MIDDELBURGSCHE COURANT
Gebrs. PEEK,
föwtrittcïule $eeuwgfcfye
(&GOESCHE COURANT)
Met Hr. Ms. „Sumatra"
op de Noordzee.
De opzegging van het
Duitsch-Engelsche vlootverdrag.
J,Tot
HILDE ANNE DE VRIES
Het smaldeel „Rotterdam", bestaande uit Hr,
Ms. flotieljeleider „Tromp", Hr. Ms. „Sumatra"
en twee torpedobooten, door Nederlandsche
onderzeebooten getorpedeerd. En even vroo-
lijk verder gevaren.
De indruk van Hitler's rede in
Amerika.
Roosevelt heeft nog een beetje
hoop.
De Britsche pers ontwaart
enkele lichtpunten.
Hitler's rede het eenige
antwoord aan Roosevelt.
Huiszoekingen op groote
schaal te Amsterdam.
„Polen weet het juiste
antwoord".
De Duitsche regeering heeft meegedeeld, dat ze
zich aan de bepaling inzake de wederzijdsche
sterkteverhouding zal houden
Winston Churchill ziet
vooruitgang.
|er
ve
ftn-
In-
fP-
10,
tn-
55,
an
len
|ng
1.
er-
lla-
■39.
ch-
1-
Ide,
Rol-
bdij
lel-
iiur-
Ihof
|t.g.
ia,
|het
na
je
krer-
ban-
ffan-
Jelh.
liek;
iDer
elh.
Coe-
luz.
luz.
luz.
luz.
rins
luz.
luz.
luz.
orps
0 h.
orps
0 h.
orps
0 h.
luz.
de
luz.
oote
oote
oote
oote
oote
oote
Gr.
Gr.
roote
roote
iDagbtad. Uitg. N.V. De Middelburgsche Crt.
(Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstr.28,
Telefoon Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turf kade Tel. 17. Postgiro 43255.
Abonnementsprijs'voor Middelburg en Goes
f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week
abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct.
NUMMER 101. DRIE BLADEN. ZATERDAG
29 APRIL 1939. EERSTE BLAD. 182e JAABG.
Advertentiën 30 ct per regel, ingezonden
mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager.
Tarief op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine
Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bif
vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau
v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct.
TST
Het is te IJmuiden, en Vrijdagmorgen;
voor den reeds twee decennia's tot land
rot geworden zeeman een onwaarschijnlijk
vroeg uur. Een paar mijlen buitengaats ligt
de Nederlandsche kruiser „Sumatra"'
dat dure kindje, hetwelk zoo enorm veel
aan educatie gekost heeft, maar nu per
fect en braaf is en binnen, in de haven
van IJmuiden, beschermd door de indruk
wekkende pantserforten der kustartillerie,
mitsgaders de nog immer ontzag inboeze
mende drijvende batterij1 die Hr. Ms.
„Heemskerck" thans is, ligt de nieuwste
aanwinst onzer zeegaande vloot, Hr. Ms.
flottieljeleider „Tromp". Hr. MaHa-
rer Majesteitsnimmer zoozeer blijken
de als thans, want hij voert in den top
den Koninklijken Standaard, ten teeken
dat Hare Majesteit de Koningin, opperste
bevelhebber van zee- en landmacht beide,
aan boord van dezen bodem is
De „Tromp" met de Hooge Landsvrou
we aan boord, komt tusschen de IJmui-
der pieren te voorschijn en kiest zee. De
marinierswacht van de „Sumatra" staat
in het geweer; haar bemanning in rij ^n
gelid opgesteld. De saluutbatterij paft zijn
35 saluutschoten, dan een over bakboord,
dan een over stuurboord. Als de „Tromp"
dwars van de „Sumatra" is gekomen,
weerklinkt een driewerf schallend Hoezéé!
van onze bemanning.
Meen niet, o argelooze burger, dat dit
een ongebonden hiep-hiep-hoera-uiting als
die eener opgetogen losse volksmenigte is.
Neen: ook dit joelen zoo heet dat zee
mans-vaktechnisch is een eerbewijs, Ko
ninklijk nog wel.
Het geschiedt model: salueeren, muts of
pet van het hoofd en schuins-omhoog:
hoezee (1 maal). Hoofddeksel voor de linker
borst, weer omhoog, hoezee (2e maal),
enz. enz. Model. Meen evenmin, argelooze
landman, dat model-joelen harteloos-me-
chanlsch vreugdebetoon-in-schijn zou zijn:
dan vergist ge U andermaal. Het is: mo
del. En het is: gemeend en van harte.
De Koningin is, aan boord van de
„Tromp" voorbijgevaren en het Haar ver
schuldigde eerbewijs gebracht. De Neder
landsche pers, door een veertigtal journa
listen van heinde en ver gekomen verte
genwoordigd, had zich bij deze strikt-mi-
litaire plechtigheid verdekt, .volkomen ver
dekt, moeten opstellen in de officiers-long-
room. Maar nu was zij verder heel den
dag de vrije gast, en tevens de zeer gast
vrij ontvangen gast, op Hr. Ms. „Suma
tra'1'. Slechts het kamertje van den artil
lerie-officier in het topje van den voor
mast, mitsgaders het dek met de 6 auto
matische luchtafweermitrailleurs van 40
mm, was nog, en streng, verboden terrein;
dat uitgezonderd stond evenwel, zonder
onderscheid van rang of stand, alles ter
beschikking van de pers. Zoodat men in
no time journalisten op, onder en achter
kanonnen, ankerkettingen, kombuizen,
stormbruggen en wat niet al zag zitten.
Een enkele zat zelfs in plaats van achter
zulke nautische zaken achter de Bols, en
dat was óók bestomdat het óók een
zeemanszaak is
De constructie van het geval nu was
dit.
Voorop voer, zwaarbevlagd, de „Tromp"
met H. M. de Koningin en den smaldeel-
commandant aan boord. Daarachter, op
250 m afstand, de zooveel grootere en
zwaarder bewapende (maar aanzienlijk
oudere) „Sumatra''!; 500 m aan bakboord
en 500 m aan stuurboord een Z-boot, fun-
geerend-torpedobootjager. Over dit alles
vlogen onophoudelijk, met zwaar motorën-
gebrom. drie watervliegtuigen van den M
L. D.
Dit aldus door jagers en vliegtuigen be
waakte kruisersmaldeel was zich er min
of meer van bewust, dat het door onder
zeebooten met (quasi) allerboosaardigste
oogmerken bestookt zou kunnen worden,
namelijk met venijnige torpedo's.
Derhalve werd, toen de ure des gevaars
begon te naderen, een enorme activiteit
ontwikkeld. Er werd geseind met lampen,
met armseinen, met vlaggen uit het sèin-
boek; de geschuttorens der tien 15 cm
kanonnen (aan boord zegt men „kanons"
maar dat wil nog niet recht uit de pen)
werden onttuid en de vuurmonden zwaai
den naar rechts en links; alarmsignalen
klonken, bellen rinkelden en men kreeg
het plezierige gevoel ('t was immers toch
maar spel) dat we zoo aanstonds wat op
windends zouden beleven: de vijand in
zicht, snelle manoeuvres, kanonnen rich
ten, pief-paf-poef
Niks hoor.
Met dit mooie weer, zicht tot aan Ame
rika, helderblauwen hemel, twee jagers
ter bescherming en vliegtuigen om uit de
lucht de booswichten van onder water op
te sporen, zijn we finaal getorpedeerd dooi
de kranige kerels van den onderzeedienst!
Het was een verrassend gezicht.
Op 'n kwart kilometer vóór ons de
„Tromp"; aan bakboord op 500 m van ons
een torpedoboot, alles loopt, ergens op
de Noordzee een stevige 18 mijls vaart,
en daar komt tot twee malen achtereen
plotseling in dien kleinen driehoek tus
schen deze drie snelvarende schepen feil
loos een onderzeeër opduiken,, tevoren
onontdekt! Bij meenens zou hjj zpn
vernietigende torpedo op „Tromp" of „Su
matra)' hebben kunnen afschieten en ge-
ruischloos verdwenen zijn
Zie-je-mijnheer, zoo zei de opper-
schipper: dat benne gevaarlijke krenge,
en daar motte-me nou een tweehonderd
van hebbe
Jawel, zei de schipper, dat smoessie
kennen we: hij heit zeuventien jare op
de onderzeedienst gevare en nou kan-ie
z'n ouwe liefde niet vergeten
Maar we z ij n getorpedeerd.
We hebben niet de kans gekregen, er
met mitrailleurs op te paffen, noch kon
den we trachten, ze te rammen: de on
derzeedienst ging met de winstpunten
strijken.
Na deze voor de tegenpartij zoo welge
slaagde oefening, en nadat, zooals de dienst
voorschriften luidden „de 40 man extra in
de schafting waren opgenomen" het
geen wil zeggen, dat ons journalisten in
de longroom een stevig maal werd ver
strekt, zetten we koers op den Nieuwen
Waterweg.
H. M. de Koningin is in Hoek van Hol
land van boord gegaan en daarop is het
„smaldeel Rotterdam" naar Nederlands
eerste havenstad opgest'oomd, versterkt
door den kanonneerboot „Frisö" en reeds
voorafgegaan door 4 mijnenvegers.
De belangstelling langs den oever was
enorm. Overal stonden de menschen dicht
opeengepakt te wulven; alle schepen, van
welks nationaliteit ook, salueerden onze
fiere schepen.
En nu moge het waar zijn, dat m a-
t e r i e e 1 onze marine nog niet is, wat
zij wezen moet; dat een aantal indrukwek
kende slagschepen; een niet alleen welkome
maar, naar het vrijwel eenstemmige oor
deel van de deskundigen, een volstrekt
noodzakelijke .aanvulling daarop
zoude zijn, toch hebben wij dezen dag
reeds van nabij kunnen zien, dat wij in
het bescheidene toch al voortreffelijk ma
terieel hebben, door bekwame officieren en
onderofficieren en toegewijde manschap
pen bediend.
Onze Koninklijke Marine mag er nu
reeds zijn. Het materieel, dat zij van noo
de heeft om, hier en in Oost en West', haar
taak volledig te kunnen vervullen
worde haar ter beschikking gesteld.
Zij heeft daar recht op.
En, wat belangrijker is: Neder
land moet d-at eischen. Uit lijfsbehoud
DE FRANSCHE PERS WANTROUWIG.
Havas meldt uit Parijs: De Fransche pers
heeft over het algemeen de rede van Hitier
zonder verbazing en zonder diepe reactie
ontvangen. In le Jour schrijft Bailby dat
de toon van de rede terughoudend was,
behalve waar het Polen betrof. Over dit
land is gesproken in bewoordingen, welke
woord voor woord gewogen moet worden
en welke dreigend genoeg zijn. Bailby voegt
hieraan toe, dat men waakzaam moet blij
ven en niet vergeten, dat „den mensch de
spraak is gegeven om zijn gedachten te
verbergen".
Dormesson schrijft in de „Figaro", dat
de rede voornamelijk een oratio pro domo
was. Bourgues schrijft in de „Petit Pari-
sien", dat het doel van de rede blijkbaar
was het drievoudig verbond tusschen Polen,
Engeland en Frankrijk te breken, dit is
evenwel een ijdele hoop, eerder zal het te
gendeel worden bereikt.
Volgens Pays in de „Excelsior" is de rede
het beste middel geweest om het Britsche
volk te overtuigen van de juistheid van de
beslissing van Chamberlain. Ook was het
een goed middel om de vaderlandsliefde van
de Polen te vergrooten en Warschau te
drijven naar een overeenstemming met
Moskou. Wat betreft de antwoorden op
Roosevelt's boodschap is Pays van meening,
dat deze niet weinig zullen bijdragen tot
de herziening van de neutraliteitswet.
Harmei schrijft in de „Peuple", dat in
dien men niet begrijpt, dat na de rede een
dijk van vrede moet worden opgeworpen,
de dictatoren gelijk hebben te gelooven in
hun brute kracht en het verachten van het
intellect.
„EEN KNAP STUK WERK."
Reuter meldt uit Rome: De rede van
Hitier wordt te Rome gekenmerkt als
„een stuk werk van een staatsman". De
Italianen beseffen echter, dat de rede geen
verandering in den internationalen toe
stand brengt. Het is thans aan de rijke
democratische staten, aldus zegt men, te
bewijzen, wat zij prediken, nl. dat de kwa
len van Duitschland en Italië langs vreed-
zamen weg genezen kunnen worden. Met
voldoening heeft men kennis genomen van
Hitiers vriendelijke opmerkingen aan het
adres van Engeland: zijn antwoord aan
Roosevelt noem men een knap en on
dubbelzinnig pleidooi.
In fascistische kringen is men het vol
komen eens met de opzegging van het
vlootverdrag en het Duitsch-Poolsche niet-
aanvalsverdrag.
Havas meldt uit Washington: De rede
van Hitier heeft hier een algemeen gevoel
van teleurstelling en ergernis gewekt. Men
wijst er op, dat de rede aan den dag brengt,
dat niets bereikt kan worden dan door
geweld of bedreiging met geweld en dat
Hitier den vrede slechts door „vrees" be
grijpt. De openbare meening in de Ver.
Staten is dus van oordeel, dat de rede de
wereld weer in een staat van alarm ge
dompeld heeft en dat de eenige oplossing
gelegen is in versterking van het algemee-
ne veiligheidsfront. De om geving der re
geering toont zich gevoelig voor wat de
incorrectheid v.an Hitier genoemd wordt
ten aanzien van Roosevelt: het schijnt, in
derdaad, dat Hitier slechts met zijn rede
voering wil antwoorden en een der dui
delijke doelstellingen der rede is de op
rechtheid van den president in discrediet
te brengen. Voorts wijst men in de om
geving der regeering erop, dat de rede be
stemd is, wapens te geven aan de Ameri-
kaansche isolationisten. De meerderheid
der Amerikanen is echter verontwaardigd,
doordat de vredelievende poging van Roo
sevelt zoo categorisch van de hand wordt
gewezen. Zonder op de toekomst vooruit
te loopen schijnt het dat:
le. De openbare meening en politieke
kringen in de Ver. Staten meer dan ooit
de overtuiging zijn toegedaan,, dat Hitier
vastbesloten is zijn overheerschingspoli-
tiek voort te zetten met alle middelen.
2e. Alle hoop op onderhandelingen op
den grondslag van de boodschap van Roo
sevelt opgegeven schijnt.
3e. De eenige kans op veiligheid voor
alle naties is een versterking van het
weerstandsfront.
4e. De beginselen van Hitier niet in
overeenstemming kunnen worden gebracht
met een stabilisatie van den vrede. Dit
gevoel wordt sterker.
Reuter meldt uit Hydepark (New York):
De „New York Daily News" bericht van
niet-officieele zijde te hebben vernomen,
dat president Roosevelt van oordeel is, dat
de rede van Hitier de deur een duim breed
heeft laten open staan, wat betreft den
vrede in Europa. De president heeft ge
weigerd met de pers de rede te bespreken.
Over het algemeen is de Britsche pers
van oordeel, dat Hitier door zijn rede den
toestand weinig heeft veranderd.
De „Times" noemt de voornaamste zin
uit de rede der verklaring van Hitier,
dat hij geen stappen heeft gedaan om de
rechten van anderen aan te tasten.
De „Daily Telegraph') schrijft, dat de
rede den toestand onveranderd laat. Er
wordt in het geheel niet gesproken over
de werkelijke bedoelingen van den Füh-
rer en alleen blijkt er uit, dat de spreker
nog steeds vervuld is met bittere onte
vredenheid.
De „Daily Herald" is van meening, dat
uit de rede twee dingen blijken, nl. dat
Hitier een reden heeft om te pauzeeren
door de reeds genomen maatregelen *en
de houding van Roosevelt en dat hij zijn
eigen volk moet overtuigen, dat indien er
oorlog komt, hijzelf hieraan onschuldig is
Deze laatste taak kan hem eenigen tijd
kosten. Het blad voegt hieraan toe, dat
men dit standpunt toch voorzichtig moet
beschouwen, aangezien de mogelijkheid be
staat, dat de Poolsche kwestie de belang
rijkste zal blijken.
De „News Chronicle" schrijft, dat de
algemeene indruk, welke de rede heeft
gemaakt, is, dat deze een poging is een
wig te drijven t-usschèn Engeland en Po
len door een verzoenende houding aan te
nemen jegens Engeland en Polen te
dreigen. Tegen Polen wordt een gelijke
houding aangenomen als het vorig jaa:
tegen Tsjechoslovakije. Hitier poogt dit
land te isoleeren, zoodat hij met geweld
zijn wil kan opleggen.
Volgens de „Daily Mail" laat de rede
de wereld meer hoop op vrede, dan in
het begin van de week bestond, doch de
vraag kunnen wij Hitier vertrouwen?"
blijft bestaan.
De „Daily Express" schrijft, dat Hitler
de deur tot onderhandelen open laat.
De diplomatieke correspondenten van de
bladen zijn van meening dat in verband
met de klacht van Duitschland over »»n
omsingelingspolitiek, de Britsche regeering
bereid is, tezamen met anderen Duitsch
land een garantie te verleenen tegen een
aanval, mits Hitier bereid is van zijn kant
ook een bindende belofte af te leggen niet
tot een aanval te zullen 'overgaan
Het D.N.B. meldt uit Berlijn: De Duit-
sche regeering heeft Vrijdagmiddag door
haar zaakgelastigden te Londen en War
schau memoranda laten overhandigen. Te
gelijkertijd werd den zaakgelastigde der
Vereenigde Staten van Amerika te Berlijn
als antwoord op de bood
schap van den Amerikaan
schen president Roose
velt de tekst overhandigd
van de door Hitler in den
R ij k s d a g gehouden r c| d e
voering
Tien invallen om drukker en
vervaardiger te vinden van
een plaatwerk, dat beleedi-
gend is voor Hitier.
De justitie te Amsterdam heeft in den
loop van gisterenmiddag huiszoekingen op
groote schaal verricht.
Op niet minder dan tien plaatsen in de
oude zoowel als in de nieuwe stad zijn in
vallen gedaan om een uitgebreid en nauw
keurig onderzoek in te stellen naar den
vervaardiger en drukker van een plaat, die
beleedigend is voor het hoofd van den be-
vrienden staat, Duitschland.
De huiszoekingen zijn nog in vollen gang
en over het resultaat konden nog geen in
lichtingen verkrijgen. De plaat in kwestie
is korten tijd geleden verspreid.
Reuter meldt uit Warschau: De offici-
eele reactie op de redevoering van Hitier
en de opzegging van het Poolsch-Duitsche
niet-aanvalsverdrag is gisteravond door
een woordvoerder van de regeering tot
uitdrukking gebracht.
Hij zeide o.m., dat de Poolsche regeering
thans, zooals steeds het geval is geweest,
voorstander is van goede nabuurschappe-
lijke betrekkingen. De Duitsche verbindin
gen door den Corridor zijn gunstig be
handeld door Polen, ofschoon Duitschland
vaak in gebreke is gebleven ten aanzien
van zijn verplichtingen in dit opzicht.
Deze verbindingen kunnen onderwerp van
bespreking uitmaken, maar niet op den
grondslag van exterritorialiteit, aange
zien autowegen njet noodig zijn voor
Duitschland en slechts een voorwendsel
vormen om de naburige staten te desorga-
niseeren. Duitschland heeft kortelings een
politiek van druk en van het voldongen
feit gevoerd jegens het Oosten. Dit kan
niet van toepassing zijn op Polen, aange
zien dit het juiste antwoord weet.
Voorts verklaarde de woordvoerder, dat
ofschoon Polen alle aandacht zou geven
aan voorstellen tot een regeling, het eigen
rechter moet zijn over eigen belangen. Het
is aan de Poolsche regeering, om te be
slissen of de Poolsch-Britsche toenadering
in overeenstemming kan worden gebracht
met het Poolsch-Duitsche accoord van
1934. Duitschland heeft' een gedachtenwis-
seling onmogelijk gemaakt, sedert 6 April,
aangezien de Poolsche ambassadeur Lips-
ki Von Ribbentrop niet heeft kunnen ont
moeten en de Duitsche ambassadeur, Von
Moltke, niet in Warschau was.
SPOORWEGONGELUK EISCHT
VIJF DOODEN,
Uit Rosario (Argentinië) wordt gemeld,
dat een goederentrein bij Cornei Bogado
is gederailleerd. Vijf personen kwamen
daarbij om het leven, terwijl verscheidene
andere gewond werden.
BURG 55-57
MIDDELBURG.
(Ingez. Med.)
WEERBERICHT,
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: meest matige, m het Noor
den tijdelijk krachtige N O. tot O. wind,
zwaar bewolkt tot betrokken, later wel
licht opklarend, kans op lichte regen, wei
nig verandering in temperatuur.
UKKEL: matige tot vrij: sterke wind uit
N. tot N.O. richtingen, over het algemeen
betrokken hemel, plaatselijk regen of mot
regen, aanhoudend koel weer, met een
nachtelijk temperatuursminimum tusschen
5 en 0 graden, plaatselijk nachtvorst.
Zo 30 Apr. Zon op: 4 h 35; onder: 19 h
21. Licht op: 19 h 51. Maan op: 15 h 48;
onder: 2 h 54. V.M. 3 Mei.
Ma 1 Mei: Zon op: 4 h. 33; onder: 19
h 23. Licht op: 19 h 53. Maan op: 17 h
05; onder: 15 h 25. V.M. 3 Mei.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Hoogwater. Laagwater.
April.
Zaterdag 29 9.45 22.11 3.44 16.21
Zondag 30 10.49 23.08 4.52 17.14
Mei.
Maandag 1 11.38 23.58 5.47 18.02
Westkapelle is 28 min. en Domburg 23
min. vroeger, Veere 38 min. later. S
springtij.
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
ApriL
Hoogwater. Laagwater.
Zaterdag 29 11.18 23.54 4.35 17.21
Zondag 30 12.35 5.46 18.22
Mei.
Maandag 1 1.00 13.30 6.46 19.12
(Ingez. Med.)
SECRETARIS VAN „DE ZEEUWEN"
DOOR DEN K.N.V.B. GESCHORST.
Naar wij vernemen is de secretaris van
de Vlissingsche voetbalver. „De Zeeuwen",
naar aanleiding van volgens het daartoe
uitgebrachte rapport onbehoorlijk optre
den tegenover den scheidsrechter in den op
19 Februari gespeelden wedstrijd De Zeeu
wenT.S.C., ingaande 28 April voor den
duur van drie maanden het recht ontzegd
om bestuursfuncties in tot den K.N.V.B. be-
hoorende vereenigingen te vervullen. In
aansluiting op deze straf is den betrokken
persoon ingaande 28 Juli voor den duur van
1 jaar voorwaardelijk het recht ontzegd een
bestuursfunctie te bekleeden, zulks met een
proeftijd van 2 jaar.
In de Duitsche nota aan Londen, waarin
het vlootverdrag wordt opgezegd, wordt o.
m. verklaard: Toen de Duitsche regeering
in 1935 aan de Britsche regeering het aan
bod heeft gedaan door een verdrag de
sterkte der Duitsche vloot in een bepaalde
verhouding te brengen tot de sterkte der
zeestrijdkrachten van het Britsche rijk,
heeft zij dat gedaan op grond van de vaste
overtuiging, dat een terugkeer van een ge
wapend conflict tusschen Duitschland. en
Groot-Brittannië voor altijd uitgesloten is.
De Duitsche regeering heeft steeds vastge
houden aan dien wensch, en is er ook nog
heden van vervuld. Zij is zich bewust in
haar politiek dienovereenkomstig te heb
ben gehandeld en in geen geval te hebben
ingegrepen in de Engelsche belangensfeer,
of deze belangen op een of andere wijze te
hebben benadeeld.
Daarentegen moet zij tot haar leedwezen
vaststellen, dat de Britsche politiek zich
onlangs steeds verder heeft verwijderd van
de lijn van een overeenkomstige politiek te
genover Duitschland. Met de nieuwe poli
tiek van omsingeling heeft de Britsche re
geering eenzijdig aan de vlootovereenkomst
van 18 Juni 1935 den grondslag ontnomen
en daardoor dit verdrag, zoomede de tot
aanvulling daarvan overeengekomen „ver
klaring" van 17 Juli 1937 buiten werking
gesteld. Hetzelfde geldt ook voor deel 3
van het Duitsch-Engelsche vlootverdrag
van 17 Juli 1937, waarin de verplichting is
vastgelegd voor een tweezijdige Duitsch-
Engelsche uitwisseling van mededeelingen.
Door deze aan de Duitsche regeering te
gen haar wil opgedwongen constateeringen
blijven de kwalitatieve bepalingen van het
Duitsch-Engelsche verdrag van 17 Juli 1937
intusschen onberoerd.
Geen onbeperkte bewapenings
wedloop ter zee.
De Duitsche regeering zal
deze bepalingen daaromook
in de toekomst in acht ne
men en aldus haar deel er
toe b ij dragen, dat een alge
meene onbeperkte wedloop
in de maritieme wapenin
gen der naties wordt ver
meden.
Daarenboven zal de Duitsche regeering,
ingeval de Britsche regeering er prijs op
stelt met Duitschland opnieuw in onderhan
deling te treden over de hiervoor in aan
merking komende problemen, daartoe gaar
ne bereid zijn.
Zij zal het toejuichen, indien het dan mo
gelijk zou blijken op zekeren grondslag te
komen tot een klare en ondubbelzinnige
overeenkomst.
(De kwalitatieve bepalingen hierboven
genoemd, houden in, dat de Duitsche vloot-
sterkte niet meer dan 35 van die der
Engelsche zal zijn. Duitschland laat deze
bepalingen dus van kracht blijven! Blijk
baar ziet men te Berlijn in, dat een mari
tieme bewapeningswedloop met Engeland
voor Duitschland onbegonnen werk zou
zpn, mede in vérband met de finaneieele en
economische moeilijkheden Red.)
Reuter meldt uit Londen:
De Britsche oud-minister Winston Chur
chill (een van de „oorlogsophitsers", die ge
regeld in de Duitsche pers genoemd wor
den) heeft gisteravond een tot Amerika ge
richte radiorede over de rede van Hitier ge
houden, waarin hij zeide, dat deze rede in
karakter en kwaliteit een zekere vooruit
gang toonde bij de vroeger gehouden rede
voeringen. Deze vooruitgang is zonder twij
fel te danken aan het optreden van presi
dent Roosevelt en aan de herleving van het
systeem van wederzijdsche hulp tegen een
aanvaller in Europa, alsmede aan de vor
ming van een blok van vredelievende sta
ten.
De rede toonde verder aan, dat Hitier
Polen wenscht te isoleeren en het opzeggen
van het non-agressie-verdrag moet worden
beschouwd als het meest belangrijke van
de geheele rede en als een reden voor nieu
we ongerustheid. Daarom is van het groot
ste belang, dat geen verslapping treedt in
de waakzaamheid en voorbereiding van de
vredelievende staten in Europa en geen
vermindering van den invloed ten goede
van de Vereenigde Staten.
