HIPKLBURG5CHE COURANT M@yscafarrl) frc xrxttcïi&ïe P (&GOESCHE COURANT) Treurige stemming te Praag. VERK6DPKU1S „AMERIKAAN" Nieuwe Kwartaal-Abonnees Maar men schikt zich ten* slotte gelaten in het on vermijdelijke. Ook Slovakije wordt bezet en zal vermoedelijk even eens „protectoraat" worden Chust door de Hongaren bezet. Hitier te Brünn. Telefonisch onderhoud van Hitler en Mussolini. Een interview met Goering. VlCKS V^-T&O-NOL Ook Roemeensche troepen rukken Roethenië binnen. Dagblad. Uitg. N.V. De Middelburgsche Crt. Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstr.28, Telefoon Redactie 269, Administratie 139; te GOESTurfkade Tel. 17. Postgiro 43255. Abonnementsprijs voorMiddelburg en Goes f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week abonnementen in Middelburg er> Goes 18 ct. NUMMER 65. TWEE BLADEN. VRIJDAG 17 MAART 1939. EERSTE BLAD. 182e JAARG. Advertentiën 30 ct per regel, ingezonden mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. vBrieven, of adres bureau v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct. Zij, die zich met ingang van 1 April a.s. op ons blad abonneeren ont vangen de tot dien datum verschij nende nummers GRATIS. INDERDAAD, HET WORDT SOLLEN! Wij hebben ons nimmer overmatig opge togen betoond over de leuze der geestelijke en moreele herbewapening. Niet, dat we het er niet mee eens zouden z\jn: integendeel. Eerder, omdat we het er zoo zéér mee eens z\jn. Wij vreezen nog steeds, zelfs met den dag met grootere vreeze, dat de ware zin dezer dingen nog maar zeer weinig is door gedrongen tot degenen, die er het meest over praten. Dezer dagen troffen wij twee voorbeel den aan. „De Zeeuw" plaatste een noot bij een Ingezonden Stukje, waarbij de radiore de van H. M. de Koningin ook naar ons ge voelen te onpas werd geciteerd. „Zou het nu eens geen tijd worden, aan dit „gesol" met die Koninklijke woorden een einde te maken?" vraagt „De Z." Wij zijn het hier mee volkomen eens, en wenschen daarvan te getuigen. Het ging, dunkt om, H. M. de Koningin om de allerhoogste dingen in hoogsten nood, en dan geeft het geen pas, te hooi en te gras op die Koninklijke woor den een beroep te doen. Vervolgens troffen wij in enkele r.k. cou ranten een protest aan tegen het misbruik, dat men in Kadzand van deze woorden had gemaakt, door in Bronswijks Algemeen Ad- vententieblad voor West-Zeeuwsch-Vlaan deren een advertentie te zetten van dezen inhoud: „Hebt U de radio-rede van H. M. de Ko ningin goed begrepen? Zendt dan Uw kin deren naar de Openbare School. Het Bestuur van den Kring „Land van Cadzand" van „Volksonderwijs". Ook wij, als principieel voorstander der openbare schooi, wenschen over dit mis bruik der Koninklijke rede onze onverho len afkeuring uit te spreken. Want wie meent, de voor het g e h e e 1 e Neder- landsche volk bedoelde, nobele en diep- ontroerende woorden van onze Koningin te mogen ombuigen, zoo dat er slechts voor deel voor eigen opvatting uit gepuurd wordt, hij heeft die woorden wel gansche- ljjk misverstaan. Dit zeggen wij van een man van rechts, die deze fout begaat, dit schromen wij evenmin den eigen geestverwant te zeggen. Want dat is geen geestelijke en zedelijke heropbouw, maar dat is blijven wonen in het eigen oer-oude kotje! Slechts hij, die streeft naar begrip van wat bij den eerlijken andersdenkende leeft; die tracht te waardeeren, en die in elk ge val eerbiedigt, wat den andersdenkende in gemoede heilig is, heeft het rechtook van dien andersdenkende begrip en respect te verlangen. Anders gezegd: de geestelijke en zedelijke heropbouw begint altijdbij onszelven! DE RIJKSMIDDELEN. Volgens het overzicht van den stand der rijksmiddelen op ultimo Februari jl bedroeg het totaal van de tot dien datum op de kohieren gebrachte bedragen der directe belastingen 44,966,405, tegenover 41,322,787 het vorig jaar. Dit hoogere bedrag is bijna geheel te danken aan de inkomstenbelasting, welke met een totaal van 29,133,651 het ko hierbedrag van ultimo Februari 1938 met 4,724,988 heeft overschreden. Het twee de middel, dat hooger in kohier is ge bracht, is de belasting van de doode hand en wel met 459,818. Van deze belasting welke op 2 millioen gulden is geraamd is het kohierbedrag thans 1,012,048. Wat de overige belastingen betreft, bleef de grondbelasting in vergelijking met het vorig jaar 1,256,952 ten achter, de vermogensbelasting met 30,630 en de verdedigingsbelasting met 253,605. De overige middelen De overige middelen hebben in Februa ri opgebracht 34,831,697 en zijn daar mede met een bedrag van 1,452,786 ge komen boven het totaal op ultimo Febru ari van het vorig jaar. Toch is deze op brengst 1,978,709 beneden de maande- lijksche raming gebleven. Vergelijken we echter de opbrengst van deze middelen over de eerste twee maan den van dit jaar met die van het vorig jaar, dan kunnen we constateeren, dat de opbrengst op ultimo Februari 1938 ad 66,719,524 bedroeg en dat deze thans is 73,233,984, hetgeen een vooruitgang be- teekent met 6,514,460. De- opbrengst over de maanden Januari en Februari heeft evenwel de raming over dit tijdvak ad 73,620,833 niet kunnen halen, het bleef daar 386,849 onder. Wat de inkomsten ten bate van het ge meentefonds betreft, kan worden medege deeld, dat het zuiver bedrag der kohieren tot en met Februari bedroeg 69,940,419, hetgeen ruim 1,24 miiioen meer is dan de raming en 5.259,400 meer dan het bedrag op ultimo Februari van het vorig jaar. De inkomsten ten bate van het werkloos- heidssubsidiefonds waren tot en met Fe bruari voor den dienst 1933 voor een be drag van 51,925,803 ten kohiëre ge bracht bij een raming van 52,300.000 en voor den dienst 1939 voor een bedrag van 6,356,206. Havas meldt uit Praag: De bevolking van Praag is zeer treurig gestemd, op veler gelaat staat wanhoop te lezen. Een groote menigte trekt voorbij het graf van den onbekenden soldaat en vrou wen leggen bloemen neer. Velen hebben tranen in de oogen. In de stad zijn Duitsche en Tsjechische vlaggen uitgestoken en Duitsche militaire vliegtuigen vliegen boven de stad. Uit Bohemen zijn talrijke Duitschers naar Praag gekomen om den Führer te zien, meer dan duizend jongelieden van de Duit sche paramJitaire organisatie hebben voor den Führer gedefileerd. De meesten van hen waren gekleed in zwarte broek en grijs hemd. Het schijnt, dat dé bevolking vreest voor schaarschte van sommige arti kelen, zooals stoffen, confectie, kleeding en schoeisel en de winkels, welke door gendar men worden bewaakt, worden bestormd. Tot zoover dit Havas-bericht, dat vermoe delijk iets te eenzijdig gekleurd is. De Praagsche correspondent van de N.R.C. ^meldt althans het volgende aan zijn blad: Het was gister te Praag wonderlijk rus tig, zoo rustig, dat het bevel, dat iedereen om negen uur binnen moest zijn, is inge trokken. Men had den burgers bevolen, vóór middernacht thuis te zijn en dat be- teekende voor het meerendeel der Pragers geen verstoring van hun gewone levens wijze. Reeds om acht uur was het betrek kelijk stil op straat, van openlijke vijan digheid tegen de Duitsche militairen was niets meer te bemerken. Het is haast onbegrijpelijk, dat de meeste Tsjechen toen zij gisteren met Duitschers in aan raking kwamen, in winkels, in café's enz., niet den minsten wrok toonden, niet de minste terughoudendheid. De kleine bur gerstand is beleefd en vriendelijk. Na tuurlijk kan men, vooral in de arbeiders wijken, wel krachtige taal tegen de Duitschers hooren, maar het is toch op vallend, dat geen enkel ernstig incident, voor zoover ons bekend, in deze dagen is voorgevallen. De Duitschers beginnen terstond met reorganisaties: van heden zes uur af zal rechtsch verkeer worden ingevoerd. Zon der de komst van de Duitschers zou dit eerst in Mei zijn geschied. Gisteren zijn Duitsche troepen begonnen het „onafhankelijke" Slovakije te bezetten. Men verwacht, dat Zaterdag de bezetting voltooid zal zijn en dat Slovakije dan een zelfde statuut zal krijgen als Bohemen en Moravië, n.l. een „protectoraat" zal worden, weliswaar met een eigen staatshoofd, maar verder geheel onderworpen aan Berlijn. RADIO-REDE VAN HACHA, Havas meldt uit Praag: President Hacha heeft gisteravond door middel van de radio een oproep gericht tot het Tsjechische volk. Hij zeide o.a.: „Tot mijn droefheid zie ik, dat mijn vrees niet ongerechtvaardigd was. De gebeurte nissen hebben bewezen, dat hetgeen wij dachten dat een oplossing was, slechts een korte episode was in onze geschiedenis. Wij laten aan het nageslacht over de verant woordelijkheid vast te stellen. Ik voel dat het onze plicht is, het heden moedig te aanvaarden, doch ook met ver stand alles te doen, teneinde datgene, wat ons van ons erfdeel is overgebleven, mis schien rijker na te laten aan de geslach ten, die na ons zullen komen. - Ten aanzien van het buitenland zal Duitschland ons vertegenwoordigen en be schermen op grondslag van onze gemeen schappelijke belangen. Wat betreft onze binnenlandsche veiligheid, deze zullen wij door eigen organisaties verzekeren. Ons economisch leven zal zich ontwikkelen in overeenstemming met Duitschland". Hacha vermoedelijk hoofd van het protectoraat Bohemen en Moravië, Reuter meldt uit Praag: Men acht het mogelijk, dat president Hacha zal worden benoemd tot hoofd van het protectoraat Bohemen en Moravië. Arrestaties te Praag, Havas meldt uit Londen: Naar hier verluidt zouden te Praag vijf duizend arrestaties zijn verricht. Verschei dene journalisten, die vroeger tegen Duitschland fulmineerden, bevinden zich onder de arrestanten. De Hongaarsche troepen vorderen gelei delijk met de bezetting der Subkarpathische Oekraine (Roethënië). Gisteravond is de hoofdstad Chust reeds door een afdeeling van het Hongaarsche leger bezet. De Roetheensche regeering is naar Roe menië gevlucht. De minister-president, mgr. Wolosjin heeft nog een poging gedaan, om Roethenië bjj Roemenië ingelijfd te krij gen. Dit was echter een wanhoopsdaad, wel ke van te voren tot mislukking was ge doemd. Tsjechische vluchtelingen in Polen aangekomen. El lende en ontbering. Reuter meldt uit Warschau: Ongeveer 1000 Tsjechische militairen en ambtenaren en hun familieleden zijn gister met twee treinen over de Poolsche grens gekomen. Slechts enkelen hunner wisten precies, wat met hun land gebeurd was. Mannen, vrouwen en kinderen, die niets te eten hebben gehad, bestormden het stati onsbuffet. Zij zagen er verwilderd en koud uit en zij boden Tsjechisch bankpapier aan om wat heete thee te krijgen. Zelfs probeerden zij hun zilvergeld bij het gewicht te verkoopen. Warme dranken waren echter niet te krij gen. Er waren alleen maar lekkernijen te krijgen. In den eersten trein bevonden zich 400 vluchtelingen, a.m. douane-ambtenaren, grensbewakers, burgerambtenaren, school meesters met kinderen, vrouwen met klei ne kinderen, terwijl veel families ook de honden hadden meegenomen. Een oude douane-ambtenaar huilde toen hij verklaarde, dat de menschen niet wis ten, wat met hen zou gebeuren nu zij geen land meer hebben. Te Lwow (Lemberg) is een commissie ge vormd, welke de verzorging op zich zal ne men voor de vluchtelingen voor dezen met speciale treinen weer naar Bohemen zullen worden teruggezonden. Ook duizenden Tsjechische vluchtelingen in Roemenië. Havas meldt uit Boekarest: Een duizendtal Tsjechische mannen, vrou wen en kinderen uit de Karpathische Oekraine zijn bij Sighet over de Roemeen- sche grens gekomen. Zij hadden geen ba gage bij zich en verklaarden door de Oekrainers geheel uitgeschud en mishan deld te zijn. Te Tecau is een Tsjechisch re giment over de grens gekomen. Het werd ontwapend. Het agentschap Rador meldt: Het aantal vluchtelingen uit de Karpathische Oekraine neemt van uur tot uur toe. De autoriteiten overwegen, of het mogelijk is hen in de dorpen bij Sighet te herbergen. In Japan oordeelt men, dat Duitschland de Oekraïne wil „bevrijden". In een commentaar op de gebeurtenissen in Tsjechoslovakije schrijft de „Japan Ti mes", dat de nieuwe politieke situatie zich in midden Europa ontwikkeld heeft met een snelheid, die alleen wordt overtroffen door het vérstrekkende karakter van haar beteekenis. Het blad spreekt als zijn oordeel uit, dat de onderwerping van Slovakije de opening be teekent van een doorgang voor den drang nach Osten Duitschland is opgerukt tot in het zicht van de Sovjet-grens. De oogen van Duitsch land zjjn in Oostelijke richting gewend en zijn hand zal binnenkort uitgestrekt wor den naar het doel, waarheen het Derde Rijk voortdurend op marsch is geweest, de Oekraïne. Duitschland, aldus het genoem de blad, moet zich uitbreiden, wil het leven. Duitschlands eerstvolgende probleem is, hoe het de onafhankelijkheidsbeweging in de Oekraïne moet behandelen, welke op zijn best nog een onbekende factor is. Het blad besluit met te schrijven, dat de dag, waarop Duitschland besluit al of niet de wapens op te nemen voor de 40 millioen in de Oekraïne, ook de oplossing zal zien van de geweldige vraag in Europa: oorlog of vrede. Fransche beschouwingen. Na den Duitschen gewelddaad, zoo schrijft de „Temps", „zjjn andere verrassingen niet uitgesloten. De eerste gedachte, die opkomt, is die van den terugkeer van Memel en Dantzig, naar Duitschland, en missciiien het onder een indirecte voogdij plaatsen van de Baltische landen, hetgeen tot gevolg zou hebben, een blokkeering van Polen in het Noordwesten, evenals in het Westen en het Zuiden. Men moet zich echter niet het werkelijke doel verhelen van de uitgebreide plannen van het Duitschland van Hitier, dat de Drang nach Osten via de Donau blijft. Aan nemende, dat Polen en Hongarije er in sla gen zich een gemeenschappelijke grens te verzekeren, is het niet zeker, dat een aldus geïmproviseerd bolwerk volstaan zijn om den druk van Duitschland te verzachten en practisch een hinderpaal op te werpen te gen de hegemonie, die het onafhankelijke bestaan van alle landen in Midden- en O.- Europa bedreigt". De „Paris Soir" schrijft: „Men zegt, dat Hitier de wederoprichting van het Heilige Keizerrijk zal gaan afkondigen. Wat den ken daarvan alle volkeren, die het gekend hebben en dat zijn laars hebben gevoeld? De Polen, de Hongaren, de Kroaten? Zij zullen spoedig begrijpen, dat het „dy namisme" thans „roof" beteekent. Men voelt het reeds in Memel en Dantzig. Mor gen het vervolgde inneming van Bohemen moet dus de reveille blazen voor alle volkeren, die nog in de vrijheid geloo- ven. Engeland moet begrijpen, dat Duitsch land geslaagd is omdat het een talrijk leger heeft. Om eens „neen" te kunnen antwoor den aan Duitschland, moet Frankrijk vol doende materiaal en Engeland voldoende troepen hebben. Ieder zijn plicht". Gallus schrijft onder het opschrift „De wet van de jungle" in den „Intransigeant" „Wat rampspoedig is, is juist, dat „Mün- chen" niet meer bestaat. Alle regelen der beschaving storten in, alles wat internatio naal recht was, verdwijnt. Hitier doet wat hem belieft en dat is al. Tot hoe lang? Het is niet mogelijk, dat de wereld buigt voor het brutale geweld en lang de wet van de jungle aanvaardt. Onze plicht is duidelijk: Niet terugval len in onze twisten en dagelijks sterker worden. Zonder dat zou onze beurt eerder komen, dan men denkt". Tenslotte schrijft Bernus. in het „Journal des Debats": „Hitier heeft een misdaad be gaan, die de verontwaardiging en den af schuw wekt in het geheele deel van de we reld, dat beschaafd gebleven is. Thans moet het noodige worden gedaan, opdat Hitier en Mussolini niet in de verleiding kunnen komen elders een of andere onderneming te probeeren, die een oorlog zou ontkete nen. Te dien einde moeten Parijs en Lon den als eersten regel voor hun optreden hebben, om nooit het minste belang te hechten aan geruststellende beloften en ver klaringen, die afgelegd zullen worden, het zij door Hitier, hetzij door Mussolini. De tweede regel is, dat geen enkele concessie mag worden gedaan onder bedriegelijke voorwendselen van kalmeering aan Duitsch land en zijn deelgenoot". Het IkN.B. meldt uit Brünn (de Tsjechi sche naam dezer stad is Brno) Hitler is vanochtend alhier aangekomen Volgens Havas heeft de Führer den nacht op een onbekende plaats doorge bracht. Gisteravond vertrok hij uit Praag Reuter meldt uit Berlijn: Naar verluidt heeft Hitier gisteravond al vorens Praag te verlaten, een telefonisch onderhoud gehad met Mussolini. Bata naar Belgrado gevlucht. Het D.N.B. meldt uit Boekarest: De gisteren hier aangekomen Tsjechische industrieel Bata is met zijn eigen vliegtuig naar Belgrado vertrokken. Zullen de Joden in Bohemen en Moravië mogen blijven? Havas meldt uit Londen: De speciale correspondent van de „Daily Mail" Ward Price, heeft een onderhoud gehad met Goering, waarin deze hem o.a. heeft gezegd, dat de Tsjechische provincies Bohemen en Moravië onder Duitsch pro tectoraat binnen de grenzen van het Duit sche rijk zullen komen. Slovakije zal buiten deze grenzen blijven, doch onder protecto raat van Duitschland. Het onderscheid is, dat Slovakije geheel onafhankelijk zal blij ven, terwijl de autonomie van Tsjechische provincies onderworpen is aan de controle van Duitschland. In Slovakije zullen alleen Duitsche garnizoenen gelegd worden, wan neer de Slovaaksche regeering dit vraagt. De bijzonderheden van het plan, volgens hetwelk Duitschland de onafhankelijkheid van Slovakije zal verdedigen moeten nog nader worden geregeld. Goering verklaarde verder, dat Duitsch land de geheele economische productie van Sicvakije zal absorbeeren. Vandaag zal de naam van den rijks-protector bekend wor den gemaakt en Goering meent, dat de keus door iedereen zal worden goedge keurd. Aan de Tsjechen wordt een autonomie verleend, welke veel grooter is, dan die. welke de Sudeten onder de Tsjechen had dende Tsjechen zullen zich overal in Duitschland kunnen vestigen, Duitschland '/7f tTHgapROQF volledige sortering in alle modellen bij SPECIAAL REGENKLEDINGMAGAZIJN LANGE NOORDSTRAAT MIDDELBURG Bovendien alle bekende merken Santega, Aristo, Scottis en „Majestic" de gracieuze damesmantel. (Ingez. Med.) WEERBERICHT, Verwachting tot morgenavond: De BILT: temperatuur om het vries punt, meest zwaar bewolkt, geen neerslag van beteekenis, krachtige tot matige N O. wind. UKKEL: vrij sterke wind uit N. richtin gen, afwisselend zwaar bewolkte hemel met opklaringen, regen- en hagelbuien, koud weer, plaatselijk nachtvorst Za 18 Mrt. Zon op: 6 h 11; onder: 18 h 07. Licht op: 18 h 37. Maan op. 4 h 49; onder. 15 h 41 N.M. 21 Mrt. Hoog- en Laagwater te Vlissingen: Di. 14 Mrt. Zon op: 6 h 20; onder: 18 h 00; licht op: 18 h 30. Maan op; 2 h 52; onder: 11 h 32. N.M. 21 Mrt. Hoogwater. Laagwater. Vrjjdag 17 11.44 - 5.38 18.03 Zaterdag 18 0.02 12.28 6.29 18.42 Zondag 19 0.37 13.01 7.05 19.13 Westkapelle is 28 min. en Domburg 23 min. vroeger, Veere 38 min. later. S springtij. Hoog- en Laagwater te Wemeldinge: üH"""»: H. Hoogwater. Laagwater. Vrijdag 17 0.49 13.15 6.36 19.06 Zaterdag 18 1.42 14.06 7.28 19.49 Zondag 19 2.23 14.43 8.05 20.23 Een paar dezer aangename nieuwe druppels in ieder neusgat geneest opgezwollen slijm* vliezen, verwijdert opgehoopt slijm, ver» zacht de prikkeling en laat U weer vrij ademen.! (Ingéz. Med.) zal de Tsjechische regeering helpen sociale instellingen op te richten naar nationaal- socialistisch voorbeeld, zooals „Kraft durch Freude". De Tsjechen zullen evenwel niet mogen dienen in het Duitsche leger, hun eenige gewapende macht zal de politie zijn. Reeds heeft Goering opdracht gegeven maatregelen te nemen tot het snel doen verdwijnen van de werkloosheid, welke thans Bohemen en Moravië teistert. Goering verklaarde verder, dat de inlij ving van de Tsjechische provincies naar zijn meening onvermijdelijk is gemaakt door de gebeurtenissen. Er zal geen wijzi ging komen in de bedoelingen van den Führer, dat het Duitsch staatsburgerschap beperkt is tot hen, die van Duitsch ras zijn. Hieruit vloeit voort, dat de wetten van Neu renberg in Bohemen en Moravië slechts voor Duitschers gelden. H u w e 1 ij k en tusschen Tsjechen enJoden zijn derhalve toegestaan. Ten aanzien van de voordeelen, wel ke de bezetting voor Duitschland af werpt, zeide Goering, dat Duitsch land niet veel heeft aan de Tsjechi sche vliegtuigen, aangezien deze van slech ter kwaliteit zijn dan de Duitsche. Wel stelt Duitschland belang in enkele goede vlieg tuigfabrieken. Tenslotte zeide Goering, dat Duitschland geen langdurige voorbereiding heeft ge maakt voor de bezetting. Goering zelf had eerst verleden week Zaterdag gehoord, dat de ontwikkeling der zaken ingrijpen van Duitschland noodig maakte. Havas meldt uit Boekarest: De Roemeensche autoriteiten hebben be sloten de door Roemenen bewoonde dor pen van de Subkarpathische Oekraine te be zetten. De Roemeensche troepen hebben de grens reeds overschreden. De dorpen, wel ke bezet zullen worden zijn: Biserica Alba met 3200 inwoners Apsa de Jos met 8300 inwoners, Apsa de Mijloc met 6000 inwo ners en Slatino Ocna met 3000 inwoners, alsmede enkele gehuchten. Dit besluit van de Roemeensche regee ring schijnt genomen te zijn nadat zij in lichtingen had ontvangen uit de Subkarpa thische Oekraine, dat groote wanorde heerscht in het land en dat benden ter roristen het leven der Roemeensche bewo ners in gevaar brachten. LEGER EN VLOOT. Aan den reserve le luitenant van de militaire administratie J. J. Salomé, is toe stemming verleend om tot 1 Januari 1940 bij het 3e regiment infanterie vrijwillig in werkelijken dienst te blijven.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 1