YERSEKE EN DE OESTER-CULTUUR.
Een zeer wisselende bron van inkomsten.
STADSNIEUWS
De toekomst ziet er thans weer
donker uit.
VAN OESTERLEURDERS
NAAR OESTERBARONNEN.
VIJANDEN VAN DEN OESTER.
HITLER WEER LANGS HET FRONT.
Geen verdere restitutie van
wegenbelasting.
MIDDELBURG
DE GEMEENTEBEDRIJVEN IN 1938.
UIT DE MIDDELBURGSCHE
COURANT VAN VOOR VIJFTIG JAAR
Wie Yerseke zegt, denkt daarbij aan
oesters en dadelijk daarop aan burgemees
ter Gunning.
We aarzelden even, dit neer te schrijven,
om de volgorde, maar eenerzjjds ls het
de waarheid en anderzijds houdt ook deze
Volgorde een hulde in voor den eersten
burger van Yerseke. Want de oestercul-
tuur in zooverre vroeger dan van
„cultuur" gesproken kon worden is te
Yerseke zoo oud als de plaats zelf, en
de heer Gunning is pas tien jaar burge
meester van Yerseke. Daarvoor was de
heer Gunning bestuursambtenaar in onze
Oost. In die tien jaar is de heer Gunning
echter zoo met Yerseke „vergroeid" en
met haar oestercultuur, en hij is daarnaast
ook op zooveel andere wijzen naar buiten
opgetreden, dat men, na aan Yerseke en
haar oesters gedacht te hebben, zich niet
behoeft af te vragen: en wie is er ook
weer burgemeester?
Bovendien is burgemeester Gunning een
beminnelijk mensch, altijd bereid, waar hij
kan, te helpen, en ook daarom vergeet
men hem niet na kennis met hem ge
maakt te hebben. En daarom ook durf
den we deze week weer een „kort" on
derhoud, dat bijna twee uur duurde, en
weken de burgervaders met alle ande
re ambtenaren met hun tijd wel raacf
weten. Dat bleek ons ook tijdens ons on-
dehoud, dat bijna twee uur duurde, en
waarin we nog lang niet alles konden be
spreken wat we van zins waren, omdat
van die twee uur heel wat tijd af ging
voor telefoontjes.
En dus bepaalden we ons, in het bij
zonder tot Yerseke en haar oesters, het
onderwerp, dat ditmaal onze speciale be
langstelling had, omdat de verschillende
berichten, die we er de achterliggende
week over opnamen, weer niet veel goeds
inhielden.
Burgemeester Gunning deelde ons aller
eerst mede, dat er inderdaad weer reden
is tot groote bezorgdheid. Op het oogenblik
ligt de handel geheel stil en wat dit voor
Yerseke beteekent, blijkt wel uit het feit,
dat Yerseke dat 4250 inwoners telt
voor twee-derde van de oesterkweekerij
en handel bestaat. Uit den aard der zaak
is dit slechts een globaal percentage, zijn
er tal van menschen, als winkeliers, schilr
ders, schoenmakers, e.d., die indirect ba
ten van de oestercultuur trekken, en zijn
er ook die, bij inkrimping van de oester
cultuur, hun kapitaal of arbeidskracht op
andere wijze rendabel kunnen maken,
maar zou de oestercultuur beschikt zijn
om te verdwijnen, dan zou toch zeker
een-derde der bevolking van Yerseke el
ders een bestaan moeten zien te vinden
We dwaalden even af van het hè^en
naar het verleden, vroegen naar den Oor
sprong der oester-cultuur, of die altijd
van zooveel belang voor Yerseke ge
weest was, en we hadden het ov«r de
„schatten" die er in verdiend zouden zijn.
Burgemeester Gunning die ook voor
zitter is van de „Vebo", de vereeniging
tot bevordering der oestercultuur ver
telde ons, dat de cultuur, d.w.z. het vis-
schen en verkoopen van oesters, zoo oud
moet genoemd worden als Yerseke zelf.
Oudsher vond een en ander echter op
eenvoudige wijze plaats; handel en uit
voer kende men eigenlijk 1 niet. Men
trok met de oesters, die men zelf vischte,
den boer op. en naar Goes, en leurde er
mee, zooals thans nog met slakken en
kreukels, en vond zoo een sober bestaan.
Pas nadat Zee'land door de spoor .uit zijn
isolement verlost was, kwam de oester
cultuur tot bloei. Voornamelijk door het
initiatief van eenige kapitaalkrachtige
Hagenaars, die iets zagen in het uitbrei
den van de oestercultuur te Yerseke, die
er zich vestigden en de zaak in het groot
aanpakten. Uit dien tijd stammen de' na
men Meulemeester, Van Randwijk, Groe
ninx van Zoelen, Kakebeeke, Van Tienho
ven. Alleen de fa. Meulemeester is er
echter nog van over. De herinnering, aan
de anderen leeft nog slechts voort in. de
straatnamen. Er is inderdaad in deze
oesters verdiend, beaamde burgemeester
Gunning, soms véél, maar er is ook geld
in verspeeld, en óók véél. In feite was
de oestercultuur zoo weinig loonend, dat
men mag aannemen, dat het geïnves
teerde kapitaal gemiddeld slechts 2% pet.
rente opbracht.
Op onze vraag, hoe het mogelijk is er
veel geld in te verspelen, antwoordde bur
gemeester Gunning, dat zich dat beter laat
begrijpen, als men bedenkt, dat men al
spoedig voor een tienduizend gulden
oesters uitzaait, dat de prijs zeer veran
derlijk is en dat infectie (de zg. oester
ziekte), ongedierte (als de slipper) een
schade van 50 pet. kan veroorzaken.
Van die ziekten heeft men bv. een
vijftig jaar geleden veel last gehad en
een tien jaar geleden opnieuw. Eigenlijk
is het woord „ziekte" verkeerd, want in
de eerste plaats wordt de schelp aan
getast. Daar komen eerst witte puntjes
op, dan wordt het een soort wrat en ten
slotte vormen zich doornen. De oester
doet haar best, door parelmoervorming,
de zieke plaatsen op de schelp af te
sluiten, maar meestal sterft ze er aan.
De slipper is een soort slak, die zich,
evenals de oester, aan de uitgezaaide
schelpen hecht en die even welig tiert
als het onkruid op den akker. Aan de
oester zelf doet de slipper geen kwaad,
maar hij is in „the struggle for life" de
sterkste en verdringt de oester.
Intusschen bleek de weder-invoer van
de pannen-cultuur zoowel in den strijd
land heeft geen geld om te koopen. Bel
gië neemt niet ai, heeft blijkbaar andere
zorgen dan oesters te eten, en als „luxe
artikelis ook de invoer in Engeland ver
boden. Wel komt er weer kans op uit
voer naar Engeland, maar het vervoer,
indien mogelijk, zal zeer duur zijn. Bo
vendien is de vraag, of er een behoorlijk^
afzet kan gevonden worden. De oesters
worden hoofdzakelijk gebruikt in de
grootste steden, door de koopkrachtigste
bevolking. En juist dit deel der bevolking
heeft de groote steden, en in het bijzon
der Londen, verlaten
Zoo ziet de naaste toekomst er voor
Yerseke en haar oester-cultuur niet hoop
vol uit. We gelooven echter niet, dat
Yerseke het hoofd zal laten hangen. In
het algemeen is de Zeeuw een taaie strij
der. Ook de wapenspreuk getuigt er van.
En de „Yersenaar" heeft die eigenschap
wel in het bijzonder over zich. Yerseke
zal zeker ook alle krachten inspannen ook
door dezen moeilijken tijd heen te komen.
Aan haar burgemeester en Vebo-voorzit-
ter zal het ongetwijfeld niet liggen!
Burgemeester Gunning.
tegen de „ziekte" als tegen den slipper
goede resultaten te geven. De oester
groeit sneller op de pannen, overgroeit
dan blijkbaar de ziekte, en de slipper
houdt niet van de kalk waarmede men
de pannen bedekt hecht er zich niet zoo
gemakkelijk aan, glijdt er spoedig af en
de pannen laten zich ook gemakkelijk
schoonmaken. Bovendien bracht de pan-
nencultuur het groote voordeel mede, dat
bijna alle werkloozen te Yerseke er ar
beid door kregen.
Burgemeester Gunning bevestigde onze
veronderstelling, dat de pannencultuur
duurder is, maar niettemin achtte hij ze
onder normale omstandigheden, wel loo
nend. Yerseke moet zich, uit den aard
der zaak, richten naar de groote oester
producent, Frankrijk, maar kan toch al
tijd iets hoogere prijzen vragen. Eener-
zijds is de kwaliteit beter en anderzijds
zijn de vrachtkosten naar Engeland, de
grootste afnemer, lager. Alleen gaf bur
gemeester Gunning als zijn meening, dat
hij in het algemeen de oestercultuur
om behoorlijk loonend te zijn meer
geëigend achtte voor een kleinen dan
voor een grooten opzet. Als men alle
werkzaamheden, die soms ook de nachte
lijke uren vragen, van a tot z moet be
talen, worden de kosten al spoedig te
hoog.
Opbrengst 2.575.000 in 1930
en 302.000 in 1936,
Als een der beste seizoenen noemde bur
gemeester Gunning 19291930, toen bijna
31 millioen oesters verzonden werden die
ruim 2% millioen gulden opbrachten.
Daarna volgde eerst een geleidelijke en
na 1933 een snellere daling tot het sei
zoen 19351936 een laagtepunt bracht,
met een verzending van ruim 7 millioen
oesters die maar driehonderd duizend gul
den opbrachten. In zes jaar dus een ver
schil van meer dan twee millioen gulden!
Dat zulk een verschil op de geheele be
volking terugslaat laat zich denken. En
op de gemeentelijke inkomsten! Niette
min gelukte het, door een zeer zuinig
beheer, Yerseke nog boven water te hou
den. De gemeente behoort nog steeds niet
tot de „noodlijdende" gemeenten En na
1936 kwam er weer wat opleving. Zoo
werden in het seizoen 19371938 ruim
12 millioen oesters verzonden die
800,000 opbrachten en al was het ach
terliggende seizoen, toen 13% millioen oes
ters verzonden werden, door de lagere
prijzen, weer minder, de opbrengst zal
toch nog wel een 700,000 bedragen. Ook
dit seizoen liet zich niet slecht aanzien.
Er waren veel pannen uitgezet, de cultuur
beloofde goede resultaten, en thans ligt
plotseling de heele handel stil. Duitsch-
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit
Hitler's hoofdkwartier dat deze gisteren
wederom een uitgebreiden tocht ter be
zichtiging van het front gemaakt heeft,
waarbij hij een bezoek bracht aan de ten
noorden van Przemysl in Galicië opmar-
cheerende troepen.
Op de vlucht daarheen werd het
sedert 1921 in Poolsch bezit geweest
zijnde Oost-Oppersilezische industriege
bied aangedaan, dat volledig onbescha
digd in handen der Duitsche troepen was
gevallen en waar thans weer alle schoor-
steenen rooken. Ook de stad Krakau, die
eveneens geheel verschoond is gebleven
van vernielingen werd per vliegtuig be
zocht.
In den loop van zijn bezoek aan de
troepen woonde Hitier vervolgens den
overtocht van twee divisies over de
rivier de San. bij.
Het Duitsche leger is ook aan dit
front in snellen opmarsch. Het heeft* de
sterke troepen van den tegenstander,
die het hier' tegenover zich vond, met
eenige snelle operaties geheel verslagen
en jaagt thans de resten der vijandelijke
troepen, die in ontbinding verkeeren, in
snel tempo voor zich uit.
De troepen, die Hitier bij hun op
marsch bezocht, toonden zich ondanks
de groote marschprestaties, die zij ge
leverd hebben en die nog steeds van hen
worden geëischt, in de beste conditie en
in geestdriftige stemming. Het waren
meest Oostenrijksche troependeelen, die
een bijzonder aandeel hadden in den
zegevierenden opmarsch,
Nog enkele cijfers.
Ten besluite geven we nog enkele cij
fers, die niet alleen aantoonen, hoe ver
schillend over een tijdvak van 10 jaar de
opbrengst was, maar ook, hoe „schom
melend" de prijzen waren. Zoo bracht bv.
hetzelfde aantal in 1929 ongeveer 100 pet.
meer op dan in 1933. We noemen eerst
de seizoenen, dan het aantal verzonden
oesters en vervolgens de opbrengst:
1928/29 21,177,000, 2,098,000; 1929/30:
30,890,000, 2.575.000; 1930/31: 39,635,000,
1,875,000; 1931/32: 24,995,000, 1,355,000;
1932/33: 21,295,000, 1,085,000; 1933/34:
16,240.000, f 767,000; 1934/35: 11.682,000,
592,000; 1935/36: 7,249,000, 302(,000;
1936/37: 10,574,000. 645,000; 1937/38:
12.275 000, f 802,000; 1938/39: 13,594,000,
plm. 700,000.
In 1937 nam het Rijk voor 100,000
oesters aft Voorts steunde Met Rijk de
cultuur door invoering van een mobiel
pachtstelsel en verlaging der pachten.
Trok het Rijk bv. 10 jaar geleden nog een
half millioen uit de pacht, thans bedraagt
dit nog slechts enkele tienduizenden gul
dens!
De verkeersbonden zijn teleurgesteld.
De A.N.W.B. en de K.N.A.C. deelen me
de:
De regeering heeft een dringend beroep
gedaan op de houders van auto's en motor
rijwielen om hun voertuigen niet onnoodig
te gebruiken, teneinde aldus benzine, olie,
banden en materiaal te 'besparen. Het
spreekt vanzelf, dat zij, die zooveel natio
naal saamhoorigheidsgevoel en gemeen
schapszin toonden om aan dezen oproep ge
volg te geven en die hun motorrijtuig „op
legden", ook min of meer rekenden op een
tegemoetkomende houding van de regee
ring inzake de financieele lasten, die de
overheid aan het bezit van een motorrij
tuig verbindt.
Het is duidelijk aldus de verkeersbon
den dat men geen belasting kan laten
betalen voor het brengen van een vrijwillig
offer in het belang van de gemeenschap,
zoodat verwacht mocht worden, dat de
vooruitbetaalde motorrijtuigenbelasting
(Wegenbelasting) zou worden gerestitueerd
Dit laatste zou bovendien voor hen, die
aan den eersten oproep van de regeering
geen gevolg hebben gegeven, een prikkel te
meer zijn om dit alsnog te doen.
De A.N.W.B. en de K.N.A.C. hebben in
een adres aan den minister van Financiën
op grond van de genoemde argumenten
verzocht, de mogelijkheid tot terugbetaling
der Wegenbelasting open te stellen.
AFWIJZEND BESCHIKT.
Tegen de verwachting in hebben de A
N.W.B. en de K.N.A.C. echter van den mi
nister bericht ontvangen, dat deze niet be
reid is den „vrijwilligers van den nationa-
len daad" de belasting terug te betalen over
den tijd, dat zij in 's lands belang hun mo
torrijtuig buiten gebruik stellen.
Van de mogelijkheid tot restitutie der
Wegenbelasting kunnen dus alleen zij profi
teeren, wier motorrijtuig voor militair ge
bruik is gevorderd of die onder de wapenen
zijn. Dit was trouwens reeds bekend.
Wel is de minister bereid gevonden de
zelfde regeling toe te passen op houders
van z.g. 60-dagen-kaarten van de wegenbe
lasting, wier motorrijtuig gevorderd is of
die onder de wapenen zijn. Ook dezen krij
gen dus een deel van hun belaSting terug
overeenkomend met het nog niet verbruik
te deel van hun kaart.
De A.N.W.B en K.N.A.C. voelen zich door
deze beslissing zeer teleurgesteld en zijn
Verschenen is het verslag over 1938
van het gas-, water- en electrisch bedrijf
der gemeente Middelburg.
Het gasbedrijf leverde een winst op
van 6647,48, tegen een geraamde winst
van 754,71.
In verband met de nog steeds loopende
onderhandelingen met de N.V. Zegam
inzake een engros levering aan Middel
burg beperkte zich het onderhoud aan
de fabrieksgebouwen en toestellen tot
het allernoodzakelijkste.
Verwerkt werden 3.361.646 kg steen
kolen, die franco loswal f 10,59 en tot
de fabriek 10,85 per 1000 kg kostten.
De totale gasproductie was 1.659.590 m3
(v.j. 1.823.380); verkocht werd 1.574.149
m3 gas (1.707.505 m3 in 1937). De daling
der gasaflevering werd veroorzaakt door
het lager verbruik van den grootver-
bruiker flThe Vitrite Works" waarvan
lrbr»ik t-o.v. 1937 daalde met
127.338 m3.
c 1?ent, gasverlies daalde van 6,34 tot
f't.% /o.: bewijst het nut van de in
1V37 plaats gevonden contróle van het
buizennet met behulp van het Nellissen
gaslek apparaat, waarbij verschillende
lekken werden gevonden en hersteld.
De gemiddelde calorische boven
waarde van het gas bedroeg 4175 cal. bij
en mm< het gemiddeld soorte
lijk gewicht 0,477.
De-gasdruk bedroeg plm. 45 mm en
werd regelmatig gecontroleerd.
iQ?«ePJ^St raren op 31 December
1WSS: 3593 meters waarvan 1967 gewone
en 1626 muntmeters.
Het financieel resultaat van de
Duinwaterleiding was een winst van
29.824,25 tegen een geraamde winst
van 21,015,61
De electrische pompinstallaties func-
tionneerden het geheele verslagjaar
zonder storingen.
Het waterverbruik af Watertoren be
droeg 768.442 m3 waarvan 254.295 m3
werden afgeleverd via watermeters en
de overige volgens abonnement. Reke
ning houdende met het aan Vlissingen,
Domburg en Vrouwenpolder geleverde
water, resp. 98.532, 33.266 en i.742 m3
bedraagt het waterverbruik voor het
M burgsche distributiegebied: 768.422
133.540 634.802 m3 tegen 612.675
over 1937.
Op 31 December waren 5078 per-
ceelen volgens abonnementstarief en 168
metertarief aangesloten, totaal dus
5246. Hiervan waren er 4498 uit Middel
burg zelf, 452 uit Koudekerke, 210 uit
St. Laurens, 89 uit Serooskerke, 3 uit
Vrouwenpolder en 3 uit Oostkapelle.
Te Middelburg waren 248 en daar
buiten 32 ondergrondsche brandkranen
Een nieuw tarief werd ingevoerd. Aan
Domburg werd engros geleverd 33266 m3,
aan Vlissingen 98532 en aan Vrouwen
polder 1742 m3.
Het electriciteitsbedrijf had een winst
oL f^41,56 bij een raming van
J 61.826,67.
Aan het centraal hoogspanningsstation
aan den Vlissingschen Singel, vond geen
bijzonder onderhoud plaats.
Aangekocht werden 2.284.400 kWh
tegen 2.489.800 in 1937; verkocht resp.
2.017.612 en 2.224.558 kWh.
Het aantal aangesloten installaties on
derging wederom een stijging en bedroeg
op 31 December 1938 5289 tegen op 31
Dec. 1937 5100. P
In 10 jaar steeg het aantal van 3176
op 5289.
Er waren 5260 meters geplaatst, waar
van 114 muntmeters en een tijdmeter.
DE ORENBARE SCHUILPLAATSEN.
Zooals de meeste Middelburgers wel zul
len hebben gezien, is men deze week be
gonnen met het in gereedheid maken van
de eerste openbare schuilloopgraven in
onze gemeente.
Die aan den Dam tegenover de Mol
straat is gereed. We hebben haar bekeken
en daarna een bezoek gebracht aan het bu
reau van de Vereeniging voor Luchtbe
scherming, dat in het bureau van het
Vreemdelingenverkeer iederen morgen
middag en avond zitting houdt (Zaterdags
alleen des morgens).
Wij stonden verwonderd, te vernemen,
dat nog slechts een beperkt aantal perso
nen inlichtingen op het gebied van lucht
bescherming is wezen inwinnen en daarom
herinneren wjj er hier nog eens aan, dat
men er aan het juiste adres op dit gebied
Deze wetenschap was aanleiding voor ons
ook enkele vragen te stellen. Zoo vroegen
wij of het opzettelijk was, dat men de
schuilloopgraven, tenminste op drie plaat
sen, vlak bjj den dok- of kanaalmuur aan
legde. Wij vernamen dat men dit o.a. doet
om zoo ver mogelijk af te zijn van de hui
zen, die bij eventueele instorting de loop
graven zouden kunnen bedekken. Deskun
digen zagen geen gevaar in het aanleggen
tegen de genoemde muren aan. Instorting
dier muren en het daardoor binnendringen
van het water, achtten zij zoo goed als
uitgesloten.
Op een vraag waarom men de ingangen
van oordeel, dat uit een oogpunt van billijk
heid en van landsbelang een andere beslis
sing verwacht mocht worden.
De bonden vestigen er tenslotte de aan
dacht op, dat houders van jaarkaarten van
de motorrijtuigenbelasting, op grond van de
normale wettelijke regeling, restitutie kun
nen verkrijgen voor de nog niet ingegane
kwartalen, d.w.z. van 1 November 1939 tot
1 Mei 1940.
37e week 1889.
De opening van het Centraal Station te
Amsterdam is bepaald op 23 September.
Hedenmiddag werd het schroefstoorn-
schip „Merapi" voor den Rotterdamschen
Lloyd op de „Schelde" te water gelaten. De
laatste beletselen werden weggenomen door
H. K. H. de Prinses van Wied, prinses Ma- -
rie der Nederlanden.
Zoodra de Rijnspoorweg in handen van
het Rijk zal zijn overgegaan zal o.a. een
aansluiting te 's Gravenhage worden ge
maakt tusschen de lijn Den HaagGouda
en de Hollandsche Spoor.
Het station van het Rijnspoor te Amster
dam (W. P.) zal voor het vervoer van rei
zigers geheel worden gesloten.
Gekozen tot commissaris van den polder
Walcheren (vacature Van Teijlingen) dr„
A. van der Swalme, alhier.
De heer M. Keulemans, pred. bij de Chr.
geref. gemeente te Middelburg heeft het
beroep naar een zelfde gemeente te Zierik-
zee aangenomen.
naar de loopgraaf maakte boven op den
heuvel, die hem bedekt en niet gelijk met
de bestrating, vernamen wij, dat dit voor
namelijk is om het binnendringen van wa
ter zooveel mogelijk te beperken. Wilde
men dit voorkomen bij ingangen gelijk met
de bestrating, dan moest men er weer een
dijkje voor aanleggen, dat bij het gebruik
maken van de loopgraaf ook weer bezwa
ren zou opleveren.
Ook de kans van het binnenvallen van
scherven is verminderd.
Ook meenden wij aanvankelijk, dat de
ingang boven in de loopgraaf gevaren kan
opleveren, dat men elkaar in het water
zou duwen. Hierop vernamen wij, dat het
in de bedoeling ligt, dat bij iedere schuil
plaats in tijden, dat werkelijk gevaar is te
duchten, een van gezag voorzien persoon
aanwezig is, die regelend kan optreden en
zoo noodig met kracht kan voorkomen, dat
door gedrang e.d. bij het binnengaan van
de schuilplaats moeilijkheden ontstaan.
Men gaat voort met nog veel meer loop
graven aan te leggen.
DE KLEUTERSCHOLEN VAN HET NUT.
Het mag als algemeen bekend worden
geacht, dat het departement Middelburg
van de Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen, onder de instellingen, die haar veel
hoofdbrekens kost, mag rekenen de beide
kleuterscholen aan de Vlasmarkt en de
Sehuitvlotstraat.
Vooral nadat de gemeente haar bewaar
school had moeten opheffen en speciaal in
den tijd, nu door de mobilisatie verschillen
de moeders werk van den vader moesten
overnemen, zijn deze scholen vrijwel onmis
baar te noemen.
Het is daarom toe te juichen, dat de Ge
meenteraad in staat is gesteld subsidie voor
die scholen te blijven geven, dat het bestuur
van het departement, door het van de hand
doen van het Badhuis, van zijn spaarbank
meer hulp kon krijgen voor de scholen en
ook het hoofdbestuur voorloopig steun ver
leent.
Dit alles heeft het ook mogelijk ge
maakt aan beide schoolgebouwen zeer noo-
dige verbeteringen aan te-brengen. Dat dit
in verhouding met de beschikbare gelden,
op zeer practische en keurige wijze is ge
schied, hebben wij mogen constateeren bij
een bezoek, dat wij gisteren met den voor
zitter van het departement, leden van de
commissie voor de scholen en van het Co
mité voor steun aan de Nutsbewaarscholen
(thans genaamd Kleuterscholen van het
Nut) aan beide scholen hebben mogen
brengen.
Ons eerste bezoek gold de school aan de
Vlasmarkt. In ieder der vier lokalen is de
vloer vernieuwd, en ook in den gang is de
stenen vloer grootendeels door een terraz-
zovloer vervangen.
In het lokaal aan de straatzijde zijn de
matglazen, die aan het lokaal een sombe
ren indruk gaven, door gewoon glas ver
vangen, en hangen nette gordijnen voor de
ramen, terwijl plantjes en bloemen met
ontbreken. Dit geeft van buiten en van uit
het lokaal een vroolijk aanzien. Inwendig
wordt dit verhoogd door de frissche be
schildering van plafond en muren. In het
tweede lokaal, het speellokaal, was vroe
ger geen licht en lucht anders dan vanuit
de aangrenzende lokalen. Thans flink bo
venlicht met gelegenheid om flink te ven-
tileeren. Dit lokaal en ook het derde zpn
tevens geschilderd en de muren ten deele
met matten bekleed.
Het vierde lokaal ter zijde van het derde,
had minder opknapping noodig, althans ge
zien de beperkte middelen.
In den tuin zijn maatregelen genomen,
die het invallen van muur of schutting
zullen voorkomen of aan de afwatering be
vorderlijk zijn.
Het geheel maakt nu een zeer goeden
indruk, maar behalve in het eerste lokaal
is de meubileering ouderwetsch en het is
gelukkig, dat het Comité tot steun aan de
scholen gereed staat om te trachten gelden
bijeen te brengen om in deze leemte te
voorzien en de oude banken ook hier e
veranderen in tafeltjes voor ieder kind af
zonderlijk, zooals in het eerste lokaal staan.
Zn die in dit onderwijs belangstellen over
wegen eens of hulp hunnerzijds hier met
op zijn plaats zou zijn. nn
Uitwendig is het gebouw geschilderd en
het maakt nu in de rij huizen aan die zyae
der straat een goed figuur.
Dat is ook het geval met het geb""
Sehuitvlotstraat. Hier zijn de fa^la^
ook vervangen door gewoon glas en kan,
men van buiten af de kleuters ijverig bezig
zien Hier is wat de vloer betreft alleen
me in de kamer van het hoofd der school
vernieuwd, maar verder is men ook over
gegaan tot verlevendigen van het geheel,
al blijven ook hier nog verschillende wen-
schen over. Dit slaat ook hier o.a. op het
meubilair, dat ook op moderniseering
W lnh de eerste plaats is bij a"e verbetje^
ven gedacht aan het voldoende toelaten
van lfcht en lucht, aan het bevorderen der
hygiëne en het veraangenamen van het
verblijf in de lokalen en op de speelplaats
in den tuin voor leerlingen en leerkrachten.
