MIDDELBURGSCHE COURANT
Jhr. Mr. A. F. C. DE CA8EMBHOOT
Liberalen op Walcheren Stemmen Woensdag no. 1 van lijst 5
Zal Hitier minder negatief zijn dan
de Duitsche pers?
Parijs is pessimistisch, doch zeker
van zichzelf.
&GOESCHE COURANT)
Met Redenen Omkleed.
De Belgische socialisten
geven er de brui aan.
Thans ook bitse Italiaansche beschouwingen
over de boodschap van Roosevelt.
Een gunstig resultaat voor
den Nederlandschen omroep.
Pierlot zal een kabinet van
liberalen en roomsch-ka
tholieken moeten vormen.
MEVROUW THEO MANN
BOUWMEESTER OVERLEDEN,
Op haar 89sten verjaardag.
Italiaansche troepen gereed
voor vertrek uit Spanje,
Het Duitsche eskader naar de
Spaansche wateren vertrokken
Spaansche troepenconcentratie
bij Gibraltar.
Onderlinge geschillen schijnen vergeten,
Veiligheidsmaatregelen voor de burgerlijke
bevolking.
M.
|.)- 10.00
je. 12.00
(Gram.).
Bus. 4.00
lg. 4.35
10 KRO-
Felicita-
tist. 6.35
Cyclus.
|RO-sym-
Piano).
|0 KRO-
11.30-
n 6.30—
lopn.) en
liroepork.
ig. 10.15
vrouw.
Iw. 11.00
ste, en
iroepork.
.45 Knip-
k. (opn.)
ïur. 5.30
6 30 Een
en maat-
i5 AVRO-
8.00 Ber.
.30 Bonte
fotooneel.
Dans-
Ihern Ire-
|pel. 12.50
1.20 Dau-
Ik. en so-
tam. 4.40
15 Vraag
stool. 6.35
Ibe", ope-
.05 Quar-
causerie.
|.50 Gram.
5, 9.25 en
iGiardino-
2.35 en
5.35 Cello.
Ineel. 9.35-
solisten.
tram. 7.50
en 12.35
12.20 Pop.
|-muzikaal
Eysoldt's
|.m. 9.55
M: 11.20
Gram.
50 en 6.20
en solis-
l-ork. 12.50
Piano. 6 35
|-ork. 7.50
en solist.
M. 7.35
|rtrep. 9.50
pn.). 10.05
Iden
pjdag, 21
uur.
de verga-
laart 1939
(tellen van
/terreinen,
rijf.
verleenen
listellingen,
in tot Ze-
iemeente-
|n behoeve
pnaren der
irordening
bden.
joting voor
deri keu-
fcch en het
voor het
het voor-
Ider bijzon-
Raar 1939.
[erordening
iten.
wvereeni-
aan vullend
'erordening
op honden,
■ener geld-
doen toe-
pelijke re-
odiensten.
omissie tot
meester,
Dusseldorp.
'lpebar sr>T
St. TorU
D.A.P. spr.
.'olde en L.
sprs. ds. A.
n Wijhe te
Zanten te
DO 20 Apr.
puwde met
5a, Zo, Wo
20 Apr.
r", 20.00 h.
-Dl 18 Apr.
en „Het
ZO 15.00 h.
r~~
Dagblad. Uitg. N.V. De Middelburgsche Crt.
Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstr. 28,
Telefoon Redactie 269, Administratie 139;
te GOESTurfkade Tel. 17. Postgiro 43255.
Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes
f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week
abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct.
18 APRIL 1939. EERSTE BLAD. 182e JAARG.
Adverterttiën 30 ct per regel, ingezonder.
mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager.
Tarief op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine
Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij
vooruitbetaling. „Brieven, of adres bureau
v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct.
(Ingez. Med.)
Morgenochtend gaat heel Nederland ter
stembus, voor de Provinciale Staten in de
elf provinciën van ons vaderland, en, in
Zeeland, gaan wij Zeeuwen dus op voor de
verkiezing der nieuwe Staten van Zeeland.
Ouder gewoonte zal ons blad ook ditmaal
niet nalaten, zijnen lezers van voorlichting
te dienen en goeden raiad te geven.
Het spreekt vanzelf» dat wij, als liberaal
dagblad, uiteindelijk adVïseeren op de libe-
ij&le candidaten te stemmen, maar met dat
simpele advies mag in deze dagen niet vol
staan worden. Er valt meer te zeggen.
i:
De navolgende partijen nemen in onze
provincie aan den stembusstrijd deel: libe
ralen, vrijzinnig-democraten, sociaal-demo
craten, christelijk-historischen, anti-re
volutionairen, staatkundig-gereformeerden,
roomsch-katholieken en nationaal-socialis-
ten.
Laat ons hier enkele principieele scheids
lijnen trekken.
De eerste, en tegenwoordig uiterst belang
rijke, is die tusschen de aanhangers van het
parlementaire en grondwettige koningschap
en de voorstanders van den autoritairen
leider-staat. Aan den eenen kant van deze
scheidslijn staat alleen de partij der natio-
naalsocialisten, aan den anderen staan
thans ten voorzoover dit Nederland betreft,
waarmede wij hier alleen te maken hebben]
alle andere der aan de Prov. Statenver-
kiezing-1939 in Zeeland deelnemende par
tijen.
Ons derhalve allereerst richtende tot al
len zonder uitzondering, die voorstanders
zijn van het behoud onzer huidige constitu-
tioneele monarchie, zij hier vóór alles ge
steld: geen stem aan de nationaal-socialisti-
sche lijst!
Dien heeren moet duidelijk gemaakt wor
den, dat wij in Zeeland van het Nederland-
sche nazisme niet gediend zijn, dat de hou-
zeeplanterij in Zeeuwschen bodem geen
wortel zal schieten.
Een tweede, niet enkel kerkelijke maar
politiek principieële scheidslijn is die tus
schen roomsch en protëstantsch.
Het mag verwondering baren, dat in een
zoo bij uitstek protestantsche provincie van
ons nog steeds overwegend niet-roOmsche
vaderland de oude coalitie tusschen roomsch
en orthodox-protestantsch nog maar steeds
gehandhaafd wordt.
Ook wanneer men, gelijk wij, van alle
godsdienstig anti-papisme geheel en al vrij
is, ook wanneer men, gelijk wij, de roomsch-
katholieken in Nederland niet als burgers
van den tweeden rang behandeld zou wen-
schen te zien, dan nog moet om der wille
van de waarheid vastgesteld worden, dat er
tusschen de r. k. theologie en die der her
vorming zulk een diepe klove gaapt, dan
nog bestaan er tusschen de r.k. opvattingen
op staatkundig terrein en die der verschil
lende orthodox-protestantsche groepen zul
ke somwijlen hemelsbreede verschillen, dat
men zich verbaasd afvraagt hoe het toch
kan bestaan, dat die rechtsche coalitie den
schoolstrijd zoolang overleefd heeft?
De toenemende vereenzelviging
van den r.k. godsdienst met de r.k.
staatkunde en politiek moet eiken nlet-
roomschen Nederlander en niet deze al
leen, maar ook den weidenkenden roomsch-
katholieken Nederlander ernstige zorgen
baren.
Dat r.k. staatsburgers r.k. stemmen, is
ons begrijpelijk; dat niet r.k. staatsburgers
op met Rome in het coalitieschuitje varen
de partijen stemmen, wordt ons echter hoe
langer hoe onbegrijpelijker. Het is voor deze
partijen zelf ook niet groeizaam: 't zal hun
vermoedelijk op toenemend stemmenverlies
aan staatkundig en hervormd-gereformeer
den komen te staan.
En hoewel eerstgenoemden in politicis wel
heel ver van ons af staan, toch kunnen wjj
eenige groei der anti-ultramontane elemen
ten ten koste van de a.r. wel toejuichen, al
ware het slechts opdat dit den anti-revolu
tionairen een mene mene tekel aan den
wand zij
Een derde scheidslijn loopt, zooal niet
zoozeer op politiek, dan op geestelijk ter
rein, tusschen de liberaal-vrijzinnige opvat
ting en die der rechtzinnigheid, thans met
een wel allerongelukkigsten term voor een
weinig minder gelukkig politiek begrip „po
sitieve christelijkheid" genoemd.
Wij zullen hier niet al te veel van zeggen,
ook al niet, omdat, wij den oprechten chris
ten zelfs als hij in politicis tot de partij
der zich „positief" noemenden behoort
niet in zijn heiligste gevoelens willen tref
fen.
Daarom zij volstaan met vast te stellen,
dat wij voor deze monopoliseering der posi
tieve theologische en politieke „christelijk
heid" geen oprechte bewondering kunnen
koesteren, en dat wij, de goeden niet te na
gesproken, er toch niet in gemoede van
overtuigd zijn dat al deze positievelingen
het zoo hevig meenen. .Wij vreezen, dat deze
en gene hunner liberaler vaandel ontrouw is
geworden, omdat de „positieve" of histori
sche „christelijkheid" wel zoo gekleed stond,
of omdat b.v. een christelijk-historische stoel
dichter bij het vuur der coalitie-regeering
staat, en er dus meer „positieve" warmte
op afstraalt, dan op b.v. een liberalen zetel...
Ter linkerzijde vinden wij de sociaal-de
mocraten, de vrijzinnig-democraten en de
liberalen.
Ho»we' d- "n'r" PrP.
nomicis ver van ons afstaande, voor wat
de r e e s f e 1 ij p v r ij h e i d be-
De beroering, ontstaan over de bood
schap van president Roosevelt aan Hitier
en Mussolini is al weer aardig aan het
luwen. Men zal vermoedelijk tot den 28sten
April, op welken dag Hitier den Rijksdag
heeft bijeengeroepen, moeten wachten, om
een inzicht te krijgen over de mogelijke
gevolgen van Roosevelt's initiatief.
Uiteraard doen wel allerlei onderstellin
gen en voorspellingen wederom de ronde.
Zoo meldde Havas gisteravond uit Ber
lijn, dat Hitier zijn besluit tot bijeenroe
ping van den Rijksdag genomen zou heb
ben in overleg met Mussolini. Men gelooft,
aldus verder het Fransche persagentschap
dat Mussolini er naar gestreefd heeft, niet
de ongerustheid te vergrooten, die de
openbare meening in het buitenland na de
eerste reacties van Duitsche politieke krin
gen en de Duitsche pers aan den dag ge
legd heeft. Het is, zegt men, niet onmo
gelijk, diat Hitler, in over
eenstemming met de ge-
meenschappelijke poli
tiek van de as Berlijn
Rome, zich op 28 April
op minder negatieve wijze
zal uitspreken dan de
Duitsche pers h ei ft ge
daan.
Italiaansche persstemmen
Intusschen echter zijn er in de Italiaan-
treft ons zeker aanzienlijk nader staan
dan de mannen van rechts, kunnen wij
deze partij toch nog lang niet gelijk bv
die der vrijzinnig-democraten als een
schakeering der liberale gedachte beschou
wen. Zoo dat al ooit zal kunnen!
De tijd, dat het leerstuk van het histo-
risch-materialisme de sociaal-democrati
sche ideologie beheerschte; de tijd van
het militante anti-militarisme, de gezags-
verguizing, de bespotting van ons vorsten
huis (in „De Notenkraker' voornamelijk)
ligt nog te versch in ons geheugen, het
leerstuk van dien klassenstrijd, in zijn ex
treemsten vorm afgezworen, klinkt nog te
zeer na, dan dat men met een gerust ge
weten op de sociaal-democraten kan stem
men.
Wij behooren niet tot degenen, die aan
de oprechtheid der omschakelingsgezind-
heid van revolutionarisme op revisionisme,
twijfelen en den spot met dit evolutiepro
ces te drijven achten wij bepaald ver
keerd; wij nemen gaarne aan, dat de jon
gere leiders der S D A P. er naar streven
haar tot een betrouwbaar-legale slechts
radicaal-hervormingsgezinde partij en
meer niet te maken maar desondanks
dunkt ons, zoo ergens, dan hier, voorals
nog eenige reserve zeer bepaald geboden!
Blijven over de vrijzinnig-democraten en
de liberalen.
Men weet,dat wij sinds jaar en dag deze
twee politieke groepen als twee «uitings
vormen van de eene liberale gedachte be
schouwen, waartusschen wei-afgebakende
grenzen zelfs niet eens te trekken zijn,
en waarbij het dikwijls slechts van om
standigheden van secundair belang af
hangt, of de vrijzinnig denkende liberaal
in de eene of de andere partij terecht
kwam al blijft eenig verschil natuurlijk
aanwijsbaar.
Sinds Marchant den aftocht blies en het
destijds meermalen grof-onbehoorlijke ge
scheld en getier op de liberalen een einde
heeft genomen, is er een soort godsvrede
tusschen deze twee loten van den libera
len stam gekomen.
Wij verheugen ons daarover, en zouden
niets liever zien, dat dat te eenïgër tijd
die takken van denzelfden boom n,og
verder naar elkaar toe en tenslotte weer,
als van ouds, tezamen groei denOok in het
belang der politieke machtsvorming door
getalsterkte der vertegenwoordigende
fracties zouden wij dat toejuichen. Maar
zoover is het thans nog niet, en in elk ge
val is diat nu niet aan de orde.
In elk geval, en hoe dat ook zij: ver
sterking van de liberale gedachte is voor
onze provincie dringend noodzakelijk
Waarom de in algemeenen zin 'liberaal en
vrijzinnig denkende Zeeuw 'aan andere
partijen zijn stem niet moet geven,
hebben wij in het voorgaande trachten dui
delijk te maken. Het verkorte liberale sta-
tenprogramma-1939 voor Zeeland, elders
in dit blad afgedrukt, geeft duidelijk aan,
wat de liberalen willen. Men kan nu zijn
keus doen.
Onze raad luidt dus:
1. Stemt, stemt technisch goed.
stemt tijdig.
2. Stemt niet blanco, stemt prin
cipieel.
3 En vervolgens,, stemt:
IParlementair-grondwettlg-monarchaal,
dusgeen NSB
II: Anti-rechtsche coalitie dus: geen RH,
geen A R., geen C H.
III: Anti-klassenstrijd, derhalve: geen
S D A.P.
IV: en dus: L.S. of V.D.
KIEZERS VAN ZEELAND,
BRENGT UW STEM UIT
OP LIBERALE
CANDIDATEN
sche pers commentaren verschenen, wel
ke nu niet bepaald een hoogen dunk ge
ven van Mussolini's matiging, Zoo schreef
gisteravond de „Giornale d'Italia" o.m. het
volgende
„De Amerikaansche boodschap betbekent
een nieuw kapittel van de door Engeland,
Frankrijk en de Vereenigde Staten, uit
gaande aanvalspolitiek tot omsingeling van
Duitschland en Italië.
Met het oog op dit feit moet het vol
gende worden vastgesteld:
Italië kan Roosevelt geen enkel moreel
of politiek recht toekennen voor een in
terventie in de Europeesche geschillen.
Roosevelt probeert heel openlijk door een
afleidingsmanoeuvre zijn ruatie in een don
ker avontuur te storten om zijn mislukkin
gen op binnen!andsch politiek gebied te
bemantelen.
Het is tot de oorlogscoalitie der groote
mogendheden toegetreden'. Wat men in
zijn boodschap niet vindt, is eerlijke wil
den vrede en de orde op de wereld te die
nen. Roosevelt vormt zeer zeker niet de
geheele Vereenigde Staten. Tusschen de
zen man, dien de geschiedenis zal reke
nen onder de „meest verderfelijke persoon
lijkheden" en de massa van het Ameri
kaansche volk, dat hij met zijn ongetro-
leerde initiatieven terroriseert, gaapt een
diepe kloof.
Zonderling is ook de lijst, welke Roo
sevelt heeft opgesteld van de landen, aan
welke Italië en Duitschland een garantie
zouden moeten verstrekken. Deze lijst
heeft slechts ten doel den indruk te wek
ken van een geweldig gevaar, dat tegen
al die landen gericht zou zijn, die op een
of andere wijze zouden /deelnemen aan
de omsingeling der totalitaire staten door
de groote plutocratieën. Inderdaad vindt
men in de lijst de namen van landen, die
Italië steeds als vrienden heeft beschouwd
en nimmer als vijanden zal aanzien."
Een ander Italiaapsch -biiad de „Regime
Fascista" noemde de „propaganda-actie
van Roosevelt" een „encycliek van Wil
son II". Het blad schrijft: „Dit document
devalueert zich zelf door de wijze van
zijn verspreiding en den toon, waarin het
gesteld is. Niemand, doch Duitschland en
Italië in de laatste plaats, wenscht een oor
log. In de actie van Roosevelt schuilt de
typische Angelsaksische huichelarij, want
een oorlog dreigt de wereld slechts, omdat
er staten zijn, die weigerden terug te ge
ven, hetgeen zij ten onrechte hebben of
datgene uit te leveren, waartoe zij zich
verplicht hadden
Gedurende den niet korten tijd van zes
tien jaar van zijn ontwapening is niet een
enkele der gerechtvaardigde en verstan
dige eischen van Duitschland ingewilligd.
Men heeft het veeleer, juist omdat het zon
der wapens was met verachting en hoog
moed geantwoord en daarom is midden in
vredestijd de ongehoorde inval in het Roer
gebied door het „democratische" Frank
rijk mogelijk gemaakt.
Net zoo is het met Italië gesteld. Het
blad eischt dan, dat Roosevelt liever moet
zorgen voor de vervulling der door Frank
rijk tegenover Italië afgelegde, doch nim
mer nagekomen koloniale beloften/, en
moet zorgen en bewerken, dat Duitschland
de dit land wegens de niet.nakoming der
heilige punten van Wilson" ontnomen ko
loniën worden teruggegeven.
Een eigenaardig geheugenverlies heeft
zich meester gemaakt van den grooten
democraat. Roosevelt, wanneer hij spreekt
over een bespreking der practische midde
len tot den wereldhandel. Hij moet zich
herinneren dat het juist de Vereenigde
Staten zijn geweest die als eerste mogend
heid de hoogste belemmeringen heeft in
den weg gelegd aan het internationale
ruilverkeer. Italië en Duitschland zullen
gemeenschappelijk een waardig antwoord
geven op het zonderlinge document.
De vrije golven van 413 en
356 m verworven.
Te Montreux is gedurende de laatste we
ken een internationale radioconferentie ge
houden, ter toekenning aan de Europeesche
staten van frequenties voor hun radio om-
roepstations. Alle Europeesche landen wa
ren op deze conferentie vertegenwoordigd.
De Nederlandsche delegatie heeft op de con
ferentie de gedragslijn gevolgd, die vóór
den aanvang daarvan met instemming van
alle instanties die bij den omroep in Neder
land betrokken zijn, door de Nederlandsche
regeering was vastgesteld. Deze gedragslijn
heeft er toe geleid, dat Nederland zich ver
worven heeft de vrije, d.w.z. niet gedupli
ceerde golven van 413 en 356 m, waarmede
een voor de behoeften van den Nederland
schen omroep voldoening schenkend resul
taat is verkregen. Dit beteekent, dat de
golf van Jaarsveld practisch onveranderd
blijft en de golf van Hilversum ruim 150
kc/s of 17 kanelen is verbeterd.
Het nieuwe Belgische kabinet,dat de
heer Pierlot vormde, is al weer ter ziele.
Het was, zooals gister gemeld, wederom
een „nationaal" kabinet, bestaande uit
roomsch-katholieken, socialisten en libera
len. Gisteravond vond te Brussel echter een
socialistisch partijcongres plaats en dit nam
onverwachts een motie aan (met 310.000 te
gen 248.000 stemmen), waarin werd gezegd,
dat men het nieuwe kabinet niet kon steu
nen! De meerderheid der socialistische par
tijgangers wenscht in de oppositie te gaan,
blijkbaar omdat de partij bij de jongste ver
kiezingen nogal wat verliezen leed.
Ook voor de socialistische ministers kwam
deze uitspraak als een verrassing. Ze had
den verwacht, dat het congres hun toetre
ding tot het kabinet-Pierlot wel zou goed
keuren. Er bleef nu niets anders voor hen
over dan hun toezegging in te trekken.
Vanochtend verwachtte men te Brussel,
dat Pierlot nu een liberaal-roomsch-katho-
liek kabinet zal vormen, waarmee hij nog
vandaag hoopte gereed te komen.
Hedenmorgen vroeg is in haar woning
te Amsterdam, op den dag van haar 89sten
verjaardag, overleden mevrouw Theo
MannBouwmeester. Toen men haar van
morgen vroeg wilde wekken, bleek zij kort
tevoren te zijn overleden.
Havas meldt uit Madrid:
De geheele divisie Littorio is te Alicante
geconcentreerd en men verwacht, dat de
manschappen binnenkort naar Italië scheep
zullen gaan. De andere Italiaansche strijd
krachten in Spanje, de zwarte, groene en
roode pijlen zijn geconcentreerd te Almansa,
Alicante, Almeria en Albacete. Het opper
commando bevindt zich nog te Lograno.
Havas meldt uit Berlijn: Het Duitsche
eskader, bestaande uit twee slagschepen,
twee kruisers, twee divisis torpedobooten,
en drie flottiles onderzeeërs heeft heden de
havens van Kiel en Wilhelmshafen verlaten
voor de aangekondigde oefenreis van een
maand naar de Spaansche wateren. De een
heden zullen in de Noordzee bij elkaar wor
den gevoegd en in formatie zal naar de
Spaansche wateren worden gevaren.
Reuter meldt uit Gibraltar: Spaansche
troepen, welke uit La Linea waren vertrok
ken om deel te nemen aan een overwin
ningparade te Sevilla, zijn teruggekeerd en
ondergebracht in twee scholen, welke voor
kazernes zijn ingericht. Verder wordt ge
meld, dat een detachement cavalerie te
San Roque, acht kilometer ten Noorden
van La Linea, is aangekomen.
(Van onzen P a r jj s c h e n
correspondent.)
Parijs, 16 April.
De politieke gebeurtenissen der jongste
weken hebben de wereld wederom in een
toestand van zenuwachtigheid gebracht. En
waar er geen actie is zonder reactie, rijst
de vraag: hoe reageert Parijs?
Men is licht geneigd den huidigen toe
stand te vergelijken met dien der Septem
berdagen van het vorige jaar. Ten onrech
te. Want toen overheerschte hier, ondanks
de mobilisatie-maatregelen, die van ver
dere strekking waren dan de thans getrof
fen voorbereidingen, de meening, dat alles
nog ter elfder ure in der minne zou wor
den geschikt. Er viel na München 'een groo
te opluchting en een zeker optimisme te
constateeren, ten spijt van de fulminaties
der pers van de oppositie. Men had nog
wel eenige fiducie in den goeden wil van
Duitschland en Italië, een vertrouwen, dat
thans ten eenenmale ontbreekt. Naar het
ons voorkomt is hoofdzakelijk uit dat ge
brek aan vertrouwen de sombere stemming,
de sfeer van malaise te verklaren, welke
te Parijs heerschen.
In bijkans alle kranten en onder alle la
gen van het volk hebben we dit pessimisme
de laatste dagen waargenomen. Men ziet
de toekomst hier donker in, waarom het te
verhelen? Met wie men ook praat, de re
deneering is altijd eender. Deze, dat elke
onderhandeling tusschen partijen naast
recht en redelijkheid de wederzijdsche goe
de trouw veronderstelt en eischt. En waar
na de ervaringen der laatste maanden het
geloof aan die goede trouw volkomen af
wezig is, zien de Franschen weinig heil
meer in onderhandelingen. Te minder, om
dat men algemeen van gevoelen is, dat de
grens der concessies reeds werd bereikt,
zoo niet overschreden.
Langs deze lijnen beweegt zich ook de
buitenlandsche politiek der Fransche regee
ring. In nauwe samenwerking met Enge
land, dat men hier dag aan dag bezweert om
toch den dienstplicht in te voeren, zoekt
men zijn bondgenooten. En het Fransche
volk staat daarin geheel achter zijn gou
vernement. De oppositie heeft haar aanval
len gestaakt, ook tegenover George Bon
net, die in dat kamp anders allerminst
persona grata is. Dat is het eenige ver
blijdende teeken: het gevaar, 't welk van
buiten de grenzen dreigt, heeft der ver
deeldheid binnen de grenzen voorloopig het
zwijgen opgelegd.
Intusschen zou het onjuist zijn het voor
te stellen alsof Frankrijk thans neerslach
tig bij de pakken zit. Dat is niet het geval,
men is kalm, vastbesloten en zeker van
zichzelf. Men gebruikt geen groote woor
den, kent geen felle perscampagnes, men
hamstert niet. Gisteren is weer begonnen
met de uitdeeling van zand, dat thans in
zakken wordt afgeleverd. De distributie van
gasmaskers aan de burgerlijke bevolking
loopt ten einde; reeds is de Parijsche ban-
lieue aan de beurt. Bij de spoorwegen en
andere staatsdiensten worden voorbereidin
gen getroffen ter evacuatie der bevolking,
en bij deze toebereidselen wordt dankbaar
gebruik gemaakt van de in de September
dagen opgedane ervaring. Opnieuw ver
schijnen de aanplakbiljetten met aanwij
zingen betreffende plaats en „capaciteit" der
schuilkelders tegen gevaar uit de lucht aan
de muren.
In een paar buitenlandsche kranten la
zen wij tot onze verbazing, dat Frankrijk
thans „oorlogszuchtig" zou zijn. Niets is
minder waar. We spreken dagelijks Parij-
zenaars, lezen minstens tien van de meest
verschillende bladen per dag en streven
naar objectiviteit. Welnu, van „oorlogs
zuchtigheid" is, uitgezonderd dan bij enkele
militante sprekers en schrijvers, die aan
den meest extremen kant staan en wier
woorden niemand zonder een korrel zout
neemt, werkelijk niets te bespeuren. Ner
gens, ook niet bij de Fransche regeering.
Van een gedeeltelijke mobilisatie, zooals die
in de Septemberdagen werd gelast, is mo
menteel nog geen sprake. Men zal die tot
het laatst uitstellen, niet omdat de regee
ring den toestand minder ernstig acht dan
in September, doch om elk verwijt van pro
vocatie te ontgaan. En vandaag is het weer
Frankrijk, dat het eerst zijn algeheele in
stemming betuigt met het vredesplan van
president Roosevelt.
Uiterlijk gaat het leven zijn gewonen
gang. Van nervositeit kan moeilijk worden
gesproken, de spanning duurde te lang en
schijnt uitgewerkt. Natuurlijk heerscht er
onzekerheid, doch die houdt niemand van
den dagelijkschen arbeid. Integendeel schijnt
ze dien op te stuwen. Het is meer dan een
geste, dat de vakvereenigingen, waarvan er
toch nog vele onder communistische leiding
staan, hebben besloten om op den eersten
Mei, den officieelen feestdag van den ar
beid, geen vacantie te houden, zooals te
doen gebruikelijk was, en den dertigsten
April, die op een Zondag valt, dan maar
feest te vieren. Een jaar of wat geleden
zou er een revolutie voor noodig zijn ge
weest.
Parijs is pessimist. Ook zonder de som
bere profetieen, waaraan eenige voorspel
lende geesten zich wagen. Maar daarnaast
bewaart het een bewonderenswaardige
kalmte, waarmede men den toestand zon
der vrees onder oogen ziet, een discipline,
welke zich uit in den arbeid, die geen sta
kingen en uitsluitingen meer kent.
We zijn vanmiddag langs de Are de
Triomphe du Carrousel en langs den tuin
van het Palais Bourbon gewandeld. Daar
bloeien thans de tulpen en hyacinten, waar
van de 82000 bollen door bet centraal
Bloembollencomité te Haarlem in Octo
ber van het vorige jaar den minister-pre
sident Daladier als dank voor zijn vredes
werk te München werden aangeboden. De
natuur heeft zich vernieuwd en Frankrijk
heeft zich vernieuwd. En als ieder volk zoo
gevoelig is voor de taal van lente en bloe
men als het Fransche, en zoo de vrijheid
en den vrede mint, zal deze sympathieke
daad der Nederlandsche bollenkweekers een
gelukkiger aera inluiden. En de weder
komst van het spreekwoordelijke Fransche
optimisme, dat nu in pessimisme is ver
keerd.
