lp frowtïdak lp P
HIWELBURGSCHE COURANT
8.GOESCHE COURANT)
Het Snelste Schip
van Nederlands Koopvaardijvloot
Overgedragen.
Minister De Wilde
afgetreden.
Chamberlain over de
onderhandelingen met Rusland.
De overwinningsparade te
Madrid.
West Zeeuwsch-Vlaamsch
elftal samengesteld.
Boerderij onder Breskens
verbrand.
Toespraak van Franco.
Voor den wedstrijd tegen
Vlissingen te IJzendijke,
Middelburg-Bleij erheide
uitgesteld.
De Italianen zullen thans
uit Spanje worden
teruggetrokken.
Een sportkousen-strijd
te Ovezande.
De moeilijkheden bestaan nog
onverminderd, maar ze zullen
wellicht kunnen worden over-
wonnen,^
Dagblad. Uitg. N.V. DeMiddelburgscheCrl.
Bureaux te MIDDELBURG: St. Pieterstr.28,
Telefoon Redactie 269, Administratie 139;
te GOESTurfkade Tel. 17. Postgiro 43255.
Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes
f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week
abonnementen in Middelburg er> Goes 18 ct.
NUMMER 118. DRIE BLADEN. ZATERDAG
20 MEI 1989. EERSTE BLAD. 182e JAARG.
Advertentiën 30 ct per regel, ingezonden
mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager
Tarief op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum f 2.10. „Klerne
Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij
vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau
v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct»
j» y
De Koningin Emma" van de S.
M. „Zeeland" vaart proef. Een
krachtig en snel, een sierlijk en
een goed schip.
(§§3) De Koninklijke Maatschappij „De
Schelde" en de Stoomvaart Maatschappij
„Zeeland", Koninklijke Nederlandsche Post-
vaart, hebben tezamen een groot aantal
autoriteiten en belangstellenden, en natuur
lijk ook de pers, uitgenoodigd vandaag deel
te nemen aan den officieelen proeftocht
van het motormailschip „Koningin Emma",
hetwelk, zooals te doen gebruikelijk is, van
middag ergens op de Noordzee door het
strijken van de „Scheldevlag" en het
hjjschen van de maatschappijvlag der „Zee
land" symbolisch en realiter door laatstge
noemde zal worden overgenomen.*)
Wij komen daarop Maandag terug, want
op het oogenblik, waarop deze courant van
de pers komt, varen wij weer ergens op de
Noordzee. Door de vriendelijkheid van
„Schelde" en „Zeeland" waren wij evenwel
reeds eendag of wat geleden in de gele
genheid een der onderscheidene min-of-
meer technische proeftochten mêe te ma
ken: Dinsdag jl., toen de „Koningin Emma"
van Vlissingen buitenom naar Rotterdam
is gevaren. Van die gelegenheid mogen hier
onder enkele aanteekeningen volgen.
Om dan de conclusie maar voorop te stel
len: de twee nieuwe schepen van de „Zee
land" zijn kort en goed prachtschepen. Niet
alleen in hun zeer geslaagde, sierlijkheid,
snelheid en kracht uitdrukkende, u i t e r-
1 ij k e vormgeving, niet alleen ook in hun
door ingetogenheid schoone binnen-archi-
tecturale aankleeding en verzorging, maar
ook in technisch opzicht.
Wat dit laatste betreft maar een enkel
detail (teneinde geen schijndeskundigheid
ten toon te spreiden)de paardekrachten
in deze twee schepen, die ze hun fenomena
le mailbootsnelheid geven, zijn ruimschoots
voldoende voor een normaal schip dat vele
malen grooter is; deze machtige machine
kracht is hier ondergebracht in een be
trekkelijk dan klein scheepje, hetwelk,
wederom betrekkelijk natuurlijk, licht ge
bouwd is; heeft men niet alleen reeds door
te lasschen in plaats van te klinken plm.
60 ton gewiehts aan klinknagels uitge
spaard? Welnu: al die kracht in zulk een
hulk zij 't dan een luxe-hulk zou doen
verwachten dat men op volle kracht va
rende uit elkaar geschud en gerammeld zou
worden. En dat is nu een van de technische
bewonderenswaardigheden van de „Ko
ningin Emma" en haar zusterschip: ze zijn,
practisch gesproken, overal zoo goed als
trillingvrijEen buitenstaander vakman
verzekerde ons, dat dit geen geringe presta
tie was.
Prachtschepen zijn het, ook wat de navi
gatiemiddelen betreft. De commandobrug,
waar kapitein Hintertür goedmoedig maar
steeds scherp waakzaam zijn scepter zwaait,
begint zoo langzamerhand meer op den
commandopost van een onderzeeboot of de
schakelcentrale van een machinefabriek te
gelijken, zoo veel instrumenten treft men
er aan. Een technische uiteenzetting daar
van zou ons hier te ver voeren, maar wel
moet gezegd worden, dat van alles en van
het allerbeste er staat. Een echolood, het
welk zoo ongeveer eens per secunde een
feillooze dieptelooding verricht, de radio-
richtingzoeker die enkel- en kruispeilingen
op daartoe uitzendende stations van den
vasten wal mogelijk maakt, zoodat ook bij
dik van mist een nauwkeurige plaatsbepa
ling mogelijk is; de electrische log die de
vaart door het water nauwkeurig re
gistreert; de telefonen voor de onderwater-
kloksignalen. Verder electrische aanwijzers
voor de onwentelingssnelheden der beide
schroeven, voor den telemotor-roerstand.
Dan nog rookmelders, sprinklerinstallatie,
koolzuurblusscherij, en wat niet nog al
meer. Het is bijna angstwekkend van me
chanische perfectie, maar de zeeman weet,
dat ook met al deze navigatieh u 1 pmid-
delen het middel slechts ter hulp blijft,
en dat de zeemanschap zelve, al verandert
zij van vorm, in wezen altijd aanwezig zal
Tot degenen, die aan de officieele
proefvaart deelnamen, behoorden de Brit-
sche gezant Sir Neville Bland, de hrn. G. J.
de Britsche gezant Sir Neville Bland, G. J.
Teppema, vertegenwoordiger van den mi
nister van economische zaken, de waarne
mend thesaurier-generaal B. J. de Leeuw,
de vice-admiraals A. Vos en J. Th. Fürstner,
ir. M. H. Damme, directeur-generaal der
P.T.T., C. A. van Woelderen, burgemeester
van Vlissingen, de inspecteur-generaal van
het loodswezen, vice-admiraal N. J. van
Laar, de hoofdinspecteur van den haven
arbeid, C. Mörtzen Bruyns, C. R. T. baron
Krayenhoff, R. Leeuwenburg, principal
surveyor of Lloyds, A. L. Gibson. De Ned.
Spoorwegen waren vertegenwoordigd door
de heeren J. Ente, G. F. H. Giesbergen en
A. G. Jagt; de Kamer van Koophandel voor
de Zeeuwsche eilanden door haren voorzit
ter den heer W. Berdenis van Berlekom.
Voorts zagen wjj nog'de heeren ir. J. P.
Walland, directeur-hoofdingenieur van den
rijkswaterstaat in Zeeland, ir. N. Th. Koo
mans, directeur van het havenbedrijf van
Rotterdam; mr. J. Smit, ir. H. C. Wesse
ling, A. Smit, ir. J. Blokland Visser en ir.
H. W. van Tijen allen van de Kon. Maat
schappij De Schelde; Th. de Meester, E. M.
Alberts, G. J. Bensink, K. G. Bron, en Th.
J. Ravelli van de S. M. „Zeeland", verte
genwoordigers van reisbureaux en reisver-
eenigingen en van zustermaatschappijen
van de „Zeeland".
moeten zijn. Met zeemanschap en zonder
al die hulpmiddelen komt men er ook nog,
zij 't minder snel en misschien ook minder
veilig; zonder zeemanschap en met een heel
fabrieksmagazijn vol mooie apparaten komt
men er echter zeer zeker nimmer. Dit zij
den zeeman tot troost.
Prachtschepen zijn het niet minder, wat
hun machine-inrichting betreft: die gewel
dige scheepsmotoren, zilverglanzend geschil
derd en vrijwel geen bewegende deelen
meer in zicht, geven de wentelende schroe
ven hun vroeger ondenkbaar geachte hooge
toerental van 250 omwentelingen per mi
nuut.
Welk een omwenteling hebben turbine en
motor toch in de scheepsmachinekamers ge
bracht: weg de hitte, weg de wentelende
krukassen en de op en neer gaande kruis-
koppen; verdwenen de groote condensor-
pomp, uit is het, voor wat de motorschepen
aangaat, met de peilglazen der stoomketels
en de stookplaat, waar het altijd gloeiend
heet en zwart van 't vuil was: nu kun je in
heel de machineruimte overal of bijna
overal pap van eten.
Slechts aan twee dingen ziet men de be
wegelijkheid dezer scheepsmotoren: aan den
slag der smeerolie in de kijkglazen, en aan
de wentelende spiraal van den slagenteller.
Zien, maar hooren des te meer: dat suist,
en zoemt, en steunt en ratelt en rikketikt,
dat slaat en beukt en boemt, dat spreken
moeilijk en verstaan haast onmogelijk
wordt. Tot plotseling allen zwijgen en ge
spannen op de machinekamertelegrafen
staren, de inspecteur met het stophorloge
in de hand, de werktuigkundigen met de
hand aan de omschakelaar: de machines
staan op vol toerental vooruitrinkin-
kelde kink: volle kracht achter
uit! wordt er van de commandobrug ge
seindéén ruk, er verspringen enkele
machinedeelen, 8% seconde later draaien
de beide machtige motoren volle kracht
achteruitheel het schip siddert en
dreunt, en nog enkele secunden later is de
vaart van ongeveer 24 zeemijlen tot nul te
ruggebracht: de „Koningin Emma" ligt stil.
Dan worden de motoren weer op vooruit ge
zet, en tot het uiterste belast: de spanning
stijgt, niet alleen boven de cylinderkoppen
der motoren, maar ook bij de menschen die
ze bedienen, controleeren, toekijken.
Steeds sneller verspringen de cijfertjes
van den slagenteller, steeds sneller wentelt
de spiraal op het koperen as-einde, die 't
vooruit of achteruit doet zien; steeds hoo-
ger trilt de naald van den omwentelings-in-
dicateur: 250 slagen volle kracht) dan
255, 260, 265alles trilt en siddert en
steunt nu van ingehouden kracht en be-
heerschte spanningtot men tevreden
zegt: hij doet het, en hij doet het goed, laat
maar weer terugloopen tot normaal
Men zou er een boek over vol kunnen
schrijven, over deze prachtschepen: hun
in sleeptank en windtunnel uitgepluste ele
gante lijnenbeloop; hun beschaafde binnen-
betimmering, die wel rijk, maar niet over
dadig-weelderig is; hun groote voordeel
der enorme deksalons met breede spiegel
ruiten, waardoor men overal de zee, de kim,
de scheepvaart, de lucht en de wolken ziet;
hun wei-overdachte inrichting met vele,
zeer vele dag-rustbedden, waarop vermoei
de of zeezieke passagiers zich kosteloos
kunnen uitstrekken; hun keurige afzon
derlijke hutten en zeer fraaie luxe-hutten;
hun gezellige eetsalons waar de te goeder
naam en faam bekend staande koks en ste
wards van de S.M. „Zeeland" uitstekende
maaltijden met wat daarbij behoort op
dienen.
Er was nog veel te vertellen, van deze
schepen en van deze proeftocht „en pas
sant". Doch laat ons het hierbij voorloopig
laten: men zal er reeds nu uit begrepen
hebben, dat deze in een handomdraai ge
bouwde schepen hoe kort is het nog
maar geleden, dat de kiel in Vlissingen ge
legd werd? een aanwinst voor de Neder
landsche passagiersvloot zijn, waarop heel
Nederland trotsch, Zeeland en „de" Zee
land bovendien nog zeer verheugd mee,
mogen zijn.
Drie paarden, een veulen en
een varken in de vlammen
omgekomen.
Donderdagnacht omstreeks half twaalf
brak door onbekend gebleven oorzaak brand
uit op de kapitale boerderij van den heer
I. C. du Bois in den Breskenschen polder
onder Breskens. De militaire wachtpost in
den Langeweg, die den brand het eerst
ontdekte, alarmeerde direct de bevoegde
instanties, i.e. den burgemeester en den
commandant van de brandweer der N.V.
Van Melle's Confectionery Works. Het
vuur greep uitterst snel om zich heen, zoo
dat, toen de brandweer ter plaatse arri
veerde, aan blusschen niet meer te den
ken viel. Het werk beperkte zich derhalve
tot het beschermen van het woonhuis en
een veestal. De landbouwschuur en een
hangar werden geheel door het vuur ver
nield. Drie paarden een veulen en een var
ken kwamen in de vlammen om, terwijl een
groote hoeveelheid in den hangar opgesta
peld vlas, alsmede verschillende landbouw
werktuigen, verbrandden. Verzekering dekt
de schade.
Nadat hij plaats had genomen op de offi
cieele tribune om de overwinningsparade
te Madrid bij te wonen, ontving generaal
Franco gisteren uit de handen van generaal
Varela het grootkruis van de orde van
het lauwerkruis van Sint Ferdinand.
Te 11.25 defileerden de specialisten-af-
deelingen, vervolgens de escadrons kavale-
ri, lichte artillerie, gemotoriseerde troepen,
vechtwagens en een brigade gemotoriseerde
artillerie.
Te 13 uur defileerde het Condor-legioen
met de muziek aan het hoofd. Na de vlie
gers kwamen de kanonnen en mitrailleurs
van de luchtdoelartillerie. Evenals de
Spaansche troepen riepen de Duitschers bij
het passeeren van Franco „Leve Spanje".
Achter het Condor-legioen volgde de af-
deelingen genie en verdere hulpdiensten.
Te 14.05 was het défilé geëindigd en ver
spreidde de menigte zich onder de kreten
„Franco" en „leve Spanje".
Generaal Franco heeft om 23 uur 50 voor
den microfoon van Radio Nacional een toe
spraak tot de Spanjaarden gericht, waar
van tot dusverre nog geen officieele tekst
is uitgegeven.
Franco zeide o.m.: „Madrilenen, Span
jaarden, het land is bevrijd van de roode
horden. Gij hebt vanmorgen den overwin
ningsoptocht in volkomen orde bijgewoond.
Ge zaagt de vertegenwoordigers der man
nen, die deel uitmaakten van uw zegevie
rende leger. Onze overwinning maakte een
einde aan de barbarij van het Marxisme.
Het martelaarschap van Madrid is het ern
stige feit, dat men den rooden leiders kan
verwijten, die verslagen werden op het
slagveld, maar die nutteloos de hoofdstad
opofferden door haar letterlijk gebonden
over te leveren in handen van de leiders
van het Russisch communisme. De overwin
ning was ons antwoord op het na Passeran
der rooden. Twee en een half jaar hebben
den moed van onze jeugd om den uiteinde
lijken triumf te bevechten en het leger
naar de overwinning te leiden voor de
grootheid van Spanje niet terneer gesla
gen."
Voortgaande, zeide Franco: „Onze vijan
den rekenden niet op de heldhaftigheid van
ons volk en op ons vermogen tot verlooche
ning. De overwinning zou niet mogelijk
zijn geweest, wanneer gij geen vertrouwen
had gehad in dezen kruistocht."
Franco voegde hieraan toe: „We stellen
onze waardigheid en onze onafhankelijk
heid boven alles en onze wensch is samen
te werken tot de pacificatie van Europa."
Hierop vroeg hij allen zich aaneen te
sluiten tot samenwerking voor den weder
opbouw van het land. „Wij hebben den
dagelijkschen arbeid noodig om een groot
en herboren vaderland op te bouwen. Aan
de overwinning moet de heilige eenheid
toegevoegd worden. Die moeten wij ver
krijgen."
Besluitende zeide Franco: „Dat is de taak
onzer beweging: aan het vaderland moet
gegeven worden alles wat men heeft, zon
der geestelijk voorbehoud, dat is de moraal
van Spanje, opdat de lauweren der over
winning niet verwelken. Leve Spanje."
Na afloop van den te Biervliet gespeel
den wedstrijd Oost-West Zeeuwsch Vlaan
deren is een West Zeeuwsch Vlaamsche
Combinatie samengesteld, welke op Zondag
28 Mei, eersten Pinksterdag, te IJzendijke
een wedstrijd zal spelen tegen Vlissingen I.
De West Zeeuwsch Vlaamsche Combinatie
is als volgt samengesteld:
Doel: J. Aernouts (IJzendijke).
Achter: R. Spinnewijn (Hoofdplaat) en
A. Brakman (Oostburg) aanvoerder).
Midden: E. C. Cornelis (Hoofdplaat), P.
de Smet (IJzendijke) en A. van Looy
(IJzendijke).
Voor: E. den Burck (Oostburg), A. van
Weynsbergen, (Hoofdplaat), J. Hesseling
(IJzendijke), P. de Lijser (Biervliet) en C.
de Ruisscher (Hoofdplaat).
Reserves: P. van Linde (Biervliet), N.
Wijffels (IJzendijke), Iz. de Lijzer (Bier
vliet), G. de Smet (IJzendijke).
Gisteravond kreeg de voetbalvereeniging
Middelburg telegrafisch mededeeling van
den K.N.V.B., dat de wedstrijd Middelburg
Bleijerheide Zondag niet doorgaat. Mor
gen wordt dus geen wedstrijd voor de pro-
motie-competitie der 2e klasse A gespeeld.
Men is toch wel heel raar aan het schut
teren met het programma. Wat wil men
eigenlijk? Toen reeds eenige weken gele
den het volledige programma voor deze
promotiecompetitie werd gepubliceerd hoor
de men van geen protesten. Nu plotseling
heet het dat deze en gene vereeniging het
anders willen. Men had beter gedaan zich
maar aan het oorspronkelijke programma
te houden.
Naar wij vernemen zal zeer waarschijn
lijk op tweeden Pinksterdag de wedstrijd
MiddelburgLimburgia worden gespeeld,
den Zondag daarop MiddelburgBlijerhei-
de terwijl dan volgt HelmondMiddel
burgtenzij men het weer niet veran
dert.
Havas meldt uit Rome: De repatrieering
der Jegionnarissen uit Spanje zal nu zonder
verwijl geschieden. Vijf .stoomschepen zul
len Zondag uit Napels naar Cadiz vertrek
ken, waar de inscheping geschieden zal van
18.000 Italiaansche oud-strijders.
Jongetjes van 56 jaar van
school gestuurd.
Men schrijft ons uit Ovezande:
Er wordt hier momenteel een vreemde
strijd gestreden. De inzet daarvan wordt
gevormd door de bloote knietjes van jon
gentjes van een jaar of zes; het terrein
van den strijd ligt op de bijzondere R.K.
lagere school, en de strijdende partijen zijn
eenerzijös gezegde jongentjes en* daar
achter, hun ouders; anderzijds de pastoor
van het dorp, tevens voorzitter van het
R.K. schoolbestuur.
Zoo omstreeks den eersten Mei heeft de
pastoor het schoolhoofd laten weten, dat
hij de sportkousjes en bloote knietjes der
jeugdige knapen (voorbereidende klasse
en eerste klasse l.o.) niet meer toelaat
baar achtte. Naar luid onzer informaties
moet het hoofd der school zich onbevoegd
en derhalve niet bereid tot ingrijpen op
dit punt verklaard hebben, het aan den
pastoor-voorzitter van het schoolbestuur
overlatende, op eigen verantwoordelijkheid
zelf op te treden.
Sindsdien stuurde de pastoor jongens
met sportkousen van de speelplaats naar
huis.
Dit heeft tot tal van verwikkelingen, en
ook wel tot eenig vermaak in het dorp,
aanleiding gegeven. Sommige ouders, die
zich beklaagden, dat zij geen geld hadden
voor lange kousen, kregen deze kleeding-
stukken van de pastorie geschonkenan
dere wenschten niet toe te geven, en zon
den hun kinderen telkenmale school"
waarts (met sportkousjes aan) waarop ze
prompt teruggezonden werden; weer 'an
dere zetten in arren moede - misschien
ook uit armoede maar verlengstukjes
aan de broekspijpen der jongentjes, om
zoo de blootheid der knietjes te bedekken
Ook zijn er jongens, die wel eens een
middag vrij willen hebben, en dit vrijaf
wisten te verwerven door huh lange kous
jes om te krullen en zich zóo weg te la
ten zenden: uit zicht van de school wor
den de kousen weer opgehaald. Den laat-
sten tijd is er nog al veel landwerk te
De regeeringspersdienst deelde vanmid
dag mede, dat bij koninklijk besluit van 19
Mei 1939 no. 1:
Ten eerste op zijn verzoek eervol ontslag
is verleend als minister van financiën aan
den heer mr. J: A. de Wilde, met dank
betuiging voor de vele en gewichtige dien
sten den lande in deze moeilijke tqden be
wezen;
Ten tweede tijdns ontstentenis van een
minister van financiën het beheer van het
departement van financiën ad interim op
gedragen is aan den minister van staat,
minister van algemeene zaken, voorzitter
van den raad van ministers, den heer dr.
H. Colijn.
BE REDEN.
Bjj de samenstelling van de ontwerp-be-
grooting voor het jaar 1940 zijn van de
zijde van .den minister van financiën be
zwaren gerezen-
Deze bezwaren, die voornamelijk betrek
king hadden op nienw aangevraagde uitga
ven, hebben den minister van financiën
aanleiding gegeven aan H.M. ontheffing uit
zijn ambt te verzoeken.
De minister van algemeene zaken, dr. H.
Colijn, die ad interim is belast met het be
heer van het departement van financiën,
heeft op zich genomen door bezuinigingen
de taak, die óók mr. De Wilde zich voor
oogen had gesteld, namelijk om
voor 1940 budgetair even
wicht te bereiken, tot een
goed einde te brengen.
doen, waarbij kinderen kunnen helpen.
Ze mogen daarvoor echter niet „vrij van
school" hebben, maardoor de kousen
tot sportkousen af te struipen weten ze
het landarbeidsverlof tóch te verkrijgen.
Toen een dezer jongentjes, het werk af-
geloopen zijnde; weer ter schole kwam
en de meester tegen den vader zei „wat
zijn die kousen van je jongen vannacht
gegroeid!" antwoordde deze: „ja meester,
vandaag had ik ook geen werk voor ze
thuis!!"
Dat dit geen algemeen R.K. voorschrift
is, blijkt wel uit het feit. dat nog onlangs
18 jongentjes hun eerste hh communie de
den, waarvan 1 met lange en 17 met sport
kousjes.
Het is bekend, en het verdient alle waar
deering, dat de pastoor van Ovezande ten
zeerste ijvert voor het behoud der schoo
ne Zeeuwsche kleederdrachten, maar zoo
wel uit dit oogpunt als uit dat der alge
meene zedelijkheid lijkt het bloote-knie-
tjes-verbod voor jongentjes van 5 en 6
jaar toch wel wat ver te gaan.
Gistermiddag heeft de Engelsche minister
president Chamberlain in het Lagerhuis te
Londen een redevoering over de buiten-
landsche politiek gehouden, waarin hij o.a.
blijk gaf van groot wantrouwen jegens
Duitschland. Een verslag van dit deel vindt
men in de Kroniek v. d. Dag.
Chamberlain sprak verder over de on
derhandelingen tusschen Moskou en Lon
den; welke nog maar steeds niet willen
vlotten. Opnieuw meende hij te moeten op
merken, dat een zekere „misverstanden" in
het spel zijn, terwijl hij betreurde, dat de
tweede Russische volkscommissaris van
buitenl. zaken Potemkin, niet naar de
Raadszitting te Genèye gaat, waar Halifax,
de Engelsche minister van buitenl. zaken
met hem had kunnen praten.
Chamberlain weigerde uiteen te zetten,
wat nu precies de moeilijkheden in de En-
gelsch-Russische besprekingen zijn.
„Zij, die er niet op uit zijn, zeide hij, het
de regeering moeilijk te maken en die wer
kelijk wenschen dat de politiek zal slagen,
zullen ervan afzien, druk op ons uit te
oefenen op een ongeschikt oogenblik om
ons het juiste punt waarop zich de moei
lijkheden voordoen te doen onthullen. Ik
heb reeds een algemeene aanwijzing ge
geven. Daarenboven zijn wij in nauw con
tact met Frankrijk en zijn wij gelukkig van
dit land de medewerking en den raad te
hebben. Er zijn geen verschillen tusschen
ons.
Halifax zal morgen (heden dus Red.) ge
legenheid voor besprekingen met den Fran-
schen premier en den Franschen minister
van buitenlandsclie zaken hebben. Ik ver
trouw, dat het na deze besprekingen moge
lijk zal zijn, die moeilijkheden te overwin
nen, die ons tot nu toe hebben belet een
overeenkomst met de Sovjet te bereiken, en
dat wij spoedig in staat zullen zijn mede
deeling te doen, dat wij tenslotte tot een
definitieve overeenstemming met hen zijn
gekomen.
Churchill en Eden zijn het niet met
Chamberlain eens.
Na Chamberlain- hebben o.m Churchill en
Eden gister het woord in het Lagerhuis ge
voerd.
Churchill zeide, dat de minister-president
hen, die diep voelen, niet heeft gerustge
steld en hij betreurde, dat geen duidelijke
uiteenzetting was gegeven van de moeilijk
heden tusschen de Sovjet Unie en Enge
land. Sommige uitlatingen van den minis
ter-president deden evenwel veronderstel
len, dat de moeilijkheden niet zoo groot wa
ren. Spr. bracht hulde aan het sluiten van
het verdrag met Turkije en hij verklaarde
te hopen, dat ook Frankrijk een dergelijk
verdrag zal sluiten.
Voorts verklaarde Churchill van meening
te zijn, dat een drievoudig verbond een
noodzakelijke stap is om anderen landen,
die bedreigd worden, te verzoeken zich on
der bescherming te stellen. Hij vroeg,
waarom men er voor terugschrok een bond
genootschap te sluiten met de Sovjet Unie,
als men wel bereid was in geval van oor
log met dit land samen Polen'en Roemenië
te beschermen. Hij weigerde aan te nemen,
dat Polen een hinderpaal vormde voor een
overeenkomst tusschen Engeland, Frankrijk
en de Sovjet Unie.
Inzake de mogelijkheid dat Mussolini
kwaad zou worden door een dergelijk ver
drag, zeide spreker, dat er slechts één mid
del is en dit is: sterk zijn. Iets anders zal
geen doel treffen. In zijn conclusie zeide
Churchill, dat, indien de regeering thans
de noodzakelijke hulp van de Sovjet Unie
van de hand wijst en zoo het land in een
oorlog stort, zij het vertrouwen, dat het
land haar heeft geschonken, niet heeft ver
diend.
Ook Eden legde den nadruk op de ur
gentie van de vorming van het groote af
weer front en de regeering moest meer •in
lichtingen geven over haar redenen om het
Russische standpunt te wraken; en meer in
lichtingen hoe zij zich de vorming van het
vredesblok zonder directen Russischen
steun dan voorstelde. Eden zag geen reden
waarom de onderlinge betrekkingen tus
schen de deelen des rijks door de aanvaar
ding van het Russische voorstel benadeeld
hadden kunnen worden
Ik heb nog geen reden kunnen ontdekken
waarom op eenig deel van den aardbodem
de betrekkingen tusschen het Britsche Rijk
en de Sovjet Unie met elkaar in conflict
zouden moeten komen. Als er een land is,
dat zeker thuis genoeg heeft te doen, dan
is het Rusland. Wat ik zou willen zien is,
dat de basis van een regeling een drie
voudig verbond is, tusschen Engeland,
Frankrijk en de Sovjet Unie, gebaseerd op
vollediger wederkeerigheid. Tenslotte ver
zocht Eden de regeering de politiek, waar
toe zij is overgegaan, met kracht en over
tuiging voort te zetten, want slechts zoo
zou de wereldvrede gered kunnen worden.
Daladier wordt ongeduldig.
Naar de Londensche correspondent van
de N.R C. meldt, zal de Engelsche regee
ring overwegen, of er nog meer concessies
gedaan kunnen worden aan Rusland. O.a.
zou hierbij een zeker ongeduld van den
Franschen premier Daladier een rol spelen.
Daladier zou willen, dat Engeland nog veel
toeschietelijker wordt.
