C @OES€HE COURANT Heeft Rusland eischen gesteld aan Estland Overweegt Pan-Amerska een actief ingrijpen Hoe de nieuwe Neutraliteitswet der V. S. er waarschijnlijk zal uitzien. Roemenië mag de Poolsche regeering niet laten vertrekken. Een verbod van autorijden op Zondag te verwachten l. Mesu. De Balkan kijkt naar Moskou. Lithauen en Hongarije zijn gerust. HET CONTACT MET TURKIJE. «De strijd om Warschau is in ernst begonnen". De Duitschers melden de verovering van een Poolsch fort. Luchtgevechten aan het Westelijk front. Duitschland zou dit als een schending der neu traliteit beschouwen. BELGISCHE SPOORBRUG IN DE LUCHT GEVLOGEN. Maatregelen tot beperking van het benzineverbruik. Een zeeslag aan de Noorsche kust. Een Fransch en een Zweedsch schip getorpedeerd. Weer een Poolsche duikboot geïnterneerd. „Door uitdaging van het kwaad den vrede verkondigen." „EEN BEDREIGING VOOR DE NIEUWE WERELD." Gewone handelscredieten voor de oorlogvoerenden. Speciale rechtbanken voor de Duitschers in Engeland. DRIJVENDE MIJNEN VOOR DE NEDERLANDSCHE KUST. KONINKLIJKE GIFTEN. De betaling der gevorderde paarden. euw- en het be at-onder fleze ge- comité der al- >rmd. dat een |l. is ge- van den voelde, predi- nede op iinecom- aange- dit co- eds was burge- nieuw iet eer- in opge- |van een zij de moeten ept. *39. M. li. 8,15 poüsten. 10,30 Rent- wen- 12,15 1VRO- 2,00 Jetty Cinder- AVRO- AVRO- ANP, |n Ant- erkorte I Decla- Ber. labsky's Godsd. (1,00 3,00 ïr. pi.) I (5,45— |e. 7,00 40 Re- dingen, en so- |angers. 10,30 I en so- ye ont- I opgave pntvan- gram. en Gram. Ildaten. ork. 30 "Ra- 6,35 Uitz. 0,25 8,40 9,50 Om- ieeuw- "NUMMER 227 182e JAARGANG •mn&zmr twee bladen lp ^r0trltïa^!e Dagblad. Uitgave C.V. De Middel- burgsche Courant. Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28, Tel. Redactie 269, Administratie 139; ?te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post giro 359300. Abonnementsprijs voor -Middelburg en Goes 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Weekabonne- -menten in Middelburg en Goes 18 ct. EERSTE BLAD HimLiURGSCHE COURANT DINSDAG 26 SEPTEMBER 1939 Advertentiën 30 cent per regel, ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum 2.10. „Kleine Advertenties", maximum 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau v. d. blad" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct. De diplomatie van de Sovjet-Unie heeft slechts zelden een dergelijke activiteit ten toongespreid als op het oogenblik. Zij is slechts te vergelijken met de hoogspanning welke op het Kremlin heerschte toen de vertegenwoordiger van de Sovjet-Unie bij den Volkenbond, Litwinof, met voorstel na voorstel kwam De heele Balkan kijkt thans naar Mos kou, en Rome. Italië schijnt zich rustig te houden, maar Rusland is op het terrein der diplomaten uiterst actief. Wij hebben reeds gemeld, dat de Estland- sche minister van Buitenlandsche Zaken, Selter, zich naar Moskou begeven had. Of ficieel werd bericht, dat dit ging om een verlenging van het handelsverdrag van Estland met de Sovjet-Unie, maar officieus liet men doorschemeren, dat ook in politiek opzicht wel het een en ander verhandeld zou worden. Selter kwam des avonds aan op het Mos- kousche station. Hier kreeg hij de uitnoodi- ging van Molotof, den Russischen volkscom missaris van Buitenlandsch Zaken om dade lijk naar het Kremlin te komen. Des nachts vond daar nog een vergadering plaats en onmiddellijk na dit bezoek vertrok Selter per vliegtuig naar Estland. Dit wel zeer kortstondige oponthoud van Selter in Moskou heeft groot opzien ge baard. In zoo'n korten tijd kunnen, naar men beweert, onmogelijk de belangrijke za ken, waarom Selter naar Moskou ging, af gehandeld zijn. Het gerucht gaat dan ook, dat Selter iets heel anders te hooren kreeg dan hij ver wachtte, nl. zeer bepaalde eischen van Rus land tegenover Estland. Waarop deze eischen betrekking zouden hebben, is onbe kend. Selter is op de terugreis door de Letland- sche hoofdstad Riga gekomen en weigerde daar iets over zijn reis te zeggen. Officieele Letlandsche kringen leggen echter gerustheid aan den dag, welke ge grondvest is op vertrouwen in den waar borg voor de Letlandsche neutraliteit, die kortelings door de Sovjet-Unie en door Duitschland is gegeven. Sedert 23 September des middags is aan de zuidgrens van Letland contact gevestigd op verschillende punten met de afdeelingen Sovjet-troepen. Het betreft hier slechts contacten met voorposten, maar latere con tacten van hooge officieren van beide lan den worden verwacht. Het is mogelijk, dat de grensbewaking binnenkort gedeeltelijk door grenswachten wordt hervat. Havas meldt uit Kaunas: Het opperbevel van het Lithausche leger is van oordeel, dat de toestand in Oost- Europa opgehelderd schijnt en geen onmid dellijk gevaar oplevert voor Lithauen. Der halve is besloten de in het midden des lands geconcentreerde troepen te demobi- liseeren, teneinde de manschappen in staat te stellen naar hun dagelijkschen arbeid te rug te keeren. In welingelichte kringen verklaart men, dat Hongarije zich niet onnoodig bezorgd maakt over de nadering van Russische troe pen tot de Hongaarsche grenzen. Men heeft hier den indruk, dat de kans, op handha ving der neutraliteit door deze omstandig heid eer vergroot dan verkleind is. Gisteravond is de Turksche minister van Buitenlandsche Zaken, Saradjogloe te Mos kou aangekomen. Te zijner verwelkoming waren hooge Sovjet-autoriteiten op het sta tion. Voorts waren aanwezig de Turksche am bassadeur in Moskou en de Perzische en Afghaansche ambassadeurs, benevens de Moskousche gezanten der Balkanstaten. Hieruit blijkt ook wel van hoe groote be- teekenis het contact tusschen Rusland en Turkije geacht wordt. TURKIJE WERKT AAN DE LANDSVERDEDIGING. De nationale vergadering van Turkije heeft goedkeuring gehecht aan een crediet ten bedrage van 20 millioen Turksche pon den, ter aanvulling van de buitengewone credieten, groot 58 millioen, voor de lands verdediging. De president der Turksche republiek, Ismet Inönoe, heeft gisteren een onderhoud van een half uur met den Franschen arm bassadeur gehad. LUCHTLIJN MOSKOU—SOFIA, De chef van het Bulgaarsche luchtwezen, generaal Boldeff, heeft zich heden in ge zelschap van vier officieren van het lucht wapen naar Moskou begeven officieel met de bedoeling om onderhandelingen te voe ren over de opening van een luchtverkeers- lijn tusschen Bulgarije en de Sovjet-Unie. De lijn zou van Moskou over Charkow, Odessa en Warna naar de Bulgaarsche hoofdstad Sofia leiden. Het opperbevel der Duitsche weermacht maakt bekend: In het Oosten werd de stelselmatige beweging naar de demarcatielijn voortge zet Slechts ten Oosten van den beneden loop van de San is het nog tot korte ge vechten gekomen met uiteengeslagen dee- len van vijandelijke strijdkrachten, waar bij door een pantserdivisie tweeduizend gevangenen werden gemaakt. Nadat het ondanks alle bemoeiingen, niet gelukt is den Poolschen commandant te overtuigen van de gruwelijkheid en nutteloosheid van een tegenstand te War schau, werd gisteren begonnen met de ge vechtshandelingen tegen de stad. Bij een plotselingen aanval werd het fort Moko- towski en vervolgens een gedeelte Ivan de voorstad Mokotow genomen. Naar het D.NB. meldt, heeft Hitier zich gisterochtend naar het gebied ten Oosten van de Bzoera begeven. Zijn vlieg tuig landde op een vliegveld in de na bijheid van Warschau, te midden van de Duitsche troepen. Later heeft Hitier een bezoek gebracht aan de gevechtsterreinen tusschen Bzoera en Weichsel. 100,000 KRIJGSGEVANGENEN? De correspondent van Stefani aan het Oostelijk front schrijft, dat hët totale aantal door de Duitschers gemaakte Pool- sche gevangenen tot 600,000 zal stijgen. De oorlogsbuit is zoo aanzienlijk, dat voor een volledige berekening veertien dagen noodig zullen zijn. Het Fransche legerbericht van heden ochtend luidt: „De vijandelijke artillerie zet ten Zuid oosten van Saarbrücken haar activiteit hardnekkig voort. Gisteren hebben onze jachtvliegtuigen verscheidene gevechten geleverd met Duitsche jachtvliegtuigen.'' Het Duitsche opperbevel meldt: „In het Westen artillerievuur en gerin ge activiteit der verkenningstroepen. Fransche vliegtuigen hebben naar op ondubbelzinnige wijze werd vastgesteld boven Belgisch gebied gevlogen. In lucht gevechten werden vijf Fransche vliegtui gen en twee kabelballons vernietigd'. Door luchtdoelartillerie werd een Fransch vliegtuig omiaaggeschoten". Van officieele Duitsche zijde is gister middag nogmaals nadrukkelijk verklaard, dat Duitschland er niet aan denkt de neu traliteit van Nederland en België te schenden. Op de vraag of de Duitsche regeering de Poolsche regeering als zoodanig nog als bestaand beschouwt, werd, naar de Tel. weêt te melden, van bevoegde zijde medege deeld, dat indien Roemenië den leden van de vroegere Poolsche regeering zou veroor loven naar andere landen door te reizen, dit als een onvriendelijke daad tegenover Duitschland zou worden opgenomen. De Duitsche regeering zou dit als een schen ding der neutraliteit door Roemenië moe ten beschouwen. DE RUSSISCHE TROEPEN AAN DE ROEMEENSCHE GRENS. De eerste roode vlaggen met sikkel en hamer zijn verschenen op eenige officieele gebouwen in door de Russische troepen be zette Poolsche dorpen, zoo op het stadhuis van Zaleczyky aan de Roemeensche grens. De grens is nog steeds gesloten voor alle personenverkeer en goederenvervoer daar de Russische autoriteiten nog geen enkel initiatief tot onderhandelingen met de Roe meensche autoriteiten hebben genomen. Aan de Roemeensche zijde van de grens is het volmaakt rustig. In den afgeloopen nacht is de spoorbrug aan de lijn van Brussel naar Aarlen in de lucht gevlogen. Deze brug ligt tusschen de stations Aarlen _gn Stokken. De oorzaak van het ongeluk is niet bekend. Drie of vier minuten voor de ontploffing was de sneltrein van Brussel naar Aarlen gepasseerd. De wrakstukken van de brug zijn neer gekomen op den weg van Aarlen naar Neufchateau, met het gevolg, dat de weg versperd is. Een niet ver van de plaats van de ontploffing gelegen huis werd verwoest. Het huis maakt den indruk alsof het door een aardbeving geteisterd is. Alleen de schildwacht, die ter plaatse ge posteerd stond, werd licht gewond. De gou verneur van de provincie en de militaire autoriteiten stellen een onderzoek in. De voorraad benzine en benzineproducten waarover ons land op het oogenblik kan be schikken, zijn dusdanig, dat voor de naas te toekomst geen tekort te duchten valt. Het zal echter geheel en al van den aan voer uit het buitenland afhangen, of de re geering in de toekomst nog zal moeten overgaan tot distributie of niet. Een be slissing hieromtrent is binnen afzienbaren tijd niet te wachten. Ofschoon derhalve op het oogenblik een bepaalde noodzaak tot beperking van het benzineverbruik niet bestaat, overweegt men, naar de Tel. verneemt, van regee- ringszijde toch enkele maatregelen, welkQ naar men hoopt een psychologische uitwer king zullen hebben en er toe zullen mee werken, het publiek min of meer vrij willig tot beperking te brengen. Zoo is reeds overwogen, de levering van benzine aan particulieren afhankelijk te stellen van een vrijwillige snelheidsbeperking tot maxi maal 70 K.M. per uur. Thans wordt een maatregel onder de oo- gen gezien, waarbij het auto-rijden op Zon en feestdagen zonder volstrekte noodzaak, zou kunnen worden verboden. Een beslis sing omtrent eventueel in dezen geest te nemen maatregelen, kan, aldus verneemt het blad, zeer spoedig, wellicht nog in den loop van deze week, worden verwacht. Gisteren heeft er voor de Noorsche kust naar alle waarschijnlijkheid een zeeslag plaats gehad. De inwoners van het dorp Algroe, ten Westen van Bergen, hebben een oorlogsschip waargenomen, dat naar het Zuiden stoomde, maar beschadigd was. In Bergen zelf trilden de ruiten bij het losbran den van het geschut op de schepen, die, onzichtbaar voor de toeschouwers aan den wal, op elkaar schoten. Een vuurtoren, wachten rapporteerde, dat hij vijf schepen had gezien, maar door den grooten afstand kon hij niet onderscheiden van welke nati onaliteit deze schepen waren. Het kanongebulder duurde tot het don ker werd. Om ongeveer zes uur schenen de schepen zich uit eikaars nabijheid terug getrokken te hebben. Ooggetuigen op een punt aan de Engel- sche kust hebben gisteren gezien, hoe een Fransch stoomschip, de „Phyrne", metende 2660 ton, tot zinken werd gebracht door een duikboot. De uit 24 koppen bestaande be manning, van wie twee leden gewond wer den, werd aan boord genomen van een van de kust uitgevaren reddingboot. Twee Britsche torpedoboot jagers kwamen kor ten tijd later ter plaatse. De bemanning verklaarde, volgens Reuter, dat het schip geen waarschuwing had gekregen, alvorens het tot zinken werd gebracht. Gistermiddag is het Zweedsche s.s. „Sile sia" dat 2850 ton meet en met een lading hout op weg was van Gothenburg naar Huil (Engeland) ter hoogte van Stavanger getorpedeerd. De uit 19 koppen bestaande bemanning is door het Zweedsche stoom schip „Suecia" gered. De duikboot vernield? In een mededeeling van het Engelsche ministerie voor de voorlichting wordt, na een beschrijving van de patrouilles der En gelsche vliegtuigen en hun pogingen om bij te staan in het reddingswerk toen het Brit sche vrachtschip „Hazelside" tot zinken was gebracht, wordt nog gezegd: de Duitsche duikboot werd gezien. Eenige minuten la ter trachtte zij haastig de duiken, maar ter wijl zij dit deed, vormde zij een goed doel wit voor bommen. Men bleef ter plaatse den toestand eenigen tijd waarnemen, doch er werd niets meer gezien van den onder zeeër. FINSCHE SCHEPEN IN BESLAG GENOMEN. De „National Zeitung" te Bazel ver neemt uit Berlijn, dat de Duitsche autori teiten twee Finsche schepen, die met hout geladen in Harburg lagen, in beslag heeft genomen. Men heeft zich hierbij beroepen op het Britsche standpunt, dat hout wordt beschouwd als oorlogscontrabande. De Poolsche onderzeeër „Sbik" heeft een toevlucht gezocht in de Zweedsche wa teren en is geïnterneerd. Het schip was door een torpedo getroffen, doch niet ern stig beschadigd. De bemanning bestaat uit vijftig koppen, zoodat thans in totaal 170 Polen in Zweden zijn geïnterneerd. DE „ALBERTVILLE" WORDT NOG STEEDS VASTGEHOUDEN. Het Belgische mailschip „Albertville" wordt nog steeds door de Engelsche autori teiten te Dover vastgehouden door 't onder zoek der lading. De passagiers hebben ech ter verlof gekregen aan land te gaan. Zij zullen met een schip van de lijn Oostende- Dover naar België gebracht worden. Op het oogenblik vergaderen in de Middel-Amerikaansche staat Panama de afgevaardigden van 21 republieken in Noord-, Middel- en Zuid-Amerika. Zij zullen de houding bepalen, die het werelddeel Amerika inneemt tegenover den huidigen toestand. De Panameesche minister van Buiten landsche Zaken, Garay, die tot voorzitter- der conferentie gekozen is, heeft een rede gehouden, die om een bepaalde pas sage zeer belangwekkend is en die erop zou kunnen wijzen, dat zekere Amerikaan- sche staten overwegen om actief in te grijpen in den Europeeschen oorlog en wel in den vorm van een „gebaar", dus een wenk of een dreigement. Garay sprak als volgt: „Het Volkenbondspact, de verdragen van Locarno, het Briand-Kellogpact en de andere instrumenten van internatio naal recht, die beschouwd worden als veroveringen van den geest op de stof, hebben slechts bevestigd, dat voorberei ding tot den oorlog het eenige middel is om den vrede te redden. Een ernstige toestand maakt het noodig, dat wij, zo nen van het vrije en vredelievende Ameri ka, beraadslagen over de taak, die het lot ons werelddeel heeft beschoren ter be zwering van datgene dat de wereld en de Christelijke beschaving bedreigt. Onze bijeenkomst zou onsterfelqken roem en dankbaarheid oogsten, als wij in gemeenschappelijk streven erin zouden slagen, de wereld den vrede te verkondi gen in een laatste gebaar van uitdaging tot de „mysterieuze machten van het kvvaajl", zooals Briand zeide. Doch het zal dan een vrede zijn, ver volgde Garay, steunende op waarheid, eerlijkheid gerechtigheid en vrijheid, want tegenover een vrede door onderdrukking gebracht op de punten der bajonetten en uit den loop der kanonnen, heeft ons Amerika steeds het antwoord gereed ge had: de uitoefenng van het heilige recht op verzet en rebellie." De vertegenwoordiger der Ver. Staten, de onder-staatssecretaris van Buitenland sche Zaken, Sumner Welles, hield een ^toespraak, waarin hij zeide: V „Onze invloed ten gunste van den vre de en van herstel van de wereldorde, die gebaseerd ia op moraal en recht, moet ongeschokt blijven. Daartoe moeten wij ons werelddeel vastbesloten verdedigen te gen alle bedreigingen met directe of in directe aggressie. Ik geloof te mogen ver klaren, dat de regeeringen van alle Ame- rikaansche republieken de meening dee- len, dat de algemeene oorlog, waarvoor de wereld zich thans geplaatst Ziet, een groote bedreiging voor het welzijn, de veiligheid en den vrede van de Nieuwe Wereld vormt Ik geloof, dat het oogenblik is geko men, waarop 21 Amerikaansche republie ken het in ondubbelzinnige termen aan alle oorlogvoerenden moeten duidelijk maken, dat zij er niet in kunnen toestem men, dat haar veiligheid in gevaar wordt gebracht door ^krijgsverrichtingen 'in de nabijheid der Nieuwe Wereld." Geen enkele natie, aldus Welles, kan een moreele rechtvaardiging vinden voor het loslaten van den oorlog op de mensch- heid, wanneer er een weg open is voor een vredelievende procedure. De volken willen thans overal en in overweldigende meerderheid een vrede, steunende op het verzaken van geweld, op gerechtigheid en gelijkheid." Gisteren meldden wij reeds in het kort een samenvatting van de voorstellen der Amerikaansche regeering voor de wijzi ging der Neutraliteitswet. Reuter deelt verder mede, dat de ge wijzigde wet er volgens deze voorstellen er als volgt zou uitzien waarbij men er rekening mee kan houden, dat de regee- ringsvoorsteilen bij de huidige verhou dingen in het Congres vermoedelijk een meerderheid zouden hebben. Reuter geeft de wet in veertien punten: Amerikaansche schepen mogen geen passagiers of goederen vervoeren naar oorlogvoerende landen. Overtredingen van deze bepaling kun nen gestraft worden met een boete van hoogstens 50,000 dollar of vijf jaar ge vangenisstraf. Oorlogvoerende mogendheden, die goe deren in de Vereenigde Staten koopen, moeten bezit nemen van die goederen, al vorens zij verscheept worden Verliezen, die geleden worden door Amerikaansche verzekerings-maatschap- pijen op oorlogsladingen, kunnen geen grondslag vormen voor eischen tegen de regeering. De president zou „gevechtsgebieden" kunnen aangeven en aan Amerikaansche burgers of schepen kunnen verbieden, die gebieden binnen te gaan. Amerikanen mogen niet reizen op sche pen van oorlogvoerenden, uitgezonderd, wanneer dit geschiedt in overeenstemming met de door den president voor te schrij ven regels. Roode Kruis-personeel en gecharterde schepen zullen vrijgesteld zijn van de res tricties op Amerikaansche reizen. Amerikaansche koopvaardijschepen mo gen slechts kleine wapens vervoeren, wel ke noodig zijn voor de discipline aan boord. Oorlogvoerende regeeringen hiogelt geen staatspapieren in de Ver. Staten ver- koopen,. Oorlogvoerenden zouden de gewone handelscredieten kunnen krijgen voor een termijn, niet langer dan negentig dagen. Roosevelt zal om de zes maanden rap port uit brengen over het bedrag aan cre dieten op korten termijn, dat is verleend. Om de zes maanden moet rapport uitge bracht worden over de hoeveelheid oor logsmateriaal, die door oorlogvoerenden in de Ver. Staten is aangekocht/ Het verwerven van fondsen voor oor logvoerenden zal in de Ver. Staten ver boden zijn. De president is gemachtigd het gebruik vein Amerikaansche havens |door duik- booten of gewapende koopvaardijschepen van oorlogvoerenden te beperken. Gisteren hebben wij reeds uiteengezet, dat doordat Engeland en Frankrijk beschikken over enorm meer geld dan Duitschland en bovendien dit laatste land practisch geblokkeerd is voor schepen de voorgestelde wijziging neerkomt op een sterken steun voor de geallieerden. Het Engelsche ministerie van Binnen- landsche Zaken heeft speciale rechtbanken ingesteld, die hebben te beslissen over het lot van alle Duitschers, die in Engeland gevestigd zijn. Deze rechtbanken zullen uit maken of sommige Duitschers om redenen van nationale veiligheid geïnterneerd moe ten worden en of sommige vluchtelingen niet onder de wet op uit vijandelijke lan den afkomstige vreemdelingen vallen. Door de kustvisschersvaartuigen Sch. 1 en Sch. 37 zijn gisterenmiddag op de kust drijvende mijnen waargenomen. De Sch 1 heeft deze waargenomen op 7 mijlen uit de kust voor Scheveningen en de Sch. 37 op 10 mijlen N.N.W. van Sche veningen. Voorts berichtte vanmorgen de binnengekomen Schokker R.O. 40 twee drij vende mijnen te hebben waargenomen tus schen Scheveningen en Katwijk, vier mijlen uit den wal. Men verwacht, dat, wanneer deze wind dezelfde blijft, deze aan de kust zullen aanspoelen. Door de visschers is aan de betrokken autoriteiten van deze waarnemingen ken nis gegeven. H. M. de Koningin heeft het bescherm vrouwschap aanvaard van de vereeniging „Marine-rampenfonds 19141919" en deze vereeniging tevens een belangrijke bijdrage geschonken. H. M. de Koningin heeft ook een zeer belangrijke bijdrage geschonken aan de Koninklijke Nationale vereeniging tot steun aan miliciens. Het Tweede Kamerlid, de heer Hilgenga, heeft aan den minister van Defensie de volgende vragen gesteld: Is het waar, dat in verschillende platte landsgemeenten nog geen betaling van voor de mobilisatie gevorderde paarden heeft plaatsgevonden Zoo ja, wil de minister dan bevorderen, dat, vooral in het belang van de kleine boeren, die vaak geen geld hebben om nieu we paarden te koopen, en ter voorkoming van stagnatie in noodzakelijke landbouw- werken, deze betaling zoo spoedig mogelijk plaats vindt?

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 1