De Groote Provinciale Luchtbeschermings-Oefening
Te Middelburg.
WEERBERICHT.
Dogblad. Ultg.N.V. D© Middetburgsche Crt.
Bureauxte MIDDELBURGSt. Pieterstr. 28,
Telefoon Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade Tel. 17. Postgiro 43255.
Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes
f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week
abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct.
- NUMMER 254. TWEE BLADEN. VRIJDAG
■ZS OCT. 1838. EERSTE BEAD. 181e XAARG.
AdyertenjJën ,30 ct per regel, ingezonden
mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager.
Tarief pp aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine
Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij
vooruitbetaling. ^Brieven, of adres bureau
v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct.
Zoo is dan nu de groote en algemeen -
provinciale Zeeuwsche luchtbeschermings-
oefening van 1938 weer achter den rug.
In de steden en dorpen van ons gewest
hebben de brandweer en de politie en de
roode kruis en verplegingscolonnes en de
herstellingsdiensten en wat niet al ge
werkt; sirenes hebben geloeid, klokken
hebben geluid, en de bevolking heeft over
dag belangstellend toegekeken en des
avonds gezorgd, dat heel onze provincie
in het donker lei, zoodat het vijandelijke
vliegtuigengespuis ons niet zou hebben
kunnen vindenals ze gekomen waren.
Maar de atmosferische omstandigheden
hebben den vijand op Waalhaven gehou
den voor 't eerst in de historie der me
dewerking van de K.LM. aan luchtbescher
mingsoefeningen en zoo is die contröle
op de werkdadigheid onzer verduistering
komen te vervallen.
Maar over het algemeen mag men te
vreden zijn: Zeeland heeft z'n beste been
tje voorgezet. Natuurlijk is het hier nog
niet „model", maar toch, we zijn héél
wat in die richting opgeschoten.
Het is natuurlijk volstrekt ondoenlijk
hier verslag te geven van alles wat er in
alle steden en dorpen, waar wij lezers
hebben, gebeurd is. Dat zou eenige blad
zijden van onze courant vergen, en
het zou vermoedelijk wel wat eentonig
worden.
Daarom volgt hier slechts het verslag
van wat men zou kunnen noemen: de of-
ficieele tocht van de autoriteiten en per
sonaliteiten die, met de pers, hier en daar
een en ander in oogenschouw namen.
Aanvang: te Middelburg.
Des middags twaalf uur vond voor het
station te Middelburg de ontvangst dezer
van elders gekomen autoriteiten plaats
door mr. Van der Harst. Daarna ging
men gezamenlijk in de ter beschikking ge
stelde auto's naar hotel „De Burg" waar
een eenvoudige koffiemaaltijd genuttigd
werd.
De middag oefeningen.
Na den maaltijd vertrok het gezelschap
te ruim één uur naar Borsele. Het weder
werd er geleidelijk niet beter op en een
steeds dichter vallende regen, maakte de
Zuid-Bevelandsche binnenwegen modderig
en zwaar.
Te Borsele.
Te Borsele werd men door burgemees
ter Bax ontvangen en nam men op het
Raadhuis theoretisch kennis van de voor
bereidende maatregelen, die het dorp trof.
Er waren teekeningen van de gemeente,
verdeeld in bepaalde vakken, van de
school-lazaret, van de uitkijkpost, enz.
Ook eenige fraaie instrumenten waarop
in lampjes de vlucht van eventueele vij
andelijke vliegtuigen, en hun afstand tot
Borsele in cijfers af tee lezen was, trok
ken zeer de aandacht. We vernamen dat
dit alles vervaardigd was door den hr P.
Warren', waterbouwkunig opzichter te
Borsele. Het gezelschap bezichtigde ver
volgens het keurig ingerichte lazaret in
de school, waar een zestal nette verpleeg
sters op patiënten stond te wachten, de
gemaakte schuilloopgraaf, de brandweer,
•de ontsmettingsploeg en tenslotte loeide
de sirene van den kerktoren, ten bewijze,
dat bij naderend gevaar oogenblikkelijk de
gemeente kon worden gealarmeerd.
Het maakte alles een zeer verzorgden
indruk en dit pleitte zeker voor de mede
werking der bevolking.'
Daarop ging het weer terug naar Wal
cheren, waar het gezelschap zich in twee
groepen splitste voor gescheiden bezoe
ken aan Middelburg, Vlissingen en Vere.
Te Vlissingen.
In Vlissingen werd eerst een vakcom
mando-post in het Burgerweeshuis be
zocht, waar burgemeester Van Woelderen
het gezelschap ontving, welkom heette, en
een uiteenzetting gaf van de te houden
oefeningen bg de „Vlismar" en „De
Schelde", welke een beeld zouden geven
van de eigen bedrijfsbeveiliging. In de
vakcommandopost werden eerst nog een
voorbeeld van een voorloopigen verband-
Post met een speciaal lokaal voor gaszie-
jjep, en het lokaal voor den Roode Kruis-
menst bezichtigd en toen ging het naar de
zoo\ïet terrein van de •.Vlismar", met de
gevaiw,ndbare Producten' was een gasbom
od eenil 6n later werd aangen°men, dat
Dadelijk kwa™'T brand WaSt 0"tstaan'
dine van I de elgen dienst onder lei"
actie. Gewondenr®CteHUr "Y"smar" in
een besmet teLTY^V^61^ vfzorgd
rr?® werd ontsmet, een
■ooT-ct t f eigea brandweer bestreden,
en tlaa™a kwam ook het
schuimbluschkanon in actie t „.„r
toe sealameerd, hA^"de^è-
meente bijstand verleenen en werden de
gewonden door het Roode Kruis wegge,
haald en verder verzorgd.
Terwijl men deze oefening hield cirkel
den vier militaire vliegtuigen over viis
singen en Soeburg en wierpen kwazi een;"
ge bommen uit. eni"
°P „De Schelde", welke het volgende
Bezoek gold, werd het gezelschap ontvan-
Matzin°r de heeren A- Smit, directeur, en
eeniJL bedrÜfsingenieur. Men ver
waar voZ1CÏ1 op kantoor der directie,
en ir M«!erschingen werden ongeboden
bescherm;nZlnfer' alS hoofd.van daa lucht-
ufteenzettin 1 van "Dt Scbalde", een
van het bete?%Van'de bescl>ermi"g
maatregelen Spr' weeS eF °P' dat deze
aY„nlngr gebaseerd waren op de ont-
inspectie te p3" de luchtbescher""ngs-
bezat reeds een ber^rScheJde"
od het gebied oorIbke brandweer d°ch
tinesdienst bed gasdienst en ontsmet-
üngsdienst had men zich vroeger niet be-
flvaa'r is hef ™,aatregel bij aangekondigd
gevaar ls het doen ioeien der fabrieks
sirenes. Daar een bedrijf als „De Schel
de" met de zwaarste granaten aangeval
len zal worden moeten eerst de menschen
naar buiten. Daartoe worden dadelijk de
poorten geopend zoo dat men kan trachten
zich in veiligheid te stellen. Bij een aan
val des avoijds wordt dadelijk automa
tisch de geheéle fabriek verduisterd, en
geven alleen (uit de lucht onzichtbare)
geleidelichten de wegen naar de poorten
aan. Tegelijkertijd komen brandweer en
sanitaire dienst in werking en eerste taak
is dan de menschen te redden. De oprui-
mingsploegen zijn daar reeds in groote
getale op afgericht, eveneens is reeds een
ontsmettingsploeg georganiseerd en zullen
gasploegen opgeleid worden. Verder heeft
men zich zooveel mogelijk onafhankelijk
van electrischen stroom ingericht en is ook
het functioneeren van de brandweer op
verschillende wijze verzekerd. Spr. wees er
voorts nog op, dat de zeer verspreid lig
gende gebouwen een breed object zijn, er
een 45000 m2 glasopperpvlakte is en deze
dus niet met gordijnen afgeschermd kan
worden. In tijd van oorlog zal het glas ech
ter met een doffe verf beschilderd moeten
worden.
Na deze belangwekkende uiteenzetting
werden op de terreinen der fabriek eenige
oefeningen gehouden. Een brandbom werd
onschadelijk gemaakt, een brand gebluscht
en een besmette plaats ontsmet. Het ver
liep alles correct en vlot door goed uitge
ruste en voorbereidde manschappen.
De avondoefeningen.
Des avonds tegen acht uur, kwamen al
le autoriteiten bijeen in het kantoorgebouw
van „De Schelde". Ook de ministers van
Defensie en Binnenlandsche Zaken waren
hierbij tegenwoordig. Nadat een verver-
sching gebruikt was, werd buiten het ge
bouw op de sirenes gewacht die „acht uur"
aankondigden, en precies één halve minuut
later gingen alle lichten uit in stad en „De
Schelde"-gebouwen. Het was een beklem
mende gewaarwording die plotselinge over
gang tot de volslagen duisternis. En daarna
begon, in twee groepen, een werkelijk
spookachtige tocht over het groote terrein
van „De Schelde", nu geheel duister, met
alleen op gelijke afstanden de smalle sple
ten der geleidelichten. Na een tastende
tocht belandde men in het bomvrije lazaret,
waar de geneeskundige dienst, uitstekend
ingericht, in afwachting was van eventu
eele gewonden, die behandeld zouden moe
ten worden.
De tijd, om deze avondoefening verder bij
te wonen ontbrak evenwel en opnieuw
splitste het gezelschap zich voor een be
zoek aan Middelburg. Oostsoeburg en Vere.
Te Soeburg.
Betrekkelijk vlot ging het langs de don
kere, oude weg naar het gemeentehuis van
Soeburg. Het bleek, dat de Soeburgers
trouwe verduisteraars waren, want het
kostte moeite een spoor van menschen te
vinden. Alleen de afgeschermde lantaarns
wezen den weg, en misschien was het licht
van een enkele afgeschermde lantaarn nog
wat sterk.
Door den burgemeester van Soeburg
werd toen een uiteenzetting van de vrij uit
gebreide maatregelen, zoowel in West- als
in Oostsoeburg, gegeven, enkele posten
werden bezocht en eenige oefeningen von
den plaats. Zoo vielen te Oostsoeburg een
brandbom en een gasbom op het Oranje
plein en kwam een brisantbom bij de ka-
naalbrug terecht. De diensten bleken ook
in de duisternis vlot te werken.
Intusschen slaakten velen een zucht van
verlichting, toen tien uur 't gevaar gewe
ken was, de lichten weer aangingen en het
leven zijn gewonen loop hernam.
De middagoefening
Het uur van aanvang der middag-
oefening was voor Middelburg bepaald op
2.45 en juist voor dien hadden de brand-
weeronderdeelen de verschillende posten in
de vier wjjken bezet, nadat in de kazerne
door den onder commandant, den heer Mat-
thijssen, nog eens aan de brandmeesters, de
vaste en reserve brandweerlieden en ook
aan de leerlingen der ambachtsschool, die
als aanvulling bij iedere afdeeling waren
ondergebracht, een en ander over wat van
hun werd verwacht had medegedeeld.
Maar ook de andere diensten waren pa
raat, de wacht op den Stadhuistoren, de
reinigingsdienst, de mannen belast met de
opruimings- en herstellingsdiensten en ook
zij, die bij de eerste hulp bij ongelukken wa
ren ingedeeld.
Het duurde wat langer dan verwacht
was eer van uit het station door den com
mandant-luchtbescherming in overleg met
den burgemeester naar de hoofdpost order
werd gegeven alarm te maken.
Het wachten was op den Minister van
Defensie, die eerst des morgens zou zijn ge
komen, maar bericht had te ongeveer 3
uur per auto te Middelburg te zullen zijn.
Het was ongeveer kwart over drie, toen
de minister met zijn adjudant voor het sta
tion aankwam en na verwelkoming door
de daar aanwezigen en na het gebruik van
een kop thee tegen half vier het alarmee
ren kon plaats hebben.
De sirenes klonken over de stad, de oefe
ning was officieel begonnen.
De aan het station aanwezigen begaven
zich naar de Loskade en toen zij zich om
draaiden, verdween het station achter een
rookgordijn, zoodat men slechts kon ver
moeden dat er een gebouw stond. Het was
te doen geweest om de vijandelijke vlie
geniers te verschalken en door deze uitge
worpen brisant- en brandbom kwamen dan
ook niet bij den spoorweg, doch resp. aan
de Maisbaai en op het terrein van The Vi-
trite Works terecht.
Voor de gevolgen van de brisantbom, die
zooals aan de hier en daar verspreid lig
gende gewonden bleek, een uitwerking als
een goede bom moet hebben, veroorzaakt,
werd de hulp ingeroepen van den oprui
mingsdienst en van het personeel van de
verbandplaats in wijk 4.
De brandbom op het terrein der Vitrite
had daar een begin van brand veroorzaakt
en het was goed gezien om het blusschen
daarvan over te laten aan de fabrieksbrand-
weer.
Met de autoriteiten gingen wij nu verder
mede naar de Rouaansche kade, waar ter
hoogte van de Kuiperspoort een rook ont
wikkeling toonde dat ook hier een treffer
was neergekomen en wel een gasbom.
Het duurde vrij lang eer het personeel van
den gasbestrijdingsdlenst aanwezig was,
doch bij het bestrijden van gas mag men
niet tegen den wind in werken, en daarme
de was ook nu rekening gehouden, zoodat
men een omweg moest maken! Hier aan
gekomen, werd het met gas besmette deel
der straat met borden en vlaggetjes afge
zet; een door gas getroffen en bij zijn val
verwonde werd op een speciale brancard
weg gedragen, de straat werd gereinigd en
de omwonenden, die hun ramen openzett-
ten kregen een waarschuwing, dat dit zeer
gevaarlijk was. De leden van den oprui-
mingsploeg droegen voor hun werk passen
de kleeding.
Toen men de mannen verder hun werk
liet verrichten en verder wandelde, klonk
een harde slag, een brisantbom was op de
Bierkade neergekomen, en had daar de wa
terleiding getroffen. Men kon hier echter
niet blijven want een volgend gebeuren
vroeg de aandacht. Op het Bellinkplein had
een brandbom zijn vernielend werk verricht
en ook ontwikkelde een bom hier een den
adem benemenden rook.
Toen de brandweer met een der kleine
motorspuiten op het terrein van den brand
kwam en de magirusladder van de andere
zijde kon met de blussching een aanvang
worden genomen en bleek het pleit spoedig
beslecht. De ladder was tegen een der om
liggende panden geplaatst en er werden en
kele quasi gewonden van het dakgered.
Het gebruik van den glijkoker bleef achter
wege.
Wij hadden bij dit onderdeel van de oefe
ning gelegenheid kennis te maken met de
jongste aanwinst van onze brandweer, nml.
een aanhangwagen aan den ladder, waarin
een overdekte ruimte is voor 't opbergen
van genoemden glijkoker en twee open
ruimten voor het vervoer van natte slan
gen.
Tot zoover de oefeningen, die de minister
en de andere autoriteiten gade sloegen.
Het waren niet alleen de oefeningen, die
in wijk 4 der stad plaats hadden, maar ook
de brandweer- en andere posten, in de drie
andere wijken, kregen bericht van branden
als op de Varkensmarkt voor wijk 3, in den
Cellebroershof en de Zacharias Jansen-
straat in wijk 2 en voor wijk 1 in de bak
kerij op den hoek van de Seisstraat en op
het terrein van den houthandel Alberts.
In groote trekken kan de middagoefening
geslaagd worden genoemd, al zullen ook de
leiders 'stellig menige op- en aanmerking
hebben, die hun en hun personeel als even
veel lessen voor de toekomst bij zullen blij
ven.
Leerzame demonstraties.
De brandweerlieden gingen nu naar het
Molenwater, waar o.a. ook de beide wet
houders en vele andere belangstellenden
bijeen waren om getuigen te zijn van het
ontsteken van een 5-tal brandbommen, een
onder een schuin dak, en vier op verschil
lende vloeren als linoleum, ijzer enz.
De uitwerking en kracht van deze bom
men konden hier goed worden waargeno
men.
*Een zeker niet minder belangrijke de
monstratie was daaron, die der N.V. Saval
Apparatenfabriek te Breda. Deze heeft zoo
wel met haar schuimspuiten als met haar
schuimbluschapparaten veel bereikt bij
brandstapels en brand op een stuk asphalt
od den grond, alles flink met benzine ge
drenkt. In een zeer korten tijd werden
iedere keer de vlammen gedoofd.
Het Roode Kruis oefent.
Alvorens onze ervaringen over de avond
oefening te beschrijven, willen wij een en
ander mededeelen over de oefening van de
transportcolonne van het Nederlandsch
Roode Kruis, waarop wel niet tot de bur
gerziekenverzorging tijdens een eventueelen
oorlog mag worden gerekend, maar die
toch van de verduistering gebruik wilde
maken voor een oefening.
Verondersteld werd dat de colonne aan
het station bezig was met een gewonden
transport en dat er toen een bom viel, die
een viertal personen op 't emplacement bij
het gebouw der veiling od verschillende
wijze trof. De leider, dr. De Boer, deelde
mede, wat ieder der gewonden had en met
ploegen van viif trokken de mannen er op
uit om de geblesseerden te helpen en naar
de gereed staande goederen wagens te ver
voeren.
De verduistering.
Komende van genoemde Roode Kruis-
oefening hebben wij een ritje door een
flink deel der stad gemaakt en daarbij den
indruk gekregen, dat er een voortdurende
verbetering was in de wijze waarop de bur
gerij medewerkte, al hoorden wii later, dat
de politie toch nog od verschillende plaat
sen heeft moeten waarschuwen en er nog
wel enkele personen later van zullen hoo-
ren.
Het is hier wel de plaats eens even uit
een te zetten waarom in de kazerne en op
het polit'ebureau schiinbaar niet voldoende
was afgeschermd. Dit was in vertrekken
waar protector lampen brandden en op ver
zoek van Philips, die wilde weten of dit nu
uit een vliegmachine waarneembaar was.
Zij zal haar nieuwsgierigheid ten deze
nog niet bevredigd zien, evenmin als wij
of het juist is, dat genoemde lichten op
straat een witten cirkel doen vallen, die
uit de lucht waarneembaar is. De machi
ne is nl, niet gekomen.
Hadden wij des middags twee vliegma
chines boven de stad, nu bleef deze emotie
die bij het geheel hoorde, weg.
Intusschen kwamen de autoriteiten, in
de eerste plaats de ministers van defen
sie en binnenlandsche zaken met den Com
missaris der Koningin en den burgemees
ter, van het bezoek aan' Vlissingen të
Middelburg terug en verzamelden zij zich
in de Abdij. Het was zeker wel jammer,
dat de chauffeur van den auto van eerst-
genoemden minister, omdat hij den weg
hier op Walcheren niet kent met onbe
schermde lichten reed.
Typisch was dat enkele der auto's met
autoriteiten werden aangehouden en dan
te hooren kregen, dat zij niet mochten
rijden omdat de klokken nog niet geluid
hadden. Hier dus een misverstand bij de
toezicht houdenden, want er was ook nog
geen sirene gehoord. Dit heeft eerst te 5
voor half tien plaats gehad.
Op den Dam, waarheen de autoriteiten
zich begeven hadden, Viel een brisantbom
ter hoogte van de Koepoortstraat. Dit
veroorzaakte een hevigen knal, die tot ver
in den omtrek werd gehoord. Er waren
in die omgeving twee gewonden, doch door
welk misverstand dan ook, zijn deze niet
weggehaald om zooals verwacht werd naar
den kelder onder de woning van dr. Fru-
mau te worden vervoerd, waar een me
dische hulppost was en blijft gevestigd.
Wel zijn daar verschillende andere ge
wonden door de dames van eerste hulp bij
ongelukken binnengebracht.
De autoriteiten namen voor het grootste
deel een kijkje in dezen kelder, waar de
dames druk aan het verbinden en verder
verzorgen waren en ook de beide ministers
getuigden van hun waardeering over deze
inrichting. Op den Dam waren ook een paar
kelders als schuilplaats aangewezen.
Het was nu tien uur geworden en de
klokken luidden als teeken dat het lucht-
gevaar, dat ook in nabootsing niet be
staan had, was afgeloopen toevallig tege
lijk met het einde der oefening.
Het mag zeker wel betreurd worden,
dat een oefening, die maanden was voor
bereid, die de persoonlijke belangstelling
van twee onzer Ministers naar Zeeland
had getrokken, niet bekroond is met een
rapport over wat al of niet uit de lucht
waarneembaar was.
Te Goes.
Ook Goes heeft eenige oefeningen gehou
den, op het tijdstip dat gistermiddag de
vliegmachines over Goès vlogen. Aan de
Koepoort viel een brisant bom en de in
aanbouw zijnde woning van den opzichter
der gasfabriek aan de Zaagmolenstraat
werd door een brandbom getroffen. Bij deze
bombardementen vielen tevens eenige ge
wonden. Brandweer, politie, gas verkenners
en Roode Kruis werden gealarmeerd en wa
ren reeds na enkele minuten aan den arbeid.
Reeds ongeveer 10 minuten later was aan
de gewonden de eerste hulp verleend en
konden deze naar de ziekenhuizen vervoerd
worden. De oefeningen verliepen vlot en
correct.
Ook de verduistering des avonds was uit
stekend. Hier en daar moest de politie een
aanwijzing geven, waar door eenige achte
loosheid, of doordat men het geval niet al
te ernstig nam, nog lichtschijnsel viel waar
te nemen.
Eenige jongens, die zich in de duisternis
vermaakten met electrische zaklampen,
werden onschadelijk gemaakt door inbeslag
name van den lichtbron.
Dit waren echter zeer sporadische geval
len en over het geheel, met inbegrip van
ziekenhuizen, station enz., was Goes even
volkomen verduisterd als in 1936, toen de
vliegmachine deze stad niet kon vinden.
Te Vere.
Des middags is deel der autoriteiten
ook nog naar Vere geweest. Voor het stad
huis ontving de burgemeester, de heer D.
Huinink, de gasten. Deze konden zich eerst
overtuigen, dat in een ongebruikt school
lokaal een ziekenvertrek was ingericht,
waarvan de medische outillage voortreffe
lijk was. Een uur tevoren waren hier de
gewonden verbonden.
Op het voetbalveld had vervolgens een
demonstratie plaats die voor het talrijke
publiek zeer leerzaam was. Geprobeerd
werd twee miniatuurhuisjes door een
brandbom in brand te steken. Met het eene
lukte dit uitstekend. Het andere dat be
handeld was met waterglas en krijt liep
vrijwel geen schade op. Het was een aan
sporing om de woningen met brandwerend
stof of praepasta te doen behandelen. Te
vens bleek duidelijk, dat men brandbom
men niet met water maar met zand moet
blusschen.
Nadat in de Raadzaal van het histori
sche stadhuis de thee was gebruikt, en
nadat de burgemeester er op gewezen
had, dat men in Vere zooveel mogelijk in
loffelijke samenwerking alles zelf had ge
daan, zoodat geen kwartier arbeidsloon
was uitbetaald, werd Vere verlaten.
Des avonds werd een groote oefening
nabij de sluizen gehouden juist toen een
drietal auto's met autoriteiten daar aan
kwamen. Ook hier werd met belangstel
ling een en ander gade geslagen en ook
nu nog een kijkje bij den arbeid van den
dokter genomen.
MISLUKTE NACHTVLUCHT
Zoo tegen half vijf zeide kap. Van
Riesen tegen de inzittenden van persauto
nr. 10; „als wij er nu eens ongemerkt van
tusschen gingen? We hebben de zaak hier
nu bekeken, en we moeten vanavond nog
met een monster-bommenwerper DC 2 een
aanval op deze provincie ondernemen"
Aldus geschiedde. Met de AKS. vertrok
ken we prompt 16.45 van vliegveld Vlissin
gen. Zoo tegen het einde der maand Octo
ber wordt deze laatste vlucht op de Zeeuw-
(Inz. Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Zwakke tot matige wind hit N.
tot W. richtingen, mistig en betrokken tot
zwaar bewolkt weer met later kans op eeni
ge lichte regen, weinig verandering in tem-
peratlur.
UKKEL: Lichte wind uit N. tot W. rich
tingen, langdurige opklaringen, in den nacht
betrokken hemel met een weinig regen of
motregen.
Za. 29 Oct. Zon op: 6 h 51; onder: 16 h 36.
Licht op: 17 h 06. Maan op: 24 h 20; onder;
21 h 15. E.K. 31 Oct.
Hoog- en Laagwater te VItsaingecs
Hoogwater. Laagwatsr.
October.
Vrijdag 28 4.00 16.14 10.22 22.36
Zaterdag 29 4.35 16.56 11.04 23.11
Zondag 30 5.16 17.43 11.41 23.54
Westkapelle is 28 min. en Domburg 23
inin. vroeger; Veere 38 min. later. (S
springtij.)
Hoog- en laagwater te WemeldlBge;
Hoogwater. Laagwa&ei,
October.
Vrijdag 28 5.56 18.05 11.36 23.41
Zaterdag 29 6.28 18.42 12.07
Zondag 30 7.05 19.24 0.17 12.43
sche lijn, vooral met lage bewolking en
slecht zicht, ook al tot een nachtvlucht. Bij
licht stegen we op, maar op 150 m zaten we
bij Noordbeveland al onder tegen het wol
kendek aan. En na vertrek van Haamstede
was het duister buiten. Het roode vlieg-
routelicht op Flakkee pinkte ons helder te
gen. Maar op 300400 meter vlogen we al
blind en donker. Tot we nabij Waalhaven
er weer onderuit kwamen, op een 100120
m. Prachtig gezicht, zoo'n volverlichte stad
onder je te zien doorglijden. Dan de roode
obstakellichten om de Waalhaven, een hel
der landingslicht dat de grasmat beschijnt
(ook de Douglas zelf heeft een landings
zoeklicht) en met een iets harder plofje
dan overdag komen we aan den grond.
„Heeren aldus kap. v. Riesen tot de
pers ik wacht U prompt 19.15 voor een
voorbespreking in het groothoofdkwartiers-
restaurant"
We waren er 19.15. Allemaal. Majoor
Dietz, ex-luitenant t. zee Mante, thans v. d.
scheepvaartinspectie; kap. v. Riesen, na
tuurlijk de hr. A. v. d. Paauw van de K.L.M.
die is overal bij waar wat bijzonders te
beleven valt en dan een man of vijf van
de pers.
„2;iet u, heeren, nu vliegen we eerst op
Tolen aan. Dat vinden we best. Vandaar
over St.-Annaland naar Zieriksee, Brou
wershaven en Haamstede. Dan op Vere.
Daar bombardeeren we de mijnenloods. en
de hangars met al die vliegtuigen. In 5 mi
nuten zijn die weg. Dan naar Domburg,
Westkapelle en Middelburg. De hoofdstad
vernietigen we zoo'n beetje, dan over Soe
burg naar Vlissingen. We zullen de „Vlis
mar" en „De Schelde" bombardeeren
plat, en dan gaan we over Rilland-Bat naar
Sluis enne"
„Pardon heeren, mag ik even storen?"
aldus een grijnzende K.L.M.-piloot. „Kapi
tein Van Riesen zit daar nu wel Zeeland op
z'n eentje te bombardeeren, maar het
eenige bezwaar tegen zijn strategisch zon
der twijfel voortreffelijk opgezette plan
isdat de tocht niet doorgaat! De be
wolking hangt op 100150 meter en het
zicht is maar een kilometer of drie-vier"...
Het is de eerste maal dat de K.L.M. zulk
een tegenslag ondervond bij nachtvluchten
voor luchtbescherming. Niet, dat er bezwaar
tegen het vliegen op zichzelf zou zijn: alle
gewone lijndiensten gingen gewoon door.
Maar een verdonkering te controleeren had
geen zin: op veilige hoogte was er niets te
zien, want dan zou men in de wolken zit
ten, en als er wat te zien zou zijn, dan
moest er te laag gevlogen worden, en dat
is noch veilig, noch ook nuttig, omdat men
dan met te groote snelheid het verdonkerde
landschap onder zich door ziet schieten om
er wat van te kunnen zien. Dus gingen we
per stoomdiligence der fa. Goudriaan maar
weer naar het thans niet meer verduisterde
Zeeland.
De groote nachtvlucht was mislukt.
Jammer, maar niets aan te doen.
