STADSNIEUWS Duitschland publiceert zijn voorstellen aan Polen. Maar ze worden reedslals vervallen beschouwd. Belgische spoorbrug in de Maas gestori. Dantzig onmiddellijk naar Duitschland terug. - Volks stemming in den Corridor. Eventueel een uitweg naar zee voor Polen via Gdingen, dat Poolsch zou blijven. Raad van Zoutelande. Raad van Schore. Raad van Cats. MIDDELBURG Mannelijke vrijwillige hulp. De bliksem sloeg in springlading. Gisteravond tegen negenen werden de buitenlandsche journalisten te Berlijn, op het propaganda-ministerie geroepen, waar hun een uitvoerige mededeeling werd ver strekt. Zij hield een overzicht van het verloop van de diplomatieke onderhandelingen der laatste dagen in. Daaruit bleek, dat de Duitsche regeering twee dagen op de asyi- komst van een Poolschen onderhandelaar zou hebben zitten wachten nadat ze aan de Engelsche regeering te kennen had ge geven, met zulk een Poolschen onderhande laar te willen praten. Woensdagavond heeft zy, de Duitsche regeering, aan den Engel- schen ambassadeur Henderson, een nauw keurige mededeeling gedaan van den tekst der „onder oogen geziene" voorstellen aan Polen. Zij had verwacht, dat na deze mede deeling alsnog met grooten spoed een Pool schen gedelegeerde zou worden aangewe zen. Gisteravond echter was nog steeds niets vernomen, waarom de Duitsche re geering haar voorstellen als afgewezen meende te moeten beschouwen. Zij achtte het nu echter noodig, om ze aan de openbaarheid prijs te geven. Ze lui den als volgt: 1. De vrije stad Dantzig keert op grond van haar zuiver Duitsche karakter even als op grond van den eensgezinden wil van haar bevolking onmiddellyknaar het Duitsche rijk terug. 2. Het gebied van den z.g. Corridor, dat van de Oostzee tot aan de lijn Marienwerder GraudenzKulmBromberg (met inbe grip van deze steden) en dan ongeveer ten Westen naar Schoenlanke loopt, zal zelf beslissen over zijn toebehooren tot Duitschland of tot Polen. 3. Tot dit doel zal in dit gebied een stem ming gehouden worden. Stemgerechtigd zijn alle Duitsehers die op den lsten Januari 1918 in dit gebied woonden, of tot op dezen dag daar werden geboren en insgelijks alle op dien dag in dit gebied wonende of tot op dien dag daar geboren Polen, Kasjoeren enz. De uit dit gebied verdreven Duitsehers keeren ter uitvoering vein hun stemming terug. Ter verzekering van een objectieve stemming, evenals tot waarborging van de daartoe noodzakelijke, omvangrijke prelimi naire werkzaamheden, wordt dit genoemde gebied evenals dat met het Saargebied het geval was, geplaatst onder een onmiddellijk te vormen internationale commissie, die door de vier groote mogendheden, Italië, de Sovjet-Unie, Frankrijk en Engeland ge vormd wordt. Deze commissie oefent alle souvereine rechten in dit gebied uit. Tot dit doel moet dit gebied binnen een overeenge komen, zoo kort mogelijken termijn door de Poolsche militairen, de Poolsche politie en de Poolsche autoriteiten ontruimd worden. 4. Van dit gebied blijft uitgezonderd de Poolsche haven Gdingen, die principieel Poolsch souverein gebied vormt in zooverre zy zich territoriaal beperkt tot de Poolsche nederzetting. De nadere grenzen van deze Poolsche havenstad -zouden tusschen Duitschland en Polen moeten worden vast gelegd en zoo noodig door een internati onaal scheidsgerecht vastgesteld worden. 5. Om den noodzakelijken tijd voor de vereischte omvangrijke werkzaamheden ter uitvoering van een rechtvaardige stemming veilig te stellen, zal deze stemming niet plaats vinden voordat twaalf maanden ver- loopen zijn. 6. Om gedurende dezen tijd Duitschland zijn verbinding met Oost-Pruisen en Polen zijn verbinding met de zee onbeperkt te ga randeeren, worden wegen en spoorwegen vastgesteld, die een vrij transito-verkeer mogelijk maken. Daarbij mogen slechts die heffingen geïnd worden, die voor het in stand houden der verkeerswegen resp. voor het ten uitvoer leggen van de transporten vereischt zijn. 7. Over het toebehooren tot een van bei de staten van het gebied beslist de eenvou dige meerderheid van de uitgebrachte stem men. 8. Om na de tenuitvoergelegde stemming onverschillig hoe deze moge uitvallen de veiligheid van het vrije verkeer van Duitschland met zijn provincie Dantzig Oost-Pruisen en Polen zijn verbinding met —•HUIDIGE OOSTGRENS V DUiïSCHLANG VOORMALIGE GRENS 1/ 1914 de zee te garandeeren, zal, in geval het aan de stemming onderworpen gebied aan Po len komt Duitschland een exterritoriale verkeerszóne, ongeveer in de richting van BuetowDantzig, resp. Dirschau gegeven worden voor het aanleggen van een rijks autoweg benevens van een viersporige spoorlijn. Deze weg en deze spoorlijn zullen aldus aangelegd worden, dat de Poolsche verbin dingswegen daardoor niet worden geraakt, d.w.z. dat de Poolsche verkeerswegen noch over de zone heen, noch daaronder door loopen. De breedte van deze zone wordt vastgesteld op 1 km en vormt Duitsch sou verein gebied. Wanneer de stemming ten gunste van Duitschland uitvalt krijgt Polen voor het vrije en onbeperkte verkeer naar zijn ha ven Gdingen dezelfde rechten van een ge lijke exterritoriale weg-, resp. spoorwegver binding als waar Duitschland recht op zou hebben. 9. In geval de Corridor aan het Duitsche rijk terugkomt verklaart dit zich bereid met Polen een bevolkingsuitwisseling in zoódanigen omvang uit te voeren, als de Corridor daarvoor geschikt is. 10. De eventueel door Polen gewenschte speciale rechten in de haven van Dantzig zouden paritair uitgewisseld worden met gelijke rechten van Duitschland in de haven van Gdingen. 11. Om in dit gebied ieder gevoel van een bedreiging aan beide kanten uit den weg te ruimen, zouden Dantzig en Gdingen het karakter van zuivere handelssteden krijgen, d.w.z. zonder militaire inrichtingen en mili taire versterkingen. 12. Het schiereiland Hela, dat overeen komstig de stemming of wel aan Polen of wel aan Duitschland zou komen, zou in ieder geval eveneens gedemilitariseerd moe ten worden. 13. Aangezien de Duitsche rijksregeering uiterst heftige bezwaren heeft in te bren gen tegen de Poolsche minderheidsbehande ling en de» Poolsche regeering van haar kant gelooft ook bezwaren tegen Duitsch land te moeten inbrengen, verklaren beide partpen zich ermede accoord, dat deze be zwaren worden voorgelegd aan een interna tionaal samengestelde commissie van onder zoek, die tot taak heeft alle bezwaren om trent economische en physieke benadeelin gen benevens andere terroristische daden te onderzoeken. Duitschland en Polen ver plichten zich alle sedert het jaar 1918 even tueel voorgekomen economische en andere benadeelingen der wederzijdsche minderhe den weer goed te maken, resp. alle onteige ningen op te heffen of voor dit en ander ingrijpen in het economische leven* een volledige schadeloosstelling der betrok kenen te betalen. 14. Om de in Polen verblijf houdende Duitsehers evenals den in Duitschland ver- blpf houdende Polen het gevoel van inter nationale rechteloosheid te ontnemen en hun vooral de zekerheid te waarborgen, niet te kunnen worden opgeroepen voor handelingen, resp. voor diensten, die onver- eenigbaar zijn met hun nationale gevoel, komen Duitschland en Polen overeen, de rechten der wederzijdsche minderheden door de omvattendste en bindende over eenkomsten te verzekeren, teneinde dezen minderheden het behoud, vrije ontwikke ling en uitoefening van hun volkswezen te ZOUTELANDE. Woensdagavond verga derde de Raad alhier voltallig. De V o o r z., burgemeester Kodde, uitte zyn blijdschap over de geboorte van Prin ses Irene en deelde mede, dat door het ge meentebestuur, uit naam van heel de ge meente, een telegram van gelukwensch ge zonden is aan Prinses Juliana en Prins Bernhard en ook aan Hare Majesteit de Koningin. Van Prinses Juliana en Prins Bernhard was een dankbetuiging ingeko men. De v o o r z. wees ook op het dreigend oorlogsgevaar en sprak zijn waardeering uit voor de wijze, waarop de bevolking in de laatste dagen zich gedraagt. De bevol king heeft overal zooveel mogelijk medege werkt om de mobilisatie goed en vlot te doen verloopen. In het bijzonder dankte spr. de stationhoudster van de P.T.T. voor de uitstekende medewerking, welke zij heeft verleend. De v o o r z. deelde voorts mede, dat de voedselvoorziening voor mensch en dier binnenkort zal worden geregeld. Dit wijst niet op schaarschte, maar op de bedoeling van deze regeling is, om een goede- ver deeling van de beschikbare levensmiddelen te verkrijgen en daardoor ook prijsopdrij ving tegen te gaan. De v o o r z. deelde mede, dat de ge meenterekening over 1937 door Gedeputeer de Staten is goedgekeurd. Besloten werd aan den heer Joh. Koppe- jan een jaariyksche vergoeding van 1 te geven voor het ontvangen van rioolgrond. Namens de Commissie tot het nazien der rekening, rapporteerde de heer A. Maljaars, dat de rekening van het Burgerlijk Armbe stuur over 1938 en de rekening der gemeen te over 1938 door de Commissie zijn nage zien en in orde bevonden. Eerstgenoemde rekening wordt goedgekeurd en laatstge noemde voorloopig vastgesteld. De rekening van het Burgerlijk Armbe stuur over 1938 sluit met een goed slot van 1788,61 en de rekening der gemeente over '38 sluit, wat den gewonen dienst be treft, met een goed slot van 1574.01 en de kapitaaldienst met een goed slot van 92.83. De begrooting van het Burgeriyk Armbe stuur voor 1940 werd goedgekeurd. Het batig slot van vorige jaren is geraamd op 1788,en de post onvoorziene uitgaven op 1114.—. Verder werd de begrooting der gemeen te voor 1940 aangeboden, met een totaal aan inkomsten en uitgaven van 22876, en een post voor onvoorziene uitgaven van 595.—. De gemeentebegrooti'ng voor 1939, hoofd stuk 9, paragraaf 2, werd op verzoek van de begrootingscommissie voor de werkloos heiduitgaven, ingesteld door de Departe menten van Binnenlandsche Zaken en So ciale Zaken, gewijzigd, omdat de Commis sie meent, dat deze posten te hoog waren geraamd. De geloofsbrieven van den heer W. Ver- hage, Molenweg, werden onderzocht en in orde bevonden. 1* Daar deze vergadering zeer waarschijn lijk de laatste vergadering van den ouden Raad is, sprak de voorzitter een woord van afscheid tot de leden Maas, Maljaars en De Wolff, welke geen zitting zullen nemen in den nieuwen Raad. De V o o r z. Zeide, dat in de laat ste jaren, tengevolge van een goede ver standhouding en onderling vertrouwen er in den Raad een goede samenwerking is geweest. De Raadsvergaderingen waren zeer kort en er werd zelden gestemd over een voorstel. Spreker dankte de scheidende raadsleden elk persoonlijk voor de medewerking en de diensten, aan de gemeente betoond en wenschte hen ver der Gods zegen toe. De heer De Wolf wilde niet tre den in de oorzaken van zijn heengaan, omdat hij tenslotte ook hierin ziet Gods bestuur. Hij erkent boven alles dank aan God verschuldigd te zijn, die hem kracht heeft gegeven om zijn werk als raadslid te doen, zoodat hij niet één raadsvergade ring heeft moeten verzuimen. Hij dankte de voorzitter, de wethouders en de raads leden voor de aangename samenwerking en ook omdat zij zijn beginselen hebben geëerbiedigd. Hij hoopte, dat de voorzit ter nog lang aan het hoofd van de ge meente zal mogen staan. Ook dankte hij den verslaggever voor zijn niet-woordelij- ke, maar juiste en zakelijke verslagen. De heer Maas sloot zich in zyn dank bij den heer De Wolf aan en beleed veel te kort te zijn gekomen en achtte de lof, door den burgemeester den schei denden raadsleden toegezwaaid, voor hem te groot. De heer Maas zeide, dat het bekende voorval en ook de overweging om aan betere krachten gelegenheid te geven, hem had doen besluiten om heen te gaan. Hn dankte burgemeester, wethouders en raadsleden voor al het goede, dat hij van hen heeft ondervonden. Ook de heer Maljaars sloot zich bij de heeren de Wolf en Maas aan en zeide, dat hy wegens zyn leeftijd thans heengaat. Hy hoopte, dat de burgemees ter nog vele jaren aan het hoofd van de gemeente mag staan. De wethouders, de heeren Stroo en Koppejan dankten ook de scheidende raadsleden voor hun aangename en goe de samenwerking. (Vervolg van kolom 2 waarborgen, hun in het bijzonder tot dit doel de door hen voor vereischt gehouden organisatie toe te staan. Beide partijen ver plichten zich de leden der minderheid niet voor den militairen dienst op te roepen. 15. In geval van een overeenkomst op den grondslag van deze voorstellen verkla ren zich Duitschland en Polen bereid de onmiddeliyke demobilisatie van hun strijd krachten te bevelen en ten uitvoer te leg gen. 16. De ter bespoediging van de boven staande overeenkomsten vereischte verdere maatregelen worden tusschen Duitschland en Polen gemeenschappelijk overeengeko men. SCHORE. Woensdagavond vergaderde de gemeenteraad. Afwezig de heeren A. Bie- rens en C. de Vrieze. De gemeenterekening 1938 werd voorloo pig vastgesteld met in den gewonen dienst aan ontvangsten 28,644,97, aan uitgaven 28.065,21; een batig slot derhalve van 579,76. Aan het einde der vergadering zyn door den voorzitter enkele woorden van afscheid gesproken tot de Raadsleden, daar het de laatste vergadering van den Raad in zyn oude samenstelling was, tot die leden, welke niet in den nieuwen Raad zullen terugkee- ren. De heer Polderman dankte voor de harteiyke woorden en wenschte de ge meente en haar Raad voor de toekomst alle goeds toe. CATS. Woensdagavond vergaderde de Raad, onder voorzitterschap van burge meester J. W. A. Stute. Afwezig de heer J. Eckhardt wegens mobilisatie, een va cature. Allereerst gaf de burgemeester in een korte rede uiting aan zyn vreugde over de geboorte van Prinses Irene. Een te legram van gelukwensch is namens den Raad verzonden, waarop reeds een "dank betuiging binnen is gekomen. Voorloopige vaststelling uitgaven open bare lagere school ingevolge art. 53 der l.o.-wet 1920 over 1938, een bedrag werd vastgesteld van 535,74. Het tarief voor de straatverlichting zal nu voor de ge meente worden 17,48 per lamp, dat is 6 goedkooper. Aanwijzing dagen waarop het sluitings uur voor winkels niet zal gelden: B. en W. stelden voor zulks te bepalen op 1 en 2 Jan., 2en en 3en Paschen, 2en en 3en Pinksteren, den 2e Vrijdag in de maanden Juli en Aug., van 1 tot 7 Dec.,, 2en en 3en Kerstdag en 29 tot 31 Dec. Met al- gemeene stemmen aangenomen. De V o o r z. stelde voor om een geldleening aan te gaan groot 6000, af te lossen in 25 jaren 240 per jaar de eerste 10 jaren) tegen een rente van 3% pet. daarna de volgende jaren 40 pet. Met algemeene stemmen aldus besloten. Door de heeren E. C. Priester, Joh Eckhardt en M. W. van Arenthals was de rekening 1938 nagezien en in orde be vonden waarna vervolgens deze rekening door den Raad voorloopig vastgesteld werd gewone dienst: ontvangsten 22455,13 uitgaven 21169,64, batig saldo 1285,49 Kapitaaldienst ontvangsten 2500,87, uit gaven 1200,87, batig saldo 1300. De gemeentebegrooting 1940 zal den Raad aan geboden worden. De V o o r z. deelde mede, dat hij een schrijven had ontvangen inzake de openstelling van den telefoondienst. Na breedvoerige bespreking werd besloten om type D voor te stellen waar dan de dienst voor het publiek zal opengesteld zijn van 8,30 uur tot 12,30 uur, 14 uur tot 16 uur, IT1 uur tot 19,30 uur. Van de gemeente Heinkenszand was een schrijven inzake toetreding tot het provinciaal verbond luchtbeschermings dienst. Na eenige opmerkingen werd hier toe met algemeene stemmen besloten. Door den heer J. Eikenhout werd voor de straatreiniging een bezem ter be schikking gevraagd. Aldus met algemee ne stemmen goed gevonden. Afscheid wethouder De (Priester. De burgemeester hield vervolgens de volgende rede, waarin hij zeide, dat dit de laatste vergadering was in de huidige samenstelling. Hij bracht dank aan den geheelen Raad voor de wijze, waarop mert zich van zijn taak had gekweten. Het oudste Raadslid, weth. E. C. Priester keert helaas niet in den nieuwen Raad terug. In het bijzonder sprak de burgemeester wethouder Priester toe. Deze heeft een staat van dienst van 44 jaren onafgebro ken Raadslid waarvan 32 jaar wethouder. Spr. dankte hem hartelijk voor al het werk, dat hij heeft gedaan. Ondanks cri- tiek bleef de heer Priester met hart en ziel voor Kats werken. Ook persoonlijk bracht de burgemeester dank voor de prettige samenwerking. Spr. wenschte hem nog vele en voorspoedige jaren toe. Vervolgens bood de burgemeester na mens den Raad, den secretaris en zichzelf een stoffelijk blijk van sympathie, name lijk een ruststoel, aan, daarbij den wensch uitsprekende, dat de heer Priester deze nog tal van jaren zal mogen gebruiken. Wethouder Priester nam ver volgens het woord en dankte den bur gemeester voor het gesprokene. Spr. wees op de aangename samenwerking, welke hij al die jaren met den burgemeester had gehad en wenschte dezen verder het bes te toe. Weth. Klaassen voelde zich ge roepen een persoonlijk woord tot zijn col lega Priester te spreken. Hij wees vooral op de moeihjke jaren van de crisis die zij samen hebben moeten doormaken. Hij heeft den heer Priester toen leeren ken nen, als een man van goeden wille, wien het nu moeilijk valt zyn ambt neer te leggen. Spr. wenschte hem nog vele ja ren van welverdiende rust toe. Weth. Priester dankt zijn col lega voor al de samenwerking, die hij de laatste 8 jaren met hem als collega had gehad en hoopte, dat hij met zyn opvolger even prettig mag samenwerken. Het Raadslid M. W. van Arent hals sprak in de plaats van het jong ste Raadslid J. Eckhardt, die door de mo bilisatie buiten Kats moet vertoeven, een woord van dank en waardeering. Namens de linksche partij in den Raad zeide hij den heer. Priester idank voor het werk dat hij voor Kats heeft gedaan, en persoonlijk voor de vriend schap van hem ondervonden. Weth. Priester bedankte den hr. Van Arenthals en ook de andere Raadsleden voor de goede harmonie, die er altüd was. Vervolgens richtte hy tot den secretaris een apart woord en wenschte ook dezen wiens diensttijd weldra verstreken is, nog vele goede jaren toe. De heer Van Breda, secretaris dankte en zeide dat de vriendschap met het vertrek niet behoeft op te houden, Tevens dankte hij den heer Priester voor De aandachtige lezer van dit blad zal gemerkt hebben dat uit burgers van onze stad reeds gevormd zijn comité's die zich ten doel stellen hulpkrachten aan te wer ven uit vrouwen en jongeren bestaande. Op verzoek van den burgemeester heb ben ondergeteekenden zich vereenigd tot een comité dat trachten wil mannelijke hulpkrachten te verkrijgen, teneinde in een toestand van oorlogsgevaar een aantal vry- willigers beschikbaar te hebben voor ver schillende hulpverleening. Een bijna onbeperkt aantal is noodig voor verschillende diensten. Het Comité stelt zich voor aanmeldingen in ontvangst te nemen en inlichtingen te verstrekken in het gebouw Dam 6, op Za terdag 2 Sept. van 19 uur en op Maan dag 4 en Dinsdag 5 Sept. van 111 uur, en van 59 uur en hoopt dat een goede bur gerzin velen er toe zal brengen zich aan te melden voor deze vrijwillige Middelburg- sche Hulpbrigade. Het Comité: J. A. Tavenier Sr., voorz. E. A. Schenk, secr. A. D. Littooij. L. Onderdijk. H. Pieters. J. A. Tavenier Jr. P. de Vos. P. M. Wolters. CONCERT OP DE MARKT. Zaterdagavond geeft de muziekvereeni- ging „Crescendo" een populair concert op de Markt en zal daarbij het volgende pro gramma ten gehoore brengen: 1 Colonel Bogey Marsch van J. Alford, 2 Feestouver- ture van A. Louket, 3 An den Schonen Blauwen Donau, wals van Joh. Strauss, 4 Marsch Potpourri, 5 Sons of the Brana Marsch van T. Bidgood, 6 The Golden Valse van A. Winter, 7 Potpourri Popu laire van F. Renaud en finale. De minister van justitie heeft aange wezen, met ingang van 1 September 1939 voor den tijd van twee jaren by de arron- dissements-rechtbank te Middelburg tot lid van de enkelvoudige kamer voor de behandeling van burgerlijke zaken: mr. W. M. G. Jolles, president. SECRETARIAAT AFD. MIDDELBURG DER NED. VER. VOOR LUCHTBESCHERMING. Men deelt ons mede, dat het secretari aat van de afdeeling Middelburg van de Ned. Ver. voor Luchtbescherming, in ver band met het onder de wapenen roepen van den secretaris mr. W H. Vermaas, thans waargenomen wordt door ihr E. W. F. Wttewaall van Stoetwegen, Gort straat 41. Kinderrechter. De minister van justitie heeft met ingang van 1 September 1939 aangewezen voor den tijd van twee jaren als lid in de enkel voudige kamer voor de behandeling van burgerlijke kinderzaken, tevens belast met de behandeling van kinderstrafzaken van de arrondissements-rechtbank te Middel burg, mr. A. van der Hoop. Gisteravond om even voor 7 uur is de nieuwe metalen spoorbrug over de Maas by Luik tijdens een hevig onweer in de rivier gestort. Tengevolge van blikseminslag ont plofte de springlading, welke in verband met de militaire maatregelen was aange bracht, zoodat de brug werd vernield. Op het oogenblik van het ongeluk reed van de eene zijde een trein uit Gouvy de brug op en van de andere zyde een losse locomotief. Gelukkigerwyze is de trein niet in de rivier gereden, doch verscheidene rei zigers werden gewond. Volgens de eerste berichten werden zeven personen gedood, n.l. twee machinisten, een stoker en vier geniesoldaten, die de brug bewaakten. In grooten omtrek van de brug zyn tal rijke ruiten vernield. Brokstukken van mu ren zijn ingestort. Waterleidingen sprongen en het water stroomde in dikke stralen over de straten. Hedenmorgen bleek dat tien personen om het leven zyn gekomen en 46 gewond. Ook de oude brug van Ougree, naast de groote brug gelegen, is vernield. Daarbij zyn twee personen gedood. Een soldaat, die op de oude brug op wacht stond, is'in het water terechtgekomen en niet teruggevonden. 37 gewonden zijn in een ziekenhuis op genomen. Het zijn inwoners van Luik, Ang- leur en Renory of reizigers van den veron gelukten trein. De meeste verwondingen zyn niet van ernstigen aard. 9 gewonde soldaten zyn naar het militaire hospitaal te Luik overgebracht. De verongelukte trein was op weg van Luik naar Luxemburg. De locomotief en de tender stortten in de rivier, terwyl de wa gons boven den afgrond bleven hangen. De materieele schade, zoowel aan de brug en spoorlijn, als verder in den omtrek, is zeer groot. De justitie stelt een onderzoek in. OOK EEN ZWEEDSCHE BRUG INGESTORT. Een in aanbouw zynde brug bij Hernoe- sund in Zweden is ingestort. Veertig arbei ders kwamen in het water terecht. Tot dus verre konden zeven hunner gered worden. Het nauwkeurig aantal slachtoffers is niet bekend. het cadeau, dat hem des avonds was aangeboden. Ten slotte richtte de heer P r i e .s- t e r een woord tot den veldwachter C. Boeij. die vele malen per week h'i hem kwam, en met wien hij een prettige sa menwerking had.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 7