NEDERLANDEN DELUXEM- BURGSCHE RIDDERORDEN BUITENLAND. a SPORT, De Gouden Leeuw van Nassau. - De Orde van de Eikenkroon. De Orde van Adol! van Nassau. BELGTê DUITSCHLAND ENGELAND. BALKAN POLEN. CHINA. LEGER EN VLOOT, STATEN-GENERAAL. INGEZONDEN STUKKEN. De Persil-producten bieden U een leuke nieuwigheid; De Persil-producien helpen Sparen in deez' duren tijd. leder pakje heefi een zegel^. Spaar en plak die zegels óp?1 Een verzamelkaart, die vol is. Heeft de_ waarde van een pop! l'Sgjjasa?#! CiD Ridderorden zijn in de handen ëeiier verstandige Kegeering een krachtig middel om burgerdeugd aan te kweeken" („Anonymus", Den Haag, 1874). Men schrijft ons: De tastbaarste herinnering aan de perso- neele un e, die tot aan den dood van koning Willem XII Nederland en Luxemburg bond, wordt gevormd door de in ons land nu nog in omloop zijnde gouden tientjes en rijks daalders waarop de koningen der Nederlan den tevens als G. H. v. L. ofwel groot-her tog van Luxemburg worden aangeduid. Een tweede vandaag aan den dag nog bestaande band is, dat de vertegenwoordiging der di plomatieke belangen des groothertogdoms aan buitenlandsche hoven, waar het zelf geen eigen gezant of zaakgelastigde heefU), asm de Nederlandsche diplomatieke ambte naren is toevertrouwd. Een derde, ten deele historische, ten dee- le heden ten dage óók nog bestaande, band ligt in die der ridderorden. Van de drie Luxemburgsche orden, name- Hjk: de Gouden Leeuw van Nassau, de Eikenkroon en de Adolfsorde, is de eerste thans óók nog of eigenlijk: wederom een Nederlandsche orde, terwijl de tweede door den toenmaligen koning der Neder landen gesticht is. En dat de instelling van de Nederlandsche Orde van Oranje Nassau (Wet van 4 April 1892), ruim twee jaren nadat "de personeele unie tusschen Neder land en Luxemburg had opgehouden te be staan, wel mede een gevolg van dit laatste geweest zal zijn, ligt voor de hand. De Gouden Leeuw van Nassau. De „Orde van den Gouden Leeuw van het Huis van Nassau" is in 1858 bij gemeen schappelijk besluit van Z. M. Koning Wil lem III, groothertog van Luxemburg, en Z.H. Hertog Adolf van Nassau2) ingesteld voor de beide takken, de Walramsche en de Ottosche, van het Huis van Nassau. Bij be sluit van 31 Maart 1858 is deze orde toen opgenomen onder de orden van het groot hertogdom Luxemburg; bij K.-G.H. be sluit van 29 Maart 1882 is het aantal klas sen der orde voor den Nederlandschen tak van één op vijf gebracht. Aan het statuut dezer orde ontleenen wij het volgende^) „Wij, Willem III, bij de gratie Gods ko ning der Nederlanden, Prins van Oranje Nassau, Groothertog van Luxemburg, en Wij, Adolf, bij de gratie Gods hertog van Nassau, doen kond en te weten: „Zes eeuwen zijn verloopen sinds het Huis van Nassau, na het overlijden van Onzen laatsten gemeenschappelijken Stamvader, .Graaf Hendrik de Rijke van Nassau, zaliger nagedachtenis, zich gesplitst heeft in twee linies, de Walramsche en de Ottosche. „Deze twee takken deszelfden Naams zijn, ongeacht hunner lange scheiding, in Eendracht en Vriendschap verbonden ge bleven, en zij hebben zich, onder bescher ming der Goddelijke Voorzienigheid, tot steeds grootere Welvaart en wassenden Roem verheven. Deze gelukkige omstandigheid vervult onze harten met Vreugde en Dankbaarheid jegens God en Wij hebben derhalve besloten voor de tegenwoordige en toekomende we-J reld door een zichtbaar teeken blijk van Onze Eensgezindheid te geven. „Dientengevolge hebben wij, na gemeen schappelijk overleg, besloten, gelijk wij be sluiten als volgt: „Art. 1. Er wordt voor de beide linies van het Huis van Nassau een gemeenschappe lijke Orde gesticht, onder den naam „Orde van den Gouden Leeuw van het Huis van Nassau" (ordre du Lion d'or de la Maison de Nassau). Deze orde bestaat uit één klas se." Het versiersel dezer orde is een wit ge ëmailleerd kruis met een gouden N tus schen elk der vier armen; in het midden een blauw geëmailleerd schild, waarop aan de eene zijde de gouden leeuw van Nassau, aan de keerzijde in gouden letters het de vies „Je maintiendrai". Het wordt gedragen aan een oranjekleurig lint, met blauwe randstreep, ter breedte van eene hand, „en écharpe" van de rechter naar de linkerzij de. De ordeplaat, bestaande uit een zilveren Ster met acht punten, waarop in 't midden, in blauw email, de gouden leeuw van Nas sau, omgeven van het devies „Je maintien drai" in gouden letters op wit email. Op het levensgroote statieportret, het welk D. Etchevery onlangs van H.K.H. groothertog^! Charlotte van Luxemburg geschilderd heeft voor de eerehal van het Luxemburgsche paviljoen op de Parijsche wereldtentoonstelling, draagt de vorstin de ze orde; dezelfde zeer hooge onderschei ding heeft zjj, bjj haar bezoek aan Parijs in die dagen van 1937, aan Frankrijks presi dent Lebrun geschonken. Art. 3. van het statuut bepaalt: „De' zo nen en broeders van de Hoofden der beide takken van het Huis van Nassau zijn ge boren ridders dezer Orde; minderjarig mo gen zij evenwel de onderscheidingsteekenen niet dragen dan met toestemming van het hoofd van hunnen tak". Art. 4 bepaalt, dat er in de Huisorde van den Gouden Leeuw van Nassau alleen opge nomen kunnen worden Vorsten en Leden i) Dit is slechts het geval te Parijs, Ber lijn, Brussel, Londen, Washington en sinds enkele jaren, Den Haag; alle vertegen woordigers hebben den rang van zaakgelas- 2) Zoowel in Martinus Nijhoffs als in Pyt- tersens Nederlandsche staatsalmanak staat 21™^ gToUlmen tijd bepaald fout aange- m wès Koning Willem m im- de Gr°othertog van Lu xemburg. Het moet daar dus zoo luiden: „door Z.M. Konmg Willem III, groot hertog van Luxemburg, en Z.H. Adolf, hertog van Nassau, ingesteld" enz enz ■3lVl?e C°"art "Am We*=e zl,r Unabhan gigkeit" p. 291. SCHIPPERSKNECHT UIT WALSOORDEN VERDRONKEN, De 20-jarige ongehuwde schippersknecht L. Martinu uit Walsoorden is gistermorgen te Antwerpen van een schip, dat in dok 4 van de Antwerpsche haven lag, te water geraakt en verdronken. Het slachtoffer was in dienst van schipper A. Broekaart. SPAANSCHE ERTSEN NAAR DUITSCHLAND. En steenkool naar Italië. Het A.N.P. meldt uit Berlijn: De Spaansche uitvoer van ijzererts naar Duitschland bedroeg in het afgeloopen jaar 1,000,000 ton tegen 310,540 ton in 1937, aldus de „National Zeitung". De uit voer van kopererts naar Duitschland be droeg in 1938 23,563 ton tegen 7309 ton in 1937, van zink 13,167 ton (1937 nibil) en van pyriet 784,617 ton tegen 836,708 ton in 1937 De invoer van sinaasappelen en olijven was in het afgeloopen jaar ge ringer daar de voornaamste gebieden waar deze vruchten worden geteeld, nog deel uitmaakten van de( republikeinsche Spaan sche regeering. Volgens het blad heeft generaal Franco met Italië een overeenkomst getroffen voor de levering van 60.000 ton Spaansche steenkool voor einde Maart als com pensatie voor belangrijke wapenleveranties. HET CONCORDAAT „DOOR DE EVOLUTIE ACHTERHAALD". Havas meldt uit Berlijn: De „National-Sozialistische Monatshefte", die door Alfred Rosenberg wordt uitgege ven, noemt het concordaat tusschen Duitschland en het Vaticaan een instru ment, dat door de evolutie achterhaald is en dat doordrenkt is van den geest der constitutie van Weimar, die door het na- tionaal-socialisme verworpen is. De schrij ver van het artikel betoogt, dat het con cordaat tot stand is gekomen op den grond slag van een ontwerp van 1926, dat het re kening houdt met de liberale beginselen van Weimar en de kerk toestaat een staat in den staat te vormen. GEHEIME GEGEVENS OVER OORLOGSSCHEPEN UITGELEKT. Verschillende bladen hebben onlangs melding gemaakt van geruchten, dat ge heime inlichtingen over de bewapening van den Engelschen pantserkruiser King George V in een Duitsch jaarboek voor de vloot zouden zijn verschenen. In gezaghebbende kringen te Londen doet men uitkomen, dat deze inlichtingen ten deele onjuist zijn, doch dat de admi raliteit niettemin niet zal nalaten een on derzoek in te stellen, teneinde zich er van te vergewissen of de indiscreties al dan niet zijn begaan. Tot nu toe wettigt niets de gedachte, dat de Duitsche publicatie, waarvan hier sprake is, bijzonderheden zou hebben onthuld over den Britschen pantserkruiser, die van nadeeligen in vloed zouden kunnen zijn. DE TURKSCHE JEUGD MOET ER DEGELIJK UITZIEN. Reuter meldt uit Istanboel: Het Turksche ministerie van onderwijs heeft allen onderwijsinstellingen een rond schrijven doen toekomen, waarin instruc ties worden gegeven voor het uiterlijk der Turksche jeugd. „Turksche schooljongens en -meisjes en studenten van beiderlei kun ne aldus het rondschrijven moeten het haar dragen op een wijze, die in over eenstemming met de waardigheid der Turk sche jeugd is en past bij de militaire oefening, die zij hebben te volbrengen." De hoofden der onderwijsinstellingen hebben er op te letten, dat de jongens het haar kortgeknipt dragen en dat het haar der meisjes niet „gewaved", gekruld of ge verfd wordt. De meisjes moeten ook geen gebruik maken van lippenstift, poeder, ge zichtscrème en andere dergelijke zaken. van Vorstelijke Huizen, alsmede personen met den titel van Excellentie en niet bene den den rang van ambassadeur, aartsbis schop, minister van staat, luitenant-gene raal of grootoffieier". „Het recht van opneming in deze orde is aan de hoofden van beide Linies voorbehou den; zij kunnen het gemeenschappelijk of gescheiden, elk voor zich, uitoefenen." Sinds 1882 (koning Willem III) telde de orde in Nederland in plaats van één, v ij f klassen; in de 2e en 3e klasse konden sta tutair ten hoogste 48, in de 4e 196 en in de 5e ten hoogste 192 leden opgenomen wor den. In 1890, bjj den dood van den koning groothertog Willem III, is de Gouden Leeuw van Nassau aanvankelijk uitsluitend Huisorde van Z.K.H. den groothertog van Luxemburg geworden; in April 1892 volgde toen in Nederland de instelling van onze Orde van Oranje-Nassau (5 klassen: groot kruis, groot-officier, commandeur, officier en ridder, benevens gouden, bronzen en eeremedailles) en in 1905 heeft daarop H. M. koningin Wilhelmina, als hoofd van het Huis Oranje-Nassau, de Huisorde van Oranje ingesteld (eveneens 5 klassen, met eeremedailles en eerekruisen). Maar in hetzelfde jaar is de Huisorde van den Gou den Leeuw van Nassau weder hersteld als gemeenschappelijke Huisorde, zoodat deze thans weer door de hoofden der b e i- d e takken van het Nassausche Huis ver leend kan worden. Derhalve is de Gouden Leeuw van Nassau thans wederom een Ne derlandsche zoowel als een Luxemburgsche ridderorde: van O r a n j e-Nassau en van Nassau-B o u r b o n. Bij het herstel in 1905 zijn voor Neder land de 5 klassen van 1882 niet weder inge steld (de Huisorde van Oranje voorzag, naar men mag aannemen, in die behoefte) en derhalve bestaat deze gemeenschappelijke orde thans wederom uit één klasse, dewelke krachtens het statuut alleen aan personen van vorsteljjken bloede en aan de aller hoogst geplaatsten geschonken kan wor den. (Wordt vervolgd.) Verder mogen zij geen zijden kousen en geen juweelen dragen. Er zal herhaaldelijk controle op de nale ving dezer voorschriften geoefend worden en tegen overtreders zal streng worden op getreden EEN 12 3-JARIGE OVERLEDEN- De Poolsche bladen maken melding van het overlijden van Ester Finkelstein, die 123 jaar oud moet zijn geworden. Haar na geslacht bestaat uit 132 kleinkinderen en achterkleinkinderen. POOLSCHE LANDBOUWERS NAAR ZIJ ID-AM ERIK A. Het A.N.P. meldt uit Warschau: De re geering van den Zuid-Amerikaanschen staat Bolivia heeft besloten toestemming te ver- leenen voor de vestiging daar te lande van een zeker aantal Poolsche landbouwers, waarvoor een oppervlakte zal worden ge reserveerd van 300.000 hectare. De Poolsche landbouwers genieten reeds tien jaar een bijzondere fiscale behandeling. De plaats van nederzetting zou zijn het ge bied van Cochabamba aan den voet van de Cordilleras de los Andes, waar het klimaat gezond is en de bodem zich leent tot kolo nisatie voor immigranten uit Europa. De landverhuizers zullen 50 ha. per gezin toegewezen krijgen. Tevens zal een leening van 150 millioen zloty worden verstrekt, die in verschillende jaren zal moeten worden terugbetaald. De Boliviaansche regeering zal voor haar kosten een weg aanleggen, toegang gevend tot het voor de buitenlandsche emigranten gereserveerde gebied. 4300 Poolsche gezin nen zullen zich in Bolivië kunnen vestigen. ONTVOERD ITALIAANSCH AMBTENAAR ONGEDEERD TERUGGEKEERD. Reuter meldt uit Peiping: Poletti, een Italiaansch commissaris bij de Chineesche douane, die zes weken geleden in de nabij heid der Minggraven door bandieten ont voerd was, is ongedeerd te Peiping terug gekeerd. Naar verluidt, is hij vrijgelaten op last van de regeering te Tsjoengking en hebben de ontvoerders ook het losgeld, een bedrag van 10.000 Chineesche dollar, terug geven. VOETBAL, WEDSTRIJDPROGRAMMA. Middelburg schijnt ditmaal een gemakke lijke tegenstander op eigen veld aan Goes te zullen hebben. Toch zullen de groen-wit- 'ten verstandig doen deze ontmoeting niet al te gemakkelijk op te vatten, want Goes heeft elk puntje hard noodig. En in zulke gevallen komen maar al te vaak verrassin gen voor. R.B.C., de andere candidaat voor het kampioenschap, moet ook in staat ge acht worden haar thuiswedstrijd te win nen. Maar de Roosendalers zullen het wel licht ook niet zoo gemakkelijk hebben, want zij krijgen Zeelandia op bezoek. De Zeelan- dianen hebben niets meer te winnen of te verliezen en juist dan zijn zij dikwijls ge vaarlijk. De Baronie heeft in haar laatste ontmoetingen iets meer gepresteerd dan in de vorige wedstrijden. R.C.S. zal er dan ook een zware taak hebben om een of beide punten uit Breda mee naar huis te nemen. De Zeeuwen en T.S.C. zijn twee ploegen die tegen elkaar opwegen. In Oosterhout heb ben de Vlissingsche zwartjes reeds een ver dienstelijk gelijk spel behaald en de kans op een kleine zege is er nu wel voor de thuisclub. 3e klasse A. De drie leidende elftallen hebben ook de zen Zondag geen al te moeilijke wedstrijden af te werken. Breskens moet toch wel in staat zijn in Sas van Gent van Corn. Boys te winnen en ook Axel kan thuis gemakkelijk beide punten tegen Tern. Boys veroveren. Alleen Terneuzen zal flink voor de overwin ning moeten strijden, want IJzendijke laat zich niet gemakkelijk slaan, zooals Zondag nog is gebleken. Oostburg zal thuis wel van Hulst winnen. Hoofdplaat krijgt een lasti- gen tegenstander op bezoek, doch een klei ne zege op het elftal van Sluiskil zou ons niet verwonderen. 3e klasse B. Goesche Boys zal wel verliezen van de kampioenscandidaten Vlissingen II, vooral nu dit elftal zoo sterk mogelijk kan opko men, daar het eerste vrij heeft. Ook Goes II heeft weinig of geen kans tegen Terneuzen II vermoeden we. Zeelandia II zal het zwaar hebben tegen Burgh. Eil. Boys kan wel winnen van De Zeeuwen II. Het programma luidt: 2e klasse A: De BaronieRCS; Middel burgGoes (A. J. Nieuwlaat); De Zeeuwen TSC; RBCZeelandia. 3e klasse A: OostburgHulst; Terneuzen IJzendijke; HoofdplaatSluiskil; Corn. BoysBreskens; AxelTern. Boys. 3e klasse B: Goessche BoysVlissingen II; Goes IITerneuzen II; Zeelandia II— Burgh; Eil. BoysDe Zeeuwen II. WIELRENNEN. Geen Italianen in de tour de France. Naar L'Auto meldt krijgen de Italiaan- sche wielrenners geen toestemming van de Italiaansche'" wielren unie om mee te rij den in de tour de france, welke van 8 30 Juli wordt gehouden. Zelfs de Italianen die in Frankrijk wonen, mogen niet deelne men. Bij Kon besluit is met ingang van 1 Maart 1939 op het daartoe door hem ge daan verzoek, aan den eerste-luitenant J. K. Sjoer van het regiment kustartillerie, een eervol ontslag verleend uit den militai ren dienst. Bij beschikking van den minister van defensie zijn de volgende plaatsingen gelast; met 20 Februari: de officier van den ma rinestoomvaartdienst le klasse H. Gorters te Vlissingen; met 21 Februari: de luit. ter zee le klas se S. A. l'Honoré Naber a. b. Hr. Ms. wachtschip te Willemsoord; met 3 Maart: de luit. ter zee le kl. J. Cal- lenfels bij den onderzeedienst te Willems oord; de officier van administratie le klasse J. J. van Houten bij het departement van defensie. DE INDISCHE BEGROOTING IN DE TWEEDE KAMER. Ook de tweede dag van het debat over de Indische begrooting in de Tweede Kamer heeft een langen stroom van woorden ge bracht, waaruit de belangstelling van de Kamer voor onzen archipel kan blijken. Van een uur tot half zeven in den avond heeft heden dit debat geduurd en ihen is genaderd tot de antwoordrede van den mi nister, die Dinsdag aan het woord zal ko men. De heer VanLidt deJeude (lib.) heeft grootendeels zijn instemming met het beleid van minister Weiter te kennen gege ven, dat hij als verstandig en voorzichtig kwalificeerde. Een waarschuwend woord deed de heer Van Lidth de Jeude vooral hooren met betrekking tot politieke pene tratie. Spreker juichte in verband met Japan- sche wenschen van meer concessies de po litiek van de open deur in Indië op zich zelf toe, doch wanneer men concessies van buitenlanders vraagt in gebieden waar deze niet gewenscht moeten worden geacht, dan dient men zoodanige penestratie te weige ren. Verder waarschuwde de heer Van Lidth tegen toeneming van staatsexploitatie als verlangd in de motie van den heer Stok vis (in den Volksraad) onder opmerking dat begeerige oogen zich eerder op deelen van Indië zullen richten indien de staat de ondernemingen exploiteert dan wanneer deze in particuliere handen zijn. De heer Rutgers van Rozen burg (c.h.) hield eenige financieele be schouwingen en zeide wat het gevaar uit het Noorden betreft minder optimistisch te zijn dan de heer Bajetto. Spr. releveerde de persstemmen uit Japan naar aanleiding van de bezetting van Hainan en hoopte dat de regeering waakzaam en actief zou blij ven. Frof. Van Gelderen (s.d.) legde den nadruk op de moeilijke economische omstandigheden der inheemsehe bevolking en bepleitte een ruim onderzoek naar nieu we welvaartsmogelijkheden. Ook de heer J o e k e s (vd.) achtte waakzaamheid ten aanzien van den politie- ken toestand in he; Oosten geboden en be pleitte voortgaande democratiseering. De saamhoorigheid wordt z.i. alleen door de communisten en de nationaal-soeialisten bedreigd. Spr. uitte zijn bewondering voor het werk van den Volksraad, aan welke college hij de bevoegdheid tot vaststelling van de begrooting zou willen zien toege kend, zoodat dan de Staten-Generaal nog slechts over die onderdeelen zouden behoe ven te beslissen waarover geen overeen stemming tusschen G. G. en Volksraad zou zijn verkregen. De heer T e 'u 1 i n g s (r.k.) gaf zijn volledige instemming met het financieele beleid van den minister te kennen en sloot zich aan bij de woorden van den heer Van Poll aangaande investeering van gelden voor nieuwe productiemogelijkheden. De heer Van Sleen (s.d.) bepleit te salarisverbetering in het bijzonder voor de inheemsehe onderwijzers. De heer Woudenberg (n.s.b.) zei- de dat de verwaarloozing der defensie het gevolg is van de houding der geheele rech terzijde, waarschuwde tegen het opdringen van Japan na de bezetting van Hainan e drong aan op bestrijding van revolutionai re elementen. Tenslotte heeft de heer W ij n k o o p (comm.) betoogd dat de tegenwoordige on gunstige budgetaire positie een gevolg is van de verkeerde economische politiek. Voorts bepleitte bij overneming door Neder land van een deel van den Indischen schul denlast. Minister Weiter zal Dinsdag antwoorden. DE VERWARMDE KERK EN NOG IETS. Indien er ooit spreekwoorden zijn, die waarheid bevatten, zijn het toch wel deze: Alle verandering is geen verbetering en Geen oude schoenen weggooien voor men nieuwe heeft, althans te 's-Heer-Arends- kerlce is dit terdege van toepassing. Toen een paar jaar geleden, door pachtvermin- dering genoodzaakt, een hoofdelijken om slag bij de Ned. Horv. Kerk werd inge voerd, en door verbooging der huur van de zitplaatsen, de inkomsten weder meer normaal waren geworden, (zonder dat ooit getracht werd om door een collecte in de kerk, de inkomsten te doen verhoogen, en het jaarlijks nog eenige tientallen guldens zou opbrengen, indien Kerkvoogden en Notabelen, even als ieder ander lid dei- kerk hun zitplaatsen zouden betalen, het geen tot heden nooit gebeurde). Alle mo gelijke subsidie's aan nuttige instellingen ter plaatse en daarbuiten werden ge schrapt. maar toch bleef een post van eenige honderden guldens als gratificatie behouden, een bedrag dat toch ook door minder bedeelden voor een groot deel moet worden opgebracht, en om na een dergelijk bedrag, onverplicht, jaarlijks uit te keeren is toch wel een beetje bar, als men steeds éen beroep moet doen op de goedgeefsehheid van de gemeente wegens kastekort. Men zou zoo denken, geven mag je alleen doen van je overvloed en niet ten koste van anderen. Maar ter zake! Vorig jaar meende het kerkbestuur goed te doen om eenige honderden guldens te besteden aan een elctrische verwarming- en verlichting der kerk, maar dat bleek alras een fiasco te zijn, want de verwarming is uiterst ge brekkig. zelfs het orgel weigert menigmaal zijn dienst, men zegt door de vocht. Vroe ger toen er een kachel werd gestookt kwam dit niet voor! Maar dit zou natuur lijk te verhelpen zijn door een kachel aan te schaffen en die dan terdege laten bran den. (Jammer dat de oude kachels zijn op geruimd). Als de stroom wordt ingescha keld, hetgeen vooral 's avonds met de ver lichting maar al te duidelijk blijkt, wordt de lichtsterkte in de woningen danig ge temperd, niet erg prettig! Om nu hiervan het kerkbestuur de schuld te geven zou absurd zijn, zij toch hebben zich natuurlijk door deskundigen laten voorlichten. Nu ware het misschien mogelijk om de verwarming in plaats van Zondagsmorgens, reeds Zaterdags in te schakelen, mogelijk dat dit een paar gra den zou helpen, want verkeerde zuinigheid in deze is uit den booze! Maar of met het oog op den financieélen toestand der middelen goede politiek is gevoerd, om een dusdanige kostbare ver andering te hebben doorgevoerd zal de toekomst moeten Ieeren, we mogen het hopen. i 's-Heer-Arendskerke. Een lidmaat. (Ingez. Meded.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1939 | | pagina 7