P &eetitxr0cfye
MIDDELBURGSCHE COURANT
GOESCHE COURANT)
Een oproep van burgemeester
Van Walré de Bordes.
Roosevelt doet een beroep
op Hitier en Moscicky.
Nederland zal zijn neutraliteit
onbeperkt handhaven.
^len zou worden verdeeld,
Het beroep van Roosevelt op
koning Victor Emmanuel.
BURGERS VAN MIDDELBURG.
In dit ernstig uur is het mij een behoefte mij tot U te wenden.
iWij zijn in Gods hand. Meer dan ooit te voren voelen wij, hoe mach
teloos wij zelf zijn. Laten wij allen voortdurend God bidden om uitkomst.
Maar wij zijn in Gods hand. Laat ons dat ook een gevoel van vol
komen rust en vertrouwen geven. Hij zal voor ons zorgen. Hij heeft
ons lief.
En laten wij elkander liefhebben. Indien ooit, dan is thans het woord
van onze Koningin op zijn plaats: „Draagt elkanders lasten".
Nu onmiddellijk voor vandaag en de volgende dagen zie ik drie voor
de hand liggende richtingen, waarin wij dat woord in toepassing kunnen
brengen.
1. Tegenover de militairen, die thans de zwaarste lasten te dragen
hebben. Laten we de militaire autoriteiten, die vele ingrijpende maatrege
len moeten nemen, zooveel mogelijk in alle opzichten helpen en begrijpend
tegemoet komen en alles doen om hun taak te verlichten.
Laten wij de manschappen en officieren zoo behandelen en ontvangen,
als wij hopen, dat onze eigen broeders en zonen elders zal gebeuren.
2. Laten wij geen grootere aankoopen doen en voorraden inslaan
dan gewoonlijk. Er is hamsteren en hamsteren! Was tot nu toe het aan
leggen van voorraden een nuttige daad, van nu af aan is hamsteren hoogst
onvaderlandslievend. Immers het bemoeilijkt de voedselvoorziening van
de bevolking als geheel. En het is onmenschlievend, want het beteekent:
„ik wel, maar jij niet". Indien het noodzakelijk mocht worden, zal de
overheid niet aarzelen in te grijpen en regelend op te treden. Maar hier
is iets, waar iedereen aan kan meehelpen door aan anderen te denken en
niet in de eerste plaats aan zich zelf.
3. Het derde punt is contant betalen en zooveel mogelijk rekeningen
en schulden voldoen. Geldt dat al in gewone tijden, het geldt dubbel in de
huidige omstandigheden. Geen geld oppotten! Onze leveranciers en zij
die op andere wijze voor ons werken, hebben onze betalingen noodig om
zelf op hun beurt weer hun eigen leveranciers en werklieden te betalen.
Laten wij thans allen het ernstig besluit nemen elkander te helpen
en eendrachtig samen te werken, Dan zal Nederland verjongd en met een
nieuwen geest uit deze crisis te voorschijn komen!
De Burgemeester van Middelburg,
J. VAN WALRé DE BORDES.
Drie methoden voor een minne
lijke schikking voorgesteld.
Tusschen Duitschland en Rusland
De Engeische en Fransche
militaire missies nog te Moskou!
Hitier confereert met zijn
medewerkers.
Mussoloni de uitvinder van het
Russisch-Duitsche pact?
„Blijft niet in Parijs, als het niet
noodig is."
De „Schleswig Holstein"
in Dantzig.
Poolsche troepenbewegingen in
de buurt van Dantzig
De regeeringspersdienst deelde hedenmiddag mede:
Hier en daar zijn in de buitenlandsche pers meeningsuitm-
gen opgenomen, die twijfel zouden kunnen doen ontstaan ten
aanzien van den onwrikbaren wil van Nederland om in voor
komend geval 's lands onzijdigheid, met name ook in de lucht,
naar alle zijden, welke dan ook, te handhaven.
Voor zulk een twijfel bestaat niet de allergeringste grond.
Met alle te zijnen dienste staande middelen zal Nederland zijn
onzijdigheid in een gewapend conflict, mocht het uitbreken, pok
en met name in de lucht, onbeperkt en tegenover iedereen hand
haven.
Aan de Italiaansche regeering
voorgelegd.
OPENING NIEUWE GEMEENTEHUIS
TE SOEBURG UITGESTELD.
De buitengewone ministerraad.
Japan protesteert bij
Duitschland.
Officieele publicaties.
P0LITI0NEELE
HULPVERLEENING DOOR
BURGERWACHT.
TAPVERBOD.
Provinciale voedsel-
commissarissen benoemd.
Voor Zeeland ir. Dorst.
In Italië geeft men de hoop nog
niet op.
Polen houdt voet bij stuk.
Dogblad. Ui tg. N.V. De Middelburgsche Crf.
Bureauxte MIDDELBURGSt. Pieterstr. 28,
Telefoon Redactie 269, Administratie 139;
te GOESTurfkade Tel. 17. Postgiro 43255.
Abonnementsprijs'voor Middelburg en Goes
f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week
abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct.
NUMMER 200. TWEE BLADEN. VRIJDAG
25 AUG. 1939. EERSTE BLAD. 182e JAARG.
Advertentiën 30 ct per regel, ingezonder
mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager.
Tarief op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine
Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij
vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau
v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 d
Behalve aan den koning van Italië (zie
2e blad) heeft de president der Ver. Staten,
Roosevelt, hedennacht ook nog een bood
schap gericht aan Hitier en aan Moscicky,
den president der Eoolsche republiek.
In zijn boodschap aan Hitier verklaart
Roosevelt, dat hij zich opnieuw tot den
Führer wendt, in het stellige geloof dat de
zaak van den vrede welke zaak van de
menschheid zelve is boven alle andere
overwegingen staat. Roosevelt heeft de
hoop, dat de oorlog, welke voor de deur
staat en dus de rampspoed van alle volken,
alsnog zal kunnen worden afgewend. Daar
om dringt hij er in allen ernst bij Hitier op
aan en op dezelfde wijze bij den presi
dent van Polen dat de regeeringen van
Duitschland en Polen bij gemeenschappe
lijke overeenkomst er in toestemmen af te
zien van iedere positieve daad van vijandig
heid, zulks voor een nader vast te stellen
redelijken tijdsduur en eveneens bij ge
meenschappelijke overeenkomst er in toe
stemmen de geschillen, welke tusschen haar
zijn gerezen door een der drie volgende me
thoden op te lossen:
le door directe onderhandelingen;
2e door onderwerping van deze contro
versen aan een onpartijdige arbitrage,
waarin zij beiden vertrouwen kunnen heb
ben;
3e door in te stemmen met een regeling
van deze controversen door middel van een
procedure van verzoening, waarbij als be
middelaar („conciliator" of „moderator")
zal worden gekozen een onderaan van een
der Amerikaansche republieken, die geen
van alle in eenige betrekking staan tot of
deelnemen aan de Europeesche politieke
aangelegenheden.
Aangezien zoowel Polen als Duitschland
souvereine regeeringen hebben, zal na
tuurlijk elke natie, wanneer men het eens
wordt in te gaan op een der drie aange
geven oplossingen, er in toestemmen de
onafhankelijkheid en territoriale on
schendbaarheid van de an'der volledig te
eerbiedigen.
Het volk der Vereenigde Staten is een
in zijn verzet tegen de politiek van mili
taire verovering en overheersching, het
is ook een in hef verwerpen van de the
se, dat eenige regeering of eenig volk het
recht heeft zijn doel en zijn middelen te
bereiken door middel van een actie, wel
ke een onbeperkt aantal millioenen men-
schen in een oorlog zou storten, welke
zou leiden tot ellende en lijden voor alle
naties ter wereld, oorlogvoerende en neu
trale, wanneer de be'doelingen en oog
merken, voor zoover zij rechtvaardig en
redelijk zijn, bereikt kunnen worden door
vreedzame onderhandelingen of onpartij
dige arbitrage.
Namens het volk der Vereenigde Staten,
al'dus de boodschap aan Hitier verder, en
ik geloof in naam van de vredelievende
mannen en vrouwen van overal, doe ik
het beroep op U, toe te stemmen in een
oplossing der tusschen Uw regeering en
Polen bestaande geschillen door de aan
vaarding van een der alternatieve metho
den, die ik heb voorgesteld. Ik behoef
nauwelijks te herhalen, dat wanneer de
regeeringen van Duitschland en Polen
den wil hebben de geschillen op vreedza
me manier zooals voorgesteld is, op #te
lossen 'de regeering der Vereenigde Sta
ten nog steeds bereid is haar deel bij te
dragen in de oplossing van problemen,
welke den wereldvrede in gevaar Dren
gen in den vorm, zooals uiteengezet in
mjjn boodschap van 14 April."
De boodschap aan Moscicky,
De boodschap aan president Moscicky is
korter en luidt als volgt:
„Dë duidelijke ernst van de bestaande
crisis legt de dringende verplichting op al
len, mogelijke middelen na te gaan, welke
het uitbreken van een algemeenen oorlog
zouden kunnen voorkomen".
Met dit voor oogen gevoelt Roosevelt zich
gerechtvaardigd,, zekere mogelijke wegen
aan te geven, welke voor een oplossing zou
den kunnen worden overwogen.
Roosevelt zet hierna dezelfde mogelijkhe
den voor een oplossing uiteen als in zijn
boodschap aan Hitier en voegt daaraan toe:
„Mocht gij er toe besluiten een oplossing
te zoeken langs den weg van deze metho
den dan kunt gij verzekerd zijn van de
meest oprechte en volkomen sympathie der
Vereenigde Staten en hun volken".
Roosevelt doet dan een beroep op Mos
cicky, zich tjjdens het onderzoek dezer mo
gelijkheden te onthouden van iedere positief
vijandige daad en hij besluit:
„Het is naar ik denk voor U welbekend,
dat ik namens de Vereenigde Staten spre
kend iederen invloed ten gunste van den
vrede heb uitgeoefend en zal blijven uit
oefenen.
Iedere natie groot of klein wenscht
men van hoog tot laag den vrede. Zij zoe
ken geen militaire veroveringen. Zij erken
nen dat geschillen, eischen en tegeneischen
van tijd tot tijd tusschen naties naar voren
zullen komen, doch dat al dergelijke ge
schillen, zonder uitzondering, kunnen wor
den opgelost door een vreedzame procedure,
wanneer de wil daartoe aan beide zijden
bestaat".
Roosevelt biedt zich niet als be
middelaar aan.
Stephen Early de particuliere secretaris
van president Roosevelt, heeft tegenover de
pers nog doen uitkomen, dat de president
noch een der andere leden van de Ameri
kaansche regeering der Vereenigde Staten
zich aanbiedt voor de rol van bemiddelaar.
De voorstellen van den president betee-
kenen niet, dat hij een nieuw „München
op het oog heeft.
Uit Berlijn werd gemeld, dat het bureau
van de Londensche „Times" daar gister
avond gesloten is en het personeel naar
Kopenhagen vertrekt.
De Times correspondent zond als laat
ste bericht uit de Duitsche hoofdstad een
bericht aan de N.R.C„ dat uit betrouw
bare, doch niet officieele bron Duitsch
land en Rusland tot overeenstemming
zouden zijn gekomen over de verdeeling
van Polen. Rusland zou volgens dat plan
het Poolsche grondgebied tot aan de
„Wilson-lijri" in Oost Polen krijgen en
Duitschland zou Dantzig, den Corridor
en Poolsch West-Silezie nemen.
De twee landen zouden den grootsten
druk op Roemenie uitoefenen, om zich
los te maken van Engeland. Als koning
Karei halsstarrig zou blijven, dan zou
Rusland Bessarabie nemen.
Het gebied van Teschen, dat na de
overeenkomst van Miünchen aan Polen
werd afgestaan, zou weer bij Moravie
worden gevoegd. In ruil zou Duitschland
beloofd hebben zijn ambities in de Oe-
kraine op te geven.
Er zou een Poolsch staatje overblijven
als protectoraat zonder buitenlandsche
vertegenwoordiging.
Men had verwacht, dat de Fransche
en Engeische militaire missies, welke te
Moskou vertoeven, gisteravond uit de
Russische hoofdstad zouden zijn vertrok
ken. Echter zijn slechts enkele leden er
van (via Schiphol) naar Londen en Parijs
gegaan, om rapport uit te brengen. De
overigen bevonden zich vanmiddag blijk
baar nog steeds te Moskou!
Hitier, die gistermiddag uit Berchtes
gaden te Berlijn is aangekomen,, heeft
daar eerst een onderhoud gehad met Von
Ribbentrop, die tegen den avond per vlieg
tuig van zijn reis naar Moskou terug
keerde.
Om 7 uur begon vervolgens een confe
rentie van den Führer met zijn voornaam
ste medewerkers, o.a. Goering en de gene
raals Von Brauchitsch en Von Keitel. Deze
conferentie heeft tot na middernacht ge
duurd.
Volgens een bericht van Havas, zou de
beslissing ten aanzien van Polen in deze
conferentie reeds zijn gevallen.
Reuter meldt uit Rome: In de Giorna-
le d'Italia verklaarde Gayda gister, dat
Mussolini Duitschland aanried een jion-
aggressie pact të sluiten met Sovjet-Rus
land. Mussolini bracht dit te berde toen
Goering in April een bezoek Bracht aan
Rome.
o
Reuter meldt uit Parijs:
De Fransche regeering heeft dengenen,
wier aanwezigheid in Parijs niet onmisbaar
is, den raad gegeven de hoofdstad te verla
ten.
Het D.N.B. meldt uit Dantzig: Vrijdag
ochtend is het Duitsche oorlogsschip,
„Schleswig Holstein", in de haven van
Dantzig aangekomen. Een groote menigte
bevond zich aan de haven.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldde van
middag, dat van het gebied van Dantzig uit
opvallende troepenconcentraties zouden zijn
vast te stellen, in het bijzonder aan de
grensstations Kartschemken en Goldkrug.
Een zegsman van de „Dantziger Vorposten
meldt, dat hij met behulp van een verrekij
ker heeft kunnen vaststellen, dat op
Poolsch gebied, in het vroegere West-Prui
sen, bij Kokoschken en Matern, groote troe
penverplaatsingen geschieden. Op het sta
tion van Kokoschken dat op ongeveer twee
km van de grens van Dantzig ligt, zijn den
geheelen Donderdag goederen- en perso
nentreinen aangekomen, waaruit in het bij
zonder infanterie- doch ook sterke caval-
lerie-afdeelingen stapten. De troepen wer
den, voorzoover zij niet te Kokoschken of
te Matern, welke ongeveer 1% km van de
grens van Dantzig verwijderd ligt, konden
worden ondergebracht, in de dorpen Ran-
kau en Pempau, onder dak gebracht.
Reuter meldt uit Rome:
Koning Victor Emmanuel heeft den am
bassadeur der Vereenigde Staten verzocht,
zijn hartelijken dank te willen overbrengen
aan president Roosevelt voor diens bood
schap. Hij heeft verklaard, deze aan de Ita
liaansche regeering te zullen voorleggen.
SOEBURG. "Men deelt ons mede, dat de
officieele opening van het nieuwe gemeen
tehuis, welke op morgenmiddag was vast
gesteld, tot nader order is uitgesteld.
Ook de feestelijkheden welke in verband
met de geboorte van Prinses Irene even
eens morgen alhier zouden plaats vinden,
zijn tot nader order uitgesteld.
De regeeringspersdienst meldt:
De gisteren aangekondigde buitengewone
kabinetszitting heeft hedenochtend in het
departement van algemeene zaken te Den
Haag plaats gevonden onder leiding van
den minister-president. Ook morgenochtend
zal een buitengewone ministerraad worden
gehouden, welke evenzeer door jhr. De
Geer zal worden gepresideerd.
Reuter meldt uit Tokio: De Japansche
regeering heeft besloten, hij Duitschland
te protesteeren tegen de sluiting van het
Duitsch-Russische pact. Dit besluit werd
genomen in een vanochtend gehouden ka
binetsraad.
Nader wordt uit Tokio gemeld:
Het verluidt, dat Arita instructie heeft
gegeven aan den Japanschen ambassadeur
Oshima te Berlijn om in overeenstemming
met het door het kabinet genomen besluit
een protest in te dienen bij de Duitsche re
geering.
Domei verneemt dat er een vrije en ook
een hartelijke gedachtenwisseling was ge
durende de kabinetsbijeenkomsten, waar be
slist werd, dat de Duitsch-Russische over
eenstemming zoowel naar den geest als
naar zijn bepalingen in strijd is met het
anti-kominternpact.
Gemeld wordt dat de secretaris van het
kabinet, na de vergadering heeft verklaard,
dat de aan Japan voorgestelde formule be
trekking hebbende op den Europeeschen
toestand, thans definitief is prijsgegeven.
Hij voegde hieraan toe, dat het nauwelijks
noodig zal zijn te zeggen, dat de Japansche
regeering een onafhankelijke politiek aan
houdt, welke gebaseerd is op moraliteit,
ongeacht den internationalen toestand. In
antwoord op de vraag of Molotof den Ja
panschen ambassadeur heeft gezegd, dat de
Sovjet-regeering bereid was in onderhande
lingen te treden voor een fundamenteele en
vreedzame regeling der grensgeschillen
verklaarde de woordvoerder van den mi
nister van buitenlandsche zaken, d a t d i t
veeleer een verhaaltje is
zonder grond van w a a r -(
h e i d.
De Burgemeester van Middelburg
brengt ter openbare kennis:
dat het, bij eventueele mobilisatie,
noodig zal kunnen blijken, de Gemeente
politie door de plaatselijke Burgerwacht
of een gedeelte daarvan te doen bij
staan;
en doet hierbij een dringend beroep
op de werkgevers, bij wie eventueel
voor zoodanige hulpverleening in aan
merking komende leden van de Burger
wacht in dienstbetrekking zijn, hen
daarvoor zonder geldelijke schade in de
gelegenheid te stellen.
Middelburg, 25 Augustus 1939.
De Burgemeester van Middelburg,
J. VAN WALRé DE BORDES.
De Burgemeester van Middelburg
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat op heden (opkomstdag voor de vóór
mobilisatie) en den daarop volgenden
dag in de vergunnings- en verlofsloca-
liteiten geen alcoholhoudende dranken
mogen worden verstrekt, toegediend,
verkocht of gebruikt.
Middelburg, 25 Augustus 1939.
De Burgemeester voornoemd,
J. VAN WALRé DE BORDES.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat
door den minister van economische za
ken provinciale voedselcommiss3rissen zijn
benoemd, verbonden aan het onder zijn
departement ressorteerend rijksbureau
voedselvoorziening in oorlogstijd. Voor
Zeeland is benoemd ir. J. D. Dorst
te Goes.
Havas meldt uit Rome: In Romeinsche
kringen schijnt men zeer ongerust te zijn
ten aanzien van den internatioalen toe
stand. De snelle opeenvolging van het on
derteekenen van het Duitsch-Ruasische
verdrag, de terugkeer van Von Ribben
trop en de militaire maatregelen van En
geland en Frankrijk hebben een sterken
indruk gemaakt. Toch heeft men niet
alle hoop verloren en geeft men te ver
staan, dat een nieuwe ge
beurtenis" zou kunnen
plaats vinden, we 1 k e het
ergste zou voorkomen.
Klaarblijkelijk wil men in Italiaansche
kringen een vreedzame regeling tot stand
brengen. Men geeft evenwel duidelijk te
verstaan, dat indien een conflict zou uit
breken, Italië trouw zal blijven aan het
verdrag, dat het met Duitschland bindt
en onmiddellijk zou mobiliseeren om aan
de zijde van zijn asgenoot te staan.
Het Poolsche Telegraafagentschap ont
leent aan een bericht in de „Express Po-
ranny", dat getiteld is:
„Wij leven in beslissende uren", het Vol
gende
Met het geweer an den voet, wachten wjj
af wat onze tegenstander zal verkiezen:
oorlog of vrede. Indien zijn taktiek een
nieuwe bluf, een nieuwe intimidatiepoging
is, laat hij dan weten, dat wij ons niet laten
provoceeren, noch terroriseeren. Indien hij
een uiterste beproeving op het oog heeft,
zal hij een natie aantreffen, bereid het va
derland een maximum van moreele en ma-
terieele krachten aan te bieden, om de over
winning van zijn zaak te verzekeren. Wfj
hebben steeds den wenscli met andere na
ties op vreedzame wijze samen te werken
en wij hebben nimmer de gedachte aan een
redelijke overeenstemming van de hand ge
wezen, doch indien de principes van eer en
gezond verstand met voeten worden getre
den en men zijn toevlucht kiest tot geweld,
zullen wij de uitdaging aanvaarden.
Havas meldt uit Warschau:
Naar aanleiding van het gister door den
Senaat van Dantzig genomen besluit (waar
bij Forster staatshoofd werd) wijst men nog
eens nadrukkelijk op de volgende vier pun
ten, die de houding der Poolsche regeering
ten opzichte van het Dantzigsche vraagstuk
weergeven
le. Polen zal nooit een aansluiting bij
Duitschland, in welken vorm ook, aan
vaarden.
2e. Dantzig moet binnen het kader van
de douanegrenzen van den Poolschen staat
blijven.
3e. De rechten van Polen in Dantzig kun
nen aan geenerlei controle van de zijde van
het buitenland onderworpen worden.
4e. De Poolsche bevolking moet te Dant
zig dezelfde rechten om zijn nationale cul
tuur te ontwikkelen hebben als de Duitsche
bevolking, die de meerderheid in de vrije
stad vormt.
In dezelfde kringen wijst men erop, dat
dit standpunt meer dan ooit de grondslag
van de Poolsche houding blijft.
