DE RAMP VAN DE „WILLEM VAN EWIJCK".
GEMENGDJIEUWS
SPORTNIEUWS
Zal Japan in het Verre Oosten
Engeland de handen binden?
Folklore en mobilisatie.
Italië blijft gereserveerd.
De Polen melden de vernieling
van een groot aantal Duitsche
pantserwagens.
Poolsche vluchtelingen stroomen
de grenzen over.
De bemanning van de „Nieuw
Amsterdam" weigerde te
monsteren.
Cor Kint verbetert wereldrecord
100 yards rugslag.
Raad van Oostburg.
RADIO-PROGRAMMA
BURGERLIJKE STAND
AGENDA
Hitier zou werken voor meer
toenadering tusschen Moskou en Tokio.
Uit alle hoofdsteden ter wereld komen
beschouwingen over de verrassende over
eenkomst tusschen Japan en Sovjet-Rus
land. Dat deze van groote beteekenis kan
worden voor de ontwikkeling van het hui
dige conflict, is wel zeker. Zelfs is 't moge
lijk, dat hierdoor de loop der wereldgeschie
denis in de eerstkomende jaren nog meer
beïnvloed wordt dan wij nu midden in
den chaos der gebeurtenissen reeds kun
nen zien of verwachten.
Vrijwel algemeen is men van opinie, dat
het niet zal blijven bij een wapenstilstand
aan de grens van Mandsjoekwo. De voor
spellingen gaan van een niet-aanvalspact
tot welwillende neutraliteit van Rusland in
China en zelfs tot militaire samenwerking.
Wat China betreft, het is niet te verwach
ten, dat Rusland daar Japan zonder belang
rijke concessies de vrije hand zal laten. Ten
eerste zijn geheele streken van Buiten-Mon-
golië communistisch en ten tweede heeft de
Sovjet-Unie met de „kapitalistische" staten
gemeen, dat de regeering gaarne de „kos
ten", welke in een of ander object gestoken
zijn propaganda, geld en kanonnen
hun baten ziet opbrengen.
Welke deze concessies van Japan zouden
moeten zijn, is nog niet geheel duidelijk. In-
tusschen wil men in Japansche officieele
kringen doen gelooven, dat deze voorspel
lingen alle althans voorloopig ten zeer
ste overdreven zijn.
De woordvoerder van de Japansche re
geering heeft nl. verklaard, dat Japan al
zijn inspanning zal concentreeren voor een
regeling der Chineesche aangelegenheid en
dat het daarom bereid is met ieder vreemd
land, met inbegrip van de Sovjet Unie, ten
aanzien van alle hangende kwesties tot
overeenstemming te komen. Daarom wordt
echter nog niet overwogen een niet-aan
valspact met de Sovjet Unie te sluiten. Er
zijn met de Sovjet Unie nog zoo veel
kwesties hangende.
China het kind van de rekening?
Volgens het Japansche Nieuwsbureau Do
mei hechten politieke kringen te Rome ge
loof aan de berichten, dat Hitier onderhan
delingen met de regeering te Moskou aan
knoopt met het doel te komen tot een stop
zetting van de hulpverleening aan het re
giem van Tsjang-Kai-sjek.
Hoewel een bevestiging van deze mede-
deeling ontbreekt, aldus* meldt de „Japan
Times" uit Rome, gelooft men aldaar, dat
de Japansch-Russische wapenstilstand zeer
zeker het voorspel vormt voor een niet-
aanvalsverdrag, dat automatisch zou leiden
tot een stopzetting der politieke, militaire
en oeconomische steunverleening door de
Sovjet-Unie aan Tsjang-Kai-sjek.
Het schijnt duidelijk, dat Duitschland er
bij geïnteresseerd is Rusland gewikkeld te
zien in den Europeeschen oorlog, uitslui
tend omdat het zijn uiterste best doet en
wil doen om Moskou te overreden de vij
andschap met Japan bij te leggen door de
hulpverleening aan Tsjang-Kaisjek stop
te zetten.
In Italië gelooft men algemeen, dat
Duitschland beoogt Japan te laten optre
den als moker tegenover Engeland en
Frankrijk in Azië. Vandaar dat het po
gingen doet Japan voor dat doel „vrij te
maken". De mededeeling zegt, dat dit al
leen bereikt kan worden door een Ja
pansch-Russische toenadering. Een beves
tiging hiervoor wordt gezien in de uitnoo-
diging aan den bijzonderen ambassadeur
van Japan, generaal Ter-autsji, voor een
ontmoeting met Hitler en Von Ribbentrop.
Men gelooft, dat Terautsij op de terug
reis naar Tokio (via Siberië) Moskou zou
kunnen aandoen om er te confereeren met
Stalin en den volkscommissaris van Buiten-
landsche Zaken, Molotow.
Vogelschieten in Zeeland?
De heer D. J. van der Ven, folklorist te
Oosterbeek, heeft te 's-Gravenhage aan het
Comité „Ontwikkeling en ontspanning" van
den generalen staf namens de directie der
Stoom chocolade- en cacaofabriek Kwatta
te Breda en de Stoomtabaks fabriek Th.
Niemeyer te Groningen, aangeboden voor
loopig 40 folkloristische avonden te organi-
seeren. De directies der beide fabrieken
hebben den heer Van der Ven bereid ge
vonden bij al deze voorstellingen in popu-
lairen vorm de verklarende voordracht te
houden, terwijl de voor deze filmwerken
gecomponeerde muziek van Julius
Roentgen, gebouwd op oude vaderlandsche
melodieën, zang- en danswijzen, daarbij
eveneens ten gehoore zal worden gebracht.
Het beloven echt vaderlandsche avonden
te worden, waarbij aan de gemobiliseerden
ook nog een verrassing door genoemde fir
ma's zal worden verstrekt in den vorm van
reepen en pakjes tabak.
In zijn folkloristische voordracht zal de
heer Van der Ven de aandacht der militai
re en plaatselijke autoriteiten er op ves
tigen hoe verschillende folkloristische
sportuitingen zeker door de militairen met
groot succes kunnen worden beoefend,
waardoor tevens in menige plaats 'n nauw
contact kan worden gelegd tusschen de
burgerbevolking en de militaire bezetting.
In Brabant en Limburg zouden beugel
banen kunnen worden aangelegd en tevens
zou er in menig dorp, ook van Gelderland
en Z e e 1 a n d, het vogelschieten, wipschie-
ten en het schieten met hand- en voetboog
naar den gaai, kunnen worden geproga-
peerd.
Ook zwaarddansen, morrisdansen en ven.
delzwaaien zijn lichaamsoefeningen, die
oudtijds in verschillende legers werden ge
propageerd om de kameraadschappelijkheid
der soldaten onderling te bevorderen in
sportieve activiteit.
Mochten plaatselijke comité's voor „Ont
wikkeling en ontspanning voor militairen"
in aanmerking wenschen te komen voor
een dergelijken folkloristischen avond, dan
gelieven zjj zich ten spoedigste op te geven
aan „De Meihof" te Oosterbeek, tel. 5378,
waarna ze in volgorde van aanmelding op
de lijst gezet kunnen worden.
Men meldt uit Rome aan de N.R.C.:
Zooals men wel verwachten kon, heeft
ook de Russische invasie in Polen het
officieele Italië niet kunnen bewegen een
einde te maken aan de absolute reserve,
waarmede het zich omringt. Het is ons
dus niet mogelijk iets te zeggen, over de
wijze waarop de regeering op deze nieu
we gebeurtenissen reageert.
Indien wij echter in de van hoogerhand
gecontroleeerde pers een aanwijzing mo
gen zien, dan komen deze gebeurtenissen
hier niet onverwachts en worden zij ook
niet als ongewenscht beschouwd. Geen
enkel blad heeft ook slechts een enkel
woord van afkeuring voor het Russische
optreden en veeleer merkt men op, dat
er met zekere ironie gewag wordt ge
maakt van de afwachtende houding in
Engeland, die immers gebaseerd is op de
mogelijkheid dat op den duur Sovjet-
Rusland en het Derde Rijk over de ver
deeling van den Poolschen buit wel eens
in conflict zouden kunnen geraken.
In het Giornale d'Italia schrijft Gayda
onder den titel „het einde tegemoet", dat
Polen thans op het doodsbed ligt en dat
de democratische profeten, die gemeend
hadden dat dit land in staat zou zijn een
langdurigen en heftigen weerstand te bie
den ,het alweer mis hebben gehad. Die
voorstellingen hielden geen rekening met
de enorme lengte van het Poolsche front,
drie maal zoo lang als het Fransch
Duitsche front in den wereldoorlog. Z!j
hielden ook geen rekening met de groo-
tere beweeglijkheid van de sterk gemoto
riseerde Duitsche legermacht, met het
enorme overwicht aan bewapening der
Duitschers, en vooral hielden zij geen re
kening met het bonte ethnische samenstel
van het Poolsche volk.
Tsjechoslovakije, zoo schrijft hij, dat
een nog verwarder samenraapsel van vol
ken en rassen omvatte, viel al uit elkan
der voor het nog aan oorlog toe was. Po
len heeft het om dezelfde reden slechts
zeer kort kunnen uithouden.
Na dezen wel wat willekeurigen uitleg
van de geschiedenis, geeft Gayda eenige
alinea's van hulde voor den dapperen
weerstand, dien de Poolsche soldaten heb
ben geboden, welke hulde hij echter uit
drukkelijk beperkt tot de manschappen
en niet tot de leiding uitstrekt.
De toon der andere bladen is niet veel
verschillend. Alle constateeren het einde
van Polen en daarmede de mogelijkheid
voor Duitschland om zich thans binnen
enkele dagen met alle kracht op het
Westelijke front te werpen.
Het meest belangwekkende wat men
heden in de Italiaansche bladen vindt,
is misschien de mededeeling van den
Londenschen correspondent van ihet Gi
ornale d'Italia, dat gisternacht de Rus
sische radio heeft medegedeeld, dat de
invasie in Polen niet alleen ten doel heeft
de Wit-Russen en Oekrainers te bescher
men, maar tevens nieuwe paden wil ope
nen voor den triumf van het communis
me, dat in 1920 door Pilsudski aan de
poorten van Warschau werd gestuit.
Volgens het Poolsche telegraafagent-
schap werd een belangrijke groep Duit
sche gemechaniseerde strijdkrachten gis
teren in de buurt van Grodekjagiellonsky,
op 24 km ten Westen van Lwow, volko
men vernietigd.
Honderd pantserwagens en vijftig ka
nonnen zijn buitgemaakt. Er zijn eenige
duizenden krijgsgevangenen gemaakt, ter
wijl de rest der Duitsche strijdkrachten
in wanorde in Westelijke richting is te
ruggetrokken.
Het agentschap voegt hier aan toe:
het feit, dat dit succes is verkregen on
danks de noodzakelijkheid terug te trek
ken met het oog op de numerieke en
technische meerderheid der vijandelijke
strijdkrachten, levert een welsprekende
getuigenis voor het uitstekende moreel
der Poolsche troepen.
Naar Reuter uit Kaunas (Litauen) en Ri
ga (Letland) verneemt, stroomen civiele en
militaire vluchtelingen d,e grenzen naar
Litauen en Letland over. Riga meldt, dat
een aantal Poolsche troepen de wijk heeft
genomen op Letlandsch gebied en geïnter
neerd js. Tot 12 uur hedenmiddag waren
ongeveer 60 Poolsche vliegtuigen geland te
Daugavpils in Zuidoost-Letland. Uit Kaunas
wordt gemeld, dat verscheidende honderden
burgers uit het district van Wilna de grens
zijn gepasseerd.
Het Duitsche Nieuwsbureau bericht uit
Boekarest, dat volgens een nog niet beves
tigde mededeeling na de Poolsche regeering
ook de opperbevelhebber, maarschalk Smig-
ly-Rydz op Roemeenschen bodem zou zijn
aangekomen.
Het D.N.B. bericht verder, dat de Roe-
meensche regeering overweegt of de Pool
sche regeering voor korten tijd een ver
blijfplaats moet worden aangewezen en dan
naar een neutraal land zal moeten vertrek
ken, dan wel of de Poolsche regeering in
Roemenië moet worden vastgehouden.
Bovendien bericht het D.N.B.dat in den
loop van gisteren ongeveer 250 Poolsche
vliegtuigen, meest militaire toestellen, te
Cernowitz zijn aangekomen. Aangezien het
vliegveld te klein is, zijn de weilanden in
de omgeving bezaaid met vliegtuigen.
Een Roemeensche commissie werkt onop
houdelijk aan het overnemen van de toe
stellen; de bemanning wordt doorgezonden
naar interneeringskampen in het centrum
van het land. Ook zijn gisteren afdeelingen
tanks en batterijen luchtdoelartillerie van
het Poolsche leger te Cernowitz aangeko
men. Zij werden door de Roemeensche mi
litaire autoriteiten in beslag genomen en
de bemanning werd geïnterneerd.
Onder zeer groote belangstelling heeft Maandagmiddag te Den Helder de plechtige kranslegging plaats gehad
bij het monument „Voor hen, die vielen". Een overzicht tijdens de plechtigheid.
NEDERLAND EISCHT VISUM,
Uit Den Haag: Het departement van
Buitenlandsche Zaken deelt mede, dat
zonder Nederlandsch visum, geen vreem
delingen, van welke nationaliteit ook, Në-
derland meer kunnen binnenkomen. (Tel.)
Het vertrek van het schip uitgesteld.
Het vertrek van het s.s. „Nieuw-Amster-
dam" naar Amerika, dat aanvankelijk op
gisteravond bepaald was, is tot nader aan
kondiging uitgesteld.
Dit uitstel vindt zijn oorzaak in de om
standigheid, dat de bemanning geweigerd
heeft te monsteren.
De monstering werd opengesteld op voor
waarden, besproken tusschen de werkne
mers- en werkgeversbonden, doch waarom
trent nog geen definitieve overeenkomst
was vastgesteld. Het personeel wenschte
evenwel op deze voorwaarden niet in te
gaan.
Voor deze reis hadden 1200 passagiers ge
boekt.
NIEUWE BEPERKINGEN IN
DUITSCHLAND?
Reuter meldt uit Brussel:
Volgens berichten uit de Duitsche hoofd
stad worden deze week nieuwe beperkingen
in de levensmiddelenvoorziening verwacht.
Het wekelijksche rantsoen voor vleesch is
reeds beperkt tot een pond per persoon en
boter tot 90 gram. Ook brood wordt gerant
soeneerd.
Alle autobanden zijn gerequireerd.
Eigenaars van auto's, die vergunning heb
ben gebruik te maken van hun wagen, moe
ten een rood nummer doen aanbrengen op
het nummerbord.
De verduisteringsmaatregelen veroorza
ken tal van ongelukken. De regeering
heeft een beroep gedaan op jonge lieden en
op de vrouwen om zooveel mogelijk netels
te verzamelen, daar deze dringend noodig
zijn voor de textiel.
DE HERTOG VAN WINDSOR IN HET
BRITSCHE LEGER.
Het Engelsche ministerie van oorlog
deelt mede, dat de hertog van Windsor
(ex-koning Edward) binnenkort zal ver
trekken om zich buitenslands te belasten
met een aanstelling bij den staf. Opdat
de hertog in deze functie dienst zou kun
nen nemen, heeft de Koning zijn toestem
ming er toe verleend, dat hij tijdelijk den
rang van veldmaarschalk van het Britsche
leger neerlegt en dien van generaal-ma-
joor aanvaardt.
KIND SPEELDE MET LUCIFERS
Tengevolge van het spelen met lucifers
door een vierjarig jongetje, is gistermiddag
brand uitgebroken in een bovenwoning aan
de Stadhouderslaan te Groningen, bewoond
door de familie L. Breider.
De heer B. lag ziek te bed en had juist
bezoek gehad van den dokter. Even na het
vertrek van den geneesheer is de brand
ontstaan in een aangrenzende kamer. Het
vuur verspreidde zich snel en in een mi
nimum van tijd stond de woning in lichter
laaie. De brandweer was spoedig aanwezig
en bestreed het vuur met drie stralen. De
bovenwoning werd zoo goed als geheel ver
woest. Het aangrenzende perceel en de be
nedenwoning kregen waterschade. De eige
naar was wel, de bewoner was niet ver
zekerd.
MOTORONGELUK MET DOODELIJKEN
AFLOOP.
Zondagavond is de militaire motorrijder
Bouma, afkomstig uit Oudeschilt, doch ge
detacheerd in Den Helder, aldaar in den
flank aangereden door een met snelle vaart
rijdende personenauto van een garage uit
Den Helder. Zooals later bleek heeft deze
laatste het verkeer van rechts geen voor
rang verleend.
De motorrijder moet op slag gedood zijn.
Het stoffelijk overschot is naar het mari
nehospitaal vervoerd.
MOEDER REDDE HAAR BABY UIT
BRANDEND HUIS.
Zaterdagmiddag ontstond brand in de
woning van den korporaal-machinist J. de
Leeuw in de Vischstraat te Den Helder. De
vrouw des huizes kwam terug van een
boodschap, die zij in de buurt had gedaan,
toen zij haar huis in brand zag staan. Ter
stond rende zij den brandenden trap van 't
huis op, om haar baby van een jaar, die op
zolder in de wieg lag te schreeuwen te ha
len. Zij slaagde er in het kind ongedeerd
uit de reeds fel-brandende woning te red
den, doch bekwam daarbij brandwonden
aan beide voeten. De gemeente-geneesheer
verbond de wonden.
GROOT AANTAL VERKEERSONGE
LUKKEN IN HET VERDUISTERDE
LONDEN.
De eerste tien dagen van de verduis
teringen te Londen en omgeving hebben
een verontrustend aantal doodeïïjke on
gelukken veroorzaakt. In deze dagen zijn
namelijk 38 personen bij verkeersongeluk
ken om het leven gekomen, terwijl bijna
1000 personen gewond werden. In de 10
dagen welke aan de verduisteringen voor
afgingen waren deze aantallen: 8 dooden
en ruim 30Ö gewonden.
Het stijgend aantal dooden heeft reeds
vele protesten uitgelokt. Men meent dat
de taxi-chauffeurs in donker te hard rij
den, de wielrijders zonder goed werken^
„verlichting" rijden en ook de voetgan
gers onvoldoende onderscheidingsteekens
dragen.
O
ZWEMMEN.
Gisteravond heeft Cor Kint in het Sport-
fondsenbad te Rotterdam een poging ge
daan het wereldrecord op de 100 yards rug
slag, dat eerst Zondag door 'Irene van Feg-
gelen met 1 min. 7 sec. te Amsterdam was
gevestigd, te verbeteren. De Rotterdamsche
zwemster slaagde hierin uitstekend. Zij
bleef bijna twee seconden onder den tijd
van Irene van Feggelen en bracht het re
cord op 1 min. 5,1 sec.
OOSTBURGi Maandag vergaderde de
Raad voltallig. Voorzitter de burgemeester,
de heer P. Erasmus
Ingekomen was een dankbetuiging van
H. M. de Koningin als antwoord op de
dezerzijds gezonden j gelukwenschen bjj^
gelegenheid der geboorte van Prinses'
Irene.
Voorts was er een vraag van den
kantonrechter om antwoord op zijn on
langs gedaan verzoek tot aanleg van elec-
triciteit op het kantongerecht alsmede
om verbetering der toiletten. Op voorstel
van B. en W. werd met eenparige stem
men in beginsel besloten in het gemeen
tehuis electriciteit en waterleiding en
voorts in de veldwachterswoning, in de-
woning van het schoolhoofd, de dokters
woning en de school waterleiding te doen
aanbrengen.
Van den heer De Vuijst was bericht
ingekomen, dat hij, op grond van de
Drankwet, als caféhouder, ontslag nam
als wethouder; in zijn plaats werd met 5
stemmen (2 blanco) benoemd de heer H.
Modde (r.k.)
In de verordening op de begraafplaats
werd een wijziging aangebracht, die het
mogelijk maakt, dat de menschen de gra
ven hunner overleden familieleden enz.
kunnen bezoeken zonder op andere gra
ven te loopen.
Van de gelegenheid tot vragen werd
een ruim gebruik gemaakt; over het uit
breidingsplan der gemeente; over ver
plaatsing van een lichtpunt bij het wissel
op den Rijksweg naar Sluis en Aarden
burg; over het hinderlijk plaats nemen
met fietsen op de trottoirs, vooral op
Zaterdag enz.
WOENSDAG 20 SEPTEMBER,
HILVERSUM I 1875 EN 414,4 M-
VARA-Uitz. 10,'00—10,20 vm. VPRO.
6,30—700 RVU 7,30—8,00 VPRO.
8,00 Gram. 9,30 Causerie. 10,00 Morgen
wijding. 10,20 Uitz voor arbeiders in de
continubedr. 12,00 Gram. 12,15 VARA-
ork 1,151,45 Orgelspel. 2 00 Knipcursus.
2,30 Gram. 3,15 Voor de kinderen. 5,30
VARA-ork'. 6,30 Causerie. 7,00 VARA-Ka-
lender. 7,05 Felicitaties. 7,10 Zang 7,30
BijbelVert, 8,00 Herhi SOS-ber. 8,03 Gram.
9,00 Radiotooneel. 9,40 Orgelspel en zang.
10,00 VARA-ork. 10,40 Causerie-. 11,00
Ber. ANP. 11.10 VARA-ork. 11,30—12,00
Dansmuz. (gr. pl
HILVERSUM n 301,5 M.
NCRV-Uitz 6,30—7,00 Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart
8,00 Schriftlez.meditatie. 8,15 Gram.
(9,309,45 Gelukwenschen). 10,30 Mor
gendienst 11,00 Gram 11,15 Ensemble
Zingaresca. 12,00 Ber. 12,15 Gram: 12,30
Ensemble Zingaresca en gram. 1,30 Gram
I,45 Zang roet pianobegel; en gram! 2,30
Voor postzegeverzamelaars. 3,00 Haagsch
trio en gram. 4,15 Gram, 4,45 Felicitaties
5,00 Voor de jeugd. 5,455,55 Gram. 6,00
Causerie! 6,15 Gram 45,30 Taalles en cau
serie. 7,00 Ber. 7,15 Causerie! 7,30 Gram.
7,45 Causerie. 8,00 Ber ANP, herh. SOS-
ber. 8,15 Utrechtsch Sted. ork (9,009,30
Causerie)) 10,15 Ber ANP, actueel half
uur. 10,45 Gram. ca 11,5012,00 Schrift
lezing
DROITWICH 1500 M Geen opgave ont
vangen.
RADIO PARIS 1648 M. Geen opgave
ontvangen
KEULEN 456 M. 6,20 Hermann Hage-
stedt's ork. 8,2011,20 Gram) 12,20 Leo
Eysoldt's kleinork: 2,203,20 Pop. conc
4,20 Conc. 6,20 Soldatenkl en solist. 8,20
Otto Dobrindt's ork: 10,20 Kamermuz.
II,20 Omroepkleinork. 12,202,20 Nacht-
conc.
BRUSSEL 322 EN 484 M.
322 m12,20 Gram. 12,50 en 1,30 Om-
roepdansork. 1,502,20, 5,20, 6,35, 7,20 en
7,45 Gram. 8,20 Omroepdansork. (8,35
8,45 Gram 9,20 „Lucreziaï, opera. 10,30
Omroepsymphonie-ork. 11,0011,20 Dans
muz. (gr. pl.)
484 m: 12,20 Gram. 12,50 en 1,30 Ra-
dio-ork 1,502,20 Gram. 5,20 en 5,55
Radio-ork. 6,35 Cellovoordr. 7,05 Orgelconc.
7,35 Gram' 8,20 Selectie uit de opera
„Louise". 10,3011,20 Jean Omer's dans-
ork.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8,2 0
Otto Dobrindtb ork. 10,20 Kamermuz
11.05 Ber. 11,20 Omroepkleinork; 12,20-
3,20 Nachtconc. (2,202,40 Pauze).
Westkapelle,
Van 11 tot 18 September.
Getrouwd: D Kolkman jm. 27 j. en G.
de Haan jd. 22 j.
Dl 19 Sep
WO 20 Sep. Cone. Arbeidersmuziekvereen.
„Excelsior"; Markt 20.00 h.
MIDDELBURG.
GOES
BIOSCOPEN.
CITY, Middelburg VR 15—DO 21 Sept.:
„Madame X, de onbekende vrouw"
en „Het geheim van luitenant Rune-
berg", 20 00 h ZO 15.00 h matinée.
ELECTRO, Middelburg VR 15—DO 21 Sep.:
„De Onsterfelijke Wals" en „Lauter
Lügen", 20.00 h. ZO 15.00 h. matinée.
Electr. Drukkerij G. W. den Boer, M'burg.