forvtrtncime
(&GOESCHE COURANT
„Een raar soort oorlog",
zeggen de Londenaars.
Duitsche verwijten aan
Engeland.
Drie ons suiker per week
De Finsch-Russische
onderhandelingen.
Des nachts giert de wind door de duizenden
stalen kabels der ballonversperringen.
De „City of Flint" naar
Moermansk gebracht.
Von Ribbentrop beschul
digt het van trouwbreuk.
De nieuwe Poolsche staat.
Vier weken gewacht voor de
Britsche controle.
Weer drie Britsche schepen tot
zinken gebracht.
Britsche vliegtuigen boven
Berlijn.
Engeland wil zijn handel
uitbreiden.
Geen reden tot onge
rustheid?
NUMMER 288 ltte JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 et.
TWEM BLADEN
EERSTE BLAJ»
HIDDELBURGSCHE COURANT
WOENSDAG 86 OCTOBER 1939
Advertentiën 30 cent per regel*
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
.Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct.
t—a
(Van onzen correspondent).
Londen 20 Oct.
„Een rare oorlog", dat is hier zoo het da-
gelijksche commentaar op de gebeurtenis
sen, of liever gezegd het gebrek aan ge
beurtenissen van de laatste weken. Het is
begrijpelijk genoeg, want de oorlog, waar
over Engeland jaren lang gepraat heeft, is
tot nu toe wel geheel anders uitgevallen
dan men had verwacht. Wij hadden hier
zooveel gehoord over den „Blitzkrieg" en
de enorme verwoestingen die een dergelij
ke oorlog al dadelijk de eerste dagen aan
brengt, niet alleen op de fronten, maar
nog meer in de groote steden achter het
front, dat de volkomen rust, waarin de
eerste weken van den oorlog hier zijn ver-
loopen, voor het publiek als een bijna ver
bijsterende verrassing is gekomen.
Ik zelf herinner mij nog al te goed de
drukkende stemming van angst, waarin wij
hier op dien Zondagavond van 3 September
den eersten oorlogsnacht tegemoet gingen.
Nog was de schemering niet gevallen en
had de zwarte duisternis zijn dreiging over
Londen uitgespreid, of de gewoonlijk op
Zondagavond zoo drukke straten waren ge
heel verlaten. In het restaurant waar ik di
neerde waren slechts twee of drie tafel
tjes bezet, en ook in de anders zoo luidruch
tige „pubs" heerschte een drukkende
stilte.
Zoo was het de eerste drie of vier dagen
eiken avond, totdat men, nadat het onheil
spellend geloei van de sirenes tot driemaal
toe een loos alarm was gebleken, weer
moed begon te vatten en langzamerhand
aarzelende pogingen ondernam om het ge
wone leven weer op te nemen. De verduis
tering, of de „black-out", zooals het hier
wordt genoemd, begon zijn onheilspellend
karakter te verliezen en werd voor velen
een bron van genot. Voor het eerst ont
dekte de Londenaar hoe mooi zijn stad kan
zijn wanneer de schelle, schreeuwende ver
lichtingen van de moderne reclametechniek
plaats maken voor het zachte, natuurlijke
licht van maan en sterren.
De breede, zilveren rivier met de vage
silhouetten van zijn majestueuze bruggen,
de oude Georgeaansche pleinen en straten,
die er badend in het melkwitte maanlicht
weer uitzagen, zooals zij er in de achttien
de eeuw moeten hebben uitgezien, de tal-
looze pikdonkere sloppen en stegen, al deze
dingen hervonden in de verduistering hun
oude schoonheid. Zoo geldt het ook van
deze eerste beproeving, die de oorlog Lon
den heeft gebracht, dat er geen regen zon
der zonneschijn is, of liever gezegd, geen
duisternis zonder licht.
Dit alles wil natuurlijk niet zeggen, dat
de verduistering enkel en alleen een bron
van genot is. Integendeel, zij blijft voor hen,
die niet vatbaar zijn voor haar aesthetisch
aspect, een eiken avond terugkeerende bron
van ergernis. Niet alleen zijn er talloozen,
die nog steeds hun huiselijke verduiste-
rings-maatregelen niet in orde hebben en
derhalve eiken avond weer gedwongen wor
den, hetzij in het pikdonker naar hun tan
denborstel te zoeken, hetzij alle ramen en
spleten met handdoeken en dekens te be
hangen, maar ook heeft de verduistering
grootendeels een eind gemaakt aan eiken
vorm van uitgaansleven. Restaurants en
café's, dien het natuurlijk niet meer ver
gund is hun naam in de gebruikelijke neon
lichten te adverteeren, zijn moeilijk te vin
den, en ook al weet men ze te vinden, dan
nog valt het niet mee er te komen. De
ondergrondsche spoorweg en de bussen,
die er nu door het zwakblauwe schijnsel
van hun verlichting uitermate spookachtig
uitzien, functioneeren nog, maar voor hem
die gewend was zich in zijn eigen tufje door
Londen te bewegen, is het verkeer wel zeer
moeilijk geworden. Tenzij de maan schijnt
en dat doet hij in dezen herfst, die de
gebreken van den zomer goed schijnt te
willen maken, verbluffend vaak is het
levensgevaarlijk méér dan met 'n slakken-
gangetje van 10 K.M. per uur te rijden,
d.w.z. levensgevaarlijk voor de voetgangers,
die men op zijn weg tegenkomt en die plot
seling als schaduwachtigte figuren uit de
zwarte duisternis opdoemen. Acht-en-dertig
hunner zijn in de eerste tien dagen van den
oorlog reeds aan de verduistering ten offer
gevallen, en negenhonderd vijf en zeventig
hebben verwondingen opgeloopen, respec
tievelijk vijf maal en dertig maal zooveel
als in normale tijden. Ik zelf heb gelukkig
nog geen dooden of gewonden op mijn ge
weten, maar wel een enorme deuk op mijn
spatbord.
Overigens bestaat er goede reden te ho
pen, dat de verliezen in dezen verkeers-
oorlog achter het front nu aanzienlijk zul
len afnemen. Ten eerste hebben de autori
teiten allerlei maatregelen genomen ter be
vordering van de verkeersveiligheid, door
bijv. overal witte richtlijnen op het plavei
sel te schilderen en het publiek attent te
maken op de wenschelijkheid, 's avond wit
te kleeren te dragen of althans een witten
armband of een ander wit voorwerp bij zich
te hebben. Ten tweede is de kwantiteit van
d6 automobilistisch verkeer tengevolge van
de benzine-rantsoeneering reeds sterk ver
minderd.
Het ljjkt waarschijnlijk, dat deze vermin
dering in de toekomst progressief zal blij
ken. Voor tallooze lieden wordt het immers
onder de huidige omstandigheden onmoge
lijk er een auto op na te blijven houden.
Wanneer men per maand niet meer dan
ongeveer 160 mijl kan rijden dat is n.l.
de basis waar de benzine-rantsoeneering
van uitgaat wanneer men voorts na
zonsondergang zonder gevaar niet harder
kan rijden dan een fiets, en wanneer men
tenslotte voor dit genoegen 25 shilling be
lasting per paardekracht mag betalen,
krijgt de rolschaats een nieuwe aantrekke
lijkheid.
En dat is nog niet alles. Er is boven
dien het nieuwe soort dieven waarmee de
geplaagde automobilist, die zijn wagen een
oogenblik ergens in het donker buiten laat
staan, rekening heeft te houden, de zooge
naamde „syphon-dieven" die met behulp
van een pompje en een buis uw kostbare
benzine in hun eigen tanks overhevelen.
Afgezien echter van de twee ongemak
ken van verduistering en benzine-rantsoe
neering heeft de Londenaar eigenlijk aan
den lijve nog niets van den oorlog gemerkt.
Vandaar dan ook de commentaar, dat het
„een rare oorlog" is, of, zooals iemand het
onlangs uitdrukte, „dat, als Engeland niet
oppast, het ook nog in den oorlog betrok
ken zal worden". De veranderingen, die de
oorlog in het uiterlijk aspect en in de ge
woonten van de Londenaren heeft gebracht,
merkt men immers, nu men vele weken
tijd heeft gehad om er aan te wennen, al
lang niet meer op.
De honderden en nog eens honderden bal
lonnen van het spernet., die de menschen
de eerste dagen gefascineerd in de lucht
deden staren, komen nu nog slechts ter
sprake wanneer de een of andere onnoozele
een naieve opmerking maakt over hun
functie, zooals het goede oude dametje,
dat onlangs in alle ernst aan haar vrien
din verzekerde, dat: „als die Duitschers
niet beter wisten dan maar stil in hun bal
lons boven Londen te zitten, Engeland niet
bang hoefde te zijn"
Alleen 's nachts wordt men nog aan het
bestaan van de ballonnen herinnerd, al
thans wanneer het waait. De lucht is dan
vervuld van een onheilspellend gierend ge
luid, wat tallooze Londenaars zich dagen
lang heeft doen afvragen, waar dit geluid
vandaan kwam en wat het beteekende, tot
dat zij eindelijk begrepen dat het de wind
in de duizenden, stalen kabels van de bal
lonnen was.
Ook het nieuwe kleedingstuk waarmee
elke Londenaar zich sinds het uitbreken
van den oorlog heeft uitgerust, het gasmas
ker of de „g.m." zooals het in de wande
ling bekend is komen te staan, valt niet
meer op, tenzij dan door de modieusheid
van het doosje of taschje waarin het wordt
rondgedragen. Vrouwen nu eenmaal vrou
wen zijnde en modisten handig genoeg om
er van te profiteeren, wedijveren de mode
magazijnen in élégance van de „g.m."-tas-
schen, die zij in enorme kwantiteiten op de
markt werpen. Ik heb er zelfs gezien be
werkt met goudbrocaat en afgezet met
bont! Zoolang dat soort dingen het eenige
nieuws is wat er uit Londen te melden valt,
kan men inderdaad terecht zeggen: „Een
rare oorlog".
De „Emden" heeft het schip
aangehouden.
Gisteren hebben wij gemeld, dat het
Amerikaansche schip „City of Flint" dooi
de Duitschers was opgebracht naar de
Russische haven Moermansk. Dit blijkt
thans gebeurd te zijn door den vestzak
kruiser „Emden". Deze zette een Duitsche
bemanning aan boord van het Amerikaan
sche schip en voer verder, op zoek naar
nieuwen buit. De „City of Flint" had 38
man opgepikt van het Engelsche stoom
schip „Stonegate", dat een week tevoren
door een Duitsche duikboot was getorpe
deerd. Deze 38 man zijn in Noorwegen aan
land gezet. De Amerikaansche ambassa
deur te Moskou heeft aan de Russische
regeering opheldering gevraagd. Deze
zeide voorloopig geen inlichtingen te kun
nen verstrekken, maar legde er den na
druk op, dat de Duitsche bemanning vol
gens de regelen der neutraliteit was ge
ïnterneerd. De aankomst van het schip te
Moermansk had als men dit gewenscht
zou hebben lang geheim gehouden kun
nen worden.
In een persconferentie heeft de Ameri
kaansche minister van Buitenlandsche Za
ken, Cordell Huil, medegedeeld, dat het
waarschijnlijk is, dat meer dan de helft
van de lading van de „City of Flint" be
staat uit voorwaardelijke contrabande en
voor een klein deel uit absolute contra
bande.
Hij merkte op, dat de normale gang
van zaken zou zijn het schip naar een ha
ven van het oorlogvoerende land, dat
het in beslag heeft genomen, te voeren De
voornaamste zorg van het ministerie is te
weten te komen, wat het lot van de
Amerikaansch bemanning is.
Intusschen zal deze aanhouding naar al
le waarschijnlijkheid tengevolge hebben,
dat de Neutraliteitswet der Ver. Staten
nog sneller gewijzigd wordt dan men ver
wachtte.
De Duitsche minister van buitenlandsche
zaken, Von Ribbentrop, heeft gisteren te
Dantzig zijn aangekondigde rede gehou
den en daarin in de eerste plaats de di
plomatieke voorgeschiedenis van den te
genwoordigen oorlog behandeld. Reeds
een jaar geleden had de minister aan den
Poolschen ambassadeur voorstellen ge
daan om Dantzig politiek tot Tiet Rijk te
doen terugkeeren, terwijl het oeconomisch
aan Polen zou blijven, zoomede omtrent
ex-territoriale wegen door den Corridor.
Deze voorstellen waren later eenige kee-
ren herhaald. Met verwijzing naar bin-
nenlandsche politieke bezwaren had de
Poolsche regeering deze voorstellen voor
loopig niet kunnen aannemen, maar ze
zouden zorgvuldig onderzocht worden.
Daarna was het met de Duitsch-Poolsche
betrekkingen steeds bergafwaarts gegaan,
vooral tengevolge van de houding van
Engeland.
De Duitsche politiek was steeds uitslui
tend gericht geweest op de ter zijde stel
len van het verdrag van Versailles. Reeds
in 1933 was het tusschen Hitier en den
Franschen minister-president tot overeen
stemming gekomen over een samenkomst
tot verbetering van de Fransch-Duitsehe
betrekkingen. Ook met Engeland had de
Führer steeds naar toenadering gestreefd
maar Engeland had dit nimmer gewild.
Een tegenstelling tusschen Duitschland en
Rusland op territoriaal gebied was voor
goed uitgesloten. Economisch vulden de
landen elkaar aan.
Ribbentrop deed daarna een aanval op
Chamberlain, die door de overeenkomst
van München den oorlog alleen had wil
len uitstellen. De Engelsche regeering had
de oorlog reeds lang voorbereid. De Duit
sche minister sprak tenslotte over de
begrensde doeleinden van de Duitsche bui
tenlandsche politiek. Het proces der con
solidatie van het Duitsche Rijk in Euro
pa was voltooid. Hjj eindigde met verde
re verwijten aan het Engelsche adres we
gens trouwbreuk en het verwerpen van
Hitiers vredesaanbod.
„HET IS NU WERKELIJK
OORLOG,"
Hoewel een onmiddellijke officieele re
actie op de rede van Von Ribbentrop in
Engeland niet te verkrijgen was, kan ge
zegd worden, dat de Britsche luisteraars
den indruk kregen, dat de minister het
Duitsche volk op voorzichtige wijze wilde
mededeelen, dat Duitschland nu werkelijk
in oorlog met Frankrijk en Engeland is
en dat hij Hitiers verzekering, volgens
welke het Duitsche volk niet in een nieuw
groot conflict zou worden gewikkeld, wil
de wegredeneeren.
In een te Londen gegeven gezaghebbend
commentaar op de rede van Von Ribben
trop wordt in Engeland gezegd, dat de
redevoering geen nieuw element in den
toestand brengt. Klaarblijkelijk was zij
bestemd voor binnenlandsch gebruik, maar
toch werden dezelfde plompe pogingen ge
daan om verdeeldheid te brengen tusschen
Engeland en Frankrijk en werden dezelfde
domme onwaarheden gezegd over de
agressieve bedoelingen van Engeland.
Vandaag worden de grenzen
vastgesteld,
In de Duitsche staatscourant is een de
creet van Hitier gepubliceerd betreffende
het bestuur der-bezette Poolsche gebieden
In dit decreet wordt bepaald, dat de door
de Duitsche troepen bezette gebieden
gesteld worden onder den „gouver
neur generaal voor de bezette Poolsche
gebieden'1', voor zoover zjj niet zijn inge
lijfd bij het Duitsche rijk. Tot gouverneur
generaal is 'benoemd rijksminister dr.
Frank en tot plaatsvervanger minister
Seyss Inquart De gouverneur-generaal
staat onmiddellijk onder Hitier.
Vandaag zullen te -Berlijn ,,de nieuwe
Duitsche grenzen in het Oosten!' worden
vastgesteld Dit zal een eerste stap zijn
naar het herstel van den Poolschen staat,
dat Hitler in uitzicht gesteld heeft. De
definitieve stichting van dezen staat sal
echter eerst geschieden na afloop van den
oorlog. In den nieuwen Poolschen staat
aldus Berlijn zullen alleen Polen
wonen. De Duitschers, die er thans nog
aanwezig zijn, worden teruggebracht naar
Duitschland Omgekeerd zullen aan de
Westzijde van de grens alleen Duitschers
wonen. Hitier wil, dat de grens tusschen
de landen ook een grens tusschen de vol
keren zal zijn. Zooals de zaak zich thans
laat aanzien, zal Duitschland meer gebied
aan zich trekken dan het in den vorigen
oorlog heeft verloren. Dit gebied zal vnl
bevolkt worden door de Duitschers uit de
Oostzeestaten.
SPIONNEN VEROORDEELD IN
HONGARIJE.
De Hongaarsche krijgsraad heeft gisteren
dertien personen, die beschuldigd werden
van spionnage ten gunste van een vreemde
mogendheid, veroordeeld tot gevangenis
straffen van drie tot vijftien jaar.
Maandagmiddag heeft te Breskens de eerste steenlegging plaats gehad door
den burgemeester, mr. J, P, Drost van het nieuwe vischmijngebouw, aan de
haven aldaar. Het gebouw wordt gesticht door het gemeentebestuur en het zal
op 1 Januari a.s. gereed zijn. Op de foto ziet men de eerste steenlegging door den
burgemeester verrichten. Aanwezig waren daarbij het dagelijksch bestuur der
gemeente, eenige raadsleden, de gemeente-opzichter, de aannemer, de mijn-
meester en bestuursleden van de visscherijvereeniging „Ons Belang" te Breskens,
Naar alle waarschijnlijkheid zal het sui
kerrantsoen de volgende week verhoogd
worden. In plaats van 2% ons per week en
per persoon, zal dan ieders aandeel 3 ons
worden. Dit is slechts weinig mindèr dan
het normale verbruik.
PRINS BERNHARD BIJ DE
VEILIGHEIDSPROEVEN,
Prins Bernhard heeft gisteravond, verge
zeld van zijn waarnemenden adjudant, ma
joor Phaff, een proef bijgewoond, die in de
omgeving van Alkmaar gehouden is met be
trekking tot de veiligheid van het militaire
verkeer in gevallen van verduistering ten
behoeve van de luchtbescherming. Deze
proef betrof o.m. de zichtbaarheid van weg-
bebakening onder die omstandigheden.
Gisteren is het ss ,,Beemsterdijk" van «de
Holland-Amerika-Lijn te Rotterdam aan
gekomen. Het schip heeft een oponthoud
van vier weken gehad op de rede van
Duins.
De „Beemsterdijk" vertrok op 13 Sep
tember van New York met een lading
stukgoederen. De reis naar Engeland duur
de twaalf dagen.
Op 25 September kwam men bij de
Downs aan. Daar kwam een Engelsch of
ficier aan boord om de papieren te con-
troleeren en toen ving het wachten aan.
Week na week verliep, zonder dat men
iets hoorde over de redenen van dé ver
traging.
Op jl. Zaterdag kreeg de kapitein bericht,
dat men moest opstoomen naar Southend,
waar een klein deel der lading, acht balen
koperafval moest worden gelost. Toen dit
gebeurd was, werden de papieren aan
boord teruggebracht en kreeg men ver
gunning om naar Rotterdam te vertrek
ken,
Het Amerikaansche schip „Crown City"
heeft de geheele bemanning van het Brit
sche vrachtschip „Ledbury" en vijf opva
renden van de Menin Ridgef aan boord
genomen. Beide schepen zijn in den Noor
delijken Atlantischen oceaan tot zinken
gebracht. 22 opvarenden van de „Menin
Ridge" zijn omgekomen
De „Ledbury" mat 3500 ton en de „Menin
Ridge" 2500 ton.
Volgens een te Glasgow ontvangen tele
gram, is het stoomschip „Clan Chisholm",
metende 7.256 tontot zinken gebracht.
Zeven vrouwen en tien kinderen, waar
van vier van dezelfde familie en tal van
officieren en manschappen van leger, vloot
en luchtmacht behoorden tot de opvaren
den van het Britsche stoomschip „Yorks
hire", dat in den Atlantischen Oceaan tot
zinken is gebracht door een Duitsche duik
boot. De reederij te Liverpool publiceert
een lijst met 3 namen van vermiste passa
giers.
VREES VOOR SABOTAGE OP
MAILSCHEPEN.
Gisteravond werd de bewaking van de
Queen Mary" en „Normandie' verscherpt,
nadat de New Yorksche politie bericht had
ontvangen, dat binnen eenige dagen sabo
tage zou worden gepleegd aan boord van
een dezer schepen.
De „New York Timesi" weet te melden,
dat de inlichtingendienst van de Ameri
kaansche marine in het bezit is van de
inlichtingen. De politie vat de zaak zoo
ernstig op dat de bewaking bij de lig
plaatsen der beide schepen verdubbeld i£»
De schepen liggen zij aan zij.. Auto's mo
gen niet tot de steigers rijden. Ook belang
stellenden worden op een afstand gehou
den.
Volgens een mededeeling van het Brit
sche ministerie van luchtvaart, hebben
vliegtuigen der Engelsche luchtstrij(krach-
ten in den afgeloopen nacht boven Berlijn,
Hamburg en Maagdenburg gevlogen.
Naar Reuter meldt, gelooft men te Ko-
penhage, dat luchtalarm gisteravond oor
zaak was, dat het radiostation van Ham
burg gisteravond om 9 uur midden in de
redevoering van Von Ribbentrop de uit
zending stop zette.
In antwoord op een vraag in het Lager
huis heeft Stanley, de Engelsche minister
van handel, gezegd:
Inzake den handel van Duitschland met
de Scandinavische landen en Nederland, is
de Britsche regeering zich ten volle be
wust van het beiahg, dat de 'Britsche èx*
port naar deze landen en andere buiten
landsche markten wordt bevorderd.
Minister Stanley voegde hieraan toe, dat
het ministerie van handel voornemens is be
sprekingen te voeren met de vertegenwoor
digers van de voornaamste export-m-
dustrieën, teneinde den uitvoer te verge
makkelijken.
Ten aanzien van de berichten, dat de
Duitschers bijzondere faciliteiten aanbieden
zeide Stanley: „Dit is mij bekend, doch er
bestaat twijfel of de Duitschers in staat
zijn hun beloften na te komen."
RUSSISCHE HANDELSDELEGATIE
NAAR DUITSCHLAND.
Een Sovjet-Russische handelsdelegatie die
gevormd is om de in het kader van het
Duitsch-Russische economische program te.
verwachten bestellingen der Sovjet-Unie in
Duitschland, te bestudeeren, is gisteravond
uit Moskou vertrokken, om zich naar
Duitschland te begeven. De commissie staat
onder leiding van den volkscommissaris
voor de scheepsbouwindustrie, Tewossjan.
De woordvoerder van het Finsche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken heeft
gisteravond gezegd, dat er geen reden was
om beangst te zijn door den terugkeer van
Paasikivi en Tanner, de Finsche afgevaar
digden naar Moskou.
Hij voegde hieraan toe, dat geen nieuwe
vragen zijn gesteld door de Sovjet-Unie,
doch de leiders van de Sovjet-Unie hebben
nadere bijzonderheden toegevoegd aan hun
eerste voorstellen.
Deze maken noodzakelijk, dat het Fin
sche afgevaardigden overleg pleegden met
hun regeering.
De Finsch bladen doen uitkomen, dat
de snelle terugkeer van de Finsche on
derhandelaars uit Moskou ook voor de
Finsche regeering een verrassing is ge
weest.
Zij gelooven, dat men zich op langdurige
onderhandelingen moet voorbereiden.
De bladen wijzen op de noodzakelijkheid
de Finsche militaire voorzorgsmaatregelen
uit te breiden.
BELASTING VERHOÖGIN G.
De Finsche regeering bereidt,, behalve
een verhooging der inkomstenbelasting
met 20 procent, ook een nieuwe progres
sieve belasting voor op groote inkomens.
Soederhjelm, de minister van Justitie,
heeft verklaard, dat de regeering geen
compromis zou aangaan, dat het Finsche
volk zou kunnen mishagen,
