MIDDELBURGSCHE COURANT GOESCHE COURANT Daladier verantwoordt zich. stf at Rooken De Kamer geeft de regeering een nieuwe volmachttot 15 November a.s. V olmachten-ontwerp. De debatten in het Engelsche Lagerhuis Vragen over de Duit- sche radiopropaganda Besprekingen te Rome. Regeeringscrisis te Praag. Hongaarsche eischen. Dagblad. Uitg. N.V. De Middelburgsche Crt. Bureauxte MIDDELBURGSt. Pieterstr. 28, Telefoon Redactie 269, Administratie 139; te GOESTurfkade Tel. 17. Postgiro 43255. Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct. vAisin noe risv Advertentiën 30 ct per regel, ingezonden mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager. Tarief op aanvraag. Familieberichten en dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij vooruitbetaling. ,Brieven, of adres bureau v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct. Wij zullen allen heengaan van de aarde en vergeten worden, doch het goed, dat wij gedaan hebben, zal blij ven voortleven. Gistermiddag kwam de Fransche Kamer bijeen voor het aanhooren van een ver klaring van minister-president Daladier, over zijn reis naar München en alles wat daarmee samenhangt. Daladier begon zijn verklaring met de volgende woorden: „In de afgeloopen weken heeft de we reld zich met angst af kunnen vragen, of zij niet in een oorlog gewikkeld zou worden. Op het oogenblik komen wij U rekenschap afleggen vein onze werkzaamheid en wij kunnen U zeggen, dat wij den vrede heb ben gered." De minister-president zette vervolgens uiteen, hoe het Sudeten-Duitsche probleem langzamerhand uitgroeide tot een interna tionaal conflict, zoo gevaarlijk als men se dert den wereldoorlog niet beleefd had. Op het laatste oogenblik toen redding bijna niet meer mogelijk scheen, werd besloten tot de conferentie van München. Er was toen geen sprake meer van een formule of van voorstellen, doch ei was slechts sprake van het redden van den vre de. Daladier heeft geen spijt van zijn han delwijze. Liever zou hij gezien hebben, dat alle betrokken mogendheden aanwezig waren geweest, doch er was geen tijd voor uitstel. De uitslag van de besprekingen te München is bekend. Uit de ontvangst, welke de vier staatslieden in hun respectieve hoofdsteden is bereid, blijkt wel, dat de vol ken den vrede wenschen. De overeenkomst van München was ook een groote winst op het memorandum van Godesberg. Tsjecho- slovakije heeft internationale garanties ge kregen. Frankrijk en Engeland hebben de nieuwe grenzen gegarandeerd tegen een niet uitgelokten aanval, Duitschland en Italië zullen garandeeren zoodra het vraag stuk der Poolsche en Hongaarsche minder heden geregeld zal zijn. Verder is een inter nationale commissie ingesteld tot regeling van de verschillende vraagstukken. Indien de Fransche en Britsche legereenheden straks geroepen zullen worden om in de gebieden, waar een volksstemming zal wor sen gehouden de orde te handhaven, dan zullen zij dit doen in het bewustzijn, dat zij deze gebieden en de geheele wereld een oorlog hebben bespaard. De overeenkomst van München zal het gebied van Tsjecho- slovakije verkleinen, doch de republiek zal vrij blijven leven. Minister-president Daladier verklaarde verder, dat de leiders van Tsjechoslovakije, president Benesj, Hodza en generaal Sirovy een hooge opvatting hadden van hun plicht jegens hun vaderland en jegens de mensch- heid. Door het aannemen van de overeen komst van München heeft generaal Sirovy bewezen, dat hij wist, dat het zijn plicht was het leven van het land te redden, om een herstel mogelijk te maken. Daladier heeft een groote bewondering hiervoo Spr. wees er vervolgens op, dat men erin is geslaagd den vrede te redden door het toonen de rechtvaardigheid te willen en door loyaal te zijn, door te onderhandelen ais mannen, die overtuigd zijn den waren v.-eg des vredes te bewandelen. Hierbij steunde men op het vertoon van zijn kracht niet als middel van intimidatie, want men behoeft r-r niet meer aan te denken Duitschland te intimideeren, evenmin als men eraan kan denken Frankrijk te inti mideeren, doch door het toonen van zijn kracht stond men als gelijke tegenover ge lijke. Men kan niet onderhandelen met een man of een volk, zonder eerst de achting te hebben gewonnen. Daladier heeft te Duiisehland voor Frankrijk was gegrond vest op het feit, dat men overtuigd was, dat Frankrijk bereid was te strijden om te verhinderen, dat tekort zou worden gedaan aan zijn vitale belangen of aan zijn gevoelens van rechtvaardigheid. Men moet, aldus Daladier,» het land hier de eer brengen, welke het toekomt, op de eer ste oproep hebben de jonge troepen en de strijders uit den grooten oorlog zich achter hun vaandels geschaard en in weinig uren vormden zij een onoverkoombaren wal tot verdediging van het land. De minister-president bracht ook hulde aan de burgerbevolking, welke zonder morren de voorschriften van de militaire autoriteiten is nagekomen. Dit alles heeft Frankrijk de achting bezorgd van zijn bu ren, aangezien iedere oud-strijder achting C06 vi VOOr een anderen oud-strijder, wel ke kleur ook zijn uniform heeft gehad. 1^l.1I}lster-President wees verder op de verschillen van levensopvatting, welke be staan tussehen Frankrijk en Duitschland en Italië, doch ook met andere volken, die een andere opvatting hebben, leeft Frankrnk in goede vriendschap Onge acht de regeeringsvorm wenschen de vol ken vrede. Op het oogenblik moet de vre deswil van de geheele wereld vereenigd worden. In het belang van den vrede wil Frankrijk nieuwe vriendschap voegen bij de oude. Bij zijn aankomst te Le Bourget heeft de minister-president gevoeld, dat de vre de nog niet definitief heeft overwonnen, doch iederen dag weer verdedigd moet worden. Hij is zeker gevoelig voor het vreugdebetoon van het volk, doch als lei der der regeering moet hjj aan de toe komst denken. Nu de vrede gered is, moet het land nieuwe energie toonen. Men moet den vrede weten te bewaren en op onwrikbare grondvesten plaatsen. Dit is mogelijk, aangezien te Müchen in enke le uren het aanschijn der wereld geheel is gewijzigd. Het zou in Frankrijk thans een misdaad zijn de polemieken te her vatten, welke voor de oplossing werden gevoerd. De minister-president heeft reeds verklaard, dat de beide stroomingen, wel ke in het land tot uiting kwamen, voort kwamen uit denzelfden wil. Hij wil ze thans niet meer onderscheiden, zij zijn samengevloeid in de bewonderenswaardige beweging, welke alle zonen van het land naar hun vaandels deed stroomen, onge acht sociale omstandigheden, godsdienst persoonlijke overtuiging. Op het oogenblik moeten alle Franschen, die het wel van den staat willen, zich beschouwen als in staat van permanente mobilisatie voor den dienst des vredes en het vaderland. De eerste plicht van allen is te werken met alle kracht op de plaats waar zij zijn ge steld. De vrede zal slechts gehandhaafd blijven, wanneer als gelijke kan worden gesproken met de omringende landen, wanneer de financien gezond zijn en de begrooting in evenwicht en indien men kan rekenen op alle hulpmiddelen van het land. De vrede kan slechts gehandhaafd blijven, wanneer in Europa en de geheele wereld nieuwe beginselen worden uitge werkt en overal, waar nog een oorlog woedt, een regeling wordt getroffen. Al les wat haat opwekt en Franschen tegen Franschen ophitst moet worden be schouwd als verraad. Het land moet een moreeie ommekeer ondergaan. Tijdens de dagen van de mobilisatie is de eenheid hersteld en men moet zich niet verliezen in nieuwe twisten. Om dit tot stand te brengen moet de regeering kunnen handelen en derhalve heeft zij besloten het parlement te ver zoeken haar de middelen hiertoe in de hand te geven. „Het is aan u ons deze middelen te geven, of ze te weigeren", zoo besloot Daladier zijn verklaring, „doch weet wel, dat het gaat om het belang en zelfs het leven van het vaderland. Er was een zeer groote belangstelling, ook op de publieke tribune, voor de rede van Daladier. Hij werd herhaaldelijk toe gejuicht en aan het slot werd hem een ova tie gebracht. De debatten. Na de verklaring van den minister-pre sident begonnen de debatten. Onder het ap plaus van allen verklaarde de afgevaardigde van het departement der Beneden Rijn, Walter, dat Elzas Lotharingen in dienst van Frankrijk zou staan onder alle omstandig heden. De communist Peri verklaarde te betreu ren, dat de Sovjet Unie'niet tegenwoordig is geweest bij dë besprekingen te München. Louis Marin veroordeelde het gebruik van geweld. Onder toejuichingen verzocht hij vervolgens de regeering een ambassadeur te Rome te benoemen. Tenslotte bracht Ma rin hulde aan Tsjechoslovakije, dat onmete lijke offers heeft gebracht om den vrede te bewaren. Ook Leon Blum wenschte de regeering geluk met het behaalde resultaat, hij be treurde evenwel het lot van Tsjechoslova kije, dat zich voor de rust van Europa heeft opgeofferd. Hg stelde in Frankrijk hen ver antwoordelijk, die de actie van den Volken bond hebben doen mislukken. De Kerillis tenslotte verklaarde, dat vol gens zijn meening Duitschland niet in staat was om oorlog te voeren, doch het heeft gebruik gemaakt van den toestand. Hij sprak lang over de bedoelingen, welke vol gens hem Duitschland in Europa heeft en zeide, dat alle Franschen één moeten zijn om den toestand meester te worden. De zitting werd vervolgens eenige uren geschorst, om de afgevaardigden gelegen' heid te geven zich te beraden over een in middels ingediend volmachten-ontwerp (dit vormt de „middelen", waarover Daladier het aan het slot zijner rede had). Het wets ontwerp geeft de regeering de volmacht, om tot 15 November a.s. bij decreet (dus buiten het parlement om) al die financieele en andere maatregelen te nemen, welke ze noodzakelijk acht, om den financieelen en economischen toestand in Frankrijk geheel gezond te maken, precies dus als reeds eer der is geschied. Aanvankelijk had de regeering een ter mijn tot 31 December van dit jaar voorge steld. Dat was enkele partijen echter te lang. De datum werd toen veranderd in 15 November. Omstreeks 2 uur vannacht kwam het tot stemming: met de groote meerderheid van 331 tegen 78 stemmen verklaarde de Ka mer zich accoord. De tegenstemmers waren in hoofdzaak communisten. De tweede dag van het debat in het La gerhuis over de overeenkomst van Mün chen heeft niet veel bijzonders meer opge leverd. De eerste spreker van de oppositie Her- bert Morrison oefende kritiek op het feit dat de premier in zijn rede van Maandag het woord Volkenbond niet eens genoemd had en van eenige samenwerking met Rus land evenmin had gerept. Chamberlain was naar Hitier gegaan, bijna als een smeeke- ling, maar niet als de kampioen van Enge land, Frankrijk, Tsjechoslovakije en Rus land en hij had de democratische beginse len tegenover de aanvallen van Hitier niet eens verdedigd. Volgens spreker was het oorlogsgevaar alleen een tijdlang opgescho ven en was de toestand van Engeland ge vaarlijker dan voor de missie die de premier dat moest hij toegeven in elk geval tot een goed einde had gebracht. Maar de missie zelf had Engelands prestige en aan zien misschien evenveel in de wereld ge schokt als een verloren oorlog zou gedaan hebben. Maxton, de leider der onafhankelijke ar beiderspartij, had ditmaal niets dan woor den van lof voor den premier, die een vre deswerk had volbracht, waarvan de betee- kenis thans nog niet goed overzien kon worden. Ofschoon spreker nog niet kon ge- looven aan de mogelijkheid van een wereld vrede, in verband met de heerschzucht van de kapitalisten, zoo had de premier toch volkomen gelijk gehad dat de fundamenten voor den vredesbouw thans stevig gelegd waren. De conservatief Amery was het met den vorigen spreker eens dat de gebeurtenissen der afgeloopen weken nu nog niet overzien en dus evenmin op hun juiste waarde be oordeeld konden worden, maar voorloopig gevoelde hij brandende schaamte dat het lot van een klein en dapper volk was opge offerd aan de heerschzucht van een dictator, die met deze gemakkelijke overwinning on getwijfeld niet tevreden zou zijn. Reeds doemde het vraagstuk der koloniën op den achtergrond op en de premier had niet ver teld wat Hitier zou doen als de regeering, zooals haar plicht was, „neen" zou zeggen op een eisch van afstand. Blijkbaar wist Hitier reeds dat de regeering niet „neen" zou kunnen zeggen, anders had hij niet kun nen pralen dat dit vraagstuk niet tot een oorlog leiden kon. De minister van handel, die de sprekers beantwoordde, zeide dat Chamberlain door zijn doortastend optreden een basis gescha pen had voor verstandige discussies van ge vaarlijke problemen die onvermijdelijk zon der zijn tusschenkomst op oorlog waren uh geloopen. Het overgroote deel van het volk en van de geheele wereld voelde dat ook zoo en was den premier dankbaar en be schouwde Chamberlain als den vredebe waarder die hij geweest was. Zoo krachtig was de premier in alle drie zijn ontmoetin gen met Hitier opgetreden, dat deze een groot deel van zijn oorspronkelijke eischen had teruggenomen of verzacht en dat was voor een man in zijn positie een groote te gemoetkoming geweest. De regeermg zou nu rustig voortgaan met haar politiek die er op gericht was de oorzaken van onrust en verdeeldheid in de wereld uit den weg te ruimen en zij was daarbij verzekerd van den steun van het Huis en van het land. Voor het debat over de buitenlandsc'ne politiek hervat werd heeft de arbeidersaf gevaardigde Grenfell den eersten minister een vraag gesteld over het voortduren van de propaganda der Duitsche radiozenders die „de bedoeling heeft verdeeldheid "tus sehen Tsjechen en Slowaken te zaaien en de kansen op het herstellen van een „Tsje- choslovaakschen staat te bederven". Gren feil vroeg, of Chamberlain stappen zou on dernemen met het oog op de waarborgen van het accoord van München. Chamberlain antwoordde, dat de minis ter van buitenlandsche zaken stappen heeft gedaan om tot een officieel onderzoek te komen. De Britsche ambassadeur te Ber lijn heeft reeds bij de Duitsche regeering gewezen op de wenschelijkheid van mati ging in de Duitsche pers en radio. Cham berlain zeide het beter te achten het rap port van den ambassadeur af te wachten alvorens men verdere stappen zou overwe gen. Attlee sprak over den duur van deze bij zondere zitting en zeide dat tot de dringen de zaken, welke behandeld behooren te wor den, de voorgestelde waarborgen voor Tsje choslovakije, de leening aan datzelfde land en de door de crisis veroorzaakte uitgaven behooren. Chamberlain antwoordde, dat hij deze kwestie zou beschouwen en daarover nog een verklaring zou afleggen, hoewel hij niet noodzakelijk het standpunt van Attlee zou aanvaarden. Een amendement van de Arbei derspartij. De fractie der Arbeiderspartij heeft een amendement ingediend op de motie van vertrouwen, welke de regeering stelde. In dit amendement wordt gezegd, „dat het Huis, hoewel het zeer verlicht is door de gedachte, dat de oorlog voorloopig is be zworen, niet een politiek kan goedkeuren welke heeft geleid tot het opofferen van Tsjechoslovakije onder de bedreiging met wapengeweld, tot vernedering van ons land en tot het in gevaar brengen daarvan. In het besef, dat alle volken oprecht verlan gen naar een duurzamen vrede, vraagt het Huis steun voor de methoden vag collectie ve veiligheid door middel van den Volken bond en een onmiddellijk initiatief van de Britsche regeering voor het bijeenroepen van een wereldconferentie, die moet stre ven naar de verwijdering van economische en politieke grieven, welke den vrede be dreigen." Vermoedelijk zal morgenavond over de motie en dit amendement worden gestemd Chamberlain wil daarna dan de Lagerhuis zitting tot 1 November verdagen. Incident in het Lagerhuis. Gisteravond heeft zich een incident voor gedaan. Op de publieke tribune sprong plotseling een jonge vrouw op en schreeuwde den afgevaardigden toe: „Wij willen waarheid en vrede, niet het fascisme Wy staan op de bres voor de waarheid, doch gy hebt de jeugd van dit land verra den". De vrouw werd voor zij uit kon spre ken door een suppoost bp de schouders ge grepen en van de tribune verwyderd. Optimistische verwachtingen. Lord Perth, de Britsche ambassadeur te Rome heeft gisteren een langdurig onder houd gehad met den Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano. Naar Havas meldt, is dit onderhoud van zeer groot belang geweest. Havas vernam, dat de gedachtenwisselingen tegelijkertijd betrekking hadden op den internationalen toestand en op de kwestie der Britsch-Itali- aansche betrekkingen. De toestand heeft een ander aspect se dert de byeenkomst te München en het be sluit van Frankrijk een ambassadeur te ac- crediteeren bij den koning en keizer, Victor Emmanuel III. Het is duidelijk, dat Lon den, in overeenstemming met Parijs han delende, de liquidatie wenscht te verhaas ten van de tussehen Engeland en Italië han gende kwesties. Aan den anderen kant heeft Italië het grootste belang bij een spoedig doen toe passen van het op 16 April j.l. door Ciano en Perth onderteekende accoord. Gezien dit- door beide partijen gewenschte resultaat, moet dus nog slechts een compromisformu le gevonden worden o.m. betreffende het probleem der terugtrekking der buitenland sche strijders uit Spanje. In politieke en di plomatieke kringen te Rome was men gis teravond geneigd te denken, dat Rome en Londen op weg zijn naar een regeling in deze aangelegenheid en men sluit de moge lijkheid niet uit, dat binnenkort een sym bolisch gebaar door Italië zal worden ge maakt, ten opzichte van de Italiaansche „vrijwilligers" in Spanje. Een nieuw kabinet-Sirovy ge vormd. Gisteravond is plotseling de Tsjechoslo- vaaksche regeering afgetreden. De crisis duurde echter slechts enkele uren. Gene raal Sirovy heeft een nieuw kabinet ge vormd, dat als volgt is samengesteld: Minister-president en minister van lands verdediging, generaal Sirovy, minister van buitenlandsche zaken Chvalkovsky, minis ter van binnenlandsche zaken Czerny, fi nanciën Kalfus, sociale zaken Zenkl, minis ter zonder portefeuille Bukhovsky, de pre sident der sokols en drie Slovaken: Karvas Caidad en Sajnor. Men vermoedt, dat deze kabinetswisse ling verband houdt met de nieuwe moeilijk heden, welke Praag van de zijde der Slova ken ondervindt. De autonomistische Slova ken blyven eischen stellen, welke de Tsje chen niet schijnen te willen inwilligen. Ook de Roethenen, die het Oosten der republiek bewonen, zijn weer in actie gekomen. Zij stellen zich thans achter de autonomisti sche Slovaken. Of de opneming van drie Slovaken in het nieuwe kabinet de moei lijkheden uit den weg zal ruimen, schijnt aan twyfel onderhevig. Het Hongaarsche Teflegraafagentschap deelt mede: In een nieuwe nota welke aan de Tsje choslovaaksche regeering op 3 October i: overhandigd door den Hongaarschen ge zant te Praag, heeft de Hongaarsche re geering den wensch uitgesproken, dat de TsjechischHongaarsche onderhandelin gen in een vriendschappelijke sfeer zou -den worden uitgevoerd. Te dien eb heeft de Hongaarsche regeering de Tsje- choslovaaksche uitgenoodigd de volgende maatregelen te nemen: 1. Invryheidstelling van alle Hongaar sche politieke gevangenen. 2. Onmiddellijk met verlof zenden van alle Hongaarsche soldaten, die in het Tsjechoslovaaksche leger dienen, opdat zij huiswaarts zullen kunnen keeren.- 3. Organisatie van detachementen on der gemengde bevelvoering voor de hand having van de orde in de Hongaarsche gebieden in Tsjechoslovakije. 4. Bezetting van twee grenssteden door Hongaarsche troepen als „symbool" voor de aan Hongarije af te stane gebieden. De Hongaarsche regeering heeft voor gesteld de onderhandelingen op 6 October te beginnen te Komarom. De Hongaarsche delegatie zal gepresideerd worden door Kanya, den Hongaarschen minister van buitenlandsche zaken. Henleinisten age eren in ge bieden naast de aigestane zones. Volgens een officieel communiqué van het Tsjechoslovaaksche Telegraafagent- schap blijft de Duitsche bevolking in de grensstreken kalm. Daarentegen ontplooi en bendes Henleinisten een illegale acti viteit in Zuidwest-Bohemen, in de gebie den, grenzende aan de streken, die door de Duitsche troepen zijn bezet. Te Kas- perske Hory hebben benden eenige open bare gebouwen gesloopt. Een sterke af- deeling gendarmerie en douane-ambtena ren en politie der staatsbescherming werd belast met het herstellen van de orde in deze plaats. Verdere incidenten hebben zich voorgedaan in Srni, waar de vrouw van een Duitschen burger, die eenige ter reinen had verkocht aan de Tsjechoslo vaaksche autoriteiten, beleedigd werd en met haar zes kinderen moest vluchten. De bezetting en ontruiming van het Sudetenland. In een officeel communiqué deelt het Tsjechische persagentschap Ceteka mede, dat de ontruiming door de Tsjechische troepen en de bezettirig door Duitse troepen van de derde zóne (N.W. Bohe men) zonder incidenten zijn geschied. Hitier te Karlsbad. Hitler is gistermiddag per auto te Karlsbad aangekomen, onder groote geest drift der bevolking. De Sudeten-Duitsche afgevaardigde Frank voerde het woord, waarna ook Hitier een toespraak hield. -v LiDvLruCrOik Verwachting tot morgenavond: DE BILT: krachtige tot matige, tydehjk wellicht nog stormachtige, Zuidelijke tot Westelpke wind, betrokken tot zwaar of half bewolkt, regenbuien, iets kou der. UKKEL: vrij sterke wind uit Z.W. tot W. richtingen, afwisselend zwaar bewolkte en heldere hemel, plaatselijk regen, en mis schien zelfs onweer, matige temperatuur, nachtelijke minimum ongeveer 7 gr. Do 6 Oct. Zon op: 6 h 10; onder 17 h 26. Licht op: 17 h 56. Maan op: 16 h 00; onder 2 h 45. V.M. 9 Oct. Hoog- en Laagwater te VUoingeR- Hoogwater. Laagwete. October. Woensdag 5 10.46 23.17 4.44 17.15 Donderdag 6 11.31 23.58 5.35 18.02 Vrydag 7 12.07 6.14 18.41 Westkapelle is 28 min. en Domburg 23 min. vroeger; Veere 38 min. later. (S springty.) Hoog- en Laagwater te WemeSrïïHge- Hoogwater. Laagwat®*.\ October. Woensdag 5 12.22 5.49 18.12 Donderdag 6 0.51 13.14 6.45 19.02 Vrijdag 7 1.37 13.54 7.27 19.39 Verzacht Uw keel. Verfrisch Uw (Ingez. Med.) Vervolgens zong de menigte volksliede ren. HET VERLOOP DER BEZETTING VAN TESCHEN. Te Warschau is het volgende plan gepu bliceerd der bezetting van het gebied van Teschen, opgesteld in samenwerking met de Tsjechische autoriteiten. Heden bezetten de Poolsche troepen het overblijvende deel van het zuidelijk gebied van Teschen. Mor gen wordt de bezetting onderbroken. Vry- dag wordt het gebied van Domaslawice be zet, Zaterdag de stad Freistadt met het land ten Zuiden van de Olsa. Zondag wordt de bezetting weer onderbroken. Maandag volgt de bezetting van den sector Glendowice, Karwina, Orlowa en Dziecmorowice en Dinsdag wordt de rest t.w. het gebied van Bogumin, Reichwald en Pietwald bezet. TER VERDUIDELIJKING. Het slot van ons hoofdartikel van giste ren luidde aldus: „Maar ach, hoe snel vergeet de mensch! Nauwelijks is die vreeselijk dreigende on weerswolk voorbij getrokken of men is al weer vergeten, dat er kans op onweer geweest is. En hoe gemakkelijk is dan de kritiek!" Deze slotzin blijkt tot misverstand aan leiding gegeven te hebben bij een der inzen ders, die meende, dat dit beschouwd moest worden als p e r s o o n 1 ij k tegen hem en zgn mede-inzenders bedoeld te zijn, en als of er dan het verwijt in opgesloten zoude liggen, dat zij de gruwelen van den wereld oorlog 19141918 aireede vergeten zouden zijn. Het een noch het ander is het geval. Deze inzender heeft dit dus ten onrechte hier uit verstaan. Het zou gegolden kunnen hebben, indien deze slot-alinea in een on derschrift op zijn ingezonden stuk hadde gestaan, maar als slotzin van een hoofd artikel heeft het een veel ruimere strek king en zoo was het ook bedoeld. Bovendien gold het niet '14'18, maar de nu achter ons liggende dagen. Wij wil den dit zeggen: zwaar lag de druk op aller gemoederen, een ieder in Nederland vrees de het uitbreken van een tweeden in gru welijkheid alles overtreffenden wereldoor log. Man zag geen mogelijkheid, dien meer te voorkómen en met bedrukte, beklemmen de gelatenheid wachtte men het onvermij delijk schijnende losbarsten van den orkaan af. Alle gewone middelen waren uitgeput. Toen nam Chamberlain het eenige buiten gewone middel dat nog, buiten een gewa pend optreden, uitkomst kön brengen, ter hand: hy ging, eerst met Hitier, toen met de vier, van man tot man praten. En ze werden het eens: géén oorlog. Toen werd de nachtmerrie van het oude Europa weggenomen: het ademde weer vrij-op: de vrede was gered. Enzoo wilden wy de alom in de pers, in binnen- en buitenland, nu loskomende (en voor een groot deel op zichzelf zéker niet ongegronde) kritiek tegenwerpen: hoe snel zyt gü nu dat beklemmende gevoel van dien vreeselijken druk, die nachtmerrie, vergeten! Als de oorlogsdreiging, althans de acute dreiging, van de baan is, dan is de raisoneerende kritiek zooveel gemakkeiy- ker. Maar dat is dan een onrechtvaardige kritiek: de zuivere beoordeeling van den toestand moet altijd dezen factor der on- middeliyke dreiging meê in de berekening opnemen. Zoo, en hiet anders, was het, in algemee- nen zin, bedoeld. Het is ons büna onbegrij- peiyk, hoe men het anders kon opvatten, maar nu dit klaarblijkelijk toch het geval geweest is, stellen wy op deze verduidelg- king onzer bedoelingen prijs.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1938 | | pagina 1