ZEEUWXCH
ZONDAGSBLAD
I
.of der Zotheid
predicatie 1
I
VAN DE PROVINCIALE ZEEUVSCHE MIDDELDURSSCHE COUDAhT
6 Mei 1939||
KORTE
DAEGELIKSE DIENGEN
2EEUWSCHE KRONIEK.
Del
UIT DE
MIDDELBURGSCHE COURANT
VAN VOOR VIJFTIG JAAR.
DAMMEN EN SCHAKEN.
lÉffil iÉi
*iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiw
VI.
DE GOEDE HERDER.
Wanneer men in Westersche lan
den buiten het Evangelie om over God
nadenkt, wordt Hij vaag en ver. Hoe
dieper gedacht, des te minder wagen
wij te spreken van „Hij". Het diepste
is dan wellicht, dat wij niets meer
zeggen; leven naast een eerbiedig
opengelaten ruimte.
De Bijbel tracht deze ruimte te
vullen met een overmacht van ge
stalten. De Goede Herder is er één
van, velen tot redding.
Over de golvende vlakte vluchten
de schapen. Schemer. Is het avond, is
het morgen? De wolven huilden in het
bosch vlak bij. Toen vluchtten de
schapen, herwaarts, derwaarts, wild
dooreen, dom loopend, botsend, vech
tend, vallend, zich verwarrend in de
struikenéén chaos, één ontredde
ring. Is er dan geen herder? Maar
ginds op den heuvel staat de herder
te roepen te smeeken, eeuwenlang:
„gij nu, o mijne schapen, mijn scha
pen"
Soms staat één der stomme dieren
stil en luistert, herkennende de stem
van den Meester en keert terug.
Deze gestalte Gods kunt ge lezen
in Ezechiël 34.
Dit kon echter wel literatuur zijn.
Dan is zwijgen bij een leege ruimte
eerlijker. Maar dankbaar getuigen
velen, dat het geen verdichtsel is. Om
dat zij het roepen hoorden van Hem,
aangaande Wien geschreven staat:
„En Jezus omging al de steden en
dorpen, leerende in hunne synagogen,
en predikende het evangelie des Ko-
ninksrijks, en genezende alle ziekte en
alle kwale onder het volk. En Hij de
scharen ziende, werd innerlijk met
ontferming bewogen over hen, omdat
zij vermoeid en verstrooid waren,
gelijk schapen die geen herder
hebben."
Zoo is in de open ruimte de gestalte
van den Goeden Herder, En daarom
heen kan geen zwijgen zijn. Want in
dien wij zwegenzouden de steenen
roepen. (Luc. 19),
F.
„Goeie boeken".
„Néderlanse Taal, dat vind ik voe' mien,
't vernaemste vak", was mien mêenege,
mae', „net nie", kreeg ik ten antwoord:
„leze, dat komt er 't mêeste op an, wan',
a' je goed leze kunt, zö, da' je steeds oalles
goed begriept, wat a ter staet, dan ku' je
oalles zelft lêere en te weten komme".
Dat wil ik daarlik anneme. En, a oalle
ménsen mie' begriep konne leze, dan was
ter ok anêens een gróoten 'öop moeite en
misverstand uut de waereld.
Dat mist agauw gin kêer, as ik m'n eigen
opstel of praatje of 'oe mö' 'k het noeme,
in de krante leze, dan zie 'k er 't êen of
't Eire in stae', dat a je op twi menieren
uut zou kunne legge'. Net as noe vlie weke,
toen zeg ik, dat de guus zö graag die boe
ken leze van „de Katuil" en „de Schouw-
sche Smokkelaar", dust, ik zegge: „dat zei
genoegt". Mie' andere woorden: „dat bin
goeie boeken". Noe bedoel ik dae' vanselft
in de varste varte nie' mee: „oalles dat a de
guus, of de ménsen het liefste leze,
dat is ok het beste van 't gêen dat a ter
zö-a 'eschreve wordt". Nêe-e, 't is schande
da' 'k het zegge mot, mae' gemêenlienge is
't net andersom. Dae' za' 'k je nog is een
staaltje van vertelle.
Liek a' je meschien nog weet, ik as
kind êenegen tied in Brabant' 'eweund. Dae'
wier toen lingst de deuren 'eleurd mie boe
ken, die a in afleveriengen bezurgd wiere,
ielke weke één; zestien bladzijden was dat.
Den êesten wier mae 'in de gank 'egöoid,
die raepten je oj, en ja, dat spreekt
je las die. Dat begon dan a dadelik zö
boeiend, dat een ieder wé' nieuwsgiereg
móst worre nae' 't vervolg, en van onder
an de zestiende bladzijde gieng dat dan op
die voege: plotseling gebeurde er
iets verschrikkelijks, de lichten gingen uit,
de vleugeldeuren sprongen open, en boven
het gehuil van den storm klonk een akelige,
onzichtbare stem, die zeide:Dan was
de bladzij vol en a je noe te weten wou
komme, wat a ter 'ezeid wier, dan most je
de are weke de twidde of-leverienge köope
en zö vervolgens iedere weke, een jaer an
een stik en soms nog langer, wan' dat wie-
re boeken man, as biebels; zö dikke.
Nou, ik wille eerlik weze: ik was onset-
tend nieuwsgiereg nae' dat vaddere verloop,
en ik liep een 'êelen dag te verzinnen, 'oe a
'k dat is an zou motte legge, om gedae' te
kriegen da' ze d'r eigen daer op abonnêer-
den. Je mö' bedienke: vroeger zwaaiden de
bie mien niks boven een möoi boek. Dan
kun ze van mien part oal de radio's en
schouwburgen en bioscopen kadoo kriege'."
Maer alla, wi' was ik noe 'ebleve? Juust,
dat misje vroog toen: ,,mö' je jen eigen nie'
abonneere bie die boekevent, dan krieg je
ielke weke zestien bladzijden". Ze lei toen
'êel dat geval vadder uut, en ik kust dae'
uut opmaeke, da' me 'ier wee' mie' „ver
gif" te doen En ik docht: „kiek, 'oe ge-
lokkeg noe toch, daê ik dae' mie' op d'
öogte bin; noe kan ik dat misje dae' voe'
bewaere". Ik zegge: „nêe-e m'n kind, die
soort boeken lees ik nie'. Dat zou zonde we
ze van je tied". Toen vertelden ik dan, wat-
voe' oordêel a die krante dae' indertied
over 'estreken en daermee mêenden ik
dan, da' 'k dat misje van die boeken öf-
'ehouwen
Mae' goeiendag, wat was ik de planke
toch mis. Daer is me die meid gae' fietse,
van den êenen nae' den aren, net zö lank,
toet a ze der êen te pakken kreeg, die a
die „pillen" innam. En ze ei ter smaekelik
van mee-'egete 'oor. 't Gekste van 't geval
was nog, da' ze zö in die geschiedenis mee
leefden, da' ze, ielken keer a ze me zag,
'êel 't verhaal tegen me wou vertelle. Zie
kon der gin kwaed in zie-e, 't was juust
'êel prachteg. Ze zou me 'edwongen om te
luusteren, en om 't ok te lezen. Maer ik dee'
't nie', weet je. Dat a je as kind 'eleerd bint
dat bluuft er toch zö vast inzitte'.
Freek Hóógstee.
ménsen nie' zö lucht mie d'r dubbeltjes as
tegenwooreg. Mae', wat raai je? Dae' kom
's aevens de krante en dae' staet een kwaed
stuk in over die soort boeken in afleve
riengen en onder meer, nae' oal die jae-
ren weet ik de woorden nog, „in een
vergulde pil wordt vergif toegediend".
Ja kiek, dae' was 't mie' gezeid daer
'ieuw oalles mee op. As kind was ik bu-
tengewoon meegaende, dusv a was 't, da'
ze der nog een dubbeltje bie-'eleid ik
't boek nie' mi' wille' leze'.
Mae' noe!
Jaeren en jaeren naedien bin ik in ge
sprek mie' een misje van een jaer of twin-
teg. Over oalder-'ande boeken. Noe zu' je
meschien dienke: „praat jie ok nog wé' is j
over wat aars?" Nou, om de waer-'eid te
zeggen: „m'n daegelikse bezegheden doe 'k
mee plezier, mae' voe' ontspanning, gaet er
DE ZEEUWSCHE KAAPVAARDERS.
III.
De reeds genoemde admiraliteitscolleges
moesten ook gevangen genomen vijandelijke
zeeroovers vonnissen. De admiraliteit van
Zeeland had eens een moeilijk geval. De
schelvischschuit van Pieter Rombouts, te
Zieriksee thuis hoorende, was door de
Duinkerker kapers veroverd. De schuit en
de bemanning werden natuurlijk naar
Duinkerken opgebracht. Rombouts en zijn
makkers gingen echter over op de vijande
lijke kaperschepen. Later werd Rombouts
met eenige Duinkerkers door de Zeeuwen
gevangen genomen en naar Zeeland opge
zonden. Met het vonnis der Duinkerkers
was men spoedig klaar, maar 'wat te doen
met Rombouts? Hij was een Duinkerker
kaper en toch ook een Zeeuw. In onzen tijd
zou zoo iemand, die feitelijk een landver
rader was, bijzonder streng straffen. Vroe
ger dacht men er anders over en Rombouts
werd genadig behandeld.
In het jaar 1609 werd door onze Repu
bliek met Spanje het 12-jarig bestand ge
sloten. In de eerste 12 jaren dus geen strijd,
ook niet ter zee. De Zeeuwen waren tegen
het sluiten van het Bestand geweest. Meer
dan dertig jaren was hun gewest van den
vijand reeds bevrijd en de strijd ter zee,
vooral de kaapvaart, bracht hun voordeel.
Voor Vlissingen in het bijzonder, maar ook
voor Middelburg, was de kaapvaart vaak
de kurk, waarop de stedelijke financiën dre
ven. Er waren soms tijden, dat 1/3 van de
Vlissingsche bevolking van de kaapvaart
leefde. De groote rijkdom van Prins Mau-
rits moet ook voor een groot deel afkom
stig zijn van zijn aandeel in het zoogen.
„buitgeld".
Door het Bestand hield dat alles op. Bo
vendien waren de Zeeuwen bevreesd voor
de heropening van de Schelde en hierdoor
voor den weder opbloei van Antwerpen.
Na het beëindigen van het Bestand werd
de strijd tegen Spanje te land en ter zee
hervat. De oorlogsvloot werd opnieuw uit
gerust en de ingezetenen der havensteden
konden zich weer op de kaapvaart toeleg
gen. Er voeren echter weinig kaapvaarders
uit. Wel behaalde in 1622 de admiraal Jo
achim Hendrikse Swartenhondt bij Gibral
tar op de Spanjaarden een overwinning en
wist hjj ook den Duinkerker kapers ontzag
voor hem in te boezemen, doch de Zeeuwen
maakten weinig schepen buit.
De Duinkerkers traden zóó driest en in
zulk een groot getal op, dat de zee onveilig
was geworden. Ieder, die in hun handen
viel, werd soms wreedaardig om het leven
gebracht. De visschers durfden niet in zee
steken, zoodat hun bedrijf zoo goed als stil
stond.
Terecht klaagde Vondel in dien tijd, dat
de Duinkerkers
„de zee met vlooten overheert
„en visschers vangt en spant, verwt
[zeelui doods van vreezen,
„soo datter een geschreij van weduwen
[en weezen
„ten hoogen hemel rijst uit dorpen en
[uit steden".
De bewoners der kuststeden morden te
gen de hoogere en de lagere bevelhebbers
van de zeemacht. Deze werden opènlijk be
schuldigd door hun lauwheid en schuld te
zijn van alles. Dat de overmoed der Duin
kerkers groot was bleek uit hun plunderen
van Iersekedamop Zuid-Beveland,
waarna zij het dorp in de aseh legden.
Het gemor ging tot daden over. Toen de
luitenant-admiraal Van Dorp te Vlis
singen aan wal stapte, werd hij door
het volk op straat achterna geroepen en
uitgescholden. In V e r e werden zelfs
steenen naar hem geworpen. De Staten van
Zeeland ontsloegen hem, waardoor er weer
een verwikkeling tusschen Holland en Zee
land ontstond.
De door Frederik Hendrik tot admiraal
benoemde Pieter Pieterse
H e i n, de bekende winnaar van de Zilver
vloot, zou den toestand der vloot verbete
ren. Hij heeft niet lang als admiraal dienst
gedaan, daar hij den 20sten Juni 1629 tegen
de Duinkerker kapers sneuvelde.
Onder de Zeeuwen en de Hollanders be
gonnen de moed en de durf te herleven.
Vooral de Vlissingers gingen zich weer op
de kaapvaart toe te leggen. De gebroeders
Lampsins rustten uit eigen middelen
12 groote schepen uit, samen 180 stukken
geschut voerende. Deze schepen werden
Nieuwe Kruisers (de kaapvaart
heette ook kruisvaart of ook Nieuwe
Geuzen genoemd.
Vele vijandelijke schepen vielen den
Vlissingers in handen. Er werd later zulk
een groot aantal gevangenen gemaakt, dat
door middel van dezen tot driemaal toe een
uitwisseling plaats had. In de gevangenis
sen te Duinkerken zuchtten reeds lang ve-
EEN SNELWERKENDE BRANDSPUIT.
Het is heel dikwijls noodig, dat de brand
weer direct met blusschen kan beginnen als
de wagens bij de plaats van den brand aan
komen. Maar meestal is dat niet direct mo
gelijk. Er gaan altijd nog wel een paar mi
nuten verloren voor de spuiten werkelijk
water geven.
In een groote fabriek voor brandweerma
teriaal in Duitschland, de fabriek van Metz,
is nu een nieuwe spuit uitgevonden, waarbij
het mogelijk is om direct bij aankomst met
blusschen te beginnen. Een bepaalde inrich
ting op de brandweerauto maakt het mo
gelijk om al, terwijl de auto naar de plaats
van den brand rijdt, de bluschpomp in wer-
kign te stellen. Tegelijk kan het waterven
tiel geopend worden en ook het ventiel naar
de voorraadkamer van het schuimblusch-
middel. Met één beweging worden de drie
leidingen van de schuimbluschslangen open
gesteld. Op het oogenblik dat de auto stil
staat, zijn de drie schuimbluschslangen met
een in staat om schuim uit te spuiten. Twee
spuiten zijn met slangen van 25 meter en
één met een slang van 35 meter aan den
wagen bevestigd. Ze zijn bovendien zoo ge
maakt, dat de spuiten ook al kunnen wer
ken, terwijl de slangen nog niet zijn afge
rold. Verder kunnen nog vier andere slan
gen aangesloten worden. Er is een pomp in
den wagen, die 2500 liter kan verwerken en
een straal van 80 meter hoogte kan vor
men. De tank bevat ruim 2000 liter water
en 200 liter schuimeztract. De heele wagen
is zoo gebouwd, dat hij gemakkelijk over
moeilijk terrein kan rijden. Vooral bij vlieg
tuigongelukken, wanneer vliegtuigen bran
dend naar beneden storten kunnen deze
nieuwe brandweerinrichtingen groote
dienst bewijzen en men verwacht er dan
ook veel van.
Ie onzer zeelieden, die nu hun vrijheid kre
gen.
Door het bloeien van de kaapvaart kwam
te Vlissingen meer welvaart. De scheeps
timmerwerven, de zeilmakerijen, de touw-
slagerijen, enz. hadden het druk. Door die
groote verdiensten kwam het vaak tot uit
spattingen en nam de zedeloosheid toe. De
kerkeraad van Vlissingen vroeg daarom
aan de classis Walcheren toestemming om
strengeren tucht te mogen uitoefenen te
gen de ongebondenheid als gevolg van de
vrijbuitersvaart.
Bekende kapiteins in dienst van de gebr.
Lampsins waren Jan Gideons
en Abraham Crjjnssen. Ook
Michiel de Ruijter had op hun
schepen zijn opleiding. De Westindische
Compagnie, waarbij de Lampsins nauw be
trokken waren maakte haar meeste win
sten door de kaapvaart. Van af haar oprich
ting (1621) tot 1636, dus in 15 jaar tijds,
heeft zij 547 schepen veroverd.
Onnoodig te zeggen, dat de heeren Lamp
sins door de kaapvaart en den handel rijk
werden. Uit eigen beurs maakten zij vele
gevangenen en slaven vrij. Zij versierden
de stad Vlissingen met prachtige huizen.
Het tegenwoordige gebouw van het Ned.
Loodswezen op den Nieuwendijk hoorde
hun toe. In den gevel staat een steen met
hun wapen. Aan den Koudekerkschen weg
legden zij een prachtige buitenplaats, L a m-
merenburg aan. Thans staat er een
boerenhofstede.
Ook de oorlogsvloot ging zich beijveren
in den strijd tegen de Duinkerkers. Hierbij
begonnen twee Vlissingsche heldengeslach
ten, n.l. de EvertsenendeVan
Trappen, gezegd B a n k e r t, uit te
munten. Alzoo was die strijd de bakermat
onzer zeehelden. Met ware doodsverachting
hebben zij het vechten op zee geleerd. Zij
hebben zich daardoor die bekwaamheden
eigen gemaakt, waardoor zij boven anderen
gingen uitsteken.
Door het krachtdadig optreden, vooral
van de Zeeuwen, begonnen de Duinkerker
kapers onze koopvaardijschepen meer te
ontzien, zoodat de verzekering op schepen
en koopwaren van en naar de zoogen.
bocht van Frankrijk van 10 daalde op
3
(Wordt vervolgd)
R. B. J. d. M.
(Nadruk verboden.)
De kus van celluloid.
Er is misschien geen enkele kus, 'die zóó
veel verwarring en misverstand heeft ge
sticht als de kus van Hollywood men zal
toegeven dat dit heel wat zeggen wil. Over
den kus van Hollywood is heel wat onzin
geschreven en u zult moeten goedvinden
dat ik daar nog wat aan toevoeg. Maar be
reid u ditmaal voor op een verbijsterende
onthulling, een onthulling die nu eens de
puntjes op de i zet.
Ja, wat zijn er geen geleerde beschouwin
gen verschenen over den filmzoen. Wat is
er niet een bombast over verkocht! Men
heeft de filmkussen zelfs, net als de zoog
dieren en de amphibieën, in families trach
ten te verdeelen. Er waren schroomvallige
of vluchtige kussen (osculum vulgans),
normale of kameraadschappelijke (osculum
amicans) en tenslotte gevoelvolle kussen
van het genre je-hebt-nog-allen-tijd-de-
laatste-tram-jiis-nog-lang-niet-weg (oscu
lum connubians)Het bioscooppubliek geeft
er zich geen rekenschap van, dat het we
tenschappelijk wordt gedoseerd. Het neemt
de kussen zooals ze vallen. Het mag die
kameraadschapsuitingen wel en hoe ze
in het Latijn heeten (maar dat ook alleen)
laat de toeschouwers koud.
Je zou dan ook zeggen dat ze er niet
genoeg van konden krijgenen het gek
ke is dat ze niet genoeg krijgen. Inderdaad
niet. En door hun eigen domme schuld. De
filmproducers geven het publiek niet de
volle maat, en de oorzaak daarvan is hun
teleurstellende ervaring.
Luister en verwonder u met mij: Het
is niet de hartelooze censor die de lange
kussen coupeert; het is de filmproducer
zelf. En ik zuig dit niet, mijn beroep ge
trouw, uit mijn duim. Het is Sherman Todd,
een cineast die werkt voor Metro Goldwyn
en zoo juist „Wuthering Heights" heeft vol
tooid, die de officieele houding van de film
wereld tegenover al te veel gezoen op het
witte doek openhartig uiteenzet.
De filmkus, vertelt hij, wordt aan ban
den gelegd door het publiek zelf. Wat den
filmzoen om zoo te zeggen in den kiem doet
smoren is de neiging van de toeschouwers
om in lachen uit te barsten; een lachen dat
vermoedelijk veroorzaakt wordt door een
gevoel van verlegenheid, en soms in regel
recht nerveus gegil overgaat. Ziedaar de re
den, waarom op last van den producer een
filmkus nooit den duur van één seconde
mag overschrijden Want geen enkele produ
cer ziet graag dat zijn held of heldin wordt
uitgelachen. Dit wordt met den chronome
ter in de hand voorkomen.
Indien er nog een bewijs moet worden
aangevoerd voor de dictatuur, die het pu
bliek in deze materie uitoefent, dan noemt
Todd het afschrikwekkende voorbeeld van
den langsten kus die de filmgeschiedenis
kent en die gepraesteerd is door een mees
ter in deze kunst: Rudolph Valentino. Dit
record haalde een volle minuut en tegen
den tijd dat deze eindeloos lijkende minuut
om was leek de zaal een gelatine-achtige
massa van hysterisch amusement.
Nu weet u het, lezer. U hebt een morali
seerenden invloed op Hollywood. Eerlijk:
hadt u dat gedacht?
Maar het is misschien heelemaal niet uw
bedoeling geweest! In dat geval kan ik
slechts zeggen: ge hebt het, als Uilenspiegel,
ernaar gemaakt.
Weet gij eigenlijk wel, bioscoopbezoekers,
dat gij het onaangenaamste wezen in onze
samenleving zijn? Ik krijg niet vaak de
kans het u in 't gezicht te zeggen en zeg
het u dus maar in uw krant. U bent in de
bios een heel naar mannetje, meneer, en
uw vrouwtje is naar rato. U hebt een ter
gende manier om mij m'n entreegeld en m'n
avond te doen betreuren. Neem het jour
naal. Dat wil ik genieten net alsof ik zelf
overal bij ben. U ontneemt mij die illusie. Ik
wil naast Chamberlain staan en even onder
zijn wenkbrauwen schuilen voor de zon.
Maar dan hoor ik achter me: „Ja, en Hen-
kie heeft zóó 'n buikpijn gehad, dat ik hem
vandaag niets te eten durfde geven". Ik
wil naast den Führer staan en rustig spie
den of ik iets opvang van die ontroerende
liefde die hij voor kinderen moet heb
benen dan brult een stem mij in het
oor: „Een schande is 't, zooals die kleerma
ker mijn uniform heeft verknoeid! Ik barst
heelemaal uit m'n oksels!" Ik wil den heer
Bonnet in de oogen kijken, zien of hij zich
werkelijk gelukkig voelt met z'n hooge
ambt, en ik hoor een harde stem zeggen:
„Ach welnee, ze geeft niks om dien jongen.
Ze speelt met 'm. Zonde van hem, hij ver
dient beter. Maar ze is immers altijd zoo
geweest. Altijd. Met dien sul van 'n Smits
was het immers net zoo. En met dien lan
gen zoon van ehkom hoe heet-ie, van
den officier van justitie, Strengmans, juist,
was het toch hetzelfde".
Intusschen wordt met veel tantam een
der nieuwe oorlogsschepen te water gelaten
die den vrede moeten redden, en drie rijen
achter me vraagt een papa met een stem
als een kanonschot aan mama: „Zeg heb je
nou al nieuwe champagne besteld? Morgen
avond komt Nike met d'r man en die moe
ten we 'n beetje behoorlijk ontvangen".
Maar als de hoofdfilm begint, ja dan
worden ze tamelijk stil, tenminste als ze bij
tijds uit de koffiekamer terug zijn en niet
de eerste tien minuten langs je neus heen
en weer schuiven, ènals hun niet plot
seling iets heel belangrijks over den hond
invalt.
Totdat op een ongelukkig oogenblik twee
gelieven elkaar in de armen vallen. Dan
brullen ze.
Multatuli heeft geen bioscopen gekend.
Toch zei hij al: „Publiek, ik veracht u!"
Multatuli was een profeet.
E. RASMUS.
18e week 1889.
Op het met enkele vlaggen versierde ler-
rein, bestemd voor de oprichting van de
stoommeelfabriek der firma wed. J. H. G.
Kakebeeke en Zn. werd hedenmiddag te
half vier op zeer eenvoudige wijze en zon
der eenige feestelijkheid de eerste steen ge
legd voor die grootsche inrichting.
Door het prov. kerkbestuur van Noord-
Holland is heden als predikant toegelaten
de heer W. B. H. van Linschoten, theoi. can-
didaat te Leiden, van Middelburg.
De vereenigde vergadering der Staten-
Generaal heeft heden besloten dat het in
art. 38 der grondwet omschreven geval
opgehouden heeft te bestaan.
Benoemd tot controleur der directe belas
tingen, invoerrechten en accijnsen te Coe-
vorden H. W. J. Callenfels thans adj. con
troleur te Maastricht.
Het Paleis voor Volksvlijt is weer her
opend en het bestuur hoopt het nieuw leven
in te blazen, edoch door voort te gaan op
den ouden weg: het houden en geven van
publieke vermakelijkheden.
Benoemd tot surnemerair bjj het vak der
posterijen o.a. B. Boogaart.
De stoomtramweg maatschappij Antwer
pen—Bergen op ZoomTolen keert over
het afgelopen boekjaar 5 pet. dividend uit.
HOE GROOT KUNNEN IJSBERGEN
ZIJN?
Dat ijsbergen een reusachtige grootte
kunnen hebben weten wij. Er zijn gevallen
bekend dat een ijsberg meer dan een kilo
meter lang was en honderd meter hoog,
voorzoover hij boven water was te zien. En
dan moet je nog bedenken, dat dit maar
1/10 van den heelen berg is en dat er 9/10
onder water is.
REDACTEUR: J. M. MULLIé
teMiddelburg.
o
Wie schaakt er in onze Provincie, waar
en hoe? Dat zijn vragen, waar iéder, die be
lang stelt in schaken, steeds gaarne een
antwoord op heeft. Wij zullen van nu af
aan trachten op deze plaats een doorloo
pend overzicht te geven van het huidige
Zeeuwsche Schaakleven. Daartoe doen wjj
een beroep op belangstellenden, waar ook
in Zeeland, ons zoo noodig gegevens te ver
strekken. Ook met alleenstaanden schakers,
d.w.z. met hen, die wonen op plaatsen waar
geen club is, willen wij door middel van
deze rubriek gaarne in contact treden.
Moge een en ander er toe bijdragen, om
de belangstelling voor het schaken te ver
breiden en te verdiepen.
Hier een partij, gespeeld in groep 1 van
de Middelb. Sehaakver., voor de win-
terwedstrijd 1938'39. Deze partij was van
belang voor de bezetting van de hoogste
plaatsen:
Wit: J. SCHELTENS.
Zwart: H. STROOBAND.
Dame-pionopening:
1. d2d4 Pg8—f6 2. Pgl—f3 g7—g6
3. e2e3 b7—b6 4. Lfl—d3 Lc8—b7
5. Pbld2 d7d5 6. 0—0 Lf8—g7
7. c2c3 Pb8d7 8. Ddl—e2 Pf6—e4
Meer in de lijn van deze opening lag 8:
Dc2, waarop Zwart met 8c5 zou
hebben geantwoord.
9. Pf3—el 0—0 10. f2—f3 Pe4—d6
Zwart ruilt niet, daar hierdoor de witte
ontwikkeling bevorderd wordt.
11. e3e4 e7e5 12. d4xe5 Pd7xe5
13. e4 x d5 Lb7xd5 14. Ld3—c2 Tf8—e8
15. De2—dl Dd8h4 16. Lc2—b3 Pe5—c4
Hier was 16Lb7 misschien be
ter.
17 Pd2 x c4 Ld5xc4 18. Lb3xc4 Pd6xc4
19. Pel—d3 Ta8d8 20. Ddl—a4 Te8—e2
21. Pd3f2. Dreigt nu b3 of g3 met vervol
gens 22. Dc4:
2 1Lg7—e5 22. Pf2—g4?
Hier moest f4 (niet g3, wegens
2 2Lg3: 23. hg3: Dg3:t 24. Khl
Td5). Na evenwel 22. f4, gaat voor Zwart
22Lf4: niet, wegens 23. Lf4: Df4:
24. b3 Td8d2 25. Dc4: De3 26. Dh4
Dc3: 27. Tael etc. Het beste voor Zwart op
22. f4, was wellicht 22Pd2.
Nu volgde: 22Pc4xb2
iÜ Hf M A -fm i
miW i®i
a
f
Dit is niet het beste. Waarom niet
2 2Lh2:t? Op 23. Ph2: volgt
2 3Dg3, en het mat is niet te
pareeren. Op 23. Khl stelt de Koning zich
aan een doodelijk aftrekschaak bloot, im
mers 23. Khl Ld6t 24. Kgl Lc5t en wint.
23. Da4—b5! Pb2—d3 24. Pg4xe5 Pd3xcl
(Op 24. La3 of Le3 volgt Lh2:t
25. Khl Lf4t 26. Kgl Le3)
25. Tal x cl? Te2xg2f en wit geeft op.
Speelt Wit 25. Pg4, dan volgt Td8d2 en
Zwart wint.
Opmerkingen van Zwart»peler.
