(&GOESCHE COURANT „De wereld heeft een wonder noodig DROGE KEEL De voedselvoorziening van mensch en dier in oorlogstijd. De regeeringssteun voor werkverruiming. Grootè nood onder de pannenleggers te Yerseke De leider der Oxfordbeweging over moreele herbewapening. De oorlog tegen de zelfzucht. Suiker uit Indië naar ons land. ^Tegenstrijdigheid tusschen Italië en Rusland neemt toe." De neutrale burgervliegtuigen worden oranje geschilderd. Kabinetswijziging in Italië. Loonpeil hetzelfde als in de vrije bedreven. De moord te Leidschendam. Lezing ir. A. M. van Vliet. NUMMER 257 182e JAARGANG Dagblad. Uitgave C.V. De Middel- b.urgsche Courant. Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28, Tel. Redactie* 269, Administratie 139; te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post giro 359300. Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Weekabonne menten in Middelburg en Goes 18 ct. TWEE BLADEN EERSTE BLAD NIDDELBURGSCHE COURANT DINSDAG 31 OCTOBER 1938 Advertentiën 30 cent per regel, ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum 2.10. „Kleine Advertenties", maximum 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau v. d. blad" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct. »riep Med.j Dr Frank Buchman, de leider der Ox fordbeweging, heeft in de Ver. Staten een radiorede gehouden, welke gisteravond door de AVRO in de Nederlandsche taal is weergegeven. „Ik spreek", zoo zeide dr Buchman, „tot millioenen menschen over de gehee- le wereld, die in deze angstige dagen hoe langer hoe meer in moreele herbewapening de eenige hoop voor de toekomst zien ik denk vooral aan de mannen in de loop graven, die tegenover de harde werkelijk heid staan, de mannen, die weten, wat oorlog is. Maar waar liggen op het oogen- blik de loopgraven? In vele landen draagt iedere burger een gasmasker bij zich en heeft iedere tuin een schuilkelder Het is een nieuwe oorlogsfase, waarin iedereen verantwoordelijkheid. draagt en ieder huis een voorste loopgraaf is. Onze bekwaamheid tot verzoenen heeft geen gelijken tred gehouden met onze be kwaamheid tot oorlogvoering Onze be kwaamheid in het vernietigen begint het te winnen van de bekwaamheid om te leven. Bedenkt, wat de prijs is van haat, angst en hebzucht. Millioenen mannen en vrou wen moeten tegenwoordig gasmaskers bij zich dragen, omdat zij jaren lang achter maskers geleefd hebben. Millioenen man nen en vrouwen moeten tastend hun weg zoeken door verduisterde steden, omdat de volkeren in een geestelijke verduiste ring geleefd hebben. Heden moeten mil lioenen mannen en vrouwen naar lucht alarm luisteren, omdat in het verleden de volkeren niet naar de stem van God ge luisterd hebben Toch kunnen duistere nachten van afwachting, een verholen ze gen blijken te zijn, want leiding is een eerste levensbehoefte, die niet gerantsoe neerd is. Het verstand en de denkkracht van de wereld moeten gedurende langen tijd ge saboteerd en verspild zijn om tot een der gelijke vernieting van menschen en volken te leiden De oorlog had al lang verban nen moeten zijn. De voorbereiding voor den nieuwen vrede. De voorbereiding tot een nieuw vredes verdrag moet inhouden, dat alle contrac- teerende partijen van alle volken gaan le ven op den grondslag van: geen haat, geen hebzucht En het noodzakelijke voorspel tot dit betere verdrag is, dat ieder individu, ieder volk nu begint met die nieuwe levenswij ze en het niet uitstelt tot den toekom- stigen wapenstilstand. De tijd is nu ge komen om dienst te nemen voor den ge- heelen duur van dezen oorlog tegen den zelfzucht. Ons programma moet luiden: „Voor eeuwig strijden in den strijd voor den vrede." De werkloozen moeten de veiligheid en de zekerheid hebben, die zij krijgen als zij weten, dat zij noodig zijn en dat er werk voor hen is God heeft een program, dat het geheele volk omvat en dat allen voor ziet van inspiratie en vrijheid en bij alle andere politieke programma's voor is. Deze wereld heeft een wonder noodig De wonderen der wetenschap hebben deze eeuw verbaasd doen staan, maar al deze wonderen hebben geen vrede en geen ge luk in onze gezinnen en aan onze volke ren gebracht. Een wonder van den geest is hetgeen wij noodig hebben. Er moet een geestelijke stuwkracht komen, die de menschelijke natuur zal veranderen en menschen en volkeren zal herscheppen. Er moet een gezag van geestelijken aard ko men, dat door elkeen en overal aanvaard zal worden. Slechts op deze manie?' zal uit den chaos orde ontstaan in aangelegen heden van nationale- en wereld-beteeke- nis. Wil dit wonder in de wereld gebeu ren, dan moét een volk de leiding nemen Het een of andere volk moet Gods wil als zijn bestemming aanvaarden en door God geleide menschen kiezen als zijn ver tegenwoordigers in binnen- en buitenland- sche zaken. De nieuwe wereldorde, Dr. Buchman zeide in zijn rede tot Ame rika verder: Wij hebben getracht te denken en te leven, zooals wij dit wensehten. Tracht nu te denken en te leven, zooals gij wenscht, dat een ander volk leeft, dan zal ons land de baanbreker zijn van de nieuwe we reldorde. Het geheim ligt in het luisteren naar God. Waar God de leiding heeft, ontstaat een waarlijk eensgezind volk. De mensch alleen kan geen vrede maken. Een volk moet geoefend worden om vrede te ma ken en te handhaven. Wij moeten beginnen de menschen te vormen, .die den recht vaardigen en duurzamen vrede van de toekomst zullen maken. Denkt aan de millioenen menschen, die op het oogenblik gedwongen zijn tot waakzaamwachten gedurende lange pe rioden, wat deze angstige dagen noodza kelijkerwijs met zich brengen en die wan hopig verlangen naar een oplossing voor angst, zinloosheid en teleurstelling. De klok staat op nul Wij staan op den drempel van een nieuwe wereldorde. Het is noodig, dat wij eendrachtig de wereld terugwinnen voor een programma van ge zond verstand en zekerheid De eenige nor male menschen in een waanzinnige we reld, zijn zij, die door God geleid worden. Wij hebben de groote scheppende bronnen van God's geest nog niet aangeboord. God heeft een philosophie en de vereenigde mo reele en geestelijke krachten der volke ren zullen deze philosophie vinden, die opgewassen is tegen een wereldcrisisi" De Nederlandsche regeering heeft ver schillende schepen gecharterd voor het ver voer van suiker uit Nederlandsch-Indië naar ons land. In de haven in Soerabaja worden momenteel twee Nederlandsche schepen, een Grieksch en een Deensch sc hip met suiker geladen, welke bestemd is voor de Nederlandsche regeering. Ook copra en rubber wordt voor onze regeering uit Indië verscheept. De nieuwe ambassadeur van Italië te Londen, Bastianini, heeft voor de Italiaan- sche kolonie in de Engelsche hoofdstad een opmerkelijke rede gehouden. Men ziet hier in een bevestiging van de opvatting, dat de ascistische regeering anti-communistisch zal blijven. „Italië en uitsluitend het Italiaansche ascisme aldus heeft de ambassadeur ver klaard, „heeft het program van de revolu tie niet verraden. Deze revolutie is als anti-communistisch geboren en gy weet, dat zij nog steeds anti- bolsjewistisch is. Van het begin af zyn er tusschen Rome en Moskou tegenstrijdige gevoelens geweest en deze tegenstrijdigheid neemt nog steeds toe". Na voorts herinnerd te hebben aan het geen het fascisme in de laatste zeventien jaren in Italië en daarbuiten bereikt heeft, zeide Bastianini: „Terwijl groote mogend heden zich op het oogenblik in oorlog be vinden en aarzelen, hun volken in den grooten, tragischen en fatalen slag te wer pen, koestert Italië geen vrees". De ambassadeur wees er, volgens het Telegraaf-verslag, op, hoe Italië zich op mi litair gebied heeft voorbereid en zeide, dat wanneer Europeesche vraagstukken, in het bijzonder die, welke op de Middellandsche Zee betrekking hebben, behandeld worden, men ook naar de regeering van Rome zal moeten luisteren. „Het Italiaansche volk", zoo eindigde de Nadat door de Duitsche en Fransche autoriteiten reeds eerder was medegedeeld dat harerzijds tegen het plan, om de bur gervliegtuigen van de neutrale maatschap pijen een oranje kleur te geven, geen bezwa ren bestonden, is thans ook door de Engel sche autoriteiten in principe de goedkeu ring verleend. De Nederlandsche, Belgische, Deensche en Zweedsche maatschappijen hebben in beginsel de oranje-kleur aan vaard. Voordat men definitief overgaat tot dien maatregel, die groote financieele conse quenties medebrengt, zal men in de practijk moeten toetsen, in hoeverre die oranje kleur aan de verwachtingen voldoet. Daar om zal de K.L.M. een van haar Douglas- vliegtuigen geheel oranje schilderen en zul len de andere maatschappijen in de gelegen heid worden gesteld, zich van de doeltref fendheid te overtuigen. Daartoe zal het vliegtuig worden ingezet op verschillende lijnen. Stefani meldt uit Rome: Krachtens een heden uitgevaardigd decreet is een uit gebreide wijziging gebracht in het Italiaan sche kabinet en in andere hooge posten van de partij en het leger. Onder dankbetuiging voor de -bewezen diensten heeft Mussolini het aftreden aan vaard van zes ministers en een aantal andere vooraanstaande functionnarissen, o. a. den chef van den generalen staf, Pa- riani. In diens plaats is generaal Graziani, die zulk een belangrijke rol in den Abessijn- schen oorlog heeft gespeeld tot chef van den generalen staf benoemd. ambassadeur zijn toespraak, „weet, dat er zonder Italië oorlog gevoerd kan worden, maar het weet evenzeer, dat er zonder Ita lië geen vrede kan zijn". In een nota naar aanleiding van het ver slag over het wetsontwerp tot verhooging van het crediet voor werkverruiming zegt de regeering o.a.: Het is niet mogelijk thans reed6 definitief te bepalen, of de eventueel aan te koopen gronden na de bewerking zullen worden verpacht of verkocht. Het kan zeer goed mogelijk zijn, dat in verschillende gevallen verschillend wordt gehandeld, al naar ge lang het belang van het rijk dit zal voor schrijven. Het is de bedoeling der regeering, om, gelijk tot heden gebruikelijk was, ook bij de uitvoering van civiel-technische onder- deelen zoo mogelijk aannemers in te scha kelen. Ten aanzien van de vragen omtrent de wijze, waarop de regeering zich voorstelt de subsidies voor de productieve werken op het gebied van nijverheid en verkeer te be rekenen, merkt de regeering het volgende op: dat het wenschelijk schijnt ruimte te la ten zoowel voor subsidieering op den voet van kapitalisatie van den bespaarden steun als voor subsidieering op den grondslag van den bespaarden steun tijdens de periode van uitvoering. Het ligt niet in de bedoeling der regee ring bij het toekenen van subsidies voor productieve werken op het gebied van nij verheid en verkeer en voor particuliere ob jecten van algemeen maatschappelijk nut invloed uit te oefenen op de uit te betalen loonen. Bij deze werken zullen in het alge meen de loonen gelden, welke in het vrije bedrijf gebruikelijk zijn. De regeering kan niet erkennen dat de gedachte wijziging in het verstrekken van financieelen steun voor de uitvoering van openbare werken beide vormen van steunverstrekking zullen naast elkander blijven werken tot gevolg zou moeten hebben, dat een deel van de bereids uit hèt Werkfonds aan de gemeenten en andere openbare lichamen verstrekte leeningen zou moeten worden kwijtgescholden. YERSEKE. Maandagavond kwamen in de zaal van Nolet een 30 tal gedupeerden onder de pannenleggers bijeen. Verschillen de anderen hadden bericht van niet-kunnen gezonden, daar werkzaamheden in verband met het getij hun aanwezigheid verhinder den. Uitvoerig werd nagegaan hoe het kwam dat deze pannenleggers van den door den minister in uitzicht gestelden steun werden verstoken. De circulaire aan het ge meentehuis opgehangen maakte bekend dat ieder die pannen uitlegde voor steun in aan merking kwamen, legde hij in 1939 minder pannen uit dan in 1938, dan-' kwam hij slechts in aanmerking voor de minder uit gelegde. En nu bleek eensklaps dat de Visscherij centrale alleen steun gaf als in 1939 even veel pannen uitgelegd waren dan in 1938. Daardoor raakten de minst sterken, de so ciaal zwakken zonder steun. Het bestuur van „de Zeeuwsche oester" deed direct alle pogingen om een verandering te krijgen in de ministerieele circulaire. De Visschery- centrale gaf duidelijk te kennen dat alleen de minister van economische zaken daartoe in staat is. Hy moet daarin toestemmen. Verschillende Kamerleden van verschillen de richting werden uitvoerig ingelicht en ze beloofden al hun best te doen om juist de kleine, financieel-zwakken te steunen. Uit de vergadering werd gevraagd of ds. Kersten het 2e Kamerlid, die goed op de hoogte is, met de toestanden in de oes tercultuur te Yerseke niet kon opkomen voor de gedupeerden. Besloten werd een drietal van dezen op te dragen ds. Ker sten eens goed in te lichten en hem te vragen of hij hun belangen wil voorstaan. De nood onder de arme kleine pannen leggers is hoog gestegen. Velen van hun die hun laatste geld in de pannen hebben gestoken en geen kans zien om hun le vensbehoeften daarin te verdienen, moe ten hun pannen in den steek laten en bij anderen gaan werken om aan den kost te komen. Hoe moeilyk zij het hebben is niet allen bekend Als ze niet geholpen worden met den steun die de minister ter beschikking heeft gesteld vervallen ze in handen van 't armbestuur. Nu reeds moe ten ze zich alles wat eenigszins overbodig is ontzeggen. Zoo is een van hen geheel zonder brandstoffen en heeft hij dit na* jaar nog niet kunnen stoken in de huis kamer. De menschen gaan vroeg naar bed om warm te worden. Besloten werd om het bestuur van „de Zeeuwsche oester" te verzoeken minister Steenberghe persoonlijk al de behoeften kenbaar te maken. Deze minister heeft meermalen betoond een warm hart te hebben voor den kleinen man Zijne Ex cellentie heeft persoonlijk de oestercultuur in Zeeland bezocht en kennis genomen van de rampen die deze cultuur heeft ge troffen. Zonder oorlog was moeizame opbouw nog eenigszins mogelijk geweest en daar toe was de oestercultuur aangewezen op de pannenleggers. Nu de oorlog in Eu ropa woedt en de beste afnemer (Enge land) zijn grenzen voor ons Zeeuwsche product heeft gesloten, is zonder steun PRINS BERNHARD BIJ LEGEROEFENINGEN. Z. K. H. Prins Bernhard heeft heden, vergezeld door zijn waarnemenden adjudant majoor H. J. Phaff, namens H. M. de Konin gin een oefening bijgewoond van het eerste legerkorps. Was de dader geen militair? Het onderzoek naar den dader van den moord op den veehandelaar te Leidschen dam wordt met kracht voortgezet. Er schijnt reden te zijn om aan te nemen, dat de dader van den moord zal trachten het door hem geroofde geld, waarbij vele bankbiljetten van 100 zoo spoedig moge lijk te wisselen. Het is niet onmogelijk, dat zich bloedvlek ken op de bankbiljetten bevinden. Wanneer men derhalve een bankbiljet zou ontvangen, waarop bloedvlekken voorkomen, zal men goed doen hiervan den burgemeester van Leidschendam in kennis te stellen. .Bovendien zoekt de politie naarstig naar de auto, waarin het misdrijf moet zijn ge pleegd. Het is vrijwel zeker, dat zich aan of in dit voertuig eveneens bloedvlekken be vinden. Het is niet zeker, dat de moord gepleegd is door een militair. Integendeel, er bestaat een vermoeden, dat het een burger was, die een uniform heeft aangetrokken. Het is nl. opgevallen, dat de man, die ten huize van den vermoorden veehandelaar op hem ge wacht heeft, lage schoenen aan had en dat de beenwindsels van onder deze lage schoe nen langs zyn beenen liepen. :;.BUSLAC 3 C.T -Oaoie.r/M 3i.tz.-44i :v -i: Afbeelding van de binnenkort door de Ned Posterijen uit te geven nieuwe weldadigheidszegels „Voor het Kind" door overwarme treinen, bioscopen, °*!?S|3( etc.? Verzacht de keel, alvorens het een verkoudheid wordt,met de medicinale flngez. Med.) Voor de landbouwvereeniging te O. en W Souburg sprak Maandagavond ir. A M. van Vliet, adjunct-rijkslandbouwcon- sulent te Goes over het onderwerp: De voedselvoorziening van mensch en dier in oorlogstijd. Wij ontleenen hieraan het volgende: Door den spreker werd naar voren ge bracht de wensehelijkheid om zich te be zinnen over de maatregelen, die genomen moeten worden om te komen tot zoo goed mogelyke aanpassing van de bedrijfsvoering aan de veranderde omstandigheden. In de komende oorlogsjaren heeft de Nederland sche boer nog meer dan anders een bij zondere taak te vervullen in de Neder landsche volkshuishouding. De regeering heeft ingezien dat zij noodzakelijkerwijze bevoegdheden moest krijgen om de landbouwproductie in be paalde banen te leiden. Deze bevoegdhe den werden verkregen door de wet van 30 September 1938, die inhoudt dat de Landbouwcrisiswet van 1933 mede ge bruikt mag worden voor het nemen van maatregelen ten behoeve van de voedsel voorziening in tijden van oorlog, oorlogs gevaar of andere buitengewone omstandig heden en verder door de wet van 24 Juni 1939, de Bodemproductiewet, De Regee ring heeft, omdat overtredingen streng ge straft zullen worden, de mogelijkheid in handen om de kwaadwillenden te dwingen, opdat deze niet ten koste van de goedwil- lenden hun eigen gang zullen gaan. Gewezen werd op het feit, dat sinds de crisis van 1890 de Nederlandsche landbouw zich ontwikkeld heeft in de richting van voortbrenging van dierlijke producten met behulp van geimporteerde grondstoffen' Er is in de laatste decennia een zeer groote import van granen, van kracht- voedermiddelen, van grondstoffen voor de olie- en vettenbereiding en van kunst meststoffen. In 1938 werd geimporteerd 1.7000Ó0 ton graan, waaronder 650.000 ton tarwe en 900.000 ton mais Verder was er nog een belangrijke import van rijst (100.000 ton) en van tarwemeel (65.000 ton) Het eenigste akkerbouwproduct dat in een behoorlijk kwantum kon worden uit gevoerd was de aardappel, waarvan de export 280;000 ton bedroeg, naast 160.000 ton aardappelmeel en 20.000ton dextrine, die grootendeels uit aardappelmeel bereid wordt. Het jaarlijksche verbruik aan vee koeken, dat ongeveer 600.000 ton bedraagt, moet vrijwel geheel door import verkregen worden. Tegenover deze invoer staat dan de uit voer van boter (50,000 ton), ka.as (55,000 ton), eieren (90,000 ton) en gecondenseer de melk en melkpoeder (160,000 ton). Voor de kunstmestvoorziening is jaar lijks noodig 250,000 ton superphosphaat, 400,000 ton slakkenmeel en 400,000 ton kalimeststoffen Te begrijpen is dat, indien de invoer stagneert, - zeer bijzondere maatregelen getroffen dienen te worden om zich op van de regeering het bedrijf onmogelijk De deputatie kan aangevuld worden met een of meer gedupeerden. Besloten werd voorts deze zaak niet dienstbaar te maken aan eenige politieke zaak, maar de getroffen mensehen te ver zoeken geduld te oefenen daar zij strijden voor een rechtvaardige zaak. den nieuwen toestand in te stellen. In 1918 wes er per 1000 zielen onge veer 330 ha cultuurgrond (exc. bosch) beschikbaar, dat was in 1939 ongeveer 260 ha. De productie moet derhalve per ha ongeveer met 25 pet. gestegen zijn om op gelijke wijze als in 1918 te kunnen vol doen in de behoeften van de Nederland sche bevolking,, indien de invoer van over zee onmogelijk gemaakt wordt. Vooral de productie, van grasland, dat ruim de helft van de Nederlandsche cultuurgrond uit maakt, moet worden omhoog gevoerd. Van den aanvoer van over-land zullen wij niet veel verwachten kunnen; wij mogen reeds blij zyn indien de benoodig- de kalimeststoffen geimporteerd zullen worden. Bij afgesloten invoer zal er een tekort ontstaan aan broodgraan, oliën en vetten en tenslotte ook aan eiwitten voor de menschelijke consumptie. Door echter ver andering van de menschelijke rantsoenen in de richting van plantaardige produc ten, zal het tekort waarschijnlijk geen on gunstige invloed uitoefenen op de volks gezondheid Een absoluut tekort aan voe dingsmiddelen behoeft niet verwacht te worden. De samenstelling van het brood- meel zal worden gewijzigd en daarin zal verwerkt worden roggemeel en .aardappel meel. Een zeer moeilijk punt is de voeding van het veeongevee r 2530 van het totaal van de voedingstoffen voor het vee wordt door invoer verkregen. Indien de rogge voor menschelijke con sumptie wordt gereserveerd en de invoer stagneert zal 1/3 van de benoodigde voe dingsmiddelen voor de huidige veestapel ontbreken, derhalve zal de veestapel nood zakelijkerwijze met 1/3 moeten worden ingekrompen. Vooral de varkensstapel, maar nog meer de pluimvèestapel zal dart moeten worden opgeofferd. Verder werd door den spreker stil ge staan bij de maatregelen, die moeten wor den genomen op de bedrijven. Waar mo gelijk, dient het grasland gescheurd te worden, maar daarnaast moet de produc tie van de overblijvende graslanden opge voerd worden door middel van het mo derne weidesysteem. Dat systeem is ge kenmerkt door aanwending van veel kunst mest, vooral stikstof kunstmeststoffen, waarvan wij gelukkig niet afhankelijk zijn van het buitenland Verder moet daarbij aandacht besteed worden aan de bewei ding en verzorging van de zode Het Finsch inkuilen en het kunstmatig drogen van jong gras bieden de mogelijkheid om de krachtvoerhoeveelheid, die noodig is, te verminderen Op de gemengde bedrijven moet ge streefd worden naar uitbreiding van de winning van ruwvoer en voederen van grootere hoeveelheden ruwvoer in plaats van krachtvoer Door verschuiving van de kalfdata naar den weidetyd heeft men ook minder krachtvoer noodig. De aandacht werd gevestigd op het stoo- men van aardappelen voor varkens en an dere veesoorten, terwijl ten slotte nog ge wezen werd op de verbetering van de stalmestbewaring, waardoor voor eigen bedrijf een belangrijke hoeveelheid mest stoffen kan behouden blijven, die anders door uitspoeling en omzetting verloren gaat. Met een opwekking om zich te verdie pen in de besproken maatregelen en deze toe te passen, besloot de spreker zijn le zing.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 1