GOESCHE COURANT) BENZINE BESPAREN ep £eetitxr0cfye De duikbootoorlog in alle felheid ontbrand. „Het Poolsche leger is niet ernstig aangetast."! C. DE LEEUW Hoe het Westelijk front-1939 eruitziet Engelsche en Duitsche onderzeeërs jagen öp handelsschepen. De Duitsche troepen op 60 km. van Warschau Zwakke punten in de Siegfried-linie Engelsche en Fransche schepen in den grond geboord. OOK DE „MARS" VERVULT EEN MOOIE TAAK. Een Poolsche generaal gevangen genomen. Ergens op den Oceaan Het Duitsche legerbericht meldt nieuwe successen. DUITSCH PERSONEEL BIJ DE „STANDARD OIL" ONTSLAGEN. De Duitschers hebben nog geen beslissenden slag gewonnen. De keus der Poolsche leiding. „Nog geen beslissende slag." HET PAMFLETTENBOMBARDEMENT DER ENGELSCHEN. Dan een D> K. W. R.T. 1 L. op 50 a 60 K.M. Nog altijd 245 Gulden (Ingez. Med.) BETONNEN GEWELVEN ONDER BEROEMDE WIJNBERGEN. Med.) VI. VARA. 9,00 VARA. Mor- pia- rkest. Gram. Gram, chiitz" olcef-'s Voor el en 6,28 Gram. 7,23 8,00 Re- con- 10,40 Jazz- 1RV. Ber., 10,30 iet pi- „Lau- 1,00 Chr. vartet 5,30 hierna 7,45 8,15 disten. Kaiser Verv. half- 11,25 mordr. Orgel- 1,20 Vlezzo- luis- ork. akter- Gram. en so- Orgel- )-Sym- 9*20 10,35 msork. The Ber. en 2,35 4,20 Viool- en 7,20 vordr. onmuz. nc en 35 en Om- i On- Herm. ekend. 1st. NUMMER 212 182e JAARGANG Dagblad. Uitgave C.V. De Middel- burgsche Courant. Bureaux: te MIDDELBURGSt. Pieterstraat 28, Tel. Redactie 269, Administratie 139; te GOES: Turfkade Tel. 2863. Post giro 359300. Abonnementsprijs voor Middelburg en 'Goes 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Weekabonne menten in Middelburg en Goes 18 ct. TWEE BLADEN EERSTE BLAD MIDDELBURGSCHE COURANT VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1939 Advertentiën 30 cent per regel, ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum 2.10. „Kleine Advertenties", maximum 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau v. d. blad" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ct. De „duikbootoorlog" is thans in vollen gang. Van overal op de wereld komen be richten binnen' over aangehouden en tot zinken gebrachte schepen. Geen Duitsch, Engelsch of Fransch koopvaardijschip kan zich veilig voelen op zee. In de oneindigheid van water en lucht kan plotseling onge zien voor de bemanning van het handels vaartuig een kleine stip opduiken. Door de radio komt het bevel „onmiddellijk in de booten; U wordt getorpedeerd." En in een kwartier is alles afgeloopen. Of erger wellilcht nog: het schip is ver van den wal en het krijgt bevel in de rich ting van het land te stoomen. Een duik bootofficier komt aan boord en neemt mee wat van zijn gading is. De radio wordt on klaar gemaakt. En het schip stoomt op, urenlang tot de duikbootkapitein denkt, dat de open reddingbooten het land wel kunnen halen. Dan moet de bemanning aan de riemen. Een bellenbaan schiet door het water, een ontploffing volgt en het schip zinkt. De duikboot vervolgt zijn weg, op zoek naar wéér een slachtoffer. Tweehonderd mijl ten Noordwesten van de Spaansche kust is het Britsche vracht schip „Olive Grove" getorpedeerd. Er was een Amerikaansche mailboot, de „Washing ton" in de nabijheid. Alle 33 opvarenden werden gered. De gezagvoerder van de „Washington" heeft draadloos doen weten, dat de com mandant van de Duitsche duikboot „zeer hoffelijk en hulpyaardig" was tegenover op varenden van de „Olive Grove", voor dit schip in de diepte verdween. De Duitsche duikboot vertoonde geen herkenningsteeke nen. Het Amerikaansche schip „Farmer" heeft 4 geseind, dat het Britsche schip „Puk- kastan" en het Fransche schip „Tamara" op den Atlantischen oceaan door een duik boot zijn aangevallen. Het Nederlandsche ss. „Bilder dijk", van de Holland-Amerika Lijn, heeft op den Atlantischen Oceaan, bewesten den ingang van het Kanaal, van de „Pukkastan" de bemanning gered. De kapitein heeft van deze redding telegrafisch bericht gezonden aan zijn reederij, welk bericht de reederij niet direct heeft bereikt, maar langs een omweg. Het aantal geredden, dat de „Bilderdijk" han boord heeft genomen, is vijf en dertig. De geredden zullen vermoedelijk in Enge land aan wal worden gezet. Op het oogen- blik worden vrijwel alle schepen op zee aangehouden en voor onderzoek meegeno men naar een Engelsche haven, waar even tueel goederen voor Duitschland bestemd, dan moeten worden gelost. Verwacht mag worden, dat ook de „Bil derdijk" zal worden doorzocht en dat van die gelegenheid gebruik zal worden ge maakt om de geredden in Engeland aan wal te brengen. Het Engelsche stoomschip „Pukkastan" was op reis van Kaapstad naar Rotterdam. Het was op 27 Augustus van Dakar ver trokken. Het schip mat 5809 bruto ton en 3503 netto ton. Het stoomschip „Bilderdijk" is op weg van New York naar Rotterdam. Dit schip is op 27 Augustus van New York vertrok ken. De directie van de Kon. Ned. Stoomboot- Maatschappij heeft een telegram ontvangen van den kapitein van het s.s. „Mars", dat op uitreis is naar havens in de Middelland- sche Zee. De kapitein seinde dat een aantal leden van de bemanning van een getroffen Britsch schip aan boord is genomen. Het' s.s. „Mars" heeft de geredden te Lissabon aan land gezet. De K.N.S.M. heeft den kapitein terugge seind, de reis voort te zetten. Nadere bijzonderheden omtrent het juis te aantal'der geredden en den naam van het getroffen schip had de directie heden ochtend nog niet ontvangen. Het Duitsche Nieuwsbureau bericht, dat de Poolsche generaal Gosiorowski, comman dant van de zevende divisie, in Duitsche gevangenschap is geraakt. Generaal Gosiorowski is tot 1936 chef van den generalen staf onder maarschalk Pilsoedski geweest. Hij was een der oudste medewerkers van den maarschalk. Passagiers, die met het mailschip „Iro quois" te San Juan op Porto Rico aankwa men, verklaarden, dat zij op ongeveer 300 mijl ten Noorden van Porto Rico een Duit sche duikboot hadden gezien en een zwart geschilderd vrachtschip, waarvan de naam onleesbaar was. De „New York Times" meldt uit Was hington, dat de Amerikaansche regeering berichten heeft ontvangen, dat Duitsche duikbooten in de Caraïbische zee en het Zuidelijke deel van den Atlantische Oceaan opereeren. De regeering, aldus het blad, stelt een onderzoek in teneinde er zekerheid over te verkrijgen, of deze berichten op fei ten gebaseerd zijn. In eenige gevallen waren er aanwijzingen dat de berichten juist waren. Deze situatie wordt nauwkurig bestudeerd. Het Amerikaansche" departement van' Marine maakt bekend, dat het direct zal laten beginnen met den aanleg van een duikbootbases op St. Thomas op de Maag deneilanden. De werkzaamheden zullen 350.000 dollars kosten. ENGELAND MELDT SUCCESSEN. Het Engelsche ministerie van voorlich ting deelt mede, dat, naar men aanneemt, een aanval op een Duitsche mijnenleggende duikboot geslaagd is. In constant tempo worden de Duitsche schepen van de zee verdreven. Door middel van allerlei kunstgrepen en camouflage maatregelen trachten zij te voorkomen, dat zij genomen worden. Zij nemen de wijk naar neutrale havens. Gemeld wordt, dat thans te Vigo (Spanje) 54 Duitsche koopvaarders met een totale tonnage van meer dan 180.000 ton liggen en in Japansche havens 9 schepen, met een totale tonnage van meer dan 60.000 ton. Het Duitsche koopvaardijschip „Inn" dat 2867 ton meet, is Dinsdag genomen; de 35 passagiers en de bemanning werden over genomen. Het schijnt, dat de bemanning het schip tot zinken wilde brengen, alvo rens het geënterd kon worden. De Engelsche verliezen die verder ge meld zijn, omvatten de „Bosnia", metende 2401 ton en het s.s. „Royal Scepter", meten de 4853 ton. Het s.s. „Corinthic" is aange vallen doch niet beschadigd en heeft zijn haven kunnen bereiken. Het opperbevel der Duitsche weermacht maakt bekend: De operaties der Duitsche troepen op 7 September, hebben in Polen op vele plaat sen het karakter aangenomen van een ach tervolging. Slechts op enkele plaatsen kwam het nog tot ernstige gevechten. Ten Zuidoosten van Gorlice en ten Oos ten van Tarnow zijn de Duitsche troepen opgedrongen in de richting van de Wislo- ka (een zijrivier'van de San). Ten Noorden van den Weichsel hebben mobiele strijd krachten Staszow en ten Noorden van de Lysa Gora de streek vlak ten Westen van Kamienna bereikt. De spoorlijn van Kons- kie naar Opocno werd bij den aanval over schreden. Ten Noorden van Tomaszow heb ben Duitsche troepen den vijand uit Rawa Mazewiecka geworpen. Zij staan daar thans op zestig kilometer van Warschau. Tusschen Thorn en Strassburg is de Drewenz over schreden. De bezetting van de Westerplatte in Dantzig heeft zich overgegeven. Haar te genstand werd gebroken door pionnier^, compagnieën mariniers, stormtroepen en Heimwehr, met medewerking van den krui ser „Schleswig Holstein". Ten Noordoosten van Warschau is de Narew bij Pultusk en Rozan overschreden. In de provincie Posen werden in het Zui den en in het Noorden verdere gebiedsdee- len bezet. Aan deze snelle en groote succes sen heeft het luchtwapen wederom een be slissend aandeel gehad. Zijn deelneming op groote schaal richtte zich tegen het terug trekkende Poolsche leger. Het viel met es kaders gevechts- en jachtvliegtuigen aan en greep in, in den strijd te land. Marschcolon- nes werden uit elkander geslagen, aftochts wegen door het vernielen van bruggen en overgangen versperd en pogingen van den vijand tot tegenaanvallen over te gaan, reeds bij de voorbereiding gefnuikt. De bruggen over den Weichsel ten Zui den van Warschau zijn blijvend vernield. Te Warschau zelf zijn doorgangswegen vol colonnes en daardoor verstopt. De over- -haaste ontruiming van de stad is in vollen gang. Boven Poolsch gebied werden twee Duitsche vliegtuigen omlaag geschoten. Een vliegtuig wordt vermist. Ook gisteren werd het Duitsche souve- reine gebied niet aangevallen. Vernomen wordt, dat eenige honderden Duitsche leden der bemanningen van tank schepen van de „Standard Oil Company of New-Jersey" ontslagen worden en vervan gen zullen worden door Amerikanen en anderen. Jean Giraudoux, de Fransche commissa ris-generaal voor inlichtingen heeft gister avond een radiotoespraak gehouden, waar in hij bijzonderheden gaf over de militaire operaties in Polen. Hij streefde er o.m. naar de redenen te verduidelijken van de snelheid, waarmede de Duitschers de grens streek zijn binnengevallen. Deze snelheid, zoo zeide hij, had wel voor zien kunnen worden. Zijn snelheid vloeit uit ed omstandigheden voort, waarin de strijd is aangebonden. De voorbereidingen, niet op militair, maar op strategisch gebied waren ongelijk tusschen de beide tegen standers. Op den dag van de Duitsche agressie had Polen nog maar nauwelijks bevel tot mobilisatie gegeven. In de vijf dagen dat onze kanselarijen nog meenden den vrede te herbergen, terwijl de oorlog reeds de officieele gast was, hield Berlijn zich onder den dekmantel van zijn beweerde démar ches uitsluitend bezig met het brengen van het Duitsche leger op zijn volle macht. Dit kwam daarop met volledig aanvalsélan in contact met het Poolsche leger, dat natuur lijk gealarmeerd was, maar welks leiders juist om niet het minste voorwendsel te geven aan kwade trouw nog het laatste bevel in reserve hielden. Voor de plotselinge aanvallen had het Poolsche legercommando dus twee oplos singen. De eerste, de voorzichtige oplos sing, eischte vermijding van iedere bedrei ging met omvatting en het brengen van dit leger in terugtochtsstellingen, waar het na concentratie een definitief front zou kun nen installeeren. De tweede oplossing bestond erin zich terstond en over de geheele grenslijn te verzetten. Hierbij moest men er rekening mee houden, dat deze grens meer dan 1500 km lang is, dat zij in alle opzichten gebrek kig is, dat zij geen enkel bergachtig gebied heeft, dat de Corridor inderdaad een nauwe gang is tusschen Pruisen en Oost-Pruisen, dat Posen irf centraal Duitschland dringt. Daarom lijkt deze oplossing uiteraard op het eerste oog meer dan betwistbaar. Toch is het deze, welke de Poolsche generale staf koos. Het waarom. De redenen ervoor zijn eenvoudig. De re denen zijn, dat de Polen zijn zooals wij. Zij voeren geen Duitschen oorlog. Zij doen wat wij in 1914 deden en wat wij gaan doen; zij voeren een persoonlijken oorlog. Zij voe ren hun oorlog, een Poolschen oorlog. Zij denken, dat in de wijze van strijden zelf een moraal gelegen is. Wanneer het strategie betreft, hoeven wij de Hitleriaansche oorlogsbeginselen niet te aanvaarden. Aangezien de oorlog ons is opgelegd, zullen wij hem niet terug brengen tot een vergelijking van kruit, staal en mosterdgas. In onze manier van strijden stellen wij er geen prijs op stukken te zijn op een schaakbord, maar willen wij menschen zijn. „DE MOGENDHEID VAN DEN HOOGMOED". De Poolsche chefs hadden het mandaat van hun geheele natie om aan dit eerste gevecht tusschen de mogendheid van den hoogmoed en een coalitie van menschen een symbolische waarde te geven, om hun eerste weerstand reeds op den eersten vier kanten meter van hun grondgebied te bie den, om den .eersten duimbreed van hun gebied niet op te geven, aangezien het het eerste gebied was van den aanval op de menschelijke vrijheid. Geen enkel land was mëer in staat dan Polen om deze les te geven, dat er in de wereld geen neutrale zóne is, geen verwisselbare provinciën, dat de ziel van de natie niet terugtrekt, dat die ziel van een land niet haar centrum vinden in den generalen staf, in de diepte der ge heime concilies van partijleiders en kas ten, maar dat zij ligt over den eersten po pulier, den eersten hopakker, de eerste houten kerk aan deze zijde van de grens paal. Dat is de reden, waarom de Poolsche ge nerale staf de oplossing koos van den on- middellijken slag. De terugtocht van het Poolsche leger naar zijn definitieve front wordt zonder hindernissen ten uitvoer gelegd. De lectuur der Duitsche communiqué's laat daarom- Volgens een verklaring van het minis terie van voorlichting zijn vanochtend vroeg voor den vierden keer met succes verkenningsvluchten boven Duitschland gemaakt door vliegtuigen van de Konink lijke luchtstrijdkrachten, die ditmaal bo ven een deel van Noord Duitschland 3% van millioen exemplaren hebben uitge strooid van de waarschuwing aan het Duit sche volk. Aan dit bericht wordt toegevoegd, dat, evenals de vorige malen, alle vliegtuigen veilig in hun bases zqn teruggekeerd. Wij verhoogen geen prijzen. Vliss. str. 39-41 Tel. 669 M'burg. Naar aanleiding van -den korten en wei nig zeggenden inhoud der Fransche leger communiqués schrijft Havas, dat deze com muniqués inderdaad een.record zijn van laconisme. Zij bieden slechts de mogelijk heid opmerkingen te maken over het ge bied, waar gedurende vier dagen de legers met elkaar in contact zijn. De streek is bekend; de decors zijn be roemd. Het is nog geen twee maanden ge leden, dat Duitschland in alle bioscopen ter wereld verschillende beelden liet vertoonen van de Siegfried-linie Wat de Maginot-linie betreft, deze dient als model voor alle militaire versterkingen die sedert een tiental jaren in Europa zijn gebouwd. De Siegfried-linie is een haastig antwoord op de Maginot-linie. Zij liggen aan weerskanten van den Rijn, loopen aan vankelijk parallel, doch gaan vervolgens uit elkaar ter hoogte van de uitvloeiing van de Lauter aan den linker Rijnoever. De Magino-linie blijft de Fransche grens volgen, terwijl de Siegfried-linie zich er van verwijderd. De Maginot-linie maakt een rechten hoek, terwijl de Siegfried-linie eenigzins een stompen hoek vormt. Der halve kunnen de tegenover elkaar liggende verdedigings-linies en aanvalsbases in twee deelen verdeeld worden. In de eerste plaats het Rijndal, in het algemeen loopende in de richting Zuid-Noord over een afstand van ruim 170 km van het Zwitsersche Ba zel tot de samenvloeiing van Lauter en Rijn, en in de tweede plaats het gebied tusschen Rijn en Moezel, waar de staats kundige grens dwars door een afwisselend terrein loopt in de richting Oost-West, over ruim 180 km. DE DRIEHOEK DES DOODS. Ten Westen van de Moezel begint het neutrale groot hertogdom Luxemburg. De eerste oorlogsoperaties spelen zich dus af binnen een driehoek, waarvan de zijden een lengte hebben van 350 km en waarvan de top gevormd wordt door de samenvloei ing van Rijn en Lauter op 15 km afstand van de groote Duitsche stad Karlsruhe. Het Rijnfront wordt aan een kant be grensd door Elzas-Lotharingen over een breedte van ongteveer 60 km en beheersch't door de glooiende helling, waarop zich de wijnbergen uitstrekken van de beroemde Elzasser-wijnenen door de beboschte ber gen van de Vogezen, de bekende „ballons", bergen met afgeronde toppen. Aan den an deren kant stijgt het Rijndal naar het berg- massief van het Zwarte Woud. Aan beide kanten liggen de steden, met uitzondering van Straatsburg, niet direct aan de oevers van de rivier, welke doorsneden zijn met doodloopende zijtakken en die verder be dekt zijn met steenen en daardoor onvrucht baar. Talrijke bosehjes en bosschen benemen vooral aan Fransche zijde het uitzicht. Bruggen zijn zeldzaam en de rivier is breed terwijl overigens bij den oorlogstoe stand eventueele bruggen toch vernield zou den zijn. Temidden van de rijke en vruchtbare Elzas en in Lotharingen liggen vele ge huchten, dorpen en stadjes. De stad Mul- hausen ligt op een afstand van 15 km van den Rijn, Colmar nog verder weg, en voorts ligt er Straatsburg, welks Rijnhaven tegen over de Duitsche stad Kehl ligt. Lotharin gen is over de Vogezen heen verbonden met het overige Frankrijk door een uitmuntend wegennet en door spoorwegen, die door diepe tunnels loopen. De bevolking werd ge ëvacueerd bij het begin van de crisis. Van den overkant ligt de Duitsche vlak te veel meer ingeklemd tusschen het Zwar te Woud en den Rijn met de steden Lor- rach, Freiburg, Lahr, Offenburg, 't bekende kuuroord Baden-Baden en Rastatt, 25 km ten Zuiden van Karlsruhe, de hoofdstad van Baden. Van Noord naar Zuid loopen door deze streek wegen en een spoorweg, die thans onder het vuur der Fransche kanonnen liggen. Langs den loop van den Rijn zijn in de onmiddellijke nabijheid van den oever versterkingen gebouwd die als vooruitgeschoven bastions der verdedigings lijn zijn bedoeld. ZWAKKE PUNTEN IN DE SIEGFRIED-LINIE Deze versterkingen aldus Havas liggen nauwelijks onder den grond door ge ologische oorzaken. Het Rijnwater vloeit tusschen de keibeddingen op nauwelijks zes meter diepte. Aan den Franschen kant vindt men be tonnen kazematten voorzien van vele auto matische vuurwapenen, waarvan het flank- vuur het oversteken van den rivier met pontons of zelfs met gepantserde sloepen onmogelijk maakt. Aan Duitsche zijde had men dezelfde bedoeling, maar door de haast waarmee men daar de versterkingen heeft gebouwd, is dat op verkeerde wijze geschied en heeft men fouten gemaakt, toen den vo- rigen winter de Rijn plotseling begon te wassen. Verscheidene blokhuizen liepen on der water voordat het beton was gedroogd. Pioniers moesten met dynamiet verschillen de bouwsels weer vernielen en vervangen door nieuwe constructies, waarvan de be tonnen muren ostentatief zichtbaar zijn aan den Franschen oever. Bovendien is de Duit sche oever lager dan de Fransche. Intusschen is de wensch dikwijls de va der van de gedachte en van andere Fran sche zijde komt dan ook de waarschuwing om niet al te vast te rekenen op zwakke plekken in den „Westwal". De „Petit Parisien" herinnert eraan, dat het begin van den oorlog van 1914 een be wegingsoorlog was, terwijl het thans, en wellicht voor langen tijd, om een vesting oorlog gaat. „Wij moeten toegeven", zoo vervolgt het blad, dat hoewel onze Maginotlinie be schouwd wordt als onoverkomelijk, dit met de Siegfriedlinie evenzeer het geval is. Evenwel is de Duitsche organisatie ge schied in een betrekkelijk kort tijdsbestek, terwijl wij er jaren over gedaan hebben. Men mag derhalve gelooven, zooals som migen van onze groote militaire deskundi gen doen, dat de Siegfriedlinie zwakke pun ten kan bieden. De onophoudelijke actie, waaraan zij door onze formaties sedert twee dagen wordt blootgesteld, en die nog voortduurt, is in staat te onthullen of deze zwakke punten inderdaad aanwezig zijn. Laat men geen oorlogsbulletins ver wachten, die te vergelijken zijn met die uit het begin van den vorigen oorlog. Onze groote militaire chefs kunnen niet onder nemen zonder zich van de mogelijkheden rekenschap te hebben gegeven". trent geen twijfel. Geen enkele beslissende slag is nog door hen gewonnen. Het getal krijgsgevangenen, dat zij aangeven, geno men kanonnen, neergehaalde vliegtuigen bevestigt integendeel, dat het Poolsche le ger, dat verscheidene millioenen mannen omvat, noch in zijn aantal noch in zijn mo reel ernstig is aangetast. En de Duitsche verliezen aan den anderen kant kan men niet onderschatten. De Italiaansche corres pondenten, die aan het Duitsche front zijn, verbergen niiet voor hun lezers, dat on danks den Duitschen opmarsch, de Pool sche weerstand slechts krachtiger zal wor den. Zij zeggen, dat het Poolsche leger, hoe wel het getroffen is tijdens de eerste ope raties, nog een aanmerkelijke numerieke en moreele kracht bezit, voldoende, om doeltreffend de rijkste gebieden te verde digen van het land, de gebieden, waar de belangrijkste steden liggen, en waar het hart van het land klopt. DUITSCHE HULDE VOOR POOLSCHE BRIGADE. ,Het Duitsche Nieuwsbureau deelt mede, dat, zooals wij reeds in het kort meldden, zich onder de Poolsche troepen, die in de Corridor werden vernietigd, ook een cava- lerie-brigade bevond. „De groote verliezen, welke dit onder deel van het Poolsche leger heeft geleden, zijn een gevolg van het feit, dat deze bri gade buitengewoon dapper heeft gestre den", seint het D.N.B.. „Deze brigade heeft hiermede een houding aangenomen, welke door de Duitsche soldaten wordt gehul digd." o DE DUITSCHE BUIT. Volgens berichten van het Duitsche op percommando bedroeg de buit der Duit schers in Polen tot gisteren 126 stukken geschut, vele vecht- en pantserwagens, terwijl het aantal mitrailleurs, geweren en pantserafweerkanonnen voorloopig nog niet kan worden geschat.. Het aantal krijgsgevangenen bedraagt 25.000.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 1