^T0wttcïule t§? GOESCHE COURANT Wat de wereld vindt van Hitler's voorstellen. „Het was te verwachten", meent Parijs. De Ver. Staten reageeren afwijzend Roosevelt bemiddelaar „Er is meer noodig dan woorden verklaart Engeland. Het gaat niet om voorwaarden; het gaat om Hitier. Italië hoopt op nauwkeurig onderzoek. „Een vredesaanbod van het verstand." De Zomertijd ten einde Fransche communistische leiders gevlucht. DE NIEUWE M1DDELBURGSCHESCHQUWBURG. KOMT U OP DINSDAG 10 OCTOBER A.S. UW VASTE PLAATSEN KIEZEN? WILT U HET INSCHRUFB5LJETVOOR TOEGANGSBEWIJZEN VOOR 15 OCTOBER A.S. AAN HET KANTOOR DER VENNOOTSCHAP (BREE 48) TOE ZENDEN Rusland wacht op het antwoord der geallieerden. NUMMER 237 182e JAARGANG Dagblad. Uitgave CV. De Middel- hurssche Courant. - Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28, Tel. Redactie 269, Administratie 139; te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post- _jr0 359300. Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Weekabonne menten in Middelburg en Goes 18 ct. DRIE BLADEN EERSTE BLAD MIDDELBUR6SCHE COOR4MI ZATERDAG 7 OCTOBER 1939 Advertentiën 30 cent per regel, ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum 2.10. „Kleine Advertenties", maximum 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau v. d. blad" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct iag en de i d d e 1- d. Garde* Iv Huizen iddelburg Lucky"* I St. Joris, |chap, spr. meningen; tiling Het Srnst van |g, Molen- |n Ernst", 20.15 h. Schouw- ïoor aan- 3en; 15,00 li, Nieuwe p,15 h. asche Ca- „Nieuwe D,15 h. led. Prot. Londen, chap, spr. Leiden; bv. Staten Bond, spr. chap, spr. i; 20.15 h. Itaten van chap, spr. Leiden; 3ond, spr. |on. Zang- Uitspan- j-umentale mphonie- 'ot Oefe- Ver. voor chap, spr. it 20.15 h. 5ond, spr. chap, spr. 20.15 h. 'ereen. v. on. Zang- Uitspan- strumen- ver. „Tot 12 Oct.: en „De 00 h. ZO 12 Oct.: enemen", 5 12 Oct. ekt drie i. en Dl rinsesje Nieuvv" rinsesje, Jomburg Prinsesje te West- M'burg- Een op gezag van de Britsche regeering uitgegeven verklaring zegt: „De redevoering van Hitler in den vol- ledigen tekst was eerst in den loop van den middag in Londen beschikbaar en het is derhalve niet mogelijk geweest haar aan meer dan een voorloopige bestudeering te onderwerpen. De redevoering is in twee deelen verdeeld. Het eerste deel, dat in hoofdzaak een overzicht is van de afgeloo- pen gebeurtenissen, vloeit over van ver draaiingen van de Waarheid, die gemakke lijk herkend zullen worden door de bevol king in dit land en inderdaad in de geheele wereld. Bijvoorbeeld de bewering, dat humane methoden van oorlogvoering zijn gebruikt in Polen, is weerlegd door verklaringen in het parlement en door het rapport van den Amerikaanschen ambassadeur in Warschau. De wereld heeft reeds een eigen oordeel gevormd over het zg. verzoek van de Tsje chen om ingelijfd te worden in Duitschland, terwijl Hitiers verklaring, dat hij zijn be lofte nooit gebroken heeft, alleen aantoont, dat woorden voor hem een beteekenis heb ben, die totaal verschilt van die, welke ge meenlijk daaraan gehecht wordt. Hitier zegt, dat in 1598 een Engelschznan heeft gesproken over de wreedheid moreele losbandigheid der Polen en hij beweert, dat de recente gebeurtenissen aantoonen, dat de Poolsche staat iederen nationalen, histo- rischen cultureelen of moreelen grondslag miste. Dat was niet de opvatting van Hitier, toen hij in zijn rijksdagrede van 21 Mei 1935 zeide „Wij erkennen den Poolschen staat als het tehuis van een groote, patriottische natie met het begrip en de hartelijke vriendschap van erkende nationalisten". Voortgaande zegt de verklaring: „In een verdere passage beklaagt Hitier er zich over, dat „gedurende vele jaren doelstellingen zijn toegeschreven aan de Duitsche buitenlandsche politiek, welke op zijn best verwacht konden worden van de verbeelding van een schooljongen". Wanneer er sprake is van verkeerd be grip, dan kan dat alleen worden toegeschre ven aan Hitiers openlijke aspiraties naar wereldoverheersching in „Mein Kampf", aan zijn uitlatingen, sinds hij aan de macht is en nog meer aan zijn daden. Tenslotte zijn de herhaalde suggesties, dat Groot- Brittannië verantwoordelijk is voor den oorlog, niet op feiten gegrond. Integendeel, de pogingen van de Britsche regeering om den vrede te behouden gedurende de opeen volgende, door Duitschland in de laatste twee jaar veroorzaakte crises, zijn welbe kend en door de geheele wereld erkend. De tweede helft van de rede van Hitier behelst wat Hitier beschrijft ais „nog een paar vredesvoorstellen". In hun hüidigen vorm zijn deze voorstel lehi in vele opzichten vaag en duister. Opgemerkt wordt echter, dat zij geen voorstel behelzen betreffende een weer goed maken van door Duitschland aan an dere volkeren aangedaan onrecht". Desniettemin zullen zij, gelijk verklaard is door den premier en den minister van Buitenlandsche Zaken onderworpen worden aan een nauwgezette bestudeering in over leg met de regeeringen van de dominions en van de Fransche republiek. Het is echter noodzakelijk te herinneren aan twee dingen: le. Geen vredesvoorstellen hebben kans aanvaardbaar gevonden te worden, welke niet daadwerkelijk Europa bevrijden van de bedreiging met agressie, 2e. De verzekeringen, die door de Duit sche regeering in het verleden zijn gege ven zijn bij vele gelegenheden waardeloos gewonden en thans zal iets meer dan woor den noodig zijn om het vertrouwen te vestigen, dat de essentieele basis voor den vrede moet zijn". De „Times" constateert, dat Hitier geen verwachtingen teleurgesteld heeft en zegt, dat er in de z.g. voorstellen veel is, dat plausibel klinkt. „Zij zijn ten deele ontleend aan vroegere verklaringen van geallieerde staatslieden. Chamberlain, Halifax en an deren hebben zich herhaaldelijk bereid ver klaard tot onderhandelingen over vraag stukken van den handel, de grondstoffen en de koloniale politiek. Doch Hitiers opvat ting van 't begrip „Lebensraum" die, ver overing en overheersching en verraad be- teekent, heeft dë vèrkondigers van den vre de verslagen. Zij hebben thans niet te doen met de voorwaarden van Hitier, maar met Hitier zelf en met zijn verleden. Juist omdat Hitier en het Hitlerisme, het gebruik van geweld en bedrog in de inter nationale betrekkingen, een onoverkoom- Iijke hindernis voor onderhandelingen over een waren vrede vormen,- hebben zjj thans besloten, niet te rusten voor de weg naar den vooruitgang door verzoening, gerech tigheid en goede trouw voor goed geëffend is." Welingelichte kringen te Frankrijk zijn van meening, dat de redevoering van Hit- Ier beantwoordt aan hetgeen de op de hoog te zijnde meening er van verwachtte. Afge zien van de oude thema's, waarop Hitier naar zijn gewoonte terugkomt het ver drag van Versailles, de Duitsche levens ruimte, de gelijkheid van Duitschland en -Uührer onderscheidt de redevoering zich door enkele bijzondere trekken. In de eerste plaats door het cynisme, waarmede hp niet gevreesd heeft Polen te beleedigen niet alleen in zijn leiders, maar zelfs in zijn combattanten, en in de tweede plaats zijn persoonlijke hoogmoed. Hitiers toon al dus Havas blijft geforceerd en demago gisch. Zijn aanval op de Engelsehe ministers wordt een persoonlijke zaak, zooals vroeger de aanvallen op Schuschnigg en Benesj. In de internationale politiek dient Hitler zich aan als kampioen voor den Europee- schen vrede en vrijheidHavas wijst dan verder op gebleken onjuistheden van vroegere verklaringen van Hitier, om als volgt te eindigen: In dit licht moet men de verklaringen beoordeelen, die gemengd zijn met bedreigingen, waarmede hij zijn re de eindigt, terwijl hij den vrede onder be scherming van den Duitschen God plaatst. Een sommatie aan de andere mogendhe den om de exploitatie van Midden- en Oost- ioar0pa af te staan voor ieder bevel, voor n,,e.re" wensc'h van Duitschland als een sioL koloniaal gebied, ziedaar de grond- wil grondvestemtl8r Vrede in Eur°pa In Itahaansche politieke kringen wiist rr'r h6t D-N'B' °P' dat de rede n Hitier den toestand opheldert. Het voornaamste van de rede ligt in den ge- 3fen v?rm on in het feit, dat zij een t? ••J?°ging van Duitschland vormt tot vermpdmg van een catastrofe. Het is vol gens deze kringen te hopen, dat de betrok ken regeeringen haar aandachtig bestudee- ren en zich onthouden van iedere overijlde actie. Het oogenblik is al te ernstig dan dat niet alle factoren en alle mogelijkheden van een ontspanning en een terugkeer tot het vertrouwen in overweging moeten worden genomen en ieder bepalen van een stand punt, welks gevolgen het lot der cultuur twijfelachtig zou kunnen maken, moet achterwege gelaten worden. Het Engelsehe Reuter-bureau meldt uit Rome: Kringen, die in nauw contact staan met officieele instanties, hebben uitdruk king gegeven aan de meening, dat de re devoering van Hitier een nauwgezette ana lyse verdient en dat het op het oogenblik voorbarig zou zijn om voorspellingen te doen omtrent het eventueele resultaat. Over het geheel zijn deze kringen van gevoelen, dat Hitiers toon gematigd was en dat hij een laatste poging heeft gedaan om een algemeenen brand te voorkomen. Derhalve hoopt men, dat zijn woorden wel overwogen zullen worden door de betrok ken regeeringen en dat geen overijld ant woord zal worden gegeven of overijlde ac tie ondernomen, hetgeen de geheele be schaafde wereld in gevaar zou brengen. Onmiddellijk na het einde van de rede van Hitler, die werd gerelayeerd door het omroepstation van Rome, herhaalde de om roeper de mededeeling, dat Italië geen ini tiatief zal nemen in militaire operaties. In gezaghebbende Italiaansche kringen beschouwt men de rede van Hitier als een krachtig en constructief document. Met belangstelling wacht men de reactie der Westelijke mogendheden af. De „Giornale d'Italia" geeft de rede van Hitier weer onder het opschrift „Een groo te rede van Hitier: een vredesaanbod van het verstand en de rechtvaardigheid na de groote Duitsche overwinning aan het Oos telijk front". In de groote vergaderzaal van het departement van Binnenlandsche Zaken is Donderdagmiddag het Algemeen Steuncomité 1939 geïnstalleerd door H.K.H. Prinses Juliana, eere-presidente van het comité. Rechts naast de prinses de voorzitter van het comité, staatsraad mr. J. B. Kan. Aan den zomertijd-1939 komt hedennacht (officieel om 3 uur) een einde. Bij het naar bed gaan zette men dus vanavond de klok een uur achteruit. Reuter meldt uit Washington: Het departement van Buitenlandsche Zaken der Ver. Staten lieeft geweigerd commentaar te leveren op een suggestie die, naar vermeld wordt, uit gezaghebben de pron te Berlijn gedaan is en volgens welke Hitler in een wapenstilstand zou toestemmen indien Roosevelt daartoe een voorstel zou doen. Van officieele zijde wordt verklaard, dat hieromtrent geen bericht uit Berlijn ontvangen is. In welingelichte kringen acht men- het niet waarschijnlijk, dat de president een wapenstilstand zal voorstellen, tenzij hij tevoren de officieele zekerheid zou heb ben, dat Frankrijk en Engeland ermede zouden instemmen. Hij zal, zegt men, zich niet leenen voor een actie van Hitier, die tot effect zou hebben, dat de scïukj voor het voortduren van den oorlog op de ge allieerden geworpen zou worden. Maurice Thorez, het Fransche commu nistische Kamerlid voor het departement van de Seine en 'secretaris-generaal van de' ontbonden communistische partij, wordt door de militaire autoriteiten gezocht. Hij heeft zich niet bij zijn regiment gemeld, toen hij werd opgeroepen op 4 October. Zijn afwezigheid is derhalve onwettig. Verder zijn ook Ramette en Florimond Bonte, voorzitter en secretaris-generaal van de groep „Werklieden en boeren", welke na de ontbinding van de communistische partij werd gevormd, voortvluchtig. DUITSCHE DESKUNDIGEN IN RUSLAND, Uit Moskou wordt gemeld, dat Steeds meer Duitsche schepen de Sovjet-Russische havens aan de Oostzee binnenloopen en dat steeds meer Duitsche technici naar Rus land gaan. Verder wordt gemeld, dat talrijke Russi sche bommenwerpers over Estlandsch ge bied hebben gevlogen Een Duitsche handelsdelegatie zou van daag te Moskou aankomen. Zjj bestaat uit dertien leden, die worden bijgestaan door een tiental vertegenwoordigers van handel en industrie. Leider der delegatie is Rittér van het ministerie van Buitenlandsche Za ken. - (Ingez. Med.) Uit de hoofdstad der Ver. Staten meldt Reuter: „Welingelichte kringen verklaren, dat de Ver. Staten geen vrede kunnen onder schrijven, zooals Hitier dien voorstelt, aan gezien de regeering der Ver. Staten eerst kort geleden verklaard heeft te weigeren om de verovering en deeling van Polen te erkennen, evenals zij weigerde het lot van Tsjecho-Slowakije te erkennen. Dezelfde kringen verklaren, dat een vrede, die beide staten onder Duitsche vazalschap zou laten, niet den zegen zou krijgen der V. S. Hitler's aan Rusland gewijde woorden schenen vol verlangende gedachten en le ken te suggereeren, dat de betrekkingen met de Sovjets vriendschappelijker zijn dan zij in feite zijn. Aan den anderen kant vielen de aan Ita lië gewijde woorden op door hun vaagheid. Mussolini's militaire verplichtingen werden niet eenmaal genoemd. Teruggave van koloniën zou een enorme concessie van Engeland zijn, waarvoor Hit- Ier niets overeenkomstigs in ruil aanbiedt behalve verzekeringen omtrent vredelieven de wenschen, welke zoo vaak te voren ver broken zijn. Eenige mooie woorden en gevoelens, die oprecht lijken, ten spijt, toont een nauw keurige lezing van de rede geen enkel punt, waarover Hitier zou willen onderhandelen of tot een compromis komen in ruil voor de groote concessies, die hij voor Duitsch land eischt. Vrede op Hitiers voorwaarden zou enorm voordeelig zijn voor Duitschland en toch lijkt hij zelfs voor een zoo groote weldaad door zijn wezen niet in staat de anderen halfweegs tegemoet te komen". De „New York Times" acht de rede van Hitier er meer op berekend de geallieerden te ergeren dan hen aangenaam te stemmen. Hij heeft vrede noodig, omdat hij goede re den heeft te betwijfelen aan zijn bewering, dat Duitschland eep lange blokkade kan overleven en omdat hij goede reden heeft te vceezen voor de uiteindelijke toorn van het Duitsche volk, wanneer het eens opnieuw zal ontdekken, dat het opnieuw gevoerd is in een donker dal van rampen en genood zaakt zal zijn te lijden gelijk van 1914/1918. Het D.N.B. bericht: De rede van Hitier werd in Moskou met spanning tegemoet ge zien. De duidelijke verklaring over den vre de vindt hier weerklank, te meer aangezien dit volkomen in overeenstemming is met den geest van de overeenkomst tusschen Duitschland en Rusland van 28 September. In het bijzonder wordt aandacht geschon ken aan de verklaringen van den Führer over de samenwerking tusschen Duitsch land en Rusland in Oost-Europa.^ Thans moeten, zooals men in Russische kringen verklaart, de Westelijke mogendheden ant woorden. Volgens Reuter hebben niet-officieele Russische kringen uitdrukking gegeven aan hun voldoening over de vriendschappelijke woorden van Hitler ten aanzien van de Sovjet-Unie. De draadlooze ontvangst was duidelijk, afgezien van athmospherische storingen en er werden geen pogingen ge daan om opzettelijk de ontvangst te storen, zooals dat vroeger gebeurde. „Een recidivist." Turksche politieke kringen die gretig ge luisterd hebben naar Hitlers rede, in de hoop er feitelijke concrete vredesvoorstel len uit te vernemen, zijn grootelijks teleur gesteld, volgens een Reuter-telegram uit Ankara. Zij beschouwen de verklaringen van den Führer als onsamenhangend en als niet het minste element biedende tot aan moediging van besprekingen met het oog op een staking der vijandelijkheden en de afsluiting van een langdurigen, rechtvaar digen vrede. Aan den anderen kant be schouwen zij de rede als toenemend uitda gend. Zij vergelijken haar met den wanhopigen kreet van een recidivist, die door allen in den steek is gelaten en die genadeloos achtervolgd wordt door de justitiedienaren. Hieraan wordt toegevoegd, dat de rede den geallieerden geen ander alternatief laat dan voortgaan met meedoogenloos te strijden tot hun duidelijk omschreven taak met succes voltooid is. Volgens het omroepstation te Rome is te Ankara officieel verklaard, dat Turkije neutraal zou blijven, zelfs als de Sovjet- Unie aan den oorlog zou gaan deelnemen. Volgens het omroepstation werd in deze verklaring verder gezegd: „Het verdrag met Rusland zou op geen enkele wijze scha de toebrengen aan de bestaande vriend schappelijke betrekkingen tusschen Turkije en Engeland". VERHOOGING DER KOSTWINNERSVERGOEDING. Overeenkomstig het reeds aangekondigde voornemen is thans een staatsblad ver schenen met een Kon. Besluit tot wijziging van het Dienstplicht-vergoedingsbesluit. De maximum kostwinnersvergoeding wordt ge bracht van 2.50 op 3 terwijl in bijzon dere, door den minister van Defensie aan te wijzen gevallen de vergoeding op een hoo- ger bedrag kan worden vastgesteld. De minister van Defensie is bevoegd om, in afwachting van een algeheele herziening van het Dienstplicht-vergoedingsbesluit, ge durende de tegenwoordige buitengewone omstandigheden van dat besluit afwijkende bepalingen vast te stellen. Het besluit wordt 'geacht in werking te zijn getreden met ingang van 1 September j.l.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 1