NORTH CTATE
VAN OE BELGISCHE KUST.
KUNST EN WETENSCHAP.
VLISSINGEN. n
WALCHEREN.
Witter dan wit
worden Uw tanden wanneer U poetst
wat goeds, namelijk met f\ O I
Tube 60en40ct.Doos20ct I vnvt
QanBBSKMHHÜHiMflnMHmMMmz
DUITSCHLANf*
GERUCHTEN OVER MANOEUVRES
VAN HET DUITSCHE LEGER
TEGENGESPROKEN.
ENGELAND.
EEN GOED PLAN.
RADIO-PROGRAMMA.
KERK EN SCHOOL.
MARKTBERICHTEN.
AGENDA.
Een muakale Mirée.
Voor het Departement Vlissingen van de
Maatschappij tot Nut van het Algemeen
trad Dinsdagavond in de groote zaal vein 't
Grand Hotel Britannia op het Gooisch
Symphonie Orkest onder leiding van Kees
Hartvelt. Het uitstekend musiceerend en
semble heeft onder de muzikale leiding van
zjjn dirigent met veel succes een program
ma ten gehoore gebracht, dat bestond uit
een Concerto Grosso van Handel, een su'te
voor fluit en orkest van Telemann, het
Dubbelconcert in d moll van Bach, een
symphonie van Boyce, balletmuziek uit de
opera Castor en Pollux van Rameau en
Eine kleine Nachtmusik van Mozart. Het
Nut heeft den muziekliefhebbers een mooi-
en avond geboden.
Verjaardag Prinses Beatrix.
De Bond van Buurtvereenigingen „Oran
je en Vlissingen" kwam Dinsdagavond met
de besturen van de buurtvereenigingen in
het Concertgebouw in vergadering bijeen,
ter bespreking van de viering van den eer
sten jaardag van Prinsesje Beatrix.
De wethouder van onderwjjs, de heer W.
P. Edelman, deed mededeeling, dat de
schoolkinderen Dinsdagmiddag 31 Januari
vrij van school krijgen. Er is besloten dien
avond een lampionoptocht met 2 muziek
korpsen te houden, waaraan alle school
kinderen kunnen deelnemen. Deze optocht
zal 's avonds 7 uur vertrekken vanaf de
voormalige kazeme Koning Willem III. Bij
slecht weer zal deze optocht niet doorgaan.
Alle buurtvereenigingen zullen de buurt-
vlag met de nationale driekleur medevoe
ren.
Vermindering Werkloosheid.
De vermindering der werkloosheid in on
ze gemeente blijft gelukkig aanhouden
Stonden er circa een maand geleden nog
bijna 600 personen als werkzoekenden in
geschreven, nadien mochten wij iedere
week een belangrijke daling vermelden.
Ook deze week bracht daarin geen veran
dering, daar het aantal daalde van 462 tot
440, alzoo met 22 werkzoekenden.
In de werkverschaffing werden geplaatst
132 personen, waarvan 31 in de plantsoe
nen.
BIGGEKERKE. Maandagavond kwam de
afd. van de Ned. Chr. Landarbeidersbond,
onder leiding van den heer C. Clarisse in
jaarvergadering bijeen.
Uit de verslagen bleek, dat het ledental
hetzelfde is gebleven nl. 20. Verschillende
malen is met de werkgeversorganisatie
vergaderd; het resultaat dezer besprekin
gen was: eenige loonsverhooging.
De ontvangsten bedroegen 425, de uit
gaven 418: dus een batig slot van 7.37.
Aan werkloozen is 726 uitgekeerd.
Herkozen werden de aftredende bestuurs
leden C. Clarisse en P. Wouters.
In de plaats van den heer J. Schreijen-
berg, die als lid overgaat naar de afd. van
den Ned. Chr. Bouwvakarbeidersbond, werd
als bestuurslid gekozen de heer W. de Wit
te. Tot lid van de commissie voor zorg voor
jeugdige werkloozen werd in de vacature
Schreijenberg gekozen de heer P. Wouters.
Tot bode werd benoemd de heer A.
Arentse.
Vervolgens werd door een tweetal be
stuursleden een voordracht gehouden.
NIEUW- EN SINT-JOOSLAND. Maan
dag hield het Ziekenfonds alhier de gewone
jaarvergadering onder voorzitterschap van
den heer L. Wattel. Medegedeeld werd, dat
de heer R. Goedhart heeft bedankt als be
stuurslid. De voorzitter betuigde namens de
vereeniging dank voor hetgeen hij vele ja
ren voor het fonds heeft gedaan. Verder
feliciteerde spr. den bode, den heer Pleite
nog namens het fonds met zijn 50-jarig hu-
Ijjksfeest dat hij een dezer dagen mocht
herdenken. Het bestuur had reeds blijk van
belangstelling gegeven door hem een ca
deau aan te bieden. Uit het verslag van den
heer Sluimer, penningmeester bleek, dat de
ontvangsten over 1938 hebben bedragen
765 en de uitgaven 943, nadeelig saldo
178. Aan ziekengeld is betaald 935. Het
kapitaal der vereeniging bedraagt thans
1919. Het aantal leden is thans 114, 4 zijn
er overleden en 3 hebben bedankt. De pen
ningmeester gaf nog een uitvoerige toelich
ting op een geval dat zich voorgedaan had,
bij een lid dat getrokken had ingevolge de
ziektewet. Hieruit bleek, dat hij toch nog
voordeel heeft gehad van zijn lidmaatschap
van het fonds niettegenstaande de uitkee-
ring van het fonds afgetrokken wordt van
de uitkeering der ziektewet. Als bestuurs
leden werden herkozen de heeren A. J. de
Weerd, en L. Sluimer, terwijl in de vacatu
re van Goedhart gekozen werd de heer
C. Kuiper. Een nieuw lid gaf zich op terwijl
5 personen begunstiger werden. Aanwezig
waren 34 leden en begunstigers.
VROUWENPOLDER. Maandagmiddag
hield het „Veefonds" alhier, onder voor
zitterschap van den heer H. Maljaars, zijn
goed bezochte jaarvergadering. Uit het
jaarverslag van den secretaris-penning
meester bleek, o.m. dat 54 leden bij het
fonds zijn aangesloten, met een gezamen
lijk aantal van 296 stuks vee. Gedurende
1938 hadden 24 noodslachtingen plaats, het
geen ongeveer het dubbele aantal van an
dere jaren beteekent. In totaal moest, ruim
3717 aan betrokken eigenaren worden
uitgekeerd. Zoodoende kon 1938 geen gun
stig jaar voor het fonds worden genoemd.
Tot bestuurslid werd herkozen de heer H.
Maljaars. Besloten werd de voor 1938 ge
golden hebbende vleeschprijzen te handha
ven. Voorts werd besloten gemerkte koeien
en kalfvaarzen niet in het fonds op te ne
men. Bedoeld worden gemerkte koeien op
T.B.C. en volbloed stieren voor opname in
het fonds gelijk te stellen met melkkoeien.
Tot bode werd de heer C. Polderman her
benoemd, terwijl voor 1939 als slager van
het fonds werd aangewezen de heer P.
Schoe Jr.
VROUWENPOLDER. Maandagavond
werd door de afd. Gapinge van den Ned.
Chr. Landarbeidersbond, in de consistorie
kamer der Ned. Herv. kerk aldaar, een
goed bezochte propagandavergadering ge
houden, waarin o.m. de burgemeester en
wethouder Langebeeke tegenwoordig wa
rt*. |S
(Ingez. Med.)
Havas meldt uit Berlijn: Het groote
hoofdkwartier spreekt de geruchten tegen
welke in het buitenland in omloop waren
over manoeuvres van het Duitsche leger
tegen 15 Februari.
In antwoord op een desbetreffende vraag
deelde de woordvoerder van het hoofd
kwartier mede, dat de groote manoeuvres
met de deelneming van het leger, de mari
ne en de luchtmacht het volgend jaar zul
len worden gehouden.
Wat de manoeuvres der legercorpsen
betreft deze zullen als alle jaren in het
najaar worden gehouden. De woordvoer
der voegde hieraan toe, dat geen enkele
andere manoeuvre der troepen in het voor
nemen ligt.
HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
DR. SEIPEL EN DR. DOLLFUSS WEER
OPGEGRAVEN.
Het D.N.B. meldt uit Weenen: Het stof
felijk overschot van de vroegere bonds
kanseliers, dr. Seipel en dr. Dollfuss, dat
tot nu toe voor een ieder toegankelijk was
in de Seipel-Dollfuss-Gedachtniskirche, is
wederom overgebracht naar de oorspronke
lijke graven.
Het overbrengen van de kisten met het
stoffelijk overschot van Dollfuss en Seipel
is in het grootste geheim geschied en zelfs
zonder eenige religieuze plechtigheid. Het
is gedaan op last van de nationaal-socia-
listische partij afdeeling te Weenen. De
kist met het stoffelijk overschot van dr.
Seipel werd overgebracht naar het cen
trale kerkhof van Weenen en die met het
stoffelijk hulsel van dr. Dollfuss naar het
kerkhof in het dertiende district.
In geen der Weensche bladen wordt om
trent dit onderwerp iets gemeld.
ER KOMT WEER KOFFIE;
Een der verblijdenste berichten, die de
Duitsche bevolking sedert langen tijd ver
nomen heeft, was de gisteren bekend ge
worden tijding, dat de koffie import uit
Brazilië hervat zal worden.
HET ONTSLAG VAN SCHACHT.
Graaf Schwerin von Krosigk
wilde ook aftreden.
Te Berlijn is bekend geworden, dat de
rijksminister van financiën, graaf Schwerin
von Krosigk, de vorige week zijn ontslag
heeft gevraagd, toen dr. Schacht ontheven
werd uit zijn functie van rijksbankpresident.
Hitier weigerde echter het ontslag te aan
vaarden.
DE UITBREIDING DER DUITSCHE
VERKEERSWEGEN EN DEN BOUW
VAN FORTIFICATIES.
De rij ksverkeersminister, dr. Dorpmuel-
ler, heeft gisteren te München voor den
leergang van de commissie voor economi
sche politiek een voordracht gehouden over
de uitbreiding van de Duitsche verkeerswe
gen, waarbij hij bijzonderheden gaf over de
stijging van het goederen- en personenver
keer, het buitenlandsche verkeer, de Duit
sche zeescheepvaart, het kustverkeer, het
verkeer op de wegen enz. Daarbij deelde hij
mede, dat voor de fortificaties aan de Duit
sche Westgrenzen door de rijksspoorwegen
dagelijks 6400 wagons in dienst gesteld wor
den.
DWANGARBEID VOOR DE JEUGD?
De staatssecretaris van het ministerie
van justitie, dr. Freisler, heeft tijdens een
bijeenkomst van leiders van de Hitler-jeugd
te München de instelling van dwangarbeid
voor de jeugd aanbevolen. Deze straf zou
dan toegepast moeten worden bij buitenge
woon ernstige misdaden, zooals beroovin-
gen en brandstichten. Zij zouden moeten
worden ondergaan in speciale jeugdgevan
genissen. Dr. Freisler was voorts van meé-
ning, dat na aanhouding de opsluiting niet
zou moeten worden beschouwd als een ge
vangenisstraf en dat zij niet zouden moeten
worden ingeschreven in het strafregister.
De jeugdige delinquent zou door de aan
houding reeds de schrik te pakken krijgen,
en dit zou reeds als een voldoende waar
schuwing gelden.
DE „ARISEERING" VAN JOODSCHE
ZAKEN.
De ontbinding van den Joodschen detail
handel in Berlijn en de overgang der Jood-
sche zaken in arische handen zoo meldt
het Duitsche nieuwsbureau was in hoofd
zaak in het begin van deze maand ten uit
voer gelegd. Afgezien van rectificaties van
minder belang kan men, gelijk uiteengezet
wordt, in het tijdschrift van de vereeniging
van Berlijnsche kooplieden en industrieelen,
thans constateeren, dat van de 3750 Jood-
sche detailzaken, die op 1 Augustus in Ber
lijn nog geteld werden, 1200 geschikt bevon
den zijn voor ariseering. Zevenhonderd za
ken zijn echter slechts in Duitsche handen
overgegaan. Voor vijfhonderd hebben zich
geen candidaten aangemeld, zoodat in Ber
lijn in het geheel 3050 detailzaken hebben
opgehouden te bestaan.
DE PRODUCTIE VAN GEWEREN.
De minister van oorlog heeft een bezoek
gebracht aan de koninklijke fabriek voor
kleine wapens te Enfield. Hij verklaarde,
dat de productie van Bren-geweren thans
op oorlogspeil geschiedt.
De fabriek voor de vervaardiging van dit
type geweren is te Enfield in 1936 opge
richt. De leveringen begonnen in September
1937. Er werken 3400 arbeiders aan de ma
chinegeweren, de productie van revolvers
en de reparatie van geweren en machine
geweren.
Economische besprekingen met Duitschland.
Voorbereidingen worden getroffen voor
een delegatie van de Federation of British
Industries om einde Februari naar Duitsch
land te gaan, ten einde besprekingen te
voeren met de Reichsgruppe industrie.
Dat zal slagen En zulks verdient
100 deelen Nederlandsche letter
kundevoor iedereen.
Niet iedere Nederlander heeft een bi
bliotheek. En niet iedere Nederlander, die
een bibliotheek heeft, heeft daarin uitslui
tend Nederlandsche letterkunde: er is ook
nog zoo iets als kunst, en techniek, en poli
tiek, en natuurwetenschap, engods
dienst en philosophie niet te vergeten.
Toch bevat de Nederlandsche letterkun
de, d.w.z. de letterkunde van het Neder
landsche taalgebied, een schat aan geeste
lijke lafenis en tonicum, die niet onder
schat mag worden. Maar: de vorm deugt
niet. De boek-vorm niet: of het zijn ontoe
gankelijke uitgaven, of bloemlezingen voor
schoolgebruik (oei, en we zijn zoo intens-
dankbaar dat we dddr af zijn)
Daar moet, zoo redeneerde „Elsevier",
verandering in komen. Of, liever gezegd:
„Elsevier" zal het uitvoeren, maar het
denkbeeld zelf is voortgekomen uit de
Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde te Leiden en de Koninklijke Vlaam-
sche Academie te Gent. Namelijk het sa
menstellen en doen uitgeven van een z.g.
„Bibliotheek der Nederlandsche Letteren",
die in 100 deelen het beste zal be
vatten datvandeoudste t ij den
aftothedeninde Nederland
sche taal geschreven is.
De eerste reeks van, 24 deelen is thans
vastgesteld en binnen enkele weken zal het
eerste deel het licht zien. Iedere twee
maanden verschijnt een deel, te beginnen
met Januari 1939.
De deelen bevatten gemiddeld 320 blad
zijden tekst, een inleiding van den bewer
ker en zoo mogelijk een afbeelding van den
schrijver. Gestreefd wordt naar een reeks
die een karakteristiek overzicht geeft van
de Nederlandsche letteren en die bestaat
uit zooveel mogelijk complete wer
ken, zoo weinig mogelijk bloemle
zingen. In den regel zullen werken uit
oudere perioden in een gemoderniseerde
spelling worden overgebracht, de keuze
tusschen de nu in gebruik zijnde spellingen
wordt aan de bewerkers overgelaten.
De bezitter van de bibliotheek krijgt op
deze wijze een gaaf beeld van wat de Ne
derlandsche schrijvers in den loop der eeu
wen gewrocht hebben. De eerste reeks van
24 deelen, verschijnend in de jaren 1939
1942, geeft op zichzelf al zoo'n beeld, want
in deze reeks vindt men kunstenaars uit
alle tijdperken van onze letterkunde.
De deelen worden door typografisch be
kwame deskundigen verzorgd; zij zijn ge
bonden in half-leeren rug van bok-saffiaan
leer. De opdruk bestaat uit echt goud, de
platten zjjn van Amerikaansch buckram-
linnen vervaardigd. Het papier is zuiver
houtvrij Nederlandsch papier. Dit belooft
een belangrijke uitgave voor den Neder
lander te worden.
„Geen onderneming zoo schreef prof.
Jah de Vries ervan strookt meer met
het hooge doel, dat de Maatschappij der
Nederlandsche letterkunde zich stelt, dan
een uitgave als deze, waardoor de schat
onzer vaderlandsche letteren in een pas
send gewaad voor iedereen toegankelijk
gemaakt wordt".
DONDERDAG 26 JANUARI.
HILVERSUM I 1875 EN 301,5 M.
AVRO-Uitzending.
8,00 Gram. (ca. 8,15 Ber.) 10,00 Mor
genwijding. 10.15 Gew. muz. (gr. pl.) 10,30
Voor de vrouw. 10,35 Omroepork. en solis
te. (In de pauze: Declamatie. Om ca. 12,15
Ber.) 12,35 Gram. 1,30 AVRO-Aeolian-
ork. 2,00 Voor de vrouw. 2,30 AVRO-Aeo-
lian-ork. 3,00 Cursussen voor de vrouw.
3,45 Gram. 4,00 Voor zieken en thuiszit
tenden. 4,30 Gram. 5,00 AVRO-Weekkalei-
doscoop. 5,25 Gelukwenschen. 5,30 AVRO-
Amusementsork. (ca. 6,25 Ber.) 6,30
Sportpraatje. 7,00 Voor de kinderen. 7,05
AVRO-Dansork. 7,30 _Engelsehe les. 8,00
Ber. ANP, Radiojournaal. 8,20 Concertge-
bouwork. In de pauze: Causerie. 10.30
Gram. 11,00 Ber. ANP. Hierna tot 12,00
Solistenconc.
HILVERSUM II 415,5 M.
8,00—9,15 KRO. 10,00 NCRV. 11,00 KRO.
2,00—12,00 NCRV.
8,00—9,15 Gram. (ca. 8,15 Ber.) 10,00
Gram. 10,15 Morgendienst. 10,45 Gram.
11,30 Godsdienstig halfuur. 12,00 Ber. 12,15
Gram. 12.30 KRO-ork. (1.001.15 Gram.)
2,00 Handwerkuurtje. 2,55 Gram. 3,00 Voor
de vrouw. 3,30 Gram. 3,45 Bijbellezing.
4.45 Gram. 5.00 Handenarbeid voor de
jeugd. 5,30 Consonanten en gram. 7,00
Ber. 7,15 Journ. weekoverz. 7,45 Gram.
8,00 Ber. ANP. 8,15 Orgelconc. 9,00 Cau
serie. 9,30 Oratorium-conc. (opn.) 10,10
Ber. ANP, actueel halfuur. 10,40 Gram.
10,45 Gymnastiekles. 11,00 Gram. ca. 11,50
12,00 Schriftlezing.
DROITWICH 1500 M. 11,40—11,45 Gram.
12,05 Philip Whiteway-ensemble. 12,35
Gram. 12,50 Engleman's kwintet en solist.
1,202,20 Wels-ork. en soliste. 3,10 Gram.
3,20 Stratton strijkkwartet. 4,20 Gram.
4,45 BBC-Zangers. 5,05 Causerie. 5,20
Schwiller's strijksextet en soliste. 6,20 Ber.
6,40 Voor de boeren. 7,00 Wels-ork. 7,50
Variété. 8,35 Vroolijke voordracht. 8,50
Causerie. 9,20 Ber. 9,45 BBC-Zangers. 10,20
Korte kerkdienst. 10,40 Uit Amerika: Cau-
sbrie. 10,55 Harmonie-ork. 11,35 Bissett
and his Canadians. 11,5012,20 Dansmuz.
(gr. pl.)
RADIO PARIS 1648 M. 9,00, 10,00, 10,25
en 11,20 Gram. 12,35 Zang. 1,05 Visciano-
ork. 2,35 Zang. 2,50 en 3,30 Gram. 3,35
Cello. 3,50 Zang. 4,35 Cello. 5,25 Kamer-
muz. 6,05 Radiotooneel. 7,20 Locatelli-ork.
8,35 Cello. 8,5012,05 Uitz. uit Théatre
National de i'Opéra-Comique.
KEULEN 456 M. 5,50 Gram. 6,30 Klein
Dresdensch ork. 7,50 Kleinork. 9,209,50
Volksliederenconc. 11.20 en 12.35 Eysoldt's
ork. 1,302,20 Pop. conc. 3,20 Gram. 4,50
Mannenkoor en soliste. 5,40 en 6,05 Gram.
6,30 Winterhulp-progr. 7,30 Gram. 7,50
„Carmen", opera (opn.) 10.2011.20 Dans
muz.
BRUSSEL 322 EN 484 M.
322 m: 12,20 Gram. 12,50 Cabaret. 1,05
en 1,30 Dansork. 1,50 Verv. Cabaret. 2,05
—2,20, 5,20 en 6,50 Gram. 7,23 Zang. 8,20
Gram. 9,20 Gram. met toel. 10,30—11,20
Gram.
(Eigen correspondentie).
Nog eens: De duinen van De
Panne.
In mijn vorigen brief heb ik vermeld, dat
Koning Leopold bij De Panne een terrein
had aangekocht. Het is zijn bedoeling, daar
een verblijf te doen oprichten.
Deze aankoop heeft de bevolking van
de streek niet slechts verheugd om het feit
zelf, doch ook omdat daarmede wel haast
zeker is geworden, dat het overige terrein
niet geheel en al zal versjacherd worden.
En daartoe bestonden reeds ver gevorderde
plannen.
Eenigen tijd geleden werden de duinen
van De Panne voor publieken verkoop aan
gekondigd, wat zeggen wil, dat de beslis
sende stoot tot hun vernieling zou worden
gegeven.
Van den uitslag van dezen verkoop is
echter niets meer gehoord. Wel sijpelen er
geruchten door, maar eenige zekerheid is
niet te verkrijgen. Er is de laatste dagen
krachtig verzet opgerezen en allerwegen
zijn stemmen opgegaan om aan te dringen
op een regeling, waarbij het bedreigde land
schap kan gespaard blijven. Want, natuur
lijk, de aankoop van Koning Leopold betreft
slechts een gedeelte en zelfs een klein ge
deelte van dit inderdaad schoone natuur
terrein. Het is vanzelfsprekend, dat Z. M.
daar geen meer dan 600 ha grond heeft
aangekocht.
Dat de zaken zoo'n ongelukkigen loop
hebben genomen, is vooral de schuld van
Brusselaars, en dan nog wel van menschen,
die in de bescherming van Belgisch na
tuurschoon liefhebberen en zelfs daarvan
het monopolie opeischen, in ieder geval dat
zichzelven alvast maar hebben toegeëigend.
Reeds in 1933 trok een gansche stoet van
hoogedele Brusselaars, officieele, officieuze
en ook „gewone", naar De Panne; profes
sors, inspecteurs, ingenieurs, directeurs, en
een heele serie dames. Zelfs de gewezen mi
nister Petit jean was van de partij. Een
zekere heer Rahir en een zekere Devadder,
resp. voorzitter en secretaris van een zeke
re „Fédération Nationale pour la Défense
de la Nature en Belgique", stonden aan den
kop der karavaan.
Al die dames en heeren vereenigd,' kwa
men tot de „oplossing" waarbij van de 600
ha duin en bosch 200 ha zouden gespaard
blijven als natuurmonument.
Er is daarna aan den heer Rahir en zijn
kornuiten op den man af gezegd, dat zij het
geval tot een lolletje hadden gemaakt, en
een oplossing aanvaard hadden, waarbij
zich misschien de „natuurbeschermer"
Brusselaars konden aansluiten, maar die
nooit dë instemming van onze kustbewo
ners zou ontvangen.
De man heeft daarna nog een paar jaar
op den aardbol rondgewandeld, en verwis
selde dan het tijdelijke met het eeuwige.
Hij was trouwens al een eind in de 70. Maar
zijn noodlottige vergissing is, helaas, blij
ven leven. En daaraan hebben wij het nu
te danken, dat wij op het punt staan onze
laatste duinen kwijt te raken ten gerieve
van kleine en groote grondspeculanten.
Het landschap van De Panne is iets
eenigs. Terwijl gansch onze kust zich met
villa's en hotels bezaaide, bleef De Panne
onaangetast. Geen enkel villagebouw
kreeg er houvast. De vorige groote grond
bezitter Calmeyn was de eigenaar en hij
stond er geen meter van af.
Als hij er destijds 10.000 fr. voor betaald
heeft, zal het veel zijn, want niemand wil
de toen van zoo'n steriele zandvlakte we
ten. Zij werd pas goud in de laatste twintig
jaar en de waarde kan nu gevoeglijk ge
schat worden op 50 tot 100 millioen.
Na het afsterven van Calmeyn kwamen
de erfgenamen los. De verdeeling gaf aan
leiding tot vele en ingewikkelde processen
en wat de eigenaar zoo vele jaren als een
kleinood bewaard had, werd plots villa-
grond. Meteen ging de Staat een woordje
meepraten en om toch iets te doen, werd
dan, onder den invloed en de raadgevingen
der Brusselsche vrienden, een regeling ge
troffen waarbij, zooals gezegd, 200 ha als
natuurreservaat zouden bewaard blijven en
het overige ten prooi geworpen aan de lief
hebbers
Wat de Regeering nu doen zal met de
vele protesten, die tegen deze regeling zijn
opgekomen, is nog niet te zeggen. Ze geheel
verwaarloozen, zal natuurlijk niet gaan.
Maar het zal ook moeilijk voor haar zijn,
ze tegemoet te komen.
De Staat heeft wel een wapen in handen:
de wet-Vauthier, welke de regeering de
machtiging verleent, om op zekere terrei
nen en gebouwen servituten te leggen.
Maar dit wapen geeft er weer een ander
in de handen van de eigenaars, nl. den eisch
tot onteigening en betaling. Zoodat het ten
slotte zou neerkomen op een millioenen-
dans.
Slecht voorgelicht, heeft de Staat te lang
getreuzeld. Dat is een feit. Inmiddels is de
handelswaarde der gronden crescendo ge
gaan-
Met belangstelling wacht men hier de
verdere ontwikkeling van het geval af.
Over de waarde van het landschap als
natuurmonument kan inderdaad met lof
worden gesproken. d?
Het is wel jammer, dat de Nederlan
ders, die onze kust bezoeken en daar hun
vacantie doorbrengen, zoo weinig tot De
Panne doordringen. De meesten blijven
in Knokke hangen. Sommigen zakken ook
wel af naar Blankenberge, Wenduine, zelfs
naar Oostende, naar het lagere gedeelte
van de kust is voor het grootste deel ter
ra incognita.
Bjj De Panne vindt men een hoogen
duinenketen langs de kust en een twee
de strekt zich uit in het land zelf, met
een diepte van ongeveer 2 kilometer. Het
vermaardste duin is het Groote Witte
Duin, op zichzelf reeds een bezoek waard.
Middenin de duinen ligt verder een panne
(waaraan de nabijgelegen plaats haar
naam ontleent), tegen de Fransche grens
484 m: 12,20 Gram. 12,50 en 1,30 Ork.
1,50—2,20 en 5,20 Gram. 6,35 Zang. 6,50
en 7,35 Gram. 8,20 en 9,40 Ork. en gram.
10,30—11,20 Gertler-kwartet.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7,30
Ork. (8,108,35 Declamatie). 9,20 Ber.
9,35 Sportrep. 9,50 Weinkauf-Trio. 10,05
Ber. 10,20—11,20 Gevar. conc. (opn.)
1 AMERICAN ^CiCA8gTTSS|
(Ingez. Meded.),
het zgn. Romeinsche Kamp. Opgravingen
hebben daar de overblijfselen eener pot-
tenfabriek blootgelegd uit het ijzeren tijd
vak, 3000 jaar terug en vóór de Romein
sche beschaving.
Een sieraad van het landschap is het
bosch aan weerszijden van den weg naar
Adinkerke, 50 ha groot en aangelegd in
1903 door Calmeyn. Men vindt daar een
ongemeene verscheidenheid van boomge
wassen en het is opmerkelijk, hoe in die
weinige jaren populieren, berken, eiken,
dennen, kastanjes en zooveel meer het tot
een zoo indrukwekkenden groei hebben
weten te brengen.
Om met een modewoord te eindigen-Het
landschap van De Panne is een „aardsch
paradijs."
Het is te hopen, dat men er in zal sla
gen hét voor ons en het nageslacht te be
waren.
Quandoque bonus dormitat
Homerus,
en vooral wanneer het hem niet de moei
te waard scheen, wakker te blijven.
Den vorigen keer heb ik, bij de opsom
ming van onze nog aanwezige duinen, ver
geten te vermelden die, welke liggen, tus
schen Zeebrugge en Blankenberge. Ik
werd daaraan herinnerd bjj het lezen van
het verslag van de laatste zitting van de
West-Vlaamsche Commissie voor Monu
menten en Landschappen.
De werking van deze provinciale afdee
ling, samengesteld uit' vooraanstaande
kunstenaars en kunstliefhebbers, is maar
weinig bekend bij het groote publiek en
eveneens, wat zeer te bejammeren is,
door menig openbaar bestuur miskend en
over het hoofd gezien. En nochtans, de
taak die deze Commissie volbrengt, ver
dient meer dan ooit aanmoediging.
Bij de laatste zitting van deze provinci
ale Commissie werd een verslag ingediend
inzake de duinen tusschen Zeebrugge en
Blankenberge. Het wees op het schilder
achtige van deze duinenstreek met haar
flora en fauna en op het voorbeeld van
Nederland, „waar talrijke duinterreinen
als Rijksmonumenten gerangschikt zjjn en
aan het Staatsboschbeheer toevertrouwd,
hetwelk tot taak heeft, ze te beschermen
en te beletten, dat er schade wordt aan
gericht, hetzij aan de vegetatie, hetzij aan
de broedterreinen der vogels."
„Zoo bv. op Voorne zijn er duinland
schappen", zegt dit verslag, met vijvers
zooals het Breede Water en het Kwakjes-
water, die aan de Vereeniging tot Behoud
van Natuurmonumenten geschonken zfjn
door de exploiteerende duinmaatschappij,
welke ten minste begrepen heeft, wat an
deren in België zelfs niet schijnen te be
seffen, nl. dat een uitbating met verstand
en zin moet geschieden en dat het behoud
van natuurschoon ook nuttig is voor de
verbetering van het badseizoen.
De duinpannen en -plassen vormen ge
woonlijk rijke biologische schatkamers en
deze vochtige valleien zjjn wandeloorden
van ongewone bekoorlijkheid, zelfs voor
het gewone publiek.
Zulk een wandeloord zouden wjj ook
gaarne ingericht zien tusschen Blanken
berge en Zeebrugge.
Wij verzoeken daarom aan de Regeering,
voor te stellen, de duinen aldaar te rang
schikken als natuurmonument, welke on
gerept gehandhaafd dienen te blijven. Zoo
dra dit geschied is, en het voortbestaan
verzekerd, zouden er beplantingen moeten
worden uitgevoerd en ook wandelwegen
aangelegd, om de aantrekkelijkheid ervan
nog te verhoogen."
Dit verslag werd goedgekeurd door de
Commissie en doorgezonden aan de Nati
onale Commissie van Monumenten.
Ik hoop voor Blankenberge, dat deze
pogingen zullen slagen. Al is het niet te
ontkennen, dat het bewuste terrein maar
klein althans zeer ondiep is. En als ik dan
den vorigen keer gedommeld heb, moge te
mijner verontschuldiging ingebracht wor
den, dat hetmisschien de moeite niet
waard was, wakker te blijven.
Cust Waghter.
Aan de gemeentelijke universiteit te
Amsterdam, slaagde voor het candidaats-
examen in de geneeskunde de heer J. E.
dé Bourgraaf te Wemeldinge.
Goes, 24 Jan. Op de graanmarkt was de
aanvoer matig. Zomergerst 88.10, haver
66.25, schokkers 1011.50, kookerw-
ten 9—10, bruine boonen 38, paardeboo-
nen, gedenatureerd 77.25, maanzaad
3032. karwijzaad 2020.50.
Aardappels: bonte 22.60, bl. 2.80.
MIDDELBURG.
WO 25 Jan. Ver. Chr. Inst. Bakkersvak-
onderwijs, spr.-de hr. J. Augustijn,
Mil. Tehuis 18.45 h.
WO 25 Jan. Optreden de hr. M. A. Mieras,
uit Aksel; Bogardz. 19.00 h.
WO 25 Jan. Chr. Geref. Gem. Optr. ds. A.
Dubois uit Oud Beyerland; Gast-
huisk. 19.30 h.
DO 26 Jan. Evangelieprediking, spr. de
hrn. V. d. Leij en Bouma; zaal den
Boer 20.00 h.
GOES.
WO 25 Jan. Concert Toonkunst, Prins van
Oranje 20.00 h.
DO 26 Jan.
BIOSCOPEN.
ELECTRO, Midd. VR 20—DO 26 Jan.:
„Test piloot" en „Londen bij Nacht"
20.00 h. ZO 15.00 h. matinée.
CITY, Midd. VR 20—DO 26 Jan.: „Jezebel"
en „Welkom Vreemdeling" 20.00 h.
ZO 15.00 h. matinée.
ALGEMEEN.
DO 26 Jan. Verg. Besprek. Verkiezingen;
te Grijpskerke, Vergaderlok. 19.30 h.
Elec. Drukkerij G. W. den Boer, M'burfr
