MIDDELBURGSCHE COURANT &GOESCHE COURANT) f Zienderoogen flinker Hitler in de oude Praagsche Keizersburcht. SANOSTOL De toekomstige status] van de Tsjechen. Hitier dreigde Praag te bombardeeren. En Wij? Hoe de Duitsche troepen Praag binnentrokken. Generaal Gajda „leider van het Tsjechische volk". Hitler's „geruststellendej verklaringen". Wat Duitschland toevalt. „Het lekkere levertraan-product De opmarsch der Hon gaarsche troepen in Roethenië. DUITSCHLAND, Dagblad. Uitg. N.V. De Middelburgsche Crt. Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstr.28, Telefoon Redactie 269, Administratie 139; te GOESTurfkade TeL 17. Postgiro 43255. Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct. NUMMER M. TWEE BLADEN. DONDERDAG 16 MAART 108». EERSTE BLAD. 182e JAARG. Advertentiën 30 ct per rege!, ingezonder, mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. yBrieven, of adres bureau v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct, Hetgeen in 't voormalige Tsjecho-Slova- kije is gebeurd, is van zeer ernstigen aard; het is tevens een Mene Tekel voor ons. Natuurlek is het in de eerste plaats erg voor de Tsjechen zelf, die, verluien don, de mogendheden, welke hen hulp zoude" bieden, thans ook nog met huid en haar verraden en verkocht zijn aa» hei sche rijk. De Tsjechen, door Hitier en de zijnen maanden, zelfs jaren achtereen voor barbaren gescholden, zijn nu door denzelf den Hitier en de zijnen „bevrijd"*en ze zullen de ijzeren vuist van het Derde Rijk dra gevoelen. Voorshands, zoo meldt de Berljjnsche cor respondent der N.R.C. zullen de Tsjechen, die ongeveer negen tien den van de bevolking uit maken, eigen scholen behouden. Tsje chische bladen zullen (onder controle) kun nen verschijnen, in de gemeentebesturen zal ruimte blijven voor werkzaamheden van Tsjechen op ondergschik e posten en wat dies meer zij. maar dit alles voor een bepaalde overgangsperiode. Te ingelichter plaatse wees men er nog op, dat in Bohemen en Moravie, de twee stukken, waaruit nu wijlen Tsjechië be stond, het vaandel de haak-kruisvlag zal zijn en dat de passen er rjjks-Duitsche passen zullen wezen. Voor de Joden geldt zulks natuurlijk niet Dit is voldoende om de zaak te karak- teriseeren. Het sprookje van de „volksgemeenschap" heeft uitgediend en afgedaan; het mas ker is gevallen en het onverholen brute ge weld is er voor in de plaats getreden. Zwijgend zwichtende voor de militaire overmacht, wetende van nergens hulp te zullen krijgen, hebben de Tsjechen zich laten veroveren en knechten. Zulk een verovering heet, in nazi-stijl: „bevrijding ter handhaving van rust en orde". De vraag moet gesteld worden, of dit gebeuren ook Nederland iets te zeggen heeft? Tot dusverre mocht men, in het voetspoor van knappe staatslieden, en in de thans al te kinderlijk gebleken veronderstelling: dat men aan het Duitsche eerewoord althans niet elke zedelijke waarde, kracht en beteekenis behoefde te ontzeggen, nog gelooven aan de mogelijkheid, dat de ex- pansiezucht van dit land met ae „vreed zame inlijving" van Duitsche .gebieden, d.w.z. gebieden met een overwegend Duitsch sprekende bevolking, verzadigd zou kunnen worden. Maar l'appétit vient en mangeant, de eetlust neemt al etende toe, en nu zijn we al aan de inlijving van niet-Duitsche gebieden, waar zoo hier en daar een en kele Duitscher woont, toe. Als één, of tien, of honderd Duitschers in een vreemd land maar een voldoende groote keel opzetten, en als ze'daarbij dan nog meer door een verblind en verdwaasd Germanophiel volksdeel worden gesteund, dan kan dat voor Herr Hitier en zijn for maties voldoende zijn om er, wat hij dan zal gelieven te noemen „orde op zaken te komen stellen." En waar de nazi-laars eenmaal geplant is, daar gaat-ie niet meer weg tenzij door bruut geweld verdreven. De vraag is dus laat ons er geen doekjes om winden hoe staat het nu met Nederland? Dat wij een volstrekt on-Duitsch, oer- eigen volk met grooten onafhankelijkheids zin zijn, is nu niet meer genoeg. Dat wij eeuwen lang slechts onszelf, niemands knecht geweest zijn, is thans niet meer genoeg. Dat wij een eeuwenoude, geheel eigen cultuur hebben, is ook niet meer genoeg. Er zijn er in ons land o, het is nog maar een microscopisch klein aantal, maar dat adderengebroedsel zooals zeker heer Van Rappard, een Emiel Keuchenius, een Je* Hinderdael e d. mogen hun geniepige venijn toch maar ongehinderd het gezon de Nederlandsche volkslichaam inspuiten er zrjn er dus, die ontkennen, dat wij Nederlanders een eigen, vrij en zelfstan dig volk zijn. Men zie maar eens naar het kaartje, dat telkens staat afgedrukt op den buitenkant van dat zich de H i- Iandsche Post noemende, doch een Duitsche Voorpost zijnde, blaadje, waarin deze Duitsche slavenzielen hun gif bereiden en nog steeds vrij spuien. Maar het feit, dat zulke lieden er z jj n en dat wij ze niet aan een echten oud- Nederlandschen eikenboom opknoopen noch zelfs ze netjes maar vooral snel voor jaren achter slot en grendel zetten, is op zichzelf in het licht der huidige gebeur tenissen gezien, al een niet te onderschat ten gevaar. Vervolgens is er een helaas n i e t- onbeteekenende volksgroep met name: die der N.S.B. welke beweert, alleen maar Nederlandsch te willen zijn, maar die desalniettemin ideologisch toch zulke uitermate opvallende en sterke Duitsche bindingen heeft, dat ook van dezen kant, al zullen wij den N S.B.-ers geen recht, streeksche landsverraderljjke bedoelingen toeschrijven, toch onrechtstreeks groote en wellicht nog onvermoede gevaren drei gen. De verblind-eenzijdige geestesgesteldheid in die kringen, het zichzelf voortdurend aanmeten van minderwaardigheidscomplex en, die, naar de bekende psychologische wet, als schijnbare meerderwaardigheid^ verschijnselen in brallende opschepperij uitwerken en zoodoende een op het onna denkende volksdeel dikwerf imponeerend en propagandistische werking uitoefenen, zou onder bepaalde omstandigheden wel eens tot gevolg kunnen hebben dat men daar, in vereering opziende naar het mach Hitier is gisteravond om kwart over ze ven te Praag aangekomen. Om kwart voor acht trok hij binnen in de oude Praagsche Keizersburcht, het Hradschin, waar hij met zijn staf zijn in trek nam. Om acht uur werd door de burchtwacht van een Duitsch schuttersre- giment op het Hradschin de standaard van Hitier geheschen. De rit van Hitier ging door een bijna on- ophoudelijken sneeuwjacht langs de op- marcheerende troepen en was voor de be volking een volkomen verrassing. In de historische zalen van den ouden Keizersburcht bevonden zich bij Hitier de generaals en officieren van de in Praag binnengerukte troepen, de chef van het op percommando der weermacht, overste ge neraal Keitel, de rijksminister van buiten- landsche zaken, Von Ribbentrop, de opper- kwartiermeester no. 1 in den generalen staf van het leger, luitenant-generaal Van Stuelpnagel, de chef van de rijkskanselarij, rijksminister Lammers, de rijksleider der SS en chef van de Duitsche politie Himm- ler, de rijksperschef Dietrich en staatssecre taris Stuckart. Gedurende twee uur trokken de gemo toriseerde Duitsche troepen gistermiddag door de twee voornaamste straten van Praag. De troepen waren gekleed in veld- tenue. Alle gemotoriseerde wapens wa ren vertegenwoordigd: zware automitrail leurs van het leger, zware mitrailleurs, lich te mitrailleurs, auto's voor verbinding en voor het commando voor officieren, moto ren met zijspan voorzien van mitrailleurs en machinegeweren, vrachtwagens voor troe pentransport, vrachtwagens gewapend met zware luchtafweermitrailleurs, rijdende keukens etc. motorrijders in oliejassen met geweren en gasmaskers, wielrijders zonder jas met schop en houweel en machinege weer. De menigte keek zichtbaar veront waardigd naar dit krachtvertoon. Herhaal delijk werden de Duitschers uitgefloten en uitgejoeld. De Tsjechische politie kwam tusschenbeide. Er hebben zich geen ernsti ge incidenten voorgedaan. De generale staf heeft zijn intrek genomen in hotel St. Wen- ceslaus. Voor de deur stonden twee gewa pende schildwachten op post. Tegenover het hotel stonden een reeks pantsersauto's en auto's met mitrailleurs, die bewaakt werden door een schildwacht met het ge- tige Duitschland en zijn godelijk vereeren den Leider, te goeder trouw zou gaan meenen de hulp van den heer Hitier te moeten inroepen, om ook hier Duitsche orde op Nederlandsche zaken te komen stellen. Naar Seis-Inquarts en Henleins voor beeld zouden dan Nederlandsche „functio narissen" mischien ook op gewin, eer en aanzien kunnen hopen en wie weet welk onheil er aldus hier aangericht zou kunnen worden. Dit wat de aanslagen op onze nationale zelfstandigheid van binnen uit betreft: de slangen die wij aan eigen boezem koeste ren, en de schaapjes, die, zonder dat ze 't zelf weten, wel eens tot wolven zouden kun nen worden. Ook van buiten af is de zaak echter niet zoo onschuldig als men misschien zou den ken: wij herinneren bv. aan de bekende op gaven in Duitsche atlassen en geschriften der „eigenlijk-Duitsche" gebieden in Euro pa, die zich niet wetende welke zegenin gen ze daarmee afstootten van Duitsch- land hebben afgescheiden: een stuk Zwit serland, Elzas-Lotharingen, Luxemburg, Nieuw-België, Vlaanderen enN e d e r- 1 a n d. Dat moge nu al formeel door 't Duitsch- land van* nu gedesavoueerd zijn omdat dat formeel niet anders kon in wezen zal men deze denkbeelden daar toch slechts hebben opgeborgen om ze, naar behoefte, weer te voorschijn te halen! Er is dus reden om waakzaam tot het uiterste te zijn. Overdreven vrees? Onmogelijkheid? Dwaasheid Hoe durft men deze woorden na Abes- synië, Spanje, Oostenrijk, Sudetenland, Tsjechiënog te gebruiken? Neen, alles is m o g e 1 ij k tegenwoor dig. En voor alles is, achteraf, een schoone .rechtvaardigende verklaring" te vinden, om in een quasi-edele proclamatie den stom men volke voorgeworpen te worden H. M. de Koningin heeft het eens gezegd: „W ij willen onszelf blijven!" Dat willen wij. En niets anders. Wat wij daartoe te doen hebben? Twee dingen; ten eerste: volksverraders en, in den waren, echt-N ederland- s c h e n zin des woords, volksvree m- d e elementen, snel en deugdelijk, onscha delijk maken, en, ten tweede: door een ver sterkt nationaal bewustzijn, een daadwerke lijk nationaal eenheidsbesef, toonen dat wij onze eigen boontjes kunnen, willen, en zul len doppen. Met het Britsche eigenbelang op den achtergrond, en in samenwerking met onze goede Zuiderburen, kunnen wij ons dan misschien ook voor de toekomst veilig stellen. Wij noemen Mussert niet, omdat wij hem daarvoor tenslotte toch te fatsoen lijk achten. weer op den schouder. Sommige Tsjechen hadden een groot lint in de Tsjechische kleuren in het knoopsgat gestoken. Over het algemeen nam de menigte de discipline in acht en toonde groote waardigheid. Soms echter konden vrouwen haar verontwaardi ging niet onderdrukken. De ordebewaking werd verzorgd door Tsjechische politie te voet, te paard en in auto's, de Duitsche politie was in handen van de SS, welke'- generale staf in een ander hotel in de stad zijn intrek nam. Tenslotte trok een patrouil le Duitsche auto's gewapend met lichte mitrailleurs op een drievoet, door de stad. De mitrailleurs waren gewapend. De patro- nenband was op zijn plaats aangebracht en de dienstdoende soldaat hield de vinger aan den trekker. Een Tsjechisch soldaat was naast den Duitschen chauffeur gezet, om hem door de stad te leiden. Blaskowitz oefent de uitvoe rende macht in Bohemen uit. Het D.N.B. meldt uit Praag: Blaskowitz, generaal der infanterie, heeft in een oproep tot de bevolking bekend gemaakt, dat hij op bevel van den Führer de uitvoerende macht in Bohemen op zich genomen heeft. In deze functie heeft hij Henlein tot lei der van het burgerlijke bestuur bij het mi litaire commando benoemd. Het geheele ad ministratieve bedrijf wordt voortgezet. Bürckel hoofd van burgerlijk bestuur in Moravië, Vernomen wordt verder, dat Buerckel, de commissaris van de Ostmark, (het vroe gere Oostenrijk) aangewezen is om op te treden als leider van het burgerlijk bestuur in Moravie. De correspondent van Reuter te Be verneemt, dat Duitschland niet zal pogen de Tsjechen als ras te absorbeeren. Zij zul len een minderheid in een bevoorrechte po sitie vormen. Zij zullen geen militairen dienst behoeven te doen en naar alle waar schijnlijkheid zullen zij hun eigen taal ma gen behouden, ook voor officieel gebruik. Reuter meldde hedenochtend vroeg uit Praag: De Tsjechische regeering is afgetreden en generaal Gajda, de leider der Tsjechische fascisten, die kort geleden uit de gevangenis werd ontslagen, is „Führer van het Tsjechi sche volk" geworden. In een officieele verklaring heeft Gajda de vorming van een Tsjechische nationale commissie medegedeeld. In het communique wordt o.m. gezegd: In deze belangrijke tijden doe ik een beroep op U zonder eenig onderscheid van beroep. De volledige eenheid en vastberadenheid zijn noodig voor allen, opdat wij in de toe komst samen kunnen leven. Ik roep op voor rust, en orde, die op het huidige oogenblik in het bijzonder noodig zijn. Wij hebben een werkcomité samengesteld van personen, die nationaal voelen en betrouw baar zijn en die alle klassen der samenle ving vertegenwoordigen. De opmarsch der Duitsche troepen naar Karpathische Oekraïne gaat niet door. Havas meldt uit Bratislava: De Duitsche troepen, die in de richting van de Karpathische Oekraine gezonden wa ren, zjjn teruggeroepen naar Zilina in Noord-Slovakije, dat zij bezetten. De Duit schers bezetten verder een heele gebied- strook in West-Slovakije, de strook, die de vroegere grens scheidt van het dal van de Vah. In het bijzonder zijn de gemeenten Zilina, Puehow, Pezinok en Miava be langrijke verkeersknooppunten door de Duitschers bezet, evenals Nove Nesto aan de Vah, dat een belangrijk industrieel cen trum vormt. Bovendien hebben de Duit schers Racistors, een voorstad van Bratis lava bezet, waar op het oogenblik de SS- troepen gekantonneerd zijn. Het is waar schijnlijk, dat Duitschland de bezetting zal handhaven van dit deel van het Slovaak- sche gebied en dat de nieuwe grens tus- schen Siovakjje en het land der Tsjechen af gebakend zal worden door den loop van de Vah, welks strategische beteekenis aan zienlijk is, aangezien de linkeroever loopt langs de Kleine Karpathen. Te Bratislava doet het gerucht de ronde, dat deze lijn de nieuwe grens zou vormen. De diplomatieke medewerker van de Ti mes, die een opsomming geeft van het groo te aantal malen dat Hitler met nadruk heeft verklaard geen territoriale ambities meer te hebben, meldt dat de meest recen te verklaring van Hitler in dat opzicht een paar uur voor het begin van de interven tie werd gegeven. Op Dinsdagmiddag, toen de Duitsche troepen zich aan het concen- treeren waren bij de grens van Tsjecho- Slovakije en op een oogenblik dat sommige af deelingen (zooals later is komen vast te staan) reeds de grens over waren, kregen de Britsche en de Fransche ambassadeurs, van 't departement van buitenlandsche za ken te Berlijn de verzekering „uit de meest bevoegde bron" dat Duitschland in 't geheel niet van zins was een drastische actie te ondernemen. Het schijnt dat het vooral op grond van dit voorval is, dat de Britsche regeering instructie heeft gege ven de Wilhelmstrasse om inlichtingen te vragen. Terwijl de diplomaten de gevolgen van deze coup aan het bestudeeren zijn en oeco- nomen de rijkdommen (in het bijzonder goudvoorraden) aan het schatten zijn, wel ke nu aan Duitschland zullen toevallen, be rekenen de militairen hoeveel oorlogsmate riaal in handen van de Duitschers zal ko men. De ontwapening van het Tsjecho- Slovaaksche leger beteekent dat de uitrus ting van een staand leger van veertig divi sies overgenomen zal worden, een appa raat dat bovendien in verband met de Sep tembercrisis van verleden jaar geheel ge moderniseerd was. De befaamde Skoda-fa- brieken met hun 30,000 arbeiders worden Duitsch, evenals de wapenfabrieken te Brno. Bovendien waren er 25 andere fabrie ken in Tsjecho-Slovakjje voor gieten van kanonnen en maken van geweren en 9 fa brieken voor constructie van tanks, pant serauto's. Bovendien moet men bedenken dat de Tsjecho-Slovaaksche regeering al eenige maanden voor de crisis van verleden jaar een volledige industrieele mobilisatie aan het perfectionneeren is geweest. (N. R. C.) Diplomatieke activiteit in Rome. Havas meldt Uit Rome: Gister heerschte in Rome een intensieve diplomatieke acti viteit, klaarblijkelijk in verband met de ge beurtenissen in Tsjecho-Slovakije. Ciano heeft niet alleen' bezoek ontvangen van den Hongaarschen gezant, Villapi, maar ook van generaal Dlugozowski, den Poolschen ambassadeur. Voorts voerden de Hongaarsche gezant en de Poolsche ambassadeur verscheidene be sprekingen. Zoo bezocht Villani den Pool schen ambassadeur voor en na zijn bezoek aan Ciano. Tenslotte was het Palazzo Chigi (waar Mussolini resideert) in bijna perma nent contact met Berlijn. In de Italiaansche avondbladen, die veel plaats inruimen aan de berichten over de gebeurtenissen, wordt weinig direct com mentaar geleverd. De algemèene strekking van dat commentaar is, dat Europa staat tegenover een fatale ontwikkeling en dat Italië de gebeurtenissen moet beschouwen in verband met zijn politiek van vriend schap met Duitschland. „Wij moeten, zoo schrijft o.m. de „Cor- riere Delia Sera", de feiten beschouwen on der het tweevoudige aspect van de politiek der spil en van de geleidelijke en onvermij delijke oplossing van een probleem van sta bilisatie der volken en staten op nationale grondslagen. Aan den anderen kant wijzen de dagbladen, die moeilijk de verrassing ver helen, welke te Rome gewekt is door de bruuske ontwikkeling der gebeurtenissen, vooral op de reacties der Engelsche en Fransche meening, waarbij zij trachten aan te toonen, dat deze gebeurtenissen uitslui tend Londen en Parijs zouden treffen, die volgens de fascistische bladen een bittere teleurstelling zouden hebben ondervonden. Het ANP meldt uit Londen: De diploma tieke correspondent van de „Daily Herald" verneemt de volgende bijzonderheden over het onderhoud van Dinsdag te Berlijn tus- sehen rijkskanselier Hitier en den Tsjecho- slovaakschen president Hacha. Om 12 uur 10 werden Hacha en zijn mi nister van buitenl. zaken, Tsjalkofsky, in de kamer van den Führer toegelaten, na 'n voorafgaand onderhoud tusschen Tsjwal- kofsky en zijn Duitschen ambtgenoot, Von Ribbentrop. Hitier zou terstond op zijn doel zijn afgegaan. Hij verklaarde het afzonder lijke bestaan van den Tsjechischen staat niet langer te kunnen dulden. Hij had daar om besloten terstond te handelen. Om 5 uur zouden zijn troepen de grenzen van Bohemen en Moravië overschrijden en om 5.30 zouden zij in Praag zijn. Hij zeide Ha cha zijn regeering hiervan telefonisch in kennis te stellen en te gelasten, dat er geen verzet zou worden geboden. Indien Hacha weigerde, zou een Duitsche luchtvloot, die daartoe gereed gehouden werd, Praag bombardeeren. Elk verzet zou gesmoord worden. Hacha gaf toe en telefoneerde met Beran in Praag, die inzag, dat er niets anders te doen viel dan toe te geven. Daarop werd het onder houd hervat. Hitier stelde den eisch, dat de Tsjechische president formeel het lot van den Tsjechischen staat in handen van den Führer zou leggen en om zijn bescher ming zou verzoeken. Ook hierin stemde Hacha toe. Hierop beloofde Hitier den T-,je- Zienderoogen flinker! Dat is wat alle kinders worden, die Sanostol krijgen, het lékkere levertraan product Sanostol, met het hooge vitaminengehalte A en D, maar tevens nog rijk aan vitamine C van het zoo heerlijk smakende, toegevoegde sinaasappelsap en aan vitamine B van het diastase- houdend mout. Neemt de „familieverpakking" f. 2.75, die 2% x zooveel bevat als de bekende flacon f. 1.40. Want Sanostol is ook voor Uzelf 'n natuurlijke bron van gezondheid. BROCADES-STHHEMAN'k PHARMACIA (Ingez. Med.) WEERBERICHT. Verwachting tot morgenavond: DE BELT: meest zwaar bewolkt, met eenige lichte neerslag, zwakke tot matige wind uit W. richtingen, iets zachter. UILKEL: matige tot vrij sterke wind uit W. tot N.W. richtingen, bewolkte tot be trokken hemel, regen, plaatselijk sneeuw, koele temperatuur. Vr 17 Mrt Zon op: 6 h 14; onder 18 h 05; licht op: 18 h 35; Maan op: 4 h 26; onder: 14 h 36. N.M.: 21 Mrt. Hoog- en Laagwater te Vlissingen: Di. 14 Mrt. Zon op: 6 h 20; onder: 18 h 00; licht op: 18 h 30. Maan op: 2 h 52; onder: 11 h 32. N.M. 21 Mrt. Hoogwater. Laagwater. Donderdag 16 10.45 23.15 4.30 17.04 Vrijdag 17 11.44 5.38 18.03 Zaterdag 18 0.02 12.28 6.29 18.42 Westkapelle is 28 min. en Domburg 23 min. vroeger, Veere 38 min. later. S springtij. Hoog- en Laagwater te Wemeldinge: i*ï. Hoogwater. Laagwater. Donderdag 16 12.12 5.27 18.05 Vrijdag 17 0.49 13.15 6.36 19.06 Zaterdag 18 1.42 14.06 7.28 19.49 chen „een zekere autonomie" te zullen la ten en hun gelegenheid te zullen geven om hun nationaal bestaan voort te zetten en te ontwikkelen. De Hongaarsche troepen, die Roethenië, of wel de Sub-Karpatische Oekraïne, zijn binnengetrokken, ondervinden tegenstand van Roetheensche en Tsjechische strijd krachten. Vermoedelijk echter zullen de Hongaren er wel in slagen het genied aan zich te onderwerpen. Men krijgt den in druk, dat Duitschland thans inderdaad met een inlijving van Roethenië bjj Hongarije accoord gaat. De Hongaarsche troepen aan de Poolsche grens. Reuter mud nadir u.„ Warschau: De voorhoede-detachementen van de Hongaar sche troepen in de Sub-Karpatische Oekra ine hebben vanochtend vroeg de Poolsche grens bereikt. Hierdoor zal de verlangde ge meenschappelijke grens tusschen Polen en Hongarije een feit worden. „DER S.A.-MANN" VERBODEN, Het orgaan van de S.A. „Der S.A.-mann" waarvan het laatste nummer in beslag is genomen is op last van de politieke politie verboden. De redenen hiervoor zijn niet bekend.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 1