Hf ffiv&xrtncïule MIDDELBURGSCHE COURANT (&GOESCHE COURANT) Militaire maatregelen van Italië tegen Albanië. Liberaal en Nationaal Gisteravond zijn Italiaansche troepen uit Bari en Brindisi verscheept. Vanochtend werd er op verschillende plaatsen gevochten. Al- baneesche steden gebombardeerd. Staking der vijandelijkheden waarschijnlijk, GRAND HOTEL „BRITANNIA" SOIRéE DANSANTE (\LLE5 .-.FbTb.-KlMO HEWWIMG ZIET ONZE SPECIALE SMALFILM ETALAGE Minister Patijn is van plan alle moeilijkheden met België uit den weg te ruimen. Bescherming der burger bevolking tegen luchtaanvallen Opening Zaterdag a.s. 5 uur. Duitsche verontwaardiging over de Engelsch-Poolsche overeen komst. :Dogblad. Uitg. N.V. De Middelburgsche Crf. Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstr.28, Telefoon Redactie 269, Administratie 139; je GOES: Turfkade Tel. 17. Postgiro 43255. Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct. NUMMER 83. TWEE BLADEN. VRIJDAG r~_ 1 7 APRIL 1939. EERSTE BLAD. 182e JAARG. Advertentiën 30 ct per regel, ingezonden mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine Advertenties", max. regels, 75 cent, bi- vooruitbetaling. j,Brieven, of adres bureau v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ci a "TT- r - Onlangs heeft „De Zeeuw" een paar, naar het blad meende, scherpe pijlen op de magistrale rede van prof. Telders afge schoten. Dat zou „kleine politiek" geweest zijn en prof. Telders zou zelfs de onbe schaamdheid hebben gehad, (althans vol gens „De Zeeuw") te zeggen dat n a- t i o n a a 1 gelijk zou zijn aan liberaal. Dan verder redeneerende zou „De Z." na tuurlijk zeggen, althans willen suggeree- ren: wij zijn niet-liberaal en dus volgens prof. Telders kunnen wij (mitsgaders de R.K., de C.H. e.t.q.) niet nationaal zijn, enz. enz. We zouden geneigd zijn het opschrift van een hoofdartikel in De Standaard te citee- ren, en ook voor dit geval te zeggen: „Het oude lied op de oude wijs"! Halen wij eerst „De Z." aan: „De heer Telders wenscht een krach tig nationaal bewust volk. Hoe? „Heel Nederland moge weten wat de liberale politiek nastreeft: een andere, waarlijk-nationale Regeering, die de liberale beginselen in toepassing brengt niet omdat wij liberaal zijn, maar om dat wij nationaal, Nederlandsch zijn, in den waren zin van het woord!" Nu weten we het. Nationaal isliberaal. Nationaal is, zooals de spreker even te voren had uitgesproken, verwerping van de „positieve" Christelijkheid, van de „benepen" positief Christelijke poli tiek. Onze lezers weten nu alvast waarom zij straks niet op de liberale candidaten moeten stemmen". Tot zoover „De Z." Beginnen wij met hier een klein balkje uit te heden: het citaat is fout, valsch of vervalscht. Uit den officleelen tekst der rede citee- ren wij den slotzin: „Dan moge heel Ne derland weten wat de liberale politiek na streeft: eene andere, waarlijk-nationale Regeering, die de liberale beginselen in toepassing brengt, niet omdat zij liberaal zijn, maar omdat zij nationaal, Nederlandsch zijn, in den waren zin van het woord!" Er staat dus 2x „zij" Td.i.de beginselen] waar „De Z." „wij" Td.i. de liberalen] ci teert. Een klein, maar toch typeerend ver schil: het maakt den ons aangewreven hoogmoed aanzienlijk grooter Evenwel: het ergste wat „De Z." doet is de omkeering, namelijk dat nationaal [bij uitstek niet alleen, maar bij uitsluiting] li beraal zoude zijn. Dat hééft prof. Telders niet gezegd, dat is, voor wie zijn rede zon der booze bedoelingen leest, nimmer zijn bedoeling geweest aan te duiden ook. Maar: als het evident is dat Telders zulk een waanwijze stellig niet heeft geponeerd, is het dan wel behoorlijk hem dit eerst toe te ■dichten en dan den liberalen een verwijt van dit verdichtsel te maken? Inderdaad, en het is geen schande maar lofprijzenswaardig: Telders heeft een waar lijk nationale regeering verlangd. En hij zeide „Wat dat beduidt? In de eerste plaats een Regeering, die er naar streeft te regeeren in den geest van het Nederlandsche volk i n zijn geheel en niet volgens de inzichten van één of meer kerkelijke groepen, die zichzelf van een etiket „positief-christelijk" voorzien en zóó meenen zichzelf op een po dium te kunnen plaatsen, waartoe zij dan den toegang aan anderen ontzeggen. Zeker, de Nederlandsche cultuur is een christelijke cultuur, de grondslagen van den Neder- landschen Staat zijn van christelijken aard, en er is geen liberaal, die dit niet met overtuiging zal onderschrijven. Doch het christendom, dat op onze cultuur zijn stem pel heeft gedrukt en dat de grondslagen heeft geleverd voor het staatkundig regime waaronder het Nederlandsche volk nog al tijd gelukkig is te kunnen leven, dat chris tendom is het algemeene christendom, dat zich i n alle geloofsverdeeldheid als het al les bezielende wezen heeft doen gelden, het is niet deze of gene speciale dogmatische leer, waarvan de een of andere kerk of secte zichzelf t0f monopolist uitgeroepen heeft. Er is geen tegenstelling tusschen een bewind op algemeen-christelijken grond slag en een waarlijk-nationaal, Neder landsch bewind, integendeel, het één is met het ander identiek. Maar er is een onover brugbare kloof tusschen eene waarlijk n a- t ion ale Regeering en een kabinet, dat enkele onderling totaal ver- schillende belijdenisvormen van het christendom met het etiket der „ware" christelijkheid voorziet en elke andere be lijdenis of levensbeschouwing als niet „po sitief-christelijk of zelfs als „modern hei dendom" disqualificeert. Is er tegenover de ontelbare kerkelijke richtingen, waarin het christelijke volk is verdeeld, en de hatelijke rivaliteit, die tus schen vele dier richtingen valt te consta- teeren, een dwazer leus denkbaar, dan het totalitaire devies: „Heel de Kerk, heel het Volk", waarmede de christelijk-historischen propaganda willen gaan voeren? Het Ne derlandsche christenvolk gaat niet in één kerk op ook al moge meer dan één kerk hare katholiciteit (algemeenheid) preten- deeren en juist daarom zal op de basis van kerkelijke dogma's het volk nimmer tot nationale eenheid kunnen worden gebracht. „Heel het volk" zou een liberale leuze kunnen zijn, maar wie die eenheid waarlijk begeert en het Nederland sche volk kent, beseft tegelijk, dat die eenheid slechts kan worden bereikt, als men er van afziet de Nederlandsche poli tiek op kerkelijke dogma's en tegenstellin gen te baseeren. „Nationale Regeering" beteekent ir. Ne derland derhalve eene Regeering op alge- De politieke spanning, welke de laatste dagen tusschen Italië en Albanië heerschte, is vandaag in het stadium van de crisis ge treden: Er zijn Italiaansche troepen naar Albanië gezonden. Nog steeds tast men intusschen in het duister omtrent de eigenlijke oorzaken van dit jammerlijke geschil. Vermoedelijk moet men een uitgangspunt zoeken in pogingen van Albanië, om de Italiaansche voogdij, waaraan dit land reeds jaren bloot stond, voor een deel van zich af te schuiven. Mussolini is toen blijkbaar gaan vreezen, dat zijn voornaamste steunpunt op den Bal kan in gevaar verkeerde. En hij besloot, om de voogdij niet te verlichten, maar strenger te maken: hij wil een protectoraat over Albanië. Onderhandelingen daarover, de laatste dagen gevoerd, zijn blijkbaar niet naar het genoegen van den Duce verloopen en zoo worden dan thans militaire maatregelen genomen. Een officieel Italiaansch communiqué Hedenmorgen is te Rome het volgende officieele communiqué uitgegeven: „Terwijl de laatste dagen onderhandelin gen gaande waren tusschen de Italiaansche regeering en Koning Zogoe van Albanië voor het sluiten van een nieuwe en hech tere overeenkomst, hebben groepen gewa pende lieden in Tirana en andere Albanee- sche plaatsen dreigende betoogingen ge houden, welke de persoonlijke veiligheid der in Albanië wonende Italianen in ernstig ge vaar brachten. Gistermorgen hebben zes Italiaansche oorlogsschepen in de Albaneesche havens Durazzo en Valona eenige honderden Ita lianen, waaronder vrouwen en kinderen, aan boord genomen, om hen naar het va derland terug te brengen. Gisteravond zijn contingenten Italiaan sche troepen uit Brindisi en Bari naar Al banië vertrokken. Tezelfder tijd is vertrok ken het eerste marine eskader dat vanmor gen in de vroegte kruiste langs de kust van Albanië, van Santi Quaranta tot St. Jean de Medua. Tevens is het Oostelijke Italiaan sche luchteskader gemobiliseerd". Italiaansch ultimatum door de Albaneesche Kamer ver worpen. Naar vanochtend uit Tirana werd ge meld, ontving de Albaneesche regeering gisteravond een ultimatum uit Rome. Dit ultimatum heeft de Albaneesche Kamer vanochtend met algemeene stemmen ver worpen. Italiaansche vliegtuigen boven Tirana. Valona en Durazzo gebombardeerd. Uit Tirana werd vanochtend om 10 uur gemeld: Italiaansche vliegtuigen vlogen vanmor gen boven Tirana, de hoofdstad van Al banië, en wierpen biljetten uit, waarin mededeeling gedaan werd van de ontsche ping van Italiaansche troepen. De haven plaats Valona is vannacht hevig gebombar deerd. Op het oogenblik ondergaat Durazzo een bombardement. Italiaansche ontschepingspoging algeslagen. Uit Tirana wordt verder gemeld, dat in de boven Tirana uitgeworpen biljetten, de bevolking bedreigd wordt met zeer ernstige militaire maatregelen, indien zij tegenstand zou bieden. Een poging der Italianen om bij Durazzo troepen aan land te zetten, is afgeslagen. Om 11 uur vanochtend waren hevige ge vechten gaande bij Valona. Drie Italiaansche divisies naar Albanië. Havas meldt uit Rome: Volgens te Rome in omloop zijnde geruehten zouden drie di visies ter sterkte van 35.000 manschappen, aan de actie tegen Albanië deelnemen. Het bericht over het vertrek van Ita liaansche troepen en een Italiaansch eska der naar Albanië heeft onder het Romein- sche publiek diepen indruk gemaakt, hoe wel het geen enkele verrassing heeft ver wekt. Immers, sinds verscheidene dagen liep in alle lagen der bevolking het gerucht dat binnenkort Italiaansche troepen ont scheept zouden worden aan de kust van Albanië. Op straat werden den courantver- koopers, de extra-edities, welke het com muniqué van Stefani bevatten over het be gin der vijandelijkheden tegen Albanië, letterlijk uit de handen gerukt. In hun op schriften schrijven de fascistische bladen 't optreden van Italië toe aan de dreigende betoogingen van gewapende benden in Al banië. Volgens Stefani zijn in vier Albaneesche havens Itali aansche troepen ontscheept. Vanmorgen zoo meldt Stefani, zijn Ita liaansche troepen ontscheept in de havens Santi Quaranta, Valona, Durazzo, en St. Jean de Medua. Een merkbare reactie bracht dit niet teweeg, behalve te Durazzo, waar een poging tot verweer terstond werd onderdrukt. Van Durazzo uit zijn de Itali aansche troepen den opmarsch naar het binnenland begonnen. De bevolking blijft kalm. Vierhonderd Italiaansche vliegtuigen kruisen boven het Albaneesche land en hebben opdracht de bevolking te sparen. Alvorens de troepen ontscheept werden, hebben Italiaansche vliegtuigen over het geheele land biljetten uitgeworpen van den volgenden inhoud: Albaneezen, De Italiaansche troepen die vandaag op uw gebied ontscheept zijn, zijn de troepen van een .volk, dat eeuwenlang Uw vriend geweest is, en U die vriendschap bewezen heeft. Pleegt geen ijdel verzet, want het zou terstond onderdrukt worden. Luistert niet naar Uw overheid, die U ver armt en U thans er toe zou willen brengen nutteloos bloed te vergieten. De troepen van Zijne Majesteit den Koning en Kei zer van Italië komen en zullen blijven zoo lang het noodig is om de orde, gerechtig heid en vrede te herstellen". Reuter meldde om 12 uur uit Tirana: Volgens berichten uit welingelichte bron, zou de Italiaansche regeering tegenvoor' stellen van Albanië aanvaard hebben en zou een Albaneesche delegatie naar Durazzo vertrokken zijn, teneinde de noodige schik kingen te treffen voor een staking der vij andelijkheden. KONINGIN GERALDINE NAAR GRIEKENLAND? Uit Athene: Volgens niet bevestigde ge ruchten zou Koningin Geraldine van Alba nië, die juist deze week bevallen is van een zoon, Tirana verlaten hebben en naar Grie^ kenland vertrokken zijn. meen christelijken grondslag" Het is zoo genoeg. Wij zouden verder kunnen gaan het geheele voortreffelijke slot van prof. Tel ders rede is één weerlegging der aantij ging van de „De Zeeuw", een stellen van het waarlijk nationale tegenover de mono poliseering der „ware" in de „positieve" christelijkheid diè slechts ten doel heeft de machtspositie der rechtsche regeeringscoa- litie te handhaven Maar laat ons ons er over verheugen, dat men zoo fel op Telders rede reageerde. Dat is een bewijs, dat het een goede rede is geweest, en dat het vooralsnog niet noo dig schijnt het advies te volgen dat „De Z." onzen voorman meende te moeten ge- „Als wij hem een goede raad mogen ge ven dan zou het deze zijn: laat hij eens lezen de redevoeringen door Dr. Colijn en Mr. de Geer in den loop der jaren gehou den. Misschien dat hij dan leert hoe partij leiders moeten spreken. En hoe ze niet moeten spreken Laat elk vogeltje zingen zooals het ge bekt is, en laat Telders maar zingen zooals hij deed: het daverende applaus in Utrecht zal hem geleerd hebben, dat de liberalen dat irissche geluid gaarne gehoord hebben En het den A.R. en C.H. naar den zin te maken gesteld, dat zulks al mogelijk ware is niet de taak van den voorzitter eener Liberale Staatspartij! -:7:VÏ VLISSINGEN. ZATERDAG 8, ZONDAG 9 en MAANDAG 10 APRIL AANVANG 8 UUR. Entrée 50 cent plus belasting. Reserveer Uw plaats. (Ingez. Med.) (Ingez. Med.) GERUCHTEN OVER VERSTERKING DER ITALIAANSCHE TROEPEN IN SPANJE. De Fransche regeering heeft haar am bassadeur te Burgos opdracht gegeven aan de Spaansche regeering opheldering te vra gen over de hardnekkige geruchten, dat de Italiaansche troepen in Spanje versterkt zouden worden. Tegenspraak uit Burgos. Reuter meldt uit Burgos: De Spaansche regeering ontkent ten stel ligste de geruchten, volgens welke Italiaan sche troepen in Spanje zouden zjjn aange komen. Aan deze officieele tegenspraak werd nog verklaring toegevoegd, dat men verwacht, dat het vertrek van de Italiaansche troepen, die zich thans nog in Spanje bevinden, zeer spoedig zal geschieden nadat Franco met zijn troepen officieel Madrid is binnenge trokken. Hl) zal met spoed de alge heele herziening van het verdrag) van 1839 ter hand nemen. De minister van buitenlandsche zaken mr. J. A. N. Patijn, heeft gister in een pers conferentie, belegd door den heer A. J. Lie. vegoed, chef van den regeeringspersdienst, mededeelingen gedaan over de Rijnvaart overeenkomst met België en Frankrijk. Het groote belang der overeenkomst ziet de minister in de gevolgen van de getroffen regeling voor de andere tusschen België en Nederland hangende kwesties. Tot nu toe toe zijn alle onderhandelingen met België beïnvloed door de tegenstelling der belan gen van Rotterdam en Antwerpen. Nu het aandeel van België en de Rijnvaart is vast gelegd, vertrouwt de minister, dat de moei lijkheden, die nog met België bestaan, met veel minder moeite uit den weg kunnen worden geruimd. De minister zal nu met spoed de algehee- le herziening van het verdrag van 1839 ter hand nemen. De weg daartoe is door deze overeenkomst, welke voor beide partijen even gunstig is, geëffend. De gemeenten moeten samenwerken. Bij het departement van binnenlandsche zaken is een model samengesteld voor een intercommunale samenwerking op het ge bied van de bescherming van de burgerbe volking tegen luchtaanvallen. Hierbij wordt geregeld o.a. de gezamenlijke aanschaffing van materialen en het uitwisselen van al hetgeen van belang is ook voor de andere gemeenten. Van het meeste belang is ech ter de onderlinge hulpverleening in geval van bom-inslag. Bij onderlinge hulpverlee ning is niet alleen een geldelijk belang be trokken, omdat men in geval van nood kan rekenen op personeele en materieele hulp van zjjn buren, maar daarnaast heeft zij ook een moreel effect. De gemeenten moe ten zich bij een dergelijke calamiteit niet beschouwen als een eiland in een woedende zee, maar weten dat zij heil en steun kun nen vinden bij haar naburen. Op dit stuk bevat het model uiteraard slechts een be paling van zeer algemeene strekking. De bedoeling is, dat de burgemeesters van de samenwerkende gemeenten, toegerust met locale kennis, een regeling tot gedetailleer de hulpverleening maken. De bedoeling daarbij is, dat de gemeenten van de eerste en tweede gevarenklasse, die zelf aanvals- object zijn, haar personeel en materieel niet uitzenden, maar zelf wel hulp van haar buren ontvangen. In het bijzonder ten aanzien van verzorging van zieken en gewonden en van de brandweer is deze sa menwerking van belang. In sommige gebieden, o.a. op W a 1 c h e- r e n, een breede strook van Brabant, de Veluwe en Voorne en Putten, heeft een der burgemeesters (Westkapelle, Breda Apeldoorn en Brielle) de leiding genomen voor een nadere samenspreking. Het ligt in de bedoeling ook in andere streken een sa menwerking in dezen geest te bevorderen. Voor de goede werking van de luchtbe scherming is deze samenwerking van een niet te miskennen beteekenis. WEERBERICHT. Verwachting tot morgenavond: UKKEL: Matige wind uit N.O. richtin gen,, bewolkt en nevelig, matige tempera tuur met een nachtelijk minimum van on geveer 4 gr. Za 8 Apr. Zon op: 5 h 22; onder: 19 h 39; licht op 20 h 09; Maan op: 23 h; onder: 7 h 39; L.K. 11 April. Hoog- en Laagwater te Vlissingen: Hoogwater. Laagwater. April. Vrijdag 7 3.05 15.32 9.46 21.55 Zaterdag 8 3.51 16.13 10.26 22.41 Zondag 9 4.35 16.55 11.02 23.24 Westkapelle is 28 min. en Domburg 23 min. vroeger, Veere 38 min. later. S springtij. Hoog- en Laagwater te Wemeldinge: Hoogwater. Laagwater. April. Vrijdag 1 5.07 17.34 10.42 23.02 Zaterdag 8 5.46 18.08 11.29 23.46 Zondag 9 6.24 18.47 12.08 DOMBURG - Markt IN DEN WALCHER- SEN DOLFIJN Tea Room Bodega. (Ingez. Med.) CHAMBERLAIN IS GAAN VISSCHEN. Reuter meldt uit Londen: Minister-pre sident Chamberlain is gisteravond naar Schotland gegaan om eenige dagen te visschen. Hij zal evenwel in nauw contact blijven met Londen, teneinde zoo noodig onmiddellijk te kunnen terugkeeren. Het D.N.B. meldt uit Berlijn: De „Deutscher Dienst" schrijft: „Zooals bekend streeft Duitschland er reeds sedert geruimen tijd naar de Duitsch-Poolsche be trekkingen door een tweezijdige oplossing van zekere vraagstukken op een blijvenden grondslag te doen steunen en die betrek kingen een concreten vorm te geven op de basis van het vriendschapsverdrag van 1934. Niet alleen in Polen, maar ook in Duitsch land weet mqn zeer goed, dat Duitschland nooit de bedoeling gehad heeft Polen aan te vallen, zijn souvereiniteit of de integriteit van zijn gebied te bedreigen. Op de Duitsche pogingen de verhouding tot Polen op een duurzamen grondslag te brengen, heeft Polen op vreemde wijze ge reageerd. In plaats van voort te gaan op den door Pilsoedski aangegeven weg van overeenstemming met Duitschland is Polen overgegaan tot de bevreemdende en onver standige daad van mobilisatie van strijd krachten tegen Duitschland. Daarmede nog niet tevreden, sloot men zich blindelings aan bij ed agressieve Brit- sehe oorlogspolitiek tegen Duitschland en maakte zich daardoor tot instrument van machten, die een Duitsch-Poolsche overeen stemming niet alleen niet wenschen, maar met alle middelen trachten te verijdelen. Het heeft thans den schijn, dat Polen be zig is op dit Engelsch spel geheel in te gaan. In ieder geval is door deze nieuwe Engel- sche poging het duidelijke bewijs voor een bewuste naar oorlog drijvende politiek der Britsche regeering tegen het Duitsche rijk geleverd. Engeland is reeds vaak een gevaarlijke raadgever geweest en heeft met voorliefde kleinere landen voor zijn imperialistische doeleinden gespannen. Heeft Beek mis schien daaraan gedacht, toen hij althans aarzelde, met een onderteekende overeen komst naar Warschau terug te keeren? Hoe het zij, met het sluiten van een bondgenootschap tegen Duitschland wordt Polen zonder meer mede schuldig aan de agressieve oorlogspolitiek van Engeland. Duitschland blijft echter, ondanks al dit hysterische gedoe, ondanks het lawaai van banale verklaringen en juridische spitsvon digheden, in souvereine rust op den post, voert een politiek van verstand en stelt zich met ijzeren vastberadenheid tegen der gelijke door Engeland en zijn trawanten gestookte onrust en tegen intriges, die den vrede bedreigen".

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 1