STADSNIEUWS
UIT DE PROVINCIE
rwfiFsf
De Tweede Kamer stemt in met het
buitenlandsch beleid der regeering.
(Ingez. Med.)
MIDDELBURG
EEN NIEUW VERBLIJF VOOR HET
ROODE KRUIS.
VLISSINGEN
WALCHEREN
6n
00STKAPELLE
ZUID-BEVELAND
Raad van Colijnsplaat.
Er komt een motorbrandspuit,
die 2500 kost. Een schip
met kolen onderweg.
Een Nederlandsch ministerie van
Voorlichting?
DE INDISCHE MAFlNE PATROUILLEERT.
ONZE NEUTRALITEIT,
Een hulde aan de weermacht.
De goede geest bij leger en vloot.
fA. TONNEMA CIE. SNEEK Fabrikanten val»
KING pepermunt en andere kwaliteitsartikelen
Gisteravond heeft de transportcolonne
van het Nederlandsch Roode Kruis haar
nieuwe eursuslokaal met eenige feestelijk'
heid geopend.
Zij, die de Rotterdamsche kade passeer
den, hebben zich wellicht afgevraagd, wat
de Roode kruisvlag aan de poort van het
„Entrepot" beteekende.
Toen het lokaal, dat men tal van jaren
gebruikte, door verschillende oorzaken ver
laten was, kwam de vraag naar voren
„waar nu heen?"
Dank zij de medewerking van de ge
meente, van gemeentewerken, van de be
lastingambtenaren en ten slotte van den be
waarder van de hypotheken, kreeg men de
beschikking over een lokaal uitziende op
de tweede binnenplaats van het Oost In
disch Huis en wij maakten er de feestelijke
ingebruikneming mede.
Daarbij konden wij ons overtuigen, dat
van een vrij onoogelijke bergruimte, met al
ler samenwerking een keurig lokaal was
gewrocht.
Men heeft er ieder zijn kennis op het ge
bied van timmeren, metselen, schilderen en
wat dies meer zij getoond en de leden van
de damesafdeeling zorgden voor flinke gor
dijnen, terwijl een lid zorgde voor enkele
gravures, waar onder van leden van ons
Vorstenhuis.
Voor dezen openingsavond was de zaal
aardig versierd en het dagelijksch bestuur
der afdeeling van het Ned. Roode Kruis gaf
blijk van belangstelling en ook de leider
van de colonne, arts H. A. de Boer kwam
dezen avond mede vieren.
De voorzitter der afdeeling, J. L. A. ba
ron van Ittersum, heette allen welkom in
het nieuwe lokaal. Spr. bracht hulde voor
alles wat gedaan is om dit gezellige home
te scheppen en voor de wijze van inrich
ting van het lokaal. Altijd heeft men in de
vreemde gezeten, nu heeft men een eigen
home. Spr. bracht den penningmeester, den
heer R. Meursinge Reijnders dank voor wat
hij als hypotheekbewaarder in deze voor de
afdeeling heeft gedaan. Spr. wees er op,
dat men de resultaten mede heeft te dan
ken aan verschillende giften. Op hoogen
prijs stelt spr. het dat ook het portret van
de Koninklijke voorzitster, Prinses Juliana
niet ontbreekt.
Spr. hoopte, dat ons land buiten den oor
log zal mogen blijven, maar hij weet dat als
dit onverhoopt niet zoo mocht zijn, de co
lonne paraat is. Spr. is trots op de trans
portcolonne, - en de dames-afdeeling en wees
er o.a. nog op, dat het goed is, dat alle ma
teriaal nu ook in een aangrenzend lokaaltje
bijeen is en gereed om bij plotselinge nood
zaak.
Wij voegen hier aan toe, dat gezorgd is,
dat alles in een minimum van tijd bene
den kan zijn.
De sergeant-majoor der colonne, de heer
J. C. Ludekuse, herinnerde er aan hoe men
destijds de eerste lessen kreeg in het Hos
pitaal, doch in 1914 moest men dit verla
ten wegens den oorlog.
Toen kwam men in 1914 in het lokaal
den Boer, dat men thans verlaten heeft.
Spr. hoopte op een geregeld bezoek aan de
cursussen in de nieuwe omgeving. Spr.
bracht speciaal den secretaris der afdeeling
jhr. ir. J. de Ranitz dank voor zijn werken
om dit lokaal te krijgen. Spr, wees ook op
de groote verandering, die het lokaal heeft
ondergaan en was ook erg blijde over dit
eigen gebouw. Er is nu geen groote kans,
dat men er weer uit zal moeten. Spr. wees
met klem op het rook verbod in dit ge
bouw.
Hierna zijn enkele smalfilms vertoond, in
de eerste plaats van het huwelijk van Prin
ses Juliana en Prins Bernhard en van be
zoeken aan Amsterdam, ritten in Den Haag
toen H. M. de Koningin en Prinses Juliana
met hun beide waren, maar ook uit den
verlovingstijd van het Prinselijk paar. Ze
ker geen nieuwe films, maar om him in
houd gaarne gezien.
Een film over de Zeppelins volgde hierop.
Er tusschen door hadden de dames voor
thee met versnaperingen gezorgd en het
was mede daarvoor, dat de voorzitter voor
het vertrek van het bestuur dank bracht,
Hij wenschte nogmaals de colonne een goed
verblijf toe en hoopte dat men er lang het
nuttige werk kan verrichten.
Chr. Kweekschool.
De minister van O., K. en W. heeft goed
gevonden de Chr. Kweekschool aan de Hee
rengracht te Middelburg voor de jaren 1940
tot en met 1943 aan te wijzen als bevoegd
aan haar leerlingen, die ten minste de laat
ste twee leerjaren dezer kweekschool heb
ben doorloopen, op grond van het met gun
stig gevolg afleggen van een mondeling en
schriftelijk schoolexamen, éénmaal 's jaars
de akte van bekwaamheid als onderwij-
zer(es) uit te reiken. (Staatsert.)
NOTARIS J. K. C. MATTHIJS. f
Te Katwijk is na een korte ongesteldheid
overleden de heer J. K. C. Matthijs notaris
aldaar sedert 1935. Voor dien was de thans
ontslapene notaris te Kortgene, waar hij in
1926 notaris H. M. Markusse was opgevolgd
De heer Matthijs had zich op' Noord-Beve
land in de 9 jaar van zijn verblijf aldaar
een groote bekendheid verworven, o.a. ook
voor zijn medewerken aan de pogingen om
een vaste verbinding met Zuid-Beveland,
waarvan hij helaas de tot standkoming niet
meer heeft mogen beleven.
Besmettelijke ziekten.
Het aantal aangegeven gevallen van be
smettelijke ziekten, over de week van 1 tot
en met 7 October in de provincie Zeeland,
bedroeg: Febris typhoïda: Koewacht 1. Pa-
ratyphus: Koewacht 1. Roodvonk: Krabben-
dijke 1, Middelburg 1, Terneuzen 2.
DE WERKLOOSHEID.
Deze week staan in onze gemeente als
werkzoekenden ingeschreven 414 personen,
tegen de vorige week 405. In de werkver
schaffing werden geplaatst 144 personen,
waarvan 30 in de plantsoenen.
LOODSWEZEN.
Met ingang van 16 October a.s. is de ar-
beidscontractant J. Lieuwen benoemd tot
loodskweekeling 2e klasse.
OPBRENGST COLLECTE.
De alhier gehouden collecte ten bate van
het volksonderwijs heeft 190.33 opge
bracht.
t Hof J^1
ènfe- °nd
Abonnementen en Advertentiën voor dit
blad worden aangenomen door den Agent
E. IT,IPSE.
DOMBURG. Door de O. en O. commis
sies van de beide nabij gelegen kantonne-
menten was Woensdagavond de eerste ont
spanningsavond georganiseerd voor mili
tairen. Deze waren (aangevoerd o.a. met
vrachtauto's van de verstaf gelegen punten)
in grooten getale opgekomen, zoodat de zaal
van den heer Joh. Corré om half acht ge
heel met het „veldgrijs" was gevuld. Van
de aanwezige autoriteiten noemen we mr.
F. L. S. F. baron van Tuyl van Seroosker-
ken en mr. A. F. C. de Casembroot resp.
burgemeester van Domburg en Westkapel-
le, majoor IKraemer, kantonnementscom-
mandant en kapitein Sliepenbeek van de
staf commando Zeeland. De burgemeester
van Domburg sprak het openingswoord,
heette de autoriteiten welkom benevens al
len, die waren opgekomen. Hierna werd uit
volle borst het Wilhelmus gezongen.
Vervolgens was het woord aan den heer
D. J. van der Ven, folklorist te Oosterbeek,
die een causerie hield: „De verschillende
folkloristische gebruiken in Nederland",
toegelicht door een 5-tal zeer interessante
films, waarvan we noemen: „Het binnen
halen van den oogst op Zuid-Beveland, op de
boerderij van burgemeester Zandée te Kloe-
tinge", „Kermis in Limburg met als onder
deel de opvoering van „St. Joris en de
Draak", „Folklore in den Gelderschen
Achterhoek" met o.a. het mestmaal bij ds.
Barbas te Hengelo en „Kermis te Laay-
keppel", verder „Oogste op Macker" en
Het binnenhalen van den oogst op 't Hof
Grijpskerke <Walch.).
Op zeer verdienstelijke wijze werdrén
ze films toegelicht voor de manner: die, zelf
van heinde en ver komende, naast veel
bekends ook zeer veel nieuws hoorden en
zagen.
Voor en na de pauze zong „Het West-
kappelsch Dameskoor onder directeur P.
de Rooij op keurige wijze eenige liederen
o.a. het Wilhelmus en het Zeeuwsche Volks
lied. In de pauze ontvingen allen een gra
tis pakje tabak van de fa. Niemeyer en een
reep chocolade van de Kwatta-Fabriek.
Aan het slot dankte majoor Kraemer in
de eerste plaats de organisatoren van de
zen schitterend geslaagden avond. Hij was
er van overtuigd, dat de manschappen stuk
voor stuk een zeer aangename herinnering
aan het gebodene zullen bewaren. Hij her
haalde het dankwoord, reeds door den bur
gemeester van Domburg tot het Dameskoor
gericht, terwijl hij tenslotte zich richtte
tot den heer v. d. Ven voor zijn causerie
hem dankende alsmede tot mevr. v. d. Ven
die voor muzikale begeleiding op de piano
had zorg gedragen op voortreffelijke wijze.
De avond was een voldoening voor de
gasten en tevens voor de gastheeren.
DOMBURG. In de zaal „Wilhelmina" is
Dinsdagavond een filmvoorstelling gehou
den, waarvan de film „Ons Prinsesje loopt"
de meeste belangstelling trok, van het tal
rijk publiek.
Aangezien de aangekondigde toegangs
prijzen een beletsel moesten zijn voor het
bijwonen van deze voorstelling van vele
kinderen, had het bestuur van de Oranje-
vereeniging voor de schoolkinderen een
gratis middagvoorstelling georganiseerd.
Bijna alle kinderen woonden deze voor
stelling onder leiding van het onderwijzend
personeel bij.
Naast de genoemde film werden nog ver
scheidene andere films vertoond: van de
feesten der laatste jaren in ons Koninklijk
huis, terwijl voor de jeugd ook de tradi-
tioneele teekenfilm niet ontbrak.
COLIJNSPLLAT. Woensdag vergaderde
de Raad, onder voorzitterschap van burge
meester Stute voltallig. De heer S. B. de
Pree, ambtenaar ter secretarie was waar
nemend secretaris, daar de heer I. P. van
Breda met verlof was.
Op voorstel van B. en W. werd met alge
meene stemmen besloten de verordening
tot heffing van havengelden onveranderd
opnieuw vast te stellen, daar men het on-
verantwoord achtte de tarieven thans e
verlagen in verband met dreigende groote
uitgaven.
Volgens de algemeene politieverordening
is het jaarlijks verboden tusschen 16 Sept.
en 30 Nov. voor vaartuigen met een laad
vermogen grooter dan 300.000 kg in de ha
ven binnen te komen. Thans is er voor de
kolenvereeniging een schip onderweg, dat
11 ton grooter is. Gezien het groote belang
voor de gemeente, dat er zulk een groote
partij kolen binnen kan komen, stelden B.
en W. voor aan artikel 57 bis het volgende
toe te voegen: B. en W. kunnen in bijzon
dere gevallen, de havenmeester gehoord;
ontheffing verleenen van deze verbodsbe
paling. Met algemeene stemmen werd al
dus besloten.
De v o o r z. deelde mede, dat na gehou
den onderzoek is gebleken, dat de brand
spuit, door den heer Van Bergen uit Mid-
wolda aangeboden, niet aan de verwachtin
gen voldoet. B. en W. hebben gevraagd een
offerte te maken voor een spuit, die geheel
zal zjjn volgens de eischen van de techni
sche commissie van den Provincialen
Zeeuwschen Brandweerbond. Op dit ver
zoek is het volgende antwoord ontvangen.
Er kan een twee-wielige motorspuit gele
verd worden, die bij een druk van 4 atmos
feren 4000 1 water geeft, bij een druk van
6 atm. 3500 1 en bij een druk van 9 atm.
2000 1. De hoogste druk kan zijn 14 atm.
Deze spuit moet met alle vereischte toebe-
hooren kosten 2500 franco Goes.
Van den heer Kronenburg uit Culemborg
is een aanbieding ingekomen voor een
soortgelijke spuit, die 150 minder moet
kosten. De heer J. de Koster, die voor na
der advies op de vergadering aanwezig was,
legde uit, dat het verschil in prijs minder
zal worden, daar bij deze spuit geen tweede
accu is aangeboden.
B. en W. adviseerden de spuit uit Mid-
wolda te nemen, daar èn bij het bezoek èn
bij de daarna gehouden besprekingen de
heer Van Bergen het meeste vertrouwen
heeft ingeboezemd. Na ampele besprekin
gen werd dit voorstel met algemeene stem
men aangenomen. Den heer De Koster
werd verzocht dadelijk naar Midwolda te
telefoneeren. Er zal verzocht worden de
spuit te leveren franco station Wolphaarts-
dijksche Veer en verder om zoo spoedig mo
gelijk de reserve-spuit, die zoo lang ge
bruikt mag worden, naar Colijnsplaat te
zenden.
De v o o r z. deelde mede, dat hij een be
zoek had ontvangen van een tweetal hee
ren, die kwamen onderzoeken, op welke
wijze de archiefstukken hier bewaard
worden. Dit bewaren is door hen absoluut
onvoldoende genoeRicP'en zij" hebben bevo
len, dat voor rekening van Colijnsplaat en
Kats gebouwd moet worden een brand-
bomvrije kluis. Dit zou kunnen gebeuren
onder het voorkamertje van het gemeente
huis. De rijksarchivaris heeft medegedeeld,
dat zulk een kluis ongeveer zal kosten
1500. De burgemeester heeft daarna den
gemeenteopzichter gelast op andere plaat
sen, die reeds in het bezit zijn van een zoo
danige kluis een onderzoek in te stellen om
daarna een plan te kunnen ontwerpen. Op
voorstel van B. en W. werd in beginsel be
sloten te onderzoeken of en op welke ma
nier de vereischte kluis kan gebouwd wor
den.
BAARLAND. Tot plaatsvervanger van
den burgemeester hebben burgemeester en
wethouders aangewezen den heer J. Traas
Czn.
NISSE. Op de voordracht voor onderwij
zeres aan de openbare school alhier zijn ge
plaatst no. 1 mej. C. T. Swart te Kloetinge,
no. 2 mej. M. P. van Wezel te Middelburg,
no. 3 mej. J. Ridder te Koudekerke.
OUDELANDE. Vorige week is alhier een
comité opgericht met het doel wollen klee-
dingstukken te vervaardigen voor de mili
tairen. De gelden voor het koopen van wol
zullen door een collecte worden bijeenge
bracht, terwijl een ieder in de gelegenheid
wordt gesteld om te breien.
Het comité bestaat uit de dames L. G.
Nieuwenhuize—Van Iwaarden; S. Matzer
v. Bloois-baronesse Van Dedem; W. Mol en
M. J. Allaart.
In de afdeelingen der Tweede Kamer is
de vraag gesteld of het in het voornemen
ligt, het departement van Alg. Zaken op te
heffen, dan wel het te doen voortbestaan.
Sommige leden achtten opheffing van dat
departement, dat naar hun meening over
bodig is, wenscheljjk.
Andere leden waren van oordeel, dat de
vraag, of aan een departement van alge
meene zaken behoefte bestaat, van omstan
digheden afhankelijk is.
Sommige leden gaven als hun meening
te kennen, dat de rechtstreeksche bericht,
geving door den regeeringspersdienst beter
geheel achterwege zou kunnen blijven. De
nu gevolgde handelwijze kan gezien het
officieele karakter, welke op deze wijze aan
de berichtgeving te recht wordt toegekend
tot allerlei moeilijkheden aanleiding ge
ven.
Andere leden deelden dit gevoelen niet.
Naar eenige leden meenden, dient te wor
den overwogen, of ook hier te lande moet
worden overgegaan tot de instelling van
een ministerie van Voorlichting, zooals En
geland en België thans in het leven hebben
geroepen. Zulk een ministerie zou zeer be
langrijke diensten kunnen bewijzen, ook in
verband met de handhaving onzer neutrali-
teit.
Vele andere leden waren van oordeel, dat
aan een ministerie van Voorlichting geen
behoefte bestaat.
Wel stelde een aantal dezer leden de
vraag, of niet iets meer moet geschieden
ter bevordering van een juiste voorlichting
van het buitenland. Vroeger bestond daar
voor een orgaan, dat sinds eenige jaren niet
meer aanwezig is.
YERSEKE. Momenteel is de werkloos
heid ver geweken. Niet alleen heeft de mo
bilisatie veel volk weggehaald, maar ook de
groote drukte die heerscht in de pannen is
daarvan de oorzaak. De werkzaamheden in
de pannen zijn volop aan den gang en hoe
wel de vooruitzichten verre van gunstig
zijn, moeten ze toch binnengehaald worden.
Over het algemeen zijn de pannen heel
goed, veel beter dan in 1938. Handel is er,
tengevolge van den slechten export van
groote oesters, in 't geheel niet.
Wij ontvingen heden de eerde foto's van de Indische marine in
„oorlogsuitrusting"Plaatsnamen mogen niet bekend gemaakt worden.
Boven: Op het mijn-bordes van de „Rigel". Let op de typische
hoofdbedekking van den inheejnschen matroos.
Onder geschut-oebningm in oorlogsuitrusting, inclusief gasmasker.
Voorts achtten eenige leden het ge-
wenscht, bij deze gelegenheid nog twee an
dere punten van algemeenen aard ter
sprake te brengen. Het eerste daarvan
was de wijze van samenstelling, van de
weermacht.
Naar hun meening is thans de tijd ge
komen om alle mannen, die tot medewer
king aan de landsverdediging in staat zijn,
voor den militairen dienst op te leiden,,
onverschillig of zij daarvoor volgens de be
staande bepalingen inaanmerking komen
of niet.
Hoe langer de oorlog duurt aldus
deze leden hoe grooter de kans, dat wij
onze neutraliteit met de wapens zullen
moeten verdedigen, en hoe grooter dus de
noodzakelijkheid, zoo sterk mogelijk te
zijn. Het tweede der genoemde punten be
trof de handhaving van de gedachte der
volkseenheid in ons leger en in onze vloot.
Die handhaving behoort naar de meening
der hierbedoelde leden met energie te ge
schieden. Vooral dient naar hun oordeel
in dit verband gewaakt te worden tegen
het binnendringen van politiek in de ge
lederen,.
Verscheidene leden vonden aanleiding
er op te wijzen, dat de positie van strikt
onzijdige', welke ons land in de huidige
oorlogsomstandigheden inneemt, ook de
noodzakelijkheid medebrengt van een ze
kere beperking van meeningsuiting met
betrekking tot den oorlog en de oorlog
voerenden. Aan een zoodanige beperking
nu ontbreekt het, naar deze leden op
merkten, in ernstige mate in bepaalde po
litieke kringen- wier pers in dit opzicht
ergerlijk eenzijdige beschouwingen bevat en
uit wier midden men zich zelfs_niet heeft
ontzien, tegen een der bij den oorlog be
trokken mogendheden opruiende pamflet
ten te verspreiden. (Hier is bedoeld de
Communistische partij. Red.) Naar het
oordeel der hierbedoelde leden is het drin
gend gewenscht, dat van de zijde der
overheid tegen uitingen van dezen aard
wordt opgetreden.
Andere leden voegden hieraan nog toe,
dat bij herhaling, tot schade van de Ne-
derlandsche zaak, de werkelijk neutrale
gezindheid der regeering in verdenking
wordt gebracht. Ook daartegen achtten
zij maatregelen gewenscht.
Eenige leden, die herinnerden aan de
bemoeilijking van onzen handel van de
zijde der oorlogvoerende mogendheden, ga-
van uiting aan hun hoop, dat de regee
ring ons recht op vrijen handel zal we
ten te verdedigen. Daartoe zou wellicht sa
menwerking niet alleen binnen de Oslo-
groep, maar ook met alle overige neutrale
staten, kunnen worden gezocht
Bij de algemeene beschouwingen over
de Rijksbegrooting is gebleken, dat de le
den der Tweede Kamer zonder eenige
uitzondering kunnen instemmen met de
door de regeering gevolgde zelfstandig-
heidspolitiek en met de daarop gebaseerde
handhaving van een strikte onzijdigheid
in het uitgebroken gewapende conflict.
Gaarne wilde men hulde brengen aan
het orgaan, waaraan in de. allervoornaam
ste plaats de zorg voor de handhaving on
zer neutraliteit is toevertrouwd: de weer
macht Deze hulde geldt allen, van hoog
tot laag, die van dat orgaan deel uitma
ken. Zeker niet het minst geldt zjj de
mannen, die, opgeroepen om in een der
deelen van de weermacht te dienen, veel
al groote persoonlijke belangen voor het
hoogste landsbelang hebben moeten doen
wijken.
Waardeering werd in dit verband uitge
sproken voor de wijze, waarop de voor-
mobilisatiei de mobilisatie en de concen
tratie waartoe, naar men meende, op
zoo juiste tijdstippen werd besloten
hebben plaats gehad, en voor den uitste
kenden geest, welke bij het voltrekken
daarvan heeft geheerscht.
Sterkend noemde men het, dat de vas
te wil van regeering en volk om, zoo noo-
dig, onze onafhankelijkheid tot het uiter
ste te verdedigen, mede een krachtige
uiting heeft gevonden in de groote toewij
ding, waarmede leger en vloot hun taak
vervullen
Met deernis dacht men aan hen, die in
de achter ons liggende weken bij de ver
vulling van hun militairen plicht het le
ven lieten.
In het kader van deze algemeene be
schouwingen meende men een enkel woord
te moeten wijden aan het zoo uiterst be
langrijke vraagstuk van het behoud van
den goeden geest in de weermacht. Naar
men meende, zal het in de eerste plaats
noodig zijn, te zorgen, dat de gemobill-
seerden zooveel mogelijk nuttigen arbeid
verrichten. Behalve aan de zorg voor nut
tigen arbeid zal ook aan die voor gepas
te middelen tot ontwikkeling en ontspan
ning bij voortduring de noodige aandacht
moeten worden geschonken Met groote
belangstelling had men in dit verband
kennis genomen van verschillende maat
regelen, welke in dezen reeds zijn genomen
en van de totstandkoming van een orgaan,
dat Zich ten doel stelt de noodige ordening
te brengen in hetgeen in dit opzicht zoo
wel van de overheid als van het particu
lier initiatief uitgaat.
