ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
of
of der Zotheid
w€swT'WJ
ZATERDAG
26 Aug. 1939
AM DE PQOVIMCIALE ZEEUVSCHE MIDDELDUDSSCHE COUDAhTl
KORTE
predicatie
ZEEUWSCHE KRONIEK.
DAEGELIKSE DIENGEN
UIT EEN OUD KOOKBOEK.
LDe
UIT DE MIDDELBURGSCHE
COURANT VAN VOOR VIJFTIG JAAR
DAMMEN EN SCHAKEN.
Minui
ONZE VADER. V.
De vierde bede is: Geef ons heden
ons dagelijksch brood. Hierbij ware
te vragen, of men dit met goed fat
soen bidden kan, wanneer men een
vast inkomen heeft of een hoog bank
saldo. Rekent dus deze bede op ar
moede in de wereld en zou een goed
economisch bestel dit gebed overbodig
maken?
Na drie maal „God" gezegd te heb
ben, mogen wij nu drie maal over ons
zelf spreken. Curieus is, dat de eerste
van deze beden-voor-ons gaat over
het brood. Ofschoon wij toch door vele
uitspraken weten, dat Christus niet de
broodvraag nummer één zet, doch de
vraag naar de heerschappij van God
over ons leven, de gemeenschap met
Hem. Brood is Hem nooit een doel,
maar altijd een middel. En wel een
middel om te leven zooals God wil
dat wij leven: in afhankelijkheid van
Hem zijn opdracht vervullende, Hem
tot lof. Nu beteekent deze bede: geef
ons heden zooveel als wij noodig heb
ben om te leven, opdat wij, in afhan
kelijkheid Uw opdracht vervullende,
U loven. Dus: geef ons daartoe ge
noeg eten, kleeding, een huis, kracht,
enz. Dus ook: geef ons daartoe niet
te veel, want het gaat om de roeping
en den lof. Als wij allen rijk waren
geworden, zouden wij dit gebed met
nog meer ernst dienen te bidden.
Bij deze broodvraag tot Gods lof
wordt het woordje „ons" van bizon
der belang. Wie het Onze Vader bidt,
doet het altijd voor zichzelf èn ande
ren. Men moet iederen naaste in dit
gebed kunnen meenemen, ook een
concurrent. De werkgever bidt het
voor zijn werknemers, de knechts voor
'den directeur, mevrouw voor haar
dienstbode, dienstbode voor mevrouw,
'de arme voor den rijke, de rijke voor
den arme. Dit „ons" goed gebeden,
behoedt eenerzijds voor gierigheid,
anderzijds voor afgunst. Het brengt
eenige consequenties mede, waar wij
het allen moeilijk mee hebben. Zoodat
het gelukkig is, dat op de vierde bede
volgt: en vergeef ons onze schulden.
F.
DE ROOMSCH-KATHOLIEKEN IN
ZEELAND.
II.
TE VLISSINGEN, MIDDELBURG EN
VERE.
De eerste stad in ons land, die vrijwillig
het Spaansehe juk van de schouders schud
de was Vlissingen, op 6 April 1572, dus vijf
dagen later dan dat Den Briel door de Wa
tergeuzen gedwongen werd de zijde van
Willem van Oranje te kiezen.
De Vlissingsche burgers hebben de
Spaansehe bezetting niet uit de stad ver
dreven, omdat zij geen vrijheid van gods
dienst hadden, maar om de eenmaal ver
kregen voorrechten, waarop inbreuk was
gemaakt, te handhaven. De vrijheid van
godsdienst werd echter dadelijk na den
overgang toegestaan, zoodat vele Zeeuw-
sche Hervormden, die in Engeland een toe
vlucht hadden gevonden, naar Zeeland te
rugkwamen en zich te Vlissingen gingen
vestigen. Toen ook de Watergeuzen de ha
vens der stad als hun vlootbasis gingen ge
bruiken, achtten de Roomsche geestelijken
zich er niet meer veilig, al werd hun geen
overlast aangtedaan. Zij vertrokken naar
het naburige konings- en dus Roomschge-
zinde Middelburg. Nadat op 4 Mei Vere
voor den Prins was gewonnen, begonnen de
Geuzen samen met de huurtroepen van
Oranje de stad Middelburg langzaam maar
zeker in te sluiten. De uitoefening van den
Roomschen godsdienst te Vlissingen kon
niet meer plaats hebben, omdat de pastoors
vertrokken waren. De strenge Roomschen
volgden het voorbeeld der geestelijken en
verlieten ook de stad.
De verlaten Roomsche kerken werden
„gereinigd" om voor den Hervormden eere-
dienst te worden ingericht. Het duurde nog
tot 28 Sept. voor in de St. Jacobskerk de
eerste openbare godsdienstoefening werd
gehouden. Te voren was er elders gepre
dikt.
Doordat de Geuzen en de huurtroepen
van Oranje het platteland van Walcheren
overstroomden om Middelburg in te slui
ten. hadden de dorpspastoors en de kloos
terlingen eveneens een veilige schuilplaats
gevonden te Middelburg. Toen deze stad
zich op 18 Febr. 1574 na een beleg van
achttien maanden aan Oranje moest over
geven, was het ook hier gedaan met de
Roomsche kerk en dus op geheel Walche
ren.
Te Vere had de overgang der burgers tot
de Hervorming op dezelfde wijze plaats als
in Vlissingen. Hij werd nog bevorderd door
dat de vroegere pastoor Johannis de Migro
de terug was gekomen en een bekwaam en
invloedrijk predikant der nieuwe kerke
lijke gemeente was geworden.
In de eerste honderd jaar na het vertrek
der geestelijken uit Middelburg hielden de
Roomschen, die er nog waren blijven wo
nen, zich stil. Zij kwamen nu en dan in het
geheim bij elkaar onder leiding van een
geestelijke, die vermomd in de stad was
gekomen. Feitelijk is alzoo de Roomsche
kerkdienst in Middelburg altijd blijven be
staan.
Op het eind der 17de eeuw was de ver
draagzaamheid der vroedschap jegens an-
Tuus.
Den ouwen Poetse zeiden nog is êens: „ik
een aregen dag 'ehad, ik een tielegram
'ehad". Maer ik kan noe wè' zegge: „ik
een arege weke 'ehad". Nie', da' 'k ok een
tielegram 'ehad 'öor, dat nie'. Dat zou 'k
trouwens nie' areg vinde'; in den tegen-
wooregen tied is dat, om zö te zeggen, dae-
gelikse kost.
Nêe-e, maer in die ééne weke is meer ge
beurd as anders in een olf jaer.
Van oalderande zaken of-'eschaft en wee'
nieuwe diengen op-'ezet; wan' stille zitte
kan 'k tóch nie', lozee 's wee' vertrok-
ke; zelf op reize 'ewist; afijn, te vee' om oal
te vertellen, 'öor.
Daer is vee' veranderd en noe 'k is
'emerkt, da' ik zelft ok veranderd bin.
Anders zeiden ik oltied: ,,a' ik rieke was,
dat zou 'k nie' lange weze, wan' ik zou oal-
les verreize, toet de leste cent". Noe 'k
dan een reisje 'emaekt en noe bin 'k toet
de wetenschap 'ekomen, da' 'k dat nie'
graag mi' doe. Ik 't vee' beter nae' m'n
zin tuus, in m'n daegelikse bezegheden.
Bie de pepieren, die a 'k vlie weke wig-
'egöoid was ok een staepel ouwe „Hol-
landsche Illustratie" 's. Een klein stiksje
'k dae' nog uut-'eknipt, dat mö' 'k is over-
schrieve in m'n schrift. Dae' staet:
Die thuis 't geluk niet vindt, hij
[zal het nergens vinden,
Die thuis gelukkig is, hij zoekt het
[elders niet.
Maak tot uw liefste en beste vrinden,
Hen, die gij daaglijks naast u ziet.
(Ten Kate).
De leste keer da' ons dan noe nae' „el
ders" 'ewist kwaeme me in den trein te-
rechten in een coupé bie twi „treksters".
Maer a' je z reist: bluuft dan toch lie
ver tuus. Ik m'n eigen in motten 'ouwe,
uut oal m'n macht, om te zwiegen, 'öor'.
Dan ree' den trein deur 't móóiste, riekste
zummerland dat a je mae' bedienke kunt;
deur 'êel den riepen oest. En dan zatte die
twi misjes van essen-tenden in een klein
boeksje mie' vaesjes te kieken en die olf-
Mrddöp te lezen of soms te ziengen. Gin
ooge ze nae' buten 'esloge. Niks ze 'ezie
van 'êel Zuud-Beveland. En 't eenegste dat
26 '°°/e .zegg6r> dat was, da' ze op
een aevend zo genoten wan' toen kwam
der een Zweedse jongen in 't kamp,
en die was toch zo-vee' aardeg. Noe ku' ie
de rest toch wè' uutrekene,
Nêe-e, dan die dame, die a op een aevend
ier bie ons op t Of kwam. Die a overoal
ewist: in Iengeland en in Amerika en noe
a ze in Zêeland was, ga|»ze nie' allêene d'r
öogen goed de kost, mae' kwam ze nog is
over van oalles inlichtegen vraege; in-
tervjoewte, zö gezeid.
Ik ze dan eerlik van antwoord 'ediend,
maer ik docht nog bie m'n eigen: „kiek,
zö 'n mens zou je noe net wies kunne mae-
ke' dat a je wou".
Ik weet nog maer oal te goed, in den tied,
toen a ter van die Duitse, ondervoede, guus
'ier waere. Dan leerden ze die Ollans, 'öor.
Dan gienge ze bevoobeld mie' zö 'n jongen
keure buten 't durp en dan zeie ze nie':
„kiek, dat is een veulen en dae' groeit een
klaproos", mae': „dat a dae' lopt, dat is
een kachel, en dae' staet een kankerblom-
me, goed ont-'ouwe 'öor, en dat
'êet spokebröod en die veugel dae', dat is
een zwelm. En dat wazze noe nog zèzêer
gin leugens
Mae' ze duste die jongen ok naer een
vrachtrie-er stiere, die a een muilezel
mie' de boosehap, dat 'n dae' een goed bod
op kriege kon, mits conditie dat 'n in 't
stamboek stieng en z'n voader en moeder
ok; in 't muilezelstamboek dan.
Ik vinde 't flauw, 'öor, wan' kiek is 'ier:
't is waer, da' stadsmènsen totaal niks
wete, 'öor, mae' wat bin öns, a' me ineens
temidden in een gröote stad 'ezet worre?
Ik mö' je eerlik bekenne, ik begriepe gin
steek van oal dat gezwaai en gewies van
die verkeersagenten. Ik gae mae' mee de
stroom mee en da' 'k nie' verongelokke,
dat lig nie' an mien 'öor.
Mae' noe, de leste keer, toen docht ik
bie m'n eigen: „ik wou da' 'k wee' mae'
goed en wel tuus was; je kun' beter op
Zondagochend over de Rooieneusdiek fietse
of lingst de Zwaekse Weel".
Ze zulle mien der voerêest nie' mi' schïe-
te.
Ik vinde genoegd verzet, 'ier, op d' oeve.
Freek Hóógstee.
ZOUTE VISCH.
Neemt levendige wel gevoede kabbeljauw
en gebruikt hiertoe de helft van de visch,
van de navel af tot onderen toe, laat ze
hakken gelijk de Sluysermootvis, omtrent
twee vingeren dik, strooid er geen zout op,
maar legt ze twee, drie of vier etmaalen in
een booter-pekeltje, daar men een hout
bord op legt om de mooten onder te hou
den, en keert ze dagelijks om: kookt ze dan
gaar en eet ze met een petercelie-saus, dan
is ze wel eens zo lekker als de ordinaire ge-
zoute, ja als de versche vis, en kan met
regt het lekkerste beetje«van de Vasten ge
naamd worden.
dersdenkenden op godsdienstig gebied rui
mer geworden, vooral als die andersden
kenden kooplieden waren en de stad door
hun handel er wel bij voer. Zoo werd in
1678 aan de Roomschen toegestaan aan den
Blauwen dijk een kerkje te bouwen, dat
echter uiterlijk op een woonhuis moest ge
lijken. De Roomschen uit Vlissingen en Ve
re kwamen ook hier ter kerk. Deze toe
stand bleef tot de groote omwenteling van
1795, waarbij staat en kerk gescheiden wer
den en de Hervormde kerk niet meer de be
voorrechte positie bleef innemen. Er was
niet alleen volledige godsdienstvrijheid ge
komen, maar de vroedschap moest aan de
Roomschen een kerkgebouw afstaan. Gaar-
na hadden dezen de Koorkerk gekregen. De
heeren op het stadhuis vonden dit wel te
dicht bij de Hervormde Kerk. Eindelijk
werd in 1798 de oude Gasthuiskerk in de
Lange Delft aan de Roomschen afgestaan.
Door de gestage uitbreiding der parochie
werd dit gebouw te klein. De Roomschen
wilden in 1842 het open terrein koopen,
waarop de in 1834 afgebroken St. Pieters
kerk aan het tegenwoordige Hofplein had
gestaan. Deze open ruimte zou een uitste
kende plaats geweest zijn voor een nieuw
kerkgebouw. Blijkbaar konden de heeren
kerkvoogden en notabelen het niet over
hun gemoed verkrijgen om toe te staan, dat
op dezelfde plaats, waar een Hervormde
Kerk had gestaan een Roomsche Kerk ver
rees. Als reden werd opgegeven, dat het
niet oorbaar was om den grond, waarin en
kele jaren geleden nog begraven werd, om
te woelen. Het genoemde college heeft dan
ook eerst in 1890 het terrein als bouwgrond
verkocht.
De Roomschen hebben toen in 1846 hun
tegenwoordige kerk in de Lange Noord
straat gebouwd. Op 6 Mei 1846 werd de
kerk ingewijd door den bisschop mgr. baron
van Wijkersloot. Deze heeft in ons land
niet minder dan 67 nieuwe Roomsche ker
ken ingewijd. Op 17 Mei 1841 o.a. ook de
kerk te IJzendijke. Wel een bewijs dat voor
al in dien tijd de Roomsch-Katholieke Kerk
zich in ons land uitbreidde.
In de Roomsche kerk te Middelburg is
het miraculeuze schilderij van Onze Lieve
Vrouw van den Polder.
Te Vlissingen was er ten tijde van de"
Republiek geen schuilkerkje. De aldaar wo
nende Roomschen gingen dus naar Middel
burg. Toen in 1763 er een bataljon Waal-
sche bezetting kwam, moest de stad een ge
bouw beschikbaar stellen voor het uit
oefenen van den Roomschen godsdienst der
Walen. Als zoogen. garnizoenskerk werd
aangewezen het voormalig Taanhuis bij de
Rammekenspoort. Na' een paar jaar ver
trokken de Walen. De Roomschen wilden
de kerk van de vroedschap overnemen. Dit
college was hiervoor wel te vinden, doch
doch door het protesteeren van de kerkera
den der Hervormde, Fransche en Engel-
sche kerken, gesteund door vele ingeze
tenen, kwam er niets van.
Door de vestiging van eenige kooplieden
uit Duinkerken in 1778 was het aantal
Roomschen te Vlissingen uitgebreid. Weer
werd door hen het verzoek tot het stadsbe
stuur gericht om het oude Taanhuis tot
kerk te mogen inrichten. Het werd toege
staan. Opnieuw groote tegenstand der Pro
testanten.
In dien tijd was het platteland van Wal
cheren in beroering door de invoering van
de nieuwe psalmberijming. De oproerige
boeren bemoeiden zich ook met de Vlis
singsche beroerte. De vroedschap, vreezen-
de voor oproer, trok het verlof tot het uit
oefenen van den Roomschen godsdienst in.
Daar de Walchersche boeren ook te West-
kapelle in een andere zaak hun zin kregen,
grepen de Staten van Zeeland in. Te Vlis
singen kwam een extra bezetting militai
ren tot handhaving der rust.
De stadhouder Willem V gaf aan de
Roomschen verlof tot het houden hunner
godsdienstoefening. Om verdere moeilijkhe
den te voorkomen zagen dezen er van af en
wachtten hun tijd af. Deze kwam door de
omwenteling van 1795, waardoor volkomen
vrijheid van godsdienst. Een woonhuis in
de Koestraat werd als bedehuis inge
richt, waar in op Zondag 3 Mei 1795 de eer
ste mis werd gehouden. Op 29 Maart 1805
werd het nieuwe kerkgebouw op de Potte-
kade ingewijd. Door de uitbreiding der pa
rochie werd de kerk in 1857 afgebroken en
een grooter gebouwd. In 1911 verrees aan
den Singel een tweede kerk. Onlangs is de
ze uitgebreid en de kerk aan de voormalige
Pottekade afgebroken.
Eerst was Vlissingen een zoogen. statie
en werd in 1805 een zelfstandige parochie.
Niettegenstaande geheel Zeeland benoorden
de Schelde bij het bisdom 's-Hertogenbosch
behoorde, was Vlissingen een parochie van
de Diocese van Gent. Op 17 Maart 1841
kwam zij bij het nieuwe bisdom van Breda
en behoorde toen tot het dekenaat Aarden
burg. Na de instelling van het bisdom Haar
lem in 1853 kwam zij, evenals geheel Zee
land, behalve Zeeuwsch-Vlaanderen, bij dit
bisdom.
(Wordt vervolgd.)
R. B. J. d. M.
(Nadruk verboden.)
NOG LICHTER DAN KURK.
Eenigen tijd geleden kwam een groep
Noord-Amerikaansche vliegtuigfabrikanten
naar Peru en Ecuador op zoek naar de
Balsa-bosschen. Balsa is de naam van een
boom met heel licht hout. Het hout is nog
minder zwaar dan kurk. Een klein kind
kan een heele boomstam gemakkelijk op
zijn schouders dragen. Het spreekt vanzelf,
dat zulk heel licht hout heel geschikt is
voor bepaalde doeleinden en de Amerikaan
sche fabrikanten zijn van plan om dit hout
voor hun vliegtuigbouw te gebruiken. Plot
seling zagen de bewoners van Peru en
Ecuador toen in, dat ze groote kans liepen
om hun kostbare boomen te verliezen.
Daarom wil men nu snel maatregelen tref
fen, waardoor het hout niet allemaal uit
gevoerd kan worden, opdat de wonderlijke
boom niet uitgeroeid zal worden.
Een gewaarschuwd man
Trekt er zich niks van an,
Wat zou het ineens een leegte geven als
er op 'n dag niet door deze of gene
mogendheid een waarschuwing tot Japan
werd gericht.'
De Japanners moeten wel de grootste col
lectie waarschuwingen bezitten die er be
staat. Practische dagbladzetterijen die tijd
en zetkosten willen sparen konden er eigen
lijk best toe overgaan, „stypjes" te ver
vaardigen die eiken dag voor het gebruik
klaar staan en waarin alleen de naam van
het protesteerende land moet worden inge
vuld. Ik geef het in allen ernst in overwe
ging.
Men moet aannemen, dat de regeering m
Tokio ze op een grooten hoop gooit en be
waart om ze op een stillen vacantiedag, als
er eens geen nieuws van het incidentsfront
is, te lezen. Of er een patience mee te leg
gen.
In oude tijden maakten ultimatums, di
plomatieke protesten en waarschuwingen
indruk. Tegenwoordig wordt er zoo weinig
aandacht aan geschonken, dat een "regee
ring die protesteert met verwijzing
naar een vroeger protest, verzocht
wordt er het nummer bij te voegen, opdat
de juffrouw van de garderobe (of wie an
ders deze documenten opbergt) in staat is
het bedoelde document terug te vinden.
Nog iets belangrijks gekomen?
Niet veel zaaks, Excellentie.
Wat 's dit hier?
Protest van de Vereenigde Staten.
Scheur èr het blanco gedeelte er af,
die menschen weten niet wat zuinigheid is,
en vraag Generaal Bravoerima of we op de
rest mogen antwoorden. En dat?
Een ultimatum van Moskou.
In welke taal?
Engelsch, Excellentie.
Opprikken. Engelsch bestaat niet
meer. En wat is dit hier?
Frankrijk protesteert tegen het bom
bardement van de Fransche concessie en
eischt schadevergoeding.
De eisch is niet ontvangen. Laat maar
onder de tafel vallen.
Juist, Excellentie. Dan zijn hier twee
waarschuwingen van de Britsche regeering,
één tegen het tot zinken brengen van twee
rivierschepen en één tegen het bombarde
ment van het Roode Kruis-ziekenhuis.
Twee waarschuwingen op één dag?
Die Engelschen krijgen moed! Men kan
toch niet bezig blijven met antwoorden.
Sein aan het vliegcommando dat ze beter
moeten uitkijken waar ze hun suikergoed
strooien en antwoord den Britschen gezant,
dat we nog geen rapport hebben binnenge
kregen.
Zeker Excellentie. En daarna?
Als ze zich op de conferentie van
Tientsin behoorlijk gedragen, zullen we on
ze verontschuldiging aanbieden. U weet,'
formulier GZ. Hebt u er nog veel van?
Ongeveer honderd.
Laat u er tienduizend bijdrukken. Die
zullen we nog wel noodig hebben.
En de schadevergoeding?
Als ze er voor de vijfde maal om vra
gen, schrijft u dat de schade wordt onder
zocht.
En verder?
Verder? Daarmede is de zaak afge
daan.
Uitstekend Excellentie. Anders nog
iets van uw orders?
Ik gfeloof het niet. Is er nieuws uit
China?
Goede berichten, Excellentie. Wij heb
ben aan de Mongoolsche grens gisteren in
tien minuten tijds 58.000 Sovjet-vliegtuigen
neergeschoten. Een van onze vliegers kreeg
daarbij een stofje in het oog en maakte een
geslaagde noodlanding.
That's the stuffik bedoel: dat
moeten we hebben! Geef door aan de pers.
Te plaatsen op de eerste pagina van het
avondblad, bovenaan links, met 24 punts
letter. De opschriften in 48 punt moeten
vóór half drie aan mijn goedkeuring wor
den onderworpen. Die wil ik hun niet dic-
teeren. Niemand moet kunnen zeggen, dat
we geen vrije pers hebben.
En wat zal ik met de ultimatums
doen?
Stuur ze aan mevrouw mijn Dochter,
die studeert zooals u weet westersche talen
en plakt ze in een album. En als er gezan
ten komen om mij te spreken, meld mij dat
dan, zooals gebruikelijk, wanneer ze drie
uur in de wachtkamer zitten.
Zeker, Excellentie. De Russische ge
zant wacht sinds gisteren.
Laat hem over een uur binnen. En
stuur mij nu den kapper.
E. Rasmus.
OOK PLANTEN KUNNEN SLAPEN.
Net als menschen en dieren hebben ook
planten slaap noodig. Natuurlijk niet slaap,
zooals wij die kennen, maar toch ook een
toestand, waarin ze volkomen kunnen rus
ten. In een plantkundig instituut in Calcut
ta in Voor-Indië werden eenigen tijd gele
den proeven gedaan met behulp van een
electrisch meetapparaat.
Door deze proeven bleek, dat de planten
in den loop van ongeveer 24 uur een tijd
hadden, waarin ze alles voelden en op alles
reageerden en dat deze vatbaarheid voor
alle indrukken langzamerhand afnam tot
dat de planten bijna niets meer schenen te
merken. Daarna reageerden ze weer vlug
ger. De meeste planten reageerden onge
veer op het midden van de dag het meest
op alle indrukken, terwijl ze 's nachts bijna
niet reageeren, dus „sliepen". Ook waren
er planten, waarbij het precies omgekeerd
toeging en deze noemde men in het insti
tuut „de boemelaars" van het plantenrijk.
34e week 1889.
Bij het examen in het Fransch L.O. te
Utrecht slaagde o.a. mej. J. Berdenis van
Berlekom.
Op het aardappelveld van A. de Rid
der onder de gemeente Sas van Gent heeft
men de volwassen rups van den gevreesden
kolorado-kever ontdekt. Het is niet te ho
pen, dat dit terecht gevreesde diertje, op
nieuw een verdelgingsoorlog zal beginnen.
Door leden der Tweede Kamer werd
bezwaar gemaakt tegen den naam mare
chaussee. Het scheen voegzaam dien naam,
welke afkomstig is uit de dagen van Na
poleon I, door een Nederlandschen te ver
vangen.
Bij de Maandag gehouden peiling
door de Friesland op de Lutine bleek, dat
er over eene groote oppervlakte eene zand-
verschuiving van de bank bestaat in de
richting naar binnen en peilde men van 20
tot 24 voet water, dus belangrijk meer dan
in het vorig jaar.
Te 's Gravenhage wordt Donderdag een
Velocipède Pakket- en Correspondentie-
dienst tot vervoer van pakketten en het
verrichten van boodschappen geopend.
REDACTEUR: J. M. MULLIé.
Middelburg.
DE WEDSTRIJD
ZEELAND—ROTTERDAM.
We laten nog een partij volgen uit den
wedstrijd Zeeland—Rotterdam, benevens
een fragment eener partij. Wie zich de
moeite geeft een en ander nauwkeurig te
beschouwen, zal met ons tot de conclusie
komen dat ook een resultaat ten onze gun
ste aan deze borden best tot de mogelijkhe
den had kunnen behooren. Na-kaarten
heeft natuurlijk weinig zin, maar onze be
doeling is, om bij de Zeeuwen de lust tot
revanche wakker te schudden, en een eer
ste vereischte is dan, eens goed de oorza
ken van het falen in de partij napluizen.
Men leert het meeste van verloren partijen.
Achtste Bord.
Wit: J. KOEDOOD.
Zwart: J. SCHELTENS.
Slavische verdediging.
1. d2d4 d7d5 2. Pgl—f3 Pg8—f6
3. c2c4 c7c6 4. Pbl—c3 Lc8f5
(Eerst dc: is gebruikelijker)
5. e2e3 e7—e6 6. c4xd5 e6xd5
7. Lfle2 Lf8d6 8. Ddl—b3 Dd8—c7
misschien is beter in eens Db6 te spelen
met kans echter op dubbelpion
9. Lel—d2 Pb8d7 10, Tal—cl Dc7—b6
er dreigt Pb5
11. Pc3a4 Db6 x Db3 12. a2xb3 0—0
13. Pa4—c5 Pd7xc5 14. d4 x c5 dit versterkt
de pionnenstelling van wit zeer. Ld6e7
15. b3b4 a7a6? Direct Pe4 was ster-
kor.
16. Ld2—c3 Pf6e4 17. Lc3—e5 Le7—f6
18. Le5.Xf6 Pe4xf6 19. Pf3—d4 Lf5—g6
20. 0—0 Tf8—e8 21. Tfl—dl Te8—e7
22. h2h4 h7h5 wit heeft het plan de
zwarte loper te verjagen om met het paard
via f5 event. d6 te kunnen bezetten
23. Le2f3 Ta8d8? Een doellooze zet.
24. Pd4e2 Lg6—e4 25. Pe2—d4 Le4—g6
afruil was beter geweest, daar bijna al
le pionnnen van zwart op wit staan.
26. Lf3e2 Kg8—f8 27. Tel—al Te7—e8
Er dreigde Lxa6, waarop zwart niet te
rug mocht nemen wegens L x a6. bl x La6
Pxc6. Te7—e8. PxTd8 Te8xTd8. Talxa6,
waarna wit wint.
28. g2—g3 Td8—a8 29. Tal—a3 Kf8—g8
30. Tdlal Pf6e4 slecht; de toren had
niet op a8 mogen blijven staan
31. b4b5 Pe4xc5 ook c6xb5 heeft be
zwaren
32. b5xe6 b7xc6 33. b2—b4 Pc5—e4
34. Pd4xc6 Te8e6 35. b4b5 Pe4c5
36. Talcl Pc5d7 De zwarte loper doet
niet mee.
37. Tt3xa6 Pd7b6? een blunder, die het
proces slechts verhaast.
38. TxPb6 zwart geeft op.
De Zwartspeler staat bekend als een zeer
nauwgezet en secuur schaker. Hij zal moe
ten erkennen, dat deze partij veel beter had
gekund. Daarom zijn we vol hoop voor een
volgenden keer.
Aan het 4e bord, tusschen Th. P. v. d.
Tol met Wit, en A. J. C. Nordlohne met
Zwart, kwam het na de 38e zet van wit tot
onderstaande stelling.
abcdefgh
Zwart zette voort met 38Ta8
en verloor op den duur.
Maar na 38Te7: 39. Te7: Pd2t
waren de kansen heel anders.