tyvwitteïule ^eetxu?0cfye s* lp
(&GOESCHE COURANT)
De regeering verlicht de zorgen
der gemobiliseerden.
Warschau biedt nog steeds
verwoeden tegenstand.
Hitler aan het Oostelijk front
Eere-salvo's knalden in
Den Helder
iDe Duitschers willen thans de stad uit
het Oosten aanvallen.
Aan het Westfront is het kalm.
Het parool van Mussolini.
Drijvende mijnen bij de
Waddeneilanden,
Gemobiliseerden en hun belasting
Engeland heeft een zuiver
geweten, zegt Eden.
„Men uite zijn meening met
mate."
Duitschland organiseert
„contra-blokkade"
Nieuwe regeling voor vergoeding
en verlof.
NUMMER 215 182e JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade Tel. 2863. Post-
,giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
lf 2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
TWEE BLADEN
EERSTE BLAD
NIDDELBUR6SCHE COURANT
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1939
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cént
per regel. Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct
De Duitsche zegetocht is, wat Warschau
betreft, gestuit. Als men de berichten uit
beide kampen tegen elkaar afweegt blijkt
duidelijk, dat de Polen succes hebben met
hun verwoede verdediging van de hoofd
stad. De Duitsche gemotoriseerde troepen
hebben niet verder kunnen doordringen
dan de Westelijke voorsteden.
De Poolsche artillerie is in stelling ge
bracht en bombardeert de wijken waar zij
Duitsche troepen vermoedt. Van den strijd
am Madrid hebben de Duitschers wel ge
leerd, dat een dergelijk gevecht groote
offers kan eischen. Zij schijnen daarom
in het Westen der stad niet meer aan te
vallen, doch zich te beperken tot het ver-
de|(ligen van de reeds in hun bezit zijnde
stellingen. Zij maken een omtrekkende
beweging, misschien om de stad ook uit
het Oosten aan te vallen. Wellicht is hét
echter de bedoeling, dat zij Warschau ge
heel omsingelen en isoleeren om de daar
gelegerde troepen ongevaarlijk te maken.
Zij zouden 'dan Warschau als het ware
willen belegeren en intusschen verder
trekken met het grootste gedeelte van
hun legermacht..
Havas meldt over den strijd om War
schau het volgende.
De aanvallen van de Duitsche troepen
welke door de verdedigers van Warschau
zjjn afgeslagen, waren gericht tegen de
voorstad Marymont in het Noordwesten
en in het Zuidwesten langs den straat
weg van Grojec.
De krachtige verdediging van Warschau
heeft deze aanvallen niet alleen tot staan
gebracht ,-doch met steun van de artil
lerie werden de aanvallers teruggedreven.
De vijand schijnt geen zware artillerie te
hebben en wil dit blijkbaar goedmaken
door heftige bombardementen uit de
lucht.
De geheele bevolking neemt deel aan
de verdediging. In den strijd hebben de
bataljons, welke gevormd worden door de
werklieden van Warschau, een eerste rol
gespeeld. De vrouwen brengen den strij
ders eten en drinken tot in de voorste li
nies. In de binnenstad hebben duizenden
vrijwilligers de diensten van de passieve
verdediging versterkt. Zij werken de vol
le 24 uur.
Bij een tegenaanval op Marymont zijn
Duitschers krijgsgevangen gemaakt. Zij
werden naar Warschau gebracht en on
dervraagd. Men bemerkte hierbij, dat
niemand van hen wist, dat Frankrijk en
Engeland aan Duitschland den oorlog
hadden verklaard en dat sedert een week
vijandelijkheden werden gevoerd aan de
Westgrens. Men vond op hen nat.-socialis-
tische bladen, o«a. „de Völkische" Beo-
bachter", welke geheel verschillend waren
van de nummers, welke op denzelfden dag
in Duitschland waren verkocht. Er is dus
een speciale pers ingesteld voor de solda
ten aan het front.
Havas meldt verder: Bovendien heeft
de Duitsche leugen van de inname van
Warschau slachtoffers gemaakt in de rij
en van het Duitsche leger. Een groep
Duitsche officieren, die meenden, dat
Warschau bezet was, kwam in een der
voorsteden met een auto rustig bij een
barricade. Zij werden door Poolsche sol
daten gevangen genomen, voor zij van
hun verbazing bekomen waren.
„De vijand is teruggeslagen."
Het Poolsche Telegraaf-agentschap deel
de in zijn dagoverzicht, dat gisteravond
,om 11 uur door de radio Warschau werd
uitgezonden, mede: „Alle pogingen der
Duitsche troepen om de Poolsche verde
digingslinie aan Narew en Boeg te ver
breken, zijn mislukt. Aanvaleln van snel
le gemotoriseerde afdeelingen, die ten
doel hadden de verblijven en woningen in
brand te steken of te vernielen, werden
door detachementen van de tweede linie
verijdeld. Het commando te Warschau
deelt mede: bij de luchtaanvallen op de
hoofdstad is ongeveer 20 procent der vij
andelijke vliegtuigen neergeschoten. Van
daag is een bombardementsvliegtuig mid
den in de stad gevallen. Ten Noorden van
Warschau is de vijand teruggeslagen. On
ze afdeelingen in den Westelijken sector
blijven de verdediging voorbereiden, na op
doeltreffende wijze slag te hebben gele
verd."
Het Duitsche Nieuwsbureau meldde gis
teravond laat uit het hoofdkwartier van
Hitier: „Ook heden heeft de Führer zich
per vliegtuig naar de voorste frontlinie be
geven, waar op het oogenblik de beslissing
van den grooten slag in Polen zich onweer
staanbaar voltrekt. Deze tweede vlucht
van den Führer leidde naar het centrum
van het operatiegebied tusschen Lodz en
Warschau, waar de ingesloten Poolsche
troepen wanhopig trachten naar het Oos
ten door te breken. Evenals gisteren land
de de Führer op een der oorlogsvliegvelden,
enkele kilometers achter het front, waar
een formatie gevechtsvliegtuigen gestation-
neerd was. De commandant kon den Füh
rer begroeten met het mededeelen der re
sultaten van den vorigen dag: vier en veer
tig Poolsche vliegtuigen vernield en tal
rijke vliegveldten, ver naar het Oosten ge
legen, vernietigd.
Gedurende den rit naar de voorste front
linies werd de Führer geestdriftig door de
troepen toegejuicht. Terwijl de tocht aan
vankelijk leidde door een gebied waar hier
en daar stukken Poolsch geschut, munitie
wagens, uitrustingstukken en ook eenige
Poolsche tanks, stukgeschoten en immobiel,
soms ook uitgebrand, lagen, namen de tee
kenen, die op strijd wezen, weldra toe. Op
de velden stonden zware Duitsche batterij
en, beschermd door afweergeschut, gereed
tot vuren. De Führer reed midden door
de voorste artillerie-stelling. De divisiestaf,
die in een half vervallen boerenhuis was
ondergebracht, meldde, dat alle Poolsche
pogingen met zware verliezen waren ge
strand op het Duitsche vuur. Toen de Füh
rer den staf verliet, trokken juist Duitsche
pantserwagens, gevolgd door artillerie en
licht veldgeschut voorbij. Eerst des namid
dags verliet de Führer de voorste linie om
naar zijn hoofdkwartier terug te keeren.
Het vanochtend uitgegeven communiqué
van het Fransche hoofdkwartier luidt:
ï(Aan het geheele front is het vannacht
kalm geweest!"
Het Fransche legerbericht van gister
avond meldde:
„Ondanks den vijandelijken weerstand,
zijn onze aanvallen voortgegaan belang
rijke vorderingen te verwezenlijken op een
front van ongeveer 20 km ten Oosten van
de Saar".
De politie te Genua heeft, volgens Ha
vas, vier Italianen gearresteerd, die on
juiste berichten verspreidden. Zij zijn ge
vangen gezet.
De Italiaansche bladen verklaren in
verband hiermee, dat in de huidige moei
lijke uren iedere Italiaan meer dan ooit
verantwoordelijkheidsgevoel moet toonen
en zijn eerste plichten niet moet verge
ten, nl. vaderlandsliefde en gehechtheid
aan het bewind. Hieraan wordt toege
voegd, dat Mussolini slechts een parool
heeft gegeven nl. „werken en zwijgen".
Slachtoffers van de „Willem van Ewijk"
begraven.
De vlaggenparade te Willemsoord had
vanmorgen een bijzonder karakter. Van al
le in de haven en op de werf liggende sche
pen en van de maritieme gebouwen aan de
buitenhaven werden vlag en geus halfstok
geheschen, ten teeken van rouw om de
slachtoffers van de ramp, die Vrijdagmid
dag den mijnenveger „Willem van Ewijk"
trof en waarvan er heden vier ten grave
werden gedragen.
Op de algemeene begraafplaats te Huis
duinen werd ter aarde besteld het stoffelijk
overschot der béide officieren, den com
mandant van de „Willem van Ewijk", den
luit. ter zee 1ste klasse J. E. ten Klooster
en den luit. ter zee der Kon. Marine-reser
ve G. Anema.
Tegen een uur werd de rouwstoet voor
het Marinehospitaal en het directiegebouw
geformeerd. Voorop de tamboers en pijpers
van de mariniers, daarachter de stafmuziek
der Kon. Marine o.l.v. kapelmeester Leisti-
kow. Vervolgens kwam het vuurpeleton
der mariniers.
Achter het vuurpeleton volgden 24 on
derofficieren, die als dragers fungeerden,
12 voor elke baar. Hierachter reden de
twee lijkauto's.
Aan het hoofd der in ceremonieel tenue
gestoken militaire troepen liep de luit. ter
zee 1ste klas G. B. Salm, die het com
mando voerde.
Langzaam, in paradepas, onder de treur
muziek van de stafmuziek, die treurmar-
schen van Chopin en Beethoven speelde,
afgewisseld door het geroffel en gefluit
van de tamboers en pijpers, bewoog de
lange, indrukwekkende stoet zich naar de
begraafplaats. Overal langs den weg, doch
vooral in de binnenstad, hadden zich dui
zenden opgesteld, om het plechtig en in
drukwekkend schouwspel van deze militai
re begrafenis gade te slaan.
Mannen ontblootten eerbiedig het hoofd
bij het passeeren van den rouwstoet; mili
tairen brachten een saluut.
OP DE BEGRAAFPLAATS.
Op de begraafplaats had zich intusschen
ook reeds een groote menigte belangstel
lenden verzameld, waaronder tal van mili
taire autoriteiten. H. M. de Koningin werd
vertegenwoordigd door den gep. schout-bij
nacht C. baron de Vos van Steenwijk. Kapt.
ter zee J. G. v. d. Berg vertegenwoordigde
den minister van defensie en kapt. ter zee
J. W. G. van Bengel den chef van den
marinestaf.
Elke kist, gedragen door 12 onderoffi
cieren, was bedekt met de Nederlandsche
vlag, waarop gehecht waren sabel, steek
en epauletten van den overledene.
Na twee eere-salvo's daalden de kisten
in het graf. Daarop werd het derde en laat
ste salvo gelost. Vele kransen, waaronder
een van de Kon. Marine, dekten de beide
graven.
Men meldt ons: Om 10,30 uur heden
morgen werden in de Vliestroom drijven
de mijnen gemeld. In Texelstroom bij
Oude Schild zijn twee 'drijvende mijnen
gemeld, welke door marinevaartuigen
worden gevolgd.
Van verschillende zijden komt de vraag
of een dienstplichtige, die onder de wa
penen geroepen is, uitstel van betaling voor
zijn belasting kan krijgen.
Uit Den Haag meldt men ons dienaan
gaande
In antwoord op deze vraag, die door een
groote aantal belastingplichtigen is gesteld,
kan het volgende worden medegedeeld:
De met de invordering belaste ontvanger
kan, onder door hem te stellen voorwaar
den, uitstel van betaling verleenen. Men
wende zich dus in daartoe leidende gevallen
mondeling of schriftelijk tot dien ontvan
ger, onder vermelding van de omstandighe
den, dien den belanghebbenden tot het
vragen van uitstel nopen.
Kan iemand, die in Augustus een nieuw
rijwielbelastingmerk heeft gekocht en daar
na als dienstplichtige onder de wapenen is
geroepen, dit belastingmerk weder inleve
ren met geheele of gedeeltelijke teruggaaf
van de betaalde belasting
Dit kan niet. De rijwielbelasting ad
2,50 is verschuldigd, ongeacht hoe vaak
en hoe lang men in een belastingjaar een
rijwiel gebruikt.
Gedeeltelijke teruggaaf bij afschaffing
van een rijwiel of bij staking van het ge
bruik van een rijwiel kent de wet niet.
Een automobilist, die blijkbaar den raad
der regeering om zuinig te zijn met benzine
goed in zijn ooren geknoopt heeft, vraagt:
Kunnen wij, aangezien wij, om benzine te
besparen, onze auto niet gebruiken, aan
spraak maken op restitutie van reeds be
taalde motorrijtuigenbelasting
Indien de uitgereikte belastingkaart gel
dig is tot het einde van het loopende be
lastingjaar, dus tot en met 30 April 1940,
kan men tegen inlevering van de kaart bij
den ontvanger te wiens kantore zij is afge
geven, restitutie verkrijgen van de belasting
over de twee nog niet ingetreden kwarta
len.
Is de belastingkaart slechts voor drie
„Het Nat.-Socialisme moet van de aarde
verbannen worden".
De nieuwe minister voor de Dominions
in het Engelsche oorlogskabinet, heeft gis
teravond een radiorede uitgesproken, die
uitgezonden is o.m. naar de Ver. Staten en
naar het geheele Britsche rijk.
In deze rede zeide Eden o.m. het volgen
de:
Een week is voorbijgegaan sedert dit land
zichzelf in oorolg bevond met de nat. so
cialistische heerschappij in Duitschland en
thans zijn wij een eensgezind volk, dat nau
wer onderling verbonden is in onze gemeen
schappelijke vastberadenheid dan ooit in
onze geschiedenis.
Eden besprak vervolgens de redenen van
deze opmerkelijke eensgezindheid, zeggen
de: in de eerste plaats hebben wij een goed
geweten, omdat de regeering er niet alleen
naar heeft gestreefd om den vrede te be
waren, maar ten behoeve van den vrede
groote risico's op zich heeft genomen.
Thans springt een feit in het oog, n.l. dit,
dat wij voor den oorlog uitbrak, alles de
den wat woorden konden doen om onze
houding ondubbelzinnig duidelijk te maken
aan de Duitsche heerschers opdat er en
hier maak ie gebruik van de eigen woorden
van den eersten minister geen „tragische
dubbelzinnigheid" zou kunnen bestaan.
Alle beweegredenen zijn Hitier aangebo
den, aldus vervolgde Eden, om den weg te
betreden van vreedzame onderhandelingen
en de Poolsche regeering had dit beginsel
aanvaard. Maar Hitier heeft opzettelijk en
met vaste bedoeling onderhandelingen on
mogelijk gemaakt. De Duitsche rijkskanse
lier ging zoover met zijn cynische veinzen,
dat hij eindelijk Polen binnenviel omdat Po
len ingebreke bleef de vredesvoorstellen te
aanvaarden die het zelfs nooit van de Duit
sche regeering had ontvangen. Er heeft
nooit een meer flagrante bespotting van in
ternationale goede trouw bestaan.
Hitier verkoos geweld, Hij heeft de keu
ze gemaakt en moet de beslissing onder
gaan. Voor ons is er thans geen terugkeer,
zeide Eden. Wij hebben geen twist met het
Duitsche volk, maar er kan geen blijvende
vrede zijn vóór het nationaal-socialisme en
alles wat het vertegenwoordigt aan onder
drukking, geweld en gebroken trouw, van
de aarde is verbannen. Dit is een zaak, die
geen compromis toelaat.
In de eerste plaats dus zoo herhaalde
Havas meldt uit Brussel: Het bestuur
van de Belgische Socialistische partij
heeft een manifest gepubliceerd, waarin
wordt gezegd, dat de geest van de door
de Belgische regeering geproclameerde
neutraliteit de gewetens vrij laat, doch de
meening moet met matiging worden ge
uit, opdat de poging der regeering, om
te verhinueren, dat het land het slagveld
wordt van Europa zooals in 1914, succes
hebbe! In het manifest wordt den Socia
listen gevraagd discipline te toonen en
trouw te bl'iven aan het ideaal van vre
de en vrijheid.
Uitgebreide controle door Duitsche
duikbooten,
Duitschland zal, in antwoord op de En
gelsche blokkade van Duitschland, uitge
breide maatregelen nemen om hierop in ge
lijken geest te antwoorden. Volgens een of
ficieus bericht denkt men dit het best te
bereiken met behulp van duikbooten.
Volgens Berlijn komt de Engelsche con-
tröle op contrabande neer op een algehee-
le beperking van het internationale han
delsverkeer, ook van dat der neutrale lan
den, in zooverre Engeland dit voor zijn
eigen doel goed dacht.
Duitschland beweert thans' te zullen ant
woorden met een even strenge blokkade,
het opstellen van contrabandelijsten en het
noteeren van firma's, die handel drijven
met Engeland op een z.g. „zwarte lijst".
Duitschland zal met alle middelen ver
hinderen, dat oorlogsmateriaal en levens
middelen Engelsche havens bereiken.
Eden is ons geweten zuiver, maar in de
tweede plaats hebben wij een goed geheu
gen.
Reuter meldt verder: Na vervolgens de
reeks van Hitiers gebroken beloften en ter
zijde geschoven verbintenissen te hebben
opgesomd, vroeg Eden hoe het mogelijk
was aan de conclusie te ontkomen, dat het
verdrag van Versailles geen grief was; die
herstel behoefde, maar een voorwendsel
voor het gebruik van geweld.
De Regeeringspersdienst te Den Haag
meldt het volgende:
Bij de regeering zijn eenige maatregelen
in voorbereiding, welke strekken om de
maatschappelijke zorgen van dé buitenge
woon onder de wapenen geroepen dienst
plichtigen zooveel mogelijk te verlichten.
Daartoe zal o.a. het bedrag, dat ten;
hoogste aan kostwinnersvergoeding kan
worden toegekend, van 2,50 op 3,per
dag worden gebracht, terwijl in bijzondere
gevallen het bedrag van 3,met machti
ging van den minister van Defensie nog
eenigermate zal mogen worden overschre
den.
Dit wil niet zeggen dat alle vergoedin
gen verhooging zullen ondergaan, maar dat
in sommige gevallen, waarin thans reeds
2,50 per dag aan vergoeding wordt ge
noten, doch waarin dit bedrag niet vol
doende blijkt in verband met den achter
uitgang van de gezinsinkomsten, en b.v. in
verband met de groote van het gezin, de
vergoeding kan worden verhoogd. Verder
zal de verhooging soms noodig blijken ten
aanzien van gezinnen, die in het buiten
land verblijf houden, daar in verschillende
streken in het buitenland een andere maat
staf voor levensonderhoud moet gelden dan
hier te lande.
Voorts is een regeling te wachten, welke
beoogt steun te verleenen aan diegenen,
die door opkomst in militairen dienst in
onoverkomelijke moeilijkheden zijn geraakt
en met toekenning van kostwinnersvergoe
ding niet of niet voldoende geholpen zijn.
De regeering heeft het hoofdbestuur van
de Kon. Nat. Vereeniging tot steun aan
miliciens bereid gevonden zich met de uit
voering van deze regeling te belasten.
Daar deze vereeniging voor dit doel niet
over voldoende geldmiddelen beschikt,
heeft de regeering haar een zeker bedrag
aan subsidie toegezegd met de bepaling,
dat deze subsidie zal worden verhoogd met
een gelijk bedrag als de vereeniging van
andere zijde aan bijdragen mocht ontvan
gen. Wanneer dus iemand de vereeniging
steunt, hetzij met 100,hetzij met een
kwartje of een dubbeltje, kan hij er op re
kenen, dat het Rijk er evenveel bijlegt.
Het adres van de vereeniging is: Amster-
dam-C„ Weteringschans 96, terwijl het
nummer van de postrekening is 12459.
maanden geldig, dan kan* men volgens de
wet geen aanspraak op teruggaaf maken.
Verlofregeling.
Ook is een verlofregeling in voorberei
ding, doch eerst moet nog worden nage
gaan, in hoeverre de toestand het verlee
nen van verlof gedoogt. Voorshands zal het
verlof in elk geval slechts op beperkte
schaal kunnen worden verleend.
De regeering hoopt, geleidelijk eenige
uitbreiding aan het verlof te kunnen ge
ven.
Het is van belang, dat afgescheiden
van deze regeeringsmaatregelen ook van
particuliere zijde alles in het werk wordt
gesteld om de moeilijkheden en zorggn,
welke op de schouders van de gemobili
seerden of van hun gezinnen rusten, zoo
veel mogelijk te helpen verlichten.
Uit maatschappelijk oogpunt is het ge-
wenscht, dat de plaatsen, die als gevolg
van de mobilisatie zijn opengevallen, weder
geheel worden bezet. De regeering heeft
in dit verband met groote waardeering
vernomen, dat zeer vele werkgevers hun
onder de wapenen geroepen personeel niet
of althans slechts tijdelijk hebben doen be
zetten door niet-gemobiliseerden, opdat de
gemobiliseerden, wanneer zij weder uit
dienst komen, in hun oude betrekking kun
nen terugkeeren.
Bovendien hebben vele werkgevers het
verschil tusschen loon en kostwinnersver
goeding geheel of voor een deel weggeno
men door het toekennen van een toeslag.
De regeering beseft volkomen, dat niet
alle werkgevers aldus kunnen handelen,
met name niet zij, die ten gevolge van de
algemeene mobilisatie zelf in min of meer
groote moeilijkheden zijn komen te ver-
keeren. Echter moge de regeering een op
wekking richten tot alle werkgevers, die
tot heden in dit opzicht hun standpunt nog
niet hebben bepaald, om ten behoeve van
onze gemobiliseerden zoo ver to gaan,
als in verband met hun eigen omstandig
heden mogelijk wordt geacht.
OPROEP AAN HET PUBLIEK.
Ook het publiek kan onder de huidige
omstandigheden steun aan gemobiliseer
den verleenen. Vele zaken kunnen in stand
worden gehouden, indien men eenige in
schikkelijkheid betoont, bijvoorbeeld door
waren, welke anders aan huis worden be
zorgd, zelf af te halen of te doen afhalen.
In sommige zaken blijft de echtgenoote van
den gemobiliseerde achter, die niet in
staat is het bedrijf gaande te houden, ter
wijl hulp niet is te krijgen of niet kan wor
den betaald. Hier kan alleen uitkomst wor
den gebracht, wanneer anderen die over
vrijen tijd beschikken 'belangeloos de be
hulpzame hand bieden.
De regeering doet een beroep op ieder
een, die daartoe in staat is, om te doen
wat in zijn vermogen ligt om de zorgen van
de gemobiliseerden te helpen verlichten.
