kroniek van den dag
De winkelier in crisistijd.
Nieuwe
en moe
problemen.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT GOESCHE COURANT) VAN DINSDAG 19 SEPTEMBER 1939. No. 221.
Reacties op den Russischen
inval in Polen.
lt« ZOON VAN Z'N VADER,
t- ten have— v. d. MADE,
63).
„Het verbond is te abnormaal."
Duitsche en Russische troepen vechten
niet meer samen, zegt Ward Price.
Hoe een Duitsche duikboot ten
onder ging.
Nederlandss kolenvoorziening
levert geen ernstige
moeilijkheden op.
DE LUCHTLIJN AMSTERDAM-
BRUSSEL WORDT HEROPEND.
De visscherij en het
mijnengevaar.
Mooie gilt voor onze
luchtverdediging.
Er verschijnt een stroom van commen
taar op den inval van het roode leger in Po
len. Hoezeer deze inval in de lucht hing,
bijna overal ter wereld blijkt hij toch nog
gevoelens van verbazing op te wekken. Men
vraagt zich daarbij dan vooral af, of Sovjet-
Rusland en Duitschland een militair bond
genootschap hebben gesloten en nog meer
operaties (b.v. tegen Roemenië) van plan
zijn. In de Fransche en in de Engelsche pers
kan men dat nog maar niet gelooven. Men
bljjft te Londen en Parijs het bondgenoot
schap tusschen Berlijn en Moskou onnatuur
lijk vinden en hoopt blijkbaar, dat te eeni-
ger tijd deze onnatuur zich op de beide
„vrienden" Hitler en Stalin zal wreken.
De Fransche bladen van gisteravond leg
gen er in de eerste plaats den nadruk op,
dat de Russische tusschenkomst niets ver
andert aan het besluit van Frankrijk en
Engeland om het Hitlerisme te vernietigen.
De tusschenkomst wordt scherp veroor
deeld, want men kan zich geen goed beeld
vormen van de Russische diplomatie, welke
het eenerzijds noodig vindt vier millioen
mannen te mobiliseeren en Polen binnen te
dringen om „de bescherming van zijn min
derheden te verzekeren", en anderzijds de
andere regeeringen de verzekering geeft
van „haar neutraliteit in het tegenwoordi
ge conflict". Het is duidelijk, dat men de
ontwikkeling van den toestand moet af
wachten om zekerheid te krijgen en vooral
om te weten, waartoe de Sowjet-Russische
tusschenkomst zal leiden.
Het is moeilijk aldus de meeste Fransche
bladen aan een duurzame Duitsch-Russi-
sche entente te gelooven en het is even
moeilijk om vast te stellen wat Duitschland
er bö zou kunnen winnen, indien het zijn
troepen contact liet krijgen met de Sow
jet-Russische troepen.
Voor het oogenblik kan men aannemen,
dat Rusland deelen van Polen in pand
neemt voor een eventueele verdeeling van
het land en dat het zijn maatregelen zonder
twijfel ook neemt om de Duitsche troepen
in het Oosten niet te ver te laten opmar-
cheeren.
Paris Soir vraagt zich af of Duitschland
en Rusland een gemeenschappelijke grens
zullen krijgen of dat zij een klein Polen als
bufferstaat tusschen zich in zullen plaat
sen, dat twee rijken zal scheiden, die over
hun buurschap ongerust zouden zijn. Hitier,
zoo gaat het blad verder, is dikwijls een
goede profeet geweest. In Januari 1937 ver
klaarde hij in den Rijksdag, dat elk volk,
dat de hulp van de bolsjewisten aanvaardt,
de kans loopt daardoor verloren te gaan.
Men moet afwachten, welken weerslag de
nieuwe houding van Rusland zal hebben in
de Oostzee-landen, in Roemenië en op den
Balkan.
De Intransigeant schrijft, dat men nog
kan denken, dat de door Rusland genomen
beslissing niet beteekent, dat Moskou en
Berlijn het op alle punten eens zijn. Ook dit
blad zegt nog eens, dat Frankrijk en Enge
land vasthouden aan hun doel: de vernie
tiging van het Hitlerisme in Duitschland
en het herstel van Polen en Tsjecho-Slowa-
kije.
In de Duitsche pers wordt intusschen
weer de vraag naar voren gebracht, of
Frankrijk en Engeland maar niet beter
den strijd zouden, kunnen staken, nu de
ontwikkelingen in Oost-Europa zoo /evi
dent een streep door hun berekeningen
haalt. Zoo schrijft de „Deutsche Allge-
meine Zeitung':
Het „raadsel" Rusland is nu door de
gemeenschappelijke verkleuring opgelost,
Duitschland en Rusland zullen er nu voor
zorgen, dat de landkaart
van het Oosten een vorm
zal aannemen, welke zal
voldoen aan de politieke
oeconomische en natio
nale voorwaarden voor
een duurzamen vrede, Door
het einde van den Poolschen staat zijn
nu ook zijn bondgenootschappen afgeloo-
pen en zijn garantiebewijzen vervallen.
Naar het Engelsch
door
Een minuut of drie lang luchtte de woe
dende vrouw haar hart over echtgenooten
in t algemeen en in 't bijzonder over mil-
lionnairs. Maar zelfs hieraan kwam een
einde en toen ze eindelijk zweeg, waagde
mr. Harker weer een poging om haar wat
te sussen.
„Luister eens, mevrouw Carbhoy", zei hij,
„ik was in zoo'n opgewekte stemming, toen
ik hierheen reed. Mr. Gordon is wel iets
meer voor me, dan enkel uw zoon. We zijn
echt goede vrienden en ik was zeker net
zoo bezorgd voor zijn toekomst als u. En
toen ik nu bericht van uw man uit Snake's
Fall kreeg, dat hij de zaken daar liet be
handelen door mr. Gordon, was ik daar
heel blij om, omdat ik voelde, dat dit een
kans was voor den jongen. Eiken dag ko
men nu zijn instructies, waaruit blijkt, dat
hij inzicht heeft, dat hij van de hem gebo
den gelegenheid gebruik heeft gemaakt en
met een doortastendheid te werk gaat, alsof
uw eigen man de zaak in handen had. Ik
was meer dan tevreden. Vandaag kwam er
weer bericht, dat hij een groote kolenoptie
voor ons heeft genomen. En hij kreeg het
zoowat voor niets. Dat had niemand hem
En7®terd> zelfs uw man niet, mevrouw.
kan floe niet voorstellen, dat hij zich
Dit 6 yrouwen zou afgeven."
mnnr ^et Sewonde moederhart goed,
hov ni nadenken kon mevrouw Carb-
ingenalm'd ^enndacht' dat haar ionSen was
sexe en v.5 r-eea wezen van haar eigen
voor ai ia ar lnstinct waarschuwde haar
gevaren, waaraan een million-
Havas meldt uit Londen: De bekende
Engelsche journalist Ward Price verkon
digt in de „Daily Mail' de meening, dat
het binnenvallen van Sovjet Rusland in
Polen geenszins het voorspel beteekent
van een actieve militaire samenwerking
tusschen Duitschland en de Sovjet-Unie.
Hij betoogt, dat er geen enkele re
den is om te veronderstellen, dat de sa
menwerking der Sovjets verder zal gaan
dan een bescherming der belangen van
de beide landen in overeenstemming met
het Russisch-Duitsche pact.
;,,De Russische troepen hebben zich
buiten het eigen land zelden doelmatig
betoond. In de verdediging begunstigd
door geweldige uitgestrektheid van het
grondgebied hebben de Russische troepen
in het verleden wel is waar zeer goed
gevochten, doch de Duitschers hebben
toch nog slechts een zwakken indruk
van de militaire mogelijkheden van Rus
land. De Russen hebben een weinig schit
terende infanterie, doch eenige escadrilles
vliegtuigen en gemotoriseerde fortnaties
die doeltreffend zijn. De industrieele orga
nisatie van Rusland is echter niet in
staat de door den oorlog veroorzaakte
leemten op te vullen. Na eenige weken
van strijd aldus voorspelt Price
zouden de wegen vol tanks en kanonnen
staan, welke de Russen niet zouden kun
nen herstellen. Bovendien is het onmo
gelijk te begrijpen dat Duitsche en Rus
sische troepen samen zouden vechten,
daar de roode propaganda te doeltreffend
zou zijn voor de gewezen communisten;
die in het Duitsche leger dienen. Het zou
een te groot gevaar loopen,
Het is aldus besluit Price, een te ab
normaal verbond om doeltreffend te zijn
en het kan voor de beide onderteekenaars
rampspoedig blijken".
Reuter meldt uit Londen: Een jong offi
cier der Engelscne iucntmacnt neeic een
aanscnouvvehjk verhaai gegeven van net
üombardeeren en tot zinken brengen van
een Duitsche duikboot, terwijl hij een pa-
trouilievlucht maakte.
„ik zag de duikboot voor het eerst op on
geveer 2 mijl buiten de kust. De onderzeeër
voer vrij snel aan de oppervlakte. Ik na
derde de duikboot van achteren en identi
ficeerde haar als Duitsch. Toch vuurde ik
eenige schoten af om haar een kans te ge
ven zich te identificeeren. Daarop dook ik
omlaag en vuurde mijn voorste stukken ge
schut af. De duikboot begon te duiken en
was reeds half onder water, toen ik mijn
eerste bommen neerwierp. De explosies
stuwden den onderzeeër terug naar de op
pervlakte. Ik keerde terug en de dichtstbij
neerkomende bom van mijn tweede salvo
was een rechtstreeksche treffer op zes voet
van den toren. Er volgde een geweldige ont
ploffing en de geheele achtersteven werd
uit het water gelicht. De onderzeeër dook
omlaag onder een hoek van dertig graden.
Ik bleef twintig minuten rond cirkelen en
keek naar den grooten draaikolk, die ver
oorzaakt werd door de ontsnappende lucht.
Toen nam ik aan, dat de duikboot buiten
gevecht gesteld was en keerde terug naar
mpn basis".
Waarvoor willen Engeand en Frankrijk
dus nog strijden?
En de „Berliner Börsenzeitung". Het
Engelsche en het Fransche volk zullen
zich nu de vraag stellen, waarvoor en
voor wie Engeland en Frankrijk nog oor
log voeren. Deze vraag en haar ant
woord beteekenen een zeer groote ver
antwoordelijkheid, die geen van de lei
ding gevende mannen in Londen en Pa
rijs uit den weg kunnen gaan. De Wes
telijke democratiën kunnen het lot van
Oost-Europa niet meer beheerschen. Na
afloop van de gebeurtenissen in Polen kan
het Derde Rijk met viervoudige kracht
de naaste toekomst tegemoet zien.
nairszoon was blootgesteld.
„Als ik maar wist, dat hij een beetje le
venservaring had", zei ze hulpeloos. „Maar
wat weet die arme Gordon van vrouwen
af?"
Mr. Harker glimlachte. Hij kende Gor
don en wist ook wel, hoe Gordon zijn geld
meestal had uitgegeven. Hij zei, met een
schijnheiligen zucht:
„We moeten er maar het beste van ho
pen, mevrouw. Hij is blijkbaar nog niet ge
trouwd, dus Wat bent u van plan te
doen in verband met mr. Carbhoy's verblijf
aan de kust?"
„Wat ik van plan ben te doen? Wel, naar
Snake's of Buffalo, of hoe heet dat gat
daar, heen te gaan en
„Ik zou nog even wachten, als ik u was,
mevrouw", viel mr. Harker, die weer een
uitval vreesde, haar in de rede. „Ik ver
wacht David Slosson al gauw in de stad.
Hij is een van onze vertrouwde agenten,
die voor ons in Snake's Fall aan het werk
was. Ik heb al eenigen tijd niets meer van
hem gehoord en hij zal hier wel gauw moe
ten komen om rapport uit te brengen. Mis
schien kan hij opheldering geven. Maar ik
zou in elk geval nog even wachten, alvo
rens daarheen te gaan. Het is een vreemde,
wilde streek, niets voor u."
„Zou Slosson gauw komen?"
„Zeker, mevrouw."
„Dan wacht ik nog", antwoordde de be
zorgde moeder. Daarna zei ze tot den man,
die altijd meer was geweest dan enkel een
figuur uit haar mans zakenleven: „Weet
u, als er iets met Gordon gebeurde, zou
't mijn hart breken, mr. Harker. Ik ik
zou het niet kunnen verdragen. In ver
zeker u, dat ik geen vrouwelijk wezen met
onzen Gordon zou laten sollen, als ik het
kan verhinderen. En als uw agent Slosson
geen bevredigend nieuws over Snake's of-
hoe-heet-het-daar-ook-weer brengt, dan ga
In de gisteren gehouden vergadering der
Contactcommisie voor het mijnbedrijf heb
ben de mijndirecties medegedeeld, dat, al
thans voorloopig, de kolenvoorziening van
het land geen ernstige moeilijkheden zal
opleveren.
Wij vernemen uit bevoegde bron, dat
naar aanleiding van een tusschen de Ne-
derlandsche en de Belgische regeering ge
sloten overeenkomst, de luchtlijn Amster
damBrussel op Woensdag 20 September
zal worden heropend,. Er zullen twee
diensten per dag worden onderhouden; De
Belgische maatschappij Sabena zal een
dezer diensten verzorgen: vertrek van
Haren (luchthaven van Brpssel) 10 uur
30 's morgens; vertrek van Schiphol 's
middags 15 uur 45.
De KLM verzorgt den tweeden dienst.
Vertrek van Schiphol 8 uur 't morgens;
vertrek van Brussel 's middags 16 uur 15
Uit Den Haag: De minister van Econ. Za
ken heeft in overleg met den minister van
Defensie maatregelen getroffen ter voor
lichting van de visscherij over het mijnen
gevaar. Ter uitvoering heeft de Ned. Vis
scherijcentrale een circulaire* gericht tot al
le betrokkenen. Hieraan ontleenen wij het
volgende:
Bij het „Bureau Zeeverkeer" van het mi
nisterie van Defensie, is van de oorlogvoe
rende partijen bericht ontvangen, waarbij
mededeeling wordt gedaan van de positie
van in de Noordzee gelegde mijnenvelden.
Door de afdeeling Hydrografie van het
ministerie van Defensie worden deze en
nieuwe berichten opgenomen in de „Berich
ten aan zeevarenden".
De hier bedoelde bijzondere berichten om
trent gevaren ter zee worden van marine-
wege draadloos uitgezonden. Bovendien zui
len eventueele wijzigingen van den bestaan-
den toestand radio-telefonisch over Sche
veningen ten behoeve van de visscherij
worden uitgezonden op golflengte 123 m
op de tijpstippen 2 uur, 8 uur, 14 uur en 20
uur m.t. Amsterdam, zomertijd (later win
tertijd).
Door de Visscherijcentrale zullen kaartjes
worden verspreid, waarop de laatst be
kende ligging der mijnenvelden staat aan
gegeven. Reeders of eigenaars van vis-
schersvaartuigen, die voor kostelooze toe
zending van deze kaartjes in aanmerking
wenschen te komen, dienen een daartoe
strekkende aanvrage in te zenden bij de
Visscherijcentrale.
De marinestaf is van oordeel, dat, indien
de mijnenvelden zorgvuldig gemeden wor
den, men wat betreft het mijnengevaar,
veilig zal kunnen visschen.
Uiteraard wordt met den meesten nadruk
aangeraden, drijvende mijnen te mijden en
deze niet aan te raken. Indien een mijn in
het vischnet mocht geraken, wordt aange
raden dit af te vieren en te kappen. Elke
ondeskundige handeling aan een mijn le
vert levensgevaar op.
Het Comité Luchtverdediging Den Haag
meldt ons:
Een in het buitenland woonachtige Ne-
derlandsche dame heeft aan dr. Colijn een
bedrag van 50.000 doen toekomen voor
defensiebelangen.
Dr. Colijn is vrij dit bedrag te bestem
men op de wjjze, welke hem het beste toe
schijnt. In verband daarmede heeft dr. Co
lijn beschikt, dat voor deze som een batterij
luchtafweergeschut voor Den Haag van het
bekende caliber van 2 cm voor locale ver
dediging zal worden aangeschaft, ten be
hoeve van de luchtverdediging van Den
Haag (sector binnenstad).
De persoonlijkheid is geen hecht
geconsolideerd samenstel van eigen
schappen, doch een levend organisme,
dat verandert zoolang het leeft.
Maar zij heeft haar eigen wetten,
waarmee zij niet straffeloos breken
kan.
ik er heen, al was het daar een hel op
aarde."
„Als het er zoo voor staat, dan zijn er nog
meer, die er zoo over denken, mevrouw",
zei de man ernstig, „maar intusschen zou
ik u willen aanraden u nergens bezorgd
over te maken.
„Dat doe ik niet", zei de moeder
HOOFDSTUK XXIV.
Voorbereidselen voor de finale.
„Ik maak me bezorgd, Gordon, werke
lijk."
Hazel zat in het zadel. Gordon was net
op Sunset geklommen. Hij had een dag van
druk werk achter den rug. Hij voelde zich
gelukkig, al was hij geestelijk wat ver
moeid. De paarden reden weg. Hij had juist
een bespreking gehad met Hazel's vader,
Peter McSwain en Mike Callahan. De laat
ste twee waren een half uur geleden ver
trokken, terwijl Hazel's vader het kantoor
sloot voor den nacht.
Ze waren op weg naar de boerderij. Ze
volgden gedeeltelijk den weg naar het nieu
we stadje, die niet langer een spoor was
van wat plat getrapt gras, maar een druk
ke weg.
p Gordon's dringend verzoek was Hazel
hem komen afhalen en ze was blij eens
even van het oude boerenhuis weg te zijn,
waar de gevangene haar ernstig begon te
De oorlogstoestand heeft den kleinhan
del plotseling voor allerlei moeilijke pro
blemen gesteld en met schrik denken
wellicht de ouderen weer terug aan al
den onbetaalden arbeid en de ellende van
een vijf-en-twintig jaar geleden met zijn
bonnetjes en verderen administratieven
rompslomp.
Tot nu toe schikt het nog al, hoewel het
begin van de paperassen-omslag, vooral
in het levensmiddelenbedrijf, zich reeds
doet gevoelen. Menig kruidenier heeft
heel wat anders overbodigen arbeid moe
ten verrichten met het noteeren van de
afgeleverde artikelen en wel eens met
de handen in het haar gezeten, als de
aanvoer van suiker stokte.
Toch heeft dit ongerief wellicht een
goede zijde. De waardeering voor de be
diening is grooter geworden en de ver
houding klant-leverancier versterkt;. Da.
is de indruk, die ik kreeg van menschen
uit de praktijk hier en daar opgevangen.
De winkelier heeft weer nauwer contact
met zijn klanten gekregen en de gebeur
tenissen, hoe betreurenswaardig ook,
kunnen wellicht in de toekomst van be
lang zijn voor duurzame relaties.
Een moeilijkheid voor den winkelier
wordt echter in deze tijden door velen
wel eens over het hoofd gezien. Het pu
bliek is te veel geneigd, evenals de oude
Grieken, de onaangename boodschap op
den boodschapper te verhalen. Moet de
winkelier een hoogeren prijs vragen, dan
wordt direct aan oorlogswinst en prijs
opdrijving gedacht. Inderdaad kómen ge
vallen van prijsopdrijving voor; ze zijn
echter zeer sporadisch en welilcht soms
ook overdreven.
Bij eenig nadenken zal men echter
moeten toegeven, dat prijsverhooging niet
altijd kan uitblijven. Immers de kosten
van vervoer vormen in vele gevallen een
belangrijken factor van den prijs. In het
binnenland mogen nu die kosten voors
hands geen of een onbelangrijke verhooging
ondergaan, voor alles, wat van overzee
komt is de vrachtprijs; reeds zeer aan
zienlijk verhoogd. Welke gevolgen dit
heeft kan blijken uit een praktisch voor
beeld. Op een bepaald artikel, dat in den
kleinhandel in den regel per eenheid van
kg verkocht wordt, was de zeevracht
vroeger I per 100 halve kg. Dus huise
lijk gezegd 1 cent per pond. Het artikel
werd den winkelier geleverd tegen 6 cent
en door hem verkocht tegen 7 cent per
pond. Wordt nu de zeevracht met 60 tot
100 vehoogd, zooals uit de bladen blijkt,
dat in vele gevallen het geval is, dan zal
de inkoopprijs van den winkelier in ver
houding stijgen. Rekent men hier nog bij
de hoogere verzekeringspremie, dan zal
de stijging voor den winkelier niet min
der dan 1 cent per pond zijn. Als hij der
halve zijn prijs met 1 cent verhoogt, ver
dient hjj letterlijk uitgedrukt geen cent
meer. Integendeel in procenten gerekend
verdient hij voor de verhooging 14 van
zijn omzet en na de verhooging slechts
12% Zijn eigen kosten van huur, per
soneel, onderhoud en wat dïes meer zij,
blijven gelijk. Stelt men deze op 10
dan beteekent deze prijsverhooging voor
den winkelier een loonsverlaging van 37%
want in plaats van 0,04 pèr gulden
verdient hij slechts 0,02%.
Het is dus alleszins verklaarbaar, dat in
de kringen der winkeliers deze moeilijk
heid een zeker gevoel van ongerustheid
gewekt heeft. Temeer omdat het uiterst
moeiljjk is de klanten meestal huis
vrouwen deze situatie duidelijk te ma
ken. Den klanten kan men dit moeilijk
kwalijk nemen. Een huisvrouw heeft nu
eenmaal niet tot taak zich te verdiepen
in bedrijfsijeconomische problemen.
Bij de bovengenoemde moeilijkheden
komt nog een andere factor. Wordt de
inkoopsprijs van den winkelier zöoals in
het hierboven genoemde geval met 15
a 20 verhoogd, dan zal hij bij dé ver
bezwaren. In haar royaliteit had ze graag
iets willen doen om te helpen en ze wist
ook, dat haar dit vrij goed gelukt was en
dat haar pogingen ten volle gewaardeerd
werden. Ze had er voor gezorgd, dat Gor
don's vader steeds met alle comfort om
ringd was en' dat zjjn gevangenschap zoo
prettig en aangenaam mogelijk zou zijn.
Maar hij was er nu al zeven weken, en wat
ze in het begin als een ondeugende grap
had beschouwd, werd haar zoo langzamer
hand een nachtmerrie, waarvan ze zich
maar, liefst zoo gauw mogelijk, zou wil
len losmaken. Zoodra ze bij Gordon was,
had ze behoefte om eens even uit te praten
na die voortdurende stilte, die haar zenu
wen begon te ondermijnen.
Gordon keek neer op het aardige figuur
tje naast hem, dat alles voor hem was gaan
beteekenen. Hij zei:
„Ik weet het wel. Ik voel het zelf ook
min of meer zoo. Ik maak me wel niet be
zorgd, maar mijn geweten knaagt. En wat
je vader betreft", hij begon te lachen, „hij
draagt nu voor iedereen zijn oogklep, zelfs
voor mij. Dat beteekent, dat hij zich ern
stig bezorgd maakt, denk ik."
„Wat ga je doen?"
Hazel keek naar het open, eerlijke ge
zicht, met de vroolijke blauwe oogen. Gor
don lachte en zei:
„Ja, we zijn eigenlijk een paar verschrik
kelijke boosdoeners. Jij bent de eenige van
ons, die den moreelen moed heeft gehad
je gevoelens in woorden uit te drukken:
we zijn allemaal bezorgd, al weken lang en
daarom kan je vader niemand met beide
oogen aanzien. Peter beeft als een rietje
als hij in de verte een veldwachter ziet en
Mike heeft al zijn land verkocht en zijn
huurstal er bij, behalve een span, zoo'dat
hij het hazenpad kan kiezen, als het noodig
mocht blijken. Weet je, hoe we er voor
staan, hoe ik er voor sta? Wettelijk zouden
er eigenlijk heel wat jaartjes voor me op
vanging van zijn voorraad zooveel meer
moeten uitleggen. Dit is vooral in de
'tegenwoordige omatandighaden. nu er
zeker slechts schoorvoetend crediet ver
leend wordt een dubbele moeilijkheid.
Waar haalt de winkelier, tenzij hij zeer
kapitaalkrachtig is, de noodige fondsen
vandaan om een nieuwen voorraad in t.e
slaan
Eenige jaren geleden bij het uitbreken
van de economische crisis zag de winkelier
zich voor het feit geplaatst, dat zijn voor
raad belangrijk in waarde daalde^ De
concurrentie bracht mede, dat hjj dien
voorraad niet voor de oude prijzen kon
verkoopen, doch het verlies moest afschrij
ven. Menigeen ondervindt hiervan thans
nog de gevolgen.
In de vergadering van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Amsterdam
is reeds door een der leden van de al-
deeling Kleinbedrijf op deze moeilijkheden
gewezen. Volgens de dagbladverslagen
oefende deze spreker critiek op een klein
onderdeel van het complex van maatre
gelen in verband met den oorlogstoestand
omdat te vreezen valt, dat uit dat on
derdeel gaat voortvloeien een totale en
onherstelbare verarming van den winkel
stand. Het is bij de thans heerschende
opvattingen van de Prijsopdrijvingsvvet
1939 den detailhandelaar n.iet mogelijk om
zijn prijscalculatie te voeren volgens ge
zonde economische begrippen. Bij het
publiek wordt van officieele zijde de mee
ning er in gehamerd, dat elke verhooging
van de prijzen der goederen verboden is.
Toch dient een vyinkelier, wil hij eco
nomisch niet t.en gronde gaan bij "Ter
koop uit voorraad rekening houden met
de vervangingswaarde zijner goederen.
Indien het voor den winkelier vaststaat,
bv. uit de reeds in zjjn bezit, zijnde aan
kondigingen van prijsverhooging in den
groothandel, dat hjj voor de goederen,
welke hij in voorraad heeft, bij de ver
vanging een hoogeren prijs zal moeten
betalen dan voorheen, idan is hif, op
straffe van onherstelbaar kapitaalverlies,
verplicht de prijzen van zijn in voorraad
zijnde goederen zoo te stellen, dat hij in
staat is den gewenschten nieuwen voor
raad aan te schaffen.
In de uiteenzettingen, welke tot dus
ver van regeeringszijde gegeven zijn, wordt
dit elementair beginsel van gezonde koop
manschap tot spr.'s leedwezen gemist. Tot
spr.'s groot leedwezen maar ook met
niet minder groote zorg voor de" positie
dergenen, die als laatste schakel in het
productie- en distributieproces tot taak
hebben in moeilijke tijden, als waarin wij
thans leven, den eersten stoot van het
publiek op te vangen.
Spr. verzocht de Kamer bij de regeering
aan te dringen op zoodanige voorlichting
van publiek en detailhandel, dat gevaren
voor den detailhandel zullen worden
voorkomen; dan zou daarmede een zeer
verdienstelijk werk worden gedaan.
Voor 't oogenblik willen wij op deze uit
lating, ook wat haar economische tenden
tie betreft niet verder ingaan, doch een
feit is, dat de winkelier zich thans voor
ernstige moeilijkheden ziet geplaatst, waar
mede het publiek rekening dient te hou
den.
Op de vak- en standsorganisaties rust
thans de taak in deze omstandigheden
aan de leden de noodige leiding en voor
lichting te geven en ook het publiek te
dezen op de juiste wijze voor te lichten.
Nadruk verboden.
Mn. M. Visser.
BEDRIEGERS.
De Nijmeegsche politie heeft twee Ha
genaars aangehouden, zekeren W. W. en
C. D., die zich te Nijmegen uitgaven voor
distributie-ambtenaren en bij de winkeliers
controle instelden en distributiebons aan
boden. Een winkelier kreeg argwaan en
de gewaarschuwde politie kon de beide
mannen spoedig aanhouden. Zij zullen naar
's-Gravenhage worden getransporteerd.
zitten. Ik heb twee menschen gevangen ge
nomen, één ervan is een gemeene schurk,
maar de ander is een van de grootste mil-
lionnairs van het land. Ik heb me aan een
ernstig misdrijf schuldig gemaakt. Het
zweet breekt me uit, als ik er aan denk,
hoeveel jaren ik hiervoor in een gestreept
pak zou moeten loopen!"
Hij lachte roekeloos en Hazel moest mee-
lachen ondanks haar oprechte vrees.
„Het is erg, Gordon", riep ze uit, „en
jij, die dit alles hebt uitgedacht en op touw
gezet, jij bent het ergst van al" Toen keek
ze weer ernstig en vroeg: „Maar hoelang
moet dit nu nog duren? Ik houd het niet
lang meer vol. En je vader wordt ongedul
dig en achterdochtig."
Gordon klopte Sunset op den nek en zei:
,,'t Is nu klaar. Daarom vroeg ik je me
te komen afhalen. Ik heb verkocht".
„Heb je verkocht?"
Nu was alle vrees uit de mooie oogen
van het meisje verdwenen.
„Ja", knikte Gordon. „Het moest voor
zichtig gebeuren. Ik ben er al dagen lang
mee bezig en nu is het afgeloopen. Ik heb
niet alle prijzen kunnen maken, die ik wou,
maar dat was, omdat ik niet langer durfde
wachten om de zaak in het reine, te bren
gen. Je vader heeft me geholpen en nu
zit ik hier met een rolletje bankbiljetten
tot de somma van vijfduizend dollar in mijn
zak en de belofte aan je vader, dat ik de
dingen met den grooten James Carbhoy
in het reine zal brengen, zoodat niemand
er moeilijkheden door krijgt zelfs Slos
son niet. 't Is vreemd, nu alles voorbij is,
vind ik het een beetje jammer. Dat komt
wel meer voor de opwinding om andere
menschen te overwinnen je zou er steeds
in willen blijven, 't is een mooi spel."
„Je bent nog niet klaar, je moet je va
der nog ontmoeten',, zei het meisje waar
schuwend.
(Wordt vervolgd)..