ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
I
ptedicatie
Lof der Zotheid
■tip' "m
VAN DE PROVINCIALE ZEEUVSCHE MIDDELDUDGSCHE COUDAhT
ZATERDAG
12 Aug. 1939
KORTE
ZEEUWSCHE KRONIEK.
DAEGEUKSE DIENGEN
De
UIT DE MIDDELBURGSCHE
COURANT VAN VOOR VIJFTIG JAAR
DAMMEN EN SCHAKEN.
ONZE VADER. 111.
De tweede bede van het Onze Va
der luidt: Uw Koninkrijk kome.
Wij zijn niet tevreden met de we
reld en met onszelf. Er is ergens in
ons verborgen een verlangen naar een
andere wereld met andere menschen.
Sinds Christus beseffen wij, dat zulk
een andere wereld er één zou moeten
zijn van liefde, gerechtigheid, waar
heid, vrede, zonder ziekte, en zelfs op
de één of andere wijze zonder dood.
Velen werkten een prachtig leven
lang aan de komst van deze nieuwe
orde. Velen verwachtten, dat opvoe
ding, kerstening of maatschappelijke
omwenteling haar zou brengen en
droomden: „Zal het niet heerlijk zijn
om zóó te gaan, zoo rein, zoo gaaf, en
bij geheele volken de nieuwe wereld
rijzen te zien"De nieuwe we
reld kwam niet en wie gelooft thans
nog, dat zij komen zal?
Toch bedoelen wij de nieuwe we
reld, wanneer wij bidden: Uw Ko
ninkrijk kome. De Bijbel althans heeft
deze nieuwe orde op het oog, wanneer
hij spreekt van Koninkrijk Gods. Het
verschil met onze verwachtingen is
echter, dat dit Rijk niet door men
schen tot stand zal worden gebracht,
maar door God. Het komt niet van be
neden, maar van boven, vpn den kant
van Jezus Christus, als een laatste,
almachtig, verschrikkelijk en heerlijk
ingrijpen.
Wanneer ik den nood der wereld
zie en onze machteloosheid om de
bron van dien nood te stelpen, en ik
denk er aan, dat God dit alles moet
aanzien, dan welt een dringend gebed
in mij op, het Bijbelsche gebed: Uw
Koninkrijk kome.
Dus blijft ons alleen het gebed? Hoe
zullen actieve Westerlingen hierin be
vrediging vinden? Er is echter nog
iets zeer actiefs. Men bidde niet al
leen, maar getuige ook door daden
van het komende Rijk. Men schenke
liefde, liefde die niet terugvraagt, in
een wereld van liefdeloosheid. Men
strijde voor gerechtigheid, in een we
reld van onrecht. Men kampe voor
waarheid en vrede, in een wereld van
leugen en haat. Men geneze en trooste,
in een wereld van ziekte en dood. Men
getuige alzoo: Gods Koninkrijk komt.
F.
EEN ZEEUWSCHE REIS VÓÓR
HONDERD JAAR.
II (Slot).
De reis zooveel mogelijk over land.
In het vorige artikel schreven wij over
de Zeeuwsche reis te water. Al was deze
niet altijd de aangenaamste, toch was zij
de goedkoopste, de meest gemakkelijkste
en daarom de meest gebruikelijke. Men
had slechts te Middelburg aan boord te
gaan om te Rotterdam de stoomboot of het
beurtschip te verlaten.
Er bestond nog een andere weg. Deze
ging zooveel mogelijk over land.
Het reizen in een rijtuig was vroeger
zeer bezwaarlijk. De kleiwegen waren in
het najaar en in den winter vaak modder
poelen en deden in den zomer wolken stof
opwaaien. Een weinige verbetering kwam,
toen de kleiwegen bezand werden. De weg
was dan na een hevige regenbui weer spoe
dig droog.
Toch duurde op Walcheren een reis naar
Domburg, op Zuid-Beveland een reis naar
Bath en op Schouwen een reis naar Haam
stede nog vrij lang. In de volkstaal wordt
dit op de genoemde eilanden nog in herin
nering gehouden door te spreken van een
Domburgsche reis, een Bathsche reis of
een Haamsteesche reis, als iemand bij het
doen van een boodschap bijzonder lang weg
blijft.
Toen de wegen bestraat werden, ging het
reizen vlugger. Door de glorie van de alom
beroemde trekschuit werd in Holland de
behoefte aan straatwegen niet zoo spoedig
gevoeld. In Zeeland, het eilandenrijkje, kon
den er geen trekschuiten varen. Het ver
wondert dan ook niet, dat de oudste straat
wegen in ons gewest worden gevonden.
Hebben wij in het vorige artikel gewezen
op een onjuistheid in onze geschiedenisboe
ken over de eerste stoomboot in ons land,
iets dergelijks bestaat ook over den eersten
straatweg. Bijna algemeen wordt hiervoor
gehouden de bekende Zeestraat van Den
Haag naar Scheveningen, als zijnde in 1665
door Huygens aangelegd. Toen bestond ech
ter reeds meer dan een eeuw de straatweg
van Vlissingen naar Middelburg. De Noord-
weg was toen ook al tot Serooskerke ver
hard, terwijl er nog straatwegen waren
naar Vere en naar Arnemuiden.
En hoe waren vroeger de vervoermidde
len'.
Wij, die eerst in koetsen op veren en
gummibanden en nu in zacht rijdende
auto's zijn verwend, kunnen ons niet ge
makkelijk voorstellen, dat onze voorouders
een eeuw geleden moesten reizen in „schok
kende, nauwe, dreunende, vuile, tochtige,
harde, tuitelige doozen, een soort van groo-
te rammelende builkisten op vier wielen",
zooals Hildebrand ze beschrijft.
Laten wij zien, waarin een Zeeuwsche
reis vroeger zooveel mogelijk over land
bestond. De reiziger bestelde in de bekende
Vijf Ringen te Middelburg een rijtuig, dat
hem over Nieuw- en Sint-Joosland naar het
vèerhuis aan het Sloe bracht. De koetsier
werd betaald. De veerman bracht hem voor
35 cent naar den Zuidbevelandschen oever.
Was het stormachtig weer of was de zon
reeds onder, dan werd het veergeld ver
dubbeld. Toen in 1873 de Sloedam was ge
legd, zoowel voor den trein als voor het
publiek verkeer, verviel natuurlijk het veer..
Pierj
Ik bin dat oalle jaere gewend om even
tjes om-ende-weter te gaen nae' de Poel-
'oeve a' de kleine Freek verjaert. Die 'êet
nae' me, weet je. En a' wil ik noe nie' wete
da' 'k naemzot bin; sehille doet het toch.
Ja, da' je dae' toch wat mêer voe' over eit
as voe' de are neefjes en nichtjes.
Ze fêestten in de kêete, wan' schoenen
uutdoe, dae' d i e n k e ze tegenwooreg nie'
meer om; dat is ok iet' dat a uut den tied
lis. Oal 't slik van de wegt draege ze in
'uus, en dae' mö' Mientje niks van weet
je; op d'r móóie klêe-en en lóopers.
Zo dus, die guus om een baksje thee
mie' een taartje 'ewist en toen waere ze
wee' vertrokke nae' de stekelbeiers. Dae'
ikjwaem der êen an de deure en dat was
Pi£r, die kwam mie' de veilingspapieren
en de centen van de kouwelienen en de
madeleinen. Ie wier nae' den Baes verwe-
ze, die zat net in z'n kantoor, dus Pier riep
ui-la an d'achterdeure.
Een stuitje naedien komt 'n vrom, wee'
nae' de kêete en ie roept voe de deu're:
de bovendeur e stieng op een garre, „den
Baes ei me naer 'ier 'estierd, ie zei: „je
mö' maer is nae' de vrouwe gae', dae' 'za'
wè' wat ofvoalle voe' je", zö dus: 'ier bin
'k noe, Ik zag da' Mientje vremd op
keek, mae' ze zei: „zö, nou komt er dan
êest maer is in." Dat dee' 'n. Ze zei: „zit".
Ie pakten een stoel en net zö gemanierd
vroog 'n: „mag ik deze stoel pakke?" En
toen: „verjaer Freeksje vandaege? Dat
'k a' 'edocht". Mientje die een bak thee
voe' z'n "eschonke en een scheuteltje mie'
een taartje der op en een vurksje der nest
voe' z'n neer'ezet. Ie zei: „ja, m'n vrouwe
zei: „da' 's tiene tegen één of Freeksje ver
jaert. Me zagge dae' een köoie guus verbie
komme, naer 'ier. En toen is ze an 't reke
nen 'egae en ze zei: „ja 'öor, dat ei om de
zen tied 'ewist". Ik zegge: „wacht, gee' me
daer is gauw die veilegspapieren, dan gae'
k op slag betaele'". Ie pakten z'n vurksje
en ie knikten op Mientje: „nog wèl gefiles-
teerd oor en dat 'n voorspoedeg öp mag
Toen a ten een paer happen 'edaen ie
zei. „kiek, a den bakker der noe vee' van
soort van twêe-e voe' een cent, dan
den mien daarlik voe' vaste klant". Zö mits
keek n is schoef om nae' de deure, sebiet
wee' vóór z'n en mae' spitte mie' z'n vurke.
Den Baes was ter in 'ekomme en die bleef
stae' kieke ofdat 'n z'n öogen nie' kust ge-
löove. „Mae'" zeit 'n en nog êens: „mae',
zit jie noe 'ier?" „Ja", zei Mientje, „je eit
'n toch zelft gestierd? Dat zeit 'n temis-
sen." Ze keke ollebei nae' Pier, mae' die
oal z'n aandacht bie z'n eten. Ie slikten
z'n leste hapje deur. Toen keek 'n is scheef
nae' Mientje en ie zei: „nêe-e dank je, één
is genoegt, 'öor, dank je vriendelik, méér
mö' 'k nie', Mientje beet op d'r luppen
en ze vroog an den Baes: „ei jie dan nie'
'ezeid dat 'n naer 'ier most komme?" Pier
draaiden z'n 'öod verzichtjes een bitje nae'
de kant van den Baes en ie keek is schuins
nae' boven, net persies as da' een 'ond soms
kieke kan, a ten weet, dat 'n kwaed 'edaen
eit.
Me schöte olie drie-e in de laehe en den
Baes zei: „gin mond 'k er van open-
"edae". Pier gaf glad gin antwoord, maer
ie pakten z'n komme thee en toen a ten 't
leste sloksje deur z'n keelgat 'egoten zei
den, zachtjes voe' z'n eigen, mae' zö, da'
me 't olie drie-e góed kuste verstae: „sie-
zö! De onstrantste boenkzoenken zupe de
mêeste eiers".
Mie z'n onschuldegste gezicht draaiden
i/e z'n eigen om op z'n stoel en ie knikten
op den Baes: „ok nog wèl gefilestêerd, 'öor
Baes, mie' de verjaerdag van je zeune, en
da' me der nog dikkels getuge van magge
weze. Het is een flinke jongen, öor; dat
mag ter van gezeid worre. Je zu' ter a
gauw een petatezetter an
„Pier", zei den Baes en die stieng mae'
mie' z'n 'öod te schodden: „je bint een wijs
man". „Mae' noe wor' 't tied da' 'k wiggae',
'öor," zei Pier en ie zetten z'n stoel an de
kant, „ik a' vee' an motten 'öore, van m'n
leven, mae' dae' ze me noe nog nöoit
voe' uut-'escholle. Alia, den goeie middag
samen".
Toen zag ik voe' d' êeste kêer dat 'n een
plooster nest z'n ooge ik zegge: „wat is
dat Pier, je ei toch gin botsing 'ehad?" Ie
zei: „ja. Mee m'n vrouwe. Dae' zat een
vliege op m'n öoge. Ze zei: „stille Pier.
Bluuft is even stille zitte, dan za' 'k die
vliege daer is wig doe-e. Mie de poker".
Mae' die vliege wupten een ennetje vadder
en ik lag voe' oud vuul onder den taefel.
Glad van m'n verzei of".
Ie knikten nog is op ons olie drie-e en ie
gieng der an 't lachende van deur.
En ons knikten is op mekare, ok aan 't
en ik zegge: „laet die mae' löope, 'öor!"
Freek Hóógstee.
De laatste veerman was Casper Baas, die
den 16den Mei 1888 is overleden.
In Zuid-Beveland ging de reis over
's-Heer Arendskerke naar Goes. Hier werd
in een ander rijtuig overgestapt om ver
der te rijden over Kloetinge, Kapelle, enz.,
maar niet naar de oostpunt van Zuid-Beve
land, zooals de lezer mogelijk zou verwach
ten. De tocht over de vele slikken en kre
ken van het breede Kreekrak was niet zoo
gemakkelijk. Wel was er te Bath een veer
man, doch deze voèr niet af naar Brabant,
of hij moest minstens 4 ontvangen, hetzij
dit door één of twee personen betaald werd.
De reis ging dus van Goes naar Ierseke-
dam. Van hier werd overgezet naar het
overliggende Gorishoek op 't eiland Tolen,
dus dwars de Oosterf-Schelde over. Eén
persoon moest 1.20 betalen; waren er
twee, dan elk 0.70. Bij storm of na zons
ondergang werd weer dubbel tarief bere
kend.
Van Gorishoek af- reed men over Seher-
penisse en Poortvliet naar de stad Tolen.
Na voor 7% cent over de Eendracht te zijn
gezet, kon men per rijtuig Bergen op Zoom
bereiden, van waar verder door Brabant
de weg naar Holland openstond. Omge
keerd werd de reis van uit Holland en Bra
bant naar Zeeland ook altijd gedaan over
Tolen, enz. Niet ten onrechte werd daarom
Tolen vroeger „de Poort van Zeeland" ge
noemd.
Toen na den Franschen tijd de zandwe
gen, die het drukst bereden werden, omdat
zij de verbinding vormden tusschen de
grootste plaatsen, verhard werden, kwamen
de genoemde wegen over Walcheren, Zuid-
Beveland en Tolen bet eerst aan de beurt.
In 1818 werden zij bestraat. De afstand van
Middelburg (Slikpoort) tot het Sloe was
6.9 km, van het -Sloe naar Iersekedam 25
km en van Gorishoek op 't eiland Tolen
naar het veerhuis aan de Eendracht 13 km.
Samen bijna 45 km. Daar over dezen straat
weg de postwagen of diligence reed, die
ook, naar wij meenen te weten, reizigers
meenam, werd de weg tot in dezen tijd toe
de postweg genoemd.
Deze moeilijke en langdurige Zeeuwsche
reis moest gedaan worden tot 1873, toen
Zeeland eindelijk zijn spoorweg kreeg en
door de Kreekrak en het Sloe een dam
werd gelegd. Hierdoor kwamen twee veren
of overzetplaatsen te vervallen.
Als het stormde of regende was het geen
pretje te worden overgezet, daar de veer
schuiten open en bloot waren. Wij schreven
reeds, dat bij stormachtig weer dubbel ta
rief moest betaald worden. Maar waar is
de grens tusschen storm en een zeer hevi-
gen wind? Onze voorvaderen waren echter
praktisch. Het reglement luidde, dat het
storm was, als de molen gezwicht was,
d.w.z. als de zeilen van de wieken waren
opgevouwen.
Natuurlijk was maar op één der oevers
een veerman gestationneerd. Werd hij van
de overzijde begeerd en hij dus met zijn
schuit moest komen, dan werd een mand
aan een paal opgehaald.
Toen nog niet lang geleden de veerdienst
VereKamperland nog in particulier bezit
was, werd ook alleen maar gevaren, als er
reizigers waren. Werd aan den Noordbeve-
landschen wal de veerboot verlangd, dan
werd daar de mand geheschen.
Na het lezen van 't geen wij geschreven
hebben over een Zeeuwsche reis vóór on
geveer honderd jaar, zal zeker niemand te
rug verlangen naar den ^zoogenaamden
goeden ouden tijd.
R. B. J. de M.
DE EERSTE NAAIMACHINE.
In het jaar 1814 had de Weensche kleer
maker Madersperger een naaimachine ge
maakt, waar hij van keizer Frans Josef het
patent op kreeg. Dit was de „eerste naai
machine op het aardrond" zooals men toen
zei.
Vroeger naaide men alleen met de hand.
Ook Madersperger had nog nooit met een
machine genaaid, maar toen hij weer eens
met een pak bezig was, dacht hij: „Waar
om zou er eigenlijk niet een machine ge
maakt kunnen worden, die hetzelfde werk
doet als de hand van een mensch bij het
naaien?" Hij lette toen heel goed op, wat
hij eigenlijk deed, als hij naaide en probeer
de na zijn werk met garen en naalden, hout
en ijzer verschillende proeven te nemen en
zoo „met een ijzeren hand" te naaien. Na
heel lang oefenen lukte het hem eindelijk
in 1807 een machine te maken, waarbij
werkelijk twee naalden met spitse punten
naaiden. Maar natuurlijk had deze machine
nog veel fouten en daarom werkte hij in
alle stilte verder en na 6 jaar had hij zijn
machine zoo verbeterd, dat hij er 100 ste
ken per minuut mee kon doen.
De regeering wilde hem het patentrecht
voor zijn machine niet geven. Madersper
ger liet zich niet ontmoedigen en ging er
mee naar den keizer zelf. Er werd aan het
hof lang en breed over gepraat en het slot
was, dat hp werkelijk het patentrecht voor
zijn machine kreeg.
Maar de uitvinder was te arm om het
patentrecht te betalen, dus hij kwam er
niet veel verder mee. Niemand had tijd
voor hem. Zooging Madersperger weg uit
Weenen en hij trok met zijn vrouw door
het heele land. De menschen hadden zijn
naam intusschen allang vergeten en einde
lijk, toen hij al 82 jaar was kwam hij in
Weenen terug en werd in het armenhuis
opgenomen, waar hij een maand later
stierf. 9
Maar later, toen de naaimachine's over
de heele wereld werden verspreid en alle
huisvrouwen een naaimachine wilden heb
ben om hun kleeren te kunnen naaien,
dacht men weer aan hem en toen richtte
men op zijn grai een eenvoudig standbeeld
op, waarop te lezen staat, dat Madersper
ger de man was, die de eerste naaimachine
maakte.
Bezoek van Mars.
De geleerden die de vorige week getracht
hebben bij Mars binnen te kijken, gelijk
oude dames die in spionnetjes het leven
van andere oude dames beloeren, zijn weer
niet veel verder gekomen. Tot hun veront
schuldiging moet worden aangevoerd dat
Mars, ofschoon „vlakbij", nog altijd een
slordige 50 millioen kilometer van ons ver
wijderd was. Tisschen oude dames ontstaat
ook wel eens een respectabele verwijdering,
maar zelden een van 50 millioen kilometer.
Tenzij ook op Mars oude dames wonen. Dit
lijkt echter niet aannemelijk wanneer men
verneemt dat de temperaturen er vari-
ëeren van 30 a 80 graden overdag tot 100
graden onder nul na het diner. Uit deze ge
gevens moet worden afgeleid, dat sprin
gende waterleidingen er waarschijnlijk een
nog bekender verschijnsel zijn dan bij ons
en dat, indien men ook op Mars met een
werkloozenprobleem worstelt, de loodgie
ters er tenminste wel altijd te doen zullen
hebben.
Dit is inmiddels niet een conclusie die
afkomstig is van bovengenoemde geleer
den. Aan hen hebben wij daarentegen wel
de onthulling te danken, dat de hoeveel
heid zuurstof op .Mors slechts 1 bedraagt
van die bij ons. De Marsianen moeten dus
gelijken op het menschentype dat bij ons
wordt aangetroffen in koetsierskroegen, te
lefooncellen, excursiebussen en dubbeltjes
bioscopen.
De sprongen in temperatuur schelen niet
zooveel met de onze. Het verschil is ech
ter, dat de temperatuur op Mors 150 gra
den verschil aantoont tusschen dag en
nacht, en bij ons tusschen ochtend en na
middag. De ijsbanen op Mars zijn vermoe
delijk slechts 's nachts open, hetgeen be
vorderlijk moet zijn voor den geregelden
gang van het onderwijs, aangezien de kin
deren op deze wijze nooit ijsvacantie hoe
ven te hebben. Zij zullen waarschijnlijk
overdag op school slapen, zooals bij ons in
den zomer.
De geleerden hebben verder vastgesteld,
dat Mars doorsneden is door kanalen. Dit
wijst op een hooge trap van beschaving,
daar kanalen ondenkbaar zijn zonder mi
nisters van waterstaat die ze openen en
zonder tollen'.
Door de telescoop gezien is Mars voor
tweederden lichtelijk rood van kleur. Daar
uit af te leiden dat de planeet bevolkt zou
zijn met vrijzinnig- of siciaal-democraten,
of dat de heele bevolking geabbonneerd zou
zijn op een rase blad met aardigen inhoud,
ware weinig minder dan onwetenschappe
lijk. De kleur van het andere deel veran
dert met de seizoenen en dit wijst niet op
de mogelijkheid dat de dames er, zooals bij
ons, in den zomer blond worden, maar op
het bestaan van plantenleven. Maar in
dien er plantenleven is, moet er ook die
renleven bestaan. En als er dierenleven is,
moeten er politici, jazzmuziek en bridge
drives zijn.
De astronomen hebben daarnaast don
kere plekken op Mars waargenomen. Zij
kunnen hiervoor geen verklaring geven.
Vermoedelijk heeft ook Mars zijn Oss.
Pogingen om met Mars in contact te tre
den zijn wederom mislukt. In Louden werd
verleden jaar voor 1 schilling 6 pence een
telegram naar Mars aangenomen „zonder,
waarborg van overkomst". Dit jaar heeft
de P.T.T.-direetie zulke telegrammen ge
weigerd. Ze wil alleen zaken doen op onze
eigen planeet. Het riext naar autarkie en
minister Damme zou als P.r.I":-directeur
zeker nooit één telegram hebben geweigerd.
Eén ding is Zeker: hoe dicht bij Mars
wjj ook geweest zijn, ik heb er evenmin
iets op kunnen zien als wanneer ik afhan
kelijk was geweest van televisie.
Bijgeloovige menschen zullen van de aan
wezigheid van de oorlogsplaneet wel afgrij
selijke dingen hebben gevreesd. Maar als
de Marsianen eenig idee van ons hebben,
zullen zij zeker veel banger zijn geweest
dan wij. Het lijkt mij geen pretje, de Aarde
tot buurvrouw te hebben.
Ik durf heelemaal niet te denken aan de
mogelijkheid, dat de Marsianen technisch
beter zouden zijn toegerust dan wij... en
dat zij in hun 'astronomische spionnetjes
ook bij öns donkere plekken waarnemen
en ze zelfs zouden kunnen verklaren ook.
Als je daaraan denkt schaam je je dood...
laten wij daarom hopen, dat ze al hun aan
dacht noodig hebben om hun straten
sneeuwvrij en hun kanalen open te houden.
Hoe minder benul ze van hun budren heb
ben, hoe beter!
E. Rasmus.
32e week 1889.
De heer J. Pouwer van Middelburg be
haalde te Utrecht de acte voor Engelsch
(L.O.)
Voor het tweede gedeelte van het no
tarieel staats-examen is o.a, geslaagd de hr.
P. Dumon Tak te Woerden.
De Koningin van Roemenië en de
Prins von Wied met gevolg komen Maan
dag met den laatsten trein alhier aan om
zich naar Domburg te begeven.
Een nieuwe inrichting te Groningen
is tot stand gebracht door de Geldersche
Credietvereeniging. Deze heeft onder hare
nieuwe kantoorlokalen een dubbelen brand
vrijen kelder doen vervaardigen', voorzien
van steenen gewelven en afgesloten door
eene zeer soliede gepantserde stalen brand
deur. In den kelder zijn ijzeren kasten ge
plaatst en elk dier kasten is weer verdeeld
in twee grootere en drie kleinere afdeelin-
gen die alle van onderling verschillende
sluitingen zijn voorzien.
De Geldersche Credietvereeniging stelt
zich voor, deze ruimte te verhuren.
Redacteur J. M. MULLIé.
DE WEDSTRIJD ZEEUWSCHE SCHAAK
BOND—ROTTERDAMSCHE SCHAAK
BOND.
Het verslag in de N.R.C. van de te Roo
sendaal gespeelden wedstrijd tusschen le
den van den Zeeuwschen Schaakbond en
van den Rotterdamschen Schaakbond, is in
weinig vleiende termen voor ons Zeeuwen
gesteld. We willen er iets uit citeeren:'
„Nu dient gezegd", zoo schrijft de verslag
gever, dat de R.S.B. een geducht team op
den been had gebracht. Vooral de eerste
zes spelers mochten er zijn. Dat zij zouden
winnen, stond bij voorbaat vast en dit zou
vooraf ook zeker geweest zijn bij elke an
dere willekeurige volgorde, waarin men dit
zestal zou hebben opgesteld". Aldus de ge
noemde reporter. Dit zijn trotsche woor
den, en tegenover zooveel fierheid past or.s
slechts een bescheiden zwijgen.
De nederlaag was groot, maar een ding
doet ons toch genoegen, de Zeeuwen slikken
deze nederlaag blijkbaar zeer moeilijk.
Reeds gaven verschillende deelnemers ons
hun van aante'ekeningen voorziene partij.
En na het doorspelen hiervan is de over
tuiging, die wij reeds hadden, nl. dat een
dergelijke uitslag geflatteerd is voor onze
tegenstanders, nog versterkt. Het kan be
ter, het moet beter.
En Zeeuwen, die straks bij de revanche
match aan de zes hoogste borden zult spe
len, op U rust een dubbele taak. U begrijpt
natuurlijk waarom.
Thans een tweetal partijen uit deze ont
moeting:
Wit: W. DE GRAAF (Zeeland).
Zwart: A. R. SEWEN (Rotterdam).
Partij gespeeld aan het zevende bord.
Siciliaansche opening.
I. e2e4 c7—c5 2. Pgl—f3 Pb8—c6
3. d2d4 c5xd4 4. Pf3 x d4 Pg8—f6
5. Pblc3 d7d6 6. Lfl—e2 g7—g6
7. Lel—e3 Lf8g7 8. 0—0 0—0
9. Kgl—hl Lc8d7 10. f2—f4 a7—a6
II. a2a3 Ta8c8 12. f4—f5 Pc6—a5
13. Le2d3 Pa5—c4 14. Le3—cl Dd8—b6
15. Pd4b3 Db6a7 De zwarte Dame
staat hier niet bijster goed.
16. a3a4 om b5 te voorkomen.
16Tf8d8 wellicht was Te8 beter.
17. h2h3 Pf6h5 18. Tfl—f3 Pe4—e5
19. Lel—e3 Da7—b8 20. Tf3—f2 Pe5—c4
21. f5xg6 h7xg6 22. Ld3xc4Tc8xc4
23. Ddl—f3 Ld7—e8 24. Pc3—d5 Kg8—f8
25. g2g4 Zwart is volledig overspeeld.
Hier leek ook Lg5 zeer sterk.
2 5Ph5—f6 26. Pb3—d4 Ook Pa5
lijkt goed.
2 6Pf6 X d5 2TPd4—e6+ Kf8— g8
Stelling na de 27e zet van Zwart.
28. Pe6xd8? Dat is niet de sterkste zet.
Veel beter was Pg7:. Speelt Zwart nu
28Pe3:, dan komt hij door 28 Pe8:
in groote moeilijkheden. Maar ook na
28 Kg7: 28 ed: staat Wit uitstekend.
28, Pd5xe3 29. Pd8xf7 Pe3xc2
30. Pf7g5?? Een onbegrijpelijke blunder,
waardoor Wit onmiddellijk verliest. Na
30. Talfl was de witte stelling nog steeds
superieur.
30. Pc2X al 31. Pg5e6 Tc4cl
32. Khlg2 Tel—c2 33. Tf2 x c2 Pal X c2
34. Df3f2Db8c8 En wit gaf op.
Bij het naspelen dezer partij zal men
moeten toegeven dat Wit de sterkste was.
Wit's 28e zet was niet de beste, maar ook
dan bleef hij toch een winststelling hou
den. Men krpgt bovendien de indruk dat
reeds eerder een beslissing mogelijk was.
Partij gespeeld aan bord 15.
Wit: G. DE REGT (Zeeland).
Zwart: P. BOLLERMAN (Rotterdam).
1. e2e4 e7e5
3. Lfl—c4 d7d6
5. Lc4 X e6 f7 x e6
7. c3xd4Dd8—d7
9. Lel—e3Pg8—f6
11. h2h3 Lf8e7
13. e4e5 Pf6—e4
15. Pf3—d2Pe4xd2
17. Tal—cl g7—g5
19. g2g4 Dd7e8
21. f3 x g4 Tf8 X f 1
23. d4 X c5 Pc6 x e5
25. Dd2f4 Pe5d7
27. g4g5 a7—a6
Met het oog op de
we deze partij zonder
2. Pgl—f3Pb8—c6
4. c2c3 Lc8—e6
6. d2—d4 e5 X d4
8. 0—0 0—0—0
10. Pbl—d2Kc8—b8
12. a2a3 d6d5
14. Pd2b3 Td8f8
16. Ddl X d2 Th8g8
18. f2—f3 h7h5
20 Pb3c5 h5 X g4
22. Tcl xfl Le7xc5
24. Le3xg5De8g6
26. Lg5h6 Tg8h8
28 Kglh2 remise,
plaatsruimte geven,
opmerkingen.
