns, d.w.z. voor de verdedi
ging der beschaving.
De generaal trok een parallel tusschen de
tegenwoordige houding van Frankrijk, dat
den oorlog is ingegaan om het geallieerde
Polen te verdedigen, en die van de Ver. Sta>
ten in 1917. Frankrijk heeft niet aangeval,
len, doch het heeft de wapens opgenomen
De woordvoerder van het Finsche depar
tement van buitenlandsche zaken heeft Zon
dagavond verklaard, dat, zoodra het rap
port van de Finsche delegatie in Moskou
zorgvuldig zou zijn bestudeerd door de re
geering, nieuwe instructies zouden worden
verzonden en de onderhandelingen zouden
worden voortgezet. Het was niet waar
schijnlijk, dat nieuwe instructies voor
Donderdag gezonden zouden worden.
De Finsche minister van buitenlandsche
zaken heeft verklaard, dat de onderhande
lingen in Moskou een normaal beloop heb
ben en dat zij, voor zoover dat beoordeeld
kan worden, vrij langzaam vorderen.
Nu de Finsche delegatie te Moskou is ge
bleven, nadat Molotov en Stalin nieuwe
Russische voorstellen hebben overhandigd,
is de stemming in Finland kalm en opti
mistisch.
Het Deensche blad „Politiken" meldt uit
Moskou, dat de Finsche delegatie aan Hel
sinki de laatste Russische eischen heeft me
degedeeld. Deze zijn reeds verminderd.
Het hoofdartikel van de Russische „Praw-
da" waarin een dreigende toon werd aange
slagen tegenover Finland, is niet door an
dere bladen overgenomen, hetgeen volgens
den correspondent reeds een teeken van
verzoening is. De atmosfeer is minder ge
spannen.
om het beginsel te verdedigen, volgens het
welk de kleine naties in naam der bescha
ving evenals de groote het recht moeten
hebben te leven.
