Duitschlands keuseen korte oorlog
of een verloren oorlog.
KRONIEK VAN DEN DAG
De ondergang van hei
Nederlandsche s.s. „Mark"
„Italië staat voor
de beslissing/'
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT GOESCHE COURANT) VAN DINSDAG 12 SEPTEMBER 1939. No. 215.
Een radiorede en een vraag.
Er was geen tijd om de
scheepspapieren mee te nemen.
EEN ZOON VAN Z'N VADER.
De bestrijding der werkloosheid
en de mobilisatie.
Engeland controleert de
neutralen, zegt een Duitsch blad.
Een nieuwe aanval op het
Verdrag van Versailles.
„Economisch staat het Derde
Rijk hopeloos", volgens het
Fransche agentschap Havas.
iet het
of met
ling m,
|.anb. te
chandel
t Heer
stig ge-
radio;
sntr. of
thandel
il
deeding
finterjas
/en nog
ken 4,50
Burg 1
finter-
itronen.
feen Per-
pelft 46,
Lever-
iladreu-
gerookt
rij A. J.
raat 51,
|)N, Zak-
ispelen,
rartike-
Halages.
[fswaard,
«S;
Jdeesch,,
ipjes 25
cent p.
Noord-
ielburg.
gen 1ste
ïrieven
lit blad.
In verband met den oorlogstoestand zijn
gisteren in Frankrijk enkele wetsdecreten
afgekondigd, welke economische en finan-
cieele maatregelen bevatten. De minister
van financiën, Reynaud, heeft ze in een
radiorede toegelicht.
In de eerste plaats is daar de maatregel
van de wisselcontróle, d.w.z. dat de geld
handel onder curateele van den staat komt
te staan. „Frankrijk", zoo zeide de heer
Reynaud ten deze, „heeft de laatste tien
maanden voordeel gehad van de vrije wis
selmarkt. Maar deze vrijheid, die in tijd
van vrede goede diensten heeft bewezen,
zou in oorlogstijd een zwakheid zijn ge
worden, De maatregelen, die genomen zjjn,
waren reeds lang voorzien en de reglemen-
tatie, welke in het staatsblad is versche
nen, is reeds eenigen tijd geleden verzegeld
naar alle deelen van het Fransche rijk ge
zonden. Men had beschikt, dat het nieuwe
régime van kracht zou worden op den
Zondag, die zou volgen op de oorlogsver
klaring".
De maatregelen behelzen verder een ver
bod voor het koopen van buitenlandsch
geld, door particulieren, en verschaffen de
bank van Frankrijk het monopolie voor
den handel in dit geld.
Tenslotte is er een prijscontrole inge
steld, welke moet voorkomen, dat er een
grove speculatie in goederen optreedt.
Minister Reynaud zeide in zijn algemee-
ne toelichting op de maatregelen o. m. het
volgende:
„Waarom spreek ik op dit oogenblik
over economie, financiën en geld, terwijl
alle blikken naar het front zijn gericht?
De minister herinnerde eraan, dat in 1918
de afloop van den oorlog niet alleen af
hing van de positie der op de kaart geprik
te vlaggetjes. Het Duitsche moreel, aldus
zeide hij, stortte ineen, doordat het oeco-
nomische leven, de financiën en het geld
van den vijand letterlijk uitgeput waren.
Achter het militaire front bestaat er inder
daad een oeconomisch en monetair front,
dat evenzeer van vitaal belang is.
Ik wil de kracht van den tegenstander
niet onderschatten, maar ik geloof, dat ik
dat niet doe, wanneer ik u zeg: Duitsch-
land is reeds in groote mate uitgeput door
de gigantische inspanning, die het zich
heeft getroost voor de voorbereiding van
den oorlog. Oeconomisch en financieel is
het Duitsche organisme reeds zeer kwets
baar, op dat front heeft Duitschland geen
versche troepen meer. Wat nu Frankrijk
betreft: het is een feit, dat het den oorlog
begint in veel betere oeconomische en fi-
nancieele omstandigheden dan de vijand.
Sedert een jaar is het productie-rhythme
der Fransche wapenfabrieken aanzienlijk
gestegen, terwijl de algemeene productie
van rijkdommen toenam. En wat den goud
voorraad betreft: het zal voldoende zijn,
indien ik mededeel, dat deze oorlogsschat
in enkele maanden met bijna 30 procent is
gestegen. Het is niet slecht, dat men hier
en elders weet, dat de Bank van Frankrijk
thans tweemaal meer goud bezit dan in
Augustus in 1914. Met deze tonnen gouds
zullen wij in het buitenland de grondstoffen
koopen, die voor den oorlog noodig zijn.
En ook zullen wij wapens en vliegtuigen
koopen."
De minister eindigde zijn betoog met een
beroep op de vaderlandsliefde der Fran-
schen: „De spaarpenningen zullen spon
taan belegd worden in schatkistbiljetten en
schatkistleeningen, waardoor de oorlog ge
financierd zal kunnen worden. Dat is de
weg, die wij gaan volgen.
Dat is de veldslag, dien wij zullen leve
ren. Om dezen te winnen is het niet noo
dig uw goedkeuring te vragen en uw geest
drift op te wekken, want de vaderlandslief
de van ons volk is de sterkste ter wereld.
De minister .van financiën heeft niet
tot uw gevoel, maar tot uw verstand
willen spreken. Dit zijn de redenen waarom
ik hoop en zeker ben van de overwinning.
Op 11 November 1918 heeft Duitschland
moeten zwichten voor de meerderheid van
het oorlogspotentieel der geallieerden. De
ze meerderheid blijft. Zij is misschien zelfs
nog grooter. Het gewicht van de twee
machtigste rijken ter wereld, dat van En
geland en het onze, is in de weegschaal
geworpen wij zullen overwinnen omdat
de sterksten zijn."
Tot zoover Reynaud. Men ziet het: Enge-
Een speciale correspondent van het A.N.
P. heeft te Thisted in Denemarken een on
derhoud gehad met den heer Van Dam, den
kapitein van het op een mijn geloopen en
gezonken Nederlandsche stoomschip
„Mark".
De kapitein, die niet ernstig gewond is,
verklaarde, dat de „Mark" op weg was van
Finland naar Nederland. Zaterdagmiddag
te kwart voor een stootte het schip op een
mijn. Het schip bevond zich toen op 56 gra
den 45 minuten Noorderbreedte en 4 gra
den 4 minuten Oosterlengte.
In verband met het mijnengevaar bevon
den alle officieren zich voor den uitkijk op
de brug. Geen van hen heeft echter iets
van een mijn gezien.
De mijn trof het schip aan de boeg stuur
boordzijde. De „Mark" maakte onmiddellijk
sterk slagzij, zoodat de bemanning dadelijk
in de booten moest gaan.
GEEN TIJD!
Dit geschiedde zeer ordelijk, doch er was
geen tijd meer om de scheepspapieren of
persoonlijke eigendommen mee te nemen.
Verscheidene leden van de bemanning,
die door de ontploffing zeer geschrokken
waren, waren sterk onder den indruk.
De tocht in de reddingsbooten was zeer
vermoeiend. In de reddingssloepen bevon
den zich, zooals voorgeschreven, de nood
rantsoenen, beschuit en water. Twee dagen
lang hebben de opvarenden in de booten
gezeten en bij slecht weer getracht naar
de kust te roeien.
De kapitein verklaarde tenslotte, dat de
„Mark" ongetwijfeld op een mijn is geloo
pen en dat er geen sprake is van torpedee
ring.
De schipbreukelingen zullen zoo spoedig
mogelijk naar Nederland terugkeeren.
Naar het Engelsch
door
T. TEN HAVE—
v. d. MADE.
57).
Maar men kreeg niet veel opheldering
Toen kwam er ojnieuw een groote golf
van opwinding. Het nieuws kwam van
buitenaf, van agenten en vrienden uit het
Oosten. Er zouden ingenieurs, landmeters
en monteurs naar Buffalo Point worden
gezonden! Het was absoluut zeker En wat
erger was, er kwamen dringende orders
binnen, dat men dadelijk daar moest koo
pen en zich door geen prijs laten weerhou
den.
Peter McSwain en Mike Callahan lieten
geen gelegenheid voorbij gaan om het
nieuws met de noodige overdrijving verder
te bazuinen.
Terwijl de vrouwen en kinderen van
Snake's Fall in het kerkje den dienst volg
den en uit volle borst meezongen, stond
Peter in zijn gelagkamer te midden van
een groep handelaren, die allen om het
hardst scholden op de schurken, die het
gras voor hun voeten hadden weggemaaid.
Hij gaf onvermoeibaar overal antwoord op
en zooals hij zichzelf zou willen beschrij
ven „stuurde de oude boot over een
ruwe zee".
Er had iemand beweerd, dat Buffalo
Point zeker met Slosson onder één hoedje
had gespeeld, zoodat deze de aandacht had
De Regeeringspersdienst meldt:
De huidige omstandigheden hebben ten
gevolge, dat eenerzijds door het vervullen
van dienstplicht tal van vacatures ont
staan, terwijl er anderzijds vele werkloozen
zijn. Meer dan ooit is het noodig, dat vraag
en aanbod op de arbeidsmarkt tot elkaar
gebracht worden. Daartoe dient zooveel
mogelijk te worden bevorderd, dat arbei
ders daar werken, waar hun arbeids
kracht het nuttigst kan worden aange
wend. De minister van Sociale Zaken heeft
deswege de bestaande regeling betreffende
het verleenen van financieele tegemoetko
ming bij het verrichten van arbeid buiten
de woonplaats herzien, met het doel om
belemmering van nuttige verplaatsing
van arbeidskrachten zooveel mogelijk
te voorkomen. De wijzigingen gelden van
1 September 1939 af. Dit alles betreft het
verrichten van arbeid buiten de woonplaats
binnen de Nederlandsche grenzen.
Voorts heeft de minister een beroep ge
daan op de gemeentebesturen, om bij her
nieuwde werkloosheid van werklieden, die
elders werk hadden gevonden en deswege
verhuisd waren, geen rekening te houden
met gemeentelijke vestigingsbepalingen.
land en Frankrijk speculeer en op een nieu
we uitputting zoowel van het economisch
als moreel weerstandsvermogen van
Duitschland. De speculatie ligt voor de
hand, maar zou de heer Reynaud tijdens
zijn radiorede niet telkens één vraag in
zich hebben voelen rondspoken? „Rus
land, wat zal Rusland doen? Dat Rusland,
dat vermoedelijk wel in staat is, om het
Duitsche Rijk economisch heel lang op de
been te houden?"
afgeleid, terwijl de anderen op die manier
gelegenheid hadden gehad de zaken voor
Buffalo Point te regelen. Peter hapte da
delijk toe.
„Jullie zijn me een stelletje snuggere
kerels", riep hij met een soort medelijden
de minachting uit. „Jullie durven de ka
stanjes niet uit het vuur te halen. Jullie
wilt duizend procent winst voor vijf pro
cent moed. Dat zouden jullie willen. Wat
schiet je ermee op, hier te zitten razen.
Zet je tanden liever op elkaar en steek je
handen uit de mouwen van je Zondagsche
pakje! Ik word al dat gepraat beu. De
waarheid is, dat jullie begint in te zien, dat
je je vingers gebrand hebt aan dien Slos
son.
Slosson was de agent van den spoorweg
en jullie dachten met je vijf procent her
sens, dat je niets anders hoefde te doen
dan hem te volgen. En toen hij er met mijn
span vandoor ging, wisten jullie niet, hoe
je moest kijken. Jullie verschiet eerst al je
kruit hier in Snake's, terwijl de spoorweg
intusschen naar Buffalo Point gaat. En nu
durven jullie geen kleur te bekennen,
voordat het depót eenmaal op Buffalo
staat. En wat dan? Dan kun je hooge prij
zen betalen of weer vertrekken en dan
hebben jullie enkel tijd verknoeid. Ik ben
wijzer ,ik zet niet alles op één kaart, ik
heb ook grond op Buffalo Point, dus het
blijft mij hetzelfde, waar het depót komt."
Mike Callahan praatte op dezelfde ma
nier tegen zijn gehoor in den huurstal, die
's Zondags gewoonlijk een verzamelplaats
was, waar het laatste nieuws werd bespro
ken. Maar Mike, die instructies had, deed
er nog een schepje op. Hij vertelde over
Internationaal bureau tot uitgifte van
bonboekjes.
De diplomatieke medewerker van de
„Berliner Boersenzeitung" houdt zich on
der het opschrift: „De Britsche dictatuur"
bezig met het Engelsche optreden tegen
de neutralen. „Engeland, aldus de schrijver
o.a., houdt rekening met de militaire zwak
te der neutralen, met hun afhankelijkheid
van de Britsche welwillendheid ter zee en
met de omstandigheid, dat het gemakkelijk
is elk hunner afzonderlijk te brengen tot
het accepteeren van neutraliteitsschendin-
gen. Dit standpunt is slechts zoolang houd
baar, als de neutralen afstand doen van die
solidaire neutraliteit, die te allen tijde ver
wezenlijkt en met succes tot gelding ge
bracht kan worden. Hoe eerder zij de tan
den laten zien, hoe vastberadener zij de be
langen van het neutrale blok behartigen,
des te ongestoorder zullen zij in het genot
van den vrede blijven en bevrijd worden
van de beperkingen van hun handel, die
hun door de Engelsche dictatuur ter zee
opgelegd zijn. Duitschland neemt deze ont
wikkeling met toenemende aandacht waar
en zou het niet begrijpen, wanneer iets,
wat ook, nagelaten zou worden of wanneer
de Engelsche vergrijpen met bevangen toe
geeflijkheid gepasseerd zouden worden.
Ingaande op de Engelsche contrabande
bepalingen wijst de „Boersenzeitung" erop,
dat deze bepalingen Engeland ieder ingrij
pen tegen den handel der neutralen zouden
veroorloven. Engeland, zoo schrijft het
blad, is er reeds mee bezig om van de neu
tralen een totale onderwerping onder de
Britsche controle te eischen. Teneinde het
schootsveld tegen de neutrale schepen vol
kenrechtelijk voor zich vrij te maken, heeft
het reeds in Juni de desbetreffende artike
len van de algemeene acte opgezet, welke
het verplicht hadden gesteld tot erkenning
van een internationaal scheidsgerecht in
oorlogstijd in geval van conflicten met neu
tralen.
Engeland verwacht, dat de wereld Enge
land als het internationale bureau tot uit
gifte van broodkaaren en bonboekjes zal
aanvaarden.
De doodzonde van Duitschland in Engel
sche oogen is niet Bohemen of Polen, maar
bestaat in de poging om zich door het Vier
jarenplan en de beveiliging van zijn eco
nomische levensruimte in het Oosten en
Zuid-Oosten, te willen onttrekken aan de
Britsche controle en daarmede aan de af
hankelijkheid van Engeland.
Engeland vreest niets zoo zeer als dat
het voor de eerste maal aan een natie zou
kunnen gelukken zich te onttrekken aan
de Engelsche suprematie en daarmede den
band te breken, waarmede de volkeren ple
gen te staren naar den Engelschen boa
constrictor."
Het persbureau Stefani meldt uit Rome:
Alle Italiaansche bladen publiceerden giste
ren een artikel, dat onder het opschrift
„Italië en zijn lotsbestemming" cursief ge
drukt in de „Popoio d'Italia" was ver
schenen.
In dit artikel wordt met name verklaard;
Op de wijzerplaat der geschiedenis gaat
een groot uur voorbij, een van die ver
schrikkelijke en beslissende uren, welker
voorbereiding bijwijlen tientallen jaren
vergt.
Dit is het uur van Versailles, welks
voorbereiding teruggaat tot 23 Maart 1919,
toen de eerste fascistische groep werd ge
sticht, die rond Mussolini een handjevol
overlevenden vereenigde, die zoo juist den
strijd hadden geëindigd en niettemin weer
tot den strijd werden geroepen. Deze eerste
fascistische strijdgroep vormde de eerste
onmiddellijke reactie van de troepen, die
uit het bloedbad waren gekomen en hadden
bevonden, dat de overwinning, waarvoor
Italië een enorme bijdrage in bloed had ge
leverd, was verminkt geworden en ver
ijdeld, door vier vampyrs, die aan een ope
ratietafel hadden plaatsgenomen alsof het
een diner betrof. Wij allen gevoelden de
woede voor de wijze, waarop Italië behan
deld was en wij zwoeren de herovering
daarvan om Italië terug te geven wat aan
dit land was ontstolen.
Sedert 23 Maart 1919 gelooft en gehoor
zaamt het Italiaansche volk aan den Duce
in den strijd tegen Versailles. Het is met
deze trouw, dat het Italiaansche volk het
keizerrijk heeft heroverd en het zal verde
digen. Het is met deze zelfde trouw, dat het
fascistische Italië vandaag, zooals het dat
gisteren deed, de orders van Mussolini af
wacht. Het fascistische Italië weet, dat het
zich op dit oogenblik voor zijn eigen lots
bestemming geplaatst ziet en gelooft daar
om meer dan ooit aan den Duce.
GEEN AFRIKANERS NAAR HET
FRONT.
In een boodschap aan het Zuid-Afrikaan-
sche volk zegt generaal Smuts, de nieuwe
minister-president der Unie van Zuid-Afri-
ka, dat de Zuid-Afrikaansche regeering zich
niet voorstelt strijdkrachten op de been te
brengen, welke over zee gezonden zouden
worden, om in Europa te strijden. De rol
van Zuid-Afrika zal beperkt worden tot be
scherming van de Zuid-Afrikaansche Unie
en haar belangen, met inbegrip van Zuid-
West Afrika.
In een beschouwing over de economische
positie van Duitschland zegt het Fransche
agentschap Havas, dat Duitschland voor de
keus staat: een korte oorlog of een verloren
oorlog.
Havas motiveert deze uitspraak als volgt:
Een gemotoriseerde divisie gebruikt dui
zend liter benzine per km. De wereldpro
ductie van petroleum bedraagt ongeveer
290 millioen ton, waarvan 182 millioen uit
de Ver. Staten komen, 28 millioen uit de
Sovjet-Unie, 26 millioen uit Venezuela, 10
millioen uit Iran, 7 millioen uit Roemenië
en 4 millioen ton uit Irak. Sedert den aan
vang der vijandelijkheden zijn al deze lan
den op twee na in feite gesloten voor
Duitschland. De eenige eventueele uitzon
deringen zijn de Sovjet-Unie en Roemenië,
maar de Roemeensche productie, aangeno
men, dat het Duitsche Rijk er de volle be
schikking over zou hebben, vormt slechts
een gering gedeelte van de behoefte van
Duitschland in oorlogstijd. Wat de Sovjet-
Unie betreft, haar productie is bijna geheel
noodig voor het binnenlandsch gebruik,
zoodat het voor uitvoer beschikbare over
schot nauwelijks 2 millioen ton bedraagt.
De Poolsche en de Duitsche productie sa
men bedragen ongeveer 1.500.000 ton. On
danks al hun pogingen hebben de Duitsche
technici het niet verder kunnen brengen dan
1.200.000 a 1.700.000 ton synthetische ben
zine tegen een prijs die viermaal hooger is
dan de wereldprijs.
Aangenomen, dat voor een enkel front
van duizend km Duitschland meer dan
30.000.000 ton benzine zou noodig hebben
om den oorlog een jaar te voeren, kan hier
uit de conclusie worden afgeleid, dat na
uitputting van de noodzakelijk beperkte
voorraden, Duitschland weldra benzinege
brek zal hebben.
Wie in de eenzaamheid nog voort
gaat met zijn tegenstanders te vechten,
verspilt zijn krachten.
de plannen van de ingenieurs en de land
meters van den spoorweg en hij verzekerde
zijn toehoorders, dat hij zich niet vergiste,
hij had het zelf gehoord.
Hij zat op zijn omgekeerden emmer in
de open deur van zijn stal.
„Gelukkig heb ik mijn geld in mijn paar
den en wagentjes gestoken. Maar ik hoor
alle menschen klagen. Ik moest gisteren
een stel menschen naar Mallinsbee rijden,
naar het kantoor op Buffalo Point. Dat
waren allemaal gasten van hem. Den hee-
len weg hadden ze 't nergens anders over
dan over het depót enzoovoort. Heeft een
van jullie ooit den naam Carbhoy ge
hoord
Iemand wist te vertellen, dat Carbhoy
de president van den Uuion Spoorweg was,
waarop Mike knipoogde en zei:
„Juist. Zoo zeker als de heilige Patrick
de slangen van Ierland verdreef, was er
één van hen, die Carbhoy heette. Ik hoor
de iemand hem zoo noemen. En de man,
die Carbhoy genoemd werd, hoorde ik zeg
gen, dat de ander zijn snuit moest dichthou
den. Niet in die woorden, natuurlijk, hij ge
bruikte een millionnairsuitdrukking. Dat
waren Malinsbee's gasten. Waar ze nu zijn,
weet ik niet. Ik heb ze niet mee terugge
nomen."
Was het een wonder, dat dit als een loo
pend vuurtje door het dorp ging? Maar
De laatste geschriften van de militaire
deskundigen aan de andere zijde van den
Rijn aldus Havas bevatten alle een
pertinente weerlegging van de hersenschim
van een verpletterende overwinning. In een
boek, getiteld „Een militaire politiek"
geeft generaal Von Metzch de volgende uit
eenzetting: „Elke kans op succes gaat voor
ons verloren als wij niet op verrassende wij
ze kunnen opereeren. Nooit zullen wij een
totale numerieke meerderheid hebben. La
ten wij ook de beteekenis van het effect,
veroorzaakt door een strategische verras
sing, niet overschatten. Het oogenschijn-
lijke succes bij het begin garandeert in geen
enkel opzicht het eindsucces. En de af
schuw, veroorzaakt door een brutale-ver
breking van den vrede met veronachtza
ming van alle gebruikelijke gewoonten, kan
zelfs een verergering van de militaire situ
atie veroorzaken uit het oogpunt der bui-
tenlandsche politiek» Onweerstaanbare
stootkracht, dat is voor ons Duitschers de
eenige kans om den oorlog te winnen.
„EEN ECONOMISCHE OORLOG IS
EEN LANGE OORLOG,"
De groote vlootmogendheden zullen al
tijd trachten den strijd tegen de cofttinen-
tale mogendheden te voeren door middel
van den economischen oorlog.
Zoodra de groote vlootmogendheden aan
den oorlog deelnemen, moet men dus reke
nen op een oorlog van langen duur".
Generaal Von Metzch noemt twee argu
menten die hem doen vreezen, dat deze eco
nomische oorlog voor Duitschland hopeloos
is, in de eerste plaats de meerderheid der
Engelsche en Fransche vloot en in de
tweede plaats de eenheid van Frankrijk
waar binnenlandsche crises minder militai
re beteekenis hebben dan in andere landen
en dat ingeval van nood als één man zal
marcheeren.
dat was de bedoeling ook.
Den Maandag daarop werd het resultaat
van hun werk al merkbaar. Onder het vele
bezoek dat Mallinsbee ontving, was ook een
deputatie van een paar handelsondernemin
gen.
Onder Gordon's leiding was het kantoor
geheel en al veranderd. De vroegere zitka
mer, die ook kantoor was geweest was nu
ingericht als werkkamer voor de klerken.
Gordon's vroegere slaapkamer was nu Mal-
linsbee's privé kantoor geworden en de an
dere slaapkamer was als Gordon's kantoor
ingericht. Er was niets meer te bekennen
van een compromis van woonhuis en kan
toor. Alles was zakelijk ingericht.
De deputatie kwam 's morgens en be
stond uit mr. Cyrus P. Laker en mr. Abe
Chester. Ze vertegenwoordigden twee
handelsondernemingen uit Chicago, die ge
negen waren dollars tot een getal van zes
cijfers in een goede onderneming te steken.
Mallinsbee was op hun komst voorbereid
en hij had een half uur te voren met -Gor
don beraadslaagd. Toen een klerk hen aan
diende, vonden ze Mallinsbee volledig uit
gerust met die leelijke oogklep voor zijn
eene oog en Gordon aan een klein tafeltje
bij het raam.
Abe Chester ging op den stoel zitten,
Laker zelf een anderen nam. De twee, die
dien de klerk voor hem neerzette, terwijl
binnen waren gekomen, vormden een sterk
contrast, de één was lang en mager, de an
der kort en dik en ademde zwaar. Doch
beiden waren zakenlui en tot alles in staat.
De lange opende het gesprek, terwijl hij
met zijn scherpe oogen onderzoekend naar
het spottende gezicht van den boer keek.
Even had hij weifelend naar den persoon
Havas voegt hieraan toe, dat de voorspel
lingen van Von Metzch op het oogenblik
stuk voor stuk uitkomen. Duitschland zoekt
de overwinning in Polen door een „onweer
staanbare stootkracht". Maar voordat zelfs
een gedeeltelijke beslissing is gevallen,
hebben Groot-Brittannië en Frankrijk, die
de zeeën beheerschen, den economischen
strijd aangebonden, waarvan Goering zelf
reeds de eerste resultaten moet erkennen.
Wat Frankrijk betreft, het marcheert in
derdaad als één man en het Duitsche volk
begint zich daarvan bewust te worden on
danks de wanhopige pogingen der leiden
de Nazi-kringen om dit te verbergen.
Vliegtuigen en tractors zijn niet genoeg.
Nog verbazingwekkender is het onlangs
gepubliceerde handboek van kolonel
Foertsch, „Krijgskunst gisteren en heden".
De schrijver leidt persoonlijk den pers
dienst van het rijksministerie van oorlog
-en kan dus beschouwd worden als de
woordvoerder van het opperbevel. Zijn
voornaamste conclusies omtrent de moder
ne legers zijn, dat hoe machtig zij ook zijn,
zij bijna automatisch de geëigende verdedi
gingsmiddelen verwekken. Een bij verras
sing begonnen oorlog acht hij nauwelijks
mogelijk, omdat er altijd een politieke
voorbereiding moet zijn, een periode van
crisis en spanning, gedurende welke maat
regelen aan beide zijden worden genomen.
Men kan niet in het geheim de groote mid
delen bijeen brengen, die noodzakelijk zijn
om het vijandelijk front te doorbreken.
Tenslotte toont Foertsch aan, dat de lucht
macht nooit een beslissende rol kan spelen
en dat gemotoriseerde divisies nooit vol
doende zijn om het terrein te bezetten, wat
toch voorwaarde blijft voor de overwinning.
Het is 21 jaar geleden, dat de Duitsche le
gers niet alleen Polen bezetten, maar Roe
menië, Joegoslavië, Hongarije, de Oekraïne
en de Baltische landen. Ondanks deze
graanschuren en voorraden, waarvan geen
enkele is verdwenen, bleef de débacle niet
uit.
Havas besluit met uit genoemd boek te
citeeren, dat het aldus begrijpelijk is, dat
de ex-keizer, geleerd door de ervaring, den
Fuehrer zou hebben gewaarschuwd, dat de
ze op weg is naar een veel grootere ramp
dan die van 18 jaar geleden.
van Gordon gekeken, die aandachtig over
zijn werk gebogen zat, doch Mallinsbee had
hem gerustgesteld met de woorden: „mijn
vertrouwde secretaris".
Mr. Laker begon met een houding van
openhartigheid aan te nemen en stak van
wal met een stem, die van onderuit zijn
schoenen scheen te komen:
„Onze opdracht is zeer eenvoudig, mr.
Mallinsbee." Hij glimlachte even, wat Gor
don, die hem vanuit zijn ooghoeken gade
sloeg als „onnoozel" registreerde. „We zou
den graag een paar kleine informaties van
u hebben, die u als zakenman stellig zult
kunnen billijken. Ziet u, we zijn genegen
om een paar honderd duizend dollar in de
zaken te steken, maar u begrijpt, dat dat
ervan afhangt, of uw inlichtingen gunstig
luiden."
„Er loopen verschillende geruchten, die
u kunt bevestigen of ontkennen", viel Abe
Chester kortaf in de rede. De fraaie zins
wendingen van zijn collega irriteerden hem.
„Juist", gaf Laker vriendelijk toe. „Er-
doen twee geruchten de ronde. Ten eerste,
dat de president van den Union Grayling
en Ukatan Spoorweg op het oogenblik uw
gast is. En ten- tweede, dat de spoorweg
het plan heeft, het depót hier te bouwen.
Is dat zoo?"
Mallinsbee's gezicht verried niets. Mr.
Laker dacht, dat hij glimlachte, Abe Ches
ter daarentegen was er van overtuigd, dat
er op het sterke gezicht geen spoor van
een lachje was te bekennen. Ze waren het
er echter over eens, dat ze het geen van
beiden op die oogklep hadden voorzien.
(Wordt vervolgd)